NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
24e Jaargang. No. 7180
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
WOENSDAG 21 NOVEMBER 1906 M.
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTENTIËN:
per drie maanden: ll^tt Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem1.20 Haarlem van 15 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) J*30 Jf Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
Franco per post door Nederlandnn?i' IB 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
GöSSstreerd6 ZonT^blad, 'voor Haarlem Ck37j1 Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
nSOE^ BïiAD.i
AGENDA
WOENSDAG 21 NOVEMBER.
Teyler's (Stichting: VoordrachtDr.
üg. Dubois.
Teyler's Museum: Tentoonstelling
an Pfeotogravuren enz.
.Gebouw (Sint 'Bavo: Bazar ten bate
&r Groen van. Prinstererschool, 10
8 en 2—5 iuur.
Café-zaal De Kroon: Wiener Danien
[apel „Eupthemia".
(De Kroon: Chr. Zangvereeniging
God is mijn Lied": 'Uitvoering, 8 uut.
Bijeenkomst Technische Vrienden-
ring.
Schouwburg Jansweg: Orig. Wie-
er Operette ,,Die >Fledermaus", 8 uur.
OM ONS HEEN
ccccxxxi.
rAAT&EXPiLOITATIE VAN
SPOORWEGEN.
Als iemand biji het lezen van dezen
tel soms zegt: ,,baih, wat een verve-
ind onderwerp!" dan wil ik hem' 'her-
meren aan de opmerking van een he-
end staatsman: ,,er zijn geen verve-
inde onderwerpen." "Wij zijn alleen
ikwijls niet in staat, de beteekenis
an zulke onderwerpen in de rnaat-
ihappij, die hare belangwekkendheid
ifmaakt, te doorgronden*
Ën in elk geval kan de q.uaestie der
aatsexploitatie van spoorwegen geen
irvelend onderwerp zijn. Hebben wij
len niet, de een meer de ander rain-
ir, ons heele leven lang met de
k loorwegeu te maken en zou 'het dan
e pervelend" kunnen zijn, na te gaan
oe ze geëxploiteerd moeten worden?
Nu moeten we elkaar goed hegrijpen
Is iemand in deze zaak een belang
rol mocht willen gaan spelen, er
1 rordrachten over houden of boeken
ver schrijven, dan moet hij zich maar
•ms een jaartje in de eenzaamheid
'(zonderen om den stapel boeken en
rlikeden te bestudeeren, die daarover
êsdhreven is en nog dagelijksch ge
dreven wordt. Het eenige wat ik hier
au doen, as dus den lezer een klein
•verzicht geven, .van eenige hoofdar-
ementen, die voor en tegen staatsex-
oit.atia onzer spoorwegen worden
angevoerd.
'Zooals men weet is de zaak op dit
[genblik aan de orde. De vereeniging
Nederlandsclhe werkgevers ver-
'iaarde zich met overgroote meerder-
(139 van de 148 leden) tegen
iaats-exploitatie, de Maatschappij
in Nijverheid zal weldra de zaak in
are afdeelingen laten behandelen en
5 leden van de Tweede Kamer zullen
r et beginsel hebben onder de oogen te
an, in den vorm van een motie- der
rijizinnig-democratisclh© fractie.
'De zaak wordt den leeken gemakke-
gemaakt, doordat in de Novem-
ir-aflevering van het Tijdschrift voor
ijverheid de meening van een vóór-
van een tegenstander der 'Staats-
iploitatie zijn afgedrukt. De heer U.
Schilthuis van Groningen is 'de een,
sheer Mr. II. Smissaert de ander. En
n van de belangrijkste argumenten
O laatstgenoemde is, dat bij par
eu 1 i r e exploitatie het
eginsel van de eoncur-
enti© behouden is g e to 1 e-
e pi-
Zoo niet alle, zegt hij, dan toch zeer
lie der door de Maatschappijen in
it verkeer aangebrachte verbeterin-
sn zijn onder den prikkel der mede-
iaging tot stand gekomen en met die
srheteringen waren veelal niet slechts
staat die plaatsen, waar de ooncux-
intie zich direct deed gevoelen, doch
'k andere, daar toch meestal de
laatregelen waren van algemeenen
ird. Staats-exploitatie nu zou zijn
Igneming van alle concurrentie op
óorweggebied.
De heer Schilthuis is van een andere
Seeing. In verreweg het grootste ge-
slfe van ons land, zoo zegt hij, be-
iat geen concurrentie.
En zooals de ervaring in Engeland
pt, duren de voordeelen der onder-
concurrentie van de spoorweg-
slechts zoolang, als
pthun belang meebrengt ihunne me-
te staken ien het vervoer te
[Selen in onderling overleg. Wanneer
N zich begeeft buiten het onmiddel-
keterrein, waarop de strijd dtr con-
ffeerende maatschappijen gestreden
wordt, ondervindt men bij voortduring
de nadeelen van het gebrek aan suri-
treinen, goede verbindingen en vooral
van de noodige waggons voor het ver
voer van goederen.
En de heer Smissaert weet juist zoo
veel goeds vau dat goederenvervoer te
'zeggen. Hij noemt onze go ederen-
it a r i e v e n o v e r h e t algemeen
genomen 1 a a g; d e s p o orweg-
m a a t s c h a p p ij e n heb b e n
onzen doorvoerhandel pp
krachtige wijze bevorderd
en O'ok toet binnenlandse h
verkeer tot ontwikkeling
gebracht.
De heer Schilihuis ontkent dat niet,
maar zoekt er een andere verklaring
voor, dan de concurrentie van de
■spoorwegen: namelijk de mededinging
van de talrijke waterwegen in ons
land. Ook bij staats-exploitatie zullen
deze waterwegen blijven en zal deze
concurrentie voortgezet worden. En
wat betreft het personenvervoer is de
heer Schilthuis het allerminst met zijn
tegenstander eens, die als stelling
neerschrijft, dat men hier te
lan de nietinon gunstig er
conditie verkeert dan in
D u i tsc h 1 a n d.
De personentarieven, zoo schrijft de
heer Schilthuis, zijn in ons land niet
laag, vergeleken met die daarbuiten.
Door abonnementen, tienrittenihoekjes,
kilometerhoekjes kunnen zij die veel
reizen daaraan gedeeltelijk tegemoet
komen en in drie maanden van elk
jaar ook het groote publiek door va-
cantiekaarfcen, mits over groote afstan
den, maar over het -geheel is de re
geling van het personenvervoer in ons
land zeker niet van dien aard, dat die
gunstig afsteekt bij andere landen.
Een ander belangrijk punt is dit: D e
ervaring leert, dat expl o i-
tati-e van overheidswege
d u u i'der is, ,d a n van w e -g e
p ar t i cul ie ren.
De stelling is -van Mr. Smissaert.
Naar zijn meening staat vast, dat het
Rijk duurder 'houwt, duurder exploi
teert, in één woord duurder werkt, dan
particulieren Maar de heer Schilthuis
is daarvan volstrekt niet overtuigd.
Hij meent waargenomen te hebben,
'dat velen die daarbij vroeger zwoeren,
niet zoo vast meer in hun schoenen
staan. 'De gemeentelijke exploitatie
van sommige bedrijven leidt z. i. tot
heel andere gevolgtrekkingen en die
van Amsterdam vertoonen cijfers, .die
de tegenstanders van exploitatie van
overheidswege tot nadenken stemmen.
De quaestie 'heeft nog een politieken
kant pok. Exploitatie van
Staatswege stelt den be
trok k e n ;M i n i s t e r i n e e n o n-
g e w e n s c h t e verhouding t e-
genoverhetP arlement. Met
andere woorden wil Mr. Smissaert zeg
gen, dat tegenover de Kamers of ©en
afzonderlijk (spoorweg) minister of
een der andere ministers de verant
woordelijke persoon is, die ook aan
alle invloeden van het parlement bloot
staat. Er kan misbruik bestaan van
parlementairen invloed bij den aanleg,
maar ook bij de exploitatie van Spoor
wegen.
De heer. iSchilthuis alweer is hiervoor
niet bang. Hij acht een zelfstandige
directie, afgescheiden van eenig mi
nisterie, zeer wel mogelijk en wijst op
de Fransche regeling, hierin bestaan
de, dat ©en commissie van 12 tot 15
leden eens per week bijeenkomt voor
de regeling der loopende zaken. Daar
boven staat een Commissie van 48 le
den, gevormd door 8 leden van den
Senaat, 8 van de Kamer, 16 spoorweg
beambten en 16 vertegenwoordigers
van 'handel en nijverheid, met den Mi
nister als'Voorzitter.
Commercieel e opvatting
derzaken, eigen aanparti-
culiere spoorwegmaat
schap p ij en, i s b ij Staats
exploitatie niet te ver
wachten, betoogt Mr. Smissaert
verder. De directies weten hun amb
tenaren en beambten te doordringen
van dien geest, die voor een coulante
behandeling van zaken een onmisbare
voorwaarde is; die ambtenaren weten
commercieel te zijn. 'Zullen ook de
Staatsambtenaren aanvankelijk op die
wij-ze willen optreden, spoedig zal de
eigenaardige plooi, die in Regeerings-
bureaux pleegt te heerschen, zich doen
gelden; men zal boven een commerci
eel© behandeling der aangelegenheden
de voorkeur geven aan stipte orde en
strenge Tegelmaat hij de afwikkeling
van zaken, aan de onverkorte naleving
van reglementen en voorschriften, 'het
navolgen van antecedenten; men zal
niet durven of niet willen gaan huiten
den afgehakenden, steeds betreden
weg.
Maar daarmee stemt de heer Schilt
huis volstrekt niet in. Commercieele
opvatting, zoo meent hij, zoekt men
bij' de ambtenaren van de bestaande
spoorwegmaatschappijen meestal te
vergeefs. Als regel gaat niemand hun
ner buiten het hun aangewezen terrein
van werkzaamheid, hoe beperkt dat
mag wezen, durft "niemand het gering
ste te ondernemen op -eigen initiatief,
een groote algemeene vrees, aan zijn
superieuren te mishagen, bezielt zoo
goed als het geheel e personeel, men
heeft slechts één doel, zich te dekken,
één vrees, die voor een berisping, voot
schorsing of ontslag. Als aanbeveling
voor staats-exploitatie wijst de heer
Schilthuis op ipost- en telegraaf en ont
boezemt de ietwat merkwaardige ver
klaring, dat men over de telephoon de
ernstige klachten verneemt in die
plaatsen, waar de netten in handen
zijn van particuliere maatschappijen.
Wanneer ik nu nog zeg, dat de heer
Smissaert het "bezwaar oppert, dat
handel :en nijverheid bij staats-exploi
tatie hun belangen bepleitend, in den
(Staat geen onpartijdigen scheidsman
zouden vinden, maar een rechter in
eigen zaak, dan. heb ik de voornaam
ste van zijn stellingelf meegedeeld. De
heer Schilthuis van zijn kant ziet
groote bezuiniging in het feit, dat bij
Staats-exploitatie niet meer, zooals te
genwoordig, vier directies met hunne
staven noodig zouden wezen-
En hiermee hebben we -even, heel
even maar, gegrasduind op het wijde
veld van de spoorwegvraag.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
VERKIEZINGSMAATREGELEN
IN RUSLAND.
Verleden week is gewezen op de
Russische regeeringsmaatregelen voor
die' aanstaande Doema-verkiezdngen,
waardoor aan groote aantallen kie
zers het kiesrecht wordt ontnomen.
Maar daarbij laat de regeering van
Stolypin het niet. Zij wil ook de ver
kiezingspropaganda der oppositie
partijen onmogelijk maken door de
meest krasse maatregelen van onder
drukking.
Da Russische bladen melden, dat
bij het departement van politie ©en
lijst is aangelegd der personen, wier
aanwezigheid, gedurende d© verkie
zingen, in hun kiesdistrict niet ge-
wenscht is, en {tóe daarom gedurende
den verkiezingsstrijd uiJt hun district
zullen worden gebannenDat is wel
de beste methode om die oppositie tot
zwijgen te brengen.
DE BOND VAN 30 OCT.
Zondag is te Petersburg een zeer
druk bezochte vergadering gehouden
van den Bond van 30 October.
Goetsjkof, de voorzitter, hield een
rede, waarin hij zeide, dat die kiezers
voor de volgende Doema blijk zullen
geven van (helderder inzicht en gerijp
tere opvattingen dan die veor die eer
ste. Wie burgerlijke rechten mocht
willen verwerven langs revolutdonnad-
ren weg, door het vaderland in be
roering te brengen, die meest zich
maar bij de cadetten en andere l'nks
staande partijen aansluiten.
De partijen der rechterzijde, zoo
verklaarde hij, zijn in de agrarische,
de 'arbeiders- en de schoolquaestie
vooruitstrevend democratisch, ze zul
len zeer gewensohte bondigenooten
zijn, zoo nog niet thans, dan toch na
de verkiezingen, in den strijd voor
de handhaving der voorrechten van
de monarchistische staatsmacht, 'n
de quaesUe der nationaliteiten en van
de wereldpolitiek.
De advocaat Plewako hield eene
toespraak, waarin hij o. m. betoog
de
,,Wij zijn verdedigers der waarhed
en der gerechtigheid en zijn van mee
ning, dat het welzijn van het vader
land niet- moet worden bevorderd
door het staal van het zwaard, maar
door het ijzer van de ploegschaar.
Wij zijn monarchistisch gezind,
maar de monarchie is niet ons sym
bool desniettegenstaande is ze ons
heilig, -want ze heeft groot© dingen
gedaan voor de ontwikkeling van ons
land. We zullen echter de hand niet
reiken aan ben, die de vorsten van
Rusland1 willen verhinderen beheér-
schers van vrije mannen- te zijn-, maar
doe hen willen vernederen tot gebie
ders over slaven.
„Eendracht maakt sterk. We zul
len naar d© stembus gaan' met het
gebed op de lippen, dat God ons een
profeet moge zenden, die Rusland
redt. Het vrije Russische keizerrijk
leve, bestuurd .dtoor een Tsaar, die zich
laat raddn door de beste geesten en
do beste harten van het vaderland."
Uiilt andere Landen.
DE GEVANGENNEMING VAN
FERREIRA.
Het blijkt, dat alleen, gebrek aan
water Ferreiru genoopt heeft om zon
der vdchten zich over te geven.
De Kaapstadsehe correspondent
van „Central News" seint, dat Fer-
reira en de zijhen zullen moeten te
rechtstaan voor moord, poging tot
moord en roof.
De prompte maatregelen door de
Kaapsclie regeering genomen, heb
ben zware onkosten noodig gemaakt,
maar die gereedstaande troepen zijn
thans ontbonden. De korte veldtocht
der Engelschen moet hebben aange
toond, dat de landelijke bevolking In
de noordwestelijke Kaapkolonie voort
durend sterk anti-Engelschi blijft en
meer 'geneigd was de mannen van
Ferreira te helpen dan de dezen ver
volgende Engelschen'.
UIT MAROKKO.
De „Times" verneemt ui:t Tandzje-r,
dat Riaisoeli -dien- kadi waarschuwde,
dat deze verder geen landaankoop,
noch -verkoop moet bekrachtigen zon
der zijn, Radsoeli's machtiging. Hij
zal elke overdracht van grond belet
ten Buitten Taudzjeo- is het gezag der
Maroikkaansch© regeering dermate
gedaald, dat alle Marokkanen, die dat
konden, hiebben geweigerd de feesten
aan het einde der Ramadan (vasten
maand) te Tandzjer bij te wonen, daar
zij er de voorkeur aan geven ze met
Radsoeli binnenslands te vieren. Daar
om bleef haast iedereen weg van de
feestviering te Tandzjer, Zelfs de gou
verneur der stad.
AMERIKA EN CUBA.
Op Cuba worden de toestanden'min
der verkwikkelijk. De liberale kleur
lingen-leider, Juan Gualberto Gomez,
heeft openlijk verklaard, dat het tot
een opstand zal komen, -indien de
Amerikanen zich niet spoedig terug
trekken en helt besturen van Cuba
niet overlaten aan de Cubanen zei
ven.
Aan den anderen kant is een groep
invloedrijke Cubanen er vast toe be
sloten, 'de Amerikanen tot blijven te
dwingen. Zoo noodig zelfs door het
opzettelijk vernielen van eigendom
men van Engelsche maatschappijen.
Engeland zou dan zoo wordt gere
deneerd er zeker bij de Vereenigd©
Staten op aandringen, dat een krach
tig en bestendig Amerikaansch be
stuur op Cuba gehandhaafd blijft.
JAPAN EN CALIFORNIë.
De Japansche regeering schijnt be
sloten te hebben, de bevolking van
San Francisco een lesje t© geven.
Zij zal daarbij geheel te werk gaan
volgens de methode, welke de zooge
naamde beschaafde staten gemeenlijk
volgen ten op-zichte van minder be
schaafde, althans zwakkere naties
namelijk door het sturen van een es
kader. Dit zal geschieden in het vol
gend voorjaar.
Reeds heeft de Japansche regeering
een krediet van 1/4 ton NedJerlandsch
toegestaan voor de kosten van het be
zoek. Het is nu maar te hopen, dat de
inwoners van San Francisco, als het
eenmaal zoover is, de Japansche zee-
tóeden zuitóen ontvangen als goede en
hoffelijke gastheeren. Maar op ce
hoffelijkheid van Californiërs jegens
Japansche Jantjes in de tegenwoor
dige omstandigheden is voorzeker
niet te rekenen.
Het aangekondigde vlootbezoek lijkt
een gevaarlijke proefneming.
HET DEENSCHE KONINGSPAAR
TE BERLIJN.
De koning en de koningin van De
nemarken kwamen Maandagmiddag
te Berlijn aan en werden hartelijk
ontvangen door den keizer, die keize
rin, de keizerlijke prinsen en prin
sessen. Het gezelschap reed tusschen
eene haag van vereenigingen, school
kinderen en militaireu naar het slot,
luid toegejuicht door het publiek.
Op de welkomstrede van den eer
sten burgemeester antwoordde de
koning, dat hij niet slechts als huur
man, maar 'afls trouwe vriend van
den door hem zoo hoog vereerden
keizer was gekomen.
De keizea* verleende aan koning Fre-
derik de keten van de orde.van don
Zwarten Adelaar en aan de Deensche
koningin die Louase-orde met liet j aar-
tal 1813.
Te 1 uur werd in den familiekring
de lunch' gebruikt in de kleine eet
zaal van het koninklijk slot.
DE VLEESCHNOOD IN
DUITSCHLAND.
In den Rijksdag werden Maandag
dn interpellaties over den vleesch-
nood en die hooge vledschprijzen ge
houden.
De minister Von Posadowsky-Weh-
ner verklaarde, dat de Rijkskanselier
bereid is, die interpellaties t© beant
woorden, en hoopt dat dit binnenveer-
tien dagen zal kunnen geschieden.
Stadsnieuws
Provinciale Staten
De vergadering van de Provinciale
Staten van Noord-Holland werd he
den, Dinsdagmorgen, te half elf her
opend door den voorzitter, den heer
mr, G. van Tienhoven, Commissaris
der Koningin in deze provincie, met
gebed.
De voorzitter deelde roede, dat al de,
in de vorige bijeenkomst benoemde
Commissies, hun rapporten hebben
uitgebracht, waarvoor spreker dank
aan de leden bracht, inzonderheid
aan de rapporteurs.
Als eerste punt van behandeling
werd aan de orde gesteld, de vast
stelling van een reglement voor den
Zuider-LegmeerpoldeT.
Eenige discussie ontstond over de
vraag, of men de verkiesbaarheid tot
bestuurslid van den polder zal
bepalen op 5 of op 1 H.A.
De heer G. A. van Hamel verdedig
de namens de Commissie het amen
dement, om de verkiesbaarheid op 1
H.A. te stellen, terwijl de heeren Mr.
F. Th. Westerwoudt en Jb. Zijp Hzn.
deze vermindering bestreden.
Ten slotte wierd, met 35 tegen 31
stemmen, besloten, toch 1 H.A. aan
t© neraexi.
Aan A. D. Zur Muhlen te Amster
dam werd ten 'behoeve van zijn
I stoomvaartdienst Harlingen-Vlieland-
Terschelling over de eerste helft van
1907 een subsidie van ƒ2000 toege
zegd.
De heeT Mr. W. H. K. Monthaan
teekende protest aan tegen de wijze,
waarop het Hoofdbestuur Van de
Posterijen en Telegraphie opgetre
den is, om een nieuwen exploitant
•voor dezen dienst te zoeken. Men
heeft de Commissie uit de Staten ge
heel genegeerd, wat z. i. ongepast is.
Zonder stemming werd aan de
VISSCHERIJ-SCHOOL TE
IJMUIDEN
over het jaar 1907 een bijdrage van
1500 toegezegd, mits het Rijk over
dat jaar ƒ3000 beschikbaar stel't.
Ook werd het voorstel van de Com
missie. aangenomen, om over 1906
nog een bijdrage in de kosten van
250 te geven.
Veel gesproken werd over het voor
stel van Ged. Staten, om aan de Ver
eeniging „Haarlem" een bijdrage te
geven van 250 in de kosten der uit
gave van een
GEVELCATALOGUS.
Verschillende leden, o. a. de hee
ren K. C. Wiersma, Mr. D. P. D. Fa-
bius, Mr. E. P. F. A. van den Bo-
gaert, P. L. Tak waren .van mea
ning, dat de uitgave ook zonder Pro
vinciaal subsidie zal uitkomen. Zelfs
ging de heer Van den Bo^aert zoo
ver, te veronderstellen, dat het werk
reeds.... kant en klaar is en een der
leden het reeds in zijn bezit heeften
enkele zijner colIega-Staten-leden
heeft laten zien.
Nu stond de heer Mr. J. N. J. E.
iThijssen op, ora te verklaren, dat het
werk nog gemaakt moet worden. De
leden zijn misschien in de war ge
bracht door het door spreker meege
brachte hoekje „Haarlemschie Hof
jes", een eerste uitgave der Vereeni
ging „Haerlem".
Deze mededeeling verwekte eenig
gelach, nog meer toen een der leden
aan den heer Van den Bogaert vroeg,
of dit juist was, dat *>ij op die wijze
op een dwaalspoor was gekomen.
Dit werd dan ook door dezen heer
gedaan.
Mijnheer de voorzitterDe heer
Thijssen is een autoriteit op dit ge
bied, zoodat ik... ik hem moet geloo-
ven (H'lariteit).
Ten slotte werd hJet voorstel van
Ged. Staten, om de ƒ250 subsidie te
geven, aangenomen met 37 legen 33
stemmen.
Alsnu kwam aan de orde het ver
zoek der Vereeniging tot
BESTRIJDING DER TUBERCULOSE
te Haarlem, om een subsidie van
ƒ1000 per jaar te mogen ontvangen.
Zooals wii reeds zeer uitvoerig mede
deelden, stelden Ged. Staten en de
meerderheid van de Commissie van
Rapport voor, het verzoek af te
wijzen.
De rij van sprekers over deze. zaak
werd geopend door onzen HaaTlem-
schen afgevaardigde Jhr. Mr. J W.
G. Boneed van Hogelanden, die uit
voerig de quaestie naging, en het
verzoek van de Vereeniging warm
aanbeval. Spreker ging na, wat ©r
op het terrein der hygiëne in het bui
tenland o-edaan wordt, o. a. in Zwit
serland en België.
't Is waar, door het verleen en dezer,
subsidie, betreedt de Provincie een
geheel nieuw terrein. Dit is algemeen
bestreden, maar waarom Het ter
rein, waar men op komt, zal gelde
lijke offers kosten, maar het is een
dankbaar terrein van werken en hïet
gefld zal goed besteed worden.
Een andere Haarlemsche afgevaar
digde, Mr. W. A 't Hooft, was voor
afwijzing van het verzoek. De Pro
vincie kan wel subsidie eren, maar
wij leden snijden riemen van een an
der mans leer, wij beschikken over
de portemonnaie van de belastingbe
talers. Wii Staten mogen niet dieper
in die portemonnaie tas tea dan nood
zakelijk is. De zaak, waarvoor het
geld wordt gevraagd, kunnen wij ge
rust overlaten aan het part'culder
initiatief, en bovendien heeft de ge
meente Haarlem een ruim subsidie
gegeven.
Weer was het een Haarlemmer, die
thans het woord nam. Dr. J. Timmer
ging meer op het wezen der zaak in,
betoogd©,_ dat de Vereeniging een
volks ziekte bestrijdt, want tuber
culose is een volksziekte, eri daarom
•steun verdient. Laat men alleen maar
bedenken, dat er 1/7 gedeelte van alle
mensohen aan de tuberculose, aan
den sluinenden moordenaar sterven.
Het. werken van de Vereeniging is
zeer goed. en wordt met succes be
kroond. Van 'het particulier initia
tief kan niet meer gevorderd worden,
er wordt reeds zeer veel door de par
ticulieren gedaan.
Hierna werd gepauseerd.
In de middag-vergadering werd nog,
na veel discussie, de aanvrage om
subsidie verworpen met 45 tegen 23
stemmen.
„HET EILAND LOMBOK".
Op uifbnioodiiging van het „Koloniaal
Museum", alhier, hiëld de heer J. C.-
van Eerde, oud-ambtenaar B. b.,
Maandagavond ©ene voordracht over
„Het Eiland Lombok".
De bovenzaal van „De Kroon",
waar de voordracht werd gehouden^
was zeer goed bezet
Aan de hand van een verhaal van
een tocht door het eiland wist die heer
Van Eerde een aantal beiaugrijke bij
zonderheden mede te deelen over de
zeden en gewoonten; der Sasa.ks en
Bali neezen, die dit eiland bewonen.
Het reisverhaal behandelde een bede
vaart der Batóneezen naar de heilige
meren bij het Rindjani-.gebergte, wel
ke tocht d'qor eenige Europeanen
werd medegemaakt. De inboorlingen
togen naar de gewijde wateren, om
den daar verblijf houdenden god'
gunstig voor hen te stemmen, opdat
hij hun sawalh s rijkelijk bevochtigen
zou.
De spreker van den a/vond' schetste
hierbij meer in t bijzonder het kin
derlijk geloof der Batóërs, die hunne
geden uit rijden sturen op palingen,
ze op gezett© tijden in ©en draagstoel
maar het water dragen om ze daar
een bad te doen nemen en hen ten
slotte weer opbergen in een uitgehoU
den ballk hoog in de tempels.
Bovendien deed de heer Van Eerde
eenige mededeetóngen over de flora
en fauna van Lombok, waarbij ook tie
toestand van dien bodem besproken
werd.
Zoowel in zijne voordracht als later
bij de lichtbeelden wekte de spreker
herhaalde malen herinneringen op
aan den in 1894 door het Nederland-
sche _gouvemement gevoerden oor
log, die dit uitstekende gevolg heeft
gehad, dat een einde is gekomen aan
de rassen-oorlogen en volksopstanden
welke het schoone eiland verwoest
ten. Thans gaat de welvaart er met
reuzenschreden vooruit en is Lombok
tot een hoogen graad van bloei ge
stegen.
Een reeks lichtbeelden, dééls duide
lijk en goed, droeg er toe bij om de
herinnering 'aan het gehoorde vast
te leggen.
Een luid applaus was het loon voor
die boeiende voordracht des heeren
Van Eerde.
Ree tif i c atie.
Het dirukfouten-djuiveltje heeft giste
ren bij ons huisgehonden.
Allereerst dn het verslag van den
wedstrijd H. F. C.—Ajax. Daar staat,
dat het spel dn den beginne laks was,
omdat de II. F. C.'ers waarschijnlijk
dachten „we kunnen er toch niet
tegen op". Hier zijn echter eenige re
gels uitgevallen, in het oorspronke
lijk verslag staatomdat de Ajax-
menschen waarschijnlijk dachten
„we kunnen er toch niét tegen op",
en d© H. F. C.'ers „wij zullen het
toch wel winnen
Dit is een groot verschdl 1
In het verslag HaarlemH. B. S.
zijn voorts de spelers van Haarlem
gezet onder H. B. S., en de spelers van
II B. S. onder Haarlem.
Een bloombotóendlefstal heeft ni e t
te Heemstede, maar te Heemskerk
plaats gehad', en de beklaagde Munck
woont dan ook niet in Heemstedo,
maar eveneens in Heemskerk.
