NIEUWS» en ADVERTENTIEBLAD.
23a Jaargang
No. 6799
Mm>w 2&m3= eis Peestóiegeüi
MAANDAG 28 AUGUSTUS 1905 B
HAARLEM S DAGBLAD
N N E 1.IE N T N
{FBI'S BP RE 13 jfiAANDBN*
Voor Haarlem c c 0 c c. 1 <20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente) cc c 1.3C
Franco per post door Nederland Oe'cc«.c".c6o«..c68 1.65
.Afzonderlijke nummers .e«cccocec«,ocooc0e» 0.02%
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem e 6 c c 0.37%
K a K de omstreken en franco per post w 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C» PEEREBOOM.
ADVERTENTIËNs
Van S .egels 5C Cts.? iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Vaarlem van 15 regels 0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel
Groote letters naar plaatsruimte. Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Kleine advertentiën 3 maal plaatsen voor 2 maal betalen.
Redactie sn Administratie; Groote Houtstraat 55.
I'GDta^ mmunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724
Drukkerij? Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Eirangère GL. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Sure., Parijs, 3Ibls Faubourg Montmartre.
Haarlemsche
Handeisvereeniging
Goedgelc. bij Kon. Besl.
2 Nov. Wij).
De Haarlemsche Handelsvereeni-
ging hier ter stede, opgericht 10 Mei
1892, heeft in den Joop van den tijd
wel haar recht van bestaan bewezen.
In zeer vele gevallen, zaken van ver
schillenden aard betreffende, is zij op
getreden en dikwijls met groot suc-
cès. Jammer .echter, dat men alge
meen niet meer blijk geeft, dit te
waardeeren door als lid der vereeni
ging toe te treden. Er zijn wel meer
dan 600 leden, maar dat is niet vol
doende. Elk handelaar, neringdoende,
ja. zelfs particulieren, moesten lid
worden, om tenminste te laten gevoe
len, dat men bet werk op prijs stelt,
dat de Haarlemsche Handeisvereeni
ging steeds opneemt, als doende, wat
hare hand vindt om te doen.
De voordeelen, die de Vereeniging
buiten hare bemoeiingen van verschil
lenden aard haren leden aanbiedt,
zijn zeer vele en zeer groote tegenover
de geringe, jaarlijksche contributie
van ƒ3,50, die gevraagd wordt.
De Haarlemsche Handeisvereeni
ging bemoeit zich in de eerste plaats
er mede de belangen van li-are leden
te bevorderen, door onwillige betalers
voor hen tot betaling aan te manen,
en informatiën voor hen in te winnen.
Bovendien hebben de leden het recht
liet hun gratis te verstrekken advies
van de rechtsgeleerde adviseurs der
Vereeniging te vragen, die., pok in
proceduren en faillissementen gratis
voor hen optreden, natuurlijk alleen
voor zaken betreffende den handelen
bet bedrijf dei* leden.
Rechtsgeleerde adviseurs der Ver
eeniging zijn de heeren Mrs. Th. de
Haan Hugenholtz en H. Pil. de Kan
ter. Spaarne 24, alhier.
Het bureau der Vereeniging is ge
vestigd Lange Begijnestraat 22.
Voor incasso's door bemiddeling
der Vereeniging wordt een vast recht
van 5 pCt. der vordering berekend.
Bovendien moet 10 ct. voor port
steeds worden bijgevoegd, bij inzen
ding van vorderingen door bemidde
ling der advocaten te innen.
De kosten van informatiën naar
buiten de stad woonachtige personen
bedragen GO cts. per informatie plus
5 cts. porto-vergoeding. Informatiën
naar binnen de stad wonende perso
nen worden gratis verstrekt.
Pretentiën op buiten de stad wo
nende personen worden niet behan
deld, wanneer niet 10 ct. voor porto
vergoeding is toegevoegd.
Ruim 1748 informatiën en rechts
kundige adviezen werden in het af-
geloopen jaar gegeven.
In Maart en April 1905 zijn 61 vor
deringen tot een bedrag van
1365.851/2 betaald, 11 vorderingen
zijn uitgesteld.
Men wordt geraden alvorens te le
veren aan W. Bosch, Spaarnwouder
straat 24rood zich om inlichtingen te
vervoegen aan het kantoor.
Volgens art. 7 dient het geheim dei-
lijsten van wanbetalers ongeschon
den te blijven.
Alle brieven, aanvragen, reclames,
of wat dan ook. moeten worden ge
adresseerd aan het bureau dat ge
opend is dagelijks van 'sanorgens 9
tot 1 uur en 's namiddags van 2 tot 4
uur, waar dan ook verdere inlichtin
gen zijn te bekomen.
HET BESTUUR.
Bornhoimer
Vacantiedagen.
i '.Van onzen Beriijnschen cor
respondent).
Ruïne Hammershus o. Eiland
Bornholm, 24 Aug. '05.
Boven op den berg, aan den voet
der zware muren van de ruïne, in
het dichte gras. waarhoven hier en
daar ronde, kale rots,.kopjes" komen
uitkijken, lig ik languit voorover, het
hoofd op de handen steunende, heer
lijk tel luieren, hartgrondig te ,,fau-
lenzen", zooals alleen een gróote-
etadsbewoner kan doen, die vooreeni-
ge weken naar buiten in Gods schoo-
ne natuur is gevlucht, ver van allo
stadsrumoer, om eens hedlemaal „uit
te spannen."
Na eenige dagen van genotrijke
klout-erpartijen en m-arschen. steeds
met uitzicht op de blauwe verander
lijke zee en den witschuimenden .bran-
dingzoom, klip op en af langsjle schil
derachtige. bochtige kusten, over een
smal voetpad, nu eens hoog boven
aan den rand van steile granietwan
den, dan afdalend door struikgewas,
hoop opgaand hout, wilde rozen,
bloeiende erika. naar hdt met graniet -
blokken en grootere en kleinere rond-
geslepen steenen bezaaide strand,
waar landlichsittliclveen ldkkerbad
genomen wordt tusschen de klippen,
lig ik weer op mijn lievelingsplekje in
de schaduw der verweerde ruïne-mu
ren, het hoogste punt van Hammeren,
van de welverdiende, weldadige rust
te genieten en zie neer op het verruk
kelijke, wijde panorama vol afwisse
ling. dat zich beneden voor mij uit
spreidt.
Achter nu de dreigende, uit rots
blokken en zware 1)aksteenen opge
trokken muren en daklooze vierkante
torens van de ruïne Hammershus, een
ware cyklopen-vesting, welke aan edn
groote "bezetting huisvesting moet heb
ben kunnen bieden. In de roemrijke
Deenschc- geschiedenis nedmt eeuwen
lang de sterke, onneembare hoekves-
ting Hammershus met hare vooruitge
schoven bastions in uitvaltorons, ter
grootte van een middeleeuwsche stad.
een voorname plaats in. Twistappel
voor strijdlustige Deensche koningen
en niet. minder strijdlustige bisschop
pen van Lund op het nu Zweedsche,
toenmalige Deensche schiereiland
Schonen, totdat ten slotte de bisschop
met den buit gaat strijken en langen
tijd evenals zijne opvolgers in hot on
gestoorde bezit blijft. Als deze muren
eens spreken konden, gindsche vier
kante hoektoren b.v., door welks ga
pende vensteropeningen de blauwe
lucht zichtbaar is, en waar lange ja
ren een Deensche Koningsdochter ge
vangen zat, die mede moest boeten
voor haar van landsverraad beschul
digden gemaal
In dë tweede helft der achttiende
eeuw in verval geraakt, moesten de
enorm dikke muren van Hammershus
met haar torens en bastions geduren
de langen tijd de bouwstoffen leveren
voor menig huis op het eiland. De
uitgestrekte bouwval scheen onuitput
telijk, evenals het Romeinsche Collos-
seum. Tot. naar de verscheidene aren
verwijderde hoofdstad van Bornholm
Rönnd werden steenhrokken van de
burgt Hammershus vervoerd om als
bouwmateriaal te dienen, getuige de
nog bestaande kazerne voor de eiland-
militie. Maar gelukkig kwam de Deen
sche rdgeering ten slotte tot inkeer en
werd de verdere slooping streng ver
boden.
Sedert 1825 wordt de ruïne zorgvul
dig in stand gehouden. De directeur
der Dednsche staatsmusea is tevens
met de instandhouding van Hammers
hus belast. Op zijn initiatief kijkt bo
ven de gesloten onderdeur van een
driehoekig miniatuur schilderhuisje
het rimpelig©, mat een groots hoornen
bril gewapende, gezicht van een ouden
opzichter, die van 's morgens vroeg
tot s avonds laat ijverig de wacht
houdt, dat geen stukken steen door
touristen-verzamelaars worden mede
gevoerd.
Daar het eiland echter vrijwel van
Engelsche bezoekers verschoond bleef,
is zijn post tot dusver feitelijk een
sinecure gebleven en kan de oude man
,,im Ne be nam t" over den rand van
zijn schildert)uis-onclerd'eur aan den
gaanden en komenden man heel wat
prentbriefkaarten slijten
Tegen het vallen van den avond
sluit de wachter-koopman zijn zaakje
om naai* huis terug te keeren. Dan
wordt het eenzaam en stil hier bo
ven. wanneer de maan haar bleek
schijnsel over de met hoornen en strui
ken begroeide binnenplaatsen, torens
en kanteelen uitgiet en de zwarte mas
sa van het verwilderde slotpark tus
schen de hooger gelegen poort- en
deur-openingen geheimzinnige slag
schaduwen werpt op het graniet van
binnenplaatsen en voormalige slot-
inter ieurs. ..Zauherhaft schön mui
geheimnissvoll" fluisteren de duitsche
hotelgasten elkaar toe. die tegen mid
dernacht een tocht naar de slapende
ruïne hebben ondernomen, en tegen
een houten balustrade geleund, beur
telings een blik slaan links op hdt zil
veren. rimpelige, door het maanlicht
beschenen watervlak der rustelooze
zee, wier branding men hier boven
zaclnkens hoort murmelen, en rechts
op de spookachtig, bijna daghelder te
gen den donkeren nachthemel afste
kende grillige, massieve vormen der
slapende" burgt-ruïne.
Maar nu, op den zonnigen, vredi
ge n achtermiddag, zijn de geesten
verbannen van gevangen Konings
dochters, van strijdende bisschoppen
en belegerende Deensche Koningen,
van den verraderlijk vermoorden rid
der, ter wiens nagedachtenis in den
granieten vloer een eenvoudig kruis
werd gekrast. Op klaarlichten dag
wijkt het verledene terug voor het he
den, de omgeving van voorheen voor
de omgeving van thans, welke de aan
dacht van den soezenden „Faulenzen"
op zijn prachtigen, hoog gelegen uit
kijk waarlijk dubbel waard is, wiens
oogen niet moe worden,- te staren
naar het heerlijke wijde panorama in
de diepte.
Recht tegenover me, beneden aap
gene zijde der afgebrokkelde bastions
en voorwerken en van de steenen slot
brug liggen op een kleinen landrug
de witte gebouwen van het eenvoudige
hotel Haimmershus met zijn wonder
lijken, rechthoekig op het oudste, met
stroo gedekte deel geplanten aanwas,
dat me door zijn rekbaarheid en
schier onbegrensd vermogen tot het
opnemen van gasten aan het Pension
Van Dijk op den Wageningschen berg
doet denken. Naast hot breede, nieuw
opgetrokken, witte hoofdgebouw, met
het front naar de zee gekeerd, waait
aan den hoogen vlaggestok wijd uit
de trotsche „Danebrog", de rood©vlag
met het groote, witte kruis.
Daar achter slingert zich de weg
over een heuvelrij naar een groener.,
hoog gelegen zoom, waarachter Sarnl-,
wig, de badplaats van ..Kurort Burn-
holm". en Alliage, een der zeven „ste
den" 1) van het eiland schuil gaan.
Links klimmen de gloeiende heuvels
omhoog. Op den voorgrond in de diep-
1) Ofschoon in omvang ter grootte1
van de provincie Utrecht, heeft het ge-
beele eiland slechts een bevolking van j
42.0U0 zielen, welke grootoude els ver
strooid. de groote boerenhoeven op het
glooiende hoogplateau bewonen.
te aan den voet van den ruïne-berg,
het dichte, donkere groen van het
idyllische „Paradijsdal", dat hoogerop
in het gloeiende paars van welig
bloeiende erika overgaat. Nog hoo
ger een afwisseling van glooiende
stoppelvelden met blatende schapen
en uitgestrekte havervelden, waarop
de oogst nog ïn vollen gang is.
Links, recht tegenover het front van
het hotel Hammershus, aan gene zijde
van een muurtje uit los op elkaar
gestapelde rotsblokken, weer golvende
heuvels, gele korenvelden, ten deel©
begrensd door het donkere groen van
den uitgestrekten Kurgarten. waarbo
ven de Danebrog van het hotel Blanch
uitwappert. Door twee kleine ..zadels'
van den groenen zoom van den hori
zon schemert het blauw van de zee.
Maar geheel ter linkerzijde, daar ligt
het wijde watervlak der Oostzee
schijnbaar zoo nabij, alsof men bet
met een steen zou kunnen raken. Al
tijd veranderlijk is de groote opper
vlakte, veranderlijk van kleur, steeds
in beweging, nu eens donker blauw
met witte krullende kuifjes, dan zil
vergrijs met kleine rimpeltjes en blan
ke. spiegelgladde vlakken, alsof er
olie over ware uitgegoten, of dreigend
donkerloodkleurig zwartgrijs met hoo-
ge schuimkoppen.
Verderop in de diepte, ten deel©
door bet groen van den uitgestrekten
Kurgarten verborgen, de kleine ha
ven met hare granieten pieren, waar
achter bij stormweer zooals verloden
week de visschersschuiten en stoorn-
booten veilig geborgen liggen, aan ge
ne zijde begrensd door do woeste, on
herbergzame granietmassa van het
voorgebergte Ilammeren. met zijn
grauwen, ruigen, door een vuurtoren
bekroonden kop het gehetfle panorama
ter linkerzijde beheersehend. Van de
haven voert een klippen voetpad steeds
aan den rand van de wijd uitgesprei
de dreigende granietmassa in ruim
anderhalf uur naar de badplaats
Sandvig, welke echter aan de land
zijde langs het zoetwater Hammer
meer binnen een half uur te berei
ken is.
Zeldzaam klaar en dun is de lucht
op het eiland. Evenals in de Alpen
hoort men ook hier de geluiden tol
op verren afstandde liooge ruïne
muren achter me doen dïenst als
klankborden en laten de geluiden in
de reine zuivere atmosfeer nog meer
tot hun recht komen. Duidelijk hoor
ik de locomobiel op ruim een kwar
tier afstands, welke bij de maaima-
chine op het haverveld van de groote
boerderij Hammeriiolm zucht en
steunt. Het geratel der ijzeren wagen
tjes van de steengroeve op het voor
gebergte Hammeren dringt tot me
door, de stemmen vande maaiers aan
gene zijde achter het hoofd en ik ver
sta bijna woord voor woord Fröken
Meta, de rechterhand van Fru-Scliou,
die beneden voor het hotel met een
paar gasten spreekt.
Daar gaat de bel voor het avond
eten Wie kan de roepstem van de
lachende, altijd gewillige, onvermoei
de, door alle gasten, Denen, Duit-
schers en last not least de twee Hol
landei's, op de handen gedragen Frö
ken Meta weerstaan Immers nie
mand
K.
5e Symphonie, BeethovenNo. 3.
Prelude, Thènu et Variations, A.
Guihnant No. 4. Andantino, Volck
man No 5. March e Solemn?! Ie. A.
Maiily.
B r o n g e b o u w.
Zondag 27 Augustus 1905 soiree door
het stafmuziekkorps der d.d. Schutte
rij te Amsterdam, luitenant-kapel
meester de heer M. Wolters.
Binnenland
Stadsnieuws.
O r g e 1 b e s p e 1 i n g
in de Groote- of St. Bavokerk alhier,
op Dinsdag 29 Aug. 1905 des namid
dags van 1 tot 2 uur door den hear
W. Ezemian.
P rogr am ma.
No. 1. Preludium en Fuga No. 2,
Mendelssohn; No. 2. Adagio uit de
Programma
1. „Unter dem Doppel Adler",
marsc-h, J. Wagner.
2. Ouverture .,La fille du régiment".
A. Donizetti.
3. a. Flirtation, P. Steek.
b. Soldatenleben". Chai'acter-
stück, Kéler Béla.
4. Fantaisie de 1'opéra „Pagliacci",
Leoncavallo.
5. Ouverture „Die Felzemmühlé', G.
Rdissiger.
6. Fantaisie de l'opérette ,,Le petit
due". Ch. Lecocq.
7. ..An die schonen blauen Donau".
Walzer, J. Strauss.
8. Potpourri de 1' opérette „The
Geisha", Sidney Jones.
9. „The Bride Elect", Marsch, J.
Ph. Sousa'
Donderdag 31 Augustus 1905 soiree
door de muziekvereeniging „Harmo
nie", directeurde heer H. W, Hof
meester Rz.
Programma
Wilhelmus van Nassau we. Valerius.
1. Marsch der Grenadier©. Arbolt.
2. Ouverture Fantast ique, Govaerts.
3. a. Das erste Herzklopfen, Rich.
Eilenberg.
b. Parade de la Garde, Rich.
Eilenberg.
4. „Cortège de Ballet morceau ca-
ractéristique, L. Montague.
5. Ungarische Lustspiel Ouverture,
Kéler Béla.
6. Theresen-Walzer. C. Faust.
7. „Sur le lac", fantasie, D. Bau-
wens.
8. Potpourri populaire, Renaud.
9. Marsch finale, Eisengréiber.
PROGRAMMA VAN HET VUUR
WERK IN HET BRONGEBOUW OP
31 AUGUSTUS 1905.
1- Annonce van het vuurwerk.
2. Bengaalsche verlichting in de na
tionale kleuren.
3. Fonrgonwielen van gekleurd licht
wentelende in stralenkrans van
brilliant vuur.
4. Bengaalsche zonne-cirkel met
i groene vonken.
5. Guillochès van door elkaar draai-
i endie gekleurde cirkels.
6. Pyrotochnische fluitende tele-'
graaf.
7. Buitengewone verlichting doo?
eene Magnesium-zon.
8. Draaiende vulcanische batterij
van lichtkogels .en knaleffecten.
9. Slot-d^coratie, bestaande
uitde woorden „Lang leve H.
M." in diamant vuur.
Daarboven eene ster van gekleurd
licht, eerst stilstaande, vervol
gens draaiende.
Ondereene cascade van brillant
vuur, eindigende in een val van
blauwe vonken, geflankeerd
door Mozaiekvuur en contra-
batterijen van gekleurde licht
kogels.
Afgewisseld door Luch tvuu r-
w erk, als: Luchtslangen. licht-J
kogels, Magnesium-tourbillons, j
vuurpijlen gekleurd en fluitend.
z wermfontei nenbommen met
gouden regen, fluitend, met me-
teoor-regen en donderbussen.
HOFBERICHTEN.
De Koningin heeft Donderdag en
Vrijdag met verschillende ministers
geconfereerd en ontving heden de
overige departementshoofden tot dat
doel. Hedenavond gaat H. M. naar
Soestdijk terug om vandaar Maan
dagochtend naar Het Loo terug te
keeren. Vrijdagochtend verwelkomde
II. M. aan het Staatsspoor-station H.
jVI. de Koningin-Moeder met de erf-
gravin van Erbach.
HET NIEUWE DEPARTEMENT.
De instelling van het nieuw depar
tement, aan het hoofd waarvan rar.
Veegens optreden zal. wacht niet op
een wet, doch op een Koninklijk Be
sluit. waaromtrent, in tegenstelling
met hetgeen in 1877 geschied is, voor
af het advies van den Raad van
State wordt ingewonnen.
VICE ADMIRAAL ELLIS.
De vice-admiraal Ellis, afgetreden
minister van marine, zal als adju-
da o in buitengèwonen dienst van
H. .51.. deeï uitmaken van het gevolg
waarmede de Koningin het vlootbe-
zoek te Vlissingen zal brengen.
DE MINISTER VAN ARBEID;
Naar aanleiding van de opmerking
der ..Residentiebode" of liet niet in
constitutioneel te noemen is. dat mr.
Veegens de bijeenkomsten van den
Ministerraad bijwoonde, schrijft de
..Haagsche Ct.'
„Over de vraag of de Ministerraad
met iemand buiten zijn midden tot
zijn vergadering mag noodigen, oor
deel en wij niet.
Maar wel merken wij op, dat de
vertraging der benoeming van mr.
Veegens juist haar oorzaak vindt in
diens verlangen om niet in-consti-
tutioneel te handelen.
Mr. Veegens is namelijk, naar wij
vernamen, van oordeel dat het instel
len van een departement bij de wet
moet geschieden en op die wet ;s
nu 't wachten.
Wij kunnen onzen collc-ga verzeke
ren men maakt zooveel haast als met
voeg kan."
DE KAMERVERKIEZING.
Men meldt uit Arnhem
De candidautstelling te Rotterdam
van den vrijz. dern. Mees in de plaats
van den vrijz.-dem. mr. Van Raalte
Jieeft ten gevolge, dat de vrijz. dem.
te Arnhem nu ook den heer Eland
stellen, zoodat deze candidaat is van
alle vrijzinnigen.
T OOG WIL OOK WAT.
Deze waarheid' is een der voor
naamste, waar de Nederlandsche
vruchtenkweekers tegenwoordig op
hebben te letten.
Kan het Nederlandsche publiek
zich door den invoer van Ameri-
kaansch fruit goedkooper van lekkere
vruchten voorzien, dan wanneer met
Amerika, d. w. z. kunnen zij lekker
fruit tegen gelijken prijs of des
noods nog iets goedkooper leveren
Gelukkig kunnen wij op de eerste
vraag neen en op de tweede ja ant
woorden, zegt 't .Nieuws"; wat dus
zeggen wil, dat het er voor de kwee
kers en de consumenten in geen en
kel opzicht bedenkelijk uitziet.
Laten wij eens zien. wat Engeland
en üuitschland wenschen te doen, om
't hoofd boven water te houden. In
voerrechten verhoogen. daarvan hoort
men niets; trouwens dat zou zijn de
paarden achter den ploeg spannen,
want met verhoogde invoerrechten
Fenliaton,
DE DUBBELGANGER,
door
KATHER. CECIL THURSTONE.
67)
Ik geloof niet dat ooit een man
zoo veel gezien heeft in een half uur
dan ik vanavond, ging hij' voort. Met
zijn geestelijke oogen bedoel ik. In
•bet stuk, „Een ander man's schoe
nen". ruilen twee mannen van naam
èn van levenswijs. zooals Chilcote
en ik hebben gedaan maar zij
i zien daarbij één ding over 't hoofd.
1 Het feit, dat een van de twee eefi
vrouw heeftDit is niet mijn ver
haal van 't stuk, ik geef de woorden
weer, waarmee een van Lady As-
trupp's gasten het mij vertelde.
Weer keek Eve op; de twijfel in
haar oogen was nu maar al te dui
delijk zichtbaar. Voor hij verder kon
gaan. opende zij plotseling haar lip-!
pen en op een toon van vaste over- i
tuiging zeide zij
John je probeert om me iets te
I zeggen iets, dat vreeselijk hard is.
Ja, antwoordde hij, het hardste
dat een man ooit gezegd heeft.
Zijn toon klonk kortaf, bijna ruw,
maar voor ooren, die door 't instinct
gescherpt waren, was ze welspre
kend.
Wait dan vroeg Eve met een
angstig voorgevoel. John. wat dan?
Toen ik vanavond in de comedie
zat. Eve, zeide hij langzaam, versche
nen me al de voorstellingen, -die ik
me van cle toekomst had gemaakt,
in een ander licht. Zonder het te wen
schen. zonder het te weten zelfs, was
mijn gezichtspunt geheel veranderd.
Ik zag plotseling alles niet meer bij
't. licht van imijn eigen armzalige
kaarsje, maar bij 't zoeklicht van de
wereld. Ik zag plotseling alles voor
jou in plaats van voor mezelf.
Haar oogen werden grooter, maar
zij zeide niets.
Ik zag plotseling het onvergeef
lijke onrecht, dat ik je gedaan heb
en den gebiedenden plicht om er ter
stond een eind aan te m*ken.
Hij sprak heel langzaam, zijn stem
klonk dof en 't was alsof de woor-
den werktuigelijk kwamen.
Eve's gezicht drukte smart en ont
steltenis u# t zij nam haar handen
van zijn schouders.
Je bedoelt, zeide zij met moeite,
dat het uit moet zijn Dat je weg
gaat? Dat je je mooie carrière op
geeft? O maar, dat kan je niet! Dat
kan je niet
Ze sprak met ongewone heftigheid,
maar angst was duidelijk hoorbaar
in haar stem.
Je kunt niet. Je moogt nietHet
eenige bewijs dat...
Maar waar dan aan, waar dan
nog aan?
Loder wachte even.
Aan onze liefde, zeide hij op
vasten toon.
Een donkere blos kwam op haar
wangen.
Maar waarom, stamenlde zij,
waarom We hebben niets verkeerds
gedaan. We kunnen vrienden zijn,
meer niet; en ik o, ik heb zoo'n
behoefte aan een vriend
Voor 'teerst zoolang Loder haar
kende, brak haar stem en begaf haar
zelfbeiieersching haar. Zij stond daar
voor hem als een beeld van lijden
door eenzaamheid.
Eve, zeide hij met iets zachts en
teeders in zijn stem, vanavond heb
ik pas geleerd, hoe volkomen 't le
ven van een vrouw aan de genade
van dc wereld is overgeleverd, en
hoe weinig men van die genade te
wachten heeft. Als de omstandighe
den anders waren geweest, geloof ik,
neen, ben ik er van overtuigd
dat ik een goed echtgenoot voor je
geweest zou zijnik zou dan mijn
recht om je te beschermen gebruikt
hebben, zoo goed als eenig man ter
wereld het had kunnen gebruiken.
Maar nu dat niet zoo is. zou ik.,..
Hij aarzelde even. Nu ik geen recht
•heb, om je te beschermen, behalve
het recht, dat mijn liefde me geeft,
wil ik je toch zoo streng behoeden
voor al dat laag als alleen een echt
genoot zijn vrouw maar behoeden
kan.
Er zijn in 't leven maar twee we
gen. de weg van 't goede en van 't
kwade. Wat we ook mogen zeggen,
wat we ook mogen voorwenden té
gelooven. wij weten, dat elke han
delwijs altijd een keus is tusschen
goed en kwaad. Een maand een
week geleden zou ik een man, die
zoo sprak, veracht hebben, en mezelf
krachtig hebben genoemd, omdat ik
hem verachtte. Nu weet ik, dat kracht
iets meer is dan anderen in het stof
te vertappen, opdat we zelf den weg
vrij zouden vinden. Het is iets vee!
moeilijkere, waar veel minder triomf
aan verbonden is. Het is op zijde te
gaan. om een ander den voorrang te
geve». Eve riep hij plotseling uit,
Eve ik tracht dat voor je te doen
Zie je het niet? Begrijp jc't niet?
De gema.kkeüjke, de aangename weg
■zou zijn om rustig voort te gaan. .-Al
les in me roept me toe, dat te doen.
voort te gaan. te treden op Chil-
cote's zwakheid en jou jou edel
moedigheid. Maar ik doe het niet
Ik kan het niet doen
Eve, het is voor 't eerst, dat ik
een menschelijk wezen boven mezelf
stel.
Eve's hoofd bleef gebogen. Pijnlij
ke, onhoorbare snikken deden haar
van hoofd tot voeten trillen.
Iets in je iets, waar ik geen
definitie van kan geven iets hoogs
en moois houdt ane terug, verspert
me letterlijk den weg. Eve. zie je
niet. hoe herig ik strijd
Nadat hij dit gezegd had, bleef het
lang stil en in die stilte streed Eve
den strijd dien zoovele vrouwen voor
haar gestreden hebben den strijd,
waarin woorden nutteloos sijn en
tranen niet tellen. Zij zag er heel
jaag, heel hulpeloos, heel verlaten uit
zooals zij daar stond. Toen, in dé
drukkende stilte, die de kamer ver
vulde. keek zij naai- hem op.
Haar wangen droegen sporen van
tranen, haar lange zwarte wimpers
waren nog nat; maar de uitdruk
king van haar gezicht, toen haar
oogen de zijne ontmoetten, was een
voorbeeld van den moed en vastbera
denheid. van de zelfopofferende kracht
die in een zwak en teer omhulsel ko
nen kan.
Zij zeide niets, in zulke oogenblik-
ken komen woorden niet gemakke
lijk. maar met het meest éenvoudi- i
ge. onderworpen welsprekende ge-
baar van do wereld bracht zij zijn
vertwijfeling tot rust. Zij nam zijn
hand tusschen haar handen, hief ze
op en drukte ze tegen haar lippen.
HOOFDSTUK XXXIII.
I Een tijdlang bleef alles stil; toen
I kon Loder. die maar al te bitter
voelde, dat hij overwonnen had, het
met langer uithouden. Hij maakte
zijn hand los, en ging naar den
schoorsteenmantel, en bleef daar
j staan op de plek waar zij eerst ce-
staan had.
Eve, zeide hij zacht. Ik heb nog
I meer te zeggen. Ik moet je moed nog
verder op de proef stellen.
1 Er kwam een uitdrukking van pijn-
I lijken angst op haar gezicht.
Verder vroeg zij.
Hij schrikte toen hij haar aanzag
~74Ju' zeide hij"- en 1 sPreken
kostte hem moeite. Ja. er is nog iets
anders, dat we onder de oogen moe
ten zien. De zaak is niet afgeloopen
met mijn heengaan, Chilcote moet te
rugkoeren Chilcote moet er toe
gebracht worden in te zien waar-
voor hij verantwoordelijk is.'
Zij keek hem aan met doffe wan
hoop m haar oogen.
Het gebeuren, vervolgde
hij haastig, en wij moeten het doen
jij en ik.
E* Ik kan niets doen. Wat zou
ik kunnen doen Haar stem begaf
haar.
- Alles zeide hij. Jij kunt juist ai-
ie> doen. Hij is moreel zwak, maar
hij heeft een gevoelige plek de
