NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
Binnenland
24e Jaargang No. 7098
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1906 B
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
per drie maandeni Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem 1.20 Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1.30 Jfëf Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederland „1.6a 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Gefflustreerd Zondagsblad, 'voor Haarlem I 031H jMÈMÈKsEiSL, factie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
de omstreken en franco per post o.4a Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave de.-Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drnkkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de. Publiclté Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
TWEEDE blad.
DE PAUSELIJKE ENCYCLIEK,
Eindelijk is cüe encycliek van den
Paus aan de aartsbisschoppen en cte
bisscihiopp©» vaii Frankrijk verscne-
oen.
Het 'Stuk luMit 'aldus
Wij hebben ons lieden gekweten
van een zeer ernstigen plicht., dlié op
onze schouders rust, plicht, dien' wij
tegenover u op joins hebben genomen,
toen wij, na. cle afkondiging van de
wet van scheuring' t-usschen de Fran
sche republiek en de Kerk, hebben,
aangekondigd, dat wij te gelegener
tijdl zouden aanwijzen wat er gedaan
zou moeten worden om. den gods
dienst in uw land Ie verdedigen en te
bewaren. Wij hebben u tot op den
dag van heclen verlangend laten uit
zien. Het uitstel vond niet -alleen zijn
oorzaak in het belang van deze ern
stige- aangelegenheid', anaar ook en
haven al d-h de loij'zo iildJe-ne liefde, die
inij Muclt aan u en al uw belangen
cm die) 'onvergetelijke diiieustieui, che
uw land aan dè kerk hééft bewezen.
Nadat wij dus, zooals onze plicht was,
DIE ONRECHTVAARDIGE WET
■hadden veroordeeld, hebben wij met
de grootst! zorg nagegaan', of de ar
tikelen van die wet ons een inaldldel
overlieten het god-sdli-ernstig lieven in
Frankrijk zoo in te richten, dat die
gdheitigicta beginselen, waarop .die Hei
lige Kierk rust, onaangetast zouden
blijven. Daartoe kwam het ons goed
voor, ook den raaid in te winnen va.i
cte vereenig-de bisschoppen, en voor
uwe algemeen© vergadering do pun
ten vast te stellen, die het voornaam
ste onderwerp van uwe beraadslagin
gen hadden, uit te maken. En nu wij
thans uw zieniswijize. weten, evenals
die vam ve-rsobealctene kardinalen,
wij rijpelijk hebben nagedacht en ril
vurige gebeden dén I-lom él schen, Va
der om licht hebben gesmeekt, nu zien
wij, dat wij ten volle moeten bevesti
gen, met al ons apostolisch gezag, do
bijna, eenstemmige overweging van
uw vergadering.
©iaiarom, besluiten wij, met beU'oK-
king tot de vea-eienigingen voor den
©eredienst zoo als 'die wet die vaatfeteLt.,
dat deze volstrekt niet kunnen worden
opgericht zonder de geheiligde rech
ten te schenden, waarmede hét leven
zeil' van do Kerk samenhangt. Waa
wij alzoo deze vereenigingen ter zijde
stéllen, clie ons .geweten ons verbiedt
goed te keuren, zou het toch nuttig
kunnen schijnen to ondielrzGiékien, of
biet -geoorloofd is in plaats van de-se
véatóieniigibigein een .ander soort van
viereenigiugen te beproeven c|!ie I
lij leertijd met Ide Fra-nscbe wet en
•het canoniek recht vereenigbaar zou
den zijn, zoodat de Fransche katholie
ken gespaard zonden blijven voor
DE ERNSTIGE VERWIKKE
LINGEN,
waarmede zij worden bedreigd.
Waablijk, er is niets d'a-t ons zoo
bezig 'boiuidt, zoo beangstigt ais deze
mogelijke gebeurtenissen, en mocht
het dan hemel behagen, dat wijeeruge
zwakke hoop mochten koesteren, zon
der die wetten Gods te schenden, zul
i proeven te namen en zoo onze
■geliefde zonen te verlossen van <h
vrees voor zoo groote beproevingen
maar aangezien deze hoop ons ont
breekt, zoolang' ide wét onveranderd
Blijft, verklaren wij, dat biet nliet ge
oorloofd is, met een ander soort van
vereenigingen een proef te mennen,
zoolang het niet onbetwistbaar
wettelijk vaststaat, dat de goddelijke
inrichting van clie Kerk, de onveran
derlijke rechten van den. Paus en de
bisschoppen, en hun gézag ever da
goederen die de Kerk nood-'ig heeft, in
'het bijzonder over 'die -heilige gebou
wen, 'onhierroe-pelijk ten voile v.eri'g
zijn in de bedaëMe- veree-n-igingen. Hei
tegendeel wallen, dat kunnen wij
niét. Het zou zijn, de heiligheid van
onze aioeping schenden zonder vrede
te brengen in de Kerk van Frankrija.
Ons blijft dus over, vereende broe
ders, aan liét werk te gaan en alle
middelen te baat te nemen, die liet
■recht aan a.lle burgers toekent bij de
inrichting van dear e-Bi'-edl-enst.
Wij zullen no ooit laten w-achten-mot
'het verleieneai van onzen bij stand in
een zoo ge/wichtige en moeilijke aan
gelegenheid. Afwezig met het lichaam
zullen wij bij u zijn met do gedachte
dn met het hart. Wij zulilén u bij' elke
gelegenlbeid helpen niet- onzen raad
en met ons gézag. Neemt den Jast.,
dien wij u opleggen uit liefde voor tie
Kerk en voor uw vaderland, moedig
■op u. Vertrouwt all het andere toe
aan de voorzorg en de goedheid: van
God, wiens bijstand :in die ure dier be
proeving, daar zijn wij vast van over
tuigd, aan -Frankrijk niet ontbrek-m
zal.
Wat die- -vijanden van de Kerk haar
ten laste zullen leggen tegenover onze.
besluiten en onze voorschriften, dut. is
niet moeilijk te voorzien. Zij zullen
hun best doou het volk er van tie- over
tuigen, dat wij niet 'uitsluitend het
heil van die Kerk van Frankrijk op hot
oog hébben, dat wij ie>ein andfer oog
merk hebben géhad, dat met den
god'sdien'st niet tie maken heeft, dat
wij een afkeer hebben van dien repu-
blikcinsdliieu regeiéringsvorm en dat
wij sp-ecuileeren op dien partijstrijd,
om de republiek omver te werpen, du!
wij aam de Franischen weigeren, wa.t
de Heilige Stoel zonieter bezwaar a n
anderen heeft toegestaan'.
DEZE EN DERGELIJKE
BESC.HU LDIGING EN,
die waarschijnlijk onder het volk ver
breid zullen worden om de geesten te
verbitteren, werpen wij van meet u.f
aan met alle veironlwaartligiirg -van
ons af. Het zijn valsc.be beschuldig-n-
gear. En op u, ve-reercte broedeais, even
als op allé weligezinidi© Hedlen, rust
dl© taak, die beschuldigingen te vv
leggen, opdat zij de eenvoudigen en
onwetenden niet in verwarring brem
gen.
Wat in het bijzonder betreft de be
schuldiging aJs zoude de Kerk elders
plooibaarder zijn opgetreden, clan
moet gij wel uitleggen, dat id'e Ke
aldus i lan-delcte, omdat die toesta.) ul
daar heel aaiicters was eai, vo-o-rail -ein
dlat clie -beti'Mge- h/iérair.cMé tot op zeke
re hoogte gewaarborgd bleef.
Als oen willekeurige Staat van de
Kerk gescheiden is en aan. deze
vrijheid lie eft igélaten, die allen gen
ten, :en die vrije- beschikking over haar
goederen, clan heeft cite Staat onge
twijfeld! in mieniiig -op-zacht onjuist ge
handeld, maar daarmee is nog niet
gezegd, dat die Staat cle Kerk liet lu
st aan onmogelijk (heeft gemaakt. Ge
heel anders is heit thans in. Frankrijk.
Daar hebben dé makers vaai clie 011-
neebtvaardige vVet. niet. willen maker,
eon s cheiidi ngswet, imaar
EEN VERDRUKKINGSWET
En dan. verzekerden ze, 'dial zij eten
vrede verlangden te bewaren, zij be
loofden verzGienüaiig', en zij voeren te
gen dien godsdienst .dlete lands een
glilvveildidiadiigeai oorlog. Zij izwaaien
die fakkel der tweedracht en zet-toi
cle burgers tegen elkaar op, tot giro.
sclracle van, hol alge-meen belang, naar
ieder begrijpt.
Zeker, zij zullen op ons de schuld
worpen van dien; strijd en van rot
lcwaa.d, dat er uit voortkomt, maar
wie ©eirlijik de feiten onderzoekt, waar
van wij mélbhitg' hebben geimaakt
die encycliek „Vehementer mos",
kunnen beoordeel en of ons -eenig v
wijt toekomt, ons1, die eerst, uit lief
de voor het Fransche volk, moedig
onrecht op onrecht lubben gedragen
On ten .slotte in gebréke zijn gestold
die laatste grenzen van onzen aposto-
lischen plicht te.' overschrijden, en dl
wij ve-rkla-rew niet te kunnen over
schrijid'an, -of wel, dal, .die feut veeleer
IL'gt aan hen, dlie uit haat legem et
katholieken tot clat uiterste' zijn ge
komen
'Laat dus die Fransche katholiekeu,
ails zij ons wezenlijk hun onderwer
ping en toewijiding willen tooneai,
strijlden voor cle Kerk volgens die voor
schrift en, die wij hun reeds gegeven
hebben, dat wil zeggen met volhar
ding' ear wilskracht, maar zoneter ge
wéld iein zonidieir vertoon. Niet mét ge
weld maar 'dnor vastberadenheid zul
ten zij slagen, door zich te ve-rectaai-
sen in huai goed jiecHit,als in e-ene
vestiing, onr cle koppigheid van eten
vijand te breken. Laten zij wel be
grijpen, zooais wij gezegd hébben, en
zooaJis wij nog zeggen, dat hun po
ging-en, nutteloos zijn als zij zidh niet
vereéniigen in -volkomen overeien-stei ri
ming, om dien godlédienst te vencted'i-
giear. Thans hebben zij
ONZE UITSPRAAK OVER DIE
VERFOEILIJKE WET.
Zij moeten zich van ganscher harte
bij die uitspraak neerleggen, hoe ook
tot dusverre de meeauing- geweest r
van, de verschillende groepen.
Laat toch niemand een ander kwet
sen onder voorwendsel, dat zijn ziens
wijze beiteir is dan die amde-re. Laten
zij leereu van hun tegenstanders, wat
eenhaid \'an wil en eienidracht v©rmo-
geu en evéttiials de tegenstanidens die
misdadige wet aan het volk hebben
lcunuem opleggen; zuilen de onzen,
door eensgezind te zijn, die wet weer
kunnen laten verdwijnen.
Laat allen, die met alle macht cle
hoogste bellangen van het vaderland
willen verdedigen hij cle zware beproe
vingen, die Frankrijk heeft tie door
staan, hun plicht volbrengenondca'-
ling eensgezind1, één met hun pif.es-
teir.s :en met ons, voor cle zaak vaar eten
godsdienst, behoeven zij niet te
hopen aan helt lot vari de Kerl
Frankrijk, integenideel, mogen zij ho-
peii', dat de Kerk weldra, weer zal
verheven woaicten tolt vroegere gvoot-
héid. \Vi,j twijfelen er niet aaai, of de
katiholiiekeii zullen zich gedii-ageai
naar onze voorschriften <en naar ons
verlangen.
Ook trachten wij vurig door bemid
deling van Maria, de Onbevlekt:
Maagd, de 'hulp des Allerhoogsten
voor hen te verkrijgen. Als paard de
hemels che gaven en tot getuigenis
van om-ze vaderlijke welwallenclihcid
vei-leénen wij u van gaarseher har
te, vereerde broiéders, ear het geheete
Franscilie volk, onzen apostoliischen
zegen.
Gegwear te Rome, bij Sint Pieten
10 Augustus, eten feestdag van Sint
Lourens clen ma-rtelaar, in eten ja/re
"1906, liet vierdle van ons eptecppadt,
Uit de Omstreken
ZANlDVOORT.
De burgemeester der gemeentie
'Za.nldvoo,rt brengt 'ter algemeenie iloen-
niils, dat op Vrijidag 17 Augustus a.s.
•door Ihet 3de bat-afjon van het 10 regi-
ment infa.nteate, in garnizoen te .Haar
lean, alhier aan duet strand benoorden
het 'Gcranidi IHbtel in dé' richiting paan
I'Jmuilclen -sclMefioieflenaingen zullen ge-
lluoudieai iworden, zoodat 'het- strand
al'daa,r omtieiiMg its.
Aangekoinen badgasten.
Jllm v 'Six, Amersfoort, 'Pensapn Paula
5 personen.
Faptja Bremune, Barmen, Pen-sion
■Paulia, 2 pers.
F aan. B;re(inime, Raaanen, Pension
'H. Zanng, TlamSruirg, Hot. d'Orange
J.lia', Rijekévorsel van Kèssel, Hees,
Hotél di'Orapge.
'M. 'HiirscÜi', Dusseiclort, Hotel
d'Orange.
E. Fr.euaadlich', .Dusselidorf, Hotel
Orange.
'Méudes .da Co-sta, AmiS'tercliaiïx, Ho
tél d'Orange, 2 pers,
Me.j. L van Ilanubeag, Brussel, Ho
tel d'Orange.
W. Rattbone, Liverpool, Hotel
d'Orange, 2 pers.
J. Szasz, Bud-aipest, Hotel d'Orange.
3 pers.
M. Scurky, Satenicj-ue, Hotel d'Oran.
ge, 5 pers.
F'aan. Eivieirs, Du-sseldbrf, Hotel
idfOramga, 6 pers.
MeVi'. iF. tBeeldmann, Bocholt, Hotel
•d'Orange, 4 pers.
A. Trofee, Bremen, Hotel d'Orange.
Van Saardiok, Amsterdam Hotel
df Orange, 2 pers.
G. K. iMees, Rotterdam, Pension
VaJl-o.
Z. Dousbaéh, 'Dusseildorf, Hotel
Kuaüvaiuö,
J. de Va-ies Amsitercl'ani, Hotel Kur-
haus.
iMevr. Giallot -Dusselldorf, Hotel Kur-
iliaus'. 2 pens.
F.am. Rosenstein, Néisse, Hotel Kur
hams.
Mevr. van 't. Haff, Berlijn, Hotel
Kurhaus.
J. VV'eisterwoud, B'aiarn, Ho teil Kur-
ihaus, 2 peirs.
H. Vitish, Dordreciit, Hotel Kur-
IKaiis.
J. D. Huuger, Leiden. -Hotel Ivux-
ihiauS.
G. iSélakoiwsky Leitanerife, -Hotel Kur
il a,us, 2 pers.
Het aantal badgasten bedir.aagt
4885.
WIJK AAN ZEE.
Het avondfeest v-an Maandag was
te ruim 10 uur afgeloopen. De moe
gewerkte jongelui zullen snaclits
wel. een verkwikkend en slaap heb-
ben genoten na 'hun omgang miet
kleurige lampions, dié helder ver
licht een pbantastischen aianblik op
leverden. Met de muziek van -„Arion"
voorop, trok ~de stoet langs het strand
en cle hooge duinen jubelend en joe
lend naarr het dorp en terug, er
werd een genoegen gesmaakt, waar
mede o.olc de ouderen hartelijk in
stemden. Bengaalsch vuur en vuur
werk verhoogden cle feestelijke stem
ming.
Dinsdagmorgen hadden de volks
spelen plants voor jongens uit Wijk
aan Zee, die regenbuien verstoorden
echter cle pret. Na. den -middag kwa
men <le meisjes aan de beurt, toeu't
weder even opklaarde.
De prijs winners ontvingen fra.aie
prijzen en aan alle deelnemend1© kin
deren werden versnaperingen ver
strekt. Indien het weder zulks toe-
Ja-at, zal xiabij de Herv. kerk heden
avond het vuurwerk worden ontsto
ken, geléverd do-ar de firma Merlcel-
bach te Amsterdam.
De Vereeniging tot bevordering
van het vreemdelingenverkeer, bij
zonder haar secretaris, de heer, H. v.
cl. Zand, mag met voldoening op
haar werk terugzien, dank zij clen
Unancieelen steun van de hier ver
toevende vreemdelingen ondervon
den. (Tel.)
e.k. schrif tel ijlt bij het Departement
van Binn enl-anclsche Zaken moeten
aanmelden.
Nadere 'bijzomdertiedén bevat de
„St.-Grt." no. 189.
PRACTISCHE EXAMENS VOOR
ARTS EN TANDMEESTER.
De ministea' van Binnenlandsche
Zaken brengt ter openbare kennis,
dat op 1 October 1906 eix volgende da
gen te Leiden, te Utrecht, te Gronin
gen -en te Amsterdaan gelegenheid zal
worden gegeven tot het- afteggen van
de praotische examens van arts, als-
meidie te Utrecht tot het afleggen van
ide praclische exaanens vaal tan-dimees-
tea-.
Zij, die to.t de examens weaisc-hen te
worden toegelaten, moeteai zidi daar
toe vóór 18 September 1906 schriftelijk
aanmelden bij de 'vooralttea^s der
ex amenoomiroi'ssiën
er stil van doormaar na een drie
kwartier kwamen ze terug en gingen
nu met hun sleutels binnen. Zij had
den nog niets voor vervoer gereedge-
legd, toen de politie kwam kijken wat
ze er uitvoerden, maar zitten nu
toch ach ter een cleur, die z-ij met hun
passepartout--sleutels niet zoo gemak
kelijk zullen open krijgen als een
modern deurslot.
't Gevalletje gebeurde om halftien.
Bij de heeren werdén niet alleen
loopers, maar ook een geladen revol
ver gevonden.
HOFBERICHTEN.
Daar TI. M. de 'Koningin heel wol
is. zal vëimpièdi&lajk geen verand,en:,;ig
gélxracbt woaicten- i-n liét gebruik om
óp 31 Augustuis a.s., Tlr. vis. verjaar
dag, ten Pialléi-ze. Het Loo eten gala-
maaltijd voor iele léden der Hofhou
dingen, ,cte minitelers en hoofden van
Staaf scollégiën te geven.
EXAMEN LANDMETER.
De -minister !\"ah Binnenlau'dische
Zaken brengt ter kennis van hen, cite
hét exaanen van geëxacniianeerd- ©n be-
ééelli'gidi lahdimieter wensdlien .af te leg
gen, dlait Zij: -zich daartoe vóór 25 Aug.
AANGEHOUDEN.
Td Amsterdam ie ©eat 19-jarig meis
je aa-nigéliouclen, verdaclit vaar dlietei' .1
van verschülenrte manufacturen.
Arnihem gepleegicl ten nadeéte van
e-ene fiama aldaai'.
Aangezien zij een toeval iieeft.
kregen, is zij per raderbaar naar het
Biunengastiiuis vervo erd.
PROV. STATENVERKIEZING.
De R. K. Ki es vwe ei li-ging in dis
trict VII te Amsterdam stelde In
baar algemeen© vergadering candi-
daat voor de Provinciale Staten den'
heer C. M. Herck&nrath, mede-direc
teur der Deli Spoorweg en Madoera-
Stoomtram Mij.
GENEESKUNDIGE HULP UP UR'K
Met dé lijdea-s' aan cte typhus-ziekio
te Urk is hot than-s zóóver gevorclerd.
dat. allen zich weder in een goeden
■welstand mogen verheugen en het is
aJil-éen maar ten gévo'lge van hot ge
mis aan een geneeskundige te Urk,
da,t cte twee als besmet gekenmerkte
•woningen niet- gédesi-nfecteieaicl kun
nen worden en iele ziekte als geweken
kan v'Oiidien besohouwd.
Hecten- zou een dokter van Hasselt
den dienst te Urk lijd'elijk waarne
men.
AM'S T/ERDAMIS CI IE GEMEENTEBE-
GROOTING VOOR 1907.
Atersdh-en-en is 'die 'voordracht van B.
en W. aan dén g.emeetnterauid', ten ge-
'letiide van don stiaatvain. begrooting der
'inkouisten eai uitgaven der geme-ente
-Vmsterdain voor cte-n dienst van 1907.
•De ibegrooting bedraiagt in ontvangst
en uitgaaf cte som van 30.285.173,
tegen 29.212.258 als totaal-cijfer deer
begroeting o-vea- '1906.
TneJit men van Iele hiexboven ver
melde- -einicte-ijfeirs deir begrooting voor
1906 -en 1907 af de buitengewone ont
vangsten en uitgaven, op dié begroo-
tlneen voonikomende, dan blijkt, dat
voor clen dienst 1907 voor de gewon®
uiitigaiven een som von f 803.212 meer
wordt geraamd dan daarvoor voor
den -dienst wend toegestaan.
SECRETARIS GENERAAL.
Voor de eerlang openvallende be
trekking' vam secretan-is-generaal bij
luet Departement van Waterstaat
wordt in cle eerste plaats gemocun'ct -de
tegenwoordige -chief van 's Miauisters
Kabinet, referendaris baron Van it-
tersum, tevens mot cle waarnjameng
belast.
UIT HEI* AMSTERDAMSE HE
POLITIERAPPORT.
Aan -het bureau Spaarnidaman er-
straat is gebi'acht een inbóorlang van
Colombo ,-dié -op die Ho uir ij ka-de- was
aangétroffien én blijkbaar te water
had géliegen. Het bi-eek, -dial de man
behoord© tot de écjuipage van eenE-n-
gelsöh stoomsohlip, liggende dn cle
Oude Houthaveai, Diinsd-agviacht oA-er-
boord was gesprongen en naar den
wail was gezwomunen. kennelijk mot
l iét dloél niet meer mdt hiet vaiartutg- te
vea-brekkén-. Hij ds naar boord terug
gebracht.
In, he't -Oude Entrepotdok is oer.
sclauiienvoerder icloor het uttschtelc; i
van zijn vaarboom te water geval
len. De man is 20 mdnutien later door
middel van dreggen levenloos opge
haald. Te vergeefs iis nog getracht cle
levensgeesten wecl-er op te wekken.
INBREKERS GESNAPT.
Dezer dagen zijn, naar de „Raag-
sche Ct." m-eldJt-, een paar heeren ge
snapt, die van de afwezigheid van
een gezin in de Carpentierstraat ge
bruik maakten om hun... nieuwsgie
righeid naar den inboedel te bevre
digen. Een overbuurman, dte wist,
d'at de familie uit was, zag cte gas
ten aan de deur peuteren en waar
schuwde door de telefoon dé politie,
die de nieuwsgierige heeren snupte.
Want wel ging het. tweetal, toen 't.
aan de -overzijde licht zag opsteken,
COMITé VOOR RAMPEN.
Naar wij vernemen, heeft die Minte-
ter van Biimemland-scli© Zaken de
zienswijze van de Commissarissen --'er
Koningin verzocht over liet in het le
ven roepen van een centraal comité,
olm bij cte -rampen van algemeenen
aard dadelijk handelend to kunnen
optreden, te meer waar bij cte jongste
ovea-stroomiog in Zeeland Is gebleken
hoe niii'ttig en nooclig zulk een conti té
zou kunnen werken.
(„Arith. Cut.")
KAT1IOL1 EKENDAG
W'oeatiSctag- luacl te Bergen op Zoom
cte 3cle Breda,sc-he KafholiekeaudaLg
plaats nnjdier bescltermiaig van mgr.
Lei j ten. Msscltop van Breda.
Reecis in de vroegte morgenuren
stroomden honidercLen katholieken uit
ail'le streken van 'liet bisdom waar
hdei", zoodiat het aantal op 3- tot 4000
geschat mag worden,
Des rnoagems te 9 uur trok men in
optocht met ontplooide vaandels, be
geleid dbor een drietal muziekkorp
sen, naar -die katlliediraai, alwaar dooi
den bisschop eetn Mis plaats vond'. In
■cléït optocht trof men aan hief ee.ie-
conuïté, waairoaxder )>eiiuaüvé een groot
getal geestielijiicen, wij onanerkten de
leden dor Eerste Kamer mr. A. Gassen
én L. Merkélbach; die 'Léden, der
Tweede Kamer Van eten Bergh van
Heem-stede, Boogaaatcls, Fruijtier, De
Ram eji Van Vuiwen.
Door de met vlaggen versierde stra
ten tank men tempe L-waaus. Voor ve
ten waa-en plaatsen gcalesenveerd1, ter
wijl het gebouw geheel met geiloovi-
gen was gevuld.
De lcerk x\-as voor deze gelegenJlien'l
eeiwouclg dool) smaakvol versderd.
Ilea, -spreekgestoelte was tgelieel door
planten Oimgeven, waf een: goed effect
maakte, tei'wijl blo.earieiinmiwdeui op
afstand-eai in cte door het zonlicht
zadM verlichte 'kerk e©n- prettiige steiu-
.ml-nig veroorzaakten, te meer waar de
ramen a'lle, van giebraaul gflös zijn. Het
altaar was eveneens in een linsth-of
van planten herschapen, terwijl dag
Feuilleton.
ZIJN FEESTDAG
Naar het Daiitsch
REINHOLD ORTMANN.
2)
Nadat die chefs waren vertrokken,
na, -ook cle dochter uit-genoodigd te
hebben tot eecn diner, dat des avonds
tor eer© van den jubilaris in „De
Vier Jaargetijden" zou plaats heb
ben, vroeg Helene aan haren vader
Hebt u al eens gekeken, wat er
in het prachtige kistje is?
In vrouwelijke nieuwsgierigheid
draaide zij het sleuteltje om.
O, er i-s geld in, riep zij, vieel
geld Drie-, vier, vijf biljetten v-am dui
zend mark.,.. En.... -
Maar Hergenroth nam haar eens
klaps het kistje uit de handen.
Ik wil er niets van weten... en
ik wil het -geld ook niet. aannemen...
Jij en lik, we mogen het niet aan
raken
Hij zag aan haar doodelijk ver
schrikt gezichtje, dat zij begon te
vree-zen voor zijn verstand. Daarom
bedaarde hij zich eeavigszins,
Wees maar niet bang, kindje,
om wat ik zeg. Maar verlang* niet,
dat ik u iets verklaar. Ook deze
vre-eselijke dag zal wel voorbij gaan
Het was den geheel en d-agi druk in
de kleine woning van den jubilaris.
Van zijn collega's, van de arbeiders,
van de fabrieksmeisjes kwamen de
putaties met bloemstukken en ande
re geschenken, en er werden -vriende
lijke, toespraken gehouden, die Avel
bewezen, hoezeer Hergenroth die ge
negenheid en achting had' verworven
vaai allen, met wie hij omging. En
•de jubilaris zelf werd soms opgewekt
uit zijn somber gepeins bij de tee
kenen van al deze liefde.
Toen de arbeiders kwamen en hem
•eén leunstoel en e,en bouquet brach
ten, verhelderde zijai gezicht in een
-opwelling van vreugde en hij drukte
de vereelte handen der deputatie met
-tranen i-n id'e oogen.
Precies om aciht uur kwam het
elegante rijtuig van Erich Wöll-
warth voor het h-u-is in de voorstad,
waar Silvester Hergenroth sedert
tien jaren woonde.
Toen die jubilaris de fraai versierde,
feestzaal binnentrad1, werd de held
van clen dag met fanfares verwel
komd en geleid naar eén met bloe
men versierden stoel. Hét zangkoor
van het aiheidersnersoneel zong* een
toepasselijk lied en aia 't eerste ge
recht van het weelderig maal stond
Erich YVöllwarth op en huldigde in
wanne; woorden de voortreffelijke ka-
ra-kter-eigenschap-pe-n van clén men,
te wiens eere men hier bijeen geko
men was.
Het ..hoera.h w-a.a.rmee hij zijn
rede besloot, vond stormachtiger)
weeiklanik bij a.1 de aanzittenidén.
Veel liever echter dan deze rumoerige
instemming was den spreker de blijde
dankbaarheid, die hem tegenschitter-
de uit dé met tranen gevulde oogen
van de mooié ITelene, toen zij hem
aankeek en met hem aanstootte.
Wat was dat mooi, fluisterde
zij. Ik zal niet gauw weer zoo'n ge-
lukkgen dag hebben als dezen
Toen antwoordde Etrich Wöll-
warth, terwijl zijn blikken verrukt op
■haar rustten, glimlachend
Ik hoop er echter vast op, juf
frouw Helene, dat er voor u, binnen
niet al te korten tijd, nog een diag
zal aanbreken, die nog schooner voer
li is clan deze.
In plaats van hem te vragen, wat
hij daarmede bedoelde, keerde zij snel
liet hoofd om en zei, niet uit werkelij
ke belangstelling voor het onder
werp, maar alleen om het gesprek op
iels anders te brengen
Meneer Rinckleben is er nog al
tijd niet. Zou hij, als de eenige van
ai cte collega's van mijn vader, niet
op liét feest komen
Dat geloof ik niet. Hij beeft mij
verzocht hem té verontschuldigen,
als hij wat later mocht komen. Zou
het u overigens buitengewoon onaan
genaam zijn, als hij niet kwam
Er scheen eénige jaloezie in die
vraag te schuilen, maar daarna
weerspiegelde zich op het gezicht van
Erich Wöllwarth -duidelijk een groo
te vreugde af, toen Helen-e, krachtig
lie-t hoofd schuddend, antwoordde
O, neen, voor mij persoonlijk ze
ker niet,... Maar voor mijn vader zou
ik 't niet- plezierig vinden, dat ik er
wel eenige schuld aan Heb.
Hij vroeg niet verder, omdat hij al
les meendé te begrijpen.
Bij den versierden stoel van den
jubilaris kwam nu een kellner. om
hem fluisterend een •m.ededeelmg te
doen, en Silvester Hergenroth wend-
die zich daarop tot -dén -aan zijn lin
kerhand zittenden jongeren meneer
Wöllwart-h en verzocht dézen, hem
even te verontschuldigen, daar
iemand hem over een -dringende aan-
gelegenlieid een paar minuten moest
spreken.
Dat was geen voorwendsel, want in
e-en zijvertrek werd Hergenroth wer
kelijk ijpor iemand verwacht, nl.
door zijn jongéren collega, dien twee
den boekhouder Rinckleben, die nu
een heel ander, ^el ernstiger ge
zicht zette dan bij zij-n gelukwensch
des morgens.
Tk kon niet. in de zaal komen,
zeid© bij, omdat ik me niet den tijd
li eb gegund om mijn kantoorjas te
ver wisselen V-oor een rok en omdat
ik oolc in geen stemming' ben, om
feest te vieren. Want ik heb bij hot
opmaken van de kas een vreeselijke,
een bijna verpletterende ontdekking
gedaan, meneer ÏT-eigenroth. Er is
een tekoirt in uw kas, een tekort
van negen duizend acht honderd
mark.
Een tekort herhaalde Hergen
roth toonloos, bent u daar zeker van?
Ik heb iia kantoortijd twee volle
uren gebruikt om door vergelijking
der boeken zekerheid: te krijgen,
want ik wilde en kon aanvankelijk
niet g&looven aan de juistheid van
mijn ontdekking. Maar nu bestaat er
helaas niét de geringste twijfel meer.
De boeken zijn in de beste orde, in
clo kas wordt echter bovengenoemd
bedrag gemist.
Dat hebt u dus vastgesteld?....
En w.at denkt u nu te doen
Daarover anoest vo,or mij eigen
lijk geen twijfel bestaan. Het is mijn
plicht cle -directeuren bericht te ge
ien van mijn bevinding.
En daarom komt u bi-er?
Neen Ik kwam hier voorname
lijk om met u te spreken, collega,
want ik moest eerst uw meening hoo-
ren. claa-r u cle zaak voornamelijk be
treft. Hef lij-kit mij onbegrijpelijk to:e4
dat hét' gebrek aan overeenstemming
tusschen de boeken en de kas uw
aandacht is ontgaan.
(Worflt vervolgd).
