NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
23e Jaargang. No. 6923
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG 23 JANUARI 1906 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
_r pep drie maanden: jMkw Van 1—5 regels 50 c*s.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem 1,20 Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der BiJ Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1.30 JJAdvertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing
Franco per post door Nederland„1.65 (fó/ jT sgSfeJ v$kA 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Afzonderlijke nummers0.02J4 ~z hr r» j a- j a a- r a u a a
6eïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37H Redactie en Administratie; Groote Houtstraat 55.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. <5^9 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
AGENDA
Dinsdag 23 Januari.
Groote Kerk Orgelbespeling.
Bovenzaal BrinkmannAlg. Ned.
Opzichters- en Teekenaarsbond,. afd.
Haarlem en Omstreken Propagan-
da-vergaj[Leringen, 8 uur.
Vergadering Ned. Mij. voor Tuinbouw
en afd. Haarl. en Omstr.
•Baeh-concert.
OM ONS HEEN
ccx.
HET SYSTEEM VAN J P. MüLLER.
In de laatste tien jaar, misschien
nog wel korter, is er een merkwaar
dige kentering in <le begrippen over
gezondheid sleer gekomen. Door lieel
de beschaafde wereld heen zijn men-
iscjhen opgestaan, die ons vertellen,
•dat liet eigenlijk groote dwaasheid is
eerst ziek te worden en dan met lee-
lijke en dure medicijnen te worden
genezen en dat het veel eenvoudiger
(is -in 't jgeiheel niet ziek te zijn, zoodat
men ook niet behoeft te worden ge
nezen.
Ja, zal menigeen denken, dat iis ge
makkelijker gezeild, maar minder
vlug gedaan. Of ik al niet ziek wor
den wiil, helpt me niet,, de ziekte komt
toch. En ziedaar nu juist de merk
waardigheid, 'die deize apostelen der
gezondheid ons komen vertellen nie
mand behoeft iziek te zijn, die niet
wil. Doe wat voor uw gezondheid,
(heb er een beetje vow over. 't Behoeft
niet eens veel te wezen, wanneer 't
maar dagelijiksch en. stelselmatig ge
beurt.
Een van. deze profeten der gezond
heidsleer is J. P. Muller, een Deen,
oud-luitenant van de genie. In 1904
heeft hij zijn denkbeeJiden in een
boekje uiteengezet, waarvan in kor
ten tijd. dertigduizend exemplaren
verkocht waren, een verbazend suc
ces in een klein land.
Dat boekje is nu door de dames J.
M. G. Hoek en A. J. Valeton uit het
Deensch vertaald en voor ons land
bij Seyffardts Boekhandel verscne-
nen Het portret van den schrijver
staat er in op tal van manieren, ge
kleed en ongekleed, terwijl hij bezig
is de oefeningen te doen, die zijn
systeem vormen. Zelfs koant er een
ontwerp van een standbeeld van hem
in voor en zijn lichaam is het waard.
De krachtige, goed geproportioneerde
vormen doen aan de Grieksche beel
den denken en dit is des te merk
waardiger, omdat hij in zijn jeugd
een zwak kind is geweest en dus het
•product mag heeten van zijn eigen
gymnastische oefenigen.
Hij schrijft dan ook met groote
overtuiging. Zijn boekje begint zoo
„ik heb er mij dikwijls over verwon
derd, waarom zooveel menschen er in
berusten, zwak en ziekelijk te zijn,
terwijl er toch eigenlijk maar heel
weinig moeite toe noodig is om ge
zond te worden en te blijven."
Is 'i voor zieken en zwakken niet
om van te watertanden?
Wat wil dan deze heer Müller? In
•de eerste plaats, dat we eenige din
gen zullen nalatenalcohol drinkew,
veel vleesch of sterk gekruide spijzen
gebruiken, liefst ook rooken.
Vervolgens, dat we eenige dingen
•zullen doenslapen met open ramen,
alken ochtend een bad nemen en een
reeks eenvoudige oefeningen doen,
(die met- het bad mee niet meer dan
éen kwartier behoeven te duren.
Toestellen zijn daarvoor niet noo
dig. Zelfs niet eens een badkuip, wan
neer ge die niet hebt. Müller is diep
overtuigd van de groote beteekenis
van de huid voor de gezondheid. ,,Ze
is", zoo zegt 'hij, „niet een dicht over
trek van het lichaam, maar op zich
zelf een van de belangrijkste organen
ervan, waarmee wij voelen en gedeel
telijk ademhalen, dat wij gebruiken
ais regulator en tot afscheiding van
schadelijke stoffen."
Daarom krijgt de verzorging van de
huid een eereplaats in zijn systeem.
•Eerst schrijft hij een achttal oefenin
gen- voor, daarna het bad, waarvoor
in 't begin lauw water gebruikt kan
worden, daar hij van ijskoud water
geen verdediger is en ten slotte nog
een tiental wrïjfoefeningen. De bedoe-
Mijn Systeem door J. P. Müller,
Dagelijks 15 minuten aan de Gezond
heid gewijd.
ling van deze oefeningen is, de lon
gen, de ademhalingsspieren en het
hart, en daardoor den bloedsomloop
en de stofwisseling, te ontwikkelen
en te sterken.
Elf van -de oefeningen werken dan
ook rechtstreeks op de ingewanden,
maken de spieren die ze omsluiten
krachtig, die anders onder het dage-
lijksoh werk bijna niet geoefend wor
den.
Wat 'de kleeding aangaat, stelt de
heer Müller ■weinig eischen. Niets
meer dan enkele algemeene regels,
die we zelf ook wel kennen, maar...
daarom nog niet altijd opvolgen.
Geen ondergoed van wol of flanel, dat
is te warm, wordt door wasschen te
nauw, verwent en prikkelt de huid.
Gebruik linnen, zegt hij, of tricot
van zuiver vlas, met open mazen en
liefst ongebleekt. Toch raadt hij, nie
mand, die aan een wollen borstrok
gewend is, aan om dien nu maar
plotseling uit te laten, maai- eerst
dan, wanneer men eenigen tijd de
voorgeschreven oefeningen gevolgd
en het bad genomen heeft.
En dan niets nauw Geen knellende
boorden of 'kousebanden. Hoe schade
lijk dat zijn kan vertelt hij ons met
een typisch staaltje. Een tijdlang de
den de Kopenhaagsche straatjongens
aan de honden een klein dun elas
tiekje om hun staart. Ze voelden 't
aanvankelijk niet en de eigenaars
ontdekten het smalle bandje niet,
cmaar langzamerhand ging het leven
'uit de staarten en vielen ize af 1
Dan wil de schrijver een gematigde
kamertemperatuur, niet meer dan 10
graden Réaumur (ongeveer 55 graden
Fahrenheit), behoorlijke verzorging
van tanden, mond en keel en behoor
lijke zorg voor de voeten die nu van
't lichaam de ongelukkige verschop
pelingen zijn, hetgeen hij met enkele,
meer overtuigende dan friissche staal
tjes aantoont. Natuurlijk veroordeelt
hij nauwe schoenen en heeft liefst
kousen die een afdeeüing hebben voor
elke teen, zooals handschoenen voor
iederen vinger. Persoonlijk draagt 'hij
ze heelemaal niet meer, maar loopt op
bloote voeten in ruime laarzen, waar
hij alleen 's winters een strooien zool
in legt.
Uitdrukkelijk wij'st hij er op, dat
menschen van eenigen leeftijd iheel
wel nog aan deze oefeningen kunnen
beginnen. Iedereen kan daar zeer wel
den tijd voor vinden, beweert hij en
geeft meteen aan de vrouwen, die
blijkbaar in zijn oog nogal kwaad
doen bij de opvoeding van haar kin
deren, een geduchte reprimande. „Die
verontschuldiging met gebrek aan tijd
houdt uiterst zeiden steek, wanneer
men de omstandigheden nader onder
zoekt. Vele moeders beweren, dat ze
geen tijd hebben om dagelijks zichzelf
en de kinderen dn bad te stoppen,
gymnastiek met ze te doen, hun tan
den te poetsen, te zorgen dat ze bij
alle weer en wind uitgaan enz., maar
diezelfde moeders hebben best tijd,
jom de eene roman na de andere te
I verslinden, met verwante zielen op
i stoepen of hoeken van straten te staan
.babbelen, boodschappen te doen of
taartjes te eten."
Pardon, dames, ik zeg het niet,
maar de heer J. P. Müller. Hij gunt
u, om het nu meteen maar te zeggen,
ook het corset niet, waarvan hij al
lerlei leelij'ks vertelt. Toch is hij bil
lijk, hij erkent, dat een vrouw, die
haar corset aflegt, een anderen steun
noodig heeft en betoogt, dat ze die
verkrijgt, door de spierontwiikkeling
als gevolg van de voorgeschreven
oefeningen, wat hij het spiercor-
s e t noemt. Geleerden en kunstenaars,
kantoornienschen die een zittend
leven leiden, landlieden, allen moe
ten baat vinden bij zijn eenvoudig
stelsel van spieroefeningen, wrijf
oefeningen en een eenvoudig bad.
Sterk dringt hij ook aan op open
ramen, 's nachts en overdag. Ben je
bang om 's winters het in bed koud
te hebben, neem dan liever een de
ken extra, dan dat je het raam sluU.
De longen hebben koele, frissche lucht
noodig. Een hoofddeksel aclit hij voor
.kinderen in bijna elk weer onnoodig
en ook volwassenen moesten zich er
aan wennen, blootshoofds uit te gaan.
Zoodoende heeft men de meeste kans
aan kaalhoofdigheid en zenuwhoofd
pijn te ontkomen en langzamerhand
zal men leeren, de zoo ge-vreesde
„tocht" als ziekelijk bijgeloof te be
schouwen.
Zoo zegt hij en daarvoor is moed
noodig, want in Denemarken zoowel
als in Holland geldt de tocht, ook
voor menschen die niet bezweet
zijn, als een van de vijanden, die 't
felst op ons leven loeren. Zoo kras
gaat hij intusschen niet te werk, of
hij meent ook, dat een dame, die be
zweet ijs gebruikt op een bal, of een
wielrijder, die bezweet een koud glas
bier drinkt, pogingen doen tot zelf
moord.
Overigens wijst hij met trots op zijn
twee zoontjes, gehe-ed volgens zijn
systeem opgevoed, van wie de klein
ste nog nooit m een kamer is ge
weest met dichte ramen, nooit wol
len ondergoed heeft gedragen en nooit
ziek is geweest, hoewel hij o.a. 's zo
mers in den tuin speelt zonder klee-
ren aan, alleen met sandalen.
Nu 'hoop dk maar, dat niemand zal
denken, dat ik hier maar zoo blinde
lings weg het .systeem van J. P. Mül
ler sta aan te pree/ken. Verre van
daar. Ik geloof, dat wie tot zooiets
over wilde gaan, vooraf eens met zijn
dokter moet gaan praten, wat Müller
trouwens zelf aan zwakke personen
aanraadt. Maar er staan in dit boekje
zooveel aardige dingen en er is zoo
weinig streven naar dorre geleerdheid
in te vinden, dat ik ieder die in ge
zondheidsleer belang stelt, aanraad
het duidelijk geïllustreerde werkje
eens te lezen. Al gaat hij 't heele
systeem niet toepassen, Iddht steekt
hij er wat van op.
J. C. P.
BIJ HET 0NTWLRP VAN EEN
NIEUW MUSEUM TE HAARLEM
Het Museum, dat een lengte van'
45 M. heeft, terwijl de diepte 30 M.
bedraagt, stel ik mij voor te plaat
sen in het Florapark, achter het
standbeeld van Frans Hals.
Men treedt het gebouw binnen aan
de Oostzijde, door een breede deur,
die toegang geeft tot eene vestibule.
Door tochtdeuren wordt dan een
voorzaal bereikt, van waar de twaalf
zalen, die zich gelij'kstraats aan de
beweegbare schotten aanwezig zijn
voor de kleine schilderijtjes.
Een groote zaal met bovenlicht, in
afmetingen overeenkomende met die
in het Stedelijk Museum te Amster
dam, ligt aan de westzijde van het
gebouw.
De zalen en kabinetten op deze ver
dieping bieden een bruikbare wand-
lengte van 320 M. aan.
Boven die gedeelten van het ge
bouw, die geen bovenlicht hebben,
zijn ruime zolders ontworpen, die
lang; een afzonderlijke trap worden
bereikt, dooreen lift met de beide
verdiepingen in verbinding staan en,
dtaar zij zeer helder verlicht worden,
voor ret restaureeren van schilderij
en en voor depót geschikt zullen zijn.
Het uiterlijk van het gebouw heb
ik geheel ondergeschikt gehouden
aan zijne bestemming. Overal heeft
de architectuur zich moeten voegen
naar de eischen, die door een goede
tentoonstelling gesteld werden.
De opstand1 moet slechts ais. een. voor-
loopige schets worden beschouwd.Wij
zen ook de afwisseling van gebakken
en gehouwen steen, de topgevel en
andere onderdeelen op den Haarlem-
schen bouwtrant uit het begin der 17e
eeuw, ook andere oplossingen zijn
natuurlijk mogelijk.
De trapzaal geeft gelegenheid tot
een rijke decoratieve behandelingin
d'e tentoonstellingszalen acht ik ech
ter den grootst en eenvoud gewenscM,
opdlat d'e kunstwerken zoo goed mo
gelijk uitkomen.
Van bijzonder gewicht is het, dat de
voorwerpen, in een museum aanwezig,
zooveel mogelijk tegen stof en voch
tigheid! of tegen plotselinge tempera/-
tuurswisselingen beveiligd blijven,
i Daarom zijn alle buitenmuren: met
een spouw ontworpen, zal voor ver
warming in den winter moeten wor
den gezorgd en ook een uitstekende
ventilatie des zomers aanwezig moe
ten zijn.
Een verwiaimdng tot 18 graden Cel
sius met warm water is geprojecteerd.
De verwarmingslichiamjen zullen zoo
ver mogelijk van de sohilderijen moe
ten worden geplaatst.
Daar het gebouw geheel brandvrij
zal worden opgetrokken, zullen de
kunstschatten ei' volkomen veilig we
zen, vooral wanneer behoorlijke blik
semafleiders worden aangebracht.
Be ben bereid, het museum, waar
voor ik het. plan hierboven beschreef.
gevels bevinden, toegankelijk zijn.
die niet voor schilderijen zullen die
nen.
Verder zijn gelijkstraafis nog aan
wezig een vertrek voor den bewaar
der, een vertrek voor de suppoosten,
toiletkamers en een zaal voor verga
deringen van de Commissie van toe
zicht. Ook voor twee bergplaatsen,
i uitkomende in de voorzaal, is ge
zorgd.
i Gaan wij nu de hoofdtrap op, dan
komen wij in de groote trapzaal, die
van boven verlicht wordt. Wenscht
men deze zaal niet voor tentoonstel
lingsdoeleinden te gebruiken, dan
zou het licht door gekleurd' glas kun-
nen invallen.
Aan de zij gevels zijn acht kabinet
ten met staand licht gelegen deze
kabinetten zijn van dezelfde afmetin
gen en inrichting als die te Kassei,
welke, terecht, een goeden naam
hebben. Aan de doeltreffende verlich
ting is hier alles ten offer gebracht;
om haar te kunnen verkrijgen zijn
de vensters vierkant en van één spie
gelruit voorzien.
Vier deze-r kabinetten krijgen hun
licht uit het zuiden en vier uit het
noorden. Hier zullen de schutters- en
regentenstukken van Frans Hals hun
plaats moeten krijgen. Deze verdie-
ping bevat verder nog drie zalen met
staand licht waar. hij de vensters
aan de gemeente Haarlem voor
/200.000 te leveren.
j Het behoeft wel geen betoog, dat
een nieuw gebouw, naar alle eischen
ingericht, de voorkeur verdient boven
het Weeshuis, dat, geheel ingebouwd,
noch wat de veiligheid, noch wat de
goede verlichting der kunstvoorwer
pen betreft, zóó kan worden ingericht
als noodig zou zijn.
j En wanneer men dan nog bedenkt,
dat de toegang slechts langs de beide
..Heilige Landen" zal kunnen ge
schieden, zoodot de vreemdelingen,
uit de tram stappend, de Cornelis-
steeg als den toegangsweg naar het
Museum zullen vinden, dan zal men
wel inzien, dat het Weeshuis, of-
schoon een kunstwerk op zichzelf, on
geschikt is voor do bestemming, die
men er nu aan wil geven.
A. W. WEISSMAN.
I -
Buitenlandsch Overzicht
I De correspondent van den Matin
te Petersburg meldt dato 19 Januari,
dat de
TIJDINGEN UIT SIBERIë
ontvangen, zoo ongunstig mogelijk
zijn. De geest onder de troepen
'zoo ellendig, dat men een paar da
gen geleden het ongehoorde feit be
leefde, dat ongeveer 500 officieren te
PLATTE GROND.
6 EL IJK. STRAAT^.
BENEDENVERDIEPING.
BOVENVERDIEPING.
Charbin «een vergadering hielden, ten
einde te bepalen hoe hunne houding
zou zijn tegenover de regeering. De
hoogere officieren hebben getracht
die vergadering te beletten, maar te
vergeefs, ze werden uit de zaal ver
wijderd on de officieren besloten ten
laatste geen besluit te nemen, alvo-
geivs ze tijdingen hadden ontvangen
uit Petersburg.
Ook uit de provinciën komen
slechte berichten. In bijna alle ste
den van Polen heersclit gebrek aan
meel Te Warschau heeft men. we
gens de bedreigingen van revolution-
naire zijde, zelfs de leerlingen der
lagere school gewapend.
In
DEN KAUKASUS
worden tal van gevechten geleverd
tusschen de troepen en de revolu-
tionnairen. Er wordt gevochten langs
de spoorlijn te Batoern, Soh?ji staat
in vlammen en te Agdame heeft een
gevecht plaats gehad tusschen Arme
niërs en Tartaren, dat 8 uren duurde,
darmen een' inval gedaan in de clubs
Zaterdag hebben politie en gen
en daar 150 personen in hechtenis
genomen. Er zijn berichten ingeko
men van agrarische troebelen te
Sjoeya, Dimitrowsk, Boegoelina,
Kasjira. ELaboega, Mahilef, Kamisj-
lof. Melekeis en Roslof, gepaard met
branden en moorden.
Een bom op het Alexander-perspec-
j tief geworpen, heeft een groot aantal
slachtoffers gemaakt. Er vielen rijf
dooden en 12 gewonden.
I Maar iegenover al deze droeve tij-
dingen uit de provincie kan worden
geconstateerd, dat er te Petersburg
en te Moskou betrekkelijke kalmte
i Jieerscht. Men neemt hier krachtige
i maatregelen tegen elke rustverslo-
1 ring op den 22en Jan. Nooit >s daar
grooter troepenvertoon gezien, pa-
trouilles trekken zonder ophouden
door de strata®- -eiKTin de buitenwij
ken zijn geheele escadrons opgesteld
tot bewaring van de orde. Er is nog
'geschut aangekomen en over de ka
zernes in de verschillende wijken
verdeeld. Dag en nacht worden er
