NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
24e Jaargang. No. 7184
Verschijnt dageHjks, behalve @p> Zon- en Feestdagen.
MAANDAG 29 NOVEMBER 1908 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTENTIËN:
per drie maanden: IpliL Van regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem1-20 Haarlem van 15 regels ƒ0.75, elke regel meer ƒ0.15. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bii Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1.30 JJ Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederland 1.65 (0/tof50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
GSSïstreSf Zondagsbla'd, 'voor Haarlem 1 1 I 0.37H Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Abonnementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën
en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Pubticité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31bis Faubourg Montmartre.
EERSTE BLAD.
DIT NUMMER BESTAAT UIT 16
PAGINA'S.
AüENDA
ZONDAG 25 NOVEMBER.
Schouwburg Jaiisweg: To on cel- en
lOperette^Ensemble van Amsterdam:
/Marie Jeanne", 8 uur,
Brongebouw: Gymn. en Sohermver-
-eeriiging Concordia": 'Soirée Dansan
te, 8 uur.
Soc. Vereeniging: Hongaarsch Da-
mes-Ensemble: Concert, 8 uur.
De Kroon: Melpomene en Thalia:
„De Familie Morand", 8 uur.
Cafénzaal De Kroon: Wiener Dartien
Kapel „Euphemia".
Teyler's Museum: Tentoonstelling
■van Fihotogravuren enz.
Kleine Vereeniging: Specialiteiten-
voorstelling, 74- uur.
'MAANDAG 26 NOVEMBER.
Bovenzaal van bet Nutsgebouw.
'Cursus-C. Meijer: Wijsgeerige- inlei-
-iding tot de mystiek, 84 uur
'Soc, Vereeniging: Hongaarsdh Da-
mes-Ensemible: 'Concert. 8 uur.
Café-zaal De 'Kroon: Wiener Damen-
Kapel „Euphemia".
OM ONS MEEN
ccccxxxv.
EEN MODEL-GEVANGENIS.-
Sedert garen is die rechtsgeleerde en
rechtsprekende, wereld bezig een nieu
wen strafvorm te 'zoeken voor ben, die
zich in die. maatschappij ernstig heb
ben misdragen. Lijfstraf, zoo bad men
ondervonden, volhardde de ménsdhen;
opsluiting in gemeenschap gaf aanlei
ding, dat de jonge misdadigers door
de ervaren (boeven -werden -onderricht
en -de eenzame opsluiting brak den ge
vangene wél, maar verbeterde hem
niet. 'Nu is men tzoekende. Maar terwijl
wij nog verkeeren in het tijdperk van
-praten en schrijven, (hebben -de Ame
rikanen op dit gebied al een daad ge
daan en een proef genomen met een
heel nieuw stelsel, dat wel de moeite
van /een korte beschrijving waard is.
In den Amerikaanschen Staat Michi
gan wordt in de stad Jackson op aan-
stichting van dén 'directeur Aionzo
Vincent een proef genomen met een
geheel andere behandeling van ver
oordeelde misdadigers. Aanvankelijk
geheel tegen die publieke roeening dn.
De bladén schreven .artikelen onder
hoofdjes als „Waarom geen theepar
tijtjes?" en: „-Automobiel-reisjes -zullen
zeer goed werken", maar de directeur
liet zich daardoor niet van zijn stuk
brengen en hield vol. Hij dreef de
proef met zijn zevenhonderd gevange
nen door en... heeft daarmee resulta
ten verkregen, die de scherpste critiek
tot 'zwijgen hebben gebracht.
Graden van straf bestaan hier niet.
1 Zoodra een veroordeelde in de gevan
genis binnenkomt, wordt -hem meege
deeld!, dat wat de administratie van
de gevangenis aangaat, zijn misdrijf
lis uitgewisebt. Hij is niet langer de
moordenaar John Doe, over wiens
daad de heele streek den mond vol
heeft gehad, maar No. 7243, behooren-
ide in de proefklasse. Hij wordt op
merkzaam gemaakt op het feit, dat
binnen de muren van de gevangenis
niemand wraakzucht tegen hem koes
tert over zijn misdaad. Door zijn han
delingen heeft (hij zijn vrijheid opge
offerd, -diezelfde handelingen zullen
beslissen .over zijn toekomstig leven.
W-el moet hij de straf voor zijn mis
drijf ondergaan door afgesneden te
worden van de aanraking met "de
maatschappij, maar ,zoo leert men
hem terwijl de .Staat zijn daad af
keurt, is hij niet wraakzuchtig, ver
trouwt dat hij voor verbetering vat
baar is en wil hem, terwijl hij straft,
'de gelegenheid geven zelf zijn toe
komst te vormen.
Al wat hij bij zich heeft wordt h em
(afgenomen, behalve een paar kleinig
heden, hij krijgt -een bad en een grijs
pak, -het bewijs dat hij tot de proef
klasse behoort. Dezelfde ambtenaar,
die hem het bovenstaande heeft mee-
.gedeeld, vertelt hem nu ook, dat hij
eeni'ge voorrechten zal verkrijgen,
wanneer hij de regelen der gevange
nis prompt in .acht neemt, Ongehoor
zaamheid of onhandelbaarheid bij het
werk doen hem die voorrechten weer
verliezen en daarna kan hij zé pas
terugkrijgen door zich maandenlang
voorbeeldig te gedragen. De ambtena
ren en de gevangenbewaarders zijn
noch vrienden, noch vijanden, maai*'
alleen belast met de uitvoering der fee-
velen van de rechtbank.
Na deze mededeelingen brengt men
hem naar een cel, zegt hem dat 'hij
rooken mag en laat hem- daar een
poosje alles wat hij gehoord heeft
overdenken.
IDen volgenden morgen begint zijn
gevangenisleven. Te zes uur, bij- het
lulden van een bel, moet hij opstaan,
zijn bed' -opmaken, 'zijn cel stoffen en
zijn grijze pak aantrekken. Vijf en
twintig minuten later -wordt -zijn cel
opengesloten en marcheert hij in rij
en gelid tthet de -anderen naar de eet
zaal. -Hier 'krijgt hij zijn ontbijt, be
staande uit vleesch, aardappelen,
brood, bo-teir en koffie. Tien minuten
voor zeven schaart hij. zic-h weer in
de rij en marcheert naar de werk
plaats, die hem is aangewezen. Onder
leiding van fabrikanten of van den
Staat zelf worden in deze werkplaat
sen allerlei dingen gemaakt: machine
rieën, wagens, grafsteenen, landbouw-
benoodigdihaden en zoo meer. Som
mige veroordeelden krijgen werk in
de keuken, de waschinriclhting, de
kleermakerij' en de boerderij van de
gevangenis.
Behalve in de eetzaal en wanneer zij
ergens heen marcheeren mogen de ge
vangenen mét elkaar praten. Ieder
krijgt in de werkplaats een taak op,
die hij vervullen moet, daarna mag
hij voor zichzelf werken tegen een
vastgesteld tarief. 'Het verdiende geld
(krijgt ihij wel niet -in handen, maar hij
mag er itodh allerlei dingen voor fcoó-
-pein, bijvoorbeeld betere schoenen en
onderkleeren, dan die de Staat ver
strekt. Ook mag hij' (en daarvan ma
ken velen gebruik) zijn verdienste aan
■zijn'vrouw of andere familieleden zen
den. -Handige gevangenen kunnen per
-maand tiwintig, vijf en twintig, in het
gunstigste geval vijftig gulden over-
verdienèn.
Twintig minuten voor -twaalven
wordt de arbeid gestaakt en marchee
ren cle gevangenen weer naar de eet
zaal, waar een middagmaal wordt op-
gedischt, ongeveer gelijk aan 't ont
bijt, maar nu met groenten er bij. Vijf
minuten over twaalven izijn allen weer
aan 't werk tot kwartier over vieren.
-En dan 'gebeurt ier iets zeer merk
waardigs. Als het goed weer is, w-orden
al die zevenhonderd gevangenen, naar
buiten gebracht. Omringd dóór de ge
bouwen der gevangenis en verder door
dertig voet hooge muren ligt daar een
grasveld van andeihalven bunder,
waarop zij zich mogen vermaken.
Sommigen spelen baseball, een
zeer geliefd halspel van de Amerika
nen, anderen liggen op het grasveld
en luisteren naar de muziek van de
'gevangeniskapel, een korps van ruim
twintig man. Er wordt gepraat en ge
lachen.
De meesten dragen éen nette, blau
we, eeni'gszins militair gesneden uni
form, niemand zijn haar en baard af
geschoren 'en bij geen van de mannen
is de typischer gevangeniskleur -op te
merken.
De menschen in 't blauw zijn perso
nen, die zich ge ruimen tijd goed ge
dragen hebben, de grijzen behooren
zooals ik zed tot de proefklasse en een,
derde categorie draagt wit -en zwart
gestreept. Dat zijn de onhandelbaren,
'die' dan ook geen enkel .voorrecht ge
nieten, totdat zij w-eo-r door goed ge
drag berouw hebben getoond. In deze
klasse zijn evenwel zeer weinig men
schen. Toen de schrijver van 't artikel
waaraan ik een -en ander ontleen, de
'gevangenis bezocht, telde hij er maar
zes. Dezen wordt zelfs .vleesch en ta
bak onthouden. Ternauwernood kan
een scherp oog het half dozijn bewa
kers opmerken, die 'aan den kant op
verschillende punten een oog in 't zeil
houden. Van geweren of revolvers is
geen sprake, de bewakers dragen al
leen een stok.
Deze drie kwartier op het grasveld
worden door de gevangenen zeer ge
waardeerd. Zij weten, dat het voor
recht onmiddellijk zou worden inge
trokken, wanneer er ongeregeldheden
voorvielen en waken dus zelf voor de
orde.
Na drie kwartier wordt een bel ge
luid en marcheeren. allen naar hun
cel terug, waar zij een avondeten krij
gen van brood met koffie. Tot kwar
tier over zessen Is er dan een tijdperk
van ontspanning en uit menige cel
klinkt het geluid van mondorgel,
gitaar of banjo. W-eer luidt, een bei
en alles is stil. De gevangenen mogen
dan lezer- of schrijven, een 'avond
school of 'bidstond bijwonen, -of snuis
terijen maken, die aan bezoekers ver
kocht worden. Tal van gevangenen
maken van de uitstekende bibliotheek
■gebruik, /om zich' nuttige kennis eigen
te maken tegen den tijd, dat -zij huB
vrijheid 'zullen terugkrijgen.
Te negen uur gaat het licht Rit ev
iedereen naar bed
De cellen zijn goed verlicht en ge
ventileerd. Wie zich goed gedraagt,
•mag een karpet of mat koopen om op
de vloer te leggen/In het schouwburg-
zaaltje, dat idej gevangenen zelf ge
bouwd hebben, worden wel tooneel-
'voorstellingen -gegeven en een groote
da,g is ihet, wanneer een gevangenis-
negental base-hall speelt tegen een
club van elders, onder het oog van al
de andere gevangenen. De ervaring
dat hun goed gedrag ialtijd beloond,
hun sledbt gedrag' altijd gestraft met
intrekking van voorrechten, werkt
leerzaam "zelfs op domme misdadigers
■en doet hun de beteekenis van eelfbe-
heersehing gevoelen. Wanneer de ge
vangene in de maatschappij terug
keert met den indruk, dat hij zelf al
leen de maker is van zijn eigen toe
komst en dat belooning en straf ook
daar, evenals in de gevangenis, zul
len komen naar gelang hij de -éene'of
de andere verdient, -dan is. reeds veel
gewonnen.
In Michigan zijn alle vonnissen voor
misdaden, behalve die wegens moord,
onbepaald. Dat wil zeggen,- dat de
duur der gevangenschap, boven een
zeker minimum, wordt bepaald door
den Raad van Vergiffenis (Board of
P ar d o n s)„ Wanneer deze Raad
'door ihet gedrag van den gevangene
en de rapporten van de ambtenaren
meent dat een gevangene voortaan
een eerlijk leven zal leiden, dan kan
hij na het minimum van den straftijd
te hebben uitgediend, worden vrijge
laten, wanneer een vriend1 hem een
betrekking kan verschaffen en toezicht
over hem houden wil. Bovendien moet
bij' izioh elke maand, mondeling of
schriftelijk, aanmelden bij den direc
teur, met opgave van zijn arbeid, zijn
verdienste en -de manier, waarop hij
die besteedt. Sdhiet hij daarin te kort.
dan wordt hij zonder omslag weer ge
arrestaerd en in de gevangenis ge
bracht, om daar op de laagste trap
weer te beginnen.
De schrijver zegt ons, dat dit stelsel
goede gevolgen heeft opgeleverd. In elk
geval is het merkwaardig genoeg.
J. C. P.
Buiteniandsch Overzicht
DE BOND VAN RUSSISCHE
MANNEN.
De Tsaar en Btolypin krijgen nog
altijd een menigte telegrammen van
leden van den Bond' van Russische
mannen, -die er op aandringen, dat
de rechten deer Joden niet w-orden uit
gebreid.
Aan Stelyp'in n'is zelfs geseind, diat
nitbrei-ding van 'die rechten -dier Joden
die leden van genoemden Bond tot
misdrijven zou leiden
Het Verbond der wettelijke oreüe te
Riëf steunt de aniti-Joodsche bewe
ging.
AANVALLEN OP STUDENTEN.
Woensdagavond hebben te Odessa
verscheiden aanvallen op studenten
plaats gehad. Eenigen werden ge
wond. Donderdagochtend h-ebhen de
professoren in verband daarmee ver
gaderd en besloten om maatregelen
ten behoeve van die persoonlijke vei
ligheid der studenten te nemen.
Een vergadering van studenten be
handelde hetzelfde onderwerp.
POLITIEKE BALLINGEN.
Volgens de Engiellschie „Tribune"
zouden op het oogenblik 300.000 poli
tieke mannen in Rusland gevangen
zitten of op weg naar Siberië zijn,
terwijl daar van elders in het geheel
reeds 200.000 ballingen aangekomen
zijn.
PETERSBURG EN BERLIJN
VERBONDEN.
Ruim een week geleden is geschre
ven over den aanleg van een radio-
fceüegrafische verbinding tusschen
Tsarskoje Selo en Berlijn. Blijkens
een te Petersburg gedane mediedee-
ling is deze than-s in werking.
Uit andere Landen.
UIT DE FRANSCHE KAMER.
De Kamer behandelde het pro
gramma van den aanbouw van sche
pen. Een motte, het vertrouwen uit
sprekend', dat de rege-eriug den bouw i
zal uitvoeren vólgens de wiet op die
middelen van 1906, welke motie door
idle negeiering Werd aanvaard, is aan
genomen met 332 tegen 112 stem
men.
SPANJE EN MAROKKO.
Uit Tandzjer wordt gemeld, dat de
aankomst van het Spaansche pant-
serscbip „Pelayo", een schip van
10.000 ton, daar eendge opgewonden
heid' veroorzaakt, aangezien behalve
die eigenlijke bemanning nog 500 man
landingstroepen aan boord zijn. Tege
lijkertijd zijn o.ok die Fransehe krui
sers „Jeaimnie dl' Are" en „ForMn" aan
gekomen, die, naar men aanneemt,
eveneens landingstroepen aan boord,
hebben'.
Volgens een- telegram uit Madrid,
verklaart de Spaansche regeering na
der, dat de „Pelay-o" landingstroepen
1 aan boord heeft, daar het noodig is
gebleken een groote imiilitaire macht
bij de hand te hebben, om üe uitvoe
ring van de bij het verdrag van Alge-
cdras voorziene maatregel-en te verze
keren.
Voorde uitzending van dé „Pelayo"
heeft men zaoh met Frankrijk over
het doel van de expeditie verstaan.
Spanje is van plan, om zich binnen de
perken van het verdrag te houden, on
•denkt niet aan een tusscluenkomst die
verder zou gaan. Overigens legt men
er van Spaamschen kant nadruk op,
dat juist in den allerlaatsten tijd de
toestand in. Tandzjer en den.' omtrek
minder dreigend is geworden. Daar
uit schijnt te blijken, dat men' voor
eerst geen Spaansche troepen wH
landen, maar dat Spanje alleen v-oor
a'lle gebeurlijkheden landingstroepen
voor Tandzjer in gereedheid wil hou
den.
Stadsnieuws
Maatschappij van Nijverheid,
Vrijdagavond vergaderde het De
partement Haarlem van bovengenoem
de maatschappij' in de tuinzaal van 't
café -Brinkmann.
'In de vorige vergadering was ter
sprake gekomen het request, dat de
Bond van Patroonsvereenigingen te
'Amsterdam zal 'zenden aan de Eerste
Kamer, met het verzoek het door de
Tweede Kamer aangenomen.
ARBEIDSCONTRACT
ni.et aan te' nemen, omdat daarin
voor dé werkgevers (bezwarende bepa
lingen zijn opgenomen.
De secretaris de .heer nar. J. C. L.
Vlaanderen zette toen .in het kort en
kele van deze moeilijkheden uiteen,
maar wegens tijdsgebrek werd beslo
t-en, dat genoemde heer daarvoor een
géheelen avond zou krijgen.
Daartoe was deze vergadering dan
ook uitgeschreven.
De heer mr. Vlaanderen gaf dn een
aangename causerie den aanwezigen
een denkbeeld van den inhoud van het
Arbeidscontract, en liet daarbij het
licht vallen op die artikelen, welke z.
-i. (bezwarend voor de werkgevers zijn.
Al deze opsommen, daarvoor ont
breekt ons natuurlijk de plaatsruimte,
maar het betoog van mr. Vlaanderen
was, om .aan te toonen, dat de wet te
veel rekening heeft gehouden met den
werkman, waardoor een onrecht is
ontstaan tegenover den werkgever.
-Een uitvoerige discussie ontstond
nu over deze inleiding.
De héér J. L. E. I. Kleijnen-berg was
van meening, dat mr. Vlaanderen wel
een uiteenzetting van het Arbeidscon
tract heeft gegeven, maar de motieven
waarom een verwerping door de Eer
ste Kamer gewensaht is, hebben wij
zoo zei hij niet gehoord. Wel zijn
eenige bezwarende bepalingen ge
noemd, maar deze zijn overdreven en
wegen niet op tegen het goede, dat de
wet zal brengen.
'Spreker zou het dan ook betreuren,
als van het Departement Haarlem een
actie zou uitgaan, om het Arbeidscon
tract niet tot wet te verheffen.
Verschillende andere sprekers slo
ten zich bij dit betoog aan, o.a. de
heer Van der Stad. De heer H. J. Ge-yl
was van oordeel, dat de makers der
wet te veel gelet hebben op de groot
industrie, en daardoor is de klein-
industrie in de knel gekomen.
De heer mr. P. Tjeenk Willink ge
loofde, dat veel bezwarende -bepalin
gen voor de kleine bazen opgeheven
zijn, wanneer zij ook de arbeidsover
eenkomst aan schriftelijke voorwaar
den binden. Als de Maatschappij nu
formulier-overeenkomsten liet druk
ken, zou elke kleine baas van dit voor
deel gebruik kunnen maken.
Na de gedaehtenwisseling stelde de
heer KLeynenberg de volgende motie
voor:
„de vergadering, gehoord de bespre
kingen over het Arbeidscontract, acht
het niet wenschelijk, een beweging
voor de verwerping daarvan te steu
nen."
Deze motie werd met 12 tegen li
stemmen verworpen, waarna besloten
werd, de besprekingen uit te stellen
tolj ide volgende vergadering in de
hoop, dat men dan een adres zal be
zitten van den Bond van Patroonsver
eenigingen, zoodat men de daarin ge
noemde bezwaren nog eens zal kunnen
overwegen.
Vervolgens werden in deze vergade
ring nog eenige andere zaken afge
handeld.
Door den voorzitter, den heer F. C.
Dufour. werd medegedeeld, dat. het
plan, om een adres aan den Gemeen
teraad te richten, waarin wordt aan
gedrongen iop -de oprichting van -een
'MIDDELBARE TECHNISCHE
SCHOOL
met locaal karakter, uitgesteld moet
worden
Aan het bestuur is tiet gebleken, dat
de 'Commissie van toezicht op het Mid
delbaar 'Onderwijs zelf de zaak in han
den heeft, .en binnenkort met voorstel
len aan -den Raad zal komen.
Wanneer de Maatschappij later -een
adres zendt, zal dit meer succès heb
ben.
Nu ds het voorloopig 't beste, een
commissie te benoemen, om de zaak
eens dn studie te nemen,
Naar aanleiding van de in de vo
rige vergadering gedane mededeeling
door den heer 'G. 'S. de Clercq betref
fende de
MEUBELEN 'IN 'HET STATION,
deelde de voorzitter, namens het be
stuur mede, dat dit 't feit ter kennis
van het. Hoofdbestuur zal brengen, en
verzoeken, om er bij de autoriteiten op
aan te dringen dat, bij het geven van
een subsidie door openbare lichamen,
rekening gehouden zal worden, met de
belangen der nationale nijverheid.
In de vorige vergadering werd ook
de quaestie der
STAATSEXPLOITATIE VAN
SPOORWEGEN
ter sprake gebracht. Het bestuur, de
aandacht vestigende op de stukken te
dezer izake van de heeren iSmissaert en
Schilthuis -in het Tijdsdhrift -der Maat
schappij opgenomen, oordeelt het ge-
wenscht het voorbeeld van het Depar
tement Utrecht te volgen, en, eenvou
dig de leden in de gelegenheid te stel
len schriftelijk hun stem voor of tegen
Staatsexploitatie uit te brengen. Over
eenkomstig dit voorstel werd besloten.
Vastgesteld werd het adres, dat hot
Departement aan het Hoofdbestuur zal
richten, om de Kamer te verzoeken
den post. van f 62.500 voor de aanstel
ling van 200 ambtenaren bij de Rijks
verzekeringsbank niet toe te staan.
'Hiertoe was reed9 in de vorige ver
gadering besloten. Thans bleek ech
ter, dat hét geen 200 nieuwe ambtena
ren zijn, maar wed 200 tijdelijke amb
tenaren, die nu vast aangesteld wor
den.
Toch waren de leden van oordeel,
dat geprotesteerd rnpet worden, tegen
de omslachtige administratie, izoodat
het adres verzonden werd.
Schouwburg.
Zondagavond 'zal er 'in den Schouw
burg een opvoering gegeven worden
van Marie Jeanne, de vrouw uit de
volksklasse". De schrijver van dit
stuk, Dennery, heeft, evenals Zola in
zijn „de Kroeg", op zulk een treffende
wijze de ellende van den drank getee-
fcend.
't Stuk zal dus wel ipakken!
De bekende actrice mevrouw Buder-
mann—van Dijk treedt in de hoofdrol
op; die is dus in goede handen.
In het Douchëbadhuis aan den Kou-
deuihorn zijn in de afgeloopen week
genomen 661 baden, in dat aan Ihet
Leidschoplein 775.
Museum van Kunstnijver-
li. ei cL
In de rotonde van bet Museum van
Kunstnijverheid alhier is thans een
plaatwerk tentoongesteld, betrekking
hebbende op de St. Sophie te Kon-
stantinopel, dit pracht-bouwwerk der
Bizantijnsche kunst, aangevuld met
ecnig afbeeldingen van Russische
manuscripten, dlie in dezelfde stijl
richting zijn gehouden.
Zon dag ia de toegang kosteloos.
GERTRUDE PERPERKORN.
Als td© menschen toch geweten had
den hoe mooi juffrouw Gertrude Pep-
perkorn piano speelt dan waren zij
niet met zoo'n aninio thuisgebleven.-
'Maar laat deze jonge kunstenares zich
troosten: er zal misschien nog wel eens
een tijd komen dat de lui zullen vech
ten om een plaatsje onder haar ge
hoor te bemachtigen. Gertrude Pep-
perkorn zal haar weg maken; inxèt of
zonder de belangstelling van de Haar
lemmers.
Ziethier, tallooze pianospelende juf
fers en freules uit onze muzikale stad
en omstreken, wat ge u hebt laten ont
gaan en waarvan ge toch bij uw
intelligentie zoo uitermate veel
hadt kunnen profiteeren voor uw
verdere ontwikkeling: mej. Pepper-
korn speelde „Allemande, 'Gavotte et
Musette" van d'Albert; de Cis-mol-
(Mondschein)-S'Onate van Beethoven;
„Ballade" (G-mol). Intermezzo) (A.-
dur) en 7 „Walzer" van firahms; Noc
turne" (B-dur) ,,;EJuden' op. 10, No. 5
en op. 25, nos. 1, 2 en 3, „Berceuze"
jofp. 57 .en „Polonaise" (As-dur) van
Chopin.
En ze speelde dit alles met een fijn
gevoelige muzikaliteit en een tempe-
rnent, die al van de eerste maten af
voor haar innamen.
'En ;al voortspelende wekte zij meer
en meer bewondering voor de pracht
van haar techniek niet alleen, maar
vooral ook en meer nog voor de innig
heid, de liefde die an haar spel door
klonk: liefde voor haar instrument dat
zij tot haar alter ego gemaakt
heeft, en liefde voor de kunstwerken
wel'ker_ vertolking zij zich .tot taak
,heeft gesteld. En ials een vrouw zich
met liefde aan een taak wijdt, dan
gaat zij,daarin immers geheel op. De
ze eigenschap juist zou, in alle repro-
duceerende kunst, de vrouw tot de
meerdere van den man maken, wan
neer de physieke middelen gelijk ston
den. Maar mej. Pepperkorn ds ook in
dit opzicht bevoorrecht; de kracht en
frischheid waarmede zij aan het -ein
de van haar program de zware As-dur-
Polonaise voordroeg mocht haar door
menig pianovirtuoos van het sterke
geslacht worden benijd.
Toch —Jt spreekt wel van zelf
ligt haar kracht minder in het groot-
sche en geweldige, dan in de drooine-
rige poëzie van de „Mondschein" en
de aeterische fijnheid der Chopin-
Etuden.
Heusdh, afwezigen van Vrijdag
avond, ge zoudt in het Bron gebouw
een genotvol en leerrijk uur hebben
meègemaaktl
PHILIP LOOTS.
A k t e-e x a m e n s M. O.
's-Gravenhage, 23 Nov. (Schoon
schrijven). Toegelaten mej. A H. Krie-
ger te Haarlem.
Te laat gekomen.
Wederom moeten enkele adverten
ties, Zaterdagochtend na 1 Ouur in
gekomen. achterwege blijven. Al een
bij vroe"-tijdige toezeudiior op Vrij
dagavond, kan op plaatsing worden
gerekend.
Aanbesteding
Hedenmorgen werd -door de Genia
'alhier aanbesteed
(Bestek no. 190). Het maken vani
eene afrastering om de nevenbatte
rij bij het fort bij Vijfhuizen, als ver
betering van ondergeschikt belang
aan werken in de Stelling van Am.
sterdam. Raming ƒ850.
Het laagst werd ingeschreven door
den heer J. P. Pennings te Sloten,
voor 930.
Soirée Dansante „Concordia"
Het bestuur der Gymn.- en Scherm-
yereen. „Concordia" alhier kondigt
in achterstaande advertentie een soi-
rée-dansante aan, te houden op 25
Nov. in het Brongebouw.
„Concordia" heeft op het gebied
van gymnastiek en schermen reeds
lang de sporen verdiend, maar weet
ook gezellige bijeenkomsten op uit
stekende wijze te organiseeren. Ook
thans is weer een afwisselend pro
gramma samengesteld. Kortom, het
belooft w-eer een gezellige bijeen
komst te worden.
Het bal wordt geleid door de hee-
Tën De Haan en De Lange.
Gevaairlijk.
Terwijl men vanochtend bezig was
een spant te laten strijken van de
kap van het oude station, reed de
express uit Den Haag door.
De spant kwam in aanraking met
een remmershokje op den trein. Het
hokje werd totaal verbrijzeld.
