Haarlem's Dagblad | 1906 | 23 juli 1906 | pagina 5

NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.

24e Jaargang.

No. 7076

Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.

MA.ANDAG 23 JULI 1906

HAARLEM S DAGBLAD

ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:

nsiRïiE MAANDEN: yan i5 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement

Voer Haarlem 1-20 Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.

Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bii Abonnement aanzienlijk rabat.

gemeente) -1-30 Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;

Franco per post door Nederland 1.65 Ik - 50 cts- voor 3 Plaatsingen a contant.

GöUustoeerd Zondagsblad, voor Haarlem 1 0.37H jM£MNÊËÜ&Mb Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.

de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.

Uitgave def Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.

Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.

Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 3Ibls Faubourg Montmarfre.

TWEEDE BLAD.

Haarlerasche

Handelsvereeniging

Gceögek. bij Kon. Besl. van 12*Nov. 1899.

De Haarlemsche Handelsvereeiri -
ging hier ter stede, opgericht 10 Mei
1892 heeft in den loop van den tijd1
wel haar- uecht van bestaan bewezen.
In zeer vele gevallen, zaken van ver
schillenden aard betreffende, is zij
opgetreden, en •dikwijls met groot
succes. Jammer echter, dat men al
gemeen niet meer blijk geeft, idit te
waardeer,en, door als lid der vereeni
ging toe te treden. Er zijn wal meer
dan 600 leden, maar dat is niet vol
doende. Elk handelaar, neringdoen
de. ja, zelfs particulieren, moesten
lid worden, om tenminste te laten
gevoelen, dat men 'het werk. op prijs
stelt, dat de Haarlemsche Handels
vereeniging steeds opneemt, als
doende, wat luare hand vindt om te
doen.

De voordeel en, die de Vereeniging
huiten hare bemoeiingen van ver
schillenden aard, haren leden aan
biedt, zijn zeer vele en zeer groote
tegenover de geringe, j aarlij kschè
contributie van 3.50, die gevraagd
wordt.

De Haarlemsche Handelsvereeni
ging bemoeit zich in de eerste plaats
er mede de belangen van hare leden
te bevorderen, door onwillige beta
lers voor hen tot betaling aan te
manen en informatiën voor hen in te
winnen. Bovendien hebben de leden
het recht het hun gratis te verstrek
ken advies van deft, rechtsgeleerden
adviseur der Vereeniging te vragen,
die ook in proceduren en faillissemen
ten gratis voor hen optreedt, na
tuurlijk alleen voor zaken betreffen
de den handel en het bedrijf dei-
leden.

Rechtsgeleerd adviseur der Veree
niging. i-s de heer Mr. Th. de Haan
Hugenholtz, Spaarne 24, alhier.

Het bureau der Vereeniging is ge
vestigd Jansweg 11.

Voor incasso's door bemiddeling
der Vereeniging wordt c&n vastrecht
van 5 pCt. der vordering berekend.

Bovendien moet 10 ct. voor port
steeds worden bijgevoegd, bij inzen
ding van vorderingen door bemidde
ling der advocaten te innen

De kosten van informatiën naar
buiten de stad woonachtige perso
nen bedragen 60 cts. per informatie
plus 5 cts. porto-vergoeding. Infor
matiën naar binnen de stad wonen
de personen worden gratis, verstrekt.

Pretention op. buiten de stad wo
nende personen worden niet behan
deld-, wanneer niet 10 ct. voor porto
vergoeding is toegevoegd.

Ruim 1748 informatiën en rechts
geleerde adviezen werden in het af-
geloopen jaar gegeven

In April 1906 zijn 24 vorderingen
tot een bedrag van 587.09 betaald
8 vorderingen worden afbetaald, 9
vorderingen zijn uitgesteld.

Men wordt geraden alvorens te le
veren aan C. Kenbeek, Volkslogement
De Witstraat 30, Mejuffrouw G. Heij-
eelaar, Klein Heiligland 25 rood. Me
juffrouw S. Dernison. Leidsche Plein
30rood, zich' om inlichtingen te ver
voegen aan liet kantoor.

Volgens art. 7 dient het gelileim
der lijsten van wanbetalers onge
schonden te blijven.

Alle brieven, aanvragen, reclames
of Wat ook, moeten worden geadres
seerd aan het bifreau, .dat ge
opend is dagelijks van 's morgens
.9 tot 1 uur en 's namiddags van
2 tot 4 uur, waar dan ook verdere in
lichtingen zijn te bekomen.

HET BESTUUR.

Uit de Hoofdstad

Het was in het 7e jaar der XXe
Eeuw (die 'n tijdschrift is, alsmede
de door eleetriciteH en andere kunst
lichten verlichte Eeuw) dat Rem
brandt voor de 300e maal zijn ge
boortedag vierde. Het gewicht van
dit feit zou men geneigd zijn te on
derschatten. en het is met het oog
daarop, dat ik den lezer rnefi kleur
verwijs naar oude tijden, toen de
menschen wel de driehonderd haal
den. Weliswaar haalden dezen ze bij
bun leven, en Rembrandt eenige-
honderd jaren na zijn dood, maai- "t
is ten eerste 'n slechte gewoonte over
zulke details te struikelen, en boven
dien i s Rembrandt niet -dood, maar
leeft nog heden ten dage voort al
ware het. slechts in den mond der
bezoekers van den Rembrandt-Keller,
onder het Rembrandt-theater, op hlét
Rembrandtsplein. Nadëmaal deze
Rembrandt nu 'n groot, .schilder èn
jarig was, het éérste dier beide fei
ten door zeer weinigen, maar het an
dere door talloos velen werd begre

pen en nademaal op 'n borst, waar
onder een hart vol kunstmin klopt,
zekere versiering niet ongezellig
staat, en nademaal men van de kunst
alles maken kan, nademaal 't
publiek pret wil maken en nademaal
'dit alles waar is, en dus ieder ma
ling heeft aan deze redeneeringen,
besloot men tot het vieren van Rem-
brandtfeesten....

Ik laat de bespreking van die plan
nen en van hunne uitvoering aan
anderen hooger begaafden over. Mijn
pen (Kohle' un'd Eisen, 'n puik merk)
is te zwak en mijn inkt (van Son
Co., Deventer) te slap om mij aan zoo
iets te wagen, want na grondige stu
die. van, bet programma idtfr feeste
lijkheden kwam ik tot de erkenning
da.t ik blijkbaar van zoodanige vreug
de regeling geen schemerig begrip je
heb. Bij den optocht heb ik dan ook

ten snelste den aftocht geblazen

al zag ik nooit zoo'n optocht.

Neen. van den avond wil ik ver
tellen, toen de natie gerezen was tot
waarachtig Bengaalsch-kunstvuur,
dat als 'n rood© schijn de stad be
lichtte. Van den avond vol luguber
rumoer en getoeter, vol kwinkelee-
rend© -Joodsche bruidjes met Arische
bruidegoms, vol strenge klabakken
en mallootige meiden, vol jongens
dronken van kunstkoorts en drank
en paartjes, die hosten en joelden en
gékten. Van d'en .avond die met gul
den letters geschreven staat in de
kunst-historie der Nederlanden, en
waaraan de tand des tijds niet kna
gen zal, dat zweer ik bij mijne schoo-
ne ziel

W i 11 e m Maris iïeeft in de
Spectator" het volgende laten druk
ken ,.Ons volk heeft geen liefdevoor
kunst, heeft dit gevoel niet van de
•natuur. In Antwerpen loopt een
werkman' tusschen zijn werk in even
in een museum om „onze" Rubens,
,,onze" Jordaens, ,,onze" Wappetrs te
zien. Wie praat er hier van ,.onze"
Rembrandt, „onze" J.an Steen?"

,,In de muz'elc leert men' een kind,
dat Beethoven, Mozart, Chopin mooi
er zijn dan .salonstukjes en orgel den -
nen, en lat^r als zij beter spelen
kunnen, genieten zij van liet mooie
in de muziek. Zoo kan men ook het"
mooie in schilderkunst op de scho
len onderwijzen".

Als één van ons, brutale dagblad
schrijvers die we zijn, dat. nu gezegd
had ter gelegenheid der feesten, ter
algemeene huldiging van den Vader
der Schilderkunst georganiseerd, dan
had men die bewering schokschou
derend vernomen, en gezegd .,Nou
ja, die journalisten hebben overal
'verstand van Maar niet w ij heb
ben het gezegd ditmaal, maar een
groot meester der Hollandsche schil
ders, 'n groot man als M a r i s. En
nu doet het ons goed. dat woord van
negatie en kleinachting aan te ha
len. Want van 'n Kunstfeest ha d deze
levenmakerij al héél weinig.

Om op 'n avond als deze 'n kijk te
krijgen op bet goede van deinenedhten
moet je in "n- bakje zditfen dan schuif
je langzaam tussclwn d;e menigte
Voort, miaar bent iet-s hooger dan zij,
kunt haar slzoo overzien, 'n Stalhou
derij, waar nog 'n voertuig te- beko
men was, bezat echter de Hoofdstad
reeds 's avonds om aahit uu r niet meer.
Smeekbeden, toeilioften, dreigement en
we-rden. kalm aangehoord1, (floor m'n
bloed-eigen stalhouder zelfs, en oiniver-
andlertijik klonk'het consigne Allies
is ia! uit, meneer 1"

In godsnaamdan maar lloopen,
zudhittö ik, en 'bezat aiTn ziel an lijid-
zaamilneM' want ma zoo'n Remlbirani.d'taec
ken dag voel je, dat. j et been en hebt.

Maar op het Frederiiksplein, waar
lijn vijf en elf propvol voorbijreden,
en waar ik ais een t weedien Rembrand t
scMMIerdie om 'n zitplaats te verove
ren, zag- ik plots 'n twist tusscbëii 'n
burgerfamilie On den voerdier van "n
aap, die m'n hart met hoop vervulde.
Ik mengde ine er in, allerminst om
het. bij te leggen. Het. was viaaiwiego
liet dubbele tarief, dat. d.e koetsier
eisehte, en waartegen de vader, do
moeder, en zelfs de kinderen dei' bur
gerfamilie heftig protesteerden. Ikgaf
don koetsier gelijk, waarop de familie
rebelsch aftrok, on ik me zalig neer
vlijde in do -vacante aap.

..En nu de Utrecbtschiestraat in", ge-
Lastte ik dien man ap den bok. Maar
bevelend verhief de politieman zijne
hand, en weg moest ik met. irn'n equi
page.

..Dan maar naar liet Rembrandi-
huis". gelastte ik.

En daar schoven we, die Arastel af.
Geheelonthouder- was de man o;p don
•bok blijkbaar nietbedenkelijk wag
gelde hot rijtuig op de bruggen. Maar
ongedeerd voerde mij de eigenaar dei'
aap naar -de Jodenlbreestraat, wiaar
RembranJdt gewoond1 lileeft. Op de
straat was bet 'n drukte van schreeu
wende, juichende, tierende zonen en
doch/benen van 't, kunstminnende oude
volk, 'n drukte die .dien oningewijde
had kunnen doen, ..denken dat heil, Vrij-
dagm-ïddag was en Koningin Sabbath
op komst. Midden in die straat, ont
stond 'n proces van korten, doch h-evi-

gen aard tusschen 'n agent, den wa
genvoerder van een electri>c%e tram,
en mijn koetsier.

De traan toch werd door ons rijtuig
en vele collega's in z'-n loop bekneld,
de koet9iei's wilden ontwijken naar
rechts, en de agent verbood zulks.
„De traini", zei bij, „moest dan maar
niet doorrijden".

j Daartegen verzetten zich de irambe-
i rijders met dé bun eigen rustigheid.
Daarbij toeterden die jongens, ctnbrni-
deaide meiden, zoodat lue-t 'n leven was
jen 'n kabaal, dat aan den dag des
oordeels denken deed, en waarbij alle
hooren verging.

Het zien verging echter niet, en dat
was maar go.öd ook. Wamt de ailhwni-
/Mitie van Rembrandt's woonhuis, v et
potjes, die de klassieke lijnen van het
•ouide bouwsel gehoorzaam volgden,
was keurig om te. zien, en prachtig in
den stijl. Niet minder klassiek waren
d.e bewoners, cllie met hunne bovenlij
ven uit de vensters hingen, pittoresk
belicht- door de blinkende vlammetjes,
en met de bevriende voorbijgangers'n
feestgroet wisselden.

Na al deze fraaiigheden gezien ti
hebben, ging ik die Hoogstraat, door
en de armoesstraal, waar de vreugd
ten top gestegen was. Nimmer zag ik
artistieker feestviering, waardiger- hul
de aan den grooten Van Rhyn. Stom
dronken kerels Melden elkaar innig
omvat, en dansten aldus op de brug
gen. De vrouwen cancaneerden als ra-
zenden. Daartusschen (traafden de or
gels, en bliezen Duitscliie muzikanten
hun horens vol, hun longen leeg- en
zichzelf op. Een schaavsche koopman
die de portee van den dag blijkbaar
niet begreep, krijsdMe met schorre
stem: „Oranje Nationaal!" en bood
met dezen gebruikölijkoo uitroep de
gele lintjes aan, die op 31 Augustus
meer in de niodie zijn!

Hij wals heuseh .niet de eenige,, die
de -betëefeenis van dién dag niet in zich

had opgenomenEn daarbij klonk

het pad«, dat clean spotter I-Iaihn victo
rie deied kraaien, die het voorspeld
hacl: „Rembranldlt, Rambrandf, Rem
brandt, k-iele, kdele. Riembra ndt, ki.ele.
kiiéle, hopsasa

Maar ist.il irn dlein rusbige-n avond,
buiten het. nien'sc-henigeiWo'al dier stom
me pMttilSters, istomd: massief hétRijks-
museum, boog en breed tr'otsob.e woon
huis van. 's meestens onvergankelijke
werken, -en daarboven stond 'n- aureool
van licht, 'n stralenkrans van blanke
bundels, waarin did glans was van het
onsterfelijke genie. En daar. met de
sterren en 't luc.htblamk alleen, bracht
ik in stillen eerbied dien Jarige mijnen
feestgroet.

Stadsnieuws

FRANS ROSIER.

kijker schrijft ondër het. opschrift
„Een les die achterna komt", in „De
Telegraaf"

Het zou inderdaad zoude en jammer
zijuil indien het slot van het Ros ier
drama. onbesproken bleef, en daardoor
nauwelijks opgemerkt voorbijging.

M ant er schuilt 'n véél te schoone
leering in deze ontknooping, om liaar
niet scheap-b&Mcht dien volke voor te
houden.

Iedereen herinnert zich nog, hoe 20
Februari j.l, tot groote vreeze van vele
eerzame burgers, zich -de mare ver
spreidde, diat HaarlemsdTïe Frans uit
Meclembl'ik was losgebroken. I-Ioe bij
vervolgens te- Goiuclia 'n -inbraak' pleeg
de en' 7 Maart in liet huls van bewa
ring te Rotterdam weid opgesloten.
En hoe in dte dagen het, „Weekblad
vaai liet Recht" de opmerking- maakte,
dat dte waag, wat nu met li-em aan. té
vangen, dien. jurist, in. de pijnlijkste
•verlegewlieM' bracht.

Wie in de gelegenheid was te hoo
ren, wat 't publiek bi-erover ie zeggen
had, die kon mei. verbijstering ontwa
ren, hoe betrekkelijk weinig de ver
ruiming der begrippen was voortge
gaan sedert de laaig-vervlo'gqn dagen
toen 'nboef nog geradbraakt werd of
gehangen.

Als over 'n wild beest, werd over Ro
sier gepraat en geschreven. Hij moest
opgehangen worden, onthoofd', afge
maakt. Was het geen schande, dat ïiii
kunstmatig gevoed werd met eieren: en
bouillon, omdat hij werigerde te eten?

Met heftige woorden werd daartegen
in tallooze „Ingezonden stukken" "ge
protesteerd, en ook de schrijver dezer
regelen .had in ons blacl 'n. feilen aan
val te verduren, op grond van het „zie
kelijk medelijdc-h'. waarmede hij 'n
woord ten gunste van dén deernis-
waardiigen beklaagde had in biet mid
den gebracht. En zeJlfs de maai,si-ont
wikkelde menschen vroegen op 'n toon
van bijtenide ironie Is-ie soms niet
weer ontoéa-ekenbaan-, zooals dat tegen
woordig heet

Het einde van dit alles zou inder
daad komisch zijn, indien 't niet zoo
(Liep treurig ware. Want wat blijkt
nu uit het onderzoek van prof. Wink
ler en diens ambtgenoot Jelgersma?
Dat Rosier 'n epilepticus is,
wiens gansche leven geregeerd wordt
(of in de war gestuurd, zoo men wil)
door den waan, dat hij bedreigd
wordt door vijanden, die het gemunt
hebben op zijn leven, en die hem ver

giftigen. willen, door kopergroen te
mengen in zijn voedsel. Dat liij voort
durend inbrak om aldus voedsel te
bekomen, dat niet voor hém was toe
bereid, en waarin dus geen vergif
wezen kon. Dat lvij zelfs gedurende
de dagen na zijne ontvluchting hon
ger leed, tot hij in Gouda weer een
inbraak plegen kon en aldus in het
bezit komen van voedsel, dat voor
zijne zieke verbeelding onschadelijk
geleek. Zoo is dus het leven van de
zen man niet beheerscht door den
wil om kwaad' te doen, maar door'n
ongelukkige waan voorstel!1' ng, die
hem "in a.lle menschen vijanden deed
zien, die het gemuntHiadiden op zijn
leven. Zoo is dan de alom-gevreesde
'n slachtoffer van éigen vlrees voor
een gevaai', dat alleen in zijne ge
krenkte hersens bestaat..:.

En liet, publiek, dat. wurgen, bran
den, hangen wou, wat heeft het tot
al deze dingen te zeggen Het zal,
waanwijs als immer, zijne schou
ders" ophalen, en wïjsgeerig opmer
ken ...Ta ja, zoo kan men zich nu
vergissen..." En daarmee zal het uit
zijn....

Niet alzoo voor óns. Dat. Rosier 'n
zielszieke is. verhaast ons allerminst;
wat zou hij in 's hemels naam an
ders zijn Ma.ar wél lijkt ons deze
zaak en haar droevig- slof 'n uitne
mende gelegenheid, om met klem het
publiek ie waarschuwen voor de
wraakzuchtige neigingen, die immer
opkomen, waar een misdrijf is ge
pleegd. Men noemt dat 'n uiting van
het beleedigde rèclitsgevoel maar "t
is.maar de vraag, waar het recht aan
zijn eigen grenzen komt. Al moge mr.
Levy met aandrang betoogen. dat de
nieuwe, criminologische opvattingen
het huidige strafrecht in zijn wezen
aantasten, daarmee is immers niets
gezegd, tenzij men die rechtsopvat
ting als 'n andere openbaring voor
onfeilbaar aan wil zien. We hebben
afgedaan, voorgoed afgedaan met
de m'eening, dat 'n misdadiger een
wezen is, waartegen ieder gerechtigd
is z'u afschuw uit te braken. En wie
denken mocht, dat door deze opvat
ting de misdadigheid in de hancl
wordt gewerkt, die heeft lief. glad
mis. Vooreerst wil niemand graa;
vooi* 'n gek worden gehouden, ten
andere is 'n gekkenhuis geen Do
rado

Uit. de cel, waarin de arme dwaas
Rosier, vreezende voor allerlei denk
bare gevaren, zijii mogelijk nóg lan
ge leven zal hebben te slijten, klinkt
vermanend 'n stem, die zegt

„Menschen, weest toch wijzer, en
leert toch inzien, ja leert eindelijk
inzien, dat de beklaagden ver
dienen ie worden.beklaag d."

S o c i e it e i t „T r o u moet
BI ij eken".

Concert op Zondag 22 Juli 1906,
"s avonds 8 uur, .d'oor liet Haarlemseii
Muziekkorps. Directeur: die heer C. P.
W. Króens.

Progiiiaanana:

1. „Biemüner Luft", Marsch, Linrike.

2. Ouveriaire Titus", Mozart.

3. „Soirée d.-'éte'valse-, Waldteufel.

4. ZaveS Ungartsche Tanze, Bral'nms.

5. Grande fanfiadsie de 1'opér.a „La

Fiflile' du Régimfeoit", Donizetti.-

6. Ouverture ..La Part du Dia.bite",

Autoeir.

7. Grande fantaiisiie- die l'opéra „Uil

Biaillo in Masc'hieala", Verd'i.

8. „Quiaord. ramouji* meurt", valse

lienfte, Créniieux.

9. Fiiuitaisle die l'opéra ,,Le Trou-

vèafe", Veridd.

Vrtjdag 27 Juli 1906, Strijkorkest
Haarteonsch M uziekkorps.

Het middelbaar onderwijs in 1905,

Gegevens ontleend, aan hex
Yea*slag over 1905, uitgebracht
door dte Commissie van Toe
zicht op het Middelbaar On-
dleriwijs.

I.

HOOGERE BURGERSCHOLEN.

'Eveoials in 1904 moest, ook bij den
aanvang van den cursus 19051906,
gelw-uik gemaakt wonden van de hulp.
school Hn het ProveiHierslhuis. Hoeve!
anen m et den besten giro nel mag ver-
waciiten:, diat dit na 1 September 1907
niet meer noodig zal zijn, aCM de
Commissie heit toch haar plicht op te
merken, dat bef gewenscht is, den
toestand eer er aldus in tweeën ge-
dieeldle. sc/hool ge-er dag langer te 1 ater
duren, dia.n dlrtnlgen'd nooclig is. De
looafjifleliit is- niet bepaald slecht, maar
'it blijft toch behelpen, en daarbij
komt het naidlecl, diat zij op een dei-
drukste' punf/eai vaai de geirueiente
staat, zoodaf het lever van de tram
wagen/verkeer, straai'gejoel en orgels
uiterst storend voor liet onderwijs is.
Voorts -heeft men hef tekort var. de

eene schooi naar de andere- loopeci
voor dé leerlingen dei- dea-de klasse
namelijk voor natuurkunde en de na
tuurlijke historie, wat ook voor dte
leeraren eear bezwaar is.

En bij sommige vakken, waarbij
da.t vemieidter is geworden, (o.
a. bij aaatdirijkskunde) heeft men
voor alle kla.ssen met de lulpmidde-
len, daar (die tijdelijke hulpsohooi
ude.t,s beziit en trouw.ers zei is de plaa.is
oauthreelkt om een lajudikaart in de
Iklasse op te hiaaigen. Het is te hopen
ailid;us hief verslag dat een dergelij
ke toiesfianlcli ana de opeuiirg van de
nieuwe: IHoogeaie Rmgerschool niim-
anleu' tea-iuigkieeo,ie.

Iai dieai loop van het jaar werd de
Ineer dr. P. 11. van Moeukeirkeai defi
nitief benoemd tof 1-eera-ar in- die- Nu
•dierlanidischie faal er letterkunde en m
die aaaidrijksikuaidie.

De heer J. J. van dien Hoek uit
Bridle volgde de heer dr. J. Iiuiziaiga
op, diaar die ontslag had genomen
wegens zijn benoeming ro:t iiooglee-
.raiar te Groningen.

Thans zijn zeven leeiuien aan dte
school -weiikzaam, die meer dan het
•maximum van 24 lesuren geven. Deze
oaigeweaisclile toestand drukt voo-ral
bij ziekte van leeruren, zoodat het
wel eens onmogelijk bleek, alle les
uren te vervullen. Overwogen is de
«vraag of het ooik wensehefijk was,
Oiver te gaan fut het aaaistedleri van
nieuwe leeraren. Doc.li de kaais op
•hielt verkrijgen van tijdelijke leeraren
was, volgens on/tivangen inlich"tingeii,
zeer gering. En hef voor vast verbin-
deal van nog inteer leeraren aan deze
Hoogere BungerscSiobl, welker aantal
toch needs te groot i's, heeft mef hef
oog Oip mogelijke vieranid/edangen in;
een niet zeer verre toieflvoniisf, ook be-
awaren. Toch 'is heit niet wenBclhedijik,
•den tiegenwooiidfitgjen toestand lang te
besfieuncMgeu.

Hef aairifal leerlingen beidiroe.g op
31 Dteceiraibi&r 1905 378. w-aarvan 293
jongens eiu 85 -meisjes; hi'eirvan voig-
deai 2joaigeus en 1 meisje 'i onderwijs
niief voliliödfig. Van de 39 leerlingen
•die liet. voilledtig onldetiwijs in. de 5de
klasje volgden iidliiben 35, iv.aaroiwl'ei-

2 m.eüsijes hel geituigscfi.rtft veitkregen.

De bertemming diei' geslaagden is:

12 Teclhnische Hoogesöhool te Delft,

3 arts, 1 aipotfliek-er, 3 mr. in de rec'n-
len. 2 Kon. Mil. Academie, 1 adelborst
1 officier adininisuialtde Marine, 1 stu
die plant- en dieaikiuide, 1 studie lee-
raar Hoogduitse.h. 1 veearts, 1 surnu-
merair bij de Ijeiaistingen, 1 bankwe
zen en handel. 1 journalistiek, 2 Oost-
Indisch a-mbtcnaar, 1 landaneter, 1
onbekend.

Van de 18 leerlingen der 3de klasse,
die eindonderwijs ontvingen, verkae-
gem 17 getuigschriff van voldoend af
gelegd eindex amen.

De bestemming dezer geslaagden is:

2 Handelsschool, 5 Handelskanfoor,
3 II. IJ. S. M„ 2 Posterijen-, 2 fahrteks
wezen, 1 paketvaarf, 1 suikeu-sclh.ood te
Amste.i-d'am, 1 zendeling.

■Een statistiek van "die overgangsexa
mens wijst aan. dat ongeveer 75
dar leerlingen vaai de eeme naar de
andere klasse wend bevoi-derd.

Hef Brangersma.fonids gaf over lief.
afgeloopen jaar een rente van ƒ51.091
In overleg mef den directeur der
school is gestoten dit bedrag op de
Nufsspaarbank te plaatsen, om daar
aan bij den aanvang van den volgeav
den cursus een bestemming te kunnen
geven.

MEISJESSCHOOL.

Mejuffrouw A. Eu klaar werd dooi
mejuffrouw Prins opgevolgd, als on
derwijzeres in het teekeneai. 'Door
ziekte van deze laatste hoeft het- fiee-
kenondenvijs gedureaidte 18 weken
stilgestaan.

De lokalen der schooi laten wed wat
te wenseihen over. In dte maanden No
vember en December werd in liooge
mate liet bezwaar gevoeld, dat geen
gedegenlieid bestond gebruik te ma
ken van kunstlicht.. Vooral in de be-
nodeiiflokalen kon- men van 3 tot t
uur .meermalen bijna niets zien. Het
onderwijs leed. hier "onder. De direc
trice wees voorts op den onvoldioen-
deai toieafaaid der scihoolbaai'ken., die
niet voldoen aan de ei'schter der -hy
giëne. De zit,plank is te entail, de
a.fstaaid is sterk positief en die rug en
de 'Voeten vinden met. het gewenschtie
steunpunt.

1-Ief aanfial leertingen be'dir,o:eg op 31
December 1905: 113. Van de 6 leerlin
gen idler vijfdie klasse behaalden 4 een
volledig en 2 een mitet-vtellledig diplo

ma. Hare bestemming is: 1 studeert
voor onderwijzeres, 2 in het boekhou
den, 2 gingen naar een buitenland-
sche kostschool, tcnvijl er 1 thuis
bleef.

(Wordt vervolgd).

Binnenland

HOFBERICHTEN.

De ernstige ongesteldheid, welke Hr.
Ms. adjudant kapitein Graaf Du Mon-
ceau tijdens zijn dienst op I-Iet Loo,
alwaar hij sedert te-n paleaze verpleegd
wordt, overviel, motet een gevolg zijn
van den val, 'dien hij, eenogen tijd ge
leden, van zijn paard deed.

MINISTERIEEL VERLOF.

De Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel, cüe heer Veeg ens, heeft
voor eeniigen tïjdl dte residentie met
verlof verlat&n, hetwelk lvij zal door
brengen te Berg en Dal bij Nijmegen.

DE HEER LIEFTINCK IN ZIJN
DISTRICT.

Men schrijft uit. Zutphen aan de
„Tel.":

De Ih-eer Lieftirtok. die dezc^ cfagen
fuel distract dial hij in de Tweede Ka-
mter vei'liögönwoordigt, bezociil, heeft
ook een conferentie gehad met den
buKgeuveeÖtidr van Doesburg (Does-
buig behoort tot helt district) voor een
gescfjid, dat. in den tijd der ihooge
wafea-stianiden in iMaart j.l. i-s ont
staan tussdhen lief gemeentebestiuur
van Doesburg en 's Rijks M'aterstaat.

In de- kiaidie langs den IJsel nabij de
steenfabriek van die firma Arntz en
Terwdnidt wend indertijd een groot
gaf geslagen van ongeveer 70 M. leng
te. Ment schrijft het algtenveen toe aan
die vteifllagihg van de kade door den
Waterstaat met 30 60 cM. Niét al
leen dat daaraloor die achter biggende
Imatdeir.ijen overstroomd werden, maar
•aanigelzveai oivea- idii-e k-aldo het jaagpad
loopt, was dte zaak van vetel belang,

'De Waterstaat «Mar deed niets um
ihet gat. te dichten eai toen nu iiieit wa
ter opnieuw begon i.e stijgen ten er
kladhiöen bij het giemtechtéliestuur in-
'luwamen van) ottgenaaas ien padhters
•der ac.hfer die kade loggende graslan-
dien, gnteep de bungeinetehte-r van Does-
buig. toe.n alleried pogingen tot ver
betering van den Hoestend niet hiel-
i-li- krachfiig in. Hij liet een nooddam
opwea^ieai. waaraan clag en nacht
dtoor 30 a 40 airbeiders wend gewerkt.

Zoo wend hei gevaar bezworen. Nu
is de vi-aog, niet alléén wie de ge
maakte kosten betalen zad, maar ook
riioe het gevaar voor overstrooming
idaiatozaani moet worden afgewend.
Een heatha'llng van een d ergelijkeax
strijd voor wedea*zijdsohe verplichtin
gen up een hachelijk oogenblik moet
voor het vervolg worden \oorkomen.

Men vearvvacht, dat do afgevaardig
de van heit district, die heer Lieftdnok,
daartoe stajïpen bij de Regeeiing zal
doen.

EEN NIEUWE KETEN.
Do correspondent van „Het Volk"
te Den Helder bericht

Naar aanleiding eener ministeriee-
le resolutie is door den directeur en
commandant .der marine alhier een
looporder uitgevaardigd, betreffende
het ontslag uit den dienst.

Er wordt, in erkend, clat men, ge
dwongen door de critiek op het be
ruchte wervimgs-systeem, de .deuren
tot ontslag op aanvrage wijder
m o e s t openzetten

Tegen het belang van den dienst
en het land is het, zoo heet het dan
verder in het uitvoerige stuk, dat.
waar de opleiding van den schepe
ling het land veel geld kost, hei
dienstverband korten tijd na die op
leiding wordt verjy-oken. waardoor
geen genoegzamen dienst wordt ge-
praesieerd.

Om daaraan paal en perk te stel
len wordt verordend, dat, uitzonde
ringen daargelaten, verzoeken tot
ontslag niet meer worden ingewil
ligd. als niet minstens 6 jaren na de
opleiding zijn verloop en.

De w e r k e 1 ij k e aanleiding tot
deze order is het steeds groeiend
aantal aanvragen om ontslag, zoo
dat men in leidende marine-kringen
vreezen moet voor een onhoudbaar
groot inkompleet. Het is een nieuwe
keten waaraieo men de mannen hoopt
vast te houden in een werkkring, die
hen om grondige redenen tegen
staat.

SERENADE.

Vrijdagavond werd in verband met
zijne benoeming tot commandeur "ai
de Oranje Nassau-Orde" aan dten Lc~Jd-
schen bur,gein nest ea-, mr. N. de Ridder,
vanwege de officieren der dienstdoen
de schutterij een serenade gebracht.