NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. Nieuwj aarswenschen. Uti 24e JaargMjg. No. 7212 V«r#ehii|»i dagelijks, behalve @p Zm- ®*s Feestdagen, MAANDAG 31 DECEMBEB 1906 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN ADVERTENTIËN: \fkn* Haori^tri PEP DRIE MAAN°EN: If&ltL Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Wdorg»' in dé» omtrek waar een Agent geveétigd is (kon, deé ,"5 ^'gYbltrnSflaTz^ rab^'3"168 30 ::ll- h00g8tens WiuUieerd Zondagsblad, voor Haarlem' o!s7)l Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55. de omstreken en franco per post „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. ISfeve der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122. AtKrm^meritcn en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentltn en Reclames betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publlcitê Etrangire G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 31Ms Faubourg Montmartre. Dit uit te knippen en ons toe te zenden. Groots Houtstraat 85. De ondergeteekende verzoekt der Administratie van HAARLEM'S DAGBLAD den onderstaan den Nieuwjaarsgroet yoor bijgaande f 0.25 te plaatsen in het nummer, dat op den avond van 31 December a. s. verschijnt DIT ïsimiMBR BESTAAT UIT VEER TIEN PAGINA'S. ®SRSTE BLAD. ~AUËNDA 2ÖNDAG3Ö DECEMBER. Brongebouw: Hg LI. Tooneelgezel- seiiap: „De Kapitein vam Köpenick, uur. Kleine Vereeniging: Specialiteiten- voorst edling, uur. Schouwburg (Jansweg): „Prinses1 :Ezel«v.ol"a ft, uur. Schouwburg (Jansweg): HoH. Toö- neelgezelschap (Van Li-er): „De Doch ters van Haseman", 8 uur. Dg Kroon: Het Vrije Toon eel: „Zijn Bdelacltbare...", 8 uur. Soe. Vereeniging: Kon. Ned. Bios cope: Voorstellingen 3en 810 1/2 uur. De Kroon •(Cafézaal): Damen Rapelle Ferdinand Iser. MAANDAG 31 DECEMBER. De Kroon: Damen Kapelle, Ferdi- B'and ïseri Br um ONS HEEN No. 452. J. P. HEIJE 1 Ms,art 18091809 la November heeft de districts- schoolopziener te Arnhem, de heer Van. Renesse, een circulaire gezonden aan de hoofden der scholen in Neder land, o3» hen op te wekken tot het vie ren va® den laten Maart 1909, den dag waarop het honderd jaar geleden - aal zijn, dat de volks- -en kinderdich ter Dr. J. P. Heije geboren werd. Aan vankelijk moest dit plan geheim blij ven, thans wordt aan de couranten verzocht er melding van te maken. Ik heb de verzen van onzen ouden vriend weer eens voor den dag ge- Saaild ®n nog eens een blik geslagen op zijn portret. Een ouderwetsch ge- «ïcht, Tpet een vollen knevel en éen" min óf ïhêéT óp goed geluk af groeien d-en baard, om vastgesloten lippen heen. Een ouderwetsche jas, met een witte stropdas. Geen aantrekkelijk geheel, ware het niet dat Heije -kijkt met twee groote, vriendelijke oogen, die iets -wonder aantrekkelijks aan zijn gezicht moeten hebben gegeven. En dat moet ook wel zoo zijn, want een baracïi man kan deze gedichten niet 'itbbên geschreven. En een ma.fl, die niet rechtuit was, evenmin. Hoor naar rijn lessen van practdsche le venswijsheid: Ëén hfah, ,èen Man een woord, een (Woord-I O fiksche leus van vroeger dagen: Nog klopt mijn hart inet sneller sla- (gen. Wannéér mijn oor klinken ïvóórt: Een paan, een Man, een Voord, een (Woord. feen kloeke hand, een rappe hand, Die acht ik waarlijk niet gérfrigr IMaar 'k weet -toch nog een béter ding: Een helder, rijk en rijp verstand! Een hoofd dat doordrenkt'en bevroedt, Eer dat de hand wat "poogt of doet. De beste stuurlui staan aan wal En ture* door hun vuisten, 2e weten nóg, ee wisten lt al Ze rijn, van louter wijsheid, mal... Met zijn 'geboorteland dweept hij, geen beter kent hij en waar het hem mogelijk is giet hij zijn lezer de liefde voor den geboortegrond in: Neerland was uw arm van staal, 't Hart was zacht en mild en goedig. Zoo ook huwt zich, vroom en moedig. Kracht en teerheid in uw taal! Zij t gé veer- van huis ien haard, Dwaalt gij in den vreemde, Is uw borst eens wat beklemd, Is uw hoofd eens 'wat ontstemd, jjöiik. aan nuxtanus ueemue: V-an buiten ijs, van. binnen glo,ed Is 't 's winteers in de Nederlanden; Al zijn er turfjes om te branden, De grond is sneeuw en ijs de vloed. En ja.! het huis zoo dacht te sluiten. De jas te knoopen tot den hoed, Dat staat misschien wel bil van '(buiten. Maar haard en hart zijn warm en (goed, Van buiten ijs, van binnen gloed. Dat onze dichter een goed vriend van de Oranjes is, spreekt wel van zelf. 't Blijkt uit den aanhef van een zijner kinderliedjes: „Oranje houtje kan geen kwaad!" Dat heb ik wat gezongen; En 'k heb er, als een jongen, Mee 1 oopen 'zwieren langs de straat En 't zal me nooit berouwen, Wilhelmus van Nassouwen! En zijn hart dg voor de zee. Daar vindt hij het succes van ons volk, in heden en verleden: 'Uit- zee hebt gij uw grond gewrocht O Nederland, en wat onze oogen In Uw landsdouw bewond'ren mogen. Uw rijkdom hebt ge in zee gezocht. En uit haar die-pe, wilde golven, De reinste parels opgedolven. Ï9 Voet is goed, Te paard is beter. Maar wat een Nederlandsche gast Het beste past, Is... in den mast. Heb je van de Zilv'ren Vloot wel ge- (hoord, De Zilveren Vloot van Spanje? Die had er veel Spaansche matten aan (boord En appeltjes van Oranje! •Merkwaardig is het, hoe talloos veel gedichten van Heije door allerlei com poniste^ ,op muziek zijn gezet. Waar om? Stellig omdat in dié èenVOudige verzen de muziek der 'baai zelf weer klonk. Niet hét minst, waar -hij' de natuur beschreef: lil 't groene dal, in 't stille dal, Waar kleine bloempjes groeien, Daar ruisoht een blanke waterval En druppels spatten overal, Om ieder bloempje te besproeien, Ook 't kleinste. De dag ontsluit zijn gouden poort, Daar komt de zon met al haar stralen En dringt tot in de diepste dalen, En roept tot elk, met vriendlijk woord: Goe morgen! De lucht is blauw en groen hét dal. Viooltjes bloeien overal t -Is -alles geur, En fleur en kleur En glans en gloed en stralen. En vooral het Dorp s-A v o n d- muziek, dat in zijn eenvoud klinkt als het zachte zingen van een vogel: 'Als de 'klare zomernacht Daalt op velcf en weide, Keerenschaapjes, wit van vacht, Van de bruine heide En de herdersjongen f-luit Bij der bellen zacht geluid. Tal van -kleine gedichten leggen ge tuigenis :aï van zijn vroom gemoed. Wie kent niet des H-eeren Hui s? Uit den grijs bemesten' toren Dringt der -klokken hel geluid: Komt, (het noodt u allen uit, Mengt uw stemmen in de koren, Komt, en legt het aardsche kruis Neder, in des Heeren Huis. Dat belette hem evenwel niet om ook wereldsche snaren aan te slaan. Van Vrijen en Tro uwen noem de hij een geheele reeks van zijp ge dichten. In deze versjes vooral hebben de componisten bijster behagelijk ge grasduind: Daar was ereis een Herderin, Een herderin met eeren; 'Zij liep blootshoofds en barrevoets En pover in de kleeren. iMaar blonder haar -en rooder koon, Maar vroomheid, zedigheid en schoon, Bij Juffers of Mevrouwen. Mijn liefste, nu ik scheiden moet, Nu -mocht ik vóór ik ging Een lokje van uw lichtbruin haar, Gevlochten in een ring. Mijn Lief gaf, toen ik henenging Me een r-ing Van louter goud, met haar omwonden; En 'k draag dien aan een zijden koord Gebonden t hart... waar hij behoort. Een dauw van morgen-droppen Viel op het groene gras, Van alle rozenknoppen Mijn lief de schoonste was. Mocht ik haar lipjes kussen, Zooals de dauw .het -doet, Het zou (zoo dunkt me) sussen Het leed van mijn gemoed. Des zomers als het regent Als 't regent in den vliet, Dan komt een aardig visschertje En vischt er in het riet. Jonkertjes, pronkertjes hebben wel (lust, Om eens een 'avondje vrijers te heeten, Maar ze zijn morgen, o meisjes, ver beten, Wie dat ze gisteren nog hebben gekust En dan ten slotte het overbekende liedje van den smid, waarvan we ons ternauwernood herinneren dat het van Heije is: Zwarte handen, zwarte lokken Oogen zwarter dan een git, Heeft de smid. Toch zegt Klaartjen, onverschrokken: „Lijkt hij ook van buiten zwart, 'k 'Acht hem rein en blank van hart." de schoolkinderen komt mij toch min der gewenscht voor. Schoolkinderen hebben geen „penningske" om te stor ten, de inzameling komt -dus neer op een soort belasting gelegd op de ou ders, die deze niet vriendelijk zullen opnemen. Men kan zich over de dank baarheid van de schooljeugd voor Dr. Heije's nagedachtenis wel illusies ma ken, maar in dè practijk leidt de zaak tot onwillig dooT de ouders afgestane dubbeltj.es en kwartjes, on der het motief, dat zoontje of doch tertje toch niet met leege handen op school kan komen, wanneer de ande re kinderen in de klasse allemaal mee doen. Als de heer Van Renesse een -medisch- paedagogisch instituut -ter eere van Heije's nagedachtenis wil stichten, zou hij naar mijn meening beter doen met den -Minister van Binnenl an dsche Zaken te bewegen, daarvoor -een post te. brengen op zijn volgende begroo ting. Zulke dingen behoort het Rijk, niet de schooljeugd, te betalen. J. C. P. Buitenlandsch Overzicht DE NIEUWE DGEMA. De „Daily Telegraph" verneemt uit Petersburg, dat de regeering bij de nieuwe Do erna belangrijke wetsont werpen zal indienen tot ontwikkeling van handel en nijverheid door alge- heeleoi of gedeeltelijken vrijdom van invoerrechten toe te staan, voor werk tuigen ten behoeve van het bouwen van molens, fabrieken, enz., door de gesfehttaxr sromiflriccaaraij'trarr róUrcxi—o-p- Oost-Azië, door de plaatsing van vreemd) kapitaal aan te moedigen, be driegerijen in dien handel te onder drukken, en verder maatregelen tot verbetering van het lot van den werk man, door hem o.a. grootere vrijheid tot aaneensluiting en recht op uit- keering bij ongeschiktheid 'tote te ken nen. Eén paar ingenieurs zullen, naar Siberië vertrekken, can opmetingen te doen voor den aanleg van dubbel spoor langs decu Siberisolien spoor weg- en werken aan dien Russischen oever van d'en Amoer. GEWELD TEGEN DE REGEERING. Eenigen tijd geledén méldden we., clat de Russische revolutionnaireu. hadden besloten zich voor en tijdens de Doarna-verkiezingen van alle ge w-elddadüge handelingen te onthou den. Thans echter is de partij op dit voornemen teruggekomen, daar ze 'geweld onder die bestaande omstan digheden het eertige werkdadige strijdmiddel tegen de regeering acht. Uit andere Landen. het nog niet noodwendig gebleken, hulp te verschaffen aam de hooge en lage geestelijkheid aldaar. Doch heeft; de behoef té zich kenbaar gemaakt dan. de Paus de noodige -middelen1 vinden en flinke sommen naar Parijs zenden. Zoo noodig zullen kostbare voorwerpen uit het Vaticaan worden te gelde gemaakt. Reeds de verzameling ringen, door sou-v ereinen en vorsten aanpausPiUs en zijn voorgangers ten geschenke ge boden, vertegenwoordigt een aanzien lijke som. ZOUAVEN BIJ DEN PAUS. Dé Paus heeft dezen- dagen 517 oud gediende zo naven ontvangen. Tegen prins Lancelotti zeide hij, dat hij wist dat d'e prins aan den slag bij Mon tana had deelgenomen en dat hij aan Pius IX het eerst het bericht van de overwinning der pauselijke en Fram- sche wapenen had gebracht. Vervolgens zeide Merry del Val te gen de zouaVen „Gij hébt gestreden met kanonnen en geweren. Thans neemt gij deel aan belangrijker gevechten, zonder ka nonnen, zonder wapenen en zelfs zon der geld. Maar hebt vertrouwen inde overwinning van de trourw der Fran- sche katholieken en. van dé goddelij- kï voorzjieuigheid. UIT MAROKKO. Do Marokkaansche minister van ocrlog, zoo deelt de „Times"-coaires- pondent té Tang-er aan zijn blad me de, zou zich heden met bijna geheel zijn leger, namelijk met ongeveer 3000 man begeven naar de grens van de streek door dén -stam der Angeras bewoond, op eeuige kilometers ten west-en van Tanger. Daar zal hij aan de hoofden der naburige plaatseneen briéf van den Sultan voorlezen, waar- aUs gouverneur en wa«nit w-T-ca^ «o onderwerping der stammen geëischt wordt. Een nader bericht meldti( De correspondent van de „Times te Tan-dzjeT zegt, dat het. bericht van de afzetting van Raisoeli onder inboorlingen -bekend is geraakt, dat, ontegensprekelijk, zijn aanzien reeds geknakt is. Talrijke notabelen der omliggende dorpen hebben in het lcamp van Ge-bbas den eed van trouw aan den Sultan afgelegd. Mohammed Torres heeft aan Rai soeli meegedeeld, dat de bewaking over dén omtrek van Tamdzjer toever trouwd blijft aan de keizerlijke troe pen, met verzoek, dit mee te deeien aan de stamhoofden, ten- einde bot- «•«en de die Mts gaan te Zm-at raderh-smtMcii met Ra-isoeli over de tégen Gebbas aan te nemen houding. De „Staudard" meldt, dat nieuwe troepen onder El Mzani uit Fes zijn opgebroken, om de Méhalia van Geb- bais te Tandizjer te versterken. Steisaïer#® Die versjes van Heije de kinderen zingen ze op school, de dilettanten in de huiskamer, de zangeressen en zan gers, de mannenkoren dragen ze voor in de concertzaal, Als 't gaat over de vraag röé meer doorgedrongen \s de ziel van zijn volk, dan er zeker meer reden om de^ gedenkdag van Heije's gebote te vieren, dan dien va-n Biüerdijk. En de heer Van Renesse komt daar toe met een plan voor den dag, dat "hij ons redactiën, verzoekt te behandelen en aan te bevelen. Hij zou willen, dat 1 Maart 1907 alle schoolkinderen, 850.000 in getal, een penningske offe ren, opdat op den gedenkdag zelf, een jaar later, op -de Veluwe een imedisch- paedagogisch instituut voor onvermo gende kinderen zal kunnen worden ge opend, ter behandeling van hardftioo- rende kinderen, kinderen met spraak gebreken, van nerveusen aanleg en zoogenaamde achterlijke kinderen. Op gezag van den heer Van Renesse wil ik aanstonds aannemen, dat een dergelijke stichting nuttig en noodig is. maar ze te verkrijgen uit giften van UIT DEN FRANSCHEN SENAAT. In den Senaat had Vrijdag de al- geuieeue beraadslaging plaats over d!e openbare uitoefening van den eere- dienst. In antwoord aan eeuige spre kers zeide minister Brtand, dat de regeering haar standpunt niet wij zigt, hij toonde aan, dat het land met hem is, overal heerscht rust en orde, nergens wordt een zoo liberale wet geving aangetroffen. Der kerkelijke hiërarchie wordt geen geweld aange daan, getuige het feit, dat aanzienlij ke katholieke leekem, priesters cd aartsbisschoppen die wet aannemelijk oord&eleu en bereid waren zich daar aan te onderwerpen. Wij hadden", zeide de minister, „aan de Kerk alles gegeven, wat wi] konden geven, wij bieden haar de vrij heid aan, ze wijst hiaar af alS hafti ergste vijandin. De Kerk wil, dlat wij df waardigheid, der, regeering naar ten offer br-jngen, dat zal ik nooit doen, de, regeering zal met Rome pi et ond^nandeLan, het monarchistisch Pausdom en de democratische repu bliek zijn twee vijandige machten, el ke onderhandeling ware overbodig: de Staat dringt zich niet tusschen den mensch en zijn geweten, maar zip geen katholieke kerk dulden, gepnvi- ligeerd, juist doordat ze in opstand HINDERLIJK GEVOLG. De laatste weken ging er bijna geea dag om, dat er te Haarlem geen in braak viel :te constateeren. Thans is dit uit, omdat de politie een afdoenden maatregel in toepas sing brengt. Zij wist wel wie van de inbraken verdacht moesten worden, doch ze op heeterdaad betrappen, lukte niet, en daarom wordt nu, reeds in den avond, het verblijf der verdachten opgespoord en dan zijn zij geen oogenblik meer buiten toezicht. Overal worden zij dan nageloopen, totdat zij huiswaarts keeren, en voor dat huis blijft dan een agent staan tot de dag aanbreekt. Gister-, Donderdagavond warener twee aan 't toezicht ontsnapt, doch 's nachts werden zij op straat aange troffen en zoolang gevolgd tot rij, -ten einde raad, huiswaarts keerden. Tot nu toe blijkt de maatregel afdoende, al is het voor de politie hard dienst doen. (Tel.) Prinses Ezelsvel. De aardige Kind er-operette van Jacques Bonset „Prinses Ezelsvel", die Zondagmiddag in den Schouw burg alhier wordt opgevoerd, blijkt In andere plaatsen zeer in den smaak te vallen. Voor de opvoering heden (Z8r terdag)-middag in den Stadsschouw burg te Amsterdam, waren Tanmor gen reeds alle plaatsen verkocht. Ned. R.-K. Volksbond. Maandag 7 Januari a.s. zal door d» jsona een mgeiuccnc' -in houden worden in haar gebouw St.- Bavo", waar dan als spreker zal op treden de heer Jhr. rar. Frank K. van Lennep, In cassatie. Jan Selderbeek te IJmuiden, die bij twee vonnissen der rechtbank alhier, in hooger 'beroep is veroordeeld tot 2 maal drie weken hechtenis ter zake van openbare -dronkenschap bij 2e herhaling, is tegen deze beide vonnis sen in cassatie gekomen. T(TONEELWEDSTRIJD J. J. CREMER Vrij dagavond kwam de vereeniging ,,A. D. O." uit 's-Gravenhage uit met- het blijspel van Oscar Walther en Leo Stein, getiteld: Groothandelaar" De schouwburg was geheel bezet, zelfs op de gaanderij was geen plaats je meer te vinden. Deze talrijke aanwezigen vermaak ten zioh uitstekend, 't was een aardig stuk en 't werd goed gespeeld. De avond werd besloten met een baL Ligeerd, juist kwam." De minister verzocht den Sienaat hét wetsontwerp goed te keuren, dat dé Kerk op wettelijiken grondslag zal stellen en den Paus noodzaken, zoo hij dén tegenstand wil voortzietitea, den priesters te gebieden de kerken te verlaten en den openbaren eere- dvenst te doen ophouden. Met 183 stemmen tégen 86 wérd oe- -sloben tot aanplakking van de rede van minister Briand. Daarop werd met 187 tegen 87 stem men besloten tot de artikelsgewijs hehandeding en werd de zitting opge heven. HULP AAN DE FRANSCHE GEESTELIJKHEID. Ter gelegenheid van Kerstmis, heeft de Paus talrijke giften voor de Fron- tcho kerk ontvangen. Tot iru toe is J. G. PIEDERIET. Heden-nacht is in de Mana-Stach- tmg- alhier overieden de heer J- G. Pi-ederiet, in leven ondervoorzitter van de afdeeling Haarlem van_ den •Kon. Bond van Oud-Onderofficieren en van de Schietvereeniging „Gene raal Van Merlen". De overledene, die den leeftijd van ongeveer 71 jaar bereikte, w-as zeer gezien in den uitgebraden kring van vrienden en bekenden, oud-kamara den uit zijn militairen diensttijd, waarvan zijn hart noig steeds vol was. Het bericht van zijn overlijden zal dan ook voor degenen, dié met hem in aanraking kwamen, met leedwezen vernomen worden. "De heer PLederiet was sedert 1888 gepensioneerd als adj.-onderoff. van het 6de Reg. Inf., en was begiftigd met dé gouden medaillé. De overledene stond tot ons blad. in nauwere betrekking, doordat hij de laatste zeven jaar doel uitmaakte van de administratie onzer courant. Dien tijd hebben wij hem leeron waardeeren als een zeer werkzaam, vriendelijk en humaan man; die rijn taak met opgewektheid vervulde, tot dat eenigen 'tijd geledien een kwaal, welke hem reeds lang lijden deed, hem op het ziekbed bracht. Wij zullen zijn nagedachtenis m -vriendelijke -herinnering houden. Gezondheidshuis. Onder de fraaie Kerstboomen die dezer dagen in de uitstalkasten in de winkelstraten prijkten, mag zeker die in het Gezondheidshuis sin de Barteljo- risstraat genoemd worden. De boom is versierd met zinnebeeldige voor stellingen betrekking hebbende op Christus geboorte en is schitterend verlicht. Voor den kerstboom werpt, een bloe- -meng-euT-fontein haar welriekenden straal naar omhoog. ARR.-RECHTBANK TE HAARLEM. UITSPRAKEN. W. F. Rieffe, arbeider, zonder vasté woonplaats, diefstal 'te Haarlemmer meer, 3 maanden gevangenisstraf met aftyek der preventieve hechtenis. R ij ,w i e 1 d5 e f s t a 1. De fiets, die twee weken geleden bij het Postkantoor gestolen werd, ia door een onzer rechercheurs te Be verwijk opgespoord. Ze was daa® voor 15 gulden verkocht. Schutterij. Bij Koninklijk besluit van 27 De cember is op zijn verzoek, eervol ont slag verleend als 2de luitenant bij, de rustende schutterij te Haar.em, aan E. L. P. M. Brantjes. Gev. Vooopw. Een zakmesje, een hondénhalsuand, een tooneelkijker, een hond, een handwagen, een ceintuur met gesp. Rijwielen ontvreemd. Uit een portaal van een perceel de Gedémpte Oude Gracht is een wiel ontvreemd, en eveneens een een perceel aan dien Kampersmge Uit de Omstreken HAARLEMMERMEER, Den arbeider J. Nieuwkoop werden bij de werken der drinkwa tervoorziening dier stelling Amste^ dam, twee vingers der rechterhand afgekneld. Het aardige batige saldé, dal da Aalsmeersche commissie der zanguit voering Jacob Kwast" overhield, zar ouder de armen te Aalsmeer wrdeo verdeeld.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1906 | | pagina 1