NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
23e Jaargang.
No. 7091
Verschijnt dageiijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
DINSDAG 24 APRIL 1906 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem1.20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)„1.30
Franco per post door Nederland„1.65
Afzonderlijke nummers0.02 H
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37 y%
„de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERTENTIËN:
Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantier?. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
AGENDA
Dinsdag 24 April.
Groote KerkOrgelbespeling, 12 u.
BrongebouwWeldadigheidsuitvoe-
ring voor ZeelandDe Prins van
Sind, 7£ uur.
VelsenVergadering van den Ge
meenteraad, 10 uur.
OM ONS HEEN
cclxxxvii.
DE SCHOUWBURGQUAESTIE IN
EEN NIEUWE GEDAANTE.
De Haarlemsche Schouwburgquaes-
tie beeft verschillende perioden door
gemaakt.
Aanvankelijk bestond er een comi
té, waarin tal van bekende stadgenoo-
ten zitting hadden en dat het plan
koesterde een geheel nieuwen schouw
burg te houwen. Burgemeester en
Wethouders hadden daar wel ooren
naar en stelden voor, een stuk ge
meentegrond daarvoor kosteloos af
te staan. Op voorstel van den heer
Vlan de Kamp werd in de vergadering
van 7 October 1903 dat voorstel aan
gehouden.
In het voorjaar van 1904 volgde
daarop het bekende besluit van B. en
W., waarbij het verder spelen in
den schouwburg aan de Jansstraat,
op grond van brandgevaar, werd
verboden. Wel werd daarna, onder
dagteekening van 3 Mei, door B. en
W. een reeks van voorschriften gege
ven die werden ze uitgevoerd
1 heropening van den schouwburg mo
gelijk zouden maken, maar zij wer
den niet totstand gebracht, omdat
inmiddels weidscher plannen waren
ontstaan. De architect Van den Ban
had een ontwerp gemaakt voor een
algeheele verbouwing, waardoor fei
telijk een nieuwe schouwburg zou
verrijzen op de terreinen van den
ouden.
Dit gaf aanleiding tot de oprichting'
van een tweede Comité. Op een oogen-
blik bestonden er dus twee Commis
sies naast elkaar, een voor nieuw
bouw en een voor verbouw, maar het
duurde niet lang of het eerste trok
zich terug, zoodat alleen het Comité
tot verbouw overbleef, waarvan de
heercen J. J. Zeewoldt, W. Dyserinck
en P. F. de Bordes, als voorzitter,
secretaris en penningmeester het da-
gelijksch bestuur uitmaakten.
Schijnbaar stond dit Comité er met
zijn plannen goed voor. Het had van
den eigenaar, den heer C. W. Schon-
hüth den schouwburg en het ten
zuiden daarvan gelegen perceel, be
nevens van een anderen eigenaar het
1 noordelijk aan den Schouwburg
grenzende huis, in handen, maar een
beroep op de offervaardigheid van de
ingezetenen gaf zeer weinig resultaat.
Er werd slechts voor f 25000.in het
I benoodigde kapitaal ingeschreven,
I zoodat het Comité andere wegen in-
1 sloeg en trachtte door de uitgifte van
een premieleening aan, het benoodig
de kapitaal te komen. Dit lukte. Een
Amsterdamsche bankiersfirma ver
klaarde zich bereid, de leening over
te nemen en onder liet publiek te
brengen, natuurlijk mits daarvoor ae
wettelijke goedkeuring verkregeD
werd. En hierop stuitte nu zeer on
verwacht het geheele plan af. De
Loterij wet was inmiddels in werking
getreden en hoewel van officieele
zijde aan het Comité werd verzekerd,
dat op een request aan de Koningin
de machtiging tot het uitschrijven
van dergelijke premieleening zou
kunnen volgen, kwam men later op
dat advies terug en gaf te kennen,
dat de vergunning alleen zou kun
nen worden gegeven, wanneer de
prijzen niet uit geld bestonden. Na
tuurlijk werd hiermee de onmogelijk
heid van de geheele leening uitge
sproken, daar zoowel het Comité als
de bankiersfirma begrepen, da.t de
belangstelling van het publiek voor
een premieleening met kunstvoorwer
pen als prijzen, al heel gering wezen
zou.
Zoo kwam ook deze gred bedoelde
P°ging, die aanvankelijk zooveel kans
van slagen scheen te hebben, jammer
lijk te stranden. Ook dit Comité heeft
er nu het bijltje bij neergelegd; ik wil
bij deze aan zijn bestuur een woord
van hulde brengen voor de moeite,
die het zich voor de goede zaak heeft
getroost.
De eerste phase, de schitterendste
het plan toi den bouw van een ge
heel nieuw theater, was dus al spoe
dig voorbij
De tweede phase, ijls eenvoudige-*,
waarin men zich voorstelde il*m
schouwburg op sierlijke wijze te ver
bouwen, behoort nu eveneens lot de
geschiedenis.
We zijn nu een dorde pnase inge
treden, de eenvoudigste van alle, die
van verbouwing van den Schouwburg
in de Jansstraat, enkel en alleen vol
gens de voorschriften van B. en W.,
gegeven den 3den Mei 1904.
Zeer kort na de afkeuring had de
heer A. Rinkema een plan ontworpen,
waarbij met deze voorschriften reke
ning gehouden werd. Dit plan, des
tijds door het denkbeeld van alge
heele verbouwing op den achtergrond
gekomen, is nu weer te voorschijn
getreden. De lieeren Schönhuth en
Van Gasteren hebben samen een over
eenkomst getroffen om den schouw
burg en het perceel ten zuiden daar
van, No. 53. op de allereenvoudigste
manier te verbouwen en de uitvoering
daarvan aan den heer Rinkema op
gedragen, die daartoe vandaag de
plannen bij het Gemeentebestuur heeft,
ingediend. De kans op goedkeuring
is natuurlijk zeer groot, daar de in
1904 door B. en W. gegeven voor
schriften stipt zijn gevolgd en alleen
eenige wijziging door de inmiddels
ingevoerde bouwverordening noodza
kelijk is geworden.
In het uiterlijk van den schouw
burg zal deze verbouwing weinig
verandering brengen. De bestaande
vestiaire. links van de vestibule
wordt weggesloopt evenals de direc
tiekamer rechts. Daarvoor in de
plaats komen trappen, die recht
streeks voeren naar de loges en naar
de gaanderij, zoodanig, dat iedere
rang twee eigen trappen heeft. Daar
voor worden in den gevel van den
bestaanden schouwburg twee stel
nieuwe deuren aangebracht.
De bestaande vestibule blijft, zij
houdt een breedte van 5| bij 91/2 M.
en zal, evenals tot dusver, dienen
voor toe- en uitgang van balcons,
parterre en stalles. Als 't mogelijk
blijkt te wezen zal de trap naar het
parterre vervallen en vervangen wor
den door een schuinen opgang, zon
der treden. De trappen naar de bal
cons zullen gemakkelijker worden ge
maakt.
De ruimten tusschen de rijen stoe
len in stalles en parterre zullen gi-oo-
ter worden gemaakt.
Het tooneel zal van de zaal worden
gescheiden door een brandmuur en
een ijzeren brandscherm, het wordt
veel grooter, daar de kleedkamers er
achter worden weggebroken en zal
beslaan een oppervlakte van 14.5 bij
13.7 M. Onder het tooneel zullen acht
kleedkamers worden gemaakt. Er zal
achter aan den schouwburg een uit
bouw worden gemaakt, waarin bene
den een artistenfoyer en boven twee
dames-kleedkamers, zullen worden
aangebracht. Alle kleedkamers heb
ben uitgang op gangen, die voeren
naar de Parklaan of naar de Nieuwe
Gracht, zoodat ook de veiligheid van
de artisten behoorlijk is verzekerd.
De foyer op de eerste verdieping
vervalt, zij moet een deel van haar
ruimte afstaan aan de trappen naar
de bovenrangen en wordt voor 't over
blijvende deel ingericht voor vestiaire
voor de loges.
Er komt eene nieuwe foyer in het
daarnaast gelegen perceel No. 55, dat
thans door den heer Van Gasteren
wordt bewoond. De heer Rinkema
heeft op zijn teekeningen een onder
pui daarvoor ontworpen. Hoewel deze
foyer kleiner is dan de vorige, die
14 bij 7 M. groot was, zal zij met
haar afmeting van 12.30 bij 6.40 M.
ruimte genoeg opleveren voor het ge
middelde schouwburgbezoek. Tus
schen de vestibule en deze
foyer zijn in een zijgang de noodige
toiletten ingericht.
Achter de nieuw ontworpen foyer
is een keuken, die blijft en daarach
ter wordt een stemkamer gemaakt,
die voor het orkest zeer goed gelegen
is. Op de eerste verdieping van het
huis No. 53 wordt een kamer inge
richt voor de directie, het overige
zal den heer Van Gasteren tot wo
ning dienen.
De toegang voor de galerij in de
Parklaan komt nu te vervallen, zelfs
zal die deur worden dichtgemaakt.
Het aanbrengen van een luik in de
kap. het aanbrengen van een regen
scherm. het beplakken van decoratief
met asbestpa.pier, liet eJectrisch ver
lichten van het tooneel, liet zelfslui-
tettd maken van deuren, het aan
brengen van een annihilateur (brand-
bluschapparaat) en dergelijke bepa
lingen, die alle in het schrijven van
B en V. van 3 Mei 1904 zijn opge
somd, zal in acht worden genomen.
Als we op dezen datum letten, komt
onwillekeurig de eenigszins droef
geestig stemmende gedachte op, dat
er dus twee jaar verloren is gegaan
anet te constateeren, dat de Haar
lemmers wel een beteren schouwburg
willen hebben, maar er geen geld aan
besteden. De rijke mensehen hebben
zich van verre geho'uden en als van
zelf komt nu de verbetering neer op
de allereenvoudigste verbouwing, zon
der eenige praal of zwier.
Dat is jammer, maar laten we ons
troosten met het bekende Fransche
gezegde
S i To li n'a pas c e q u'o n aim«,
il fa ut aimer ce q u'o n a.
Wie niet heeft wat hij wenscht,
moet wenschen wat hij heeft.
Te hopen is het., dat deze nieuwe
plannen zich in den steun en de me
dewerking van het dagelijksch be
stuur en van de ambtenaren zullen
mogen verheugen. De heer Van Gas
teren zou namelijk gaarne met, ker
mis weer laten spelen. En het is
zoowel in zijn, als in ons aller be
lang, dat er weer een zaal zal zijn,
waar een tooneelvoorstelling op be
hoorlijke wijze kan worden gegeven.
Wij hebben in waarheid zoodanige
gelegenheid al te lang gemist.
J. C. P-
Buitenlandsch Overzicht
DE TOESTAND IN RUSLAND.
Priester Gapon (door Gorki kort
weg een politieke zwendelaar ge
noemd) is naar gemeld werd eenige
dagen geleden erdweneu. Niette
genstaande alle door de politie inge
stelde ijverige nasporingen i.s en
blijft Ga.pon weg en zijn familie en
vrienden beginnen te vreezen. dat
hij door de revolutionairen op ge
heimzinnige wijze is vermoord.
Een gelukkige omstandigheid, die
evenwel niet dikwijls kan plaats heb
ben, redde Vrijdag graaf Keiler, dein
militairen kommandant van Katto-
witz, het leven. Toen hij uit de me
nigte een bom naar zich zag geslin
gerd worden, ring hij deze" in de
handen op en voorkwam al zoo een
voor hem noodlottige ontploffing.
De nieuwe Russische leening
maakt, naar uit Petersburg aan de
Ffr. Ztg. gemeld wordt, een zeer de-
primeerenden indruk in de Russi
sche toonaangevende kringen, we
gens de bezwarende gevolgen die zij
met zich zal brengen.
De Ramp te San Francisco.
BETERE TIJDINGEN.
De hoopvolle tijding door een Reu-
ter-telegram Zatei*dag gebracht dat
er hoop bestond een vierde gedeelte
der stad te kunnen redden, is ge
lukkig bewaarheid.
Een gedeelte van San-Francisco is
voor 'het alles vernielende vuur be
spaard gebleiven al zal ook dit
deel, het westelijke, eveneens be
schadigd zijn door de aardbeving.
Toch zijn daar voldoende groote ge»
bouwen bespaard gebleven, die thans
tot hospitalen kunnen worden inge
richt.
En ook enkele treinen loopen we
der, wat beteekent dat eindelijk le
vensmiddelen op groote schaal kun
nen worden ingevoerd terwijl de
waterleiding weder in staat is de dor-
stigen te laven.
Ja. ondernemend als de Amerika
nen zijn, zijn velen reeds druk ill
de weer ontwerpen te maken voor
den wederopbouw der stad op het
zelfde gevaarlijke punt.
..Binnen vijf jaar", moet de Cali-
fomische bankier William Crocker
gezegd hebben, ,,zal men een mooier
en veiliger San Francisco op de
oude plaats zien staan. De plek me'
de haven is door de natuur nu een
maal aangewezen als de hoofdplaats
van den Grooten Oceaan". Ook an
dere rijke lieden zijn reeds met het
gemeentebestuur in overleg getreden
om tot een grootsehe herrij,zing der
stad uit haar asch mede te werken.
HOE DE BRAND WERD
BEDWONGEN.
Dat de voortgang van het vuur
Vrijdagmiddag kon gestuit worden,
toen het ter hoogte van Octavia-
street gekomen was, zal wel toege
schreven moeten worden aan een
verandering in de richting van den
wind en ten deele ook hieraan dat
de brandweer met groote moeite de
beschikking had weten te verkrijgen
over zeewater.
Onder de aanzienlijke gebouwen,
Vrijdag nog door het vuur vernield,
worden genoemdhet Occidental
Hotel, dat jaren lang als hoofdkwar
tier voor officieren heeft dienst ge
daan, het oude Lick House, door den
bekenden rijk geworden goudzoeker
en bouwspeculaint James Lick gezet.
Old Russ House, de Nevada National
Bank, het Hayward-Building. de Ca
lifornia National Bank, de First Na
tional Bank, de Canadian Bank of
Commerce, de London aind S. F.
Bank, de London, Paris and Ameri
can Bank en de Bank of British
North America,
KUNSTSCHATTEN GINGEN
VERLOREN.
Eenige kunstschatten in de voor
name huizen op Nob Hill zijn naar
veilige plaatsen overgebrachtsolda
ten hielpen mede aan het uitsnijden
van schilderijen in Flood- en Hun
tington Mansion en in bet Hopkins
instituut. In de vernielde Bohemian
Club in Post street. Grant avenue,
werd juist een tentoonstelling ge
houden de meeste schilderijen zijn
gered, maar men zegt dat een ver
zameling van oude meesters, waar
onder werken van Rembrandt, Diaz
en Murillo, verbrand as.
DB VERSCHRIKKINGEN.
De nood en de ellende zijn anders
vreeselijk geweest, zoo verschrikke
lijk dat men niet begrijpt, hoe men
zoo spoedig zich van het verleden
kan losmaken om zich weder tot de
toekomst te wenden.
Want na de schrik en de ellende
door de aardbeving en den niet min
der versohrikkelijken brand teweeg
gebracht. vertoonden honger, wa
tersnood en ziekte dreigend het vale
gelaat in de voor drie vierden ver
woeste stad.
De dorst is zoo groot geweest, dat
menschen vuile plassen op de stra
ten hebben opgedronken. Honderden
lijken van in de straten bezwekenen
van verbrande of van uit de puinhoo-
pen levenloos te voorschijn gehaalde
slachtoffers liggen thans pp straat,
en deze lijken gaa in 't warme weer
natuurlijk tot ontbinding over. Doch
ook hier treden de autoriteiten op de
meest besliste en krachtdadige wijze
op. Daar de soldaten ander werk te
doen hebben, worden de burgers,
desnoods mot de bajonet op de borst,
gedwongen graven te delven, leder
burger, die daartoe van een sol
daat bevel ontvangt is verplicht min
stens een uur lang aan dit werk te
helpen en zoo kon men millionairs
naast polderjongens bezig zien in het
zweet huns aanschijns mede te hel
pen aan liet bezweren van een ge
vaarlijke en misschien toch niet ge
heel te voorkomen epidemie.
EEN VREESELIJKE NACHT.
Aan de New-York Herald" wordt
dd. Vrijdag nog geseind
De daklooze bevolking bracht, een
vreeselijken nacht door juist voor
den dag. waarop de eerste sprank
van hoop verscheen. Toen de avond
viel, leken de parken en het strand
wel op een stad van tenten. Over
een afstand van mijlen kampeerden
de ongelukkigen in tenten van de
schamelste soort, een groot gedeelte
daarvan bestond ril. uit niets anders
dan een paar in den grond geslagen
stokken met een deken of een bedde-
laken er over heen. De meer geluk
kigen, die een eenigszins dragelijke
tent de hunne konden noemen en
nog wat kleederen en dekking ha.d
den kunnen redden, konden zich
hoogst bevoorrecht achten.
Ongeveer 100.000 personen rijk en
arm dooreen, vonden een schuilplaats
-'n het Golden Gate-park, 200.000 an
deren werden onder dak gebracht op
andere plaatsen en de duizemden.
die in den slaap zelfs voor korten
tijd geen vergetelheid konden vin
den voor him ellende, bleven hei
schouwspel aanzien, hoe de vrijwil
ligers. meest, jonge mannen, onder
commando van de bijna uitgeputte
brandweerlieden, al het mogelijke de
den om de voortwoekerende vlammen
te bedwingen. Vrouwen en kinderen
werden met de gekwetsten tegelijk
opgeborgen. Het gekerm der gewon
den en het gegil der half-krankzinni-
ge geredden in doodelijke onrust
over het lot hunner betrekkingen,
was hartverscheurend. Steeds door
groeide de menigte aan en de onder
steuningscommissies deden alles,
wat ze maar konden, om de dakloo-
zen aan voedsel en ligging te hel
pen.
De vlammen wonnen hoe langer
hoe meer terrein. Menschen, die ge
dacht hadden dat hun huizen geen
gevaar meer liepen en daarom beter
vonden onder hun eigen dak den
nacht door te brengen zagen dat
het gevaar hoe langer hoe nader
kwam en moesten eindelijk, in arren
moede, er toe overgaan mei vrouw
en kind de veiligheid van het park
te zoeken. Daar legden ze zich neer
gehuld in dekens, het kostbaarste
wat ze hadden kunnen redden naast
hen, terwijl soldaten over hen en hun
bezittingen waakten.
En water was er toen ook nog niet
en dus leden ze onder de verschrik
kelijkste van alle ontberingen. de
tongen kleefden aan het gehemelte
en er was haast geen frissche dronk
om hen te laven, want het weinige
water, dat aangebracht werd, moest,
met het oog op hetgeen de eerste
toekomst kon brengen in de klein
ste hoeveelheden en zoo schaarsch
mogelijk warden verstrekt. En zelfs
dat weinige water moest op een mij'
af stands worden gehaald, want zoo
ver was de afstand naar een van de
waterreservoirs.
DE VERNIELING VAN EEN
HOSPITAAL.
De verschrikkelijkste bijzonderheid
van den brand is zeker de vernielhig
van het ..Mechanies'-paviljoen dat
ingericht werd voor een hospitaal
voor gewonden, die met in staat wa
ren te vluchten. Algemeen dacht men
dat dit gebouw niet door de vlam
men bereikt zou worden.
Vijftig geneesheeren waakten er,
zich niet bekommerend om wat er
buiten gebeurde. Plotseling renden
politie-agemten binnen, de tijding
brengende dat binnen tien minuten
de brand zou zijn overgeslagen op
het paviljoen. En nauwelijks was
deze treurige mare gebracht of het
dak brandde reeds. De doodmoede
geneesheeren en verpleegsters wil
den die zieken met veriaten. Maar
de politie duwde deze helden met ge
weld de deur uit. Van de meer dan
honderd patiënten werden er slechts
tien gered. Het angstgeschreeuw van
de achterblijvenden was hartver
scheurend. Zelfs de politie-agenten,
in dieze dagen wel aan iets hards ge
wend. weenden in hun gevoel van
absolute machtelooshe'd. De zware
zieken, die niet loopen konden, meer
dan negentig menschen, verbrand
den allen.
DE MUNT OVEREIND GEBLEVEN.
Opmerkelijkerwijs en als door
een wonder is het gebouw van de
Munt overeind gebla\ enen hebben
noch de schokken noch het vuur het
•gebouw veel schade toegebracht. Dit
feit is te merkwaardiger, wijl alle
gebouwen tot ver in den omtrek in
puin liggen of zijn leeggebramd. De
voorraad go-ud en zilver in het Munt-
gebouw ter waarde van 39.000.000 dol
lars. loopt geen gevaar. De Munt is
liet eenige. gebouw van verscheidene
blokken in de buurt, hetwelk met
vernield is. Wel zijn de ramen uit
gebrand en is hier en daar aan den
gevel wat steen afgesmolten. Ook is
het dak gedeeltelijk verbrand.
Bij het reddingswerk zijn tal van
diep tragische ongelukken voorgeval
len. Deernis wekt het lot van luite
nant Charles C. Pullis, die bij een
dynamietontploffing zeer zwaar ge
wond werd.
HET AANTAL OMGEKOMENEN
NIET TE SCHATTEN.
Hoe groot het aantal omgekome
nen bij de ramp is, blijft nog steeds
een raadsel.
Een correspondent, die de stad
heeft doorkruist, zegt dat het abso
luut onmogelijk is vooralsnog zelfs
bij benadering, het getal der slacht
offers aan te geven. Er stond bijv.
een pension aan de Zesde en de
Missouri-street. Bij den eersten schok
stortte het neer en iemand, die met
den toestand van het huis van nabij
bekend is verzekerde, dat zich daar-
ii 600 personen bevonden die allen
onder het puin bedolven werden.
Ook de materieele schade wordt ge
schat op een som tusschen 500 en 250
millioen dollar.
Ter geruststelling van hen. die in
ongerustheid over vrienden of be
kenden. die in San Francisco ver
toefden, telegraphi'sch om inlichtin
gen verzochten en zonder antwoord
bleven, kan het volgende telegram
van Reuter uit Oakland dienen
Wegens de opeenhooping van
telegrammen in de kantoren is
liet niet mogelijk spoedig genoeg
alle telegrammen te beantwoor
den van personen, die zich onge
rust maken over de veiligheid
van bloedverwanten of vrienden.
De aanvragers behoeven vol
strekt het ergste niet te dienken,
wanneer het antwoord twee of
drie dagen uitblijft.
Bovendien is reeds gemeld, dat de
meeste vreemdelingen in de groote
hotels gelogeerd waren en zooals
uit de reeds ingekomen berichten
blijkt, zijn de bewoners daarvan er
betrekkelijk goed afgekomen.
HET HULPBETOON.
Er wordt gelukkig veel. vorstelijk
en snel gegeven.
Met Amerikaanschc-n spoed en
Amerikaanschen practischen geest
wordt er gewerkt orn de ellende te
verminderen. Alle steden wedijveren
om levensmiddelen water, kleeren,
tenten te zenden. Lange extra-trei
nen brengen voorraden. En in de
stad zelve zorgt een commissie voor l
doelmatige verdeeling. Op die ma
nier alléén kunnen de natuurlijk in
uiterste opwinding verkeeirende ge
moederen tot. eenige kalmte gebracht
worden, het allereerst- noodige om
werkelijk verbetering te brengen.
Den geh eel en dag door staan
vluchtelingen in lange rijen dood
stil te wachten op hun beurt voor
voedsel-verstrekking. In het Golden
Gate Park, waar duizenden vluchte
lingen zijn. is een groot station ge
bouwd voor het uitdeelen van le
vensmiddelen Duizenden zijn verza
meld op de pleinen langs de zeekust.
GROOTE GELDSOMMEN VLOEIEN
TOE.
Van alle zijden vloeien groote som-
men toe. iets. wat in het rijke Ame
rika ook niet anders verwacht kan
worden.
De burgerij van New-York heeft
voor 380,000 dollar ingeschreven. Te
Chicago .wil men een ^millioen bij
eenbrengen. Uit Baltimore vertrekt
een trein vol mondbehoeften. De
steden in het zuiden van CaJifornië
zenden 100,000 dollar. Uit San Pedro,
Stockton en andere plaatsen komen
volgeladen booten. Treinen vol le
vensmiddelen en geneesmiddelen,
met doktoren en verpleegsters ko
men telkens aan.
De Hamburg-Amerika-lijn heeft
100.000 mk. voor de slachtoffers van
San Francisco gegeven en zich aan
het hoofd van een commissie voor
het inzamelen van giften gesteld.
Ook uit andere Duitsche steden komt
bei-icht van de oprichting van co-
mité's.
Maar ook van regeeringswege blijft
men niet achter. Een Reut er-telegram
deelt daaromtrent het volgende
mede
President Roosevelt heeft in een
Boodschap aan het Congres aanbevo
len de aanneming van een nieuw
crediet van 1.500.000 dollars voor het
yerleenen van steun aan de slacht
offers te San Francisco. Aan de
Boodschap is toegevoegd een rap
port van den minister van handel en
nijverheid waarin wordt aange
toond, dat deze ramp de ver
schrikkelijkste is. die ooit
i il de geschiedenis van Ame
rika is voorgekomen.
De Opstand in Noord-Frankrijk
De toestand in het Noorden van
Frankrijk wordt hoe langer hoe ern
stiger. In verschillende plaatsen had
den ongeregeldheden plaats en wer
den woningen geplunderd. Te Es-
caudin zijn alle bakkerswinkels leeg
geroofd. Te Sallaumines kwamen de
stakers in botsing met een patrouil
le, die van de wapens gebruik
maakte. Drie gendarmen werden
licht gewond.
Uit
LORIENT
werd Zaterdag gemeld
De toestand is hier erger gewor
den. De slagers en arbeiders in de
1 abrieken van verduurzaamde le
vensmiddelen sloten zich aan bij de
staking. De trams konden niet rij
den. Jagers uit Pontivy en dragon
ders uit Nantes zijn aangekomen,
alsook gendarmen. Alle winkels zijn
gesloten en het is onmogelijk zich
te voorzien van levensbehoeften.
Ook de kleermaaksters staakten
het werk. aangezien de stakers in
de werkplaatsen drongen, om haar
het werk te doen stilleggen. De ba
zaars, de kruidenierswinkels en de
groote magazijnen werden gedwon
gen je sluiten. De patroons werden
uitgejouwd en een hunner geslagen.
Zij hebben de hulp van den burge
meester ingeroepen.
Marinetroepen en voetvolk. dra
gonders en gendarmen hebben stra
ten en pleinen bezet.
Er hebben botsingen plaats gehad
tussclien dragonders en stakers. De
officieren lieten een charge maken
tegen de stakers deze ontvingen de
dragonders met steenworpen; 6 per
sonen werden in hechtenis genomen.
Vrijdagmiddag waren talrijke sta
kers uit
LIéVIN
uitgetrokken. Vrouwen met de roode
vlag liepen aan het hoofd van den
optocht. Toen zij I.ens binnenkwa
men. werd hun de weg door voet
volk en ruiterij versperd. De stakers
werden teruggedreven. maar zij
wierpen de gaslantaarns en tele
graafpalen om en legden die over
den weg. Ook spanden zij ijzeren
draden om de ruiters het voortgaan
te beletten. VervoLgens wierpen de
stakers een barrikade op waarop zij
de roode vlag plantten. Van achter
j die barrikade en de afsluithekken
van den overweg van liet spoor
wierpen zij de soldaten met een ha-
cel van steenen.