Sport en Wedstrijden
Leger en Vloot
ICoIomës
Gemengd Nieuws
Financiëele Berichten
to oh niet geladen." Bakker, ook in
die rneening, trekt uit de grap aan
den trekker en de tuinknecht wordt
met een schot hagel in het hoofd ge
troffen. De geneesheeren Jonker en
Brouwer werden beiden ontboden,
docih konden weinig hoop geven. Don
derdagmorgen lag de getroffene nog
bewusteloos.
BRANDEN.
Woensdagavond omstreeks 11 uur
brak te Utrecht brand uit in een per
ceel aan den Leidschenweg no. 71,
iwaarin gevestigd is een grossierden]
van worst en andere vleeschwaren
wan den heer Paarlberg. De brand
weer* was spoedig ter plaatse en wel
dra de vlammen meester. De belen
dende perceelen kregen eenige wa
terschade.
De brand moet ontstaian zijn door
het omvallen van een -petroleum
lampje.
Te Aagtdorp, mret verre van het
dorp Groet, is geheel in de asch ge
legd de woning van H. de Jager. Bij
na alles is verbrand. Verzekering
dekt de schade.
Te Bodegraven, even binten het
dorp, brak door een onbekende oor
zaak. een hevige brand uit in een
stroosohuur van den handelaar Drie
huis. De geheele schuur met het
daarin aanwezige stroo verbrandde.
Aan den wal lag een schuit met stroo
dat ook een prooi der vlammen werd;
de schuit bleef behouden. Een aan
grenzende schuur en een woonhuis
hebben brand- en waterschade gele
den. Enkele kippen en konijnen kwa
men in de vlammen om. Een p-aard
werd nog met moeite gered.
(L. Dgbld.)
BRIEVENMALEN.
De directeur-generaal der posterijen
en telegraphie maakt bekend, dat
iaan Hr. Ms. instructaeschip „Nauti
lus" de navolgende brievenmalen zul
len worden verzonden:
1. naar Santa Cruz de Teneriffe:
a. 20 October e.k., door het post
kantoor te Rotterdam;
b. 25 Ootober e.k., met den trein
van 6.30 m. van Amsterdam naar
iVlissingen;
c. 30 October en November e.k., met
den trein va.n 7.1 m. van Amsterdam
naar Antwerpen;
d. 4 No-cembeir dioor het postkantoor
te Rotterdam.;
e. 8 November eJk., met den trein
van 6.30 m. van Amsterdam naar
Vlissingen;
f. 10 November e.k., met den trein
van 6.30 a. van Amsterdam naar
iAintwerpen;
g. 14 November e.k., met den trein
.van 7.1 m. van Amsterdam naar Ant
werpen;
2. naar La Luz (Grau Canaria):
17 November e.k., mei den trein
van 6.30 a. van Amsterdam naar Ant
werpen;
b. 21 November e.k., met den trein
van 7.9 o, van Amsterdam naar VMs-
6ingen.
c. 24 November e.k., door het post
kantoor te Rotterdam;
d. 26 November e.k., met den trein
van 7.1 m. van Amsterdam naar Ant
werpen;
e.~29 November e.k., met den trein
van 6.30 m. van Amsterdam naar
Vlissingen;
f. 2 December e.k., met den trein
van 7.9 a, van Amsterdam naar Vlis-
singen;
3. naar Santa Cruz de Teneriffe:
a. 6 December e.k., met den trein
yan 6.30 m. van Amsterdam naar
"Vlissingem;
b. 8 December e.k., met den trein
van 7.16 a, van Amsterdam naar
Emmerik;
o. 11 en 14 Dec. e.k., met den trein
van 7.1 m. van Amsterdam naar Ant
werpen;
d. 16 December etk., met den trein
ivan 7.9 a. van Amsterdam naar VLis-
singen;
e. 20 December e.k., met den trein
van 6.30 m. \an Amsterdam naar
Vlissingen.
f. 23 December e.k., met den trein
van 7.9 a van Amsterdam naar "Vlis-
brengen, meende ik niet langer daar.
te moeten blijven, en ik dus later
weer eens terug moet komen."
Bovenstaande aanhaling uit een
schrijven van een buitenlandsc-h ge
leerde doet ons vermoeden, dat in de
instructie van den bibliothecaris iets
verouderds is blijven zitten, 'n Rijks-
bibliothecaris die de sleutels van de
boekenkasten met zich mee op reis
moet meenemen.
't Gebeurde in Den Haag, in Octo
ber 1907. (Vad.)
7w^lr%r& kinderen, die hetzij
in lichamelijke out
wikkeling, hetzij bij het leeren eenigs
zins achterlijk zijn, zoowel alB vroeg
tijdig verzwakte volwassenen, die
aan bloedarmoede of zenuw
zwakte lijden, en zich daardoor af
gemat of prikkelbaar voelen, gebruiken
met uitstekend gevolg als verster
kingsmiddel Dr. HOMMELb
Haematogen.
De eetlust wordt opgewekt, de
verstandelijke en de lichamelijke
krachten nemea snel toe. het ge
heels zenHwatelsel wordt versterkt
sy Men vrage evenwel uitdruk
kelijk het echte „Dr. Hommers"
Haematogen, en late zich geen der
vele nabootsingen opdringen.
Verkrijgbaar bij alle Apothekers
en Drogisten.
g. 30* December e.k. met den trein
van 7.1 m. van Amsterdam naar
Vlissingen
Antwerpen;
4 naar Ponta Delgada Azuren):
2 Januari 1908, met den trein van
6.30 a. van Amsterdam naar Antwer
pen;
5. naar Cadiz:
van 20 Januari tot en met 12 re-
bruari 1908, dagelijks met den trein
van 7.1 m. van Amsterdam naar Ant
werpen.
Indien belanghebbenden hunne brie-
pen en andere stukken, bestemd voor
ds „Nautilus", in deze brievenmalen
wenschen opgenomen te zien, wor
den zij uitgenoodigd ze volledig te
frankeeren en ze te voorzien van twee
elkander snijdende lijnen over het ge
heels adres, loopende van eenen hook
naar een anderen.
Brieven en andere stukken vooi
noemden bodem, welke niet volledig
zijtn gefrankeerd of niet van bedoelde
laanwijzing zijn voorzien, zuilen
langs dien gewonen weg naar hunne
bestemming worden gezonden.
(St.-Ct.)
DE INSTRUCTIE VAN DEN BIBLIO
THECARIS DER KONINKLIJKE
BIBLIOTHEEK.
rrrr„Ik had u nog willen opzoeken,
doch des Zaterdags nadat ik u aan
trof, hoorde ik dat Bïjvanck met de
sleutels der 'boekenkasten op reis ge
gaan was, en daar ik dus mijn werk
a-an de Bibliotheek niet ten einde kon
INGEZONDEN MfflDEDEELINGEN
30 Cents per regel.
CESAR1WITCH STAKES.
Woensdag werd in Engeland de
classieke Cesariwitch Stakes verre
den.
De uitslag was als volgt
le. Mr. William Clark's Demure2e.
Col. Kirkwood's The White Knight;
3e. Mr. Bendon's Wuffy.
MILITAIRE SPORTFEESTEN.
Namens den Minister van Rinnen-
landsche Zaken en ook zijnerzijds
brengt de Minister van Oorlog dank
aan de autoriteiten, de centrale com
missie en de regelingscommissie te
Breda, zoomede aan de sub-commis
sie en veTder aan allen, die bij de uit
voering der sportoefeningen en wed
strijden te Bi*eda hebben medege
werkt, welke oefeningen ook in hoogo
mate kunnen medewerken, om de ge
schiktheid voor de landsverdediging
le bevorderen.
WOUDESTEUN.
Niet heel groot was de opkomst van
het publiek Woensdag op de Rotter-
damsche baan. Hei gure weder was
dian ook niet erg aantrekkelijk. Dé
veldiem waren daarentegen goed be
zet. Er werden alleen harddraverijen
gehouden.
Meermalen hebben wij onze rnee
ning uitgesproken, als zou het wen-
schelijk. ja noodig zijn, dat steeds
éen en dezelfde Jury op de verschil
lende Meetings in functie moest ziin,
en voerden wij voor deze meening
verschillende feiten aan, de Meeting
van Woensdags leverde ons ander
maal een voorbeeld, dat voor onze be
wering pleit, n.1. het loopen van
Caid. In den A-prijs toonde deze
hengst 1.39 en in den C-prijs 1.42.
Wanneer wij nu beweren, en dat doen
wij, dat Caid in één nummer tenig
gehouden is, dan zou men zonder nar
diere uiteenzetting kunnen gelooven,
dat Caid teruggehouden is in den
C-prijs. Niets is minder waar dan dit,
want hieri/rt whs Caid winner op
stap in een kilometerltijd van 1,42,
doch Caid is teruggehouden in den
A-prijs, waar hij 1.39 toonde. Aan
de overzijde van de baan vloog Caid
pa ar dien van 1.40 voorbij, als'of deze
stil stonden, en kon? in het rechte
eind naar huis, waar Caid., om ons
met een course-term uit te drukken,
10 betalen waard was, paarden als
Kwikstaartje- niet voorbij komen.
Caid die juist zoo 9nel is in de
finish, kon dat niet, of was Caid op
gesloten Juist dat zocht Mol op
doch hij mag van geluk spreken dit
kunstje niet uitgehaald te hebben op
Woestdudn
Joseph, eerstaankomande 'n den
A-prijs, werd zeer terecht gediisqua-
lificeerd voor onzuiver draven, waar
door Kwikstaartje een en Caid twee
de werd.
In de Verkoopsdraverij waren Ab
dul Ameer en Caxmaleta wiimier. Ab
dul Ameer maakte een aardige cour-
se, uitgezonderd in de laatste bocht,
waar hij door rende, Carm-aleta ging
zeer goed. Te koop gesteld vo-or een,
klein prijsje, vonden zij toch geen
ldooper.
In den C-prijs was Caid winner en
Cyclone -tweede, de laatste in een kl-
1-ometertijd van 1.41. Terwijl do Heat
draverij door Cyclone gewonnen
werd in 1.37 en een heele kleine
fractie.
De gedetailleerde uitslag luidt als
ol8*w
A—prijs. Recorddraverij voor Ne-
derl. paarden. Minimum afstand
2000 Meter.
1. Kwikstaart (2000) J. Easing in
3.49 2/5.
2. Caid (2330) A. Mol, in 3.49 4/5.
3. Allright en Ida R. (2075 en 2180)
3.53 3/5.
B-prijs. Verkoops-Recorddravenj.
Afstand 2000 M.
1. Abdul Ameer (2025) Schhyl Jr.,
on Carmaleta (1980) v. Hemmen in
317 4/5" o -a
3. Ward (2025) G. Ensing* in 3.19.
C-prijs. Handioapdraverij voor Ne
der!. paarden. Minimum afstand
2600 Meter.
1. Caid (2700) A. Mcxl', in 4.32 4/5.
2. Cyclone (2720) J. Ensing ii
4.33 2/5.
3. Morningstar (2600) Hart'gh Jr.
in 4.33 3/5.
D-prijs. Heatdraverij. Handicap.
le. Heat 1. Anisette (1610) Schuijl
Jr., in 2.37.
2. Juno (1660) Doeleman in 2.382/5.
2e. Heatle. Cyclone (1620) J. En
sing, in 2.371/5.
2e. Anisette in 2.39 en de 3e en be
slissende heat le. Cyclone in 2.37 4/5.
2e. Varro (1670) Snoedk, in 2.39.
PAARDEN.
Donderdag 24 October wordt op
Woudenetein te Rotterdam eene ver-
kooping van harddravers en renpaar
den -gehouden. Tal van bekende paar
den zullen geveild woorden om beslist
van de luand gedaan te worden, als
Jim Wilikes Jr., record 1.35Uncle
Sam's Pride, record 1.36 Cyclone, re
cord 1.38 Artillerist, record 1.40 Sur
rogate, record 1.38Princes Wanda,
record 1.50Courtmaster, record 1.39;
Utopia Chimes, record 1.41Kwartel
tje, record 1.55; Kwikstaart, record
2.— Vondeling, record 1.55.
Verder Isabella, twee jonge hard
dravers Jacobus en Leendert, en de
renpaarden Mee, Hopetown, Tailhful
en Nuncastle.
DE „NAUTILUS".
Het instructieschip „Nautilus", on
der bevel van den kapitein-luitenant
ter zee F. Bauduin, is door den schout
bij-nacht W. Römer geïnspecteerd,
voor de aanvaarding van den winter-
kruistocht in den Noord-Atlantischen
Oceaan. De commandant is voorne
mens heden Vrijdag zee te kiezen en
bij gunstige gelegenheid zonder sleep-
hulpde reis aan te vangen.
De état major bestaat uitden lui
tenant ter zee 1ste klasse G. H. Surie
(eerste officier), luitenants ter zee 2de
klasse B. H. Hoentjes, B. J. Heilbron,
A L. Boeser en C. J. M. Bijl de Vroe,
officier van gezondheid eerste klasse
F. Sihkema, officier van administra
tie 2de klasse J. Mager en de adelbor
sten eerste klasso W. K. Maurifes, I.
A. Rom Co-ltof, H. J. v. d. Stad, M. M.
Etty, H. A. Greve en W. Wijnaents.
Rechtszaken
BEVRIJDING VAN EEN GES TIGHTS
VERPLEEGDE.
Eene voor de krankzinnigenverple
ging belangrijke zaak werd Dinsdag
voor den Ho ogen R-aad behandeld:
Door de -directie van het Christe
lijk Gesticht voor Krankzinnigen
..Veldwijk' te Ermielo werd aian de
zuscer van eene in dat gesticht ver
pleegde vrouw verlof verleend met
die verpleegde buiten het gesticht te
'wandelen, londer verplichting even
wel om haar daarna weder terug te
brengen.
Op de wandeling ontmoette men,
hetzij, toevallig, hetzij volgens af
spraak, den echtgenoot van de ver
pleegde en op aandrang van dazen
en omdat haar echtgenoot haar vol
doende hersteld achtte, maan de man
zijne vrouw mede naar zijn woning
•te Enkhuizen, ofschoon de zuster er
tegen protesteerde en aanraadde het
niet te doen.
Tegen den man werd nu eene ver
volging ingesteld krachtens art. 191
Wetboek van Strafrecht, strafbaar
stellende hem, „die opzettelijjk ie
mand, op openbaar gezag of krach
tens rechterlijike uitspraak of be
schikking van de vrijheid beroofd,
b vrijdt of bij zij-ne zelfbevrijding be
hulpzaam is." De vrouw was krach
tens vonnis der rechtbank te Zwolle
uit een kluit gecontroleerde boter met
het rijksmerk, platgedrukt op den ver
in het gesticht geplaatst op eirond 'deren inhoud, groot 45 K.G., waar'n
van «en verklaring van een genees- i MI "«dfraook margarine werd gecon-
ilt.in.1iav. tvellte iiet in heli s4»'-*-"1- De gebruikte Rijksmerken
«unfljge, volgens nelke (iet in j wnren bestemd voor hoeveelheden van
eigenbelang van de vrouw was, dat3 jg q
zij nog niet hare geheele vrijheid te
rugkreeg.
INlaidlat (eerst de rechtbank gewei
gerd had, rechtsingang te ve-rl een-en
tegen den echtgenoot werd deze door
het hof -te Arnthem in hooger beroep
toch verleend; maar, na behandeling
van de zaak, werd de mtan zoow
door de rechtbank lalls door het hoflaste gelegde feiten, en beweert van de
van alle rechtsvervolging ontslagen verzending van margarine niets af te
op grond: lo dat van een bevrijding weten
held" in deze eene ruimere beteeke-
nis.
De in deze door den Hoogen R-aad
te nemen be sitssin gzou, meende ad-
vocaat-generaial, van groot belang
zijn voor de krankizinnigen-verple -
-ging, te meer nu er in dezen tijd ge
streefd wordt naar eene verpleging
zoo min mogelijk met opsluiting.
Op grond nu van de z. i. ruime be-
teekenis van de in art. 191 Strafwet
boek gebezigde uitdrukking „vrij
heids" concludeerde adv.-gen.
vernietiging van de beslissingen van
rechtbank en Hof, schuldigverklaring
van den gerequireerde aan het hem
ten laste gelegde en veroordeeling
tot 7 dagen gevangenisstraf.
Uitspraak 11 November.
RECHTZAAK MET EEN STAARTJE.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage
heeft bevestiging gevorderd van het
vonnis der Haagsche Rechtbank,
waarbij J. H. G-, koopman te 'sf-Gra-
venlhage, tot 2 jaar gevangenisstraf
is veroordeeld wegens diefstal van
een rijwiel uit het gebouw van de
Witte Sociëteit aldaar.
Mr. A. O. H. Tellegen, advocaat te
's-Gravenhage, pleitte vrijspraak.
In deze zaak waren van de 5 door
-het O. M. gedagvaarde getuigen
slechts twee verschenen.
Het O. M. deelde m-ede, zioh voor
te nemen tegen de niet verschenen
getuigen eene strafvervolging in te
stellen.
ONTROUWE POSTBODE.
In April 1904 werd de 23-jarige man,
die voor de vierde kamer der Recht
bank .te Amsterdam terecht istond, o-p
eene jaarwedde van ƒ400 aangesteld
tot postbode van Amsterdam op
OuWerkerk aan- den Amstel. Hij was
-belast met liet uitbetalen der op de
postwissels vermelde bedragen aan de
geadresseerden, nadat dezen die post
wissels voor voldaan hadden getee-
kend. Op 2 September kreeg hij een
postwissel voor mevrouw de wed. G
Busé, Amsteldijk 111, met het bedrag
van 62.50 mededen 3den Septem
ber teekende hij den postwissel zelf
met den naam der geadresseerde
den 6den September leverde hij den
valscbelijk geteekenden postwissel
bij den dienstdoend en commies der
posterijen en telegraphie.
Het geld behield hij voor zich.
Beklaagde, die laatstelijk ƒ9 per
week verdiende, bekende volledig. Er
zijn, volgens den president, mr. Mei-
neisz, a.l meer onregelmatigheden aan
liet postkantoor met hem voorgeval
len.
Het O. M., jbr. mr. Quintus, eischte
één jaar gevangenisstraf.
AIS verdediger trad op anr. Ilartz-
feld.
BOTERWET.
Voor het Gerechtshof te Arnhem
diende in hooger beroep de zaak tegen
den boterhandielaar J. C. A. van Lies
hout te Nijmegen, die voor de Arnhem-
sclie Rechtbank had tex*echt gest;
wegens verschillende overtredingen
der Boterwet, doch- was vrijgesproken.
Omstreeks 30 Augustus verzond de
beklaagde aan F. Glasberg te Witzhil-
den (die hem vijf vaten boter met
rijkscontrolemerk' Trad besteld) vijf
vaten met boter, die als verdacht van
vervalscliiing te Kleef werden aange
houden. De inhoud bleek te bestaan
Aan beklaagde werd nu ten laste ge
legd het misbruik maken van Rijks-
controlemerkem, het valschelijk en be
drieglijk verkoop,en der vijf vaten, die
slechts voor een klein deel gecontro
leerde- boter bevatten, en ten slotte
het verzwijgen d,er vervalsching van
den inhoud aan zijn afnemer.
Beklaagde ontkende ook nu de ten
van die verpleegde -door luaren echt
genoot geen sprake meer kon zijn,
daar de vrouw door de directie van
Ihet gesticht reeds in vrijheid was
gesteld door baar aian hare zuster
mede te geven; 2o. dat de verpleeg
de niet meer onder het gestichtstoe-
zicht stond, en 3o. dat de bevrijding
in art. 191 voornoemd zou bedoelen
eene meer feitelijke belemmering van
het over verpleegde gestelde toezicht.
Hiertegen kwam de -procureursge
neraal bij het hof te (Arnhem in cas
satie, als een-ig middel -aanvoerende:
schending door niet toepassing van
art. -191 meergenoemd.
Dit middel werd door dein -advo
caat-genera al bij den Hoogen Raad,
ijlhr. mr. Riethiaan Ma-caré, gegrond
geacht.
Ad/vocaiat-generiaal was van mee
ning, dat het bestuur van een krank
zinnigengesticht bevoegd is het toe
zicht o-ver een verpleegde op te dra
gen aan personen niet in redht-
streeksche betrekking staande tot het
gesticht. Toen de zuster van de ver
pleegde met deze -wandelde v
laatstbedoelde daarom onder -het toe
zicht en de bewaking van wege het
gesticht, en die zuster, die nu slechts
geprotesteerd heeft tegen het me-
denemen van de verpleegde door haar
echtgenoot, had meer handelend kun
nen optreden. -Zij had bijv. de hulp
van den stationschef te Errnelo kun
nen inroepen toen haar zwager daar
per spoor met zijn vrouw wilde ver
trekken, of zij had hulp kunnen vra
gen of doen vragen aan het gesticht.
•Vervolgens stelde advocaat-gene
raal zich nog d-e vraag of de beslis
sing van de rechtbank, dat de ver
pleegde zich reeds in vrijheid bevond
en daarom van bevrijding geen spra
ke meer kon zijn, eene feitelijke, in
cassatie onaantastbare, beslissing is.
Dit was echter z.i. niet het gewald
daa rdie beslissing berustte op eene
rechtsbeschouwing. De rechtbank
'stelde „vrij zijn" tegenover „opge
goten zijn", maar volgens advocaat-
generaal heeft de uitdrukking „vrij-
Gehoord werden de scheikundigen
dr. Tulleken en Poolman uit Leiden,
die in de onderste lagen van het vat
margarine constateerden. Daarmee in
tegenspraak was de verklaring van
den deskundige Van den Dries, apo
theker-scheikundige te Den Bosch, die
meende, dat het onderzoek der Leid-
sche deskundigen niet beslist had aan
getoond, dat het vat margarine be
vatte.
De advocaat-generaal ma*. Gasten-
dijk eischte, met vernietiging van het
vennis der Rechtbank, lo. wegens het
gebruiken van echte merken voor goe
deren- of hunne Verpakking, waarvoor
die merken niet bestemd zijn, met het
oogmerk om die goederen te gebru'-
ken, alsof de bedoelde merken daar
voor bestemd waren 2o. het als ver-
lcooper den kooper bedriegen ten op
zichte van de hoedanigheid van het
geleverde door het aanwenden van
listige kunstgrepen3o. het afleveren
van -eetwaren, weten-die dat zij ver-
valscht zijn en die vervalsching ver
zwijgende, tegen -den beklaagde acht
maanden gevangenisstraf met last tot
openbaarmaking van het vonnis.
Air. Lion uit Den Bosch pleitte vrij
spraak.
Uitspraak 24 October.
PAARLVISSCHERU
Een Britsche maatschappij, de Ce
lebes Trading Company, heeft van
het Indische gouvernement het recht
gepacht, parels en parelmoerschel
pen te mogen visschen in d-e territo
riale wateren van do Aroe-eilanden
nabij Nieuw-Guinea. De maatschap
pij bezit een groote vloot van schoe
ners en loggers en heeft een groot
aantal duikers in dienst. Het voor
naamste doel is, het -visschen naar en
verkoopen van parelmoerschelpen.
De parels, die er 6oms in gevonden
worden, worden als een buitenkans
je beschouwd-. Hoewel zelden, zoo
worden er soms toch mooie parels
gevonden kortelings kwam de maat
schappij in het bezit van een tweer
tal, ieder geschat op een waarde van
zestigduizend gulden.
Voordat de maatschappij de eilan
den gepaoht had, leverden zij wei
nig op aan liet Indische gouverne
ment en vormden slechts een Voor-,
deelig esploitatioveld voor eenigie
avonturiers. Nu heeft Wet gouverne
ment er in de laatste drie jaren
reeds ©en ton aan inkomsten van
getrokken. Dit is echter ook het eenlL
ge voordeel, dat het gouvernement
trekt uit de rijke oesterbanken dier
eilanden. De enorme voordeelen, door
de pachters behaald, verdwijnen in
de zakken van vreemdelingen, zegt
de „Straits Times" niet zonder iro
nie.
Te Amsterdam is kortelings de Na-
toena Pa-relvisscherij maatschappij
opgericht, met liet doel de oesteiv
banken dér Natoena-eilanden en an
dere tot de residentie Rfiouw behöo-
rende eilanden, af te Visschen.
Höt maatschappelijk kapitaal be
draagt echt-er maar ƒ26,000, wat
veel te weinig is, naar het oordeel
van bevoegden, oxn kans van slagen
aan te bieden. Misschien zullen wij
dus over eenige jaren weer het on
verkwikkelijk schouwspel zien, dat 't
aan een vreemde maatschappij ge
lukt schatten te Verdienen, waar een
HoUandsche mot verlies werkte, om
dat de za'ak verkeerd werd aange
pakt.
Betreffende de- visscherij op de Arote-
banken kunnen wij nog mededeelen,
dat een twaalftal jaren geleden een
Hollander, die er volkomen op bere
kend was een parelvisscherij te leid
den, tevergeefs bij Hollandsehe ka
pitalisten aanklopte om een maat
schappij te vormen of hem van geld
te voorzien, tot ontginning der Aroev-
banken.
En mu gaan diezefde schatten in die
zakken va-n meer' energieke vreemde-
ldtngen.
(Java-Bode).
DE PRETEINIDENTHSULTAN VAN
ATJEH.
W. v. G., die in de Jiava-Bode Atjelh
praatjes schrijft, vertelt over de ar
restatie van den Pretendent-Sultan
en de redenen die er toe ge-leid heb
bende het volgende:
Onder hen, die thans- u-it de verte
de politiek -van Atjeh met belangstel
ling volgen, zullen wel stemmen van
hulde opgegaan zijn voor het krach
tig initiatief wan den gouverneur !n
zake den ex-pretendent. Het was tijd,
dat die vriend van het tooneel ver
dween, dat voelde men hier algemeen
•bij intuïtie. Maar zoo iemiand in de
ka-art te zien, is uiterst moeilijk, voor
al daar de praktijk heeft geleerd, dat
hunne handelingen gecontroleerd
worden. De spdonnenddenst van de
inlandsohe hoofden op Af-jêh is uit
muntend. In de grootste geheimhou-
d:ng moest bewijsamaterieel tegen
hem verzameld worden, en slechts
vier mens alien op Aitj-eh wisten dien
bewas-ten mor,gen dat op dien sdai
vogel geknipt zou worden. Een quasi
uitgelekt geheim iwas bestemd om ie
der tevreden te st Ilen, die ?n voor
genomen troepenbewegingen iets bui
tengewoons zou zien. 'Er is met suc
ces gewerkt. Zonder d-at hij iets heeft
kunnen voorzien, iets heeft kunnen
regelen om naar zijn daden verder
onderzoek moeilijk te miaken, is hij
met gansoh de familie bij een gefin
geerde conferentie opgepakt; o-p den
tredn gezet naar ODë-heue; en aidiaar
op den stoomer geëmbarkeerd, die
voor vertrek klaar lag. En thans is
hij veilig op Java, mits men hem al
daar niet uit bet oog verlieze, want
zijn invloed is groot, en dien zal hij
•benutten -als we hem de handen wij
laten. Natuurlijk wordt er slechts
zeer saha-ars iets bekend van datge
ne, wat de m-aot deed o-v-exloopen, en
hem met een boottochtje naar J-a,va
beloonde; maar wat er van officieel
schijnt, doet hoop koesteren, dat we
weder eene groote schrede zijn vo-or-
luJiitgegiaian. Mijnheer had geleidelijk
opnieuw de geheele leiding van het
verzet in handen genomen. Hoofden,
die zich wilden onderwerpen, -kregen
van he mde order hunne bende te
blijven aanvoeren. Hij beraamde de
plannen voor de aan- en overvallen
met behulp van inlichtingen en aan
wijzingen, die hij, veik.eerende in on
ze omgeving op Koetaradj-a, gemak
kelijk .kon verkrijgen. Reeds op de
hoofdstad waren zijne blikken geves
tigd. De beschieting -van Koetarad-jia
diie meer onrust dan effect teweeg
bracht, een pion van sluipmoord op
-d n bevelhebber, wiaar -zijn beide
handlangers maar van afzagen, na
dat ze een beetje om ïie-t hu-is en om
de 'bureelen in den kraton hadden
rondgedwaald; alles zijn werk. Vlan
eene onderneming op groote schaal
hoorden we gewagen, welk plan mo
gelijk door zijn afreizen verijdeld is.
Hij had. zich namelijk voorgesteld
Neusöh:, helt voornaamste officiemsi-
-kampement van Koetaradja, de 3
nachts aan alle zijden in brand te
steken. Wat aan mil-tadren in de ka
zernes beschikbaar w-as, zou daar
door met -de brandspuiten en vooij
redding grootendeels ongewapend
zijn samengetrokken. Alsdan zou de
g: legemheid schoon zijn daar tus-
schen en in de leege kazernes een
slag te slaan. Niiet onaardig be
dacht.
Uit een en ander kan wel blijken,
dat niet alleen voor onze vijanden o-p
Atjeh we een weinig op onze hoede
moeten zijn. Er valt dan ook nok heel
moeten zijn. Er valt dan ook nog
(heel wiat te doen aldaar, en booge ei-
schen worden gesteld aan ambtena
ren zoowel als -aan het leger. Hoezeer
j ook (het 'hongertijden, waarin men
zich op last van hooge-rihand vlijtig
oefent, niet direct bijdraagt om met
het huidig régime door de militairen
te doen dwepen, algemeen moet wot-
den erkend dat de gouverneur V-an
Daalen zijn gewest kent en be-
heersebt.
EEN 14-JARIG MONSTER.
De Münchener Neueste N ach rich-
ten meldit. dat in een plaatsje nabij
Mün'chen een veertienjarig dienst
meisje, Ida Schnell, vijf aan haar
zorgen toevertrouwde kinderen heeft
vermoord door ze met een haarnaald
de schedels te doorboren. Zij heeft
bekend en gaf als reden op,, dat zij
een onovcrwinnelijken afkeer had
van kinderen.
MARS.
Een der llllbid.dezers deelt mede,
dat de lieer Dercival Lowell omtrent
de planeet Mars uit de waarnemin
gen van dit j-aar tot een ge-heel an.
-dere beiw'ndd-ng is giekomen dan wij
mis de meeming van prof. Todd hiel-
ben gemeld. In „The 'Naturei" v-an 29
Aug. j.l. zegt de heer Lowell, n-a. de
waargenomen verschijnselen te heb
ben beschreven, dat er rechtstreek
uit volgt dat op diie planeet thans
een intelligent, arbeidzaam leven
huist. Zij-ne vroegere beweringen b
d-ien zin waren, zegt hij, ook geen
tiheorie, maar bet uitvloeisel van
waarnemingen, die sedert volkomen
zijn bevestigd. G-een andere onder
stelling strookt, naar zijn mecnin»
met de feiten die zijn waargenomen.
UITBETALINGEN AAN DE SPAAR
BANK TE DORDRECHT.
Men schrijft uit Dordrecht:
Niettegenstaande de zeer geruststel
lende mededeelingen omtrent de
kerheid dier waarden aan do Spaar
bank der Maatschappij tot Nut van
Algemeen, liep het Donderdag tot laai
in den avond en ook he-den n-og storm
van menscheni, diie hun gelden lcwa
men' opvragen. Zelfs de gereede uil
betaliug, di-e de waarheid der medf
deelingen bewees, vermocht geen stil
stand1 in de aanvragen te brengen
Z"ooais reiedjs' gemeld, was de firm,
Otto de Kat en Zoon de bankier deze
instelling, doch was deze spaart>ani
door ruime overwaarde aan Neder
landscliQ Staatsschuld gedekt. Aan
bankierskantoren meldt zich bijn
niemand aan voor het opvragen
deposito's, wel -een bewijs, dat hi
vertrouwen niet geheel geschokt is.
In aansluiting- aan het bovenstaai
de vermeldt nog dé „Dordr. Ct."
Er wa 1*611 bijzondere maatregel
genomen om aan die aanvragen (va
do inleggers in de Nutsspaarbank)
voldoen en bestuurders betaalden
bot ver over het reglementaire
Wij vernemen, dat ongeveer ƒ75.000
terugbetaald op 285 boekjes; hierva
werd het tegoed op 185 boekjes geb
opgevraagd en uitbetaald. De reg
mentaire rente werd eveneens uitg
koerd. OOk voor heden zijn weer ba
•tengewon-e maatregelen genomen,
aan alle aanvragen te voldoen.
Wellicht i's het niet ongevvenscl
nog eens de aandacht te vestigen
de gepubliceerde jaarcijfers dezer
stelling over 1908, die geheel geru
stellend zijn. De gezamenlijke waar
der bezittingen was op 31 Decemt
1906 1.869.559, waarvan door de
leggers te vorderen ƒ1.582.825, zoo
een waarborgfonds aan hoofd is v
286.734, zijnde 18115/1000 percent!
ven bet bedrag hunner vordering.
De bezittingen bestaan in
Spaarbank gebouw, het daarachte?
legen woonhuis, twee bouwmarus;
ningen met land in Noord-Hollai
hypotheken, pandbrieven ten laste t
verschillende hypotheekbanken, l
nen- en buïtenlandsche effect
schuldbrieven ten laste der gemeen;
Putterahoek, Nieuw Beierland
's-Gravendéel, -alsmede in gelden
prolongatie en in contanten.
De Meyeaijsche Bank heeft -een
quest ingediend tot verkrijging
surséance van betaling.
(„N.-Br.'
FAILLISSEMENTEN.
Geëindigd:
C. Buitelaar, vrachtrijder, te
Gray enz ande.
H. M. de Lange, i^tselaar,
VTaardingen.
D. Moerman, melk/verkooper
winkelier, te Vlaardingen.
C. Ewrhardus, vroegea* iinuii
man, te Delfzijl.
Door A. C. aian Bensem, twdri
lier en schoenmaker te 's-Gravenb
is surséance van beta-ling verzoc
(st-a
Oixgeflieven:
J Mej-an, te 's-Gravenfiïage.
F-a. gebrs. De Hooga, te 's-Grav
Eb age. (Vaid.
Uitgasproken:
Amsterdam, 17 October. G. S.
cher, zo-nder beroep, te HilVers
Rechter-oommissaris mr. C.
Zweep curator mr. J. J. C. Esct
zier.
Amsterdam, 16 October. Th. A8
aldaar. Rechter-comm-issaris mr.
C. van der Zweep; curator: mr. C
terwijk.
B. A. van Cittert Pzn., boekl
delaar, -aldaar. Rechter-commiss»
mr. C. van der Zweep; curatoT:
C. Ujterwijk.
J. P. Felderhoff en A. de Ws
te zamen handelende onder de fi"
J. P. F-elderhoff Co., beiden aid!
Rechter-commdssarts mr. C. van
Zweep; curator: mr. J. van Wout
burg Hamstra.
J. F. van Hemert, huisvrouw
A. H. St-een-huizen, zonder beroeE
d-a ar. Re ohter-c ommlss-aris -alsvo'
curator alsvoren.
P. Lin-denboiom, hortogenw
Rechter-commissaris: als-voren; d
tor: mr. J. Gh. van Kampen.
J. G. P. Wegeniwijs, koop
in boter en ka ais, aidiaar. Rec(
commissaris: als voren; curator:
voren. (N. v. d.
Opgeheven
H. Nieberg, zonder beboep,
sterdam.
