NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
Stadsnieuws
Onze Laehhoek.
S8e Jaargang. No. 7622
Verschijnt dagelijks, hehaive op Zon- en Feestdagen.
VBIJDAG 1 MEI 1908
AARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIB JÜAANDBNl
Wfear Haarlem 1.20
Wtox de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der
gemeente)130
IFübkco per post door Nederland1.65
Afeonderlijke nummers0.02 H
(gëSlustreerd Zondagsblad, voor Haarlem037H
n „de omstreken en franco per post 0.45
®ftgave der Vennootschap ionrens Caster. Directeur J. C. PEEREBOOM,
ADVERTENTIÈNJ
Van 1—5 regels 50 Cts.: Iedere regel meer 10 Cts. Bulten het ArrondlssemenÉ
Haarlem van 1—5 regels ƒ1.—, elke regel meer ƒ0. M Reclames 30 Cent per regeL
BIJ Abonnement aanzienlijk rabat
AdvertentiSn van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. pet plaatsing.
50 Cts. voor 3 plaatsingen contant
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 72d,
Drukkerij: Zulder Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tol de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
VRIJDAG 1 MEI.
Vereeauging: Meivioring. Sprekers:
V. Beek en mej. Edelehbosch, 8 uur.
Schouwburg: Meiviering Haarl. Ar-
siders-Secretariaat. Spreker Ds. Th.
lakker-.. 8 uur.
BenaebroekGemeenteraadsverga-
lering, uur.
OM ONS HEEN
No. 732.
Jen Lundensr.li t Misdadiger
n.
I „Soms" zoo gaat het verhaal van
jen Londenschen misdadiger voort,
(gelukt het alleen bij toeval om aan
Ie aandacht van de politie te ont-
pappea. Eens stond ik vlak naast
en jonge dame, die een taschje in de
land had, te kijken naar een uitstal-
mg. Daar ik vermoedde, dat zij haar
prtemonnoie in dat taschje bewaar-
fe, opende ik het voorzichtig en nam
t de portemonnaie uit. Misschien
ag zij iets in het spiegelglas, althans
keek opeens naar beneden, en toen
I het taschje wijd zag openstaan,
pr ik geen tijd had gehad om het
sluiten, wendde zij zich om en
fcht, zooals ik wel begreep, rnet de
)gen naar den politieagent, die daar
tijd staat.
Ik zon stellig gevat zijn, wanneer
niet vlak voor een grooten bazar
d gestaan nu ging ik er binnen,
ipte vlug door een paar afdeelingen
en, verliet het gebouw door een an-
re deur en riep een rijtuig aan.
ar ledigde ik de portemonnaie en
•stopte die daarna onder de bank.
let is een van onze grootste zorgen,
een gestolen beurs dadelijk kwijt
raken. Dikwijls draag ik eenige
veloppen in mijn zak. De portemon-
le wordt in een van die enveloppen
laan en kalmweg als een gewone
ef gepost.
)e menschen zijn er dikwijls ver-
isd over, hoe wij onze hand in hun
kunnen steken, zonder dat zij er
van voelen. Natuurlijk zouden ze
bemerken, wanneer de geheele
kS. er in gestoken werd, maar dat
leurt ook niet. Niet meer^dan twee
drie vingers tegelijk worden er in-
token en langzaam langs de voe-
veröer bewogen. Op die manier
iet vrij gemakkelijk een horloge
aen beurs te grijpen. Los geld is
doel niet, dat rammelt te veel.
Wanneer we iemand zien, die den
ruk geeft van een goede portcmon-
te kunnen hebben, raken wij
zijn zak aan. Door gewoonte
nen we dadelijk zeggen, of er iets
Ie portemonnaie zit. Dan begint,
ils ik u beschreef, het schuiven
Iringen, en wordt de slag gesla-
couranten houden ons op de
le waar en wanneer er een goe-
[elegenheid zal zijn, om een slag
laan. Vooral' op tentoonstellingen
een goede kans. Ik herinner mij,
ilc eens op een dag twintig horlo-
heb gesnapt op een tentoonstel-
wat natuurlijk onmogelijk en
te gevaarlijk zou zijn geweeat,
neer ik ze niet telkens had kuu-
afgeven aan de zuster van can
de kameraden, die permissie hal
n te krijgen, om er een soort vau
jestentje neer te zetten,
n merkwaardige ondervinding
ik eens gehad, toen ik een groo-
[ouden horlogeketting trachtte to
Q van iemand, die als een rijk
rondliep. Hij'bemerkte wat ik
vervolgde mij, zonder evenwel
olitie te roepen en maakte zich
dijk, nadat liij mij een doods-
k had aangejaagd, als een ka-
ad bekend. Het mooiste was, dat
letting volstrekt niet van goud
maar een van die nagebootste
igcn, waar wel op eiken schalm
[waarborgmerk is gezet, maar die
ip deze manier voor ons laten
'o, om ze aan onnoozele lui voor
te slijten.
Wat een van mijn kameraden eens
durfde uitvoeren, i3 zeker een van de
meest roekelooze staaltjes, waarvan
ik ooit gehoord heb. 't Was in den
tijd, toen Chamberlain eerste minister
was. Op zekeren dag kwam hij uit
het ministerie en stapte in een open
landauer, om weg te rijden. Mijn ka
meraad was goed gekleed en droeg
daarbij een lioogen hoed. Toen de
paarden voor den landauer zich in
beweging zetten, begon de menschen-
menigte te juichen en met hoeden te
zwaaien. Mijn kameraad sprong op
de treeplank, zwaaide met zijn rech
terhand zijn hoed; terwijl hij zich
naar Chamberlain overboog en riep
„Bravo, bravo, Chamberlain 1" Hij
gedroeg zich ais iemand, die door
bewondering in vervoering is geko
men, maar lichtte meteen met de lin
kerhand de speld uit de das van den
staatsman en sprong daarna weer op
den grond. Zóó handig was dit ge
daan, dat de bestolene het niet eens
bemerkte en gedacht moet hebben,
dat hij de speld op de een of andere
manier verloren had. Althans ik heb
er niets van in de couranten gele
zen-
Dezelfde man had het eens. voorzien
op een jougmensch, die een prachtige
dasspeld droeg. Wij waren in de na
bijheid en letten er op, hoe het zou
afloopen, want de jonge man was bij
zonder zenuwachtig en voorzichtig,
en voelde herhaaldelijk, of hij zijn
speld nog wel had. We dachten dus,
dat de ander bet wel op zou geven,
daar de zaak er heel gevaarlijk uit
zag en er niet de minste leans scheen
te bestaan.
Juist kwani de Lord-Mayor in zijn
koets met een hoogen gast voorbij. De
zakkenroller narn zijn hoed af, stak
zijn arm bijna dwars over de borst
van zijn slachtoffer omhoog en riep
aldoor maar „hoera, hoera ter
wijl hij tegelijk met de andere hand
de dasspeld uit de das lichtte. Daar
op maakte hij beleefd zijn veront
schuldiging, dat hij den man geduwd
had en werkte zich door de me
nigte.
Een oogenblik later ontdekte de
jonge man zijn verlies, raakte het
hoofd kwijt en duwde de menschen
weg, om op den grond naar zijn speld
te zoeken. Intusschen had de dief het
hazenpad al gekozen.
Natuurlijk komt het meermalen
voor, dat de bestolenen opmerkzaam
worden, wanneer de zakkenroller
juist hun horloge in de hand, maar
den ketting nog niet losgemaakt
heeft. Hij kan dan niet anders doen,
dan het horloge-laten vallen.
Gewoonlijk komt het dan niet hij
de menschen op, dat er een poging is
gedaan om lien te bestelen, maar
denken ze, dat het horloge op de een
of andere manier bij toeval uit hun
zak is geraakt, doen het er weer in
en knoopen kalm hun jas dicht.
Er is een algemeene vrees onder
inbrekers voor vingerafdrukken. Die
zijn later gevaarlijk voor een ver
dachte. De politie heeft daarvan veel
voordeel gehad, omdat bij het onder
zoek de overeenkomst van vingeraf
drukken dikwijls tot vaststelling van
de identiteit van den dader heeft ge
leid. Maar een van de kameraden
heeft een soort van rubber-oplossing
gemaakt, waarin de inbrekers hun
vingertoppen doopen vóór dat zij aan
?t werk gaan. Die oplossing droogt
snel op, maar kan met terpentijn
gemakkelijk worden afgewasschen.
De vingertoppen krijgen daardoor iets
vierkants, veranderen geheel van
vorm, zoodat de vingerafdrukken na
derhand niet moer als bewijsmiddel
kunnen gelden.
Het inbreken heeft mij wel eens
voordeel, maar ook eenige maanden
gevangenisstraf opgeleverd, benevens
herhaalde teleurstellingen. Ik her
inner me, dat we eens in een onbe
woond huis door een muur trachtten
te komen, om in het naaste huis de
brandkast te openen en juist met
groote moeite door een muur van
twee voet dik waren gebroken, toen
de lcomst van een bewaker ons ver
joeg. Een anderen keer, op een bijzon
der mistigen dag, huurden we een
verhuiswagen en trachtte een klein
brandkastje mee le nemen, dat in een
bekenden winkel vlak bij de deur
stond, terwijl een paar kameraden
den eigenaar achter in den winkel
bezig hielden. We konden er evenwel
geen beweging in krijgen, hoe we
ook rukten en sjorden, want de kast
was aan den vloer vastgemaakt, en
toen we eindelijk in den wagen spron
gen en de vlucht namen, klonken van
alle kanten de alarmsignalen van de
politieagenten. Zonder den dikken
mist zouden we zeker zijn geknipt.
De instrumenten waarmee we wer
ken, zijn gemaakt van het beste me
taal en dus zeer kostbaar. De zagen
zijn zoo gemaakt, dat ze, zoodra er
maar een gat gemaakt is, door het
zwaarste staal heengaan, wanneer we
maar zorgen, dat er voortdurend een
sterke zeepsop over wordt uitgegoten,
om te beletten, dat ze warm worden.
Een Amerikaansche inbreker, die
pas'is overgekomen, heeft ons ver
teld, dat hij een scheikundige zelf
standigheid bezit, die in vijf of tien
minuien door het dikste staal heen-
vreet."
Tot zoover het verhaal van den
misdadiger.
Dit is gelukkig blijkbaar maar een
bluf je geweest, want als dat mogelijk
was, zou geen brandkast meer veilig
zijn. We zouden er dan wel van ge
hoord Rebben.
Maar toch kan dit verhaal zijn nut
hebben, om de menschen aan te spo
ren tot de grootste voorzichtigheid te
genover dit gevaarlijk gespuis.
In een volgend artikel zal wel gele
genheid zijn om eens te wijzen op de
onvoorzichtigheid, waardoor het pu
bliek zelf mogelijk maakt, dat het
bestolen wordt.
Daarom vooral kan het vermelden
van de triics der dieven zijn werke
lijk nut hebben.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
DE RUSSISCHE DOEMA.
De Birsjewja Wedomosti zegt, dat
verscheidene Doema-leden plan heb
ben hun mandaten neer te leggen,
daar zij zich in financieele moeilijk-
j heden bevinden, en stelt daarom voor
I het daggeld der Doema-leden van
tien op vijf en twintig roebel t- bren
gen. Het blad vergelijkt de omstandig
heden der niet met. aardscho goederen
bedeelde Doema-leden met de veel
gunstiger positie van de gekozen le
den \an den Rijksraad.
UIT PORTUGAL.
De Lissabonsche bladen bevatten het
bericht, dat hij gelegenheid van de
onderteekening van het protocol der
eedsaflegging, koning Manuel gratie
verleenen zal voor alle politieke mis
drijven, tot 31 Januari gepleegd, uit
gezonderd die, welke verband houden
met den koningsmoord.
DE OPENING DER PORTUGEE-
SCHE CORTES.
Koning Manuel begaf zich Woens
dag, begeleid door de hoogwaardig
heidsbekleders, op weg ter opening
der Cortes. In de zaal van de Kamer
van Afgevaardigden was een groot
aantal afgevaardigden en senatoren
bijeen. Do koning', gevolgd door de
ministers en de hooge hofdignitaris-
sen, beklom den troon, teneinde de
troonrede voor te lezen. Hij zeide
„Een zelfde gevoel vereenigt ons, nl.
dat van smart, veroorzaakt door het
wreede lot, dat mijn vader en mijn
broeder heeft weggerukt. Het ligt niet
op mijn we" een lofrede te houden op
de nagedachtenis van den overleden
vorst, het zij voldoende de vreeselijke
episode van den martelaarsdood van
den koning in uw geheugen terug te
roepen en daarmede een beroep te
doen op uw loyaliteit en ter aanmoe-
diging aan allen om te arbeiden in
het belang van den vrede en den voor
uitgang van de natie. In onze smart
ontvingen wij de bewijzen van deel
neming van de staatshoofden, maat
schappijen en de pers der geheele be
schaafde wereld. Wij leven in vrede
en in vriendschap met de mogendhe
den, die ons nog kort geleden prinsen
en afgezanten zonden ter betuiging
van haar deelneming in ons leed.
,,Ik voed de hoop, dat ik met de
hulp van God en de vertegenwoordi
gers van het volk mijn taak naarbe-
hooren zal kunnen vervullen. Alle
omstandigheden wijzen er op. dat
Portugal's buitenlandsche positie ver
zekerd is. Op hetcongres te 's-Gra-
venhage trachtte onze diplomatie het
beginsel van de arbitrage te verwe
zenlijken.
„Wij moeten trachten onze buiten-
landscho handelspolitiek op een ste-
vigen grondslag te vestigen.
„Ten opzichte van de binnenland-
sche politiek bevinden wij ons ineen
crisis, die wij moeten trachten te bo
ven te komen. De regeering heeft het
haren plicht geacht eenige maatrege
len van wetgevonden aard op te hef
fen en het recht der burgers weder
tot den normalen staat terug te bren
gen.
„Andere maatregelen zullen aan
uw vrij ónderzoek worden onderwor
pen.
„Op ons rust thans en in de toe
komst de plicht de grondwet te ver
dedigen.
„De regeering meent in den geest
van de overgroote meerderheid der
burgers te handelen, door het geven
van gelegenheid om verandering te
brengen in de grondwet en de bepa
lingen, die de uitoefening van het
gezag regelen. Bij deze hervorming
moet van den aanvang af aandacht
worden geschonken aan de artikelen
die aan een bespreking in het parle
ment moeten worden onderworpen
uit deze vloeit voor het parlement de
andere zware taak voort tot aanne
ming van een kieswet, die de vor
ming van het volgende parlement re
gelt en meer dan tot dusverre reke
ning houdt met de wijze van vorkie-
zing, aan welke het parlement de
voorkeur geeft, als zijnde de volkomen
uitdrukking van het gevoelen van het
volk.
De koning kondigde verder een lan
ge reeks van' wetsontwerpen aan.
Voor de behandeling zal de Kamer
in kennis worden gesteld met den
staat der financiën en de middelen,
waarover de schatkist beschikt, ter
tegemoetkoming aan de eischon van
den openharen dienst.
Aan den tegenwoordigen lagen
stand van de staatsfondsen zal een
einde komen, zoodra bekend is, over
welke groote hulpbronnen het land
beschikt. De uitgaven zullen vermin
derd worden. Een nieuw contract met
de Bank van Portugal, dat de regee
ring in staat stelt de uitgaven te be
perken, zal aan het oordeel der Ka
mer onderworpen worden.
De regeering bereidt een conversie
voor van de oude binnenlandsche
schuld en maatregelen, die zij ge
schikt acht ter verbetering van het
goud-agio.
Het algemeene toltaiaef zal belang
rijke wijzigingen (ondergaan.
De jongste wet op de publieke
comptabiliteit zal gewijzigd worden
cn er zullen maatregelen worden
voorgesteld tot verbetering van
den economischen toestand en het
evenwicht tusschen inkomsten en uit
gaven.
De politie zal hervormd worden.
Verder kondigde de koning de in
diening aan van wetsontwerpen tot
bescherming van mijnwerkers en
vrouwen, bracht hij hulde aan land
en zeemacht en deelde hij mede, dat
de Hooge Raad van verdediging een
algemeene reorganisatie van leger en
vloot in onderzoek heeft.
Wijders, dat er maatregelen zullen
worden genomen in het belang van
de ontwikkeling der koloniën, den
landbouw, de nijverheid en de spoor,
wegen en daarna deed hij een be
roep op het parlement om ten bate
van het geheele volk alle krachten in
te spannen.
Onder toejuichingen van de menig
te keerde de koning naar het paleis
terug.
UIT DE BELGISCHE KAMER.
De Kamer zet de behandeling over
den Congo voort. De heer Hymans be
schouwt de annexatie als een drin
genden en onvermijdelijken plicht. De
lijd voor het persoonlijk optreden is
voorbij, redenen van nationalen en
internationalen aard eischen een op
lossing van het geschil tusschen En
geland en den Congo-Staat. De ko
ning was direct daarin betrokken, ge
heel alleen, zonder raad, die hem ter
zijde stond, zonder waarborgen niet
als koning der Belgen, maar alssou-
verein van den Congo-Staat en indi
rect was daardoor ook België er in
betrokken. Het belang van het land
en de' wensch van Engeland noodza
ken België den Congo-Staat te an-
nexeeren of op te geven.
TROEBELEN IN COCHIN-CHINA.
Een telegram uit Battambang in
Cochin-China aan don „Temps" be
richt, dat daar plotseling een op
stand is uitgebrokende stad staat
bloot aan een overval, daar er geen
voldoende bezetting is.
De minister van koloniën verklaart
dienomtrent geen berichten te hebben
ontvangen.
H e r ij k.
De eerstvolgende zitting voor herijk
heeft Maandag 4 Mei plaats.
ENGELSCHE EERSTE KLASSE BE
ROEPSSPELERS TE HAARLEM.
Het H. F. C.-bestuur deelt ons he
den mede, dat in de plaats van de
Queen's Park Rangers de eerste klas
se Engelsche league-club „Everton"
tegen „Chelsea" in het strijdperk zal
treden.
Aan het bestuur was ter oore geko
men, dat de Queen's Park Rangers
voor een zelfden datum met do Ra
cing Club te Brussel hadden afgeslo
ten. waarop het bestuur naar Londen
seinde, daar het zeker van het beste
elftal der Rangers wilde zijn. Het
antwoord uit Engeland was ojibevre-
digend en daarop werd telegrafisch
met Everton gecontracteerd.
De Everton Club is voor hen, die
iets van het Engelsche voetbal weten,
zeker een der schitterendste sterren
aan het Engelsche voetbal-firmameDt.
Op het oogenblik telt ze onder hare
spelers den amateur links-buiten
Hardman, die zich, wat beroemdheid
als speler betreft, zeker met Wood
ward op één lijn kan stellen, terwijl
verder het elftal nog vier prof. inter
nationals telt.
Everton is een competitie-genoot
van Chelsea, staat ongeveer even
hoog en volgens berichten, ingewon
nen bij den referee Howcroft, zijn
Chelsea en Everton twee clubs, die
zich niet gaarne door elkaar laten
slaan, maar vinnig zullen strijden.
De laatste wedstrijd tusschen Chel
sea en Everton te Londen dit jaar
gehouden, trok 46000 bezoekers.
Het publiek verliest zeker niet aan
den ruil, in plaats van een, weliswaar
goede, Zuid-league club, komt nu
een der eerste Eerste League-clubs,
met een pracht-elftal, dat in de laat
ste vier jaar tweemaal in de cup-final
speelde en in Engeland bekend is als
een der beste teams, die bestaan.
Chelsea's naarn is hier genoeg be
kend, „beter voorhoede", zei onlangs
de Sportsman, „speelde nooit te
zamen."
Op dus naar H. F. C.'s veld, Zon
dag 3 Mei, half drie.
De toeloop naar den wedstrijd Chel-
sea-Everton te Haarlem is ontzettend
groot
Ü8 2e rang, die bij voor-verkoop 25
cts. kost en twee duizend plaatsen
telt, is op enkele honderden na uitver
kocht; op de overdekte tribune is geen
plaats meer te bekomen. De voor-ver
koop is tot verlaagde prijzen op Don
derdagavond, heden, geëindigd, maar
toch zullen zij, die naar den wedstrijd
denken te gaan, goed doen zich ook
daarna toch bij de voor-verkoopers
tijdig van plaatsen te voorzien, daar
er groote kans bestaat, dat de H. F. C.
„uitverkocht" de hekken zal moeten
sluiten.
Tevens herinneren wij er aan, dat
seizoenkaarten niet geldig zijn.
Haarlomsche Handels-
vereeniging.
Het bestuur van de Haarlemsche
Handelsvereeniging benoemde de heer
II. Francken Jr. tot penningmeester
do heer Heems had als zoodanig be
dankt.
Schoolfeest.
Hedenmiddag kwamen de leerlin
gen der beide Doopsgezinde scholen
bijeen in een der lokalen van de
school in de Rïpperdastraat, om,
voor zoover zij een prijs hadden ver
diend, dien in ontvangst te nemen,
terwijl overigens een vijftigtal meis
jes en jongens voor het laatst deze
jaarlijksche plechtigheid bijwoonden,
omdat zij alle klassen hadden door-
loopen en nu voorzien van een nuttig
geschenk (naaidoos, gereedschappen
etc.) en van een niet minder waarde
vol getuigschrift met de beste wen-
schen der Schoolcommissie de school
verlieten.
Had bij dit gedeelte ernst den bo
ventoon, straks zouden zij kunnen
juichen en lachen, wanneer zij Nög-
gerath's bioscope-voorsteliing in den
schouwburg, voor hen georganiseerd,
bijwoonden.
Het was als steeds een heerlijk kin
derfeest.
Polderverkiezing.
Tot voorzitter van het bestuur van
den Veerpolder is in plaats van wij
len den heer Evelein gekozen de heer
Th. S. J. Janzen, alhier.
J u b i 1
Heden herdacht A. Mooyman onder
vele blijken van belangstelling, zoo
wel van de zijde der Directie als van
zijn onmiddellijken chef, den heer P.
Negrijn, hoofd-magazijnmeester, het
kantoor- en magazijnpersoneel, zijn
25-jarig dienstfeest bij de Holl. IJze
ren Spoorweg-Maatschappij.
OOK EEN PANIEK.
Welke was de geweldigste geld-
paniek, die u ooit beleefd hebt
vroeg de reporter.
De geweldigste geldpaniek, dte
ik ooit zag, antwoordde de groote
financier, was, toen ik eens in oe»
tramwagen zat en een kwartje onder
de bank rolde en zeven vrouwen er
om vochten, dat dit geld het hare
was.
DUBBELZINNIG.
Mevrouw. Kaatje, jij zult mii
moeten toestemmen, dat ik mijn best
gedaan heb om je van je slordigheid
te genezen.
Kaatje. Dat is zoo, mevrouw 1 Als
u er niet was, zou ik het slordigste
schepsel van de wereld zijn.
GESTRAFT WANTROUWEN.
Een zekere heer koesterde wantrou
wen, dat zijne dienstbode wijn uit de»
kelder ontvreemdde. Hij verborg zich
dus, nadat hij haar had gezegd ee»
paar flesschen wijn te halen, in de
nabijheid van zijn voorraad, om de
meid op de vingers te zien.
Het dienstmeisje kwam, zag en
overwon.
Zonder méér wijn mee te nemen,
dan haar opgedragen was, keerde
Mietje terug, sloot met een spotachtig
lachje de kelderdeur achter zich dicht
en ging toen zielsvergenoegd met de
tweede meid een boodschap doen.
Daar mevrouw niet thuis was e*
de kinderen naar school waren, bleef
er niemand anders in huis dan mijn
heer in den kelder, die het daar twee
uur lang schreeuwende en tanden
klapperend. moest uithouden, totdat
de terugkeerende dienstbare eindelijk
"als bij toeval hem verloste.
KERKCONCERT.
In de Groote Kerk had Woensdag
middag een „Uitvoering van Gewijde
Muziek" plaats, waartoe welwillend
medewerkten de heeren Charles
Tournemire, organist te Parijs, em
Heinrich Fiedler, solo-violist van het
Concertgebouw-orkest te Amsterdam,
benevens het „Amsterdamsch Vrou
wenkoor", onder leiding van mevr.
W. de VeerDe Lange, hoofdleerarea
Solo-zang aan de Muziekschool der
M. t. b. d. T. te Haarlem.
De heer Tournemire leerling van
César Franck en zijn opvolger als
organist aan do Ste. Clotilde te Pa
rijs gaf een programma van klas
sieke en moderne orgelwerken, e»
deed zich bij de uitveering daarvan
als een meester op zijn instrument
kennen. Hij toonde zich merkwaardig
vertrouwd met de geheimen van ona
beroemd orgel. Ware dit evenzeer het
geval geweest ten opzichte der ge
vaarlijke ac.coustiek van de enorme
kerkruimte, dan zou hij ons waar
schijnlijk nog meer van de finesses
zijner kunst hebben doen genieten.
Althans de groote G-mol-Fuga van
Bach, waarmede het programma
geopend werd, zou, dunkt mij, bij
meer doeltreffende registratie, scher
per phraseering en minder gebonden
spel duidelijker tot ons gekomen zijn
dan nu het geval was. Bijzondere
belangstelling wekte de geest- en ka
raktervolle behandeling in spel en
registratie van een Fuga van D.
Buxtehude (16351707). Het crescen
do, van aanvang tot einde doorge
voerd, was zeer effectvolzoo ef
fectvol, dat twee oude dames in mijn
nabijheid, diejtot dan toe maar voort
durend druk hadden zitten redenee
ren, eens een oogenblikje adern schep
ten en met wijs hoofdgeknik hare
hooge goedkeuring te kennen gaven.
Verder hoorde ik nog een „Finale"
van César Franck grandioos van
compositie en schitterend van uitvoe
ring. De „Improvisatie", door het pro
gramma als slotnummer beloofd, kon'
ik, tot mijn spijt, niet meer hooren.
Van Fiedler's magistraal vioolspel
heb ik het allermeest genoten bij de
voordracht van het bekende „Air"
van Bach. Hier begeleid door een
zacht fluitregister van het orgel
kon de week-zangerige viooltoon on
gehinderd zijn weg vinden langs de
wijde gewelven. In het te voren
zeker niet minder mooi gespeelde
Adagio (uil Bach's E-dur-ConcertJ
daarentegen werd de solo-stem te veel
overschaduwd door een te sterke be
geleiding, die bovendien in overéén
komend klankkarakter (Gamba of Sa-
licionaal) was gehouden.
Het Amsterdamsche Vrouwenkoor
had zijn programma gevormd uit een
zestal oud-Hollandsche liederen, waar
van ik hoorde „O, Nederland, let op
u sacck", „O Heer, die daer" en „Wie
dat sich selfs verheft". De klank van
dit koortje is bijzonder vol en schoon,
en de wijze van zingen scheen met
zorg naar de ruimte en den sterken
weêrgalm berekend, zoodat dit gedeel
te der uitvoering, in al zijn eenvoud,
misschien nog de meest algemeen*
waardeering vond.
PHILIP LOOTC.
