stap, dien wij voorwaarts deden, de
lezers door verbetering van den in
houd, uitbreiding van het aantal cor
respondenten en medewerkers te doen
deel en.
Daarmee hield uit den aard van de
zaak
UITBREIDING DER
ADMINISTRATIE
jelijken tred. Het aantal adverten-
stemd voor de rotatiemachine, die
daaraan evenwel slechts enkele da
gen voldoende voedsel voor haar
vraatzucht vindt.
Tot. het technisch bedrijf mag ook
worden gerekend
DE DRIJFKRACHT.
Hierboven hebben wij reeds mee
gedeeld, hoe aanvankelijk de snelpers
geheel afzonderlijk vertrek is opge
steld en aan den eenen kant door het
papiermagazijn, aan den anderen
door de stereotypie-inrichting be
grensd wordt, de rotatiemachine
wordt reeds door een electromotor
van ongeveer 8 p. k. gedreven en bin
nen kort zullen ook de snelpers en.' de
degelpers door electromotoren wor
den bewogen. Alleen de zetmachines
ONZE NIEUWE COURANTPERS (ROTATIEMACHINE).
n is in de afgeloopen 25 jaar gesta-
g geklommen de adverteerders za-
,ii meer en meer in, dat zij in hun
handelden, door hunne adver-
ntiën in Haarlem's Dagblad te plaat-
n. Hoe algemeen men thans in onze
E. urant adverteert, blijkt uit onze ko
mmen voldoende.
Slechts één cijfer willen wij daar-
te' *er noemen en wel dit, dat ge.du-
n,ie het eerste halfjaar van 1908
raI!Bt minder dan 11700 lcwartjes-
ïan vertentiën van Vraag en Aanbod
(rd-en geplaatst, ongerekend nog de
annonces betreffende han
,en nijverheid, uitvoeringen, vei-
lgen, aanbestedingen, oproepingen
jz., enz.
:ulk een cijfer spreekt voor zich-
Het is te danken aan de voorl
ede toeneming van het. aantal ge-
mneerden. Op hun beurt veroor-
ikten ook deze talrijke annonces
igrooting van ons abonnementen-
I. 1-Iier kan gerust van een kring-
jp der dingen worden gesproken.
Toch gééft, onze onderneming, die
iert 1900 een naamlooze vennoot-
lap werd, niet alleen Haarlem's
gblad uit. Zij laat een drietal
ikbladen verschijnen, het Week-
1 voor Drogisten ,het Weekblad
r den Boekdrukker en de Haar-
ische Woninggids en belast zich
jrts met het leveren van drukwerk
particulieren. In achterstaande
eelding is een gedeelte van de zoo-
aamde smoutdrukkerij weergege-
Op den voorgrond staan verschil-
ie hulpwerktuigen perforeerma-
hechtmachine, snijmachine,
rts een klein persje voor kaartjes
ander klein goed, een degelpers
ien snelpers voor grooter werk. Op
achtergrond de eerste courant-
de rollen papier, die aan weers-
'ea op den vloer liggein, zijn be
met menschenkraclit werd rondge
draaid. Daarop volgde spoedig een
gasmotor van 31/4 paardenkracht,
naderhand, schaften wij er een va.n elf
aan en toen wij het nieuwe gebouw
betrokken, een kleine voor het drij
ven van dé drie zetmachines. Dat
laatste geschiedde in 1900, dus vóór
dat de gemeente haar elektrische cen
trale had gebouwd. Anders zouden
wij zeker toen reeds tot electrische
drijfkracht zijn overgegaan. Op dit
oogenblik heeft de electriciteit haar
intrede in onze werkplaats reeds ge
daan. De rotatiemachine, die in een
blijven gedreven door een gasmotor,
omdat de Linotypes .den geheeien dag
in werking zijn, zoodat electrische
drijfkracht daarvoor te kostbaar wor
den zou.
Niet altijd weet hei publiek, hoeveel
menschen er aan te nas komen om een
dagblad, zelfs van bescheiden, om
vang, samen be stellen, te zetten, te
drukken, te verzenden en te bebee-
ran. Beginnen we van boven af, dan
bestaat op dit oogenblik de redactie
uit 4 personen, het aantal vaste mede
werkers. voor verschillende rubrieken
uit. 11, het aantal correspondenten uit
39de administratie uit 9, het per
soneel van zetterij en drukkerij uit
23, het aantal rondbrengexs en agen
ten in en buiten de stad uit 37, te za-
men een corps van 123 personen.
Ongerekend nog redactie en medewer
kers van onze weekbladen. Het is een
klein legertje en wij zouden bij deze
gelegenheid gaarne een kiekje van
allen hebben gegeven, wanneer het
niet al te bezwaarlijk ware geweest
hen uit hun bezigheden naar Haar
lem te laten komen. Wij meenen dus
voor ditmaal het bij deze becijfering
te moeten laten, maar beloven ernstig,
over 25 jaar te zullen overwegen, of
het dan geschieden zal, al is op dat
tijdstip zonder eenigen twijfel het
personeel in alle afdeelingen zeer toe
genomen.
Wat wel practisch mogelijk is, dat
is een kiekje te geven van. de om-
brengers der courant, die gereed
staan haar te verspreiden. Dit zijn,
begrijpe men wel, alleen de bezorgers
voor Haarlem en van eenige exx. die
vaai onze drukkerij uit in den omtrek
besteld worden.
De massa der exemplaren voor de
buitengemeenten wordt aan de al
daar gevëstigde Agenten gezonden en
door dezen rondbezorgd.
Het spreekt van zelf, dat wij heel-
wat zouden kunnen mededeelen van
de
LOTGEVALLEN DER COURANT.
Dat het ons altijd voor den wind
zou zijn gegaan in die kwarteeuw is
niet te verwachten. Vooral omstreeks
1900 heeft men getracht ons af te
dringen van lidt standpunt, dat wij
toen zeventien jaar lang hadden in
genomen. Deze poging is mislukt.
Het bleek, dat Haarlem's Dagblad in
de samenleving in Haarlem en omge
ving te hecht wortel had geschoten,
dan dat het mogelijk was de courant
van haar plaats te verdringen. Inte
gendeel groeiden wij tegen' de ver
drukking in. En nu ten overvloede in
de maand Januari van dit jaar de
Spaamebode in ons blad is opge
gaan, heeft zoowel het abonnemten-
taJ, als heit aantal advertentiën een
belangrijken stap voorwaarts ge
daan.
Het is hier de plaats, erkentelijk de
belangstelling te gedenken, die velen
DE RONDBRENGERS VOOR HAARLEM.
RECHTS DE ADMINISTRATEUR EN ZIJN TWEE HELPERS.
