Derde Blad
behoorend® fei}
jHcffiHfiiR'ê dagblad"
van
Maandag 7 Mei 1906.
1 Uo* 7012
Stadsnieuws
Afsch af ting.
Aanstaanden Woensdag geeft do
afd. Haarlem van de Ned. Vereen, tot
afschaffing van alcoholhoudende
dranken een lichtbeeldenavond.
Sto tieren.
Dezer dagen ontvingen wij van den
schrijver, onzen stadgenoot Dr. G. il.
Mulder, een afdruk van zijn artikel
Onderzoek naar hei stottergebrek
ónder de schoolkinderen in Neder
land, van welk artikel wij reeds vroe
ger een uitvoerig uittreksel opnamen.
Een Mo delinric kting.
Onze stadgenoot, de architect J. van
den Ban, heeft in den Haag een nieu
we particuliere meisjesschool ge
bouwd, waarvan het Vaderland zegt,
dat zij wat localiteit en indeeling be
treft een .modelinrichting mag wor
den genoemd, waarin aan alle eischen
der hygiène is voldaan.
Aantal b aden.
In het douche-badhuis aan den
Koudenhorn zijn in de afgeloupen
week genomen 922 baden, en in dat
aan het Leidsche Plem 586.
nog veertien dagen de gelegenheid
is opengesteld.
liet aüres oeoogt invoering ©ener
verzekering tegen werkloosheid voor
te bereiden dn den geest van ihet z.
g. Gentische stelsel. Het verzoekt den
Raad daartoe eene commissie te be
noemen en deze een crediiet van/2UUU
toe te staan, om daaruit bij wijze
an proef subsidie te verleenen aan:
de te 's-Gravenbage bestaande .ver
een «gingen, ook andere dan eigenlij
ke vak'vereenigingen, die de arbei-
iders onder 'haar leden tegen werk
loosheid verzekeren op de wijze na
der bij reglement ivast te stellen en
die de subsidie aan de commissie
hebben aangevraagdb. aan de ar
beiders deelnemers in een nader bij
reglement te omschrijven spaarfonds
legen werkloosheid.
Het initiatief tot het bijeenbrengen
van belangstellenden in de aangele
genheid der werklooshe id sv erzeko
ring is destijds genomen door de re
dactie van ,,Het Vaderland".
De commissie, welke het adres
beeft geconcipieerd, stelt zich voor
diligent te blijven en zoodanige
stappen te doen als kunnen leiden
tot spoedige invoering dezer verzeke
ring te 's-Graven!hage.
Examen Akte L. O.
Haarlem, 4 Mei. Geëxamineerd i
candidaten. Geslaagd de dames C.
A. J- M. de Graaff, J. Greidanus, W.
G. J. Groustra, allen alhier.
Geen Zondagsrust.
De kans op Zondagsrust voor de be
dienden der sigarenmagazijnen is
voorloopig verkeken. Eén firma toch
die zich liier pas heeft gevestigd,
de Groote Houtstraat, het centrum
der groote winkels, weigerde te vol
doen aan het haar gedaan verzoek
en nu kunnen de winkeliers er om
heen, die reeds toestemden, hun ge
loften om te sluiten na 2 uur. als de
anderen dat ook deden, niet gestand
doen.
Uit de Omstreken
BEVERWIJK.
Do herberg ,,de Hoop" onlangs dooi
de gemeente aangekocht lor verbree
ding van do Breestraat bij de Peper
straat heeft bij verkoop ter amo tie
ƒ52 opgebracht.
SPAARNDAM.
In den Zuid-Wij kermeerpold er is
geheel afgebrand do houten bouw
manswoning bewoond door D. v. S.
ook de inboedel werd een prooi der
vlammen; verzekering dekt de sehacïe.
Do fortoefeningen met een 600 man
der Landweer, onder bevel van den
majoor Luden zullen 16 Mei aanvan
gen.
Slechts enkele manschappen wor
den particulier ingekwartierdde
massa houdt verblijf in de forten
Spaarmlam (2), Liebrug en Pennings-
veer.
EEN VREEMDE HISTORIE.
Onder bijzondere omstandigheden
heeft dezer dagen op het Schoolholm
de gerechtelijke verkoop van. een fail
lieten boedel plaats gehad. Toen de-
deurwaarder het huis van den gefail
leerde wilde binnengaan, bleek hem
dit onmogelijk. De beide buitendeu
ren, toegang gevend respectievelijk
tot de stucadioors werkplaats en de
woning waren gesloten en bleven het,
niettegenstaande herhaald geklop. De
deurwaarder riep nu de hulp in van
de marechaussee en in naam der wet
werd nu geweld gebruikt. Door een
zijraam open te scheuren zijn twee
marechaussees naar binnen geklom
men. Zij kwamen in een portaal,
welks deurslot onbruikbaar was ge
maakt. Met behulp van een smid werd
deze deur geforceerd. Bij verder on
derzoek bleek nu, dat de beide buiten
deuren van binnen gebarricadeerd
waren terwijl van de op de verdieping
uitkomende vijf deuren alle sloten
onbruikbaar waren gemaakt. Voorts
bleek, dat de gefailleerde zelf te bed
lag, naar hij beweerde wegens ziekte.
Zijn huisgenooten, vrouw en acht kin
deren, waren er niet. De tot den boe
del behoorende goederen werden nu
naar beneden gesjord en de verkoop
had zijn gewoon verloop. De mare
chaussee bleef ook na afloop van den
verkoop, om de koopers tegen moge
lijke onaangenaamheden van de zijde
van den gefailleerde te behoeden.
P. G. Grt.
,,Maar de booze heks Abrakadabra,
die in liaar hol vernomen had van de
reis van den prins en die hem dooden
wilde, vloog achter hem aan door do
lucht..."
„Grootmama", weeg Ararietje, „met
een bestuurbaar luchtschip"
Ernstig schudde de oudo vrouw het
hoofd m vertelde verder
„Maar de a-eus had een spiegel,
daarmee kon hij alles zien en iedereen
in liet hart lezen..."
„O ja 1" jubelde Frits, „Röntgen
stralen
„Toen hij nu in dezen spiegel de
heks had gezien, leende hij uit de
smederij in het tooverbosch een zeld-
zarnen wagen, die de kracht bezat,
om zonder paarden en zonder stoom
zich pijlsnel te bewegen..."
„Juist", knikte Jantje, „een electri-
sche tram" 1
Grootmoeder zweeg een oogenblik,
haalde diep adem en begon weer
„Zoo kwamen zij behouden in het
wonderland en in liet koningsslot, dat
sinds lang onbewoond was. Diep-
duisternis omgaf hen, miaar de reus
drukte op een knop van agaatsteen
en opeens was de groote zaal prach
tig verlicht..."
„Booglampen", meende Frits.
De oude vrouw koek hem boos aan,
maar beheerschte zich spoedig
vertelde
.Toen nam de reus afscheid viam
den prins. „Ik heb ,u veilig hier ge
bracht", sprak hij,, „nu is mijn tijd
om, maar toch zal ik u niet in den
steek laten. Zoo vaak gij oen wensdh
uitspreekt, zal ik diien hooren, alben
ik ook nog zooveel mijlen van u ver
wijderd..."
„Hoerrali", riepen de kinderen, „zij
hadden telefoon".
Toien zuchtte grootmoeder weemoe
dig en sprak
„Nu houd ik op jelui kan men
geen sprookjes meer vertellen 1"
VERDRONKEN.
Te Zaandam is een 49-jarige ge
huwde man, M. K., bij het schoonma
ken van eenig vaatwerk op den wal
aan een sloot te water geraakt. Toe
geschoten hulp kwam te laat. Toen
men den ongelukkige op het droge had
gebracht, bleken de levensgeesten
reeds geweken.
Letteren en Kunst
Binnenland
EEN REUZÊNVISCH.
Aan de vischmarkt te Rotterdam
werd Vrijdagmiddag afgeslagen een
steur, die de buitengewone lengte had
van 2.46 M. en 186 K.G. zwaar was.
De visch bracht op 126.
UIT DEN RAAD VAN MARKELO.
Aan de orde is de door Ged. Sta
ten voorgestelde salaris-regeling
ivan burgemeester, secretaris en ont
vanger.
De voorzitter Zwiers wil de ver
gadering wel leiden, dan ga 'k zoo
lang weg.
De lieer ZwiersIej meugt er wal
urn blieven.
(De voorzitter vertrekt.)
De heer Zwiers„Doar giet n'e
otomobiele hen. Wie. Zeendam en
ikke, hept de borgemeister verteld
van het voorstel van den volontair,
doch de road is er niet toe gemach
tigd die beide baantjes van mekare
te doen. Noe stelle wie oe veur
boel te lo&ten zoo as 't is, en noe
loat ik een ander an 't woord, b. v.
Zeendam, die is ook wetholdcr.
Zeendam. noe is 't oe beurte.
De heer Zeendam Als de burge
meister niet wil. dan kunnen wie d'r
niks an doen. 't Is al heel moeilijk.
De heer LeunkWas de burge
meester niet voor splitsing?
De heer Zeendam Nee.
De heer Greven De ro&d is er niet
veur om te verheugen. Daar bint
veur de gemeente al bezwaren ge
noeg.
De heer NijmeijerBrengt 't
rond'v-rage. dan bi'j d'r 't eerste of.
Aldus besloten.
Allen, behalve de heer Smit, die
zich van stemming o-nthoudt. verkla
ren zich tegen verhooging.
De voorzitter wordt opgehaald.
De heer ZwiersBorgemeister, de
roOd: hef beslotten, de salarissen net
zoo te laten.
De voorzitter Zoo zoo
DE HAVEN VAN SABANG.
De „Nieuwe Courant" (ochtendblad
van 2 dezer) geeft een overzicht van
een artikel in de Straits-Times" van
3 April, lietwelk voor ons belangrijk
is, omdat daaruit duidelijk blijkt, dat
de Engelschien onze concurreerendc-
haven ,op het eiland Poeloe Web niet
langer als van geen betieekenis be
schouwen.
Dat artikel zoo zegt .ons de„N.
Ct." terecht zal „ons ontluikend
zelfvertrouwen sterken en ons tevens
aanmoedigen op den ingeslagen weg
der organisatie van liet moderne han
delsverkeer in Indië voort te gaan."
Het stuk in de Straits-Times" is
natuurlijk niet geschreven uit be
leefdheid -voor ons het is een ui
ting van ongerustheid voor eigen be
langen, en bewijst daarmede duidelijk
dat wij met Sabang op den goeden
weg zijn.
„Van de ondememingskracl11 der
Duitschers in de „Straits", zoo lezen
wij, hebben, wij te Singapore al ge
noeg gemerkt... maar den Nederlan
ders op Sumatra was het voorbehou
den, ons een treffend practisoh voor
beeld van vèrziendheid en activiteit
op handelsgebied te stellen."
Dat klinkt anders dan de meening
van een Indisch blad een paar jaar
geleden, dat van Sabang sprak als „de
gril van een gr ooit man" (Van Houtsz)
en van het leiden van een deel van
onzen Indiischen handel over die ha
ven niet die minste verwachting koes
terde
Zou ook hier blijken dat Van Ileutsz
beter blik had op de toekomst dan
zijne, vooral in den laatsten tijd we
der, talrijke bedillers?
De Straits-Times" meent dat men
dient op te passen, dat het „onbedui
dende" Sabang het thans schijnbaar
oppermachtige Singapore niet ver
dringt de haven-inrichtingen van de
ze plaats worden „geheel in de scha
duw gesteld" door die van Sabang.
„De concurrentie", zegt hot blad,
wélke wij het meest hebben te duch
ten is die. van de Nedorlandschc ha
ven, en Sabang staat daar als een
voorbeeld van den ondernemingsgeest
welken Singapore heeft na te streven
op straffe van zijne heerschappij als
overladingshaven te verliezen". De
voortreffelijke haven-inrichtingen op
Poeloe Weh zijn ..een prachtige open
baring van Nederlandschen onderne
mingsgeest in een haven, vroeger on
bekend, maar die thans do heerschap
pij van Singapore bedreigt."
Ons komt het voor, dat uit een en
ander slechts ééne gevolgtrekking is
te makenwij zijn te Sabang op den
goeden weg
(„Hbld.")
WERKLOOSHEID VERZEKERING.
In een te 's-Gravenhage gehouden
vergadering van belangstellenden in
het vraagstuk van werkloosheid ver
zekering, werd een concept-adres aan
•tien Gemeenteraad, ontworpen door
een daartoe door genoemde belang
stellenden benoemde commissie na
e enige gedachtenwisseling goedge
keurd, behoudens de bevoegdheid dei-
commissie om in het adres nog wij
zigingen aan te brengen, naar aan
leiding van opmerkingen van Be
doelde belangstellenden, waartoe en ging voort
KINDEREN DES TIJDS.
In het „Tijdschrift voor Kinderver
zorging" lezen wij nog onderstaand
stukje, door genoemd blad vertaald
uit het Duiitsch („Ploegende Blatter")
In het schemerdonker zat groot
moeder met hare kleinkinderen i
een gezellig hoekje.
„Ik zal jelui het sprookje vertellen'
zeide zij, „van den prins in liet won
derland".
„Er was eens een prins, die een
groote reis deed, om de wereld en de
inenschen te leeren Hennen, eer hij
aan de regeering kwam. Onderweg
ontmoette hij een reus, dien hij in
zijn dienst nano^ De reus trok zijne
zevenmijlslaarzen aan en snelde "met
hom door het land..."
„O", riep kleine Jan, „dus in een
automobiel I"
Grootmoeder keek verwondend op
INHOUD TIJDSCHRIFTEN.
„Hollandsohe Revue". Elfde jaar
gang, No. 4. Behalve de gewone ru
brieken, zooaJs een beknopt overzicht
der belangrijke wereldgebeurtenissen
en de revue van tijdschriften, bevat
dit nummer het vervolg en slot van
de karakterschets van P. H. Eijkmam,
waarin verschillende opmerkingen
worden gemaakt over het te 's-Gra
venhage te bouwen Vredespaleison
der meer moet de ligging het ontgel
den, wijl op het vlakke hoekje aan
dien Scbevemngsohan Weg en die
Anna Paulownastraat nooit een
groo>tsch gebouw kan ven-ijzen wegens
de beriepen ligging.
Onder de rubriek „Belangrijke on
derwerpen" worden inderdaad eeivge
belangrijke onderwerpen behandeld.
Ten eerste wordt besproken het ar
tikel van Dr. A. Rutgers van der Loeff
te Beverwijk over „Gemengde Huwe
lijken", opgenomen in „Teekenen des
tijds" voorts iets medegedeeld over
„De oudste bewoners van ons land",
over „Het nut van wereldtentoonstel
lingen" en over „Vochtige huizen".
Als hoek van de maand wordt be
sproken „Huizo ter Aai'" van Jeanne
Reyneke en Stuwe.
Jeugd". Vierde jaargang, No. 5.
„Naar .Amerika met een kwartje- op
zak" door Mauk, „Meiliedje" vaai Ma
rie Hildebrandt, „Naar buiten" door
J. Daalder, benevens de gewone ru
brieken „Vreemd en -eigen" (waarin
de uitbarsting van den Vesuvius wordt
besproken) door Jan Politiek; „Terre
censie" „Slöjdwerk"„Kijkjes en
len" „Onze ruilhandel" en Corres
pondentie.
„Tijdschrift voor Kinderverzorging",
derde jaargang No. 13.
Artikelen overOnderwijsresultaten,
Zenuwachtigheid en Opvoeding, Kin
deren des Tijds, Boekaankondiging en
Schoolhygaène.
„Maandblad dJetr Haariiemsche Jom-
gelings Vere-eniging Pned. 12 la, 4de
jaargang No. 6.
Behalve de maand-agenda's en offi
cieel© medede-elingen een schets uit
het Vereenigingaleven, getiteld „Hoe
men lid van eene j onge 1 Lng s vore eni -
ging wordt", en onder de rubriek
„Stemmen om oais heen" iets over
„Kunst en Kunstbeoordeeling". Voor
het eerst is opgenomen een rubriek
„Op de leestafel".
HENRI BRONDGEEST.
In de Soerabajasche Crt." komt
een schrijven van Henri B rond ge est
voor, waaraan het volgende is ont
leend
Tegenover de vuilheden van dit jaar
ben ik niet bestand geweestzo wer
den mij te machtig, te meer daar zij
mijn particulier leven binnendrongen
en verwoest hebben. Zij hebben nnj
alles doen verliezen wat ik had, en
zorgvuldig bijeengegaard en opge
kweekt gedurende tal van jaren, te
veel om op té noemen, en ik beken
dat mij, tot in mijn nerven beleedigd
en gekrenkt in het heiligste wat 'k
had, geen moed meer restte om met
zulke groote Vacatures, ontstaan door
sterfgeval en moedwillige contract
breuk, alle risico's op mij te nemen.
Geen half werk goed, of niet,
geen jacht op sympathie heeft bij mij
voorgezeten, ik had een doel, dat ik
steeds iscberp in liet oog heb gehou
den, en waarop ik recht ben afge
gaan. Dat doel waskunstleven te
brengen in Indië. Daarin ben ik ge
slaagd. en -alles wat van af voor ver-
lelden jaar uit Holland hier speelt of
voordraagt, ook op muzikaal gebied,
beeft direct of -indirect zijn bestaan
op Java te danken aan d-o komst en
het werk van het Eerste Hollandsche
Tooneelgezelschap onder mijne di
rectie Wie weet wat nog meer
komt
Ik keer nu spoedig naar Holland
terug, niet verslagen, maar tijdelijk
geslagen; de zaak heb ik tot op het
laatst hooggehouden en hoog kunnen
houden, vooral financieel, niettegen
staande alle concurrentie en moeilijk
heden, door uwe trouwe talrijke op-
komstmet een stampvol liuis heb ik naar Holland
plaats gemaakt voor anderen en als
ik straks in Holland ben, dan zal uil
mijn mond imaar één roep klinken
over uwen groot-en kunstzin en even
groote belangstelling. Nogmaals dank!
hartelijk dank Vaarwdl
Uwe appreciatie is heit oeiiige hel
dere lichtpunt in do sombere, ver
drietige tijden, die ik bijna twee jaar
lang heb doorgemaakt, en die geëin
digd zijn met de totale__vernietiging
van een particulier en een zakelijk
léven. Vaarwel
P. S. Hoe dd artiesten van het gezel
schap over mij persoonlijk en over
mijn werk dachten, kunt gij nagaan
uit onderstaande verklaring, die zij
allen vrijwillig hebben ge teekend
„Wij, ondergeteekenden, leden
van het Eerste Hollandsch Too
neelgezelschap in Nederl. Oost-
Indië, directie Henri Brondgeest
verklaren zoowel elk voor zich.
als voor elkander, de in Holland
voor de tournee in Nederlandsch
Oost-Indië 19051907 geteekende
contracten te zijn ontbonden met
algemeene toestemming, op een
daartoe gedaan verzoek:'van de di
rectie, zonder eenige schadever
goeding of dedit te eischen, dan
die welke is vastgesteld met alge
meene goedkeuring op de alge
meene vergadering, door het ge
heele gezelschap gehouden op 20
Maart 1906, zijnde een uitkeering
aan het gezelschap van circa
f 18.000, (waaronder inbegrepen
voor elk lid de terugreis naar Hol
land), en kwijtschelding van alle
nog verschuldigde voorschotten na
1 April 1906 te betalen. Bovendien
•afstand van do geheele recette van
do laatste voorstelling op Woens
dag 28 Maart; dn hot schenken
van enkele gratificatiën nog bo
vendien. Zij verklaren voorts gaar
ne ten hoogste tevreden te zijn
over de wijze, waarop die directic-
deze zaak heeft afgewikkeld, en
hunne belangen in do eerste
plaats in 't oog heeft gehouden,
waax-voor zij hunne groote erken
telijkheid betuigen, terwijl zij te
allen tijde vertrouwen blijven stel
len in haar beleid en eerlijkheid.
Soerabaja, 28 Maart 1906. (Vol
gen ide handteekeningen van Nelly
do Heer, H. de la Mar—Kley, Jo
sephine de la Mar, Cato de J aeger
Jos. Mertens, Johan Mulder, M. de
la Mar, C. Lageman, R. Brouwer,
AI. Coerdes, H. Stroethoff, G. Beek
man, Westerman, C. Kalwy, Zent-
graaf, H. Houtman, P. J. J. Kel
ner).
P. S. Aan mevrouw Brondgeest is
haai* garderobe vrijwillig teruggege
ven, op initiatief van de directie, die
met een beslaglegging alleen heeft
willen laten voeden de kracht van het
contract, maar nooit er aan gedacht,
de artietete in d'e uitoefening vanihaar
functie te willen! belemmeren. Vaneen
„herovering" kan dus geen sprake
zijn."
Leger en Vloot
liet stoomschip Ophir, van de Rot-
terdamscke Lioyd, Donderdaguamid
dag uit Oost-lndië aan de \Y iilielmi-
nakade te Rotterdam aangekomen,
had aan boord een detachement re-
pal rieerende troepen, sterk 4 onder
officieren en 12 minderen, staand^
onder het bevel van den sergeant-
majoor Schout.
Deel van dit detachement maken
uit twee kranige onderofficieren, en
wel de sergeanten der infanterie J.
A. Corie en L. tl. A. Goedhart, bei
den ridder der Militaire Willemsor
de 4e klasse.
Sergeant Corie, te Hellevoetsluis
geboren, trad in 1894 in kolonialen
dienst als hoedanig hij o. m. van
18951901 deelnam aan de krijgsver
richtingen in Aljeh en van 19041905
aan de exoursie in Djambi. Daarbij
had hij meer gelegenheid oan vain
zijn militaire deugden blijk te ge
ven voor zijn moedig en beleidvol
gedrag blonk hij uit bo-ven allen
van daar dat hem bij Koninklijkbe^
sluit de Militaire Willemsorde 4e
klasse werd toegekend.
Deze onderscheiding viel hem ten
deel als 'hebbende hij op den 22en
Januari 1905 bij de overvalling van
een bende ter hoogte van Doesom
Pager Poeding in Djambi, met een
10 man sterks, hi prauwen i
patrouille, een pl. m. 15 man tellen
de bende, die de rivier Balang Hari
wilde oversteken, moedig aangeval
len, waarbij drie voorname opstan
delingen onschadelijk werden ge-
maakt, terwijl prauwen, wapens cn
munitie werden buit gemaakt.
Voorts wist sergeant Corie op den
2Gen Januari d. a. v. een vijandelij
ke bende onder Pangeron Ratoe die
een dag voorsprong op hem had,
door hardnekkige vervolging cn oor
deelkundige maatregelen te achter
halen. Daarna die bende zonder aar
zelen met zijn 15 man sterke pa
trouille aan te vallen en door zijn
beleid er in slaagde, zonder verhe
zen onzerzijds, zeven vijanden neer
te leggen, waaronder bet beruchte
bendehoofd Ma-Adji, beuevens ook nu
weder vele wapens munitie en goe
deren buit te maken.
Sergeant L. H. A. Goedhart, die te
Nijmegen geboren werd, trad in 1886
iu militairen dienst. In 1894 en 1895
nam hij onder de bevelen van kapi
tein Christan, thans generaal, deel
aan de Lombok-expeditie en trok met
de colonne van den luitenant kolonel
Lawick van Pabst, die sneuvelde, de
binnenlanden in. Later diende hij nu
hier. dan daar iu den Indischeoi Ar
chipel den lande met eere, o. a. op
Atjeh, voor zijn moedig gedrag op 9
Augustus 1903 in het gevecht bij
Doesoen Baroe verwierf hij de Mili
taire Willemsorde. Daar bracht hij
als groepscommandant zijn af dee
ling bij het aanvalspunt, drong het
eerst de zwaar versterkte en hard
nekkig verdedigde kampong binnen
en wist zich met de op hern volgen
de manschappen in de nieuwe stel
ling te handhaven togen de herhaal
de klewang aanvallen van den vij
and.
Beide onderofficieren, ook gerech
tigd tot het dragen van de expeditie
medaille Atjeh of Lombok en die ver
leend voor veeljarige trouwe dienst
vervulling, verlaten thans 's lands
dienst met gagement.
Alvorens men de Ophir, die hen
terugbracht, verliet.
vereenigde de kapitein, commissaris
van afmonstering, de heer Jonker,
het geheele detachement des mid
dags aan dek, waar hij de soldaten
in kernachtige bewoordingen toe
sprak, hen welkom heette in het va
derland en in het bijzonder .vol lof
sprak over de flinke militaire hoeda
nigheden van dé beide genoemde on
derofficieren. De muziek van het
korps Koninklijke Scherpschutters
ontving het detachement met de ge
bruikelijke eerbewijzen.
INLICHTINGEN OP ADRESSEN.
Door de ministers van oorlog en
van binneulandsche zaken zijn in
lichtingen verstrekt naar aanleiding
van het adres van A. do Heer en 10
anderen, allen officier bij de dienst
doende schutterij te Amsterdam, hou
dende verzoek om vergoeding van in
komsten, welke zij zullen derven door
de opheffing der schutterijen, en 9
andere adressen van gelijke strek
king.
Alet 't oog op de zeer verschillende
plaatselijke omstandigheden, acht de
regeering aan het eventueel ontwer
pen van een wet om de gemeenten te
verplichten tot het verleenen van
schadeloosstelling, schier onoverko
melijke moeilijkheden verbonden.
De regeering spreekt het vertrou
wen uit, dat de gemeenten zelf voor
zieningen in het belang van de be
trokkenen zullen treffen.
raS-OVERZICm7"
MR. J. G. GLEICHMAN.
„Het Vaderland" sclirijfl o. in. nog
ihet volgende
„Al heeft mr. Gleichman zioh in
verschillende hooge betrekkingen
verdienstelijk gemaakt, iu geen en
kele functie iheeft hij zicür zóó onder
scheiden en zóó uitgeblonken, als in
die van voorzitter der Tweede Ka
mer. Toen er sprake van was, dat
ihij tot voorzitter zou worden geko
zen en zijn vrienden hem vroegen of
'hij eventueel een dergelijke benoe
ming zou aannemen, was zijn ant
woord beslistheel gaarne, want ik
gevoel, dat ik die betrekking goed
zal kunnen waarnemen. En de erva
ring heeft geleerd, dat hij zijn
krachten niet heeft overschat. De
Kamer heeft misschien voorzitters
gehad die 'hem evenaarden. maar
een beteren voorzitter zeker niet.
Alle partijen roemden om strijd niet
alleen zijn onzijdigheid, maar ook
zijn Ausdauer, zijn gevatheid, zijn
welwillendheid, zijn kennis outdoor
'het prestige van zijn persoonlijkheid
tot bekoring der debatten te dwingen.
Nooit nam bij het woord om zijn
voorstellen betreffende de regeling
der werkzaamheden te verdedigen,
om regelmaat in de discussie te
brengen, om een spreker terecht te
wijzen, of 'hij wist altijd het juiste,
gepaste woord te vinden. Dikwijls
waren zijn opmerkingen geestig, en
altijd ad rem. De terecMwijzigingem
wist hij te geven in een vorm. dat
niemand er door gegriefd werd".
De „N. Arnlt. Ct."
„Alet diepen weemoed schrijven
wij déze woorden. Want mr. Gleich
man gekend te hebben, staat gedijk
met eerbied te hebben leeren koeste
ren voor zijne hoogstaande persoon-
blijven te gevoelen voor dit zeld-
blijven de gevoelen voor dit zeld
zaam nobele karakter, dat door po
litieke vrienden en tegenstanders
gelijkelijk werd geëerd.
Bismark's uitspraak, dat de poli
tiek het bederf is van ieder, die er
mee te maken heeft, gold niet voor
mr. Gleichmanhij toch bleef tot
aan het einde van zijn staatkundige
loopbaan, wat hij van den aanvang
af was gebleken te zijn een eerlijk
man, in de volle, de meest echte be
teekenis. Daarom ook mochten wei
nigen zich. als lrij, verheugen inliet
vertrouwen van allen, die de eerge
noten met hem irr aanraking te ko
men daarop, meer nog dan opzijn
erkende bekwaamheden, berustte de
invloed welke hij gedurende een
reeks van ja-ren heeft uitgeoefend'
(crèches) moeten beschouwd wor
den als een eisch des tijds, welke se
dert de invoering van de wet op den
leerplicht nog meer op den voor
grond is getreden
dat, blijkens de ervaring en blij
kens de encprêtte. waaromtrent dc
uitslag in bijgaand door de Maat
schappij uitgegeven rapport is neer
gelegd, het particulier initiatief on
voldoende blijkt, om in de behoefte
aan voorbereidend onderwijs en aait
klein-kinderbevvaarplaatsen naar
eisch te voorzien
dat overheidszorg op dit terrein
daarom dringend noodig moet wor
den geacht.
Het hoofdbestuur verzoekt een
wetsvoorstel voor te bereideu tot
regeling van klein-kinderbewaar-
plaatsen. Fröbelscholen en voorbe
reidende klassen.
Rechtszaken
EEN 110NDENDIEF.
Bertus Johannes Postluima, 24
jaar, heeft een zeer zwart strafregis
ter in 1898 werd hij tot twee gevan
genisstraffen van 9 maanden ieder,
veroordeeld, in 1900 zoowel als in
19U3 tot twee jaren en daarna tot 6
maanden gevangenisstraf telkens
wegens diefstal van honden. Donder
dag terwijl hij voor een honden
diefstal te Rotterdam zioh in voor-
loopige hechtenis bevindt, stond hij
wederom, voor da 4e Kamer derAm-
sterdamsche Rechtbank terecht ter
zake van diefstal van een hond, een
prachtigen Gordon Setter, reu. to.e-
behoorende aan den heer Th. Albers,
Heerengracht, aldaar.
Op 12 Januari, 's morgens half ne
gen. was het dier uitgelaten. Nooit
was het langer dan een uur of an
derhalf uur uitgebleven, thans keer
de het niet terug. Den eigen morgen
omstreeks 10 i 11 uur, werd het door
bekl. verhandeld iu de tapperij van
\Y. C. Oranje, Nassaukade. De tap
per kocht den hond, volgens hem,
voor 30, volgens beklaagde voor
ƒ10. De laatste ontkende den hond
gestolen te hebbenreeds 2 a 3
maanden vóór 12 Jan. had hij hem
in zijn bezit, na hom van zekeren
Jan Jansen gekocht te hebben. De
hond echter droeg en draagt nog den
halsband met den naam van den
heer Albers er op.
Het O. M„ mr. Van Dam, eischte
tegen hekl., die niet anders danhon-
denstelen doet. 3 jaren gevangenis
straf.
15 Alei a. s. uitspraak.
DIEFSTAL VAN EEN FIETS.
30 Maart vermiste de 13-jarige
Carl A. Tunckler, wonende Heeren
gracht. te Amsterdam., zijn rijwiel.
Aangifte werd ged ami en de gesto
len fiets werd spoedig opgespoord'bij
den logementhouder Lucas Kroes,
Pieter Jacobstraat, die ze voor 2.50
gekocht had van den 18-jarigen
schoenmaker Meyer Waterman, oud-
verpleegde in een Rijksopvoadings-
ge sticht.
Deze laatste stond voor de Recht
bank te Amsterdam terecht ter zake
van diefstal of voordeel trekken uit
de opbrengst van gestolen goed.
Aanvankelijk had beklaagde be
kend zelf en alleen de fiets van lret
bovenportaal te hebben weggenomen,
thans, ter terechtzitting, zedde hij,
dit te hebben verklaard uit vreee. In
werkolijkheid had hij met Kees de
Gooyer en Toon lluleber afgespro
ken, dat de Gooyer de fiets vanbo
ven zou halen en dat hij haar dade
lijk van hem zou overnemen en bij
„rooie Luc" zou gaan verkoopen. Dit
gebeuixle. De opbrengst, ƒ2.50, werd
onder hun drieën verdeeld.
Een dienstmeisje lrad den avond
van den diefstal de drie personen on
der het liolit van een lantaarn in
de buurt van het perceel gezien.
Het O. M„ mr. Van Dam, hield
bekl. aan zijn aanvankelijke opgaaf
en eischte zijn veroordeeling tot 9
maanden gevangenisstraf.
De toegevoegde verdediger, mr.
Vroesom de Haan, pleitte clementie.
15 Mei a. s. uitspraak.
Kerk en School
PREDIKANTEN-EXAMEN.
Na gehouden examen zijn tot de
Evangeliebediening Lu de Ned. Herv.
kerk door het Prov. kea-kbestuur van
Gelderland toegelaten de heefen F.
van der Brug en G. J. Koldewijn, van
de rijksuniversiteit te Utrecht, en S.
J. Ch. Hoest, van die te Leiden.
GEREF. KERKEN.
Aangenomen het beroep te Urk door
ds. G. H. A. van der Vegte te Dirks-
hom.
Bedankt voor het beroep te Schoon-
dijke door ds. R. van der Kamp te
Axel.
VOORBEREIDEND ONDERWIJS.
In overeenstemming met het rap
port der geineatgde commissie voor
onderwijsbelangen, in zake het on
derzoek naar den toestand van het
voorbereidend onderwijs en van de
klein-kinderbowaarplaatsen^ in ons
land, met aanwijzing van de midde
len tot verbetering van die toestan
den, aan te wenden door den wetge
ver, de overheid en particulieren,
niet name door de Maatschappij' tot
Nut van 't Algemeen, heeft het
•hoofdbestuur der Maatschappij een
adres tot de regeering gericht, waar
in wordt gezegd
dat goed ingericht Fröbelonder
wijs. 'gegeven hetzij in afzonderlijke
Fröbelscholen, hetzij in (voorberei
dende klassen, verbonden aan de la
gere scholen, een .dringende eisch
des tijds is
dat, niettegenstaande de vele be
moeiingen van de Maatschappij op
dit gebied, op tal van plaatsen in
ons lajrd bewaarscholen zijn,
die zeer onvoldoende zijn ingericht,
terwijl deze scholen in tal van ande
re plaatsen geheel ontbreken
dat het onderwijs in vele dezer
bewaarscholen wordt gegeven door
onbevoegde en onbekwame leer
krachten. terwijl de bezoldiging van
deze leerkrachten 'veolal te laag is
dat in vele bewaarscholen deleer
middelen ve-|l te wenschen laten
dat ook bewaarplaatsen
GEEN OVERiMACHT DOOR
STAKING.
Dokamloanrochtea* te Rottendam deed
uitspraak in de zaak vaai een schip
per, die een bevrachter had gedag
vaard tot betaling van overiigdagen
wegens niet tijdige belading.
Hij besliste dat liet beroep op over
macht door gedaagde aangevoerd, we
gens de staking door meters en wre-
gers, niet ter zake dienende is,omdat
dat werk door iederen werkman kan
verricht worden, en de wet nergens
voorschrijft, dat meters en wegers
beëedigd moeten zijn.
Gedaagde werd dus veroordeeld tot
betaling van hot gevorderde bedrag
met rente en kosten.
Financieele berichten
BRITSCHE ASSURANTIE MAAT
SCHAPPIJEN EN DE RAMP
TE SAN FRANCISCO.
Woensdag is te Londen eene verga-
deiing gehouden van vertegenwoordi
gers van allo Britsche assurantie
maatschappijen, die bij de ramp van
San Francisco betrokken zijn.
Met algemeen» stemmen werd be
sloten een telegram naar Oakland to
zenden, waarin wordt medegedeeld,
dat de Engelsche maatschappijen in
geen geval betalen zullen voor schade,
veroorzaakt door aardbeving, niet ge
volgd door brand; evenmin voor
brand in reeds ingestorte of gedeelte
lijk ingestorte (huizen en ook niet
voor gebouwen, die op last dier auto
riteiten van San Francisco verwoest
zijn. Aan liet plaatselijk comité te
Oakland wordt door do bedoelde maat
schappijen opgedragen onmiddellijk
door deskundigen te laten onderzoe
ken, welke schade door de aardbe
ving veroorzaakt is.
Drie maatschappijen de Alliance
Commercial Union en Norwich Union
die in hare polissen alle aanspra
kelijkheid voor brandschade, die di
rect of indirect door aardbeving ver
oorzaakt is, uitgesloten hebben, zon
den bovendien afzonderlijke telegram
men, waarop die voorwaarde nog
maals onder de aandacht hunner
agenten gebracht wordt.
„The Times", waaraan liet boven
staande ontleend is, voegt daaraan
nog toe, dart. sedert 1901 die assurantie-
