Weerbericht
Thermometerstand
Uit de Omstreken
Bhmeiit&Bfl
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
(Opgemaakt voorm. 10.50 uur).
De BUdt. 21 Dec.
Hoogsïe barometerstand' 784.1 m.M.
te Neufahrwasser (Dmtschland aan
de Oostzee) laagste 753.5 m.M. te
Horta (Azolren).
Verwachting tot den avond van
22 December
Windzwakke, tot matigen Ooste-
lijkien wind.
Gesteldheid van de luchtlicht be
wolkt of nevelig, droog weer.
'Temperatuur: matige vorst.
BAROMETERSTAND TE HAARLEM.
uur 778 m.M. Geen neiging tot voor-
of achteruitgang.
Vorige stand te 2 uur 777 m.M.
Barometers en Thermometers
Ruime keuze. Prima afwerking.
JOH. M. SCHMIDT. Zijlstraat 85.
te Haarlem.
Vrijdag 21 December
Hoogste gisteren F. 34®
Laagste heden nacht F. 26°
Hoogste heden tot 2 uur F. 28®
Examen middelbaar ondier-
wijs.
Franschi, acte A. Geëx. 5 mannelijke
candidaten. Geslaagd o. m. D. Inklaar
te Haarlem.
's-Graveniiage, 20 Dec.
Framsche akte A. Geëxamineerd 3
mannelijke en 1 vrouwelijke candi-
daat. (1 mannelijke candidaat heeft
zich ondeT het examen teruggetrok
ken). Geslaagd de heer R. van Waard,
Haarlem.
De Fabrieksbaas.
Het gezelschap Gebr. Van L>er voer
de Donderdagavond ,,De Fabrieks
baas" w-eer eens ten tooneele. *t Pu
bliek toonde niet zeer veel belangstel
ling. wat jiammer was, want het spel
was goed. vooral van Louis de Vries,
die 'als Cirrus BJ enk ara optrad.
D r a n k b e s t r ij d i n g.
DcK&dord&^G/vond ia alhSOr opge
richt een afcleeling van de Gerefor-
mteerde Vereentgdng voor Drankbe
strijding.
Tot bestuursleden Werden gekozen
'de heeren G. G. van As, J. van Duy-
vendijk en P. van Tricht. De eerstge
noemde verklaarde zijn benoeming in
beraad te willen houden.
Verder werd een Huishoudelijk Re
glement vastgesteld.
Gev. Voorwerpen.
Een zak tarwe, twee leesboeken, een
jas, een fablrieilpspenning.
Uit het Politierapport.
Donderdagmiddag had op den Jans-
weg eene aanrijding plaats tusschen
een hespannen rijtuig en de electri-
sche tram. Een spaak van het rijtuig
brak, doch persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor.
Uit een in het Spaarae liggend
schip is Donderdag een horloge met'
ketting ontvreemd.
Het ongeluk in de Klaren-
beekstraat.
Omtrent den toestand van het ge
zin Van der Mey vernemen we, dat
alle drie de patiënten het best maken.
HAARLEMMERMEER.
De Staatscourant bevat de door H.
M. de Koningin goedgekeurde wet
v-an den 8sten December 1906, hou
dende toekenning van een renteloos
voorschot uit 's Rijks schatkist ten be
hoeve van den aanleg en het in ex
ploitatie brengen van spoorweglijmen
in die Haarlemmermeer en omge
ving.
De twee artikels luiden
Artikel 1.
Uit 'g Rijks schatkist wordt oen ren
teloos voorschot beschikbaar gesteld
ten bedrage van een derde van de
kosten van aanleg en in exploitatie
brengen,, doch tot geen hooger be
drag dan ƒ2.147.000, ten beihoeve van
spoorweglijnen in de Haarlemmer
meer en omgeving.
Artikel 2.
Het in artikel 1 genoemde renteloo-
ze voorschot zal onder voorwaarden,
door Ons of krachtens Onze machti
ging te stellen, worden toegekend aan
den concessionaris voor den aanleg
en de exploitatie van de aldaar ge
noemde spoorweglijnen, doch niet dan
nadat door belanghebbenden bij dien
aanleg daarvoor, ten genoegen van
Onzen Minister van Waterstaat, vol
doende ondersteuning zal zijn ver
leend, onder geene andere voorwaar
den dan waarop do goedkeuring van
genoemden Minister zal zijn verkre
gen.
SLOTEN- j
Gommissarissen van dien Straat
weg SlotenAmsterdam, verleenden
concessie voor den aanleg van een
paardentram langs dien weg.
SPAARNDAM.
Voor de lichting 1907 moet deze ge-
meente 3 manschappen leveren,
waarvan één voor korte oefening.
Haariemmoriiede en Spaarnwoude 8
en 4.
HEEMSTEDE.
VERGADERING VAN DEN RAAD.
(Zie Tweede Blad).
Punt 8.
BESTRATING GEWEERSTRAAT
C. A.
Ingekomen is een adres van W. F.
Martens e. a., allen bewoners van de
Geweerstraat en aanliggende straten,
houdende verzoek tot bestrating van
deze straten (eigenlijk wegen), die
's winters onbegaanbaar zijn en des
zomers verbazend stuiven, terwijl de
steenen, die er liggen, gevaar ople
veren voor „menisctoen en vensterrui
ten",
De VOORZITTER zegt, dat dat rap
port over deze zaak pas eergisteren is
ingekomen. Daarom hebben B. en W.
er nog geen bespreking over kunnen
houden. De zaak is zeer kostbaar. De
bestrating kost /5000. Misschim kun
nen de wegen verhard worden met
puin en grint, kan men ze van een
soort trottoirs v-oorzïen, en kunnen
goiten en str.aatkolken aangebracht
worden.
Spreker stelt voor, dé zaak aan te
houden.
De heer VAN DEN BERG is bang,
dat als men daar begint, ook bewo
ners van andere gedeelten der ge
meente bestrating zullen vragen, b. v.
de bewoners der Kastanjelaan
De VOORZITTER merkt op. dat die
laan geen eigendom der gemeente is,
de genoemde wegen zijn dit wel.
De heer HONING vraagt, of de lui
daar dan maar konden bouwen zon
der straten te maken.
1 De VOORZITTER zegt, dat toen de
,Bouw- en Woningverordening nog
'niet van kracht was.
I De heer HONING heeft er den toe-
stand gezien en vindt dien zeer zon-
d erlang.
De heer VAN MEEUWEN vraagt,
boe de thans geldende verordening
in deze leemte voorziet.
De VOORZITTER antwoordt, dat
biet meer gebouwd mag worden zon-
der toestemming enz.
Het punt wordt aangehouden.
Punt 9.
BENOEMINGEN.
Achtereenvolgens geschieden de vol
gende herbenoemingen met algemee-
ne stemmen
A. Gemeente-geneesheerenWijk
I Dr. M. Colenbrander, Wijk II Dr.
E. A. A. Droog.
B. Gemeente-vroedvrouwmej. M.
Dekker.
C. Gemeente-architectJ. Th. Et-
mans.
Punt 10.
DE GRENSWIJZIGING.
De VOORZITTER deelt mede, dat
ingekomen is een schrijven van Ged.
Staten dezer Provincie, waarin wordt
medegedeeld, dat Z. E. de Minister
van BinnenLandsche Zaken na ken
nis genomen te hebben van het nade
re rapport van Ged. Staten er van
afgezien heeft, de plannen tot wijzi
ging der <?rens tusschen deze gemeen
te en de gemeente Haarlem bij de
Staten-Generaal te bevorderen.
De VOORZITTER zegt deze gewich
tige tijding Schriftelijk aan de Raads
leden te hebben medegedeeld. Het is
g-enneff7.aam bekend, zegt spr. verder,
'dat mem Sn deze gemeente ovier het
aligelmoen niet ingenomen was ra-t
de plannen. Daarom was dit bericht
een verblijdend bericht. B. en W.
hebben gemeend uiting te moeten ge
ven aan diie blijdschap door de vlag
.van het Raadhuis te doen wapperen,
opdat iedereen kon zien, wat er ge
beurd was. Eendgen uwer, zegt mr.
Van Lennep. zien mij bij het uitspre
ken dezer woorden lachend aan, om
dat gij weet, dat ik vroeger zioiets
niet gezegd zou hebben. Toen was ik
een voorstander van de plannen tot
grenswijziging, omdat ik meende, dat
er een einde moest komen aan den
hangenden toestand en omdat ik van
oordeel was, dat het landelijk deel
der gemeente, die zich ging sphtsen
in een landelijk en een stedal'fk ge
deelte, zonder eonig voordeel van
den toestand te trekken, zou moeten
bijdragen voor het stedelijk gedeelte.
Dit zal men ook wel gaan merken. Ik
heb er mij nu bij neergelegd, omdat
het jammer vond, om de gemeen
te te verdeelen en omda», al worden
de kosten iets hooger, de gemeente
daar toch voordeel van zal plukken.
De jaren, die sedert de indiening der
plannen verstreken zijn, hebben mijn
oordeel veranderdook heb ik mij
sedert dien tijd meer in de toestam
den ingewerkt, waardoor ik thans
ook.van meening ben, dat het straks
voorgelezen bericht eem goede tijding
is.
De Raad beantwoordde deze toe
spraak met een krachtig applaus.
MEDEDEELINGEN EN INGEKO
MEN STUKKEN.
De VOORZITTER zegt, dat miet den
verkoop van 839 K.G. oud ijzetr 40
verdiend a's.
Do heetr HONING maakt den Bur
gemeester een compliment, dat hij
een koopman wist te vinden, (die znilk
een hoog bedrag gaf.
De VOORZITTER dealt mede, dat
op de Prinsenlaan slechts 94 boom en
behoefden geplant te worden in plaats
160. Er zijn er eerst meer geplant.
Deze waren echter overbodig en zijn
weer uit den grond gehaald.
Bij de herbesteding van het uitdie
pen der vaarten is dit werk opgedra^
gen aan de heeren L. Gorter, en H.
.Dijkstra, voor ƒ1561.
Da eerste aanbesteding werd ver
nietigd, omdat door de inschrijvers
over het hoofd was gezien 700 M. be
paling.
TE ROOIEN BOOMEN.
Gerooid zullen moeten worden 10
iepen in de zoogenaamde Buurt; 6
voor het nieuwe Raadhuis; 1 iep in
t Klooster em 1 eik op de Van MerLen-
laan, bij den Rijksstraatweg. Boven
dien zijn er op het kerkhof nog eeni
ge hoopjes hakhout.
De liggier der wegen, de begroeting
voor 19Ö7, en de tekening en verant
woording over 1905 zijn door Gedepu
teerde Staten goedgekeurd. De boe
ken en kas van den gemeente-ontvan
ger zijn op 11 December j.I. opgeno
men en in orde bevonden.. In kas
was ƒ1094.51.
HUISVLIJT.
Ingekomen is een adres van de
wijkzuster, die een cursus in huisvlijt
wil geven aan jonge kinderen, om
voor dit doel eem lokaal der openbare
lagere school te mogen gebruiken.
Dit wordt toegestaan.
Aanvankelijk zal wegens de kosten
alleen de kartomnage-arbeid onderwe
zen worden. Later 'komt misschien, de
houtbewerking.
BELEMMERING VERKEER.
Ingekomen is een adres van A. L.
Koster e. a. bewoners van „Bosch em
Vaart", waarin verzocht wordt den
Wagenweg van Haarlem tot de voor
malige automo-tóeLenfabriek beter te
bestraten, en te verlichten'. De voer
lieden, diie in de daar staande herber
gen vertoeven, latetn hunne wagens
dwars over den weg staan. Een' en an
der belemmert het verkeer daar des
avonds zeer.
Een adtes van die Verfraaiïngsver-
eeniging van' Heemstede en Benne-
broek betuigt adhaesie aan' clt adres.
1 De lieer HONING zegt, dat de toe-
stand daar onhoudbaar is.
De VOORZITTER erketot, dat de
De heer HONING deelt eeudige staal
tjes mede, iioe de voeriieden met hun
wagens dén geheeten weg innemen.
Een voetpad daar ter plaatse zou veel
verbetering brengen'.
De heer VAN HOUTEN gelooft niet.
dat een voetpad helpen zal. De wa
gens staan er dan toch.
De heer HONING antwoordt, dat,
als er een trottoir is, de wagens daar
niet op kunnen staan en de voetgan
gers dus passeeren kunnen.
Het adres wordt gesteld in handen
van B. en. W. om advies.
RONDVRAAG.
De heer HöCKER vraagt of de
grasberm bij den heg van liet land
goed van mevrouw Van Mierlen met
weggenomen kan worden. Dit zou
den weg zter verbreeden, wat wel
noodig is.
De VOORZITTER zal hieraan iets
trachten te doen. Vroeger is het ook
gedaan, toen wei'd de weg goed.
De heer HöCKER klaagt over debe-
harding dier Prinsenlaan. Er ligt 'al
leen puin, waardoor de paarden
matok worden.
De VOORZITTER dacht dat loet
puin eerst ingereden molest worden.
Er komt echter grint op het puin.
De lieer VAN MEEUWEN vraagt,
wanneer de lantarens ito hét Schouw-
tjeékwartiër geplaatst Worden.
De VOORZITTER antwoordt, dat
dit Vrijdag (dus heden) geschieden
zal; de palen, die uit Maastricht
moesten komen, zijn pas Donderdag
aangekomen^
De heer VAN MEEUWEN vraagt
inlichtingen omtrent de rioleeritog.
De VOORZITTER antwoordt, dat
mem heeft moeten wachten op de toe
stemming van Haarlem. Rijnland, Ge
deputeerde Statenf de Ministers van
Oorlog en Financiën, en op het advies
der gezondheidscommissie.
De toestemmingen van Haarlemen
liet departement van Financiën moe
ten nog inkomen.
De heer VAN MEEUWEN vraagt,
of in de sreheime zitting gesproken zal
worden over de gasfabriek.
De VOORZITTER antwoordt be
vestigend-
De heer VAN HOUTEN klaagt over
de aamsluitwegiemj bij het Blauwbrug-
getje.
De VOORZITTER meent, dat de
Haarlemsche Raad onlangs toestem
ming tot aansluiting der wegen heeft
verleend-
De heer VAN DER WEYDEN zou
de gaten 'ito den weg willen, ophoo
gen.
De VOORZITTER meent, dat dit
niet lean' geschieden; dan moet die
geheel© weg er uit, en over twee maan
den gaat men riOÓJeeren.
De heer VAN DEN BERG betuigt
dien Voorzitter zijn d'atok voor de
plaatsing van lantaarns. Bij de Wip
zag spreker nog gaarne leten afsluit
boom geplaatst.
De VOORZITTER zal dit overwe
gen, het zal echter moedlijk gaan, dat
is vroeger reeds gebleken.
Hierna sluit de VOORZITTER de
openbare vergadering te tien uur,
waarop deze veranderd wordt in eene
met gesloten deuren.
SCHOTEN.
I Diefstallen.
i Bij de politie is aangifte gedaan,
dat uit een in aanbouw zijnd huis
aan de Spaanschevaartstraat ©enig
•gereedschap is ontvreemd.
In den nacht van 19 op 20 December
is in eeto bollenschuur, toebéhoorende
aan den heer Tweehuizen, ingebro
ken, doch er wordt niets vermist want
er was niets te halen, dan een hoopje
boonenstroo.
Burgerwacht.
Naar aanleiding van de vele inbra
ken, die in cleto laatsten tijd in die
omstreken (hebben plaats gehad', en
nog plaats hebben, worden er hier
plannen gemaakt om de inbrekers in
bet oog te houden, en wel door eecne
•vrijwillige bewaking, bestaande uto
een aantal jongelingen, die zich1 ge
durende de nachten op de straten en
wegen, zullen ophouden'.
De leiditag daarvan zal worden op
gedragen aan den veldwachter Heer
tjes. Het is dus niet raadzaam voor
;de inbrekers, om hier proei&n te ne
men', bo vendien is er niets te haLen.
T weeding-K alveren.
Bij den landbouwer NeliS heeft een
koe twee groot e kalveren ter wereld
gebracht. Moeder en tweelingen zijn
welvarend.
Het aandeel te dragen wat betreft
het aantal militieplichtigen 1907 is
door Ged. Staten vastgesteld op 19,
13 voor volledige oefening, 6 voor kor
te oefening.
HAARLEMMERLIEDE EN
SPAARNWOUDE.
Zitting van den Gemeenteraad van
20 December.
Alle leden waren aanwezig.
Van de ingekomen stukken zij ver
meld het door Gedeputeerde Staten
goedgekeurde besluit tot belegging
van 4000 op het Grootboekeen
schrijven van de Hollandsche Electri-
sche Spoorweg Maatschappij, waarin
geen twee, doch slechts ééne halte in
deze gemeente kon worden toegezegd.
Heft in de vorige vergadering aan
gehouden adres van den Nedëriand-
schien Bond van Onderwijzers, afdeo-
llng Haarlem en omstreken tot betere
salarisregeling, werd op voorstel van
den Voorzitter voor onbepaaideu tijd
aangehouden, wegens de zuinige be-
grooting van 1907.
Den heer B. Asscher, die met zijn
bouwen ongemerkt ©en halved Meter
grond breedte van het raadhuisterrein
heeft in gebruik genomen, werd ver
gund dien grond a ƒ4 te koopen.
De Raad verleende den heer C. Klok
op de meest eervolle wijze ontslag
uit zijne betrekking als hoofd der
school te Hout®akpolder, met dankbe
tuiging voor de in die betrekking be
wezen diensten.
Na langdurige besprekingen wer
den op voorstel van den heer C09 de
belooniugen dei' brandispuitliedleu ge
regeld als volgt0.25 per uur voor
de spuitgasten en pijphonders, en van
ƒ0.30 voor de brandmeesters, met zoo
noodig consumptie.
De beieren Barendregt en Biesheu
vel drongen hierbij aan op plaatsing
van een brandspuit in den Houtrak-
polder.
Aan den boomkweeker Ewouds zal
zijne aanhangige nota ad ƒ.22.80 voor
het planten van boomen bij de school
te Houtrijk en Pollanen worden vol
daan.
De Oudé Weg (Haarlém—Spaarn
woude) zal door afgraving der ber
men wordJen verbeterd.
Op voorstel van den Voorzitter werd
den Rijksveldwachter Rijnders te
Halfweg een gratificatie verleend van
f 25 voor gedane diensten in 1906.
In geheime zitting behandelde de
Raad een viertal belastingreclames en
het 2de suppletoir kohier van den
hoofdielijken omslag.
Ten slotte werd J. B. Lijnkamp de
gemeente»-tol op den Ou dien Weg op
nieuw voor één jaar veTpacht voor
ƒ450.
Bij de gebruikelijke rondvraag
vroeg o. ra. "de heer Biesheuvel ver
plaatsing van een'lantaarn te Spaarn
woude en de heer Van Warmerdam
vroeg toezicht op losloopende honden,
die d'e schapen achtervolgen.
ZANDVOORT.
Door B. en W. is ten dienste van
de verwarming der Gemeente-gebou
wen gedurende 1907 opgedragen do
leverantie van geklopte cokes, steen
kolen, griof en fijn, lange en korte
turf en vuurmakers aan mej. de Wed.
J. Kapteijn; aan den heer J. Termes
is de leverantie opgedragen vannuts-
kolen en aan den heer G. van Duiven-
boden van anthraciet.
Aan den heer J. van Stolk te 's-Gna-
venihage is opgedragen het maken
van het ontwerp, bestek en begroo
ting voor de verlenging der riolee-
ring en het verplaatsen -van de uit-
lo ozingskanalen.
TWEEDE KAMER.
Hij, die geroepen wordt tot de taak
de parlementaire geschiedenis van
ons vaderland te schrijven zal aan
den dag van gisteren zijn bijzondere
aandacht hebben te wijden. Hij zal
moeten gewagen van de enorme be
langstelling voor de behandeling van
deze Oorlogsbegrooting; hij zal niet
kunnen vergeten de in menig opzicht
merkwaardige rede van den minister
Staal. Een redevoering die meer dan
vier volle uren duurde, en in gespan
nen aandacht werd gevolgd.
Het loont de moeite den Minister op
den voet te volgen, en mocht daar
bij bij menigeen de gedachte opwel
len, dat aan een geregelde rangschik
king der zaken niet de noodige zorg is
besteed dan worde dit geweten aan
de rede zelve. Immers, de Minister
sprak. Hij has niet, sprong vaak
van het eene op het andere onder
werp.
Hij begon met eenige speciale pun
ten; vertelde hoe hij zich dacht de
toekomstige regeling van de vooroe
fening der jeugd. Er moet kome-n een
centraal gymnastiekschool met ge
mengde leerkrachten; met burger- en
militaire elementen. Dan komen de
jongens althans eenigszins getraind
in den dienst. En dan moet het kader
hun militaire opleiding voltooien. Dat
kader is 's ministers grootste zorg, en
hij denkt daarvoor velschillende
maatregelen te treffen. In de eerste
plaats, wil hij op twee wijzen meer
„intellectueele" elementen daarin
brengen. Vooreerst door invoering
van het capitulantenstelsel.
Hij wil daardoor de sergeanten meer
zekeiheid voor hun toekomst bieden,
door goede Rijksbetrekkingen voor
tien in het vooruitzicht te stellen.
Daardoor bereikt hij tevensdat hij
de „instructeurs" niet te lang inhoudt.
Hij wil geen „oud" kader; maar tel
kens nieuwe frissch© krachten. Enke
le anderen zullen er moeten blijven,
om te vormen een korps „model-in
structeurs". (Maar overigens nieuw
bloed. En daarvoor zoekt hij een twee
de middel door een andere wijze van
werving. Eerst op 17 jaar wil de mi
nister de vrijwilligers aannemen; ze
een proefjaar laten doorloopen en al
leen degenen behouden, waar iets in
zit en deze mannen voor het kader op
leiden. Maar zoolang hij zoover
niet is, moet hij de instructie-com
pagnie te Kampen behouden. Intus-
schen, zorgt bij dat van d ie compag
nie alleen jongens van eenig gezag,
geen onbesuisde jongelui, naar de re
gimenten worden gezonden.
Tot zoover het kader, dat aanstonds
op lotsverbetering kan rekenen, ook
in den vorm van een Pensioenfonds
voor weduwen- en weezen, als deze
hervormingen haar beslag (hebben ge
kregen.
De aanvulling van het officiers
korps heeft niet minder de aandacht
van den Minister. Ook hierbij slaat hij
twee wegen in. Vooreerst door een
andere regeling van het Reserveka
der; ten tweede door de gewone mili
ciens met intellect desnoods te dwin
gen tot deelneming aan de opleiding
van militie-officier.
Alleen op deze wijze denkt de Minis
ter te bereiken het ideaal van: een mi-
litieleger of liever van een Volksleger.
Om daartoe te eerder te komen, hoopt
de heer Staal de Militie- en Landweer-
wetten te wijzigen. Hij had dit voor
nemen reeds aangekondigd; vertelde
nu zijn plannen; daarbij de hoofdlij
nen aangevende.
De bedoeling is in te voeren: een
oefeningstijd van 8£ maand. Zij, die
aan de vooroefeningen hebben deelge
nomen komen 2 maanden later op,
vormen dus de 6£ maanders. Nog twee
maanden later komen zij die „militair
bekwaam" zijn. Dat zijn alzoo: de
viermaanders. Op deze wijze denkt de
Minister dé oefeningen der infanterie
intensiever en rationeeler te maken.
Ên bij de bereden korpsen worclt
dan de oefentijd op 12 maanden te
ruggebracht
Daarbij (komen dan als voltooiings-
•maatregelen: invoering van den al-
gemeenen dienstplicht en vergrooting
vaai het contingent to,t 21500 man
(thans 17500).
De herhalingsoefeningen blijven,
maar de duur van elke oefening wordt
beperkt.
En nu de Landweer. Dok die wordt
onder handen genomen. De Minister
had de oefeningen bijgewoond, was er
goed over te spreken, beklaagde zich
alleen over de dronkenschap van
mannen, die hier in de Kamer „zelf
bewuste huisvaders" zijn genoemd.
Die Landweer dan zal betere hoo-
gere aanvoering krijgen; de mannen
zullen niet meer individueel, maar ge
zamenlijk opkomen; terwijl voor bij
zondere opkomst, gestreefd zal worden
naar een districts- of licihtingsgewijze
oproeping. De schutterij zal een jaar
vroeger worden opgeheven, en nog en
kele andere maatregelen worden ge
troffen. En dan verwacht de 'Minister
dat de Landweer geheel berekend zal
zijn voor 'haar taak: De dekking hij
mobilisatie.
Daarvoor as dan het blijvend ge
deelte niet meer noodig. Die hoofd-
quaestie: de afschaffing van dat blij
vend gedeelte heeft de Minister breed
voerig besproken. Vatten wij op dit
punt zijn betoog samen, dan komt het
hierop neer: 'dat bij dë bereden korp
sen in den winter niets verandert en
dat in den zomer er slechts één lich
ting onder de wapenen blijft, .maar
dan ook één geoefende lichting. Op 31
October zijn 144 man naar huis gezon
den en in hun plaats gesteld 105 man
nen, werkzaam bij de Onderwijsin
richtingen, waar zij te vervangen wa
ren, terwijl zij nu in de oefeningen
worden opgenomen. Maar ook zonder
dat. achtte de Minister den dienst vol
doende verzekerd, als alle bijdiensten
los werden gemaakt van de eigenlijke
oefeningen; als voorts eenige eska
drons voor de oefening vereenigd wer
den, als stal-, ordonnance- en wacht
diensten werden vereenvoudigd. Net
als bij de infanterie zeide de Minis
ter. Daar moet hetzelfde gebeuren.
Maar daar heeft de minister meer tijd,
kan hij alles rustig voorbereiden, om
dat de maatregel eerst 1 April in wer
king treedt. Die maatregelen bestaan
in het gebruik van burgers voor can-
tine-, ordonnans-, bestellers- en bood
schappendiensten. Daardoor krijgt de
Minister al weer genoeg mannen be
schikbaar. Met goeden wil, zou z. i.
alles terechtkomen.
En had, (hij reeds gezegd, dat het
blijvend gedeelte niet noodig was voor
dekking der mobilisatie; hij betoogde
voorts dat het ook niet noodig is ter
voorkoming van. rustverstoring bij op
stand. Kwam er al opstand, dan riep
hij de (mannen dadelijk op dat k on.
langs directen weg, op een wijze dat
zij er in 24 uren zouden zijn. Dat was
ook in 1903 gebleken. Maar hoven-
dien hij kon ook de lichtingen met
spoed oproepen Maar het blijvend
gedeelte werkt preventief, had men
gezegd. Het is niet waar, zeide de Mi
nister. Ik k an geen preventieve maat
regelen nemen tegen een opstand Ik
moet vertrouwen in het Nederland-
sche Volk. 'En als gij, mijneheeren, dat
vertrouwen niet hebt, aldus bulder
de de Minister de Kamer toe dan
moet gij dat durven uitspreken. Maar
ik, als Minister van Oorlog, heb dat
vertrouwen en daarop steunt ook: liet
medegeven van de geweren aan de
Lan d weermannen.
Hiermede is in hoofdzaak 's Minis
ters rede weergegeven. Vertellen wij
nog, dat hij betoogde dat de paarden
goed verzorgd zullen kunnen worden;
dat de geweren zóó eenvoudig behan
deld kunnen worden, dat zij niet zul
len bederven; dat "hij overweging be
loofde van het denkbeeld van den heer
Tydeman, om door een gescheiden op
komst der bereden wapens oefening
in twee zomertijden mogelijk te ma
ken. dat hij schetste de taak van
ons leger dat in de toekomst onder één
divisiegeneraal zou moeten komen en
dat hij breedvoerig sprak over het.
ontslag van Generaal Smeding. Hij
maakte dien generaal geen verwijt dat
hij uit overtuiging het leger verliet,
maar verweet hem DIT: dat hij, an
ders geen aanspraken op .pensioen
kunnende doen gelden, vóór zijn ont
slag een maand verlof vroeg. Een
maand, waarin de Minister voor de
uitvoering zijner maatregelen zijn
diensten kon EISCHEN. En voorts dat
de generaal, door de reden van zijn
ontslag, aan de officieren van zijD
wapen mede te deelen, tweestrijd in de
kazerne had gebracht.
En wij eindigen want de replie
ken kunnen we laten rusten met
de peroratie van Minister Staal, wel
ke aldus luidde:
„Men houdt de politiek buiten deze
„zaak. Als men meent .dat ik de vlag
„niet onbevlekt kan voeren, dan
„schenke men mij geen vertrouwen.
„Vergelijkt men mij met een gladia-
„tor, die voor bet laatst de arena
„binnentreedt en het Ave Caesar laat
„hooren alvorens te sterven, dan zeg
,,ik u dat nog nooit een gladiator met
„zooveel blijheid en moed de arena,
„betreden heeft als ik.
„Als zulk een" gladiator, zeg ik, ik
„ben bereid te vallen voor mijn innige
„overtuiging en voor mijn beginsel.
„Ik groet u!"
In de avondzitting beantwoordde de
(Minister Kraus de talrijke punten en
puntjes uit het met hem geroerd de-
Ijat. Zoo langdurig stond de Min. stil
bij de kanalen en den waterafvoer in
de Noordelijke provinciën en bij de
Motorwet. Wij zullen ons tot de hoofd
zaken bepalen. De Min. kondigde dan
aan, dat spoedig een w.etsontwerp zo a
worden ingediend tot verbinding van
'Wielingen met den vasten wal en ge
deeltelijke drooglegging van de Zui
derzee; de afsluitdijk zou zóó worden
aangelegd, dat eventueele doortrek-
king naar het vasteland van Friesland
(Priaam) mogelijk zou zijn.
Ten aanzien van de Motorwet, door
den Min. uitvoerig behandeld, achtte
hij wetswijziging niet noodig. vooral
niet tot invoering van een maximum
snelheid, waarop tmen in Engeland
juist wilde terugkomen. De hoofdzaak
was dat alle wetsbepalingen krachtig
werden toegepast. Het denkbeeld tot
verhreeding van voornam© wegen, in
het belang van het verkeer, viel bij
den (Min, in goede aarde en hij deelde
mede, dat ten aanzien van den groo-
ten Rijksweg, den Leidschen straat
weg, reeds een onderzoek was inge
steld. De Min. had zeer uitvoerig de
besproken artikelen der motorwet be
handeld.
Vervolgens werden tal van belangen
besproken, meest van allerlei kleine
categorieën van ambtenaren en be
ambten. Meer dan één spreker, o. w,
de heer Reyne, deden een goed woord
voor de belangen der kanaalbeaanbten
en wegwerkers. Bij de afdeeling We
terstaat kwamen de Waal, de Dordt
sche Waterweg, de Maas .in Limburg
en andere oude koeien uit de sloot
Minister Kraus, die zeker de kalmst
is van al de bewindslieden, had vooi
de meeste antwoorden niet meer dai
.enkele volzinnen noodig. DocKi te mid
dernacht was men door de afdeeling
Waterstaat nog niet heen.
ONTPLOFFING IN DE GASFABRIEi
Woensdag klonken er in de Gasfsi
briek te Alkmaar, in Ihet gedeelte vaij
de nieuwe watergas-installatie, eem
ge hevige knallen. Tengevolge van ed
daarvan sprongen zelfs twee ruiter
Informeerende of hieraan ook gevaa
verbonden was, wierd ons van bevoeg
d'e zijde medegedeeld, dab hiervoo
geen vrees behoefde te bestaan. D
ontploffingen zijn het gevolg van d
slechte kwaliteit van de onafgewerkt
cokes en de reden er var moet nif
gezocht worden bij mogelijke foute
in de watergas-installatie.
Dat in deze nieuwe inrichting alls
nog niet zoo marcheert als men di
van een langer in gebruik zijnde h
briek gewoon is, spreekt wel van zei
Aan al wat nieuw is moet men een
gewoon raken. Zooals wij ai reeds
gezag van een deskundige zeide;
voor ongelukjes1 als Woensdag vooi
kwamen behoeven de omwonend»
geen vrees te hebben.
(Alk. Ct.)
ST O OMGELEIDIN G GESPRONGEN
Men schrijft ons uit Geldrop d.d. 1
Dec.:
Gisterenmorgen omstreeks tien ui
werden de bewoners der Longstrai
alhier opgeschrikt door een geweld
gen knal en stroomde weldra een ma
sa volk samen voor de fabriek der 1
V. Stoomlinnenweverij v/h. Visser
Eijcken, alwaar luide hulpkreten we
den vernomen.
Bij onderzoek bleek dat een dl
•hoofdbuizen van de stoomgeleidin
die tevens tot verwarming diende d
bovenvertrekken, alwaar het vrouv
lijk personeel werkzaam is, uit elka
is gesprongen en dit personeel doori
geweldig stoommassa geen uitweg kc
vonden. Dadelijk werden de maci
nes stop gezet en de stoomkranen
gesloten, waarna de gillende i©n e
kele dn zwijm gevallen meisjes bevrij
konden worden.
Gelukkig bleek bij deze bevrijdinj
dat geen der werklieden ernstig letc
had bekomen, zoodat het ongeval
leen materieele schade heeft veroo
zaakt. ('s-Hert. Ct)
ONGELUKKEN.
Door den laatsten storm is te I
mond een familie in zwaren rouw f
dompeld. De visscher J. Wijker is e
midden op de Noordzee van een stooi
trawler over boord geslagen en n
dronken. De ongelukkige laat eene*
duwe achter met vier kleine kinder
Een oud-Egmonder. J. Groot,
jongen van 16 jaar is bij 't eiland VI
land verdronken. De overige bems
ning van den daar vastgeraakt
stoomtrawler is er gelukkig nog i
gekomen.
(Alk. Ct'
INBREKERS.
Men meldt uit Utrecht aan de Té
Woensdagavond zijn in de Tul
straat drie inbrekers op heeterda
betrapt. Met een valschen sleutel v
de deur van den tuinman De Grc
opengestoken en daarop zijn tw
hunner naar binnen gegaan, terv?
de derde de wacht had. De bewon;
waren toevallig afwezig, zoodot
inbrekers vrij spel gehad zouden bf
ben, indien de buren niet opmei
zaam waren geworden. Men elaaif
er in den persoon, die de wacht hid
te overvallen en aan de politie or
te leveren. Het kostte weinig moei
dezen, een zekeren L. v. d. B., wou(
de in de VaLsteeg. 17 jaar oud, envi
beroep loopknecht, tot bekentenis
dwingen, en ook de identiteit der bi
de anderen op te geven. Een hunn«
