Kerk en Schooi
donkere masse scherp omlijnd stond
tegen den rijkverlichten Noor&erhe-
juel. Helder geel schijnsel glimmende
langs de gootlijsten der huizen, hier
en daar zag men den weg feller ver
licht door een wonderlijk daaropschij-
nend zonnelicht en over het geheele
landschap lag een spookschemer als
in droomland.
Toen, ineens, richtte een der Helpo-
naxen zijn blik naar omhoog en aan
schouwde... een staarster. Als een
heel hooge vuurpijl, die niet hooger
of lager kwam, flikkerde het ver
schijnsel hoog In de lucht, bijna bo
ven onze hooiden. De eerste kijker
had eerst moeite zijn omstanders te
overtuigen, dat hij hen niet voor den
gek hield. Doch zoodra hadden zij
niet den komeet in het oog of ook zij
.staarden vol aandoening met achter
overgebogen hoofd het vreemde ver
schijnsel aan. Er liepen gloedflikke-
lyingen over het geheimzinnige lichten
dat aan den hemel niet grootcr leex,
dan oen cent.
Hel opgewonden groepje had al ras
aam!acht getrokken van anderen en
zoo stond weldra een groot gedeelte
van Helpman met achterovergebogen
hoofd :e kijken naar het verschijnsel,
■Jat vgen als de komeet te Help-
tm:n in ailer couranten en op aller
lippen zou ziju. Men wist nu wat het
vree unie noorderlicht beleekende 't
itund in verband met de geheimzinnl-
Iazó ih.ckerde nog steeds hoog bo
ven uiize hooiden en kwam niet van
ijn plaats. Do horloges kwamen uit
ie zakken. Men constateerde het ver
schijnsel te 5 minuten voor tien, Gro-
iingsche tijd.
En toen ineens, men weet niet hoe,
neu weet niet van wie, kwam het be-
icHt dat het een vlieger was.
■ters! wiKe men het niet gelooven.
;'an waai dan die flikkerende vuur-
loüd? Doch langzamerhand begreep
nan hoe do vlieger levendig gekleurd
tvas, hoe de vurige lucht dat scherpe
schijnsel op den vlieger wierp, men
zag de staartals de wereld
rich mi met Helpman zou bezighou
den zou het zijn in vroolijke verba
zing over het geringe sterrekundige
waarnemingsvermogen der Helpen a-
en, die een staartvlieger voor een
taartstcr hielden.
(Pr. Gr. Ct.)
PAARDENTRAM TE EDE.
Men schrijft uit Ede aan 't Hbld.
In de Raadsvergadering van j.L
Dinsdag kwam ook aan de orde de
aanvraag om concessie voor den aan-
•leg en de exploitatie van een paar-
dentramweg van het station Staats
spoor tot aan het einde van 't dorp,
vat voor onze stationsweg- en dorps
bewoners van groot belang en gerléf
s te achten.
Met 12 tegen 5 stemmen werd ech-
'er de tot stand koming onmogelijk
jemaukt door aanneming vau de be-
jahng, dat >ie dienst op Zondag is
.'erüudeu.
Len voorstel van de kerkeraden al
hier aan den Raad, voor eenige weken
geleden ingezonden, om de bepaling-
te maken, dat de herbergen en café's
des Zondags geheel of gedeeltelijk in
liet belang van Zondagsheiliging zou
den worden gesloten, werd door den
Raadverworpen 1
De aanvraag om concessie voor de
jaar.len tram werd afgewezen, op
-rond, dat dit aanleiding geeft tot....
,pli;izic-rmakerijen"
De Edesche caféhouders, tevens
stamouders, zijn den A.-R. Raadsle
den voor huuue beslissingen in deze
,;c-l ondankbaar.
BRANDEN.
Te Warder (N.-H.) is brand ontstaan
in hot graaapakhuis van den heer
C. Meereboer spoedig stond alles in
Imhierlaaie. Oorzaak onbekend. Ver-
z omring dekt de schade.
Donderdagnacht is te Buurtschap
i r11lmr de landbouwerswoning, be-
W: loor Lamberlus Middelhuis en
•rhchoorende aan J. Mekkelholt,
door onbekende oorzaak totaal afge
brand, Alleen het vee werd gered.
Verzekering dekt de schade.
Vrijdagmorgen is de boerenplaats,
be - door den landbouwer N. Kei-
cpi -I) in eigendom toebehoorende
van de Naamlooze Vennootschap
„Rondbouw Maatschappij voorheen J.
Verfaille", gelegen in het Koegras
ann het Nonrdhollandsch Kanaal, tot
don grond afgebrand. De oorzaak Is te
wijlen aan liooibroei. De schade
wordt door verzekeiing gedekt.
HOLLANDSCHE ONDERWIJZERS.
De „Volksstem" schrijft
Klachten hebben ons nu en dan be
reikt over de moeilijkheden om be
Jfwame Hollandsche onderwijzers
voor de buiten-scholen te vinden. Be-
na ive met de werkelijke algemeene
schaarsehheid van bekwame onder
wijzers, schijnt men hier en daar nog
'te strijden te hebben tegeu opzettehj-
ken onwil der schoolautoriteiten, om
ouders behulpzaam te zijn in het ver
krijgen van bekwame Hollandschp
meesters voor hun kinderen. Dit hoeft
ons inmiddels geenszins te verwonde
ren. ilr zijn nu eenmaal menschen,
ilie alles wat in hun vermogen is wil
len doen om uitvoering te geven aan
,de Milner-verklaring te Vereeniging:
Transvaal en de Transvalers móeten
Engelsch worden Daartegenover be
hoort men de besliste overtuiging te
stellen van iederen goeden Afrikaner,
en die is dat zijn kind eerst zijne
moedertaal en daarna de noodige
vreemde talen zal leeren. En niemand
die gevoelt hoe noodzakelijk het is
dat zijn kind de Hollandsche taal
grondig leert, behoeft zich uit het
veld te laten slaan door de onwillig
heid van hen, die als dekmantel voor
hun ware bedoeling aanvoeren, dat
er geau Hollandsche meesters te krij
gen ziju. Wie zich maar een wein-jg
inspanning en geduld wil getroosten,
'kan overal verkrijgen, dat zijn kina
ook goed Hollandsch leert. Geen en
kele school behoeft er in heel ons land'
te zijn, waar men de Hollandsche
taal verwaarloost op grond van de
lamlendige bewering, dat er geen on
derwijzers voor die taal te vinden
zijn. Niet alleen zou men die waar
het namelijk niet aan den goeden wil
ontbreekt zelf direct, of door be
middeling van bestaande lichamen,
uit Holland kunnen ontbieden, doch
men zou ook, op grond van do wet,
van den directeur van onderwijszaken
kunnen eischen om zich van bekwa
me Hollandsche onderwijzers, hetzij
Afrikaners of Hollanders, te voor
zien, langs precies denzelfden weg
als die ambtenaar dat thans doet ten
aanzien van goede Schotsche of an
dere onderwijzers. Er bestaat niet dc-
rninste reden waarom men thans nog
deze zaak met het onderwijs-departe-
ment onder stoelen en banken zal
wegmoffelen.
VOLKSBADHUIS.
De Zaandamsche afdeeling van
„Het Witte Kruis" heeft besloten aan
den Raad het voorstel te doen het
volksbndhuïs, wellis exploitatie een
jaarlijksch tekort oplevert van f 450.
over te nemen tegen balans waarde,
d. i. f 12,987,50, of de afdeeling voor
het doel met 450 per jaar te steunen,
wijl anders tot sluiting en verkoop
zal moeten overgegaan worden.
GYSBERT JAPICX.
Tg Bolsward i in den gevel vau
het onlangs veraochte en gerestau
reerde huis, waarin de Friesche
schrijver en dichter Gysbert Japicx
in 1603 werd geboren, een gedenk
steen worden geplaatst, aangeboden
door den heer B. Bölger te Bolsward.
In eene vergadering van tachtig in
gezetenen is besloten op den dag dei-
onthulling van den gedenksteen een
historischen optocht te houden, waar
bij mem Gysbert Japicx en familie
leden met de voornaamste burgers
van Bolsward uit dien tijd, alsmede
vrienden van den dichter, die elders
woonden, en hoofdpersonen uit zijn
voornaamste werken, wenscht te
doen optreden.
Met voorlichting en advies zullen
dienen de heeren S. van den Burg,
notaris te Makkum, em D. Bartstra,
gemeente-archivaris te Bolsward.
HOOIEN EN KERSENOOGST.
We zitten te Dodewaard op het oo-
genblik midden in de drukte: 't hooi
en en de kersencampagne aldus
rneldt men aan de „N. R. Ct." Vooral
de laatste brengt heel wat leven ep
beweging en eischt -den arbeid zoowel
van grooten als kleinen: genem voor
't plukken, dezen voor 't sorteereu der
kersen, 't „kersenkeeren", enz.
Op school zijn dan ook heel wat
plaatsen leeg; want van 't door de
Leerplichtwet toegestane landbouw-
verlof wordt vooral in dezen tijd een
druk gebruik gemaakt. Van 4 tot 6
weken blijven de leerlingen weg en
begint dan na afloop van dezen ter
mijn de zomervacantie, dan zijn ze
een kleine 2 maanden van onderwijs
verstoken geweest.
Wat met deze leerlingen aan te
vangen, als ze op school terug komen?
De vlugge kunnen, met wat inspan
ning, 't verzuimde nog zoowat weer
inhalen, maar de andere? Ja, die
dienden, wilde 't goed zijn, een klas
se teruggezet.
De onderwijzer doet dat echter zoo
gauw niet, met 't oog op de materiee
ls belangen der ouders, die meeren-
deels tot den arbeidersstand behoo-
ren: een klasse terugzetten toch be-
teekent voor den leerling een jaar
langer op schoolblijven en de dagloo-
nen ten plattelands zijn nog Van dien
aard, dat de ouders liefst zoo vroeg
mogelijk van den arbeid hunner kin
deren willen proflteeren.
TE WATER.
Donderdagavond kwam een al te
onvervalscht „Hildebramdje", Simons
genaamd, die een kar voortduwde,
waarin zijn broertje Lucas benevens
drie andere kornuiten, eveneens
broers, gezeten waren, op de ongeluk
kige idee zijn levend vrachtje een
beetje door elkaar te schudden en
vond daartoe een prachtige wipgele-
genheid aam den walkant van den O.
Z. Voorburgwal te Amsterdam, waar
het hem spoedig gelukte het heele
vrachtje van den wal in de sloot te
helpen... daarop poetste de wiplustige
deugniet heldhaftig de plaat.
Gelukkig waren* er échte helden bij
de hand in de gedaante van een zeke
ren Vermeulen en een zekeren Klaas
Verweert, die onmiddellijk te water
sprongen en het genoegen smaakten
het viertal drenkelingen behouden
aan land te brengen: drie van de kna
pen werden door laatstgenoemden,
één door eerstgenoemde gered en
wandelden weldra weer rond alsof
niels gebeurd was. Inmiddels was de
O. Z. Voorburgwal zwart van men
schen gestroomd die hun oogem uit
staarden naar de plas nat, die echter
niots meer te zien gaf. Weldra kwam
echter de gewenschte variatie. Vier
neeren grappenmakers sprongen op
een zolderschuit, kleedden zich ge
heel uit en sprongen te water, onder
de bewering „d'r kon d'r nog wel r'ns
oentje inlegge". Duiken doden de
heeren echter niet, doch toonden wel
geruime poos hun bedrevenheid in
borst en rugzwernmen tot groot ver
maak van het gïggelende publiek.
(Hbld.)
ACADEMISCHE EXAMENS.
Amsterdam. Met goed gevolg afge-
logd liet candidaatsex. in do wis- m
natuurkunde door den heer S. A.
Greebelhet cand.-ex. in de chemie
door de heeren J. W. Terwen en J.
T. Bornwater; het le natuurk. ex.
door de heeren A. L. Messchaert en
J. Dozyhet 2e natuurk. ex. door den
heer C. J. Röbranmhot cancL-ex. in
de geneeskunde cum laude door me]
G. B. Sorgdragorhet theoretisch
tandheelk-mdig ex. door de dames L.
Hoekstra, L. A. van Lier en J. C. Po
lenaar.
Leiden. Bevorderd tot doctor in de
rechtswetenschap de heer M. M. van
Velzen, geb. te Schiedam, op Stellin
gen.
Utrecht. Bevorcleird tot doctor Inde
staatswetenschap op proefschrift
„Voorziening in de behcefta der bel-
ligerente aan steenkolen", de heermr.
G. A. Scheltus, geb. te Utrecht.
Groningen .Bevorderd tot doctor in
de plant- on dierkunde op een proef
schrift „Systematisch-ar.-atoinisch
onderzoek van den bouw der blad-
schijf in de familie der theaceae", de
heer N. R. Pekelharing, geboren re
T1'recht.
Groningen. Geslaagd voor het le
ged. van het candidaats-examem In de
godgeleerdheid de heer K. H. Boer-
sema; voor het tweede natuurkundig
examen de heer J. J. van Bruggen
voer het car.didaats-examen in de
godgeleerdheid de heer G. Hornstra
voor het candidaats-examen in de
rechtsgeleerdheid de heer J. Krabbe.
Leiden. Geslaagd voor het tweede
natuurkundig examen de heer A. van
Vliet.
Bevorderd tot doctor in de genees
kunde de heer G. Fabius, arts, geb. te
Velp, op proefschrift: „Beschouwin
gen en Onderzoekingen over de be tee
kenis van het Chloornatrium voor de
Pathologie en de Therapie".
Geslaagd voor het artsexamen eer
ste gedeelte de heer W. F. Pfeiffer.
i N GEZON DEN MEDE DE E LÏNGE N
a 30 Cts. per regel.
De folteringen van
Iiidigöstie.
Slechte Spijsvertering sleept -meer
ziekten van verschillenden aard na
dan eenig andere kwaal. Afgeschei
den van de kwellingen die ze de
maag doet ondergaan, hongert ze
lichaam en zenuwen uit en verzwakt'
ze, veroorzaakt Verstopping, Opris
ping, Hartkloppingen, Hoofdpijn en
vergiftigt Uw bloed.
Ge kunt echter spoedig Uw maag
weer in orde brengen, lever en inge
wanden tot hun natuurlijke werking
terugbrengen, U bevrijden van al de
ze pijnen en ongemakken, Uw voedsel
genieten en kracht herwinnen door
net gebruik van Moeder Seigel's Ta
bletten.
Mejuffrouw E. Jansen, wonende
Basstraat 72, den Helder, schreef ons
in dato 4 Juni jl. als volgt: „Ik heb
gedurende meer dan drie jaren ver
schrikkelijk aan Slechte Spijsverte
ring geleden gepaard met hevige aan
vallen van benauwdheid en hartklop
pingen, pijnen in de maag, den rug
en de lendenen. Ik voelde mij totaal
afgemat en lusteloos, kon met den
besten wil niet slapen en had zoo
goed als geen weerstandsvermogen
meer. Geen enlcel middel scheen in
staat mij te genezen totdat ik ten
laatste Moeder Seigel's Tabletten pro
beerde. Thans zijn al mijn pijnen ver
dwenen, Ik eet weer met smaak en
voel mij weer gezond en een geheel
ander mensch."
Moeder Seigel's Tabletten zijn ver
krijgbaar bij alle Drogisten en bij do
voornaamste A-tiotbek-rs, Prijs f.'.50
per fle8el»je.
Te Haarlem re krijgbaar o.o. bij de
Heeren J. J, r.öppinger, Gr. Houtstraat
147a en K. van Eden, Spanrue 38,
Drogisten.
Aangenaam.
i werkzaam Laxeermiddel
voor volwassenen en
kinderen.
„Califljg" ie ee a riangeaaanj, natuur-
i lijk laxeermiddel van beerlijken smaak
en buitengewone werkrrmmbmd, met uit-
i muntende resultaten gebruikt door yol-
svnaacmen en Idnderen in alle gevallen
vau verstopping, trage spijsvertering en
gebrek aan eH.lur. Vc-ikrjjgl ;.c.r in
-V Do. Pijje f l.ZZ i cr 'Hcon.
H
Pers-üverzicM
DE STRIJD IN 1909.
In de „Aruhemsche Courant" be
spreekt V. D. de mogelijkheid, om bij
de verkiezingen van 1909 met eeno
partijgroepeering van democraten te
genover conservatieven voor den dag
te komen. Aan de linkerzijde meent
hij kan men op eene dergelijke
scheiding wel aan sturen. Alevel, Je
gesplitste linker groepen zullen in
1909 dezelfde aaneengesloten recht-
sche coalPie vinden, welke 1905 te
aanschouwen heeft gegeven.
Moet dan ook nu weer alles gaan
als in 1905 .Moet wat niet bij elkaar
hoort, weer opnieuw op een hoop
werden gedrongen Niemand onzer,
die naar dergelijke misstanden zal
trachten. In die verklaring ligt ech
ter nog niet de noodzakelijkheid op
gesloten van de klakkelooze aan
vaarding onder de gegeven omstan
digheden van de tegenstelling demo
cratie—conservatisme. Die kan nu
noch baat geven aan de democrati
sche politiek In het algemeen, noch
aan onze partij in het bijzonder. De
mocraten van rechts ze zullen zich
niet in eon getal, dat maar eenigszino
In aanmerking kan komen, bij de
nieuwe stembus-formatie aansluiten.
En de democraten van links 1 De so
ciaal-democraten Zouden zij de
vruchten van hun beproefde tactiek,
die aan hun partij het aureool hecht
van de eenig-ware vooruitstrevende
partij, gewillig vertrappen? De Unie
liberalen Mijne vrienden, ge beoogt
immers eene democratische formatie
Waar zijn in de Unie de echte, be
trouwbare, principicele democraten
Is de afstand tusschen sommigen dei
vrij-iiberalen en eenigen der Unie-
liberalen, type-Van Doorn, voldoende
om de gewenschte tegenstelling ie
kunnen rechtvaardiger. De Liberale
Unie, zooals zij was en is, in eene
democratische combinatie zou dan
ook zeker zijn bezwaren hebben.
Voedsel te geven aan het waan
denkbeeld van den politicus, die „de
Nederlander" volschnjft, om te ko
men tot een sanu nsmelting der Unie-
liberalen en vrijzinnig-democraten,
ligt toch hcusch niet up onzen weg.
Welke dan da inarsch-routa der
vrijzinnigdemocraten in 1909 zal moe
ten zijn
V. D. antwoordt
Die vau een zooveel mogelijk zelf
standige politiek, omdut die alleen
waarborgt den vooruitgang der demo
cratische politiek in bet algemeen,-
dien onzer partij in het bijzonder
Met het oog op het feit, dat 1S09. ons
zal geven ter rechtei zijde dezelfde
formatie als voorheen, zullen we dien
overeenkomstig hebben te handelen.
Grootera vijanden dan kerkelijke coa-
litlonairen, die in»de practijk even
zoo conservatief zijn als de vrij-libe-
ralen, en nog daarenboven van een
schadelijke staatsrechtelijke en fisca
le leerstelligheid, die dezen althans
missen, hebben we toch niet.
Onzen eigen beginselen piopagee-
ren, eigen candidaten zooveel moge
lijk stellen en zoo krachtig mogelijk
hunne verkiezing bevorderen, dat zij
onze eerste en voornaamst* werk
zaamheid. Steeds indachtig te blij
ven, dat alles beter is dan een kerke
lijke coalitie, die den moed der thans
veel gesmade vrije liberalen mist., zich
conservatief to noemen in over
eenstemming met haar gezindheid en
haar handelen, dat is de andere over
weging, die onze tactiek moet bepa
len. Elke andere tactiek miskent de
werkelijkheid en verhoogt het gevaar,
in 1909 eene overweldigende en voor
lang een onverzettelijke conservatief -
kerkelijke meerderheid op den troon
te helpen.
GREENWICHTIJ D IN TWEE TER
MIJNEN.
Aldus betitelt het Utrechtsch Dag
blad het nieuwe wetsvoorstel van mi-
ster Heemskerk om den Amsterdam-
schen tijd tot wettelijken tijd te ver
heffen.
Naar aanleiding der door de Re
geering als argument voor het inge
diende voorstel gedane mededeeling,
„dat bij onze spoorwegmaatschappij
en geen bezwaar bestaat tegen het
ontwerpen en ultvoerc-n van de dienst
regelingen in Amsterdamsehen tijd,
indien de wet daartoe verplicht
schrijft het Utr. Dagbl.:
Er ligt echter een adder onder het
gras.
Wanneer de sociale evolutie er heen
wijst, dat de locale tijden allerwegen
door zone-tijden vervangen worden,
ontkomt ook Nederland daaraan niet
op den duur, al hield men 't 16 jaar
tegen.
De spoorwegmaatschappijen spre
ken nu wel van het ontwerpen en uit
voeren harer „dienstregelingen", er
wordt daarbij echter van de inwendi
ge dienstregeling niet gewaagd. Het
zij reeds dadelijk, hetzij stellig op den
duur: het ongerief van het versprin
gen van 20 minuten aan de Closter-
grens zal zich doen gevoelen en de in
wendige dienstregeling zal in zóne-
tijd blijven of weer worden opgesteld.
En dan is bij het eerste het beste
ongeluk het oogenblik van den tv/ee
den termijn aangebroken. Dan zal
en dan zal te recht op het gevaar
worden gewezen van verschil tus
schen de uitwendige en de inwendige
dienstregeling. Dan zal, nu het pu
bliek niet gewillig genoeg bleek om
in eens tot Greenvvichtijd over to gaan
de invoering van Greenwichtijd in
twee termijnen geschieden.
Hier wordt, gelijk prof. Hubrecht
reeds in het begin van dit jaar voor
spelde, „zand in de oogen ge
strooid." Een tijdelijke maatregel
wordt vermomd als ware het een de
finitieve oplossing van het vraag
stuk. liet is thans meer dan tijd, el
kander toe te roepen: „past op uw
neuzenl"
De Amslerdamsche tijd is evenzeer
uit den tijd als da Amsterdamsche
voet of het Amsterdamscho pond dit
to hunner lijd waren.
Vereenigingen voor den effectenhan
del graanhandelaren en anderen heb
ben het behoud van den Amsterdam
sehen tijd bepleit: wanneer men hun
ne bewijsvoering op den voet volgt,
zijn het eigen, kleine belangetjes,
klein in verhouding tot de groots be
langen, die voor heel het volk op het
spel staan, die worden opgeblazen.
Doch waar thans het voorstel der
regeering heengaat, dat is geen Arn-
sterdamsche tijd, dat is en zal blijken
te zijn wat wij hierboven schreven.
„Greenwichtijd in twee termijnen".
Letteren e»t Kmiga
„HET TOONEEL".
Men dealt ons liet volgende roede:
Da Commissie uit do Yereenigfeg
„Elckeriijc", die de opdracht ontvan
gen had, om pogingen in het werk ie
stellen tot het stichten van een too-
neelgezelschap onder leiding van Wil
lem Royaards, is er in geslaagd de
noodige fondsen to vinden en he-oil de
«.I sinnd. koming kunnen be werk vu
eencr NI. Venuootschap, die men den
naam heeft gegeven van „Het Too-
neel." Nevens den artistieken leider,
tevens hoofd-reglsseur, den heer Wil
lem Royaards, Is voor do zakelijke lei
ding, tot directeur-administrateur be-1
uoemd, do heer Willem Stumpff Jr.
Het verband met do Ver. Elckerlijc
wordt o.m. bewaard door de vorming
van een leescomité, bestaande uit
drie leden, waarin naast den heer
Royaards zitting hebben twee leden,
aangewezen door de besturende ledeu
dezer Ver. Voor. de eerste maal tre
ilen ais zoodanig op de heeren Ari
Prinp en Herman Robbers, resp. voor
zitter eu vice-voorzitter der Ver. De
uit de aandeelhouders- benoemde
Raad van Commissarissen strekt tot
aigemeeuen steun voor-, en controle
van de directie, doch treedt niet op
als Raad van Beheer, biijit dus buiten
stukken keus, rolverüeeling enz.
Aan het gezelschap z.jn verbonden,
de dames: -Mevr. Pli. van Kerckho-
vanJonkers; Mevr Anna Sablairol-
les; Moj. llenriette van Kuyk; Mej.
I'll. Beider; Mevr. Jacqueline Roy
aardsSanubexg; Mevr. Juliette van
AmeromRoos; Mej. Christine Staas;
Mevr. N. Mulder; Mevr. Marie Gil-
huys-Sasbach; Mej. Betsy Cuypers.
De heeren: Constant van Kerckho-
ven; Jolian Mulder; Rienk Brouwer;
Max Weber; Cornells Arnoldi; Daan
van Ollefen; Folkert Kramer; Pietcr
Mols; Henri van Diepen; Hans Bril-
uing.
Met enkele dames- en heeren-ar-
llesten zijn de onderhandelingen nog
gaande. Het technisch personeel zal
later bekend worden gemaakt.
Voor het a.s. seizoen zullen de voor
stellingen te Amsterdam plaats vin-
Jen 'in dan gerestaureerden Paleis-
üchouwburg, in den Haag in den
Kon. Schouwburg, en in Rotterdam in
den eveneens gerestaureeiden, vol
gens nieuw systeem centraal ver
warmden en goed verlichten Tivoli-
Schouvvburg, terwijl een klein getal
voorstellingen in den Grooten Schouw
burg in uitzicht gesteld zijn, waar
voor abonnementskaarten zullen uit
gegeven worden.
I-iet plan bestaat om in den loop
van het speelseizoen gedurende min
stens vier weken in de provincie le
gaan reizen, ten einde in de grootere
steden, die niet geregeld bespeeld
worden, het repertoire der nieuwe
zaak te brengen.
Op 2 September a.s. zal in den Pa
leis-Schouwburg geopend worden me.t
de vortooniiig van een later te noe
men, oud-Iiollandsch verbeeldings
spel van een onzer 17e eeuv=cbe dich
ters.
OTTO KNAAP.
Wij lezen in den Theatergids
Te Parijs heeft een wedstrijd van
tooneelcritiek plaats gehad, georgani
seerd door het bekende theater- en
muziekdagblad Comoedia. Aan dien
wedstrijd hebben tusschen 200 en 300
mededingers deelgenomen. Het is on
zen landgenoot Otto Knaap (onzen
medewerker voor Parijsche Brieveu
Red. H.'s D.) gelukt eene eervolle
vermelding te verwerven en genoemd
le worden onder „les auteurs des
critiques les plus intéressantes". Hij
schreef onder het motto paucis
vubis (weinig woorden) en heeft nu
een speciale uitnoodiging gekregen,
om aan het eerstvolgend concours
mee te doen.
NEDERLANDSCHE TOONKUNSTE
NAAR S-VEREENIGING.
Prijsvraag voor liederen in den
volkstoon.
Het bestuur der Nederlandsche
Toonkunstenaars Vereeniging heeft
van do heeren jury-leden, door haar
uitgenoodigd om de honderd-negen
tien ingezonden eompositieën te be-
oordeelen, de heeren Florimand var:
Dayse te Gent, Jan Blockx le Antwer
pen, en L. F. Brandts Buys ,te Velp
(Gelderland), bericht ontvangen, dat
na een nauwkeurig onderzoek de
commissie tot het resultaat is geko
men, dat geen eerste prijs kan wor
den toegekend. Zii stelt echter voor
de liederen, die voorzien zijn van de
volgende zinspreuken een tweeden,
derden en vierden prijs toe te ken
nen, namelijk het lied, ingezonden
onder het motto „Grypj et wel, soo
is 't maer spel", getiteld Molentje,
den tweeden prijs, met het motto
„Pastorale" en getiteld Maaiers, den
derden prijs A, en met het motto
„Vincam", getiteld Wiegenlied, den
derden prijs B., en wel, wanneer na
melijk de componisten bereid zijn en
kele wijzigingen aan te brengen, die
de jury wenschelijk acht.
Wanneer de heeren componisten,
die hun liederen onder bovengenoem
de zinspreuken inzonden, bereid zijn
hun naam aan den eersten secretaris,
den heer A. J. Ackermann, beleend te
maken, zal deze hen van de wenscbon
der jury in kennis stellen, en zullen
daarna, indien ze toestemming geven
tot het openen der verzegelde enve
loppe. die hun naam bevat, de namen
der bekroonden worden publiek ge
maakt.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
„De Hollandsche Revue". Juni-
nuromer. No. 6 van clezen jaargang
opent met een frontispiece van den
heer G. J. A. Baron de Senarclens cc
Grancy (voorzitter van verschillende
verenigingen op land- en tuinbouw
gebied).
Ouder „belangrijKa onderwerpen
vinden we iets over „Twee bekende
coöneratoren" (William Maxwell en
Dr. Hans Müller) „Verbetering van
vrouwenkleeiliiig in verband met
geestelijke ontwlkkiüng", „De ge
schiedenis van de lto.'.terdamsclie
Lloyd „Di schapenhouderij in Ne
derland J
De karakterschets is van de heeren
J. S. en A. S. en L. Groen, te IJ mui-
den, in welk geschrift (met mooie fo
to's geïllustreerd) op onderhoudende
wijze, hot ontstaan en de ontwikke
ling vau de visschcrij te IJmuide.i
wor.iuii geteekend. In deze dagen
de dagen van de „visscherij-quncaie
te lJmuiden" is deze schots zekc-r
lezenswaard.
De gewone rubrieken Wereldgo-
cob»"edenls eu Revue van tijdschriften
van de maand wordt besproken „Aar
zijn als altijd welverzorgd. Als buejf
den weg Jer vreugde", van Loui/
Couperus.
Land en iinnöouiv
IN DEN TUIN
Er is zeker geen artikel, dat in d*
laatste paar jaren door tuinbezit. :n
meer besproken -— geroemd en r
oordeeld is dan Carbolineums. Ui
csu prees en prijst het hemelhoog, al/
liet middel bij uitnemendheid Legei;
alle mogelijke kwalen, de and*;- weef
er niets dan kwaads van te vertellen
Dit behoeft niet te verwonderen, daa|
onder den naam Carbolineum zeö"
uiteenloopende producten in den han
del zijn, zoudat zeer goed, maar ool>
zeer slechte resultaten zijn verkrei
gen.
Op het 60ste Nederlandsch Land,
huishoudkundig Congres, dezer dager
te Heerenveen gehouden, heeft Prof<
dr. J. Ritzema Bos het dan ook wen
schelijk gevonden bet vraagpunt in U
leiden: „Welke ervaringen heeft men
In Nederland bij land- en tuinbouv»
en houtteelt opgedaan hij het gebruilJ
van Carbolineum? Voorzichtigheid
werd door den inleider aanbevolen er
voor dengene, die het preparaat toet
gebruiken wil, gaf hij de volgend*
wenken:
le. Men hesmére alleen die plekke»
van stammen en dikkere takken me
carbolineum, welke aangetast zij»
door kanker, bloedluis, schildluizen a
andere kwalen of insecten, die me»
wenscht te bestrijden; men besmetv
daarmee geen geheele stammen, oiï
deze te bevrijden van korstmossen c/
om hun een gladde schors te geven;
*2e. men gebruike voor dit doel al
leen de wij dun vloeibare carboliner
uiris, die vrij sterk ruiken, de soorten
welke rijk zijn aan lichte teeroliën;
3e. men wende nooit carbolineum i»
onverdunden toestand aan op twee
of eenjarig hout, noch op knoppen;
4e. voor het sluiten van boomwon
den gebruike men dik-vloeibaar car
bolineum, liever nog in plaats daar
van teer,
5e. tot het op groote schaal bespul
ten van hoornen eeëmalgeerd carboIL
nourn; ga men niet over dan na eejj
proefneming in 't klein, op dezelfdi
soort, van hoornen als welke men wil
be.handelen; deze proef moet ook wor
den genomen in denzelfden tijd de»
jaars als die, waarin de meer om
vangrijke bespuiting zal plaats heb
ben; en althans, voorshands vervangt
men de bespuiting met Bordeaux'sch<
pap tegen „Fusicladium" (schurft
niet door een besouiting met carboli
neum-emulsie;
6o. wil men carholineuin probeerei
als middel tot ontsmetting van des
grond, dan wende men dit nimmei
aan op kleigrond, veenhodera of oj
zandgrond, welke vrij samenhangent
is en zeer rijk aan organische stoffen
voorloopig niet anders dan op in cul
tuur gebrachte nduingrond of op eeï
daarmee overeenkoinstigen bodem,
7o. ook op laatstgenoemden grom?
late men minstens 5 maanden verloo
pen tusschen het aanwenden vai
carbolineum en liet poten van de bol
len of het zaaien van 't gewas;
8o. tegen „zwart snot" in hyacin
ten is een goed en vrijwel afdoend
middel: het uitkokeren der zieke hya
cintcn, gevolgd door het brengen va*
zand, gemengd met 1/5 carbolineum
Avenarius, in de gaten.
Aan deze wenken voegde Prof. Rit
zema Bos nog de opmerking toe, da
degelijke, behoorlijk gecontroleerd*
proeven met carbolineum tot hedez
niet zijn genomen, zoodat men niei
alles wat er van verteld wordt onvoor»
waardelijk kan gelooven. Zoo bv. nia
de weieens geuite bewering, dat C. d/
groeikracht doet toenemen. Evenmii
is het bewezen, dat carbolineum d<
Bouillie Bordelaise (Bordeaux'sch<
pap) kan vervangen, ja zelfs nog be
Ier is dan deze. Het laatste preparaa
dient niet ter bestrijding van insec
ten, maar van zwammen. In den tuin
en in den ooftbouw is de carbolineum
echter een middel, dat waarschijnlijl
goede diensten ko.n bewijzen; of ei
zoo ja, in hoeverre dit ook vow dei
landbouw mag gelden, aal nog nade»
moeten blijken.
ïn ieder geval zij voorzichtighei»
bij hei gebruk steeds aanbevolen.
C. B.
DE GRONDBACTERIOLOGIE.
Op hot Landhuishoudkundig Con
gre-s te Heerenveen werd door dr. N
Goslings te VVageningen ingeleid:
„V. at vuoj nut lieefc het bacteriolo
giscn onderzoek Lij de beoordeel 1115
van da vruchtbaarheid van 'dei
grond?" De bedoeling van don inlei
der was de aanc! van het congre»
te vestigen op do waarde van di
grondbaclsriologie voor den land
bouw, en daartoe deelt hij mee, da-
de moeilijkst lo ontleden stoffen U
den bodem door Je ijacUci .c.u word ei
ontleend. Zij breken de samengcstcl
de stoffen af tot eenvoudige mineral»
i)cs'.a::ddcelen en bevorderen duur
door Je rueh!bn:i rhoïd van do;
grond.
Ket is uus zaak den microbengroe
iu de gewenschte richting te leiden
èeRsdoi-is door rsumiVefele gror.JJ - oer
king, .mdprs'leeis door tocvn-pJug vai
bcpftftldè reiiM-.diuvpn of bacteribh
rr.engsols can don bodem. Zoo ver
krijgt men door toe voeging van ui tra
gin oen grootere opbrengst van lego
uiinosen of p
ïn de laatste jaren -- t -o k-'W»
dr. Goslings brei: de gi.i: nm-te
riologie een aantel 'J -
ggn gedaan ton r.nlte ven de b-
