NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. 24e Jaargang. No. 7231 VerseSlfst dagelijks; befeas'v® ©p Zm- ass Feestdagen, WOENSDAG 23 JANUAEI 1907 JR HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN PER DRIE MAANDEN: Voor Haarlem Vbor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der gemeente) fiasco per post door Nederland Afeonderlijke nummers ffèïHustreerd Zondagsblad, voor Haarlem de omstreken en franco per post 1.20 1.30 1.65 0.02 0.37 H 0.45 Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. ADVERTENTIËN: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement Haarlem van 1—5 regels ƒ1—, elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regel." Bij Abonnement aanzienlijk rabat. Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing; 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant. Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55. Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122. AthWIaementen en Advertentiën worden aangenomen door onze Agenten en door alle Boekhandelaren en Courantiers. Met uitzondering van het Arrondissement Haarlem is het uitsluitend recht tot plaatsing van Advertentiën en Reclames betreffende Handel, Nijverneid en Geldwezen, opgedragen aan het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Azn. te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale de Publicité Etrangère G. L. DAUBE Co., JOHN F. JONES, Succ., Parijs, 3Ws Faubourg Montmartre. EERSTE BLAD. AtiKNDA WOENSDAG 23 JANUARI. Statenzaal: Vergadering van den ïemeenteraad, uur. Raadsgebouw: Ned. p ro test anten- lond, afd. 'Haarlem: Vergadering, lur. Brongebouw: Cents-Vereen, afdee- ing .Haarlem": Lidht- en levende ►eel'denavond, 8 uur. Teyler's Stichting: Voordracht-Dr. I. Haga. Soe. Vereend ging: Generale Reperti- ie Arti et Reliigrtoni, 8 uur. ®M ONS HEEN No. 465. Winkel of Werkplaats. De (heer Engelenberg, die een win tel in kunstbloemen heeft in de Bar- leljorisstraat, beeft voor den kan- omreoMer terecibt gestaan, -omdat hij ip den Kisten October twee vrouwen les avonds na acht uur werk heeft leen verrichten in ide als winkel be stemde werkplaats, 'bestaande uit het naken van kunstbloemen en bet daar mee vervaardigen vaiï bloemstukken. De beer Engelenberg ontkende dat. De winkeljuffrouwen, 'die hier be- ioeld worden, maken nooit kunstbloe- nen, om ide eenvoudige reden, dat zij iet niet kunnen en alles wat zij in len winkel voor werk doen is de bloe nen schikken. 'Zooiets komt natuur- ijk telkens voor. Een koopster komt linnen, koopt enkele bloemen en jroene takjes en verzoekt meteen aan ie "winkeljuffrouw om ze te schikken. Over de vraag of er bloemen in den winkel gemaakt werden, zijn de ge- eerden bet niet eens. Mevrouw Kuy- jerVfUlanus, de inspectrice van den arbeid, meende van wel en een van Ie twee rechercheurs, die in de zaait aertnokken zijn, evenzoo; de andere rechercheur kan dat niet beslist ver- ilaren en de zuster van den beklaag- le, onder eede gehoord, ontkent het jeslist, evenals de twee winkeljuffrou wen. 't Doet er trouwens weinig toe, vant de ambtenaar van bet Openbaar Ministerie vond bet al arbeid, wan- leer kunstbloemen tot bloemstukken vordert sa am geschikt. Voor anderen dan den heer Enge- enberg schijnt dit zaakje van geen ïeteekenis. Wat kan het,- zou men zoo teggen, een winkelier schelen of de leer .Engelenberg daarvoor een geld- loete krijgt? Iedereen beeft wel eens hoeilSjVbeid in zijn zaken, vandaag le èfeh én morgen dö ander. Toch zou t wel kunnen zijn, dat de neTTngdOfte- len bietbij móer belang (het&ëh clan iij zelf wel vermoeden. Ik zal tra ell en uiteen te zetten waarom. In onzen tijd van scheurkalender iie allen gehouden zijn jaarlijksch flriehonderd en in de zestig ernstige wi lezenswaardige spreuken ten beste te geven, loopt er van zelf wel eens Ben onder door, die niet veel te be duiden heeft. Zoo heb ik onlangs met verwondering de opmerking gelezen, dat -een volk, dat veel wetten beeft, geen hoogstaand volk kan zijn. De natuurlijke braafheid van een volk, wou denkelijk de schrijver zeggen, moet zóó groot wezen, dat ieder als vanzelf begrijpt wat hem te doen staat en algemeens voorschriften dus veilig achterwege kunnen blijven. Ik geloof, dat daarmee te veel van de volksdeugdzaamheid wordt gevergd. En zoo goed als twee uiterst solide en vertrouwbare kooplui een mondeling gemaakte overeenkomst schriftelijk heithalen, omdat zij noodig vinden ten allen tijde te kunnen naslaan, wat overeengekomen is, even zoo goed moeten de wisselende begrippen, die er feeerschen in de hoofden en harten der besten van een volk, worden neer gelegd in een wet. Zoo is ook de Ar beidswet ontstaan, niet omdat de goe de industrieelen nog moesten loeren dat «ij niemand overmatig mogen lm ten werken, maar omdat het nuttig was eens overeen te komen wat over matig IS. Is nu eenmaal de overeenkomst ge maakt, dan komt er een tweede moei lijkheid: ze moet worden uitgelegd. Noch een koopovereenkomst, noch een wet kan iets meer geven dan de hoofdlijnen van de zaak waar het over gaat. Vandaar dat een koopman nog weinig aan een contract heeft, wanneer zijn medeoontractant daar aan een spitsvondige uitlegging geeft. Vandaar ook, dat een wet groote be-' zwanen kan opleveren, wanneer zij die daarmee hebben om. te gaan, haar anders opvatten, dan de wetgever zelf bedoeld zal hebben. En .ik zeg dat niet zoozeer van den rechter, maar van hen, die de overtredingen aan brengen. De ambtenaar van 'het O. M. bij het kantongerecht bij voorbeeld zal zelden of ooit uit eigen 'beweging een overtreding van de Arbeidswet ver volgen, zij wordt aangebracht door de politie, soms in verhand en in overleg met de Arbeidsinspectie. Het laatste is blijkbaar in ide zaak van den heer Engelenberg gebeurd. De wet nu laat wel geen twijfel over waarvoor zij is 'ingesteld, namelijk tot het tegengaan van overmatigen en ge vaarlijken arbeid van jeugdige perso nen en van vrouwen, maar de heer Engelenberg komt natuurlijk toch niet uit de moeilijkheid, omdat het werk, dat zijn winkeljuffrouwen ver richten, het rangschikken van bloe men, al zoo 'lidht mogelijk en zeker niet gevaarlijk is. (In 't voorbijgaan gezegd, zijn zeker deze jonge meisjes 's avonds bij 't maar huis gaan min der vermoeid, dan de juffrouwen in vele andere winkelzaken, wiaar veel zwaarder werk gevorderd wordt). Im mers diezelfde wet heeft voor overma tigen 'arbeid een begrip moeten aan geven en 'die gevonden in het over schrijden van een termijn van elf uur. Niemand beweert dan ook, dat bedoelde arbeid gevaarlijk is, maar overmatig zou ze wezen! 'En hier schuilt dunkt mij een ge vaar vooi' den geheelen winkelstand. Terecht, maar mijn meening, be schouwt de beer Engelenberg het rangschikken van zijn bloemen als iets, dat noodzakelijk en onafwijsbaar tot den verkoop behoort. Wordt bij daarvoor veroordeeld als overtreder van de Arbeidswet, is er dan nog één winkelier beveiligd tegen gelijken overlast? De winkels, waar bet perso neel niets anders te doen beeft, dan de afgepaste en verpakte waar aan den Mant over te reiken <en zijn geld in ontvangst te nemen, zijn hoogst zeldzaam. Bijna, overal moeten de ar tikelen de een of andere bewerking on dergaan, vóórdat zij ter aflevering geschikt zijn geworden. De heer En gelenberg wees in zijn verdediging op een juffrouw, die een lamp in elkaar moet zetten, op een andere die bon bons 'in een doosje verpakt, er -een Lintje om windt en een plaatje op plakt. Een dergelijk voorbeeld zou ■zijn, dat een juffrouw in een com est i- biès-winkel één schotel arrangeert. Ja zelfs, wanneer dan inderdaad alle ar beid zou vallen onder de arbeidswet zou hot enkele inpakken van het ge kochte een arbeid zijn, die wat vb aar duur betreft, onder de Arbeidswet zou. vallen. De letter van de wet zou daartoe aanleiding geven, daar art. II uitdrukkelijk zegt: „Onder fabrieken en werkplaatsen verstaat deze wet alle, zoowel open als besloten, ruimten, waar in of voor eenig bedrijf pleegt gewerkt te worden aan het vervaardigen, veranderen, herstellen, versieren, afweTken of op andere wijze tot verkoop of gebruik geschikt maken van voorwerpen of stoffen, of waar in of voor eenig be drijf voorwerpen of stoffen eene daar toe strekkende bewerking plegen te ondergaan." Het O. M. bij het kantongerecht voegde dan ook den heer Engelenberg al toe, dat wanneer uitgemaakt word* dat zijn winkel een werkplaats is. ook in alle opzichten daarop de arbeids wet zal worden toegepast. Maar ilc zou zoo vreezen, dat consequent dooT redeneeremd'e, iedere winkel tot werk plaats zal moeten worden verklaard wanneer het samenschikken van kunstbloemen als arbeid zal worden beschouwd, in den zin van de Arbeids wet. En toch, al zegt art. I van die wet- „Onder arbeid verstaat deze wet 'alle werkzaamheden in of voor eenig be drijf," dat dit ook toepasselijk zou zijn op het aansteken van licht in de etalage, het inpakken van de artike len, zelfs het maken van kleine voor den verkoop noodzakelijke verande ringen, is dunkt mij door deze wet nooit bedoeld. Toch schijnen deze werkzaamheden 'in het oog der ar beidsinspectie minder „gevaarlijk" of „overmatig", dan het rangschikken van kunstbloemen. De reden waarom is mij ontgaan. Morgen zal de kantonrechter uit spraak doen. En de ervaring heeft ons geleerd, dat 'Mr. Van der Mersdh, af- keerig van theoretische beschouwin gen, vooral het oog gericht houdt op de eischen der praktijk. In zooverre heeft de heer Engelenberg goede kan sen. 't Kan evenwel zijn, dat do wet in hare absolute bewoordingen den kantonrechter tot een veroordeelend vonnis noodzaakt. In dat geval mogen onze Haarlemsche winkeliers wel eens goed acht geven, of ook zij niet mor gen of overmorgen gevaar loopen door een al te ijverige arbeids-inspectie te worden vervolgd voor arbeid van 'hun personeel, dien zij tot dusver be schouwd hadden als onafscheidelijk bij den verkoop te behooren en niet te vallen onder de Arbeidswet- Er is inderdaad een contrast in de 'wijze, waarop getjraqht wordt denl heer Engelenberg veroordeeld te krij gen en in den urenlangen, niet-onge- vaarlijken en zeker overmatigen, ar beid van een poffer- of wafelbakster op de kermis. Het is de heer Engelen berg zelf, die niet zonder bitterheid deze vergelijking heeft ontdekt. Toch heb -ik tot dusver van een vervolging van den eigenaar van zoo'n wafel kraam nog niet gelezen. J. C. P. Buitenlandsch Overzicht DE VERKIEZING VOOR DE RUSSISCHE DOEMA. In dc Transkaspische provincie is d>e e<ea'ste verkiezing van leiden van heit kiezerscorps voor de Doema ge houden. De uitslag is voor de regee- ring niet bemoedigend, ook omdat ■men Item ais aanwijzing voor den loop van die verkiezing in den gehee len Kaukasus kan beschouwen. Naai* uit As'j'abacli wordt gemeld, behootren van de 22 gekozen ledien van het. kie zerscorps maar 2 tot partijen, dien,iet van de oppositie deel uitmaken, de overige 20 zijn sociaal-democraten en sociaal-revolutionairen, grootendeels (13) spoorwegbeambten. Ih hlet district Tedsjent is de geko zene een „kadet". Do gouverneur van Bessarabië moet den minister van binnenlandlsche za ken bericht hebben, dat daar eeae overwinning van d)e kad'etten te ver wachten is. In Bessarabië geven Roe- meniërs en joden den doorslag. Maandag zijn onder de arbeiders van eten aantal Petersburgsche fa brieken de verkiezingen van den eer sten graad voor de Rijksdoema ge houden. In 27 fabrieken werd niet ge kozen, omdat de politie het tijdstip te laat bekend had gemaakt. In 49 fa brieken was de uitslag, dat gekozen werden 53 kiezers van den eersten graad, namelijk 1 revolutionair cialist, 2-1 sociaal-democraten, 10 aan hangers van de linkerzijde, 2 liadet- ten, 9 gematigden en een aanhanger van de rechterzijde. In 128 andere fabrieken wordt de verkiezing op 27 dezer gehouden. Bij keizerlijken oekas is ;de toestand van buitengewone bewaking voor de stad en de provincie Petersburg weer voor zes maanden verlengd. In ver schillende districten van het gebied der Donsche kozakken is de toestand van verscherpte bewaking voor een jaar verlengd. De definitieve verkiezing voor do Doema in de stad Petersburg is bij keizerlijke verordening op 1 Maart bepaald. DE FIRMA LYDWALL. Uit het thans door den Tsaar goed gekeurde rapport over die Lydwall- historie blijkt, dat dieze firma een zeer zonderling bestaan voerde. Het was eene naamlooze vennootschap met een kapitaal van '1500, zegge vijf tienhonderd roebel. Goerko droeg aan deze firma de leverantie op van 10.000.000 pud rogge en vomd het niet noodig eerst imformatiën in te win nen naar deze firma, die geen borg behoefde te stellen, trouwens ook niet kon stellen, want de firma noch de firmanten bezaten iets. Goerko heeft met deze firma nu heel belangrijke afspraken gemaakt, die hij niet eens op schrift had laten zetten en het belang van d!en Staat geheel uit het oog verloTen. In de gevallen van Litwinof en baron Fre dericks was het evenzoo gegaan. Niet verklaard wordt boe dezen allen er toe kwamen korenlever antics opto dragen aan een firma, die tot heden niet anders deed dan gas- en water- lertdinginstali a.ties maken. F.EN ARRESTATIE. Op welke wijze de Russische politie to werk gaat om menschen in han den to krijgen, die zij van revolutie naire bedoelingen verdenkt, komt thans weer aan het licht in het geval van een Russische student in Bern Deze ontving een telegram, dat de on- deirteekening droeg van zijn zuster, en waarin hem werd medegedeeld, dat zijn moeder ernstig ziek was. De jonge man reisde terstond naar huis en werd aan 't station opgewacht door agenten der politie, tiet bleek dat het telegram door een inspecteur van politie verzonden was om den verdachte in handen te krijgen. PROF. MARTENS OP REIS. Professen* Martens is naar het bu;- tenland vertrokken om als gevolmach tigde van keizer Nikolaas te Berlijn, Weenen, Londen en Parijs voorloopi ge besprekingen over de vredesconfe rentie te houden. Uit andere Landen. DE KERKELIJKE STRIJD IN FRANKRIJK. Zaterdagmiddag is de bijeenkomst der bisschoppen geslotenverseh'5!- londe plechtigheden werden daarbij verricht. Het proces-verbaal der zitting werd naar den Paus gezonden. De „Echo de Paris" deelt mede, dat de Paus zijne goedkeuring heeft go- hecht aan bet besluit der bisschop pen-vergadering om die seminaries te stellen onder de wet van 1875. De aanwerving en de opleiding van jonge geestelijken is dus voortaan verzekerd. DE RAMP TE KINGSTON. In het Myrtle-hotel zijn tien lijken gevonden. De Amerikaansche marine- infanterdsten hielpen- bij Set doen springen van gevaar-opleverende ge houwen'. De ellende is groot en hulp hoog noodig. Men verdeelt soep on de regeeTinig heeft een bakkerij inge richt. De boeren uit den omtrek bren gen groenten aan. Twintig duizend personen zijn zon der dakhet meerendeel kampeert op het terrein der wedrennen, waar aan houdend godsdienstoefeningen wor den gehouden. Nog een dertigtal wel bekende kooplieden worden vermist. Veel verkoolde lijken zijn totaal onherkenbaar. Ontsmettingsmiddelen zijn hoog noodig. Ziekten zijn nog niet uitgebroken. Iedereen in de stad is gereed bij de eerste gewaarwording van 'n nieuwen aardschok de vlucht te nernen. Een aanzienlijke hoeveel heid kostbaarheden is verzameld'. Eer) militaire patrouille heeft twee plunde rende negers doodgeschoten. Lichte schokken kom en nog voor. Het ver keer* tusschen de wankelende- huizen is op veel plaatsen gevaarlijk. De spleten in den bodem worden wijder en het benedengedeelte va.n de stad blijft zakken. In sommige bodemsple ten staat zwarte, warme moddier. De eLectrische kabels hebben een aantal mensc-hen gedood. Mr. Nathan, did voornaamste koop man van Jamaica, gewoonlijk in En geland, doch eens per jaar op het eiland verblijf houdend, werd juist geschoren op het oogenblik van den schok. Een balk sloeg hem het hoofd af. De barbier bleef ongedeerd. De „Prins Waldemar", van de Hamburg-Amerika lijn, is verloren. Het schip kwam binnenvaren, nog onbekend met de ramp. Het hidld do vlammen van brandende woningen Km or het licht van den reeds inge- stortem Plum-point vuurtoren. Laatste berichten zeggen, dat nog aanhoudend aardschokken worden ge voeld, AMERHC AANSCH-ÈNGELSCH INCIDENT. Over het al dan niet hulp verke nen door Amerikanen schijnt wrij ving te zijn ontstaan tusschen den Amerikaanschen schout-bij-nacht Da- vis en den. Engelschen gouverneur. Het gevolg is geweest, dat het Ameri kaanse he smaldeel uit de wateren van Jamaica is vertrokken. Aan het incident wordt evenwel geetaerlei po litieke beteékeni® gehecht. Het laatste telegram, Maandag te Londen ontvangen, maakt er zelfs melding van, dat gouverneur Swet- tenham naar Londen seinde, om de Engelsche regeering te verzoeken aan de Vetreenigde Staten bartel ij ken dank te betuigen voor den. snellen krachtagen steun van Davis. Ook maakte de heer Swettenham geen gewag van eendge wrijving, zoo dat moeilijk is uit te maliën, wat er werkelijk is voorgevallen. DE TOESTAND IN MAROKKO. De soldaten van El Gebbas zullen nu den veldtocht tegen de aanhan gers van Raisoeli voortzetten. Er was, naar de Matin" verhaalt, een zeer geldige reden voor hun af wachtende houding tot nu in hun overwinningsroes hadden namelijk de brave strijders voor den Sultan hun geweren verkocht. Thans zijn hun nieuwe gezonden en du£ kan Ben-Gazi nu met zijn mannen op trekken. Stadsnieuws? „CRESCENDO". De Haarlemsche Man n en zang veree- niging „Crescendo" is met haar twee de concert onder leiding van den nieuwen directeur, den heer Otto W. de Nobel, wel bij uitstek gelukkig ge weest. Ik mag zeggen, nog maar zel den een zóó onderhoudenden man nenkoor-avond te liebben doorge bracht als gisteren in de „Vereeni- ging". En al komt natuurlijk ook niet het geheele succes voor reke ning der Liedertafel, deze heeft er toch een veel meer dan gewoon aan deel in. In V i n e t a van Abt trof al dade lijk de zeer beschaafde en volle klank van het koor en in den loop der voordracht melkten wij miel voldoe ning op de goede uitspraak, de mooie, natuurlijke en zeer muzikale uanceering en het flink vasthou den aan den diapason. Het was in één woord een meesterstukje van koorzang. £h het bleef niet bii deze ééne gelukkige prestatie; want ook het omvangrijke en zware koor Israël van Tilman, het teêre „Goe de Nacht" van Roeske en Laclmer's prachtige „Hymne an die Musik" ga ven in de uitvoering dezelfde lof waardige eigenschappen te waardeo- ren. Mij dunkt „Crescendo" heeft, re den zicli met de keuze van den nieu wen leider geluk te wenschen. De heer De Nobel heeft getoond iets goeds en schoons te willen en door invloed op zijn zangeirs zijn wil in daden te kunnen omzetten. Dat be looft der Liedertafel een nieuwe jeugd Eu voor wat het concert verder aan muzikaal genot opleverde dan ken wij den medewerkenden solisten mej. Annie Sievve, wier stern ons toe scheen. sedert haar laatste optreden hier. aanmerkelijk in warmte en vo lume te liebben gewonnen en wier muzikaliteit zich ons opnieuw open baarde in de boeiende voordracht van 'het Recitatief „Will kommen jetzt c dunkier Hain" met de daaraanslui- tende Aria, uit Die Jahreszei- ten en eenige Duitsche en Fransche liederen, welke voordrachten met die warmste ingenomenheid werden ont vangen en den heer Wolters wiens heerlijk, meêsleepend zangerig viool spel op geen der toehoorders zijn be koring zal hebben gemist en die zich ter voordracht gekozen had „Vor spiel und Adagio" uit het G-mol-Con- cert van Bruck, Legende van Wieniawski en C h a r a li t e r i s t - sc he Tanzweisen van Kes. Beide solisten zagen zich door deein- delooze toejuichingen van het publiek tot een bisnummer genoopt. In hun groot succes deelde de heer Willem Andriessen, d'e op meesterlijke wij ze de taak der begeleiding vervulde. Met alle recht dus mag hier gespro ken worden van een bij uitstek ge slaagd concert PHILIP LOOTS. SCHERMWEDSTRIJD. De Gycmn. en Scheranvereeniging „Oefening staalt Spieren", behaalde iu den schermwedstrijid, uitgeschreven door de „Vrije Wapenbroeders te 's-Gravenhage in de afd. colonne-lange stok den eereprijs, de leider der co lonne den directeursprijs en de heer E. v. d. Anker den prijs voor den bes ten colonnewerker. Voorts behaalde de heer G. Stof tens den 3den prijs personeel geweer. Tot Nut van 't Algemeen. Maandagavond trad de heer Dr. H. Blink van 's-Gravenhage als spreker op voor het departement Haarlem van deze maatschappij. Aangezien Dr. Blink dezelfde lezing over „aardbevingen en vulkanen" hield, als eendge weken geleden voor de Vereeniging „Weten en Werken", kunnen wij_, die toen reeds een ver slag geven, thans met deze korte ver melding volstaan. Alleen zij medegedeeld, dat een ge hoor van omstreeks veertig perso nen, meest dames, met belangstelling de voordracht volgde. ORGELBESPELING in de Groote of St. Bavokerk te Haar lem, op Dondea-diag 24 Jan. 1907, des namiddags van 23 uur, door den heer W. Ezerman. No. 1. Prélude dn Fuga, E. Mo- bach. No. 2. Andante con, Moto, A. Guil- mamt. No. 3. Sonate, A. G. Riitter. No. 4. Adagio uit de 4e Sympihonde. Beethoven. No. 5. AriaLdtaaieij, Fr. Schu bert. COMMISSIE C TOT WERING VAK SCHOOLVERZUIM. Aan het dezer diagen bij deai Raad der gemeönte ingediend jaarverslag der Commissie C voornoemd over 1906, ontleenen wij bet navolgende. De samenstelling der Commissie bleef ongewijzigd, terwijl de heeren W. A. J. van de Kamp en Ed. A. van Büderbeek opnieuw de function van voorzitter en secretaris vervulden. Het aantal vergaderingen bedroeg 20, die gewijd waren aan de behan deling van 99 gevallen van overtre ding dier Leerplichtwet. Van de daar voor opgeroepen 98 aansprakelijko personen één geval bleef wegens verhuizing van 't gezin naar een an dere gemeente buiten behandeling verschenen er 45 ter vergadering, om zich te verantwoorden ter zake dier leeiplichtwetsovertrediing. Twee dier overtredingen werden aan den heer Arr o ndi ssements-S cho oio pziener ter royeermg voorgedragenéén wegens ziekte van het kind en één wegens ernstige huiselijke omstaudiglieden. De oorzaken van verzuim wairen da navolgendeonwil van den leerling, onverschilldghieid der ouders, armoe de (gebrek aan schoeisel en Meeding), ziekte van het kind of een der kuisge- nooten, arbeid buitenshuis, era. Een groot aantal gevallen berusten op „onbekende redenen", die heed vaak na verwant zijn aan „peujien". Bij herhaling trok het de aandacht der Commissie, dat kinderen bij het bereiken van den 13-jarigen leeftijd op of kort na den verjaardag van de school genomen werden. Die ouders haddien dan wel eens gehoord, da.t de leerverplichting ophield met den 13- jarigen leeftijd, mits aan hert eind der klasse, waarin het kind bij liet bei-ei ken van dien leeftijd geplaatst was, endat, kan ruim elf maanden ver schillen. ITet aantal verzuimende jongens was juist dubbel zoo groot als dat der meisjes, 66 tegen 33. Ouders, die geen gehoor géven aan de. oproeping, om voor de Commissie te verschijnen, ontvangen langs schriftel ijken weg een waarschuwing. Ook dit verslag merkt wederom op, dat nog steeds van gemeentewege eene regeling ontbreekt, volgons wel ke bij do plaatsing op eeai openbare school voldoende rekening wordt ge houden met die woonplaatsen van de leerlingen. Dat een zeer verwijderde afstand van invloed is op getrouw schoolbezoek van hen, die weinig aan verleiding weerstand kunnen bieden is begrijpelijk. De Commissie reikte 23 contróle- boekjes uit, nu eens strékkende ora de leerlingen zelf, dan weer om hen entoegevende moeders te contró- teeren. In eén paar gevallen riep de Com missie de hulp dor politie in, om weerbarstige overtreders der Leer plichtwet aan de hand naar hun school te geleiden. Hét gemeentebestuur volgde in het afgeüoopcn jaar de goede gewoonte, om de Commissie kennis te geven van die uitreiking van airbeidslcanvtea aan kinderen, die nog wel binnen de leeftijdsgrenzen der Leerplichtwet konden behooren. Zij behandelde 4t van die kennisgevingen, terwijl het te 7 gevallen noodig bleek, dat de Com missie waarschuwingen zond aan de ouders en werkgevers. Wat deze laatst.en betreft, bond de Commissie een strijd aan tegen dl© patroons, die vóór, tussc-hén en na schooltijd nog zeer jeugdige kiinte ren exploiteerden. Zoowel door mid del va.n waarschuwingen onmiddel lijk tot die patroons gericht, ais door de plaatedlijke pers wees de Commis sie op hert „uitbuiten" van die kinde ren en op de weinige vruchtbaarheid va,n het onderwijs, als zij vermoeid naar lichaam en geest do school bin nentraden. Dc ervaringen door de Commissie opgedaan, wijzen er op, dat haar arbeid in diezen niét, zonder goede resultaten bleef. Een verzoek vam de Commissie tot beschikbaarstelling van presentiegel den voor de leden werd door dén. Raad der gemeente wederom afge wezen. Dit. jaar treedt de geheele Commis sie af, daar haar zittingsperiode van drie jaar met '1 Maart a.s. is verstré ken. GEMENGDE HUWELIJKEN. Door Z. D. H. omgr. Collier, bisschop van Haarlem, is aan alle kerken van zijn diocees een bisschoppelijk schrij ven gerioht, waarin met nadruk wordt gewaarschuwd tegen het groote go- vaar der gemengde huwelijken ea waarin tevenswordt herinnerd ann de vastenbrieven van Z. D. II. mgr. v. d. Wetering en mgr. Callier, waarin over dit onderwerp de geloovigen wer den onderhouden. In alle kerken werd Zondag onder alle TI. Missen over het gemengde hu welijk een predicatie gehouden, waar in mert klem werd gewaarschuwd te gen het aangaan van een dergelijke verbintenis. (Centrum).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1907 | | pagina 1