NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD. AGENDA Buitenlandse!) Overzicht Stadsnieuws Uit de Omstreken Binnenland 24e Jaargang. No. 7070 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. MAANDAG 16 JULI 1906 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN PER DRIE MAANDEN: Voor Haarlem f 1.20 Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) 1-30 Franco per post door Nederland1.65 Afzonderlijke nummers0.0214 Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.3734 de omstreken en franco per post 0.45 Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. ADVERTENT1ËN: Van 15 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem van 1—5 regels 0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel. Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing; 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant. Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55. Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122. Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Mei. uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Hoofdagenten voor hei Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. DA UBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31kls Faubourg Montmartre. EERSTE BLAD. öndergeteekende zal tot einde dezer maand afwezig zij a en verzoeke derhalve, brieven die voor de Redactie. Ad ministratie of Drukkerij bestemd zijn, NIET aan hem persoonlijk te adresseeren, maar san RED AC TIE, ADMINISTRATIE of DRUK KERiJ zelve. Privé brieven worden aan zijn tijdelijk adres opgezonden, dat overigens voor hea, die hem een of ander wensefeen te doen weten, aan het kantoor Groote Houtstraat 55 kan worden opgevraagd. J. C. PEEREBOOM. ZONDAG 15 JULI. Muziek in denHout, 2A, uur. B r o n g e b o u w: Matinée en Soi- rée, 2| uur en S uur. Des avonds lichtbeelden van RembrandtschiMe- rijen. L>e K r o o n. Hongaarse h Quartett, 4 en 8 uur café-concert, 5| uur diner- ooncert. T e ij -I e r',s Museu m. Rem- brandit-tentoon stelling. W o e s t d u i n. Coui-ses 1| uur. MAANDAG. T >e ij 1 e r's Museu m. Rem- brandt-tento on stelling. D e Kroon. Hongaarsch Quar tett 4 en 8 uur café-concert. HET SCHIP ZONDER ROER. Daarmede is het groote Russ'sebe Rijk op diit o ogenblik te vergelijken De Tsaar weeit nog steeds niet, wien bij tot minister-president zal benoe men. Had een paar dagen geleden Jerrnolof kans, thans komt hij niet nieer in tel en heeft men hom op Peterhof te verstaan gegeven, dat, in dien er eeri!6 andere regeering komt, •cïitt een; parlementaire zal zijn. Anders zal Goreanikin aanblijven. Doolt bet mnniisterie Goremikm moet volgens telegrafisch© berichten in zijn geheel ontslag gemjamen hebben. Is dit inderdaad waar, d'an iis thans de eéuige oplossing een Doema-miiiislie rt e en zal dit nieuwe kabinet naar alle waarschijnlijkheid bestaan uit constitutioneel-democraten, met Moe- romtsef ais minisber-president. De tijd zal leer en of dit juist is ge zien HET BEZOEK DER ENGELSCIIEN AAN RUSLAND UITGESTELD. Het bézoiek van het Engelsche eska der aan die Russische Oostzeéhavens is, bij wied'erzijdsch goedvinden tot een gunstiger o ogenblik uitgesteld, waarschijnlijk bét volgende jaar. En wel omdat sommige politieke partijien in Engeland en Rusland een -bewe ging wekten om die aangelegenheid te vermengen1 met vragen van Rusland's binneiilanidsche politiek en omdat men vreesde, dat. zoo die beweging bij de aankomst der schepen hernieuwd werd, voorvallen zouden plaats grij pen, die nadeidl zouden kunnen! doen aan de toekomstige betrekkingen tus- sch'en beide lanidien. De Russische keizer en koning Edu- ardl hebben zeer hartelijke telegram men gewisseld. DE ZAAK-DREYFUS. Har duin vertelt in den Matin" de heele Dreyfus-geschied'enis in den vorm van een parabel. ,,Een jongman is zijn kleedermaker 10Ö francs schuldig en vervalscht een wissel tot dlat bedrag. Als de wissel aangeboden wordt is hij ten einde iraad. Hij verliest het hoofd ear ver moordt dien, man die den wissel aan biedt. Maar wat te doen met het lijk? Hij snijdt het in stukken en tracht het te verbranden. In zijn angst stoot hij de a'oodlglioeierudie kachel om en zijn kamer vliegt dn brand. De vlammen tasten het geheele huis aan1, slaan over 'op het huis daarnaast, die beetle straat, de heele wijk. De halve stad wordt verwoest, alles ligt in' puin en 20.000 menschen zijn werkloos. En dat alles om 100 francs. Dat is de geschiedenis ven de Drey- fus-zaak. Ze hegon met een gewonen flater, dien noen voor zichzelf erkende, maar dien niemand wilde bekennen. En de gevolgen hebt gij gezien." DREYFUS IN EERE HERSTELD. In de Vrijdag gehouden vergadering detr Fuartsc.he Kamer diende Etienne onder levendige toejuichingen van'tal rijke zijden, wetsontwerpen in strek kende om Dreyfus en Picquavt in ac tieven dienst tie herstellen, den eerste als escadironscM, den tweede als bri- gade-geaieraal, met toekenning aan beiden vian bet Legioen van Eer. Ook die commissie voor het leger heeft met algemeene stemmen beslo ten, Picquart en Dreyfus in lolet léger iehërstéllen. In de couloirs der Kamer werd verteld, dat in de Memorie van Toelichting van liet desbetreffende wetsontwerp gezegd wordt, dat de uit spraak van het Hof van Cassatie de onschuld van Dreyfus heeft vastge steld en dat daaruit ipso facto volgt herstel in het leger en vernieti ging van alle gevolgen der veroordee- ling. De memorie betreurt de onmogelijk heid, de ontzaglijke stoffelijke en zede- lijike schade te herstellen, geleden door •heit slachtoffer van eein zoo betreureus- w aardige rech tiend ij ke dwaling; liet is gewen,sebt, dlat Dreyfus hersteld wordt in d'e positie', waarin hij zich zou be vonden hebben, indien hij op de ge wone wijze zijn loopbaan gevolgd had. Messimy las in de Kamer onder lui de toejuichingen en bravo's het rap port voor over het ontwerp, waarbij Dreyfus in eere wordt hersteld. Het ontwerp wordt urgent verklaard en de discussie begint onmiddellijk, waarop het ontwerp mét 473 tegen 42 stemmen werd aangenomen. Daarna, zedide Brisson, dat hij met trots nota (wam van dezen uïitslag der stemming, da,ar hiermede DE ZEGEPRAAL VAN DE WAARHEID, die dé gebeele wereld toejuicht, wordt bevestigd. In het rapport over liet herstel van Piquant brandmerkte Messimy de of ficieren, die vallsclie stukken maakten en laaghed'en begingen en noemde hen domkoppen en ellendelingen, die niet wisten wat zij deden. Cochin protesteerde'. De uiterste linkerzijde riep „Stelt Mercier in staat van' beschuldiging Feron. zegt, diat de misdaad tegen Dreyfus de afschuwelijkste is, die te gen het menschielijke geweten is ge pleegd. Het ontwerp tot HERSTEL VAN PIQUART werd met 477 tegen 24 stemmen aan genomen. Na een heftig débat, in den loop waarvan Allemane generaal Mer cier noemt „een slampamper (crapule) die in den Senaat zit", ontwikkelt de Pressensé zijn initerpeilatin, waarin hij zegt, zonder hét te betreuren, dat men d'e schuldigen niet voor de recht banken kan brengen, dalt bij een von nis gewensch't had, hetwelk die misda digers als met een; rood ijizer gemerkt had. De Preissensé vraagt of de Kamer deze benide booswichten duiden zal en zail toelateu, dat Fransche soldaten eventueel onder de bevelen geplaatst worden van een Mercier. Hij laakte Boisdeffre, Gonse en anderen. Als daarop Pegüesi Conti der re geering verwijt, dat zij officieren laat beleedigeu, krijgt hij een oorvijg van S arraut, ond er-st aa tssecretaris. In het halfrond raakt men hanidge- meen. Brisson verschuilt zich en ver laat de zaaldie tribunes worden ont ruimd. Bij hervatting der zitting zeid'e de Pressensé, dat het onmogelijk was, leugenaars in die orde van liet legioen van eer te houden en diiende een motie in, waarhij aan de r.egéering verzocht werd', uit liet leger te zetten en van eervolle onderscheidingen te beroo- ven hen, die hij aan de kaak heeft ge steld. Sarrien neemt deze motie niet aan. RévedJlland dient een andere amotie in van den volgenden inihoud „De Kamer, hulde brengende „aan dé bewerkers der revisie, „brandmeakendle de bewerkers der „misdaden, welke door het Hof „van Cassatie zijn ontmaskerd, en ..vertrouwen stéllende, dat de re- „geertmg de noodige maatregelen „zal nemen, enz."" Deze motie wordt met 363 tegen 103 stemmen aangenomen. Ook DE FRANSCHE SENAAT heeft hel ontwerp tolt hersiM van Drey fus aangenomen met 183 tegen 30, dat betnefffeuide Piiquiairt m,et 185 tegen EEN DUEL. Na den ooi veeg van S arrant aan Pugliesi in dé Fransche Kamerzitting toegediend, hebben bedden terstond ge duelleerd in de villa van Gast te Ville Avray. Sarvaut, de onder-secretaris van Staat, werd gevaarlijk in de long ge wond. Getuigen waren Clemenceau, Thomson, Millévoye en generaal Jacquey. De ontroering is groot in Parijs. HALVE STAD VERBRAND. Te Na.wogëlsa in Japan zijn duizend huizen afgebrand, de halve stad. Het postkantoor, vijf banken en zes tem pels brandden tot den grond af. Geen menschen werden gedeerd. De ni e uwe Bisschop. Omtrent den ïiieuwbeanoemden Bis schop dier oud-bisehoppelijike clerezie, mgr. J. J. vam Thiel, kunnen wij de volgende bijzonderheden mededeelen: Mgr. werd den 16en April 1843 te Haarlem geboren, ontving zijn oplei ding tot geestelijke in het seminarie te Amersfoort, en werd den 9den No vember 1862 tot priester gewijd. Na gedurende bijna 23 jaren als ipaistoor te Enkhuizen werkzaam ge weest te zijn, werd hij in 1885 be noemd tot president van het semina rie te Amersfoort. Zijn groote ver diensten, die-, gelijk uit deze benoe ming en uit zijn verkiezing tot bis schop blijkt, in den boezem zijner kerk erkend worden, vonden mede erkenning in het buitenland. De theo logische faculteit te Bern heeft hem namelijk in 1903 den titel van Doctor honoris causa in de godgeleerdheid geschonken. Daar Mgr. Van Thiel zijn benoe ming aangenomen heeft zal de wij ding binnenkort volgen. Bakkerij- tentoonstelling. Onze stadgenoot de heer J. Cornélis- sen, bakkersgezel bij den heer Ben- ratlh behaalde in een bijzonderen wed strijd; (brood.en gebakken met volle melk) een lsten prijs: zilveren medal je en f 150. Opening caf é's. Onze stad is weer een tweetal café's rijker geworden. De beieren A. Meeter Co., hebben in het perceel Spaarne 48 een geheel nieuw ingerichte Isobaro metrische bieikoltelarij geopend. Ook op de Westergracht hoek Kolk- straat, dus in den omtrek van het goederenstation, is een café geopend, hetwelk de eigen aard5 gen naam van „Café nummer één", draagt. Voor bijzonderheden verwijzen wij naar onze advertentiekolommen. EEN DOOP-KWiESTIE. In een gemeente ressorteerende on- déi- de. classis Haarlem meldt het „Haart. PiredilkbeurbeaibL", zijn voor eenigen tijd twee jongelieden tot lid maat aangenomen en bevestigd, zon der gedoopt te zijn. De betrokkenen hadden dit opzettelijk voor hun lee- vaar verzwegen. Het Classikaal Be- stuur van Haarlem7 met dit feit in kennis gesteld, heeft getracht langs den weg van minnelijke sohikking den kerkeraad te bewegen deze twee jongelieden alsnog te doopen. Daaraan is geen gevolg gegeven. Toen heeft het Classiikaal Bestuur den kerkeraad gelast deze jongelie den te doopen. Van dit bestuit kwam de kerkeraad dn hooger beroep bij het Prov. Kerk bestuur van Noord-Holland, hetwelk in zijne vergadering van 3 Juli jl. dé besluiten van hef Classikaal Bestuur van Haarlem heeft gehandhaafd. RIJKS-NORMAALSCHOOL VOOR TEEKENONDERWIJZERS. TE AMSTERDAM. De toelatiugs-, overgangs- en eind examens aan bovengenoemde school zijn Begonnen 6 Juni jl. Toegelaten tot de eerste klasse zijn o. m.: Afdeeliing A (handleekenen) J. Tiem- stra van Haarlem. Afdeeiing B (Bouw- en werktuig kundig teèkenen), A. M. J. Sevenhuy- sen van Haarlem. Voor liet eindexamen is o. a. ge slaagd: Afdeefling A. J. K. C. van Brussel, geb. te Haarlem. B ad e n In het doucbebadbuis aan den Kou- derthom zijn in de afgeloopen week genomen 1093 baden. In het badhuis Leidsohe Plein zijn afgeloopen week genomen 903 baden. RIJKS-LANDBOUWSCHOOL. Wageningen: Bevorderd van de voorbereidende naar de 1ste klasse o.- ïfi.: F. J. J. van Wickóvoort Crcmrrfolin, Heemstede; L. R. Priester, te Haar lem;" J. K. H. de Roo van Alderwerelt, Bioemendaal. M r. H. P h. de Kante r. Hedenmorgen omstreeks half negen in zijn woning aan de Parklaan, is zeer plotseling overleden mr. H. Ph. de Kanter, wiens gezondheid reeds langen tijd veel te wensohen overliet. Mr. de Kaïiter werd 19 Juli 1844 te Brielle geboren, en heeft dus den leef tijd van bijna 62 jaar bereikt. De overledene was een bekend stad genoot en vooral als rechtsgeleerde zeer bekend. Als advocaat had hij een goeden naam, vooral op civvel-rechter lijk terrein wat duidelijk aan het licht kwam bij hef faillissement der ban kiersfirma Laane en Van B'emmel, waarin hij als curator optrad en in verschillende processen gewikkeld werd. Tevens was hij met mr. TUi. de Haan Hugenfholtz, rechtskundig ad viseur de,r Handel s vereenigin g. Ook op politiek terrein was mr. De Kanter geen onbekende. Toen de libe ralen in Haarlem zich minder actief toonden, was hij vooral de man, die weder propaganda begon te maken voor de liberale beginselen, door mede zijn krachten te wijden aan de op richting dej- kiesvereeniging „de Libe rale Unie', waarvan hij tot op heden de voorzittersfunctie bekleedde. Mr. De Kanter was ook lid vam het hoofdbestuur der Lib. Unie en nam een zeer werkzaam aandeel in d'e sa menstelling van het kiesrecht-rapport Gedurende eenigen tijd was hij lid van de Tweede Kamer der Staten-Ge neraal voor het vroegere district Ber- gurn, dat in 1897 bij de gewijzigde dis- trictsverdeeüng den naam van Tie- tjerksteradeel verkreeg. Verder lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland en later, toen hij deze provincie verliet en zich hier ter stede vestigde, ook lid dezer Staten voor Noord-Holland, welks vergade ring hij in de afgeloopen weck nog bijwoonde. Vroeger was de heer De Kanter ouderling der Ned. I-Ierv. Gemeente en thans nog lid van het Provinciaal Kerkbestuur. Hij was evenwel de vrij zinnige richting in de kerk toegedaan en ijverde voor den Protestantenbond, van welke afdeefling Haarlem hij voor zitter was en tevens lid der verschil lende commissies, o.a. voor de Wijk verpleging. Bovendien was de overledene een warrn. voorstander van de Zondags- rustbewegingen voorzatter van dé afdeeiing Haarlem der vereen!ging. ■die opgericht Is om deze té bevorde ren. In al deze functies heeft hij steeds zijn beste krachten gegeven. Zijn heengaan is dan cok niet al leen voor zijn familie maar ook voor onze gemeente een groot verlies. De begrafenis zal a.s. Dinsdag op de begraafplaats aan den Soholerweg plaats hebben. Z a.ak Krillev. Naar wij vernéaneni is de zaak vam den dienstweigeraar Kriliér wederom verwezen naar den krijgsraad te Haarlem. I n hechtenis genomen. Door de politie alhier is aangehou den een persoon, die vroeger deel uit maakte van het Haarlemsche politie korps, die zich schuldig heeft gemaakt aan. den diefstal van een klok te Be verwijk. Hij was destijds ontslagen wegens wangedrag. Diefstal. Uit perceel No. 75 aau het Spaarne, pakhuis van de glasfabrikanten J. Sa- belis Co.. is een heeremrijwiefl ont vreemd. Tégen een 10-jarigen knaap, ge naamd L. Koning, is proces-verbaal opgemaakt ter zake van diefstal van een spaarpot, waarin een bedrag van J1.20. Aanhouding. Men méldt ons nader uit Bioemen daal, -dat de persoon, die door de veld wachters Smits en Broek zwaar ge wond was aangetroffen, een kogel in zijn wang had, wélke nog niet is ver wijderd kunnen worden. Hij is vermoedelijk tot deze daad ge komen, doordat hij tetn nadeele van een boot, waarop hij als conducteur dienst deed, tusschen Arnhem en Lo- bit, zich heeft schuldig gemaakt aan verduistering en oplichting. Daarom was ook zijn aanhoudinL door de justitie te Arnhem verzocht aan den Officier van Justitie te Haar lem. Hij is hedenmorgen gevankelijk naar Arnhem getransporteerd. MEISJESSCHOOL VOOR M. O. Na gehouden examen zijn toegela ten tot de lste klasse: W. J. S. Badon Ghijben, A. Beets, M. A. van Bemmelen, A. Th. F. Boer- j lage, M. E. van der Boon, C. A. Breitenstein, M. W. L. Brü'hl, F. H. Busseonaker, J. Buwal'da, A. J. Clau sing, M. J. Da/hDhaus, G. W. H. El- fring, A. M. van. Gelider, J. G. Hijnez, E. P. Koster, C. S. Kroon, A. I. T. C. Leijh, J. Gil. Loman, J. Th. van Marle J. M. Meerburg, S. van Oijen, H. O. Opzomer, C. H. Preys, G. Ratelband, W. G. Remmelts, A. Roes, A. C. von Saher, H. E. van Scherpenberg, E. Smit VII. E. Steenman, G. J. Visser, J. A. Vuertiard, M. C. van der Water, G. A. A. C. Westpalm van Hoorn van Burgih, J. C. Witkop, Oh, G. Wiittgrefe I. W. Walters, G. C. van Borsielen. Voorwaardelijk: A. A. von Saher. Tot de 2de klasse voorwaardelijk: E. G. de Kruijff. Ook bevorderd van de 2de tot de 3de klasse: J. Holtzschue. G e in. A r b e 1 d s b c- u r s. Sinds 1 Januari 1906 zijn ingeschre ven G38 werkzoekenden, 362 werkaan- bi eden den, terwijl 277 werklieden door middel van het bureau geplaatst wer den. Deze week werden ingeschreven 30 werklieden én 20 patroons, terwijl 6 werklieden geplaatst werden. Goed afgeloopen. Vrijdagmiddag overkwam onzen stadgenoot, den lieer K„ te Heemstede een ernstig ongeval, wat betrekke!ijl: goed is afgeloopen. Zich per fiets tusschen een clubje wielrijders bevindende, werd bedoeld persoon op den Zandvoortschen straat weg door een toeval of duizeling over vallen en kwam daardoor terecht in .een moddersloot, waarin hij beslist zou zijn verdronken, wamieer niet di rect hulpvaardige handen hem hadden geholpen. A a n r ij d i n g. Vrijdagnamiddag ten 41/4 uur is op het Plein door de paardentram een aldaar staande tweewieligen wa gen, beladen met kalkbakken en plan ken, aan- c-n omvergereden, waardoor laatstgenoemde wagen eenagszins werd beschadigd, een der planken kwam in de open tram terecht zonder echter ongelukken te veroorzaken. ONWEER. Te Borseie sloeg Vrijdagmoigen Jé bliksem in de landbouwschuur van den heer Boonman. Zij verbrandde met al wat er in was hooi, graan en gereedschappen. In den Nieuwen Kraaijertpolder, in de gemeente Onwaard, werd een loods door den bliksem vernield. In die loods hadden eenige personen hun toe vlucht gezocht. Een paai- meisjes wa ren eenigen tijd bewusteloos en twee andere personen kregen brandwonden. R u ri e v a. n B v e d e r o d e. De ruïne van Brederodé is in liet jaar 1905 bezocht door 6747 personen. Gev. V o o r w. Een litermaat, een muilkorf, een sigarenkoker, een vest, een trommel- Tje, een paar handschoenen. Inbraa k. Vrijdagavond is ingebroken in een kantoor aan de Papentoren.vest, Eeni ge goederen worden vermist. BLOEMENDAAL. BIJZONDER GEVAL. Door dén consul-generaal te Athene werd bij den. ambtenaar van den bur gerlijken stand het verzoek gedaan tot het doen van huwelijksafkondiging tusschen den heer J. M. van Wermes- kerken, wonende te Athene, vroeger te Bioemendaal, en mejuffrouw S. Pa- poulias. wonende te Athene. OVERVEEN. Vrijdagnacht zijn ten nadéeile van W. Kol, wonende onder Oosterduim, vijf manden niet groote boonen ont vreemd, waarvan de politie de daders al op het spoor meent te zijn. ZANDVOORT. Door Z. E. den Commissaris der Ko ningin in deze provincie is bij be schikking van 9 Juli j.l. benoemd tot strandvonder alhier de heer Jb. van der Werff Wzn., en zulks in de plaats van wijlen den heer W. van der Werft". HOFBERICHTEN. In den loop van <le maand Augustus zal Prins Hendrik zich voor een paar weken naar Dobbin begeven („Avp.'D BEZOEK. In Hótel des Indes te 's-Gravenhage zijn aangekomen de bisschop van Ma ryland, mgr. Paret; de militair atta ched van Engeland bij ons Hof, kolo nel Yarde Bulier, de president van de Yale-universiteit, Arthur Hadlley, uit New-Haven (Amerika) en de gewe zen burgemeester van New-York. mgr. Hugh Grant. R E M B H AN DTFEEST EN TE AMSTERDAM. Vrijdagmiddag had in de aula der gemeente-universiteit de promotie plaats van de heeren W. Bode, A. Bre- dius, E. Michel, C. Hofstede do Groot en J. Vetfli, tot doctor in de letteren honoris causa, wegens hun verdien stelijken arbeid om Rembrand! en zijn werk beter ie doen kermen. Deze plechtigheid werd door ver schillende autoriteiten bijgewoond, o.a. door mr. G. van Tienhoven, Com missaris der Koningin in do provincie Noord-Holland. Drie der vijf doctoren '.de heeren Wilhelm Bode en Emile Michel waren verhinderd) werden ontvangen door bet bestuur der faculteit voor Letteren en Wijsbegeerte binnengeleid, en door den waarnemend rector-magnificus, prof. De- Bussy uit naam ran den Senaat toegesproken en verwelkomd. Als promotor fungeerde prof. Six, die na afzonderlijk de nieuw benoem den gehuldigd te hebben, aldus be sloot- „De vraag wordt heden ten dage veel besproken of de geschiedenis een wetenschap is of een kunst. Mij dunkt zij is beide. De geschiedschrijver heeft een dubbele natuur. De man der we tenschap in hem verzamelt, rang schikt, vergelijkt, onderzoekt, ontleedt en beoordeelt, maar wat hij op die wij ze bijeengebracht heeft is doode stof, daar moet de scheppende adem van den kunstenaar, die in hem woont, over heengaan, die leven geeft en be zielt. „De grootste geschiedschrijvers zijn naar beide zijden gelijkelijk begiftigd. Bij de meesten overheerscht het een of het ander vermogen. „Maar niet meer recht hééft de dor ste verzameling van feiten, al zijn die zelfs glashelder uitgekrystalliseerd, op den naam van geschiedenis, dan de boeiendste schildering van oen groote persoonlijkheid inits daaraan het begi-ip van eerbied voor de waarhéid ten grondslag ligt. Niet de vrije on gebonden verbeelding van den sprook jesverteller wordt verefischit, nocli dé vlucht van den lofdichter, die maar a.l te licht van zijn hoogte het. onderwerp van zijn zang zoo juist niet meer waarneemt, maar de trouw en eerlijk heid van den portretschilder, wiens kunst van de gelijkenis uitgaat en tot de gelijkenis terugkeert. „En, zooals niet die beeltenissen het hoogst staan, waarin alleen de uiter lijke gelijkenis spreekt, rnaaT die waar in een Rembrandt de ziel van zijn modél heeft, uitgedrukt, zoo staat ook vooraan de geschiedschrijving waar uit de ziel dor volkeren of van hun groote mannen spreekt. „Gij, Veith, die z-oo menig karakter met krijt of penseel hebt in beeld ge bracht, hebt ons thans, in uw jongste geschrift, een portret geteekend van Rembrandt als mensch dn alis kunste naar, dat naast uw beste schilderijen mag gesteld worden en u recht geeft plaats te nemen onder otnze kunsthis torici. ..Gij allen, Bode en Bredius, Michel en Hofstede de Groot en Vöbh liet 5s, ik behoef het nauwelijks te zeggen, als gesckiedvorschers dat wij u eeren, met den eeuigen titel, die hiervoor aangewezen is, die van doctor in de Nederlandsen e Letteren. „Gij zijt liet niet alleen die goede dingen omtrent Rembrandt geschre ven hebt, maar gij vertegenwoordigt ieder een zijde van de veelheid der geschiedvorsching en geschiedschrij ving omtrent dien eenigen kunstenaar die, door zijn tijd verketterd en half vergeten, door uw voorgangers en door u weer uitblinkt als een licht voor alle tijden, wiens roem uiet me«er zal ta nen, hu het licht zelve de taak heeft overgenomen der vermenigvuldiging vaai zijn licht, wiens grootheid zal groeien in ons hart zoolang er men schen leven die iets voelen van het le- veai der mensclxbéid in zijn gebeele volhedd, dat niémand1 oo.it geschilderd heeft als hij. „Het is hem tor eer ei, dat wij U eeren. Uw eer is heden een deel van Rembrandt's eer." Aan het einde der rede van prof. Six klonken luide bijvalsbetuigingen, en elk der drie nieuwe eere-doctoren dankte persoonlijk den promotor voor zijne woorden. Ten slotte nam prof. De Bussy nog maals het woord, om de gepromoveer den ook namens den Senaat geluk te wenschen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1906 | | pagina 1