z>
NIEUWS» en ADVERTENTIEBLAD.
24e Jaargang, No. 7132
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen?
WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1906
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
PER drie maanden? lui ifpT Van 1—5 regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem p 1.20 Haarlem van 1—5 regels 0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1.30 Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederland L65 ISflosf- ill' voor plaatsingen k contant.
GéSustre'erd Zondagsblad, 'voor Haarlem' 1 ".WH Redadie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724,
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij; Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
AGENDA
WOENSDAG 26 SEPTEMBER.
Brongetrouw. Kou. Ned. Bioscope-
Comp., voorstellingen, 3 en 8 uur.
Schouwburg" Jansweg Neden!.-In
disch Toonedlgezelschap„Mamiaei
Nitouohe", 71/2 uur.
Hoofddorp Rijksheugsterikeurahg.
HET NIEUWE STATION.
In de bovenzaal jv<ara d'ei Kroon trad
Maandagavond die 'heier L. C. West
hoff op voor het département Haarlem
van de Maatschappij' van Nijverheid
met een voordracht over do nieuwe
apooiTwegwerkén.
Voordat ©oht'er de heer Wesihoff
zijn redle aanlving, sprak dei voorzit
ter van het departement, dei heer F.
C. Duf our, eenige woorden van wel
kom tot d!d talrijk opgekomen leden'
miet hun dames en in 't bij zonder tot
geloop-en en ini 4836 kregen' drie Am-
sterdamscihe heeren concessie voor de
lijin HaarlemAmstjerdiam; die van
'het ,,Oiuide (Station!" (Centrale Werk
plaats uitgaande vier koeren per dag
om 8 uur, 10 uur, 3 uur en 5 uur reed'
tot liet gebouw ,,'De Eénihonderd Roe"
in id'e buurt van Amsterdam..
Het relilaen geschiedde 'toen in drie
ve.rschillendle •wagiensoorten, n.l. dili
gences, clhar a bancs en open waggons
waarvoor men i 1.20, 0.80 en f 0.40
moiest betalen.
Het gemeentebestuur was eir in
dien tijld! bevreesd! voor, dat de reizi
gers door Haarlem zouden reizen izon-
er hun „poonltrecliil" 'te hebben be
taald1. Daarom werden bij 't Spaarne
huisjes geplaatst; waar die treinen
moesten stoppen en 'elk reiziger naar
Haarlem vijf cents aan poortrecht
móest afstaan. Doorgaande reizigers
imóéstéxl evenwél het dubbele betalen
Veawo'lgens ging de heer Westhoff
het verloop van het Station-
vr'aagstuk na en hioe voornam el ijk de
PARAL LELTUN NEL.
d'ile in 't Kenaupahk kosten de H. IJ.
S. !M. inspect, f 35000 en f 120.000.
Voor de verschillende werken lié o.a.
nooidig één onillLiioien toub. M. zand',
welke enlorme massa alleen f 400.000
•kost. Het zand' wordt 'betrokken nit
af zanderijlen te Driielhuizen en bij Hü-
liegom;, waarvoor dé H. IJ. S. M. de
bijzondére 'afizand'ingsreehten heeft
verkregen. De aanvoer is zóó groot,
•dat op sommige dagen wel 3000 kub.
IM. wordt aangevoerd. Hieraan is het
'te danken', .dat idle werken vooral in
het he'gini zoo flink zijn gevorderd.
De heer Westhoff besprak vervol
gens de iwierken welke óp hét oogen-
blife 'door idie heeren Vermeer en Van
Doorn worden uitgeweend en die in
het begin van November (we meld
den reeidis van 'Maandag 5 Nov., Red.
H.'s D.) in gebruik wordem genoimleu.
'Op het oudie .perron staande, ziet men
het verhoogde gedeelte:, waarop vier
gebouwien1 zijn verrezen. Dit gedeelte
•is het 400 M. lange eitaradperron waar
langs ten1 Noorden en ten Zuiden, die
TUNNEL NAAR HET
MIDDENPEREON.
•misschien 'verwachtte. Dit staat in
vierhand met het nog niet dróóg zijn
van de siteenen1 mnreni der perronge-
houiwen.
iBij de,zé gebouwen is een ruim ge
bruik gemaakt van witten steen, een
•HoMiandsch fabrikaat. Het houtwerk
©relit niet geschilderd maar geolied
en gelakt. De betimmering is 'van
Amerilkaansch ga'eenenhout.
lEeni der moeilijkheden dis het aan
brengen (der drie lijnen ten Zuiden
van het aui'djclerapiea'ronomdat Ideze
gedeeltelijk komien boven den grond,
die nu nog in gebruik is voor de
■spoorwegbanien in ide laagte, Reecls
'is bet verkeer hier tot drie stel rails
beperkt, Voor alles .aan 't middenper-
r'on in ior.de zal' zijn, aal nog wel een
half ij aar vo orbijgaan.
lm dien nacht dat de spoorbanen
omhoog gebracht worden, moet er
nog heel wat geschieden.
Van 12 tot 5 uur moeten vier spoor
lijnen met Idubbel spoor worden Aan
gesloten en .aanzienlijke hoogtever-
naast belt edlamdperrora, dus boven de
plaats, vv.aar nu in de laagte de spoor
banen (door het oude station"! oopen,
komt het eerste of zuidelijke perron.
Dit perron is niet voor de gewone lij
nen bestemd, dóch voor 'die van de
Ho 11. Elec.tr. Spoorweg-Maatschappij.
Hier 'karnen idus in ■cle toekomst de
•treinen uit de Haarlemmermeer aan.
Alleen in zeer drukke tijden zal dit
perron dienen voer .de gewone lijnen
der H. IJ iS. iM.
Zoo als men weet komt niet een
groote overkapping over het gelheefle
station, 'omdat men bij' het bouwen
vaml déze kap het gedeelte van het te
genwoordige station, dat nu nog in
gébruik i's. buiten 'dienst had moeben
stellen. Nu komen er twee achter el-
kandler. De smalste overwelft de Noor.
délijfkst© spoorbaan aan dm kant van
het Kenraemerplein en bei 'Noordelijk
déél' Vara het nnididienperron tot aan cle
zooeven besproken gebouwen" in (het
midden van dit perron. IDe groote
ka.p overdekt het Zuidelijke perron
Naar het 1ste perron.
Trap.
BAGAGELOKAAL.
INDBELING VAN HET
HOOFDGEBOUW.
de 40 leden van de onlangs gestic-hte
natuurkundige lafdeelirag. Hierbij
schetste da heer. Dufouir dé geischie-
denis vara .die oprichting dezer .afdee-
l'img en deelcle méde, dat dezén win
ter eenige lezingera zullen worden ge
geven, welke bijzorader op 't gebied
der nieuwe groep vallen, o.a, over
■et'ectrisclbe stro omen tem over (electri-
sche verlichting era verwarming.
Vervolgens herdacöit ide voorzitter
'de hiei' .ter stede gehouden .algemeenie
veagadering der Maatschappij', waar
bij hij 'allen, die tot het welslagera de
zer vergadering hebben bijgedragen
dank betuigde, Voornamelijk .de heer
;Smidt vara Gelder era degenen die me
degewerkt hebben. 'tot het uitgeven
•vara het boekje, bevattende een over
zicht d'er. Haarlemsche nijverheid.
Hierna verkreeg d!e heer Westhoff
het woordl voor het houden zijner
voordracht.
Daar de 'spreker van dezen avond1
deze redevoering reeds in hoofdlijn era
heieft gehouden in de vergadering van
de vakafideellnig voor spoorwegbouw
en sp o orwegexploit ati'e van hét Ko
ninklijk instituut van Ingenieurs in
bet iBroragebouw alhier en van dezé
voor.dracht eera Uitvoerig verslag
voorkomt in „Haarlem's Dagblad"
van Dinsdag 19 Juni li,, volstaan we
ditma'al mét leienlige bijzonder belang
rijke fdeeüen hier Weer te geven.
De heer Westhoff herinnerde er aan
hoié op 24 'September 1839 Maandag
dus juist 67 jaar geleden de eens/té
spoortrein van Haarlem' naar Am-
stlerdam vertrok. Haarlem was de
■eerste gemeerate in ons land, die een
spoorwegstation rijk werd'. In 1830
had de eerste spoortrein in Engeland
VESTIBULE.
PLAATSKAARTEN-
KANTOOR.
REISBUREAU.
g
N
3
oplossing .afstuitte op financieele be
zwaren.
Soms waren evenwel andere rede
nen in .'spél; zoo stuitte leeal plan af,
otmdal mien bang was voor een min-
'der sierlijk gebouw en ontsiering dér
'omgeving idoor de spoordijken. Na 25
jaar, waarvan 20 jaar is zoek ge
maakt met brieven schrijven en 5 jaar
met werken, is thans de oplossing-
gekomen met het plan, dat au in uit
voering is en dat in 't 'geheel mil-
üdo/en kost-, waarvan de H. IJ. S. M.
5 mïillioen en idle gemeente Haarleon
f 500.000 m'oiet betalen.
De verschillende onderdeelen van
.de spoorwegwerken besprekende,
deielde de spreker mede, d'at het nieu
we goedererastationi en rangeerter
rein taan de Leidscbe vaart, anedo
door de verbindingslijn van de lijnen
naar Uitgeest, en Rotterdam, waar
door hét mogelijk is, dat treinen van
■genoemde lijnen 'op elkaar ©vergaan
zonder het personenstatfion ,aan to
doien, zulke goede diensteen bewijst,
dat dé .diénst aan die Rietlanden te
.Amlsteir.cÖam la.annierücelijk is ontlast
geworden.
iBehaive beikleaide viaducten zijn
volgens overeenlviomst met de 'Biran.
Expl. Mij., die eigenares is van een
gedeielte der gronden tusscben de lij
nen naar 'Uitgeest en Zandvoort twee
onderdoorgangen gemaald, bij dé
Dietftstraat en bij liet Kleverpark.
Daarvoor wemd een subsidie gegeven
van f 10.000. Zoodoende wordt bet mó
gelijk uitvoering te geven aan liet.
plan der Binn. Expl. Mij., die bedoel
ide 'gronden tot villapark heeft be
stemd.
De viaducten aan den Zijlweg en
HOOFDINGANG.
STATIONSPLEIN.
rails loopen.
Aan de Kruiswegzijde wordt dit z.g.
middienperron overlangs ingesneden
door een doodloopend© spooaweg-
baan..
Op bet perroniziet men reeds de vier
gebouwen. Van den Kruisweg zijn bet
dé volgende: a. een gebouw voor de
•posterijen; b. een lboog gebouw, waar
beneden idle telegraaf gevestigd is en
pliaatskaarten wonden verstrekt aan
doorgaande reizigers, en waarboven
•die seinlliuiswachter dbor electropneu-
miatische werktuigen dé wissels re
gelt; c. é'en gebouw voioa- dé verschil
lende wachtkamers len de restaurant-
zaal; d'. een gebouwtje met een .diénst-
lokaal en een wachtkamer voor
krankzinnigen dié naar 't geéticht
Meerenberg worden véi-voerd.
In Vt midden is een krüiswissel aan
gebracht dié mogelijk miaakt, dat dé
larags elkamdér rijideradé trednera ach
ter elkander komera te staan, elk bij
zijn perrongedee'Ite van 168.
Wanneer nu in November (dit ge
deelte in gebruik wordt genomen, dan
komen de reizigers het hulpétation
aan hiet Kieumeanerplein binnen en
gaan .door een funnel naar de 'de uier
trappen; die naar luet middemperron
voeren. De bagage wordt eveneens
door een tunnel en verder per elec-
trischie lift naar boven gebracht.
Het hulpstation is in hoof dzaak in
gericht als hef definitieve stations
gebouw, ten einde na te kunnen gaan
of dé bepaalde ruimte voldioem.de is
voor het gebruik.
De heer Westhoff deelde hiebbij
nog mede, dat men in November den
boel op 't middienperron nog niét zoo
net afgewerkt zal Tindén als men
schillen worden vereffend'. Daarvoor
is 400 kub. M. zand noodig, die té vo
ren in groote hoopen worden neerge
legd', om zoo snel mogelijk te kunnen
woridiera verweajkt. Om Zoo spoedig
mogelijk gereed te zijn wordt reeds
•begonnlear met het aansluiten der rails
Iclés avonds om een uur of tien; terwijl
de treinen nog rijfden. Met het oog
(hierop moet een dér spoorlijnen in
t i e n mirauiten tijd verlegd worden.
De treinenloop na:ar Bloeméradaal
geschiedt wegens idte w erkz aamlneclen
van dien nacht need's op enkel spoor.
'In dénzelfden nacht moet dé over
weg aan dien Kruisweg worden afge
graven leu bestraat 'Om des morgens
om vijf uur de rijtuigen gelegenheid
te geven onidlar de viaduct jd oor die
reizigers naar het lliulpstation fé kun
nen brengen. 'Eindiedijk moet in dat
tij'dsbeéfek de spoorbaan tusschen
Jansweg ien Spaam© stadwiaarts wor
den omgeboigen.
Yoor al deze weikzaamhéden is een
voorbereidingstijd! van acht wieken
noodig, dié nu needs is ingegaan.
Eigenaardig is bet wat de heer
Westhoff mededeelde, dat wanneer
mem nu meit November de verlegging
nlaar het Haogstatiou niet zou kunnen
doen, dlit niet voor Maart van het vol
gend jaar zou kunn'en geschieden we
gens liet groardwierk, dat niet in den
winter kan gesehiéden en den voor-
bereidingstermijn van twee maanden.
Na aangegeven te hebben, dat. hét
gebouw ,a.an de iBaijuwslaan dienst,
zal doen als bestélgoederenlooids be
sprak de heer Westhoff de voorgehou-
wen uan het (Stationsplein en dé daar.
bij behoorende werlcen.
Ten zuiden van dé driie stel rads
van het sniiddénperron, de drie spoor
lijnen en het eerste perron tot aan
de hoofdgebouwen. De kappen rus
ten miet op de verschillend© gebou
wen, maar steunen op uitgemetselde
fundeeringen. De kappen zijn van bo
ven afged'eikf met ieeu niéuwe stof, die
samengesteld dis nit dierlijke wol en
vezelstoffen, gedrenkt in petroleum-
residJuemv
De dagverlichting orader de kappen
gesohiedlt icloor ruiten in .de opstaan
de kantien. Wat dien- dienst in het
nieuwe station aangaat zal de ge
wone manier der groote stations ge
volgd worden', dat de treinen rechts
vertrekken, terwijl zij links aanko
men.
Hierna deed dé heer Westhoff eeni
ge medleideelingen over de watervoor
ziening, de verlichting era de verwar
ming. De wateavoorziening voor dén
dienst heeft .plaats uit vier putten van
40 M. diepte, idoor 'de firma De Waai
Malefijt te Overveen geboord bij de
machine!©©,ds; dé verlichting ge
schiedt gebeél éléctrisch), gas is alleen
aangelegd, zooafls (die spreker zei, voor
hat watei'heteütjie van .dien restau
rateur. De eiectriciteit wordt gele\'erd
■door eera ©igera ceratralé, gebouwd tus.
scihiera hét goederen'- en personensta-
tion. Gétraoht is gebruik te maken
van dé Gemeentelijlke Centrale d©r
lichtfabriek!en, doch dit i-s .afgestuit
op het bezwaar, dat de geméento een
klein© winstje moet maken, zoodat de
II. IJ. ,S. iM. goedkoop er .zelf de eLec-
tniciteit kan ever en. Deze centrale,
die ook op (het goederenstation haar
kracht leveri, zal' ook die bagageliften
-u.-i '^'psouenstation leveren. De
verwarming éindelijk is in het nieuwe
station centra,al. Daarna besprak da
heer Westhoff in den breede dé in-
idhtirag van de nieuwe Spaamebrug.
D eze <is e era rol-bascuiiebrug, zoo als
die ook is over 'dé Küstveriloiénvaart
in dé E. >S. M.-lijn HaarlemAmster
dam.
Hierbij werdl opgemerkt, idat de Iager-
liggend© oudé brug in dén eersten
tijd noodzakelijk maakt, dat bij' déze
brug igeceiden wordt op een vrij stéile
helling van 1 op 127. Op élk© 127 M.
lengte rijst dé weg dus 1 M.
Na nog gewezen te hebben op de
belangrijkheid van de spoorwegwer
ken voor de II a ar lom sen© Nijverheid',
inzonderheid voor de Haarl. Machine
fabriek, de firma Jacobs, de steenhou
wers «era zinkweikers en geconstateerd'
to biebbera idle1 .zeer goed© verstan dihou-
,diin g tussdhen B. en W. van Haar
lem, het Bureau van Gemeentewer
ken en dei uitvoerders van de nieuwe
spoorwegwerken, besloot dé heer
Westhoff zijn zeer belangwekkende
voordracht, die door tal' van teekenin.
gen en lichtbeelden werd verduide-
ilijikt, met er op ite "wijzen, dat d© di
rectie dier II. IJ. S. M. er naar ge-
streeft had Haarlem, een station van
ruimen aanleg te verschaffen, waarin
het pradtiische. én het sierlijke veree-
.nigd zijn.
Een luid applaus dér aanwezigen,
die met zeer veel aandacht het ge
sproken© volgden', beloonde den spre
ker voor zijn vondracht.
Vara dé gelegenheid tot het stellen
van vragen werd! door ©enige heeren'
gebruik gemaakt.
De Jieea- Van der 'Stad vroeg of bij
dien aanleg der .Spaamebrug ook ge-
lékend zou worden op voetgangers-
vérkeer.
De heer Westlioff antwoordde hier
op, dat dit- wel hét plan geweest was;
doeëi de gemeenteraad' Wildé het be
drag vara f 17000, dat deze voetbrug
zou kosten niet toestaan.
De héér H. I. Geyl J.C.zn. stelde de
vraag, waarom niet eerder met den
bouw ,der (Spaamebrug was aangew
vangen; dan had nnen .dia steile hélling
kunnen vermijden1.
Het antwoord dies inleiders luidde,
dat hier hoogere politiek in het sipel
was. Men moest eerst zekerheid heb
ben of de lijn uit dé Haarlemmerméér
©r over moest.
Door dén heer mr. P. Tideman
wend e©n lans gebroken 'vooirj cle
bloeiende I-Iaariemschei meubel-inriclln
tingen bij het meubileeren van de
stationsgebouwen.
•De heer Westhoff moest den heer
Tdidleman 'teleursrtellén; wel waren
door iliem pogingen gedaan om in den
geest v.an den vrager te handelen,
.doch dé heer Van Hasselt had anders
beschikt.
Op .een vraag van den heer mr. P.-
Tjeeuk Willink omtrent de stand
plaatsen der verschillend© treinen;
werd! door den heer Westhoff te ken
nén gegeven, dat evenals in, Amster
dam groote aanwijsborden zullen ge
plaatst worden.
Hierna s'loot de lieer Dufour met
©eniig© woorden van dank aan den
spreker, dé vwgadieding.
Het nieuwe Stati on.
Zaterdagavond kregen wij de teéke-
ning van liet niéuwe station. Dien-
zelfden avond zochten wij den direc
teur der ChemigT. Kunstirai'ichting,
clen heer Holtorf op, met 't verzoek ons
daarvan Maandag in den voormid
dag een, cliché te leveren.
Zondag werd er natuurlijk niet ge
werkt. Maandagochtend acht uur
nam. Polygraph het cliché in bewer
king era kwartier over eenen, dus na
ruim vijf uur, was het gereed.
Dat noemen we vlug
R.-Kath. Volksbond.
Op de Maandagavond gehouden
stemmins" van 5 leden voor het Hoofd
bestuur zijn uitgebracht 194 stem
men. Gekozen zijn ,de heeren Broék-
huijzen met 181 st., Nederkoorn met'
114 st., Overtoom met 151 st., Smuk
ders met" 128 st. en Visser met 152 st.
Van onwaarde 3 st.
Faillissementen.
Bij vonnis der Arr. Rechtbank al-
her, d,d. 25 September 1906. is in
staat v.an faillissement verklaard
Anton Springveld, winkelier in ijzer
waren, wonende ie Beverwijk.
Rechter-commissaris Mr. C. G. von
Reeken.
Gehomologeerd is het accoord in
bet faillissement van Cornelis Goed
hart, landbouwer te Santpoort (het
accoord luidt f 3430 boven liquidatie)..