NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. 23e Jaargang. No. 6783 tfsredWjmt dage'^ka, Miaiv* of 2©ua= «a ^saasflageai- WOENSDAG 9 AUGUSTUS 1905 B HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN: H ©KOE maanden? Vare 1—5 -«egels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Voor de dorpen in diere omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel. gemeente) 130 uroote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Franco per post door Nederland 0 1.65 .^411Kleine advertentiën 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen. QanSstTeeïd Slsblrf. Voir Haarlem 1 I 1 I 1|M»[11MWX Redactie' en Administratie: Groote Houtstraat 55. de omstreken en franco per post ,0.45 fai®rE®mmuaaaI Telefoonnummer der Redactie 600 en derAdministratie724. Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C PÉEREB00W.Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122. Abonnementen en Advertentien worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentier en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Pubticité Etrangère O. L. DAUBB Co., JOHN F. JONES, Sure., Part/s, 3P" Faubourg Montmartre. Binnenland DE VERKIEZING IN DEN HELDER. Do heer mr. Z. van den Bergh, de Vrijdag gekozen afgevaardigde voor hot district Don Helder, werd Zater dagavond te Den Holder, in do hoofd plaats VycUii' liet 'district, feestelijk ge huldigd. De ruime Casiinozaatt was bij deze gelege nhed'd geheel gevuld met oen geestdriftige menigte, die den heer en mevrouw Van den Bergh bij hunne binnenkomst een hartelijke ovatie bracht. Dat gebeurde ook aan het station, toen de nieuwe afgevaardig de met den avondtrein in de gemeen te kwam. Nadat. ma', en mevrouw Van den Bergh op een in de zaal aangebrachte verb ooging hadden plaats genomen, werden zij het eerst aangesproken door eene jongedame, mej. Jacoba de Geus, die hun namens de club der Jonge Liberalen gelukwenschte, aan mr. Van den Bergh een lauwerkrans en aan mevrouw eén bouquet aan biedende. Gelijke onderscheiding viel ten deel aan den heer Jaring, den voorzitter dér kiesvereeertiging „Den Helder", en zijne echtgenoo'te. De heer D. C. Rezelman, van Anna Paulowna, voorzitter der Centrale Li berale Kiésvereeniging, hield vervol gens eene réde, waarin de gevoerde strijd en de behaalde overwinning werden herdacht en de belangen van het district den heer Van den Bergh werden aanbevolen. Deze toespraak met een herhaalde lijk toegejuichte rede beantwoordende beloofde mr. Van den Bergh zich ge heel te zullen geven aan zijn nieuwe taak. Nog vele andere speechen werden gehouden, feestliederen werden gezon gen, Den Holder's Harmoniekapel voerde muzieknummers uit, en tot laat in dén nacht duurde de feestavond. laatst was hij in dienst geweest als knecht van den hofmeester op een schip te Bremen. ALGEMEEN KIESRECHT. De 'kiesrechtmeeting te Grouw werd door een 1300-tal betalende personen bezocht. Verscheidene vaandels war ren medegebracht. Als sprekers tra den op mr. Troelstra. Tak en Van den Brink. De meeting werd besloten met een optocht van het terrein naar het dorp, waaitoe de burgemeester toestemming had gegeven. In de 's avonds gehouden feestelijke vergadering werd door mr. Troelstra nog een woord in het Friesoh ge sproken. EMOLUMENTEN AAN POSTAMBTENAREN. Men schrijft aan de Tel. Dat de dezer dagen door den mi nister van Waterstaat, Handel en Nijverheid uitgelokte maatregel, waarbij aan de postambtenaren van 1 Januari j.l. af ide toelagen voorde werkzaamheden ten dienste van de rijkspostspaarbank werden ontnomen nogal wat om het lijf heeft, kan daaruit blijken, dat het door de Sta ten voor dit onderwerp over het ge- heele jaar 1905 toegestane bedrag niet minder dan f 85,000 beliep. INLICHTINGEN VERZOCHT. De officier van justitie te Roer mond verzoekt zoo mogelijke inlich tingen omtrent een aldaar, ter zake van diefstal te Aken gepleegd, gede tineerd persoon, zich noemende Har ry Lawrence. Hij geeft voor te zijn geboren in 1887 op een schip tus- schen Londen en Canada. Zijn va der heeft hij nooit gekend, zijn moe der, werkzaam in een circus, zou hem op 7-jarigen leeftijd aan een ander circus hebben medegeven. Het PRACTISCH EN LEERRIJK. Een maatregel, die meer dan eens werd aanbevolen, is thans door 'het bestuur van het Vondelpark té Am sterdam ten uitvoer gebracht. Hét be treft het plaatsen van een naambordje bij de verschillende boomsoorten, 't Zijn emaille-platen, die op behoor lijke, veilige hoogte tegen den hoorn bevestigd worden en, in duidelijke letter, naam en plaats van herkomst te lezen geven. Nu eerst zal het voor een ieder mo gelijk zijn, de verschillende stadia na i te gaan, die de boomen elk afzonder lijk, in de opvolgende jaargetijden, j doormaken voor de onderwijzers is ■deze maatregel van nut bij school- j wandelingen, en de jeugd kan thans uit eigen beweging belangstellend rondkijken naar het groen om haar heen mogelijk zal zij er minder on verschillig tegenover staan en dus minder een „schennende" hand uit- strekken. Een kastanjeboom en een eik, staande nabij dear toegang naar de J Van Baeiiestraat, zagen we reeds an et deze naamkaart en'toegerust, I en daaruit bleek, dat de eerste een Paardékastanje Aesculus Hippocusla- num Himalaya is en de andere een Moseik, Quercus Cerrus, Zuid-Euro pa. Velen zullen voor dézen maatregel, die zeer zeker op alle boomen c-n struiken van ons populair park zal worden toegepast, het bestuur erken telijk zijn. EEN ZONDERLINGE VROUW, i In tegenwoordigheid ider politie is te Maastricht door de 'gezondheids commissie een onderzoek ingesteld in 't Lange Grachtje bij de zoogenaam de „Mevrouw", die daar allesbehalve mevrouwachtig geïnstalleerd was. I Deze vrouw leidt een zeer zonder ling leven en vertoont zich zoo goed als nooit buiten de deur. Heelemaal niet van visite gediend en speciaal de politie liever niet on der haar gastvrij dak herbergend, weigerde zij beslist te openen. De politie zag zich genoodzaakt, mevrouw's deur eenvoudig open te breken. Er bleek toen. dat de woning, wel ke met den naam stal nog veel te eervol is betiteld, zich in een deso latere toestand bevond, i Van de gelegenheid dat de deur I geopend was profiteer end, vertoonde mevrouw, blijkbaar eensklaps tuk op I een luchtje scheppen, zich in haar lompen buiten de deur aan de tal rijke verbaasde menigte. Verbaasde menigte, zeggen wij, en dat, wijl haar gezicht een wedstrijd in zwartheid met een pas gepotloode kachel glansrijk kon doorstaan. Het mensch schijnt onwillig, 'haar fraai nestje te verlaten, zoodat de autoriteiten zeker daarmede nog last zullen krijgen. ,,L. K." OUDE MUNTEN. Te Hoorn werd bij 't graven van een put een potje met een groot aantal geldstukken gevonden, datee ren de uit het begin en het midden >der 15e eeuw (Bourgondische huis). Een 40 munten waren geheel onbe schadigd. Onderscheidene zijn van goucl. over een afstand van circa hondend meter verplaatst worden en daaren boven tijdens het verrollen een vol len draai maken, zoodat het naast de nieuw gebouwde pastorie komt te staan. Het interessante werk trekt vele nieuwsgierigen naar den Hoek van Holland, die blijkbaar met veel be langstelling naar deze Amerika-ach- tige onderneming komen zien. (Msb.) EEN TERP. Te Oldehoörn (Fr.) heeft men bij het afgraven van een terp, ongeveer 1 M. diep in den grond een 100-tal scheenbeenderen van zeker dier ge vonden, naast elkander staande in een cirkel van ruim 1 M. middel lijn. In het midden van dien cirkel bevond zich een sbeenen pot, waaruit men niet minder dan drie kruiwa gens vol fijn poeder, waarschijnlijk asch, te voorschijn haalde. Nadat men de aarde er wat om weggegraven had. zou men probeeren den pot uit den kuil te halen, doch dit ging- niet, want zoodra men de handen aan den pot zette om hem* op te lichten, viel hij in elkander. Naar alle waarschijnlijkheid heeft men hier te doen met een haard stede uit zeer oude tijden. ONGELUKKEN. Het gezin van den molenaar Van Baren te Heerewaarden werd Zater dag in rouw gedompeld doordat het jongste dochtertje des huizes door alen slag van een molenwiek doode- lijk werd getroffen. Geneeskundige hulp door dr. Ten Bokkel Hunink te Rossum verleend, mocht niet meer baten. EEN KERK VERROLD. Naar wij uit vertrouwbare bron kunnen mededeelen, is dten 3en Augustus een begin gemaakt met het verrollen der R- K. parochiekerk te Hoek van Holland. Het, gebouw moet PERS-OVERZICHT. VAN MAANDAG 7 AUGUSTUS. EVENREDIGE VERTEGENWOOR DIGING. De heer C. A. Koetsveld redacteur van het tijdschrift „Evenredige Ver tegenwoordiging, heeft een artikel ge schreven naar aanleiding der jongste Kamerverkiezingen. Tn eerste bespreekt hij de vraag of de gekozenen ook werkelijk de meest begeerden zijn. Op 16 Juni werd in Rotterdam III een candidaat met 2093 stommer ge kozen, en in Amsterdam IV met 1680, terwijl niet gekozen werden een can didaat in Gorinchem met 3401, in Middelburg met 3542, in Amersfoort met 3593, in Ridderkerk met 3676 en Doetinchean met 4042. De tweede vraag, -die besproken wordt, is Heeft de woonplaats invloed op de waarde van een stem? Enschede telt 14.369 kiezers. Kwa men die allen ter stembus, dan zou den 7199 stemmen noodig zijn om de meerderheid te halen. Elke stem heeft dus als het ware voor 1/7199 ovei' den uitslag te beslissen. In Am sterdam II echter waar 1741 de grootst noodige meerderheid vormt, betéekent elke stem 1/1741 van het succes. In Amsterdam II heeft dus een stem ruim viermaal meer waar de dan in Enschide. Maar men behoeft niet van de eene gemeente naar de andere te verhui zen om de waarde van zijn stem ge weldig te zien stijgen. Eene verhui zing van de eene straat of gracht naar de andere is daartoe óók vol doende. Men vergelijke maar eens met elkander de Amstendamsche dis tricten, uiteenloopend van 12,748 tot 3481 kiezers 3o. Kunnen even groote kiezers- groepen evenveel, en grooteren méér dan kleineren bereiken? Een groep van 6000 kiezers in Am sterdam IX is er volstrekt niet zeker van iets te kunnen uitrichten maar diezelfde groep gelijkmatig ver deeld over de districten Amsterdam IV. VIII en H verovert drie zetels. Dit is een theoretisch voorbeeld. Thans een ontleend aan de practijk. Een groep van 6201 kiezers in En schede bracht één candidaat in her stemming en die candidaat viel. Een over de districten Zevenbergen, Utrecht II, Amsterdam VII. VIII en II verdeelde groep van 6401 kiezers (dus niet noemenswaardig grooter), bracht vijf cand'daten in herstem ming, en die vijf werden allen ge kozen. I Even sterke kiezersgroepen berei- ken dus niet evenveel. Zouden ster- I keren méér vermogen dan zwaltke- i ren I Als men in Enschede. Amsterdam IX en Beverwijk neemt de helft 1 der kiezers en die cijfers bijeen telt, dan krijgt men een totaal van 16,750. AIS men in Amsterdam IV, VII en II samentelt de helft plus 1 der kiezers, dan krijgt men 5635. Welnu, de 5635 zullen drie afgevaar- j digden kunnen kiezen, en de 16750.... 'geen enkele. i Men noeme dit geen overdrijving der theorie. De practijk heeft ons nog wel iets sterkers geleverd. In Ze- venbergen. Amsterdam II en VIII brachtén 3383 kiezers drie candidaten in herstemming, die alle drie geko- zen werden. In Enschede. Enkhuizen en Gouda brachten 14,453 kiezers óók slechts drie candidaten in herstem- I ming maardie niet gekozen I werden. Ons kiesstelsel houdt ei' eene zonderlinge logica op na. Het heet j een meerderheids stelsel, j 4o. Van hoeveel stemmen kan het j verwerven of verliezen, de verst er- king of verzwakking der Kamermeer- derheid afhangen j Indien bij de stemming van 16 Juni anders gestemd hadden (nl. rechts in plaats van links) in het district Gorinchem 53 kiezers Amst. VII 68 Amst. II 78 anderen kant zal uitgaan, omdat hij het goed recht van elke theoretische en practische richting in de Partij er kent, zoolang geen inbreuk wordt ge maakt op de zelfstandigheid van ons optreden in den klassenstrijd, en na tuurlijk zoolang wordt g e li a n d e 1 cl volgens ons program. Anderen, en het zijn er niet weinigen, missen het be zielend woord van Troelstra. in de krant. Geen van beiden hebben ge heel ongelijk." Verder zegt zij „Dus, partij genooten, deze zaak nuchter en kalm bekeken. De strijden de partijen behoor en tot onze besten, en zouden die elkaar niet weervin den?'*-— en sluit haar artikel met de- woorden ..Daarom, partijgenooten, zien wij de zaak voorloopig niet zoo zwaar in. en wij roepen uw aller hulp in om liet debat te laten tusschen de betrokke nen, en deze onze eerste poging tot oplossing van het geschil met uwe goedkeuring te steunen. De Partij zal haar rechten weg in deze zaak eerst kunnen vinden, nis het geschil tot zijn wezenlijke afme tingen is teruggebracht. DE STRIJD OP BONI. De berichten uit Boni zijn shnien 199 kiezers dan was de verhouding in de Kamer geworden rechts 51, links 49. Als verder nog rechts hadden ge stemd in plaats van links in het district Enkhuizen 78 kiezers Amst. VIII 107 Dordrecht. 178 Zierikzee 187 Rotterd. IV 201 Leiden 235 Gouda 235 met de vorigen samen dus 1420 kiezers •dan ware de verhouding in de Ka mer gebleven rechts 58, links 42. DE CRISIS IN DE S. D. A. P. Onder het opschrift „Partijleven" heeft- do redactie vaai „Het. Volk" een artikel géschreven, waarin zij de po lemiek tusschen Mi'. P. J. Troelstra en F. van der Goes bespreekt. Na de geheel e geschiedenis nog eens in het kort weergeven te hebben komt zij tot de conclusie, dat de bezwaren die te gen Troelstra geopperd zijn, niet zijn mondelinge propaganda, maar zijn redactie van het orgaau betreffen, en zegt ..De vriend-en van de „Nieuwe Tijd" zagen liever den tegenwoordigen re dacteur aan de krant dan Troelstra. Niet omdat zij in hem vinden alles wat zij veriangen. dat scheelt veel. Maar ze zien in hem een waarborg, dat bet naet te veel den ednen. of den goed, zegt „Het Centrum". ..De hoofdplaats van den weerspnn-' n-igen vorst, is terstond genomen, en 1 tot dusver ondervond de expeditie geen tegenstand, welke ontzag inboe- zemt. Do goede tactiek, om terstond een flink aantal troepen t.e zenden en daarmeê niet te wachten, tot men op zwaar verzet stuit, draagt blijkbaar, hare vruchten. Intusscheai zijn wij cr mot dé in- neming van Wataimpone nog ge ens- j zins. Ten eerste is het vijandige hoofd j -nog niet in onze handen, en ten an- dere brengen koloniale expedities meermalen onaangename verrassin gen met zich. Men, herinnere zich de campagne op Lombok, waarbij aanvankelijk alles uitnemend ging. de vorst zich onder- wierp en onze troepen zich gemakke- lijk in de hoofdplaatsen konden lege-( rén. i Plotseling kwam de ommekeer. i 1 De expeditie werd verraderlijk over vallen en met zware verliezen naar liet strand teruggedreven. - Eerst nadat aanzienlijke versterking was gezonden, en geruime tijd aan voorbereiding besteed, kon de aanval worden begonnen, en werden Mata-i ram en Tjakranegara in bloedigen strijd veroverd. De herinnering aan zulke gebeurte nissen stemt tot voorzichtigheid. De Boniei's zijn wel is waar niet zulke geduchte tegenstanders als de vijanden op Lombok althans dit lijkt zoo maar te groot optimisme zou weder een ontnuchtering kun nen brengen, welke het beter is niet te ondergaan. Tusschen aanvankelijk en definitief succes ligt in Indië niet zelden een zeer groote afstand." Naar aanleiding van den uitslag van de Kamerverkiezingen te ZUTPHEN EN DEN HELDER schrijft de „Nieuwe Courant" het vol gende „De uitslag der stemmingen in Zutphen en Den Helder wijst erop, dat voorloopig de linkerzijde voor het openvallen van districten zelfs van pas door haar veroverde niet be vreesd behoeft te zijn. De voorsprong van den heer Borgesius op den heer Talma (op 16 Juni) was nog een hon derdtal stemmen geringer dan die van den heer Lieftinck op den zich liberaal noemenden candidaat der rechterzijde Tutein Nolthenius. De vooruitgang der sociaal-democrati sche partij was hier niet onbelang rijk. De verkiezing van den heer Lief tinck mag met vertrouwen tegemoet worden gezien. In Den Helder liep het verschil tus schen rechter- en linkerzijde met een 80-tal stemmen terug. Thans waren ongeveer 260 stemmen meer dan op 16 Juli uitgebracht. De heer Staal man thans zoo al niet officieel dan toch officieus door de kerkelij ke partijen gesteund behaalde thans een 170 stemmen meer dan het totaal van de op hem en op den antirevolutionairen candidaat uitge brachte stemmen den 16en Juni be* droeg." De ..Nieuwe Arnhemsche Courant" schrijft over ditzelfde onderwerp „Men heeft wel eens beweerd, en niet geheel ten onrechte, dat eigen lijk de naverkiezingen beslissen om trent den geest der kiezers. Gehou den nadat de opwinding der verkie zingsdagen is gezakt en het koele verstand weder zijn plaats heeft lier- nomen. biedt de uitslag der aanvul- lingsverkiezingen de beste gelegen heid zich te vergewissen omtrent de boven-drijvende strooming in het kie zerscorps. ..Is dat het geval, dan mogen de vrijzinnigen zich dubbel verblijden over den afloop der verkiezingen te Den Helder. Met een meerderheid van 482 stemmen werd mr. Z. van den Bergh als opvolger van den overle den heer Gerritsen gekozen tegenover den 'heer Staalman. Deze laatste mo ge al niet de door de rechtsche kie zers meest gewenschte candidaat zijn geweest het cijfer der op hem uit gebrachte stemmen bewijst, dat het hem aan steun van die zijde niet ontbroken heeft. „Voor het a. s. vrijzinnig Ministe rie verheugt ons deze uitslag ten zeerste. Bij de geringe meerderheid waarover het in de Kamer zal be schikken, is het behoud van iederen vrijzinnigen zetel een levensvoor waarde. ..Voorts zal deze uitslag de stille hoop der coalitie-partijen, om door een Kamerontbinding de kansen ten haren voordeele te doen keeren wel een weinig doen verflauwen en daar mee ook de zucht om het daarheen te drijven. „Zutphen zal ongetwijfeld het goe de voorbeeld van Den Helder vol gen." Letteren en Kunst NEDERLANDSCHE KUNSTENAARS üp de elfde internationale kunst tentoonstelling te München zijn de volgende bekroningen aan Nederland- sche kunstenaars toegekend Medaille le klasse aan J. van Es sen en L. YV. van Soestmedaille 2e klasse aan F. Arntzenius, A. M. Gor ter, E. Karsen, W. Martens en Willy Sluiter. JOURNALISTIEK. Aan het hoofd van liet tweede blad van Land en Volk van Zaterdag avond lezen wij „De Directeur-Uitgever en Commis sarissen van de Naamloozc Vennoot schap Land en Volk zijn er in ge slaagd een overeenkomst te sluften met den Directeur en de Commissa rissen der Naamlooze Vennootschap Het Vaderland, waarhij in beginsel besloten is tot een fusie van beide bladen. Het feit, dat zoowel uit een poli- Feuii DE DUBBELGANGER, door KATIIER. CECIL THURSTONE. 51) Haastig scheurde hij het couvert open en las den brief met een tot liet. uiterste gespannen belangstelling. Hij was door Fraide zelf geschreven, het duidelijke, eenigszins ouderwet- sche schrift sprong hem terstond in 't oog en begon met een vriende lijk verwijt over zijn wegblijven se dert den dag vaai zijn speech daar op ging de schrijver onmiddellijk over tot het onderwerp, dat hij wenschto te behandelen en dat hem zeer na aan 't hart lag. Langzaam en mét de grootste aam- dacht las Loder den briefen met de uiterste kalmte, die bij hem steeds el ke innerlijke ontroering verborg, ging hij naar zijn schrijftafel, schreef eenige weimige regels ten antwoord, en gaf deze aan den wachtenden knecht. Maar toen de man op den drempel stond, riep hij hem terug. Remvick, zeide hij, als je dezen brief aan den knecht van mijnheer Fraide hebt gegeven, moet je rae- vrouw vragen of zij vijf- minuten tijd 'voor me heeft. j Toen Renwick weg was én de deur achter zich gesloten had, begon Loder de kanier op en neer te loopen, met jeen levendigheid van beweging, die sterk afstak bij de kalmte van een [oogenblik te voren. In den tijd van slechts weinige minuten was het le ven voor hem verstaderd. Zooeven nog had hij met voldoening en vreugde 'gedacht aan zijn gelukkige bevrijding uit een pijnlijke en gevaarlijke situa tie, nu was dat alles plotseling een zaak van weinig belang voor hem ge worden. 1 Bij den haard bleef hij een oogen blik staan em zijn rug was naar de 'deur gekeerd, toen deze open ging.. I Hij draaide zich sneil om, ten einde Eve's boodschap in ontvangst te ne men, en op dat oogenblik werd zijn gezicht verhelderd door eeoi uitdruk- king- Van aangename verrassing. Eve zelf stond op den drempel. Eve, zeide hij terstond, ik heb 'groot nieuws. Rusland laat eindelijk zijn tanden zien. Twee karavanen, die aan een Engelsch koopman hehooren, zijn gisteren door een troep Kozakken aangevallen, een paar mijlen buiten I Meshed. Do Engelschen verdedigden zich; twee zijn er gewond en een er i van is kort daarop gestorven. Fraido heeft zooeven het bericht gekregen, •dat we niet hoog genoeg kunnen schatten, want hot is juist de hef boom, die we noodig hebben om de groote actie bij de heropening van de zitting in gang te zetten. Hij sprak met groolen ernst en. on gewone haast, en toen hij geëindigd had, kwam hij een stap naar haar toe. I Maar dat is nog niet alles, voeg de hij er bij. Fraide wil die groote actie begonnen hebben met een groote .redevoering en hij vraagt mij om die 'te houden. Even wachtte Eve met antwoorden. Zij keek hem zwijgend aan en hij las in haar oogen de weerkaatsing van zijn eigen gedachten. En, vroeg zij op gedempten toon, wat heb je hem geantwoord Hij bleef haar een seconde aansta ren; haar verhoogde kleur en schitte- j rende oogen gaven hem een zonder- linge gewaarwording van vreugde j toen verdrong het gevoel van zelfbe wuste kracht, het, besef, dat nu de j gelegenheid was aangebroken, die te uiten, elke andere aandoening. I Ik heb ja gezegd, antwoordde hij j snel. Zou er wel één man zijn, die anders zou hebben gehandeld I Zoo was Lodei^'s houding en han- welwijze op dien avond, waarin hij in zuikeën gevaar verkeerd had van ontdekt te worden en waarin hem zulk een succes op politiek gebied ten deel was gevallen, en de volgende dag vond hem nog onveranderd'van denk wijze. Hij was een van die zeldzame persoonlijkheden, die nooit den eenen dag een belofte doen, om er den vol genden dag weder berouw van te heb ben. Hij was iemand, die niet gauw tot handelen' kwam, maar als hij eenmaal zoover was, dan bestond er ook geen hinderpaal meer voor hem. De eerste dagen van zijn optreden als Chilcote was hij omzichtig, half als onder een betoovering,half wantrou wend te werk gegaan toen had hij, zich voor het eerst metende met zijns gelijken op den dag van zijn protest tegen de verdaging der zitting, beseft hoe zwaar hij feitelijk woog. Tegelijk met dit bewustzijn was de overheerschende factor van zijn ge- heele plan tot ontwikkeling gekomen, dé overheerschende wensch om zijne macht te doen gelden die wensch. die do verheffing of den ondergang ten gevolge heeft van dlken kracht-i- gen man, wanneer hij zich eenmaal van zijn kracht bewust is geworden. Heorschen was het ideaal van zijn eerzucht. Van het eerste oogenblik af had!hij bij instinct gevoeld, dat hij Chilcote's voetsporen door zijn eigen voetsporen uit moest wisschen. en nu verhief dat besef zich met dubbele kracht. Met deze overtuiging begon hij de periode vaai zijn dualistische loop baan, waarin hij een werkzaam aan deel in de politieke gebeurtenissen te vervullen had. De crisis, die op han den was en het aandeed, dat hij per soonlijk er in zou hebben, vervulde hem geheel en al. In de weken, die op Fraide*s voorstel volgden, wijdde hij zich zonder cenig voorbehoud van den morgen tot den avond aan zijn taak. Hij schreef, las, wikte en woog met onvermoeide geestkrachtmenig maal vergat hij te eten en hij Sliep alleen, als hij te uitgeput judü om verder ia' werken. Hij leefde In den volsten zin van 't woord alleen voor de beslissende ure, die zijn misluk king als politicus of zijn succes zou brengen. Grosvernor Square verliet hij in die dagen alleen om met zijn partijgenoo- ten te confereeren. Zijn belangstel ling, zijn gebeele ziel behoorde aan zijn werk. Zijn kracht deed denken aan een sterken muur. zijn verband was scherp als staal. 1-Iij vergat Chilcote, hij vergat Lil lian, niet omdat zij uit zijn geheugen verdwenen waren, maar omdat hij ze er gedurende dien tijd verkoos bui ten te sluiten. Van Eve bemerkte hij in die dagen zeer weinig. Als een man al zijne kracht, al zijne scherpzinnigheid aan een werk wijdt, dat hern van't hoog ste belang schijnt, is er weinig plaat1» en geen behoefte voor omgang met de vrouw. De wouw kan inspireeren. zij ken vergoeding schenken voor ge mis, zij kan aanvullenmaar het scheppen, hét voltooien van het werk doet hij en hij alleen. Elke echte vrouw begrijpt dit en on derwerpt zich aan deze ongeschreven wet. Er waren uren, waarin Loder zich nauwelijks van haar bestaan bewust scheen te zijn. maar dit hinderde haar niet. Zij wist, dat hij eiken middag tegen vier of vijf uur in haar zitkamer kwam. met peinzend gezicht, zijn handen vol boeken on papieren. Dan liet hij zich in een gemakkelij- ken stoel vallen en vroeg om een kop thee. Dit was haar oogenblik van tri omf en belooning. want dat hij om zoo te zeggen onbewust tot haar kwam verdubbelde de waarde van zijne komst. Dan zat hij oen half uur bij haar, staarde voor zich héénof richtte zijn oogen op het vuur,terwij] zijn denk beelden zich ordenden. Soms zwoeg hij den geheelen tijd en soms maakte hij half luid bij zich zelf eenige op merkingen, terwijl hij zijn aantcekc- ningen doorkeek. Een enkele maal ook. - doch slechts zelden sprak hij over zijn denk beelden, zijn theorieën met de over tuiging van een man. clie zich van zijn capaciteiten bewust is. terwijl Eve haar kop thee langzaam uitdronk of aan haar borduurwerk bezig was. (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1905 | | pagina 5