KWARTJES
ADVERTENTIEN
VRAAC-EN-AANBODS
ADVERTENTIEN;
1-6 REGELS 25 CENTS
3PLAATSINCEN f0.50
BIJ VOORUITBETALING
men, dat de Justitie en politie de ze
kerheid kregen, dat van het verliezen
of ontrollen van het geld geen sprake
is geweest en dat er alle grond was,
om aan te nemen, dat de jonge man
de hem door de Bank toevertrouwde
gelden had verduisterd.
Maandag werd door de lus title,
daarin bijgestaan door den bilgadier-
rechercheur C. C. van der Drift, die
al die maanden lang op hoogst ver
dienstelijke wijze in deze zaak werk
zaam Is geweest en den thans aange
houdene schier dag noch nacht uit het
oog verloor, een huiszoeking gedaan
in de woning van Tengeler te Scheve-
ningen. Daarbij werd gevonden een
polls van de maatschappij „Kosmos"
en een bedrag aan bankpapier.
Onmiddellijk in verhoor genomen,
viel T. door de mand en bekende, dat
hij het geld had verduisterd en voor
een bedrag van 20.000 zich een lijf
rente had gekocht bij bovengenoemde
maatschappij, terwijl hij de rest van
het geld gedeeltelijk had uitgegeven
vcor levensonderhoud.
T. werd nu gearresteerd en naar
het Huis van Bewaring overgebracht.
Naar men verneemt moet het voor
al de bovengenoemde brigadier-re
chercheur zijn, aan wiens onvermoel-
den arbeid het te danken is, dal te
gen den gewezen kantoorbediende
voldoende bewijzen zijn bijgebracht,
om tot zijn arrestatie te kunnen over
gaan.
Thans Is gebleken hoe Tengeler, ge
arresteerd ter zake van verduistering
van ruim 21,000 ten nadeele een er
hypotheekbank, een lijfrente van
20,000 heeft kunnen sluiten zonder
argwaan te wekken, niettegenstaande
de tegen hem gerezen vermoedens. Hij
heeft namelijk wapen en stempel,
voorkomende op zijn geboorte-akte,
laten namaken en die doen afdruk
ken op een formulier-uittreksel uit
den burgerlijken stand zijner gs-
boorteplaats, dat hij bij een drukker
liet vervaardigen. Het formulier heeft
hij ingevuld met den datum zijner ge
boorte en met den naam Ernest Otto
Dufralgné, waarna hij de op het ech
te stuk voorkomende hanateekenln-
gen op het valsche nateekende. Dit
Stuk is door Tengeler overgelegd aau
de maatschappij bij wie hij ae lijf
rente sloot.
DE GOUVERNEUR-GENERAAL VAN
NEDÉRLANDSCH-INDIë.
De Haagsche kiekjesman van het
„N. v. h. N." schrijft
De geruchten over het eventueel af-
treden van den gouverneur-generaal
houden aan, al is er natuurlijk geen
woord waar van het dwaze bericht,
dat onlangs hierover in de pers cir
culeerde en waarbij verteld werd, dat
de heer Creiner te Amsterdam van
een en ander reeds op de hoogte zou
zijn gesteld. Dit is natuurlijk puro
onzin.
Iets anders is of de samenwerking
tusschen den nieuwen minister van
Koloniën, den heer Idenburg, en den
gouverneur-generaal wel van dien
aard zal blijven, dat niet een van bei
den zijn plaats zal moeten ruimen.
Behalve over het Atjeh-rapport, dat
reeds gepubliceerd is, moeten ook al
lerlei moeilijkheden gerezen zijn over
het nog niet gepubliceerde militaire
rapport, dat in verband met de At-
jeh-euquète is uitgebracht. Daarin,
zoo werd mij medegedeeld, handhaaft
ae heer Van Heutsz zijn bekende mee
ning, dat een aanzienlijke verster
king der troepenmacht te Atjeh on-
noodig is, terwijl de heer Idenburg
iuist van een tegenovergesteld gevoe-
en is. Dat heeft aanleiding gegeven
tot een druk telegrafisch verkeer tus
schen Plein en Buitenzorg.
Wanneer echter eenmaal het mili
taire rapport gepubliceerd zal zijn,
kan men zich verzekerd houden, dat
de heer Idenburg den gouverneur-
generaal tegenover de Kamer de hand
boven het hoofd zal houden.
Spoedig zal dus blijken, of wij wer
kelijk voor een crisis staan, die onder
de lastige omstandigheden van het
oogenbllk zeker niet gemakkelijk zal
yollen op te lossen*
DE N. Z. KAPEL TE AMSTERDAM.
De quaes ties om de N. Z. Kapel ko
men de wereld niet uit.
Dinsdagmiddag is aan de Nieuwe
Kerk, als den zetel van het bestuur
der Ned. Herv. Gemeente, door den
deurwaarder G. D. Dammers, ten ver
zoeke van B. Schaap firma S. Spijer),
.winkelier in goud- en zilverartlkelen,
bij exploit aangezegd, onmiddellijk
de werkzaamheden der slooping aan
de Kalverstraatzijde te doen staken.
Ter motiveering wan dezen eisch
,wordt aangevoerd, dat gezegde beer
Schaap van de Ned. Herv. Gemeente
gehuurd heeft 't winkelkastje Kalver-
straat 79; dat terwijl de duur van de
zen huur nog loopende is, de Ned.
Herv. gemeente is aangevangen met
de slooping van de „zoogenaamde" N.
Z. Kapel, en wel aan de zijde van de
Kol verstraat; dat tengevolge daarvan
de passage aldaar belemmerd wordt
en gevaarlijk is, zoodat de politie de
menschen waarschuwt dat gedeelte
van de Kalverstraat te mijden; dat
verzoeker daardoor ernstig schade
lijdt, wat vooral van beteekenis ls nu
zoovele kooplustige vreemdelingen in
Amsterdam vertoeven.
Aan de sommatie ls toegevoegd, dat
0e Ned. Herv. Gemeente, bij niet-vol-
doen daaraan in verzuim zal worden
gesteld en een eisch tot schadevergoe
ding zal worden ingediend.
Advocaat van den heer Schaap is
tnr. F. A. Kokosky.
De quaestle tusschen het bestuur
der Ned. Herv. Gemeente te Amster
dam en den zilverhandelaar Schaap
huurder van e,en der kastjes", ls
reeds opgelost.
Dinsdagmiddag, kort nadat het
deurwaardersexploit het bestuur der
Ned. Herv. Gemeente bereikte, werd
den heer Schaap bij monde van den
neer Posthumus Meiijes medegedeeld,
dat overeenkomstig net verzoek van
den heer Schaap ae slooping zooda
nig geregeld zal worden, dat tenge
volge daarvan de passage niet meer
belemmerd zal worden. althans dat
op do uren, waarop genoemde flrma
schade en overlast tengevolge dlor
slooping kap ondervinden, aan de
Kalverstraat-zijde niet gearbeid zal
worden.
DROGISTEN.
In de te Utrecht gehouden vergode-
ring van de Vereeniglng van Drogis
ten )ass.-apoth.) werden als definitief
bestuur gekozen, do hoeren R. de Haas
(Arnhem);L. J. Wapstra (Rotterdam);
J. H. L. Scholten (Arnhem); H. Linne-
wlel (Arnhem) en A. J. H. Sadée (*8-
Hage).
De statuten werderi vastgesteld,
waarop de Koninklijke goedkeuring
zal worden aangevraagd. De contribu
tie werd gesteld op 5 per Jaar en
de Vereeniglng kreeg den naam „Ver
eeniglng van Drogisten (Apothekers-
Assistenten)".
ONGEVRAAGD ONTSLAG AAN ON
DERWIJZERESSEN WEGENS
HUWELIJK.
Nu ook Gedeputeerde Staten van
Zuid-Holland het ongevraagd ontslag
aan de drie Rotterdamsche onderwij
zeressen wegens het sluiten van een
huwelijk hebben goedgekeurd, heeft
het bestuur van de Vereeniglng ter
behartiging van de belangen van de
vrouw te Rotterdam gemeend een be
roep te moeten doen op de openbare
meening. Daarvoor was Dinsdag
in Caledonia, Haringvliet, een open
bare vergadering uitgeschreven, waar
in mevrouw Th. P. B. Haver en de
heereu mr. J. A. Levy en F. M. Wi-
baut, allen uit Amsterdam, bovenge
meld „onrechtmatig" ontslag bespra
ken.
Een motie werd aangenomen, waar-
In de besluiten worden betreurd, en
de hoop wordt uitgesproken, dat
voortaan bij alle regeerende lichamen
ln Nederland de overweging zal gel
den, dat onderwijzeressen en onder
wijzers niet mogen worden ontslagen,
zoolang de opvoedende kracht, die
van hen moet uitgaan, door hun par
ticulier leven niet wordt ondermijnd.
EEN BANGE NACHT.
De schoolkinderen van Terschel
ling hadden de Leeuwarder kermis
bezocht. Op de terugreis stond door
den aangewakkerden wind de zee bij
Terschelling zoo hol, dat de kapitein
de haven niet durfde binnenloopeai en
ging ankeren. Den volgenden mor
gen 4 uur kwam men behouden aan
wal. Een bange nacht voor de kinde
ren en niet minder voor de oudeirs op
het eiland.
GEEN MISDRIJF.
Bij eëu nader Ingesteld onderzoek
naar de omstandigheden, waaronder
het verdrinken van den werkman Kap
te Diemon hesft plaats gevonden, is
gebleken dat van geen misdadig opzet
sprake is, doch de dood aan een nood
lottig toeval te wijben is. Dinsdag
had de begrafenis plaats, waarbij het
geheele personeel der glasfabriek te
genwoordig was.
EEN SPOOKHUIS.
In een huis op den BinneavAmetel
te Amsterdam, waar men gemeubi
leerde kamer9 verhuurt, had sedert
een drietal dagen een Braziliaan zijn
intrek genomen. Kort nadat alle be
woners zich ter ruste hadden bege
ven, werdeu zij gewekt door het in
slaan van ruiten en het gerinkel van
glas, vergezeld van moord- en brand-
geroep. In allerijl kwamen de talrij
ke bewoners naar beneden stormen
en zagen hoe de Braziliaan uit alle
macht bezig was de vensters aan de
straatzijde in te slaan. Een drietal
pol it ie-agenten was intusschen op het
lawaai toegesneld en het gelukte hun
den aan armen en handen hevig
bloedenden Braziliaan tot bedaren te
brengen.
Volgens diens verhaal had hij kort
nadat hij zich ter ruste had begeven,
de kruk van de slaapkamer zich zien
omdraaien. Hierop zou de deur
eenige malen zoo hevig geforceerd
zijn, dat een groote spiegel, die aan
den wand hing. op den grond ln
gruizelementen sloeg. Op dat oogen-
blik was de bewoner klaar wakker
geworden, zijn bed uitgesprongen en
had door hot inslaan der ruiten
alarm gemaakt. De drie agenten,
door de bewoners geëscorteerd, on
dernamen onmiddellijk een tocht
door het geheele huis, doorzochten al
le hoekjes en gaatjes, Intusschen zon
der eenlg resultaat. De man, die een
niet onaanzienlijke geldsom bij zich
draagt, weigerde nog zelfs een nacht
in het „spookhuis" te vertoeven en
zocht een ander heenkomen.
INLICHTINGEN OVER
ARGENTINIË.
De heer G. A. Gulden, vertegen
woordiger van het A. N. V. te Rosa-
rio, vertoeft tijdelijk ln ons land, te
Zalt Bommel (Geld.) en verklaart zich
bereid aan leden van het A. N. V.
mondeling inlichtingen over Argen
tinië te verschaffen, units men voor
uit schrijve.
OUD-GELDERftCHE GEBRUIKEN.
Om te trachten een enkel der nog
overgebleven oud-Galdersche gehrul-
ken voor algeheele verdwijning te
behoeden, heeft de Vereeniging tot
bevordering van het Vreemdelingen
verkeer te Oosterbeek besloten eenige
prijzen enz. uit te loven voor die voer
lieden, die het met koper versierde
paardetuig, zoo volledig mogelijk met
bellen, met kwasten enz. In den best
onderhouden toestand gebruiken.
Waar do Geldorache huifkarren te
Oostorboek bijna verdwenen zijn,
hoopt men door deze prijsjes althans
te voorkomen, dat deze soms zoo rijk
met koporbeslag versierde tuigen ver
dwijnen.
BEWAKING VAN
OVERWEGEN.
't Hbld. schrijft:
De tram- en treinbotsing bil Sas-
senheim heeft een lezer naar ae pen
doen grijpen en in een uitvoerig stuk
doen beweren, dat de bewaking der
spoorweg-overwegen niet voldoende
verzorgd is. wat zou blijken uit bet
harhaaldelljk openblijven van de
hoornen bij het passeeren van een
trein. Dc inzonder meant, dat d$
spoorwegmaatschappij de BTVerruim
gebleven wachters zwaar behoorde te
straffen, geenszins met een lichte
boete en wenscht verder, dat machi
nisten, die door kordaat en weldoor
dacht optreden ongelukken voorko
men goéd beloond behooren te wor
den.
WIJ hebben met dit stuk inlichtin
gen gevraagd aau de H. IJ. S. M. en
kunnen den inzender en mogelijk an
deren ongerusten lezers de verzeke
ring geven, dat de Maatschappij niets
onbeproefd laat om de bediening der
bewaakte openbare overwegen zoo
voldoend to regelen als slechts moge
lijk is. Het kan nooit geheel worden
vermeden dat door *n oogenblikkellj-
ke nalatigheid of onachtzaamheid de
boomen open blijven, wanneer een
trein op voorbijsnellen staat. Zulk
een nalatigheid of onachtzaamheid
wordt echter steeds gestraft, aanvan
kelijk met opklimmende boeten, bij
vak9 herhaling met. ontslag van den
nalatige als overwegwachter. Zeer
zware straffen voor zulk een nalatig
heid wenscht de maatschappij niet,
daar bij de bestraffing van zulk een
vergrijp ook de rechter een woord
krijgt mede te spreken en in vele
gevallen dus reeds een dubbele straf
valt ta ondergaan, die zwaar genoeg
geacht kan worden.
De signaalklokken, die bij heiver-
trek van een trein van een station
worden geslagen, dienen niet tot
waarschuwing voor den overweg
wachter om de boomen te sluitende
tijdstippen waarop dit moet geschie
den zijn ln hun instructie aangege
ven. Het overgaan van de klok ls
voor hen hoogstens een waarschu
wing dat dit tijdstip nadert.
Wat belooningen voor bijzondere
oplettendheid betreft, de maatschap
pij ls zeer zeker niet karig met gra
tificaties aan beambten, die door flink
optreden ongelukken weten te voor
komen. Aan dezen wensch van den
inzender wordt waarlijk op onbe
krompen wijze voldaan.
En wat ten slotte de veelvuldigheid
rijden aan 1 vermaEen Was, reed bp
het zesjarig dochtertje van Van B.,
alhier, met het droevig gevolg, dat
het kind een uur later overleed. Men
begrijpt de droefheid der ouders en de
verslagenheid" van mej. v. d. W.
Het ongeluk ls aan een bijzonder
toeval toe te schrijven. Het kind kwam
uit een zijweg geloopen. zonder dat
het opgemerkt kon worden, vóór dat
het ongeluk plaats had.
Sport eo Wedstrijden
OLYMPISCHE SPELEN TE
LONDEN.
De „Time3" geeft eene levendige be
schrijving van het tweegevecht op den
degen tusschen Engeland en Neder
land, waarbij Engeland het met 7 te
gen 9 raakpunten heeft gewonnen.
Maar het scheelde heel weinig.
Voor Engeland kwamen uit C. L.
Danlell, T. Montgomerie, M. V. Holt
(die door zijn lengte boven zijn
meeste tegenstanders in het voordeel
was, naar de „Times" zelf erkent) en
E. Sellgman.
Voor Nederland luitenant J. Door
man, luitenant A. E. W. do Jong, mr.
Labouchère en luitenant G. van Ros-
sem. De jury was internationaal on
ze landgenooten hadden er W. H. C.
Staveley ln gekozen.
Tot hSt laatst toe, zegt de „Times",
hing het er om, wlo winner werd. In
de eerste ronde was het voordeel aan
Engelschen kant, 13, maar Neder
land haalde op, en toen de laatste
ronde begon, was de 6tand met 5—6
in Nederland's voordeel. Holt bracht
hem toen op 6—6 door Van Rossem te
verslaan. Seligman werd echter door
De Jong op den arm geraakt. Daarop
kwam Daniell tegenover Doorman,
tot nog toe onoverwonnen, en won
het van hem door aanstonds op het
masker aan te vallen. Het stond toen
op 77. Holt raakte vervolgens La
bouchère lichtelijk op de rechter-
der te constateer&n verzuimen aan
gaat, men moet bij het tellen daarvan
m aanmerking nemen dat naast de
bewaakte openbare overwegen er ook
particuliere overwegen bestaan, ge
woonlijk van den eigenaar wiens
grondbezit de spoorweg doorsnijdt,
waarvoor de zorg komt voor rekening
van dezen eigenaar. Een door den In
zender aangehaald geval uit Slie-
dreebt heeft betrekking op zulk een
particulieren overweg. De eigenaar
daarvan zal zich voor den rechter
hebben te verantwoorden over het
feit, dat hij zich op de spoorbaan be
vond op een oogenbiik, waarop hij
daar niet mocht zijn.
BRANDEN.
Het meubelmagazijn „De 'Allemans
gading" van den heer Jacob Godschalk
te Stad-Almelo is geheel uitgebrand.
Het gebouw en de inventaris waren
verzekerd; de inboedel Yan den heer
R. Egging, aan wien het ondergedeel
te van het perceel was verhuurd, was
niet verzekerd. Het naast gelegen per
ceel van den heer J. Levitus, waarvan
het dak reeds vlam had gevat, bekwam
eenige waterschade.
ONGELUKKEN,
Woensdag 19 op de Maasvlakte lm
den Scheur polder bij den Hoek van
Holland het lijk van jeen zwaar ge
bouwd visscher aangespoeld. Men
heeft nog geen gegevens genoeg om
de lndecntiteit te kunnen vaststellen.
Woensdag zijn door de politie twee
lijkon opgevischtsen in den Malie
singel het lijk van een koetbier uit
de Cellebroederstraat en een in de
Ridderschapvaart het lijk van een
gepensiouneerden O.-I. militair. Bei
don ziln herkend ivermoedelijk ziln
ze in ae duisternis te water geraakt.
Men meldt uit Den Dungen i
Zondagnamiddag had hier "éën
droevig ongeluk plaats. Mejuffrouw
hand. In den iaatsten kamp viel Van
Rossem cordaat Montgomerie aan. in
de hoop gelijk te maken, maar het.
eind was, dat hij op den arm werd
feraakt, en zoo won Engeland met
-9.
Daniell 1, Holt 1, Montgomerie 2, Se
ligman 3 Doorman 1, De Jong 2,
Labouchère 2, Van Rossem 4.
Dinsdag versloeg Italië Bohemen.
In het sabel-schermen won Frank
rijk het van België.
Op de sabel heeft Bohemen Neder
land verslagen. Het scheelde weinig.
In de tweede ronde van het worste
len in Grieksch-Romeinochen 6tijl
werd Van Oosten (Nederlander) ge
legd door Jensen (Deen) en Wijbrands
(Ned.), door Larson (Zweed),
VOETBAL.
Door de Hllversurosche Voetbalclub
„Viotorla" worden dit Jaar ter gele
genheid van haar 15-Jarlg bestaan
serie-wedstrijden georganiseerd.
Men heeft daai-voor bepaald Zon
dag 18, 20 en 27 September.
ZWEMWEDSTRIJD DOOR PARIJS.
Deze JaarllJksche zwemwedstrijd
door Parijs voor amateurs zal Zondag
plaats hebben.
Nederland is daarbij vertegenwoor
digd door P. L. Ooms, Ed. Meyer Ezn.
en W. F. Meuring. Ooms heeft dit
maal een mooie kans, aangezien Jar-
vis, z'n bekende Engelsche tegenstan
der, niet zal starten,
De Auto, 5de Jaargang, No. 29i
Inhoud; Off. mod. van de N. A. C.
Dynamische studie van de automo
biel. Uit de praktijk van den auto
mobilist. De Grand Prlx. Een
kleine berekening. Koper of nlkkel-
work aan auto's. De wijziging der
Motorwot. -T Semulne d'Ostende.
Een Voorjaars-Autotocht. Uit de ro
man van Will. Bondsfeesten te
Motorbootett. De Nederlandsche Mo
torboot-Club. De achterwaartsche
beweging der booten, Motorwlelrlj-
djra: Off. med. van de N. M. V.; Het
motorrijwiel voor het grooLtoerisme;
Rlemverblnders. Klepllchters.
Vrngenbus voor Motorwlelrljders.
Industrieele Mededeellngen. Han
dels- en Financieels Mededeellngen.
Allerlei. Ingezonden.
Letteren en Kunst
BRONDGEEST.
De N. R. Ct deelt mede van den
heer Brondgeest bericht te hebben
ontvangen dat hij tegen het volgende
seizoen als regisseur en eerste rol ver
bonden zal worden aan liet gezelschap
van het Grand Théalre te Arasterdam.
Met hem heeft Alice Plato zich aan
het gezelschap der heeren Van Lier
verbonden.
Kerk en School
NED. HERVORMDE KERK.
Beroepen te Oudeschlld da. M. Kra
mer te Oosterend op Texel.
Aangenomen het beroep te 's-Hee-
renhoek door den heer A. Kortleve,
cond. te Oud-Alblas.
GER. KERKEN.
Beroepen te Rhijnsburg ds. E. H.
Brookstra te Axel (A.)
Beroepen te Fijnaart de. A. Brou
wer te Harmeien.
CHRIST. GEREFORMEERDE KERK.
Bedankt voor het beroep te Boskoop
en te Zwolle door ds. P. de Groot te
Noordeloos.
Koloniën
A, V. d, W. alhier, die ^ch met fiêtftvÜBMiMU .y* 'Autoihobiolkaiender 1908.
HET ATJEH-RAPPORT.
Naar aanleiding hiervan schreef de
„Java-Bode"
„Om een volkomen eerlijk een onpar
tijdig oordeel te kunnen vellen, zou
men echter ook den generaal Van
Daalon in de gelegenheid moeten
stellen, zich eerst uit te spreken. Re
delijk en zedelijk zou het zijn, den in
het openbaar gevonniste te ontheffen
van het ambtsgeheim en de regalen
der krijgstucht opdat hij zich, zij het
dan na te zijn ontslagen, evenzeer in
het openbaar •kunne verdedigen. Wij
stellen het karakter van den land
voogd hoog genoeg, dat hij aan zulk
een verdediging geen stroo in den
weg zou willen leggen",
NEDERLANDSCH
VOOR INLANDERS.
Dit veel besproken ondeTwerp geeft
dor „Java-Bode". aanleiding tot de
volgende beschouwingen
„Het eigenbelang is de sterkste
drijfveer voor alle menschelijk han
delen. Zou het ln de quaestle, hoe de
inlander er het snelst toe gebracht
kan worden om Hollandsch te leeren,
niet op gelijke wijze opgaan In „De
„Locomotief" is hot onderwerp nog
weer eens besproken ;er wordt ge
klaagd over de weinige hulp, die bij
dit streven van regeeringswege gege
ven wordt. Zou er nu niet een meer
practische weg te vinden zijn om te
geraken tot het doel, dat hét blad zich
voorstelthet bijbrengen van een
hoeveelheid Hollandsche woorden aan
den inlander, voldoende om zich in
deze taal uit te drukken? Wanneer
do Europeanen eons begonnen met bij
het aannemen van hun dienstbaren
een hooger loon aan te bieden aan hen
die zich in de Hollandsche taal kun
nen. uitdrukken: zoo he2l veel meer
zou het niet behoeven te zijn of in
zeer korten tijd zouden er zeker velen
zijn, die, om het voordeel er aan ver
banden, zich de moeite gingen ge
troosten, de taal te leeren. Maar op
dit oogenbiik, wal heeft een inlan
der er aan of hij Hollandsch kent?
Hel voordeel van ook Hollandsche
boeken te kunnen lezen, zal toch ze
ker niet bij de meerderheid-*inslaan.
Het voorbeeld van een enkelen Ja
vaan, die na kennismaking met de
taal, uit liefhebberij veel gaat lezen,
zal, als er geen materieele voordeelen
aan verbonden zijn, tot de uitzonde
ringen blijven behooren. Is er mate
rieel voordeel bij te halen, dan zal
eon inlander er even zoo gevoelig
Yoor worden als een Europeaan.
Maar zoolang wij voortgaan met
ons de mosite te geven, de taal der in
landers te gebruiken, is er voor den
inlander ook absoluut geen reden om
te trachten een andere taal te leeren,
De zaak kan echter nog wel e enige
zins dieper bekeken worden.
Wanneer aa verloop van tijd het
gros der inlanders, op welke wijze
dan ook, het Hollandsch ine;^ter
wordt, zal ons dat zeker een groot
gemak opleveren. Het zou zeker zijn
invloed op ons Europeanen hebben,
die, niet meer in de noodzakelijkheid
verkeerend, de inlandsche taal te
loeren, er spoedig al heel weinig meer
aan zoudon doen. En waar ons heele
systeem van koloniale regoering ge
baseerd 1b op het grondig kennen
van den Inlander, wat alleen moge
lijk blijkt, wanneer wij ook grondig
op de hoogte blijven van zijn taal,
daar is het gevaar, dat ontstaat, wan
neer wij die taal niet of niet goed
l-ooron, niet gering. Het zal de iner
tie, ons menschen aangeboren, leidt
er toe zoo ver komen, dat ten slot
te de Inlander twee talen zal kennen,
terwijl de Europeanen zich bij het
Hollandsch alleen zullen bepalen.
Zulk een toestand zou ongewenscht
zijn.
Wolnu, zou het wellicht uit vrees
hiervoor zijn, dat de regeering niet
bijster worm loopt om te voldoen aan
het verlangen van onderwijs in het
Nedürlandsch aan inlanders?"
Die vrees behoeft onzes inziens niet
t» bestaan, indien de eisch van ken
nis der betrokken inlandsche taal ge
stold blijft voor hen, voor wie het
noodlg dan wol nuttig' is den inlan
der grondig te leeren kennen*
Uit de Krbeiderswereld
GEDEELTELIJKE AFSCHAFFING
VAN NACHTARBEID IN HET
BAKKERSBEDRIJF.
Zooals men weet, ligt het in de be
doeling der Nederlandsche regeering,
zoo spoedig mogelijk een wetsontwerp
in le dienen tol afschaffing van den
nachtarbeid in de bakkerijen.
Ook elders houdt inen zich met deze
quaestle bezig. In Italië is een derge
lijk wetsontwerp, duch tot gedeeltelij
ke afschaffing van dien arbeid, reeds
gereed* ter behandeling in het Parle
ment.
In navolging van den gemeenteraad
van Turijn, welke in 1905 een, wel is
waar als ongrondwettig bestreden,
doch door het hof van cassatie te
Rome bekrachtigde verordening tot
gedeeltelijke afschaffing van den
nachtarbeid in de bokkerijem uitvaar
digde, werden door een aantal andere
Italiaarische gemeenten dergelijke
voorschriften gegeien. Het bleek ech
ter niet gemakkelijk deze verordenin
gen algemeen in toepassing te bren
gen wegens het gemis aan surveillan
ce in bakkerijen, welke des nachts ge
sloten zijn. Vau daar, dat de bakkers
knechts een groote propaganda op
touw zetten ter verkrijging van een
algemeene wet tot afschaffing van
den nachtarbeid in bakkerijen, welke
tot op zekere hoogte in den vorm'
eener officieele enquête over 555 bak
kerijen practische resultaten oplever
de en als gevolg dezer enquête der
regeering aanleiding gaf tot het in
dienen van een wetsontwerp. Over
eenkomstig de meerderheid der in de
enquête verzamelde adviezen bepaalt
dit wetsontwerp, dat het werk in de
bakkerijen des morgens om 4 uur
aanvangt en des avonds om 9 uur
eindigt, zoodat de nacht wordt gere
kend van 9 uur des avonds tot 4 uur
's morgens.
Omtrent de quneslie der behande
ling van de gist Iiepen de adviezen
zeer uiteen. Men was het er niet over
eens, of de niet-versche gist niet be
derft des nachts, men wees bovendien
op de vertraging der werkzaamheden
in den morgen ten gevolge der behan
deling van de ongeprepareerde gist.
Doch hiertegenover werd van eene
andere zijde gewezen op de uitvinding
van een toestel tot liet. versch houden
van de gist langs mechanisch en weg.
Bovendien zou men in dringende
gevallen van nieuwe gist gebruik kun
nen maken. Waar dit noodig blijkt,
verleent het ontwerp aan den ge
meenteraad de bevoegdheid, goed te
keuren, dat gedurende de maanden
Juli, Augustus en September één
werkman twee uren vroeger aanvangt
dan de overigen met het oog op de
verversching van de gist.
Eveneens zal de gemeenteraad op
advies yarn den inspecteur van den
Gezondheidsdienst, guedkeuring mo
gen verleenen, dat tut het stoken van
eik fornuis één werkman twee uur
vroeger dan het vastgestelde uur zal
mogen beginnen te werken.
Gedurende hoogstens een week zal
de gemeenteraad het verbod van
nachtarbeid mogen opheffen bij gele
genheid der kermis, bij publieke
plechtigheden, bij een exceptioneelen
plotselingen toevloed der bevolking,
of wanneer het publiek belang het
medebrengt.
Tevens verklaart het ontwerp, dat
des Zaterdags algemeen tot elf uur
's avonds zal mogen worden gewerkt.
Rechtszaken
DIEFACHTIGE DIENSTBODE;
De Vacantiekamer van het Amster-
damsche Gerechtshof bevestigde net
vonnis van de Rechtbank waarbij de
22-j. dienstbode, die zich indertijd
schuldig maakte aan diefstal ten na
deele van jonkvr. E. C. Boddaert,
werd veroordeeld tot 2 jaar gevange
nisstraf. (Evenals voor de Rechtbank
had voor bet Hof de eisch geluid8
jaren gevangenisstraf).
MOND- EN KLAUWZEER.
De landbouwers uit Renswoude tn
Scherpenzeel, die den llen Juni, in
strijd met het bij Kon. besluit wegens
het heerschen van mond- en klauw
zeer uitgevaardigde verbod tot in
voer van vee, o. a. van uit Utrecht in
Gelderland, hun kalveren en varkens
bij De Klomp in Gelderland invoer
den, zijn door den Wageningschen
kantonrechter veroordeeld tot 1 boe
te ieder met verbeurdverklaring van
het in beslag genomen vee en de ver
voermiddelen.
Leger en Vloot
De miliciens der lichting 1907 en be-
hoorend* tot de 2e ploeg van het blij
vend gedeelte zullen den 28 en de zei
ln het genot van groot verlof worden
gesteld.
Gemengd Nieuws
PARIJSCHB MOORD.
Gemeld is de gevangenneming van
den kamerdienaar Yan den vermoor
den rentenier Remy, den achttienja-
rigten Courtols, die thans voor den
rechter van Instructie heeft bekend
met Renard, den hulsknecht van den
heer Remy, den moord te hebben be
dreven.
Courbois werd aldus ontdektEen"
der bedienden van mevr. Remy, ze
kere Thomassin, wilde Zaterdag in
de bediendenkamer iets uit zijn vest
halen, hij vergiste zich echter in het
kleediogstuk, en zocht ln het vest van
Courtols. In een der zakken nu vond
hij een doosje, de juweelen van den
vermoorde bevattende. Thomassin
waarschuwde mevr. Remy, die de
politio ontbood, waarop de jonge
Courtols gevangen werd genomen.^
Eerst verklaarde Courtols het doosje
met de juweelen te hebben gevonden,
maar ten slotte bekende hij met Re
nard den moord te hebben bedreven
in den nacht van 6 op 7 Juni. Renard
zou hom tot de daad hebben aange
zet. Deze pleegde den moord, tea-will'
Gourtois het slachtoffer vasthield,
Om niet door kleodingstukken te wor
den verraden, hadden de moorde-
njiarp aücfr VQQr de daad göheel om-
