.HAARLEM'S DAGBLAD Maandag 29 October 1906 Derde Blad
-Stadsnieuws
■V. 'P. N.
'De volgende oereprijzen zijn uitge
loofd voor de te houden tentoonstel
ling V. P. iN. Haarlem en Omstreken.
5 of een zilveren medaille voor de
mooiste inzending Vlaamscihe Reuzen;
jf 2.50 of. een 'bronzen med. voor de
[mooiste inzending kraaFkoppen; 2.50
[of een bronzen med. voor de mooiste
Sïoli- Witkuif iHaan; 2.50 of een 'bron-
Ben med. voor 'het zwaarste konijn
(der tentoonstelling; f 1.50 voor de
mooiste Havana Ram of voedster.
lEen zilveren medaille voor bet mooi
ste zilverkonijn; if 2 voor den inzender
met niet meer 'dan 1 nummer Hoen
ders mits belkroningswaardig; 1 voor
den inzender met niet meer dan 1 num.
mei' konijnen, mits 'bekroningswaar
dig-
ORGELBESPELING
in de Groote of St. Bavokerk to Haar
lem op Dinsdag 30 October, des na-
rniclldag's v,an 12 uur, door den beer
F. Bruynsteen, organist bij de
Doopsgezinde Gemeente.
Programma
No. 1. Fantasia (G-dur) (Peters Edi-
t'ilé Band IV), Job. Seb. Bach.
No. 2. Adagio, Guslav Merkel.
No. 3. Grand Gboeiur en Re Majeur
(Alia Haendel), Alex Guii'toant.
No. 4. Largo e mesto (aus op. 10
No. 3), L. van Beethoven.
No. 5. Der Wanderer, F, Schubert.
No. 0. ImprovisatieEiig leste Burg
1st uuiser Gott.
B aden.
In bat Doucihebadihu-is aan den Kou-
denhorn zijn in die algeloopen week
genomen 715 biaiden; in dat aan bat
j&ibscbe Plein 702.
Ex. vrij e en orde-oefeningen.
Haarlem, 26 Oct. Geslaagd de hee-
IrGiiK. Roos, Haarlem; VV. M. 'v.
Rijn, Amsterdam; D. Rooker, id. B.
Schaap, Beverwijk, en xle dames B.
v. d. Mei, A. E. Musschenger, H.
feberdana N ami as, allen te Amster-
dam en W. F. v. d. Have te Haarlem.
HUIS VLIJT-TENTOON STEL
LINGEN.
■Del afdeelingen Assen, Baarn, Go-
rinctnean, Haarlem, Hoorn, Oosten-
beek, Zwolle, van den Volksbond Ver-
eonigihg tegen drankmisbruik hebben
bet plan opgevat, Huisvlijt-tentoon
stellingen te oiiganiseeren.
Uit de Omstrekem
IJMUIDEN.
Vrijdag in deai namiddag bevond
zich op de Zuiidpier een als beer ge
kleed persoon. Gedekt met hoed, wan
delstok in de band. In 'bet voorbijloo-
pen onderhield Ixij zich met een en
kelen' hengelaar.
Op bet tweede gedeelte van de pleir
gekomen, tu ssoben wachthuis en licht
toren, wierp bij boud en wandelstok
weg, knoopte (de jas dicht en stortte
zich in bet water aan den binnenkant
ivan de pieren. :-t Was niet onopge
merkt gebleven.
Toen de ongelukkige boven kwam,
werden höm hong'-eis tokken toegesto
ken en geroepen: „Grijp, grijp
De levensmoede weigerde, sloot de
oogen en verdiwieen opnieuw, nu voor
goed, in de diepte. Ai de pogingen
met dreggen, om den drenkeling" op
te balen, bleken vruchteloos:
HAARLEMMERL1EDE EN
SPAARNWOUDE.
Uitslag der loting voor de Nationale
Militiö
No. 1 P. M. Buitei's.
No. 2 A. J. de Mol.
No. 3 A. v. d. Wetering.
No. 4 A. W. Gramdia.
No-. 5 J. Leenman.
No. 6 A. Tjalma.
No-. 7 I. Snijder.
No. 8 T. J. Dijkzeul.-
No. 9 II. Hoek.
No. 10 P. J. de Mooij.
No. 11 J. C. Dijksen.
No. 12 N. G. van Liesbout.
No. 13 F. W. Dijkman.
No. '14 J. v. d. Aar.
No. 15 J. Groot.
No. 16 W. van Warmerdam.
No. 17 P. A. Boender.
No-. 18 II. Scbarrig'li'Uisien.
No-. 19 A. A. Dijkzeui..
No. 20 Tb. P. Groot.
Nov 21 11. M. J. van Blokland.
No. 22 S. Pols.
No-. 23 J. Koster.
No. 24 J. Moo'iunan,
No. 25 A. Neelis.
No. 26 N. van Liesbout.
No. 27 II. F. Koek.
Nö'. 28 J. Wassenaar.
No. 29 II. Zier O.
No. 30 Th. Vink.
No-. 31 P. J. Kranenburg.
No. 32 J. Poelgeest.
No-. 33 J. J. Duiiaart.
No. 34 P. Tjebbes.
No-, 35 J. C. van Riet.
Nos. 27, 29 en 34 hebben als reden
van vrijstelling opgegeven hrocder-
idiienist en Nos. 2, 14, '17, 18, 21, 22, 32
em 33 licbaamsgiebriekem.
Kunsten te 's-Graveni'hage ontvangen
elk een legaat ivan 10.UU0 uit de na
latenschap van den beer Hiogst, oud-
Kamerlid, aldaar overleden,
ERNSTIGE MISDAAD.
Twee personen gedood.
Men suincte Vrijuagavond aan „De
Tel." uit Heerlen:
In een twist, die omstreeks 8 uur
ontstond tusschun drie Duitscliers en
twiee inwoners van bier werd Peters
door iaën D-uiitsclber doodgeschoten en
een 'andere llaerlemaar, iNeiissen ger
naarnd, doodeiijk gewond.
Een later telegram meldde, dat Ne-
li-ssen aan zijn wonden is bezweken.
MENINGITIS CEREBROSPINALES.
Te Winterswijk heefl zich een ge
vat met doodeiijken -afloop voorge
daan van de veel besproken ziekte
meningitis cerebrospinales bij een 13-
jarigen knaap van den landbouwer B.
te Meiddo.
G,N. A. Crt.")
NA-KERMIS.
Bij gedegenheid der na-kermis te
Geinen beeft man zekeren V. vreese-
lijk toegetakeld. Verscheidene sneden
over hoofd en aangezicht, waarvan
één ter lengte van 2 decimeters, eeu
-steek in de norst en oen slag op do
band, zoodat de pink bijna geheel af
gesneden was ziedaar in 't kort den
toestand des gewonden.
Als vermoiouolij k© daders zijn twee
gebroeders M. in hechtenis genomen,
waarvan 'de ©ene roeids bekend heeft.
C,D. -v. N."J
BianeaMM
Van rïe Leestafel.
Noorse h e B -o eken II.
Dei tweeda bo eken-kroniek, gewijd
laan de Noorsche literatuur, zal niet
[sproken over een splinternieuw,-maar
over een betrekkelijk reeds oud bock,
leen boek, waarvan de .tweede druk
onlangs verscheen bij. den heer H.
W. Bech't, Amsterdam, nlJeruza
lem, door Selma, Lagerlöf.
Indien ik opiit het geluk mocht heb
ben een boek te schrijven als „Jeru
zalem", dan schreef ik daarna niet
[meer. Wie zulk een boek heeft kün-
nen schrijven, loopt de kans bij elk
volgend werk te dalen' van de hoogte
[waarop zijn meesterwerk hem heeft
gevoerd.
Waarmee ik niet beweren wil, dat
dit met Selma Lagerlöf het geval is.
De gelegenheid tot vergelijking heeft
zich nog niet aangeboden, omdat na
de „Jeruzalem" Van deze scbrijCster-
gaen werk uitgekomen is, -dat in om
vang en opzet met dézen roman in
schetsen lcau worden gelijkgesteld.
Wel waren vóór „Jeruzalem" van
jhare hand hoeken -verschenen, die de
aandacht trokken. In het bijzonder
noem ik „Gösta Berling", dat won
derlijke boek vol ouderwetsche rid
derlijkheid en als 't ware midden-
eeuwsc-lxe. mystiek, vo-1 sprookjes,
sagen en verhalen, telkens nieuwe
verrassingen bieidend. Maar ook door
„De Wonderen van den Antichrist"
deed Sel-ma Lagerlöf van zich spre
iken, een boek waarin zij op éénige.
'wijze den groo-ten strijd [onzer dagen,
die van de oude en de nieuwe levens
beschouwing, teekent.
Van „de wonderen van den Anti
christ" spreek ik hier niet, hoewel 't
boek een uitvoerige behandeling ten
Volle verdient. Welk standpunt da
I Zweedsch© schrijfster, die thans
48 jaar oud is, ten opzichte van dien
i'Strijid inneemt, wordt het best geken
schetst in de slotwoorden van dien
roman„Niemand kan de menschien
verlossen van hun ellende, maar
kern zal voed (vergeven worden, die
Ti'euwen moed in hen wékt om die
ellende te dragen."
Over deze levensbeschouwing zal
menigeen de schouders optrokken,
j omdat er tegenwoordig zoo heel veel
Imenschen zijn, die precies weten,hoe
't moet zal de wereld ©en paradijs
[worden, en die zich maar niet begrij-
jpon kunnen, dat anderen aan de
[voortreffelijkheid en de geneeskracht
[hunner medicijn niet gelooven.
Maar dit is wel zeker, d'at het werk
jvan Selma Lagerlöf zelve „nieuwen
moed wekt om de ellende des levens
ite dragen" in allen, die zich geven
[willen onder de heerlijke bekoring
van deze frissóhe literatuur.
Kunst in den zin van werk dat
voldoet aan alle eiischen van concep
tie en ontwikkeling, ivan intrige en
'psychologie, is misschien dit werk
biet. Daarvoor ;s het te veel uiting
van een natuurmensch, va.n een fijn
voelende en hartelijk liefhebbende
[vrouw, die niet in de wereld der in-
jtelloctueelen, maar in de bosschen en
tusschen de bergen van dat poëzie-
dj'lw Dal'ecarlië, in Zweden, heeft ge
DE KONINGIN IN (DUITSGHLAND.
■Koningin Wilhelm-in a en Prins Hen
drik zijn Vrijdagavond uit Dresden te
Eisenach aangekomen om een bezoek
te brengen aan den Groothertog- van
Saksen, die zijn Gasten aan het sta
tion heeft ontvangen.
LEGAAT HINGST.
Die s-G i' aveunbaagsck© Ambachts
school en do Academie van Beeldende
woond, en daar Qieeft geleerd, wat liet
leven haar te ieereai had.
Maar boe komit/ zij ©r dan toe ©en
bock over Jeruzalem te schrijven
Tot aam haar 22ste jaar loeide Sel
ma Lagerlöf in Wermeiand, en deed
toen haar intrede in Stockholm, om
Oiuderwijzeres te worden. Tien mren
werkte zij als zoodanig te Landskro-
na, en in dien tijd verscheen „Gösta
Berling". Spoedig volgde „Onzicht
bare Banden', en die beid© .werken
vestigden de aandacht van den ko
ning van Z weden, die, fijin-voelend en
kunstlievend vorst als hij1 is, haar de
middelen verschafte om haar Mile te
verruimen, door te reizen. Zij onder
nam -toen een reis in gezelschap van
©en andere schrijfster, Sophie Elkan,
en de vruchten dier reizen zijn neer
gelegd in de twee boeken, waarvan
ik sprakin „De Wonderen van den
Antichrist", dat gedeeltelijk op Sici-
j lië, gedeeltelijk in Rome speelt, en in
I „Jeruzalem", dat ons uvaar Pa-lesli-
na's hoofdstad zelve verplaatst, na
ons een pracht-schi1 dering te hebben
gegeven van -het leven der boeren in
Daiecarlië.
Zooals ik reeds ze/i'de, -kan men
van een roman, en wan een bepaal
den hoofdpersoon als romanh e 1 si,
eigenlijk niet spreken.
Begint men „Jeruzalem" te lezen,
dau denkt men, dat de Ingmar In-g-
marsen, met wien wij in de -inleiding
kennis maken, ons zal worden getee-
kend, maar als we dan aan liet
„eerste gedeelte" -van 't 'boek begin
nen, is de jonge Ingmar uit de inlei
ding al een „oud© Ingmarsen" gewor
den, en heei spoedig stérft bij.
Was dan die inleiding overbodig
Dat zal niemand.' zeggen die haar las,
want zij zet ons in eens midden in
helt dagëlijksc'be, en ook in het, dik
werf OiiTo-ewone gedachteleven dor
DalecarJiiër boeren, en vooral, zij
teekent ons trei'fend-sclierp de plaats
en de tradiiies verbonden aan de
plaats, die de Ingmarsens in hun
SLi'.aek innemen.
Unti'oerend-schoon is reeds die In-
Ie'ding. Ingmar loopt acliter den
ploeg, en daar laat Selma Lagerlöf
hem een droom- of visioengesprek
met den gestorven vader houden,
waarin de jong© man verhaalt hoe
zijn vrouw, dl© haar kindje doodde,
omdat zij den vader niet liefhad, in
do' gevangenis zit. Maar de vader, die
hier loopt te .ploegen, vo.alt me© een
deel van d© schuld, want hij heeft
met zijn geld ©n invloed, het meisje
tot ©en huwelijk gedwongen, en dit
schuldbesef drijft hem om te trach
ten herstel van het verbroken even
wicht te zoeken. Maar wat zal hij
doen? Een kindermoordenares, de
moordenares van zijn kind, trouwen,
nadat ze drie jaar in de- gevangenis
heeft gezeten?.... Hij haalt haar zelf,
en ziet haar op- den dag van haar
ontslag- de -gevangenis verlaten. „Ze
schreide zoo hevig, dat ze niets hoor
de hij moest daar lang blijven
staan. „Schrei zoo mei, Brita", zei hij
eindelijk." Is dat niet wonder
schoon, dat eersïe woord van den
harden man tot de vrouw, die hij ha
ten moest, ofschoon hij haar lief
had Maar zij beeft nu ook hem loe
ren liefhébben, en als hij dè,t weet,
GAUWDIEVEN.
Een -als kenmisgasten gekleedb man
en vrouw, kwamen gisteren iin. een
goüidsniidlswiinkel op den N-Leuwendij-R
ie Amsterdam, mei het praatje, dat
m ©en ring wilden koop en. Ze beke
ken -er veie, bewonderden ook tal van
andere voorwerpen, maar kochten
niets.
Toen ze weg .waren, bemerkte de
goudsmid, dat hij op handige wijze
was opgelicht. De bezoekers hadden
nameiij'K ©en zeer zwaren gouden ring
verwisseld voor een koperen dito.
Zoo had de koopman, die die vreem
de gasten nauwlettend op de vingers
gekeken had, niet kunnen bemerken,
idat liet aantal ringen ouder het be
kijken verminderde
Men zij op zijn hoede. Het tweetal
spreekt Engelsen en Fransch.
dig mogelijk aan Gist per telegram
■van het voorgevallene «werd kennis ge
geven, bleef de dader tot nog toe on
bekend.
OP BEN TREIN GESCHOTEN.
Donderdagmiddag werd tusschen
Olst en Diepenveen geschoten op den
sneltrein die 3.58 nam. te Zutphen
aankomt.
In een coupé le klasse, waarin zich
slechts -een reiziger bevond, werd een
ruit verbrijzeld, gelukkig bleef bedoel
de reiziger ongedeerd, doch de zittin
gen in-de coupé'waren als bezaaid met
kleine splinters glas. Iloewei zoo spoe-
dan trotseex't 'hij alles, den toorn zij
ner moeder, de graatjes van de raen-
sehen, en als hij dan ziet, dat het
goed zal worden, dan is hij....
„in gedachten ver weg.
,,En dan kom ik in de grooit© ka
mer, dacht hij 1) waar Vader zit
met al de oude Ingmaren.
„Goeden dag, Groote Irngmar
Ingmarsen", zegt vader, en komt
mij tegemoet.
„Goeden dag, Vader, en ik
dank je voor je hulp."
„Ja. nu hen je goed getrouwd",
zegt Vader, „en nu komt al het
andere van zelf."
„Nooit was -ik zoover gekomen
lals je me niet geholpen hadt",
zeg ik.
„Daar was geen kunst aan",
zegt Vader. „Wij Ingmaren, hoe
ven alleen maar Gods wegen te
gaan."
1 E/n zoo gaan daar de Ingmaren Gods
wegen. Deze Ingmar sterft aan de
1 verwondingen -opgedaan bij de red-
5 ding van drie kinderen uit een wikl-
stortenden bergstroom, „de drie
kleine kindertjes, die hij had ge-recl,
hadden -ze bij hem op 't bed gezet. En
ze zaten dicht bij 'elkaar, stil, aan 't
•voeteneind. En .als hij nu en dan de
oogen afwendde van wat hij in de
verte zag. keek -hij naar de kinderen
en 'dan lachte zijn heel© gezicht".
Deze Ingmar en al de Ingmaren van
dit groote geslacht, ze gaan „Gods
wegen".
Dan, krijgen we voornamelijk de
•geschiedenis van zijn zoon, gevloch
ten door de geschiedenis van het hee-
■le dorp, d'at in opstand wordt ge
bracht door de komst /van den leider
©ener Christelijk© Secte, Hellgum,
wiens optreden de eendrachit van ja
ren verstoort en scheiding brengt
tusschen familieleden en vrienden.
Even dreigt ook die scheidim- tus
schen Ingmar en haar, die hij lief
heeft, Gerfcrud van den Schoolmees
ter. Maar zij offert haar nieuw ge
loof aan_. hare liefde, totdat Ingmar
haaf loslaat voor de oude hoeve der
Ingmaren, di© in 't bezit van zijn
■zuster is. En die zuster vertrekt naar
Jeruzalem.
Dit is geen alledaagsche reis, geen
reis die een boer uit Zweden als zo-
nneruiistapje onderneemt. Maar de
aanleiding voor die reis is dan ook
niet alledaa'gsch). Die aanleiding,
w© vinden haar feitelijk in 't op het
eerste gezicht heel vreemd aandoen
de, maar meesterlijke hoofdstuk „De
Ondergang van de Univer s",
waarmede het tweedie gedeelte van
hef boek begint. De beschrijving van
de aanvaring van het stoomschip ?s
zoo krachtig van lijn en zoo ontroe
rend' van soberheid, dat men, haar
genietende, er den eersten indruk
vanniet begrijpen hoe dit -hier
komt, door vergeet. Aan booi'd was
oen jonge vrouw, Mrs. Gordon, en zij
maakt de ramp mee. Nu
„Lag zij in het water, de stoom
boot was gezonken, haar kinderen
waren ^verdronken. Zelf was zo
diep, diep onder in ze© geweest.
Nu was ze weer boven gekomen
ALLE HONDEN 'GEMUILKORFD.
Uit Noord-Brabant schrijft men aan
de Avp.
In Su gemeenten van onze provincie
is nu ai da (Muilkorvenwet afgekon
digd. Gevolg daarvan is, dat alle hon
den, builen woningen uf vaartuigen,
gemuilband moeten loop en, zoodat er
in al die 90 gemeenten niet gejaagd
nra-g worden met honden. Tal van ja
gers. met ,het muiikorvengebod onbe
kend. moesten -deze week onverrichter-
zake terugkeeren. Vergeefs zijn al po
gingen aangewend bij den commissa
ris der Koningin, om vrijstelling te
verkrijgen; nu zal de Jagersbond dat
nog eens beproeven, -maar ook dit zal
wel niet baten.
1) Zoo stelde Ingmar zich den he
mel voor. D.
heer Suringar, chef van liiet materiaal
en de werkplaatsen der tlaagsche
Trammaatschappij, mede, dat deze
voorstelling geheel onjuist is.
Niet door hard rijden wordt stroom
bespaard, doch door iiei tijdig uit
schakelen van den stroom, als anen
een halte, waar gestopt moet worden,
nadert, -zoodat de wagen dan op eigen
vaart tot het ipunt van stappen voort
rijdt. Voorts door het niet te vlug aan
zetten, waardoor de wagen met een
schok voortvliegt, doch door het gelei
delijk o-p snelheid brengen.
de politie de no o dig© korven verschaf
fen om ©en ©n anituei" daarmede bui
ten de iiie'ur te dragen. Aan onvriende
lijke opmerkingen aan heit adres der
ontruinuers van de vier krotten ont
brak het bovendien niet.
DE ZEVEN P'ROVINCIëN.
Het bouwen van De Zeven Provin
ciën, ,een getrouwe naboolsiug van het
adniiraaJsahip van admiraal de Ruij-
ter, is, volgens de iSüiipv., opgectra.-
gen aan de werf van den heer M'eur-
siiig te Amsterdam. Het schip, dat in
Maart gereed moet zijn, zal de ver
schillende havens üai ons land bezoe
ken en later enkele Fr arische en En-
gelsehe havens aandoen.
BElN 'WOESTELING.
Donderdagavond kwam een bewo
ner, iG. F., van de Vischmarkt te Mid
delburg- in staat van -dronkenschap
thuis. Hij wilde, naar hij zei-de, een
anes halen om er iemand mede te lijf
te igaan. Daar zijn vrouw hem niet
naar buiten wilde laten gaan, hakte
hij mat een bijl oen stuik uil de deur,
doch daar dit hem geen voldoenden
uitgang verschafte, sloeg hij drie rui
ten stuk, waarna hij door deze ope
ning, nog twee ruiten brekende, naar
buiten kroop. 'Ndd:at hij hier nog wat
geraasd en getierd had, werd hij, als
lijdende aan delirium tremens, op last
van twee artsen, onder geleide van
vier agenten van politie', per rijtuig
naar het gasthuis vervoerd.
ELECTRISQHE TRAM
TE 's-GRAVENHAGE.
Dezer dagen beweerde een der cor
respondenten te 's-Graveniiage, in ver
hand met het uitloven van premies
aan wagenbestuurders van de electri-
-sche tram aldaar, op het zuinig ge
bruiken van electrischen stroom, dat
de bestuurders, die liieL hardst rijden,
ook het minst stroom verbruiken.
De „N. Gt." deelt op gezag van den
maar ze wist, dat ze -Straks op
nieuw zou zinken, en dan zou het
haar dood zijn.
Ze dacht niet meer aan man
en kinderen, of aan iets anders
in de wereld zé dacht er alleen
aan naar ziel aan God te geven.
En haar ziel voer op als een
vrijgemaakte gevangene, ze voel
de hoe de -geest zich verheugde
hijhet afwerpen van de zware
boeien.
boeien van 't menschelijk lichaam, en
zich jubelend voorbereidde op te
varen naar zijn werkelijk vader
huis.
„Is het -zoo gemakkelijk te
sterven? vroeg- zij zich af.
Terwijl ze zoo dacht, hoorde ze
hoe aL 't verwarde gedruisch om
haar lieeh't plassen van de
golven, 't suizen ivan den wind, 't
gejammer van alle verdrinken
den ©n 't gedruisch van alles wat
in water ronddreef, en 'dreu
nend teg'en -elkaar bonsde, ineen
vloeide tot .één geluid, dat zij
verstaan- kon, zooals soms vorm-
looze wolken kunnen samen
vloeien tot een bepaald omgrensd
beeld.
En wat zij hoorde, antwoordde
haarJa, 't is gemakkelijk te
sterven. Te leven, dat is moei
lijk."
„Ja, dat is zoo", dacht ze, en
ze vroeg zich af wat er noodig
zou zijn om liet leven even ge
makkelijk te maken als het ster-
vieoi.
Om haar heen vachten de
schipbreukelingen, om .drijvende
suncKen en omgekeerd© booten.
Maar midden onder het wilde
schreeuwen en vloeken haarde ze
weer dat al het gednuis-ch sa
menvloeide tot een sterke stem,
die haar antwoordde
„Wat iiooidiig is. om het leven
oven gemakkelijk als het sterven
te maken, is eensgezindheid,
eensgezindheid, e ensgezindlieid!
Zij kreeg den indruk, alsof de
Heer der wereld al het gedruisch
en geraas tot Zijn spreekroer
maakte en haar antwoordde.
Terwijl die woorden haar nog
in de ooren klonken, werd zij
gemed".
Deze mrs. Gordon gelooft nu, dat
z)ij door God geroepen Is deze eens
gezindheid, als de ware kern van
het Christendom te gaan prediken,
èn betrachten. Zij sfdcht een sekte,
en die sekte -vestigt zich in Jeruza
lem. Terwijl echter de leidster zich
voor een proces naar Chicago be
geeft, ontmoet zij daar den Ameri-
kaanschen Zweed Hellgum, dia in
New-York en in Daiecarlië eveneens
aanhangers voor zij-n practiscli
Chris tan dom gevonden 'heeft, zij oor-
dieelen, dat zij 'tzelf-de geloof hebben,
en de secten vereenigeii zich.
Hellgum trekt naar Jeruzalem en
zijn zendbrief aan de Zweedsch©
broeders spoort ben aan 'tzelfde te
•doen. De brief is den Dalecarliërs als
«een roeping Gods, zij 'verlaten huis
-en li-of, niemand heeft wat hij zijn
eigendom noemt en ieder offert het
zijne aan de gemeenschap.
DIEFSTALLEN TE ROZENDAAL.
■In verhand met de groote diefstal
len van telegraafdraad uit de maga
zijnen en doodsen op het -station -Ro-
zendaal, -zijn nog twee personen, de
losse arbeiders iS. en v. ,S„ naar het
(Huls van bewaring te Breda gebracht.
De opkoopers van het gestolen© zijn
voorluopig vrijgelaten.
LUIK GEVONDEN.
Door een jachtopziener van den hui
ze 'Nij'éiiliuis onder Diepenheiin, is in
een boscliije het in verregaand-eii staat
van ontbinding verkeerend lijk van
-een vrouw gevonden. 'Zeer waarschijn
lijk heeft men. hier te doen niet een
'zw-er-veiinge, doch 't was onmogelijk
•hieromtrent iets vast te stellen.
VERZEKERING TEGEN WERK
LOOSHEID TE UTRECHT.
De behandeling van het rapport
der commissie in zak© die verzekering
tegen werkloosheid werd in de te
Utrecht gehouden zitting van den ge
meenteraad afgehandeld. Een stroom
'viaiL amendementen 's ingediend,
doch bijna geen eakel_werd aangeno
men. Een amendement-Van Zijsl, om
het fonds xiiet door B. en W„ doch
doar een afzonderlijke commissie,
door den Raad te benoemen, te doen
beheereu, werd verworpen. Eveneens
werd verworpen een amendement om
de -verplichte deelneming van alle le
den der vakvereeniiigïiiig te cLoen ver
vallen. Over heit geheel is het .rap
port op klein© wijzigingen na con
form heit door de couimissie ingedien
de aangenomen en zal liet m
tweede lezing worden behandeld.
KROTTEN.
D© burgemeester van Sclioterland
begaf zich Woensdagmorgen axuot po
litie naar het oostelijk deed dier ge
meente, om vier. woningen., dlie onbe
woonbaar waren verklaard, te -ontrui
men.
- Te Jubbega werd de ontruimde wó-
n-inig, diie nog wed -aan het burgerlijk
armbestuur toebehoorde, dadelijk af
gebroken-. Te Oudelhorn© moest men
de turf en aardappelen in de woning
laten, want niemand daar wilde aan
Gemakkelijk en zonder strijd? Het
hoofdstuk „Hok Matts Eriksson" leert
'h'et wel anders, leert hoe de liefde tot
den eigenbebouwden grond en het
©igengeb-0uwd© huis, de liefde zelfs
tot -den eigen zo-o-n overtreffen kan.
Dus zegeviert zij ook over de aanhan
kelijkheid aan de nieuwe leer. ,,'t
j Was wel zijn bedoeling d© hoeve te
j verk-oopen, maar het ging niet."
I De Ingmarshoeve gaat wel. De
j beschrijving van die verkooping is
I ©en der prachtigst© hoofdstukken uit
dit boek. Meesterlijk is hier de strijd,
•die Ingmar doorworstelt, geleekend.
In dien strijd gaat zijn trouw aan
Gertrud verloren. Een rijk man koopt
de hoeve voor zijn schoonzoon, die
schoonzoon zal Ingmar zijn.
Gertrud trekt met de anderen meê
naar Jeruzalem, en Ingmar blijft
acliter, niet een vrouw, die hij niet
Tefheeft, op de hoeve, die -hij meer
liefhad dan zijn beminde.
De tocht naar Jeruzalem isgrootsch.
Hoe heerlijk-mooi zijn al die kleine
tooineelen, fijn als tusschen,spelen van
zachte muziek, ik waag biet niet
er aan te beginnen. Doch- op dat aan
doenlijke afscheid van Ljüng, Björn
en zijn broeder vestig 'k toch de aan
dacht van eiken lezer van dH mach
tige hoek.
Het tweede deel beschrijft 'liet le
ven in Jeruzalem, dat de schrijfster
hij aanschouwing kent. Maar zij leent
■ook zijn droeve geschiedenis van
twist en krakeel over de heilige
plaatsen en als ©en klagend© fuga
gaat vooraf het hoofdstuk „De Heili
ge rots en het Heilige graf", waarin
van die twisten wordt gesproken.
Toch komt dit hoofdstuk mij voor
't minst gelukkige gedeelte van het i
geheel© werk te zijn. De vorm, waai'- j
in de geschiedenis dier twisten iW.ordt
verhaald, is die van een nachtgesprek
tusschen rots en graf,_ een gesprek
•vol schoonheden van 'uiting en van
vorm, maar als geheel te los van den
verbaalgan-g, te uitgesponnen ook onx
steed's te boeien, vooral waar de iet-
wat-vreemde situatie, Mrs. Gor
don, dit tweegesprek aaiihaorende
die-, vluchtiger behandeld, van een
mystieke bekoorlijkheid kon zijn, in
plaats daarvan als een mislukte too-
neelschikki.ng ons treft.
Veel krachtiger en beter daarente
gen is bij volgend© hoofdstukken de
vertelling, Da.ar is Selma Lagerlöf
weer in haar kracht, doet zij weer de
menschen leven, die zij zoo goed
kent. Toch schijnt ook hier, evenals
trouwens in deel I, de mystiek tus
schen de regels der beschrijving
door. Welk een -machtig beeld is bijv.
de Kruisdrager, arme idioot,
die „meent, dat hij het kruis van
Christus draagt, en dat 'hij 't voort
moet sleepen, tot hij iemand gevon
den heeft, die 't in zijn plaats moet
dragen" Plotseling is hij verdwenen,
maar, „den morgen na de aankomst
van de Dalecarlisch© boeren in Jeru
zalem, vonden de G-ordonsche kolo
nisten het- geweldig© kruis op jde hoo-
g© stoep voor den ingang van hun
huis".
Ja, Ihet kruis is gekomenJ in de ko
lonie. Ziekte, dood en krankzinnig
heid, laster en verraad dreigen van
allen kant; ook de „Christenen" in
ONGELUKKEN.
De vrouw vau den veehouder S. Z.,
te Molkwerum, die gisteravond op
zolder iels moest verrichten, had daar
bij Jxieit ongeluk van die ladder te val
len, waardoor zé zich zoo ernstig be
zeerde, dat -ze aan do gevolgen is over
leden.
Algemeen is de deelneming in dit
droevig ongeval.
G,Lw. Crt.")
GEVAARLIJK VLEESCH.
iMen schrijft aaxxide „N. it. Gt.":
lloe noodig ihoj is -de vleeschkeuring
bij de wet te regelen en nie-t over te
laten aan bet gebrekkige toezicht vol
gens goedvinden van gemeentebestu
ren, iblijüfit uit (liet volgende:
In ©en niet -onbeduidende gemeente
van N.--Brabant is o.a. keuring van
r.undvleesok, vóór bet ixx consumtie
gebx-acht wordt, bij politieverordening
verplicht gesteld en is een gesalari-
©erd keurmeester, daarvoor aangewe
zen.
'Onlangs wordt aaxx -dezen keixnis ge
geven door een 'veehouder, dat bij hem
©en koe op stal gestorven was; zonder
hef beest te -zien, gaf -de keurmeester
een gestempeld bewijs af, dat 'het
•vleesch -mocht worden uitgeslacht on
in consumtie gebracht. Deze koe was
gestorven aan miltvuur; trouwens al
was de keurmeester -het cadaver gaan
izieii', zou Ihij vermoedelijk toch even
zeer. een 'bewijs van onschadelijkheid
lliebben afgegeven; de man toc'h llieeft
er geen 'verstand van.
Enkele dagen 'later stierf bij den-
zelfden veehouder nog een rund ,©n in
de -onmiddellijke buurt stierven kort
daarop nog twee beesten; hierbij was
een -veearts tegenwoordig geweest, die
kon zien, idat -zij door miltvuur waren
aangetast ©n die alle maatregelen
heef! genomen om verdere uitbreiding
tegen te gaan. In-tussclien was liet ©er-
ste -beest, zooals op doppen gebruike
lijk is, tegen lagen prijs bij de buren
rondgevent en verkocht; gelukkig is er
niemand ziek.geworden door het eten
en kon een groot gedeelte van het
vleesclii later nog vernietigd worden.
Toch is vrij zeker alle gevaar nog niet
vei'dwenen, (wanneer men bedenkt, dat
de huid van een aan- miltvuur gestor
ven dier nog langen tijd haar besmet
tingsvermogen behoudt en het niet
meer mogelijk is na te gaan, waar de
ze gebleven is en dat ook vooral het
bloed en andere afval hier en daar in
Jeruzalem la-ten deze Christenen
niet met rust. Dit alles wordt oaxs be
schreven op oen wijze, diie den lezer
geheel in beslag-neemt. Hoe prachtig
bijv. is het verhaal vaxi de Paradijs-
bron, een juweeltje waarlijk 1
Zijn we intusschen van Ingmar,
die niet meê n-a-a-r Jeruzalem toog, af?
Neen, want onverwacht verschijnt
hij in de vergadering der Gordon-
nisten, binnenkomend zooals de -boe
ren in Dalecarl'H binnen komen en
dan zien de Amerikanen de boeren
uit Daiecarlië, dié d'aar met hen
staan te zingen, verwonderd aan,
„want misschien zonder dat ze 't
zelf wisten, waren ze allen begonnen
iin 't Zweedsch te zingen".
Welk een wei-eld van weemoed,
van heimwee naar het Zweeidsche
land, spreekt zich in die enkele woor
den uit
Hoe komt Ingmar daar?
Zijn vrouw, Barbro, heeft gezien
welk onrecht zij pleegde ©n welk leed
zij veroorzaakte aan haar man en
aan Gertrud. Scheiden wil zij, opd'al
Ingmar goed make wait; hij -jegens
Gertrud bedreven heeft, ©ai zoo ver
trekt daax Ingmar naar Jeruzalem om
Gertrud te halen. Maar in beider
h-a-rt is veel gebeurd, dat scheiding
'hoeft gemaakt voor altijd. Ingnia.'r
.leert, dat hij ook jegens Barbro ver
plichtingen heeft, en Gertrud: kon
hem maar éénmaal liefhebben. Zij
vin-den eikaar wel, maar als vrien
den, niet nx-eer als gelieven, wa.t haa.r
hart behoort aan Bo Ingmar Mon-s-
so-m
Toch is Ingmar's komst in Jeruza
lem niet tevergeefs. Want hij leert
den kolonisten dat slechts één ding.
hen 't heimwee naak 't oude land kan
do-en oi ver winnen, namelijk de ar
beid van .dat land, hij leert ze ook
hier te ploegen en te zaaien. Dan
keert hij. Hij moet terug, want een
kwaadaardige oogziekte, dreigt met
blindheid. Gertrud zal den hulpelooze
geleiden, en Bo Ingmar Manssoxi
'haar.
En-zoo komen zij' gedrieën in Daie
carlië terug, en daar vindt Inganar
zijn vrouw en Barbro haar man,
en beiden hun ki-nd. „Ilc weet nu",
waarom Vader zei, dat de Ingmar
sens de beste menschen in (de ge
meente wiaren", zei Barbro.
,,'t Is omdat God' ons -meer barm
hartigheid bewijst d'an anderen",
antwoordde Ingmar. Hij heeft ge
leerd, als de Ingmarseiïs, niet eigen,
maar Gods wegen te gaan.
Ziedaar 't "dorre geraamte van dit
warm-ievende boek.
Geen aanmerkingen
O, ja. wed Met de theolog:e
van Selma Lagerlöf zal menigeen 't
niet kunnen vinden, maar ,wat raakt
mij dat, wat raakt het den lezer, d>e
■liet leven en d© -poëzie in het leven
bemint „Jeruzalem" is ©en zuiver
menschelijk en valkomen rein. boek,
va.n begin tot e!nde. Niemand behoeft
te vrcezen, dat hij 't niet ais ge
schenk aan zijn liefste kind zou kun
nen geven.
Worde het daartoe, in de komende
weken, waarin zoo vaak naar ge
schikte boekgeschenken wordt ge
zocht veelvuldig uLi-gekozen
DRIESTAR.
