NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
24e Jaargang. No. 7188
Verschijnt dags'ijk§0 bshaiv© ®p Zon- ei? Feestdagen
WOSNSDA© 3 OCTOBER 1906 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN:
u PE8* drie maanden: Milt ^an 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem 1,20 Haarlem van 1—5 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij- Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) „1.30 Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
Franco per post door Nederland w 1.65 50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant.
Geïllustreerd Zondagsblad, 'voor Haarlem' 037M jJF^XÊÊÊ^P^l Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724,
Uitgave der Veunootsciiap Loureus Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bts Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
AGENDA
WOENSDAG 3 OCTOBER.
-Gafézaal 'Dié 'Kroon: Wiener Bannen
OrehestreMuizieku ibvo er tug.
„Onder den 'S-t. Maarten/' Bartel-
jorisstraat 4) Firma. Vaan Meairs en
Van Go gil: S dhilderi jierntento mistel
ling.
Keam iSiportclnlb, Courses te Ber
gen, 1 uur.
OM ONS MEEN
cccxcv.
C. G. VAN TUBERGEN Jr.
•Dezen lieer hen i(k ojp roof uitge
weest. Al IbaidJ ilk onderwerpen voor
deze rubriek 'genoeg, zoo als de... nu
ja, waarolmj zal ilk dat aan de groote
Miok 'hange/w?... toen ik In die pa's
vefflsobeuien Octotoer-aflevering van
de II-olH'. Revue Nettsdbere alleraar-
idiigste .schets 'wan Kien .ouden heer Van
•Tubergem) las, heb ik .een groote
'Sdhiaar genomen an ben aan 't [knip
pen gegaan an dia brolkstukken krijgt
"da lezer hier niu .ooildJer 'd:e oiogen1, met
•dien raad: er bijl om .'als hij kan, hiet
thiöeliö antilkel 'in de Revue te 'lezen, dan
'ziet hij. meteen typische photo's van
dezen beroemden (kweaker an van zijn
IkWeekerij- Zwanenburg er bij.
Netseher zalt met den heer Van Tu.
bergen in zijn kantoortje, een 'dier
kantoren, zegt -hij, zooais izakenmen-
/sdhem 'van een vorig (geslacht, dia
niets oim hun gemak of weelde rond
rich ga'ven, maar alle ruimte a'an
ihiun zaak gaven', .er op na. 'Malden,
't Raam. stond open en 'die interviewer
keek voll bewondering naar de groene
grasvelden .met roode begonia's, ha.
nekaammen an geraniumis an een reu-
izeto-kasbanjéboami ,op «ij. Dan begint
dei oude heer Van Tu'bergen te praten:
,,Ja, 't iis een -aardige kijk hiier,
(hiè? 'Era tocih), ik heb 't hier nog 'zoo
•andiers gekend" izo'o ging da heer
Van Tubergen uilt ri-cihizelf voort. „Wat
vliegt icllLe tiij'd; ja kunt je bijna niet
Voorst©Ben hier al' een veertig jaar te
ritten. Ik zie 't nog als da dag van
gisteren valor, ma, 'hoe ik mat mijn va
der te Amsterdam liep... Ja, 't is mal,
hoe ja soms in liet -bollenvak kunt ko
men... Nu, 'zóó is 'it met mij! gegaan...
Ek liep 'dan als een jongen mat- mijn
vadier te Amstehdiam.'t was op dan
Ringdijk... mijn vader was koopman-,
ihiji was in 'de tabak... en daar kwa
men we den ouden Groen eiwegemi te
gen, (dliè toen hiorifiÉamiU'S te Amster
dam was... En to'an mijn vader zoo
imiet Groen etwegen, 'die een kennis van
hein was, liep te praten, kwam' het
gesprek ook op mij. En toen zei mijn
vader: wat' ik Mót dien jomlgen begin,
nan moet, weet dik mat; hij zit thuis
Maar met plantjes en stekjes in si
garenkistjes te knoeien, an 'alls ik den
boel omkeer, dan begint bij te grie.
men. En toen zei Groenewegen: waet
je wat, stuur 'dien 'jongen voor 'n j aar
of drie bij! mij;... alls hij' zoo'n liefheb,
berij- voor planten heaft, wie weet...
laat bij maar 's feoiineni. Nou, ik naar
Groenewegenik werdi idaiar leer.
ling, ik zou bet vale 'daar leeren.
Maar daar kwam niet veel' van, hoor;
plantjes en blaren sdhioion imalk'en, dat
was aiHes wat -ik er'zoo wat te doen
kreeg en leerde... Ondertusschen
Vo.lgldle i'k ook ld© lessemi van profes
sor Oudemans... dót' was wat anders,
jongens nog toe, en toen leerde ik
O'ök imet den mikroskoop omgaan,...
beeft u ooik wel eens Kilo or een mi.
krosko'op gekefleem? ja?walt is dat
machtig mooi /en interessant, hè?.ik
beb niog een Mooi instrument... Maar
waar wa:s ik ook weer gebleven?
„Dat u de lessen van professor
•Qudemans volgde".
„O, ja. -Zoo gingen de drie jaar
bij Groenewegen lofmi, en toen was ik
n!ag niet veel verder. Walt nou?, zei
(mijn vadetr. Ja, wat nou! Gelukkig
kon ik na eenigeii tijd een betrekking
krijgen bij A. van Eeden en Co.,
u weet wei', die Ikwe'efkeps op den Wa-
igenwe'g thier... de zaak bestaat nog,
u zult hét .huis wel 's gezien hebben...
IMiaar wat 'zit ik bier nu 'eigenlijk te
babbelen! Wat intere'sseert u dat nu
_öf ik...
„Nee, toe, gaatu nu maar door."
„Nou goed, als je 't dan zelf
wilt... Als ik eenmaal aan. 't praten
naak over die ouwe dingen... Nou
goed dam, ilk kwam dan bij Eeden, en
'zoo ben ilc Haarlemmer geworden.
Maar dat was ook niet'S gedaan... Ik
op zoo'n kantoor, 'gut meneer, dat is
mliets voor rn/ij; daar ben ilc veel te
ongedurig voor; ik beele dagen -op
een kantoorkruk, 't as om de pip te
krijgen, 'neen, dlat fis niets voor -mij...
nu nog beu ilk ier telken® uit, dan in
Ide loodsen, idan in' (het pakhuis, neen,
iik moet ime kunnen bewegen, dat rit
er nag zoo dn... En idlan, ik had' daar
geen vooru/itzichlten, wat kon ik er
opschieten? Nee, ik moest daar weg,
daar vandaan. Maar wat? Jongens,
d:at fis nog ®po gemakkelijk niet om
iets te vinden, vooral 'als je zelf ook
■niet precies weet wèt."
Door een toeval kwam Zwanen
burg te (koopi, een verouderde buiten
plaats, in het huis waarvan de heer
Van Tubergen nog woont, van de
Leidisclhievaart af kan meai dein koepel
zien. iZijn vader deed 'zijn tabaksza
ken dn Amsterdam iaan kant en kwam
ook 'te .Haarlem.' wonen. Alles werd
op één kaart ge«et.
„En 'daar gingen we. Dat was in
I1868. Maar o jee meinaer, toen waren1
we er iheelemiaal inog niet.De moei
lijke jaren, 'die we toen doorgemaakt
'hebben, mijn broer ien ik want onfijn
broer was Imiji intussdhen komen hel
pen -en jarenlang hebben we samen de
zaken gedreven nee, als ik u dót
allemaal! moest vertellen, 00b, O'Cto,
o'ch! Nee, - dat fis niet te gel oiosven; 't
was isoms om wanhopig te worden
ani iom er den boel bij- neer te gooien...
We hadden natuurlijk in den beginne
niet veel goed, ien wat we nog had
den, verkochten we aan exporteurs;
zaken direkt imet helt bUitemlLaaid' de-
idlen we toen nog niet, izooidat er niet
heel verdienste votor ons- aanzat
Maar* dat was'nog niet eenis 'it ergste...
Neen, verbeeldt u, nauwelijks waren
we twee jaar laani den gang, of daar
brak de oorlog van '70 uit. Stel je'
voor, meneer-Frankrijk en Duitsdh-
lanld' kochten niet imeer. Dat Stond
voor jongbeginnenden -als wij bijina
gelijk met ondergang, want niemiaigid
idjer toenmalige exporteurs op het
buitenland kocht meer bloembollen',
en waar moesten we auder-s heen met
ons goeld? Mijn vader- riep wed- eens
•uiit: „Wat zijn we begonnen? We wor
den allemaal' <arm!" 'Bavendleai kwam
een groot deel van (het bloemzaad uit
'Frankrijk en dat w'erldl in dien oor-
i'ogsitijd -o'ok niet meer -verzonden.
Jonge, jonge, meneer, 't was zoo'n
ellende!... Maar 't is w-eike-lijk o.p.
imeitoedijk, Ihloe imeer iemand in den
knel zit-, dies te intenser w-o-rden zijn
pogingen oim ter uit te komen, eni juist
die bemaalde omstandigheden werden
die aanleiding, idle er mij' toebracht
zelf ons gelulk eens in het buitenland
te gaan beproeven. Ik wilde zien of
we zélf niet dfirekt konden gaan ex
porteeren."
En dat lukte. Er werd naar 't bui.
tenilanld geleverd, maar Engeland,
naar Amerika vooral.
„Ik weet nog heel goed, dat toen
mijn toroêr voor dien -eersten keer
maar Engeland was geweest en daar
vecrS'Ciheidein fluildjes had bezocht en
tölen de eerste order van 50 pond. Ster
ling. 1) kwaim, we tegen elkaar op
vlogen van verrassing eai blijidschap.
Met (zoo'n ordeaitije waren we den ko
ning te' rijk."
To>eu werd .de zaak langzamerhand!
groot er. Om in den Winter niét .stil te
moeten zitten, was ook de za.adh.an.
del er bijgenomen. „We -waren maar
met ons vieren. Dat was werken,
's Nachts om 4 uur belde (de knecht
me op en dan liep ik al-s een ,gek naar
het -zaadhuisje en daar kwam je dan
niet uit voor 's 'avonidis tien uur, al
leen even een oog-enMikje omi te eten...
En 'zoo dag aan dag."
Wanneer hiji d'an aam. Iden interne,
wer een en audler heeft iaten zien,
gaat hij' voort:
Nu moiet u niiet denken, dat ik
dat tegenwoordig alles- alleen doe...
Nee, file 8ieb hulp, hor. Twee neven
Hoog v-ain mi] izijm nu ook in de zaak.
'We vroegen of er geen kinderen
van hem in de firma waren opgeno
men.
,,Wel; mee; die heb ik niet!" zei
hij luliidl lachend. „Ik ben niet ge
trouwd; daar is 't nooit toe gekomen.
Ik heb .altijd 'te (hiard moeten werken...
O meneer, en dan dat vrijen! Afschu
welijk! Dan.'moet je ja 's avonidis mooi
aanklemden als je uitgaat en zoo.
Nee, dlat is nliOts voor mij. Werken,
'dót fis goed. En zoo is 't trouwen
bij mij fin de soiep igeraakt..."
Ban 'do-et de heer Van Tubergen een
Verhaal, hoe idle firma er toe -g-ekoamen
is, zeldzaJme -planten in het buiten.
I-and te laten -zoeken. iZijin neef bad
te 'Baden -Baden kennis gemaakt met
den beroemden Leichtliin, die bolge.
wassen over idie 'heele wer-eddl zoeken
l'fiet om ize dan later zelf te kwe-efceu.
Diat kon de finma o'ok doen en toen zij
eén adlvertentie in een buitenlandsoh
bLad! vond, waarin een botanisch' ont
wikkeld man aanho-old een reis door
Aizii'ë te doen, om de daar voorkomen
de planten bijeen te zoeken, kwam' het
tot een overeenkomst en begon (hier
mee een afdeeliing van) de (zaak, die
den- naam der firma wet bekend heeft
gemaakt, maiar door de igroote kosten
nfiet bijzonder rendeert."
Dan vertelt (hij1 van de moeite, die
aan 't /zoeken maar «deze soorten ver-
boinidien fis, het -oVerst'eken van berg
stroom-en, waarin de kisten- soms wor
den meegesleept, het doorwaden van
©en beek, drie diagen lang :oan -een
bloempj-e te zoeken, dat ieT (ten slotteK
nog niet eens wais /en vervolgens
spreekt hij van 't hybrüdiseeren van
gewassen, waarmee merkwaardi
ge resultaten verkregen zijn.
Maar me dunkt, fik heb geno'eg van
't artikel uit die Revue geroofd. Wie
er meer van weten wil, leze het in zijn
eek Ik Ih'eb -alleen' een indruk wil
len geven van den heer Van Tubergen
en idiiems werk, zooals Netseher ons
die ischeitst'.
J. C. P.
1) f 600.—
IffllteHS&ffldsGÜ? Overzicht
DE REIS VAN DEN TSAAR.
De „Neme Freie Presse" houdt vol,
dat de Tsaar niet naar Rusland zal
teiTugkeeren, doch-, eerst naar .Dene
marken .gaat en in hiet slot Fredens-
borg zal afstappen. Het blad maakt
voorts .Melding van een gerucht, dat
de Tsaar ook naar Darmstad zal gaan
en zelfs een onderhoud met den- kei
zer van DuitscMamd zal hebben, ja,
ook met koning Eduiarid.
In ieder geval, zegt bét blad, zal met
bet feit rekening moeten worden ge
houden, dat 'de Tsaar vooreerst niet
op Russiscbeu- bodem terugkeert, een
feit, waarvan, de politieke beteekenis
duidelijk in het o-og springt en waar
van -de invloed op de stemming
RuSland -niet i'S te overzien.
MUITERS VEROORDEELD.
De krijgsraad te Kroonstad! heeft
Zaterdag het vonnis uitgesproken over
de aangeklaagden wegens- deOtoerning
aan de matrozen-muiterij. Het gewe
zen lid van de Rijks-Do em-a, Oroepko,
zag verliiés van alle rechten >en ver
banning tegen zich uitgesproken.
Negentien matrozen werden veroor
deeld tot 'dien -dood door den kogel, 12
tot dwangarbeid v-oor ombepaalden
tijd', 190 tot dwangarbeid voor den
tijd v.an 4 tot 20 jar,en, 429 tot inlijving
iu stmafbataljous of tot gevangenis
straffen, terwijl alle veroordeelden uit.
den militairen stand wemdeij gestoo-
tetn. Vrijgesproken werden 129 matro
zen en 3 boeren..
Het vonnis moet, 'alvorens ten uit
voer t© worden gelegd, nog door den
commandant van Kroonstadt, gene
raal Adlerberg, bekrachtigd worden-.
STOLIPIN'S LEVEN IN
GEVAAR
Volgens de „Retsj" heeft Sto'lypin
Vrijdag op zijn schrijftafel in het Win
terpaleis eien blad papier gevonden
met deze meded'eeling er op
„Wij w-andn met -ons achttienen. Nu
is Konopüiaunikowa terechtgesteld; hij
dli-e generaal Kozlof vermoordde, zit
in de gevangenisdrie zijn er om
gekomen bij den aanslag op u, op Apo
thekers eiland1, maar de andere der
tien zijn nog hier
ZOU HET WAAR ZIJN
Volgens bet „Nowoje Wreanja" zul
len verscheiden Russische oorlogssche
pen met hiet slagschip „Slawa" a,-an 't
hoofd, die nu aan de Moerm'anlcust (fin
het uiterste noordwesten van het Rus
sische rijk aan het schiereiland Kola)
kruisen, een bezoek aan de Engèlsche
kust brengen.
GELDGEBREK.
Da burgemeester van- Moskau, Ni-
kolaas Goetsjkoif. heeft voor de stad
aan -de negeering o-m een leenimg van
een millioen roebels op korten termijn
-gevraagd,' daar een leening vóór het
bijeenkomen der Doema moeilijk te
plaatsen zou zijn.
GENERAAL STöSSEL GEPEN-
SIONNEERD.
Laf fan verneemt uit Petersburg, dat
de Tsaar het bevel onderteekend heeft,
generaal Stössel op de lijst der voor
goed -gepension.neerde generaals te
plaatsen.
De krijgsraad zal over hef gebeurde
te Port Arthur niet meer beraadsla
gen.
Uit -andere Landen.
DE TOESTAND OP CUBA.
De volgende telegrammen zijn dato
30 September en 1 October nog ont
vangen
Uit Washington
„Quesada., de Gubaansche gez/ant te
Washington, vroeg zijn ontslag aan
de voorloopi'ge re/geering; hij ver-1
klaarde dat déze aanvrage niet voort
spruit uit gevoeligheid, maar d:at hij
het zijn plicht achtte, om Roosevelt's
staatkunde tie vergemakkelijken op
Cuba.
Minister Root is te Washington aan-
jekomen ien toegaf zich naar het Witte
Huis. Het kabinet komt héden* bijeen,
ter bespreking van de Cubaansche
quaestie. Men verwacht, dat de 6000
man allien zullen worden ingescheept.
De kruiser „Diesmoinels" Vertrok
van Cienfu-e-gos na-ar Santiago; de
kruiser „Tacoima", van Havana naar
Gienfuegos; de kruiser „Prairie" ver
trok van Boston, en het slagschip
.Texas" vertrekt op 4 October van Nor
folk, beidlen- naar Havana.
Oo!k vertrekt -die kruiser „Brooklyn"
van Philadelphia naar Havana.
Al- deze schepen Mengen marine-
troepen over."
Uit Havana
Het corps diplomatique bracht Zou-
ig een bezoek fin- hot Paleis,' om- af
scheid te nemen van Palma.
350 marinesoldaten zijn naar Cien-
fn-egos ten. andere puntén gegaan, niet
met het oog op -de thans toestaande
o-nlusten>, maar o-m -eten kalmeerenden
•invloed uit te oefenen, daar de ver
houding in enkele plaatsen tusscben
de regeering, de vrijwilligere en de in-
surgenten zeer gespannen is.
De eerste ontwapenings-eominissfie
vertrok Zondagavond naar het kamp
Uar oijsliaiWXOlTugeil ito. dc na-bljiKoi ri
van Puerto Principeandere commis-
es vertrokken Maandag per bij zonde
ren trein naar de provincie Santa-
CLara. E,r wordt geen twijfel gekoes
terd aan de onmiddellijke ontbinding
oer troepen van de opsfandelingeai
die ontwapening der regeeanngsvrij wil-
ligers is reeds begonnen.
DE DEENSCHE TROONREDE.
In de troonrede, waarmede de Ko
ning Maandag de zitting van dien
Rijksdag'opende, kondigde hij wets
voorstellen. aan betreffende de douane
tarieven, de hervorming der rechts
pleging. de verzekering tégen werke
loosheid, do uitb-reiidiimg der ongeluk
ken verzekering tot de landarbeiders,
en de visscberijwet. Hij wees op d'e
vriendschappelijke betrekkingen tot de
vreemde mogendiheddn, tot de 'Vea■stea■-
king waarvan, dé Koning -voornemens
is aan verschillende souverefinen be
zoeken te brengen.
Stadsnieuws
Teeken-College „Kunst zij
ons Doel".
In dé vorige week hield het Toeken
Genootschap K. Z. O. D. zijn Septem-
borvergadering. Ten gevolge van het
uittreden der héaren TI. Rammer en
H. Elléns is het Bestuur eenigszins
gewijzigd en -als volgt verkozen en
saamgesteldA. L. Koster, voorzit
ter G. J. II. Kerkhoff, secretaris W.
IJzerdraat Jr., penningmeester; E.
Voet, locaal-commissarisL. Vreug
de, commissaris v. d. K. B.
Dank -zij de feame Medewerking
■van het GemeenteEeistuur onderging
het teekenlokaal fin liet Waaggebouw
tijdens de gepasseerde zomermaan
den, groote verbeteringen, verande
ringen, die op de beoefenaren en be
oefening -der teekenkunst den invloed
ten goede niet zullen missen.
Den 6en October worden de studie-
avonden wederom hervat.
ORGELBESPELING
in dé Groote of St. Bavokerk te Haar
lem op Donderdag 4 October 1906, des
namiddags van 23 uur, door den
heer W. Ezerman.
1. Toccat (Fn C-Dur), J. S. Bach.
2. Ghoralvorspiel und Fuge, Joh.
Bralups.
3. Sonate No. 17, J. Bheinberger.
a. Fantasie.
b. Intermezzo.
c. Introduction und Fuge,
4. Prélude funèbre (le uitv.), A.
Mailly.
5. AriaLitaney, Schubert.
Te w a -t e r.
Maandagmiddag -om vier uur ge
raakte eén met groenten beladen
handwagen in den1 'Kampersingel. De
wagen werd met vereende krachten
o-p het droge gehaald, waarna de
groenten met behulp van.' een roeiboot
werden opgevischf'.
Gemi-eentera ads-
Verki ezing.
De Prot. Kiesvereen-iging (C. II.) be
sloot Maandagavond bij dé herstem
ming voor dien Gemeenteraad de can-
dddaituur van den lieer A. II. Smulders
(R.-K.) te steunen.
25-JAlRIG JUBILEUM.
Maandag 1 October was liet 25 jaar
geleden, dat icLe héér D. Been, ondér-
■wijizer in Handenarbeid aan -die Rijks-
kiweeksdh-ool voor lonldertwijizers 'en
aan de daaraan verboaaden Rijksleer-
sdh'ool' te Haarlem en tevens onder
wijzer aan -die school (der 'Bloiemen-
dlaalsche ISchoolvereeniging te (Bloe-
tmendaal' izijin loopbaan als ondeiwi]-
zer begon te iRoitterdami
Geheel ongemerkt wiUde de jubil-a.
ris dit feest dóén voorbijgaan, dodh.
door een gelukkig toeval was het
hoofd ien personeel <der (BloeiméndUaJ-
'Sdhe iSchioo'lvereeniging in de gele
genheid den jubilaris op zijn herin-
neringsdag -hun geluikrwenscQuen aan
te toiéden. -Op hiet einde der sch-oolver.
gadering, die Maandagavond in dé
school gehaulden werd <en die als al
tijd door den heer IBeen werd bij ge.
wound, kwam men (dit belangrijk ju
bileum: te weten'. De hoer Been werd
op dein laten .avond gehuldigd als ju.
bilaris, ala goed collega aan de school
eni een der 'ondeaiwijlzers, lid van de
Vereeniging tot Bevordering van het
-Onderwijs in Handenarbeid in Ned'er-
lanJd, meende (het voor het .Bestuur,
waarvan de heer Been zelf lid is en
voor -alle leden der Vereeniging -te
moéten opnemen, -oim hem op zijn her.
imnerimgsdag zalf in 'herinnering te
moeiten brengen, wat de heer 'Been
•voor het onderwijs in Handenarbeid
.in ons land is geweest en hem- op
dezen (dag gelulk té weinsc'-hen! Hij
'bracht in herinnering, dat de jubila
ris die eerste 'Onderwijizer in handen,
arbeid was, die door ide Regeering in
dat va(k aan de (Haariemsche Kweek
school werd -aangesteld, dat de heer
Been' de onderwij'zer aan de Kweek,
school was, dié uit 'den -aard der zaak
de meeste liefde voor dat vak bij de
Studeerenden 'wist- te wekken, -dat zijn
succes aan dé Haariemsche Kweek
school het groote succes voor de zaak
Handen arbeid wiaö, dat de Vereeni
ging Handenarbeid hem véél, véél
.dank was verschuldigd, -omdat de
fixeer Been de sympathie der Regee
ring wist te wekken' voor den Han
denarbeid en die sympathie jaar op
jaar, -zoowel 'bij hooge Regeerings-
persouen 'als bij biet -gansche Neder,
'landsche Ondéiwijzerscorps is toege-
nomeai, zoadat ai a juist 25 jaar door
de Vereeniging Handenarbeid met
rustigen en 'tevreden blik op Iden af-
'eiegden levensbaan mag worden te
ruggezien; bij monde van dat ééne
lid der Ver eenling is 'den heer Been
namens zijn 'medebestuurders en .aflfi-e
der Vereeniging in ons 'land, die het
zeer zeker zullen bejammeren, den ge.
aéhten ;eni booggéwaardeerden jubi
laris niet op zijn li e riinnerin gsdag zelf
hun gelukwensahen -te kunnen aan
bieden, ihul'de gebracht en hem is na.
'Mens zoovele honderden toege-
wiensdh-t nog velé jaren van geluk en
behoud van de -buitengewone werk
kracht, waarover hij mag toesohikkien
tot heil en voortdurenden -voortgang-
van het onderwijs- in Handenarbeid
dn Nederland!
Dat (bestuurderen en leden v.an dé
Vereeniging tniet /zullen nalaten bdijlk
te geven van hun sympathie voor den
pionier in het onderwijs in HanldenT
arbeid, na hét belrend worden -van 'dit
jubileum, dat in dit bijzonder geval
zeer zeker niet zoo onopgemerkt mag
voorbijgaan, laat rich begrijpen.
Beknopt -cl r i m a a n delijksch
overzicht van dén toestand der On-
d.erl'ingé Brandwaarborg-Vereenagiing
voor de Gemeente Haarlem.
Aantal deelhebbers op 1 Juli 1906
963, vermeerderd' door toetreding met
19. Aantal deelnemers op 1 Oct. 1906
982. Verzekerd kapitaal op 1 Juli 1906
f4761903, vermeerderd door toetre
ding met f 56600. Verzekerd kapitaal
op 1 Oct. 1906 f 4818503.
G e v ia 11 n.
Maandagmiddag -omstreeks half 4
had eén metselaar het -ongeluk van
een 'Steiger te vallen van de nieuwe
R.K. kerk -in het Schotenkwartder. De
man kwam 'zoo Heel ijk terecht, dat hij
zijn been brak. Per rijtuig is hij naar
het gasfh-uis gebracht.
O v e r r d! je n.
Men schrijft -ons:
Maandagmiddag oan vier -uur is op
den iSdboterweg een jongetje van 7
jaar door den vrachtwagen van IJ-
muiclen overreden. Ernstig gewond!
werd liet ventje naar rijn ouders in
d-e 'Sch-oter9traat gebracht.
HET TOONEEL.
„DE STEM VAN HET HART"
DOOR DE ROTTERDAMMERS.
Marco Praga hóeft mat zijn „Stem
/van het Hart" niet alleen 'een stuk
willen leveren van sterke dramati
sche effecten, maar hij heeft -ook een
kwiestie van zedékundigen eai zielkün-
digen _aard oüdiea' de oogem willen
zien.
Hij heeft de vraag wollen be ank
woorden, 'hoe vér de moederliefde
gaat wanneer die stem van het hare
zich doet hooren.
Daarom brengt 'hij ons in kennis
met Fulv.ia CapraJba. Deze vrouw
heeft de echtelijke woning verlaten,
nadat zij haar man betrapt heeft op
-ontrouw. Een schikking, die hij
haar voorgesteld heeft, om een
schandaal te voorkomeai, heeft zij van
de hand gewezen. En acht jaar zijn
sinds dien verloopen. Haar dochtecs,
die aan haar man zijn toegewezen,
welke hij op isluwe wijze in haar te
gen hun moedér heeft groot ge
bracht, heeft ze in al dien tijd niet
gezien. Maar wanneer hij de oudste
der twee meisjes tot een huwelijk wil
dwingen met een man, dien zij niefi
lief heeft, begint bij déze de stem van
het hart te sprekenin die moeilijke
omstandigheden dénkt zij als déeenj-
ge uitkomst aan haar moeder naar
wie ze toegaat. Na een onderhoud
laat deze haar weer naar haar vader
terugkeea'en. Maar als haar vader
voop geen overreding vatbaar blijkt'
en, ook om financ-ieele redenen, het
huwelijk toch wil doordrijven,
vlucht zij in ernst na.ar 'haar moeder
terug, om nijTiaar te Olijven. Deze ia
tenig gelukkig een fixarer Milderen
terug te hebben. Maar dit geluk *8
van korten duur. Want de vader
kamt het kind weer opelschen. En nu
brengt zij het offer. Nadat zij. reeds
afstand 'heeft gedaan iviam een man,
dien zij in die jaren had leeren hoog
achten en liefhebben, doet zij, nu ook
weer afstand van haar 'herwonnen
kind, nadat zij echter eerst bewerkt
h'eefit, dat het huwelijk niet zal door
gaan. Dit is haar tweede groote offer,-
Dit is het geraamte van het stuk
van al het bijwerk ontdaan.
Marco Praga beantwoordt de vraag
waar,toe de moederliefde in staat is,
dus hiermee 'tot alles, tot de groot
ste opofferingen.
Maar toch zou men zich moeten
wachten om liier te generalis eer en.
Deze vrouw heeft, na 't ontdekken
van den ontrouw van haar man, ge
weigerd een voorstel van hem aan te
nemen, om voor 't oog eter wereld de
zaken te laten zooals ze zijn en onder,
één dak te blijven. Maar zou elke
vrouw dat gedaan1 hebben Hoevelen
zijn ier hiet, die stilzwijgend in hun
lot berusten en ter wille van de ka
deren de -huiselijke woning niet
verlaten. En welke vrouw en moeder,
staat hooger Wie brengt een groo-
ter -offer: zij, die heen-gaat en zich'
wian haar kinderen Iaat scheiden, of
zij, dio blijft, en gedurende haar
verdere leven .de afschuwelijkheden
van zulk een samenleven blijft dra
gen? Waartoe is_grooter zedelijke
moed noodig In beide gevallen
wordt veel zelfopoffering en zelfver
nedering geëischt, maar in welk ge
val is het offer 't grootst en 't
schoonst
Laten echtgenoten en moeders dat
eens overd'eaiken en voor zich zelf be
antwoorden.
Maar er is nog iets. Is het offer van
de moeder om 'haar kind weer af te
staan, in weakelijkheid wel zoo groot?
De kinderen waren _aan den man
toegewezenen had zij haar dochter
niet vrijwillig afgestaan, dan had de
vader haar immers met den sterken
arm kunnen laten terughalen. Door
haar weer te laten gaan, voorkwam
ze toch erger. Het eenjge bizon dere
was evenwel, dat ze, door hem bang
te maken met een nieuw schandaal,
van den vader een gunstige voor
waarde voor haar dochter wist te
bedingen.
Maar Marco Praga heeft mogelijk
■niet willen generaliseeren, slechts
wel specialiseeren. En in dit spe
ciale geval, dat hij zich gedacht
heeft, en met deze speciale men-
schen, die hij bijeen (heeft gebracht
is 't hom gelukt een stuk van zeer
hartstochtelijke en dramatische effec
ten, van erg gepassioneerde toonee-
Ien, van aangrijpende ontmoetingen
te maken. Daar heeft mén de ontmoe
ting tusschen de móéder en de doch
ter, die na acht jaar elkaar weerzien;
en dan de ontmoeting tusschen den
gewezen man en vrouw, als hij, fin
haar huis, zijn dochter komt terug-
eischon.... We noemen daar juist
twee momenten uit het stuk. waarin
Mevrouw v. KerckhoveuJankers, die
de ro-1 van de moeder vervulde, bizon
der 'heeft uitgemunt. Trouwens, deze
actrice, die we helaas maar zoo wei-
