Verschijnt degelijk», behalve op 2 on- en Feeetdagen.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
'86a Jaargang. No, 7896
r^fin i i i
DIH8ÜAO 28 JDU 1908 A.
GBLJLD
ABONNEMENTEN
PER DRIB HAANDBNl
VOOf Haarlem i '•28
Voor de dorpen to den omtrek waar een Agent gevestigd la (kom der
gemeente)J-j®
Franco per post door Nederland t-®
Atzonderlljke nummers[X02M
Geniustreerd Zondagsblad, voor Haarlemt 0.37
de omstreken en franco per post ,1X45
Uitgave der Vennootschap Lonrens Coster. Director 1. 0. PEEREBOOM.
ADVERTENTIËNi
Van 1—5 regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cts, Bulten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels t—elke regel meer a IC Reclames 30 Cent per regel
Bq Abonnement aanzienlijk rabat
Advertenti5n van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing
50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724»
Drukkerij: Znlder ënitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiSn en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uiisluitend gemachtigd hei Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN,
EERSTE BLAD.
AGENDA
WOENSDAG 20 JULI.
Groote Kerk: Uitvoering van Ge
wijde muziek, 8 uur.
Brongebouw: Ned. Operette gezel
schap: „Walsdroomen", 8 uur.
Den Hout: Concert HaarL Muziek
korps, 8 uur.
OM ONS HEEN
No. 780.
De Shxli van Perzië en
zijn hot.
In de sprookjesachtige stad Tehe
ran, zoo schrijft Ernst von Hesse
Wartegg, troonde tot einde Juni nog,
omgeven door een ongelooflijke
pracht, de man, die zich den fieien
titel van Koning der Koningen toege
ëigend heeft.
Wie denkt niet bij den naam Per-
zië aan Xerxes en Darius," Artaxerxes
en Cyrus? Maar op hen, die het laatst
dezen troon innamen, Yalt niets van
hun glans terug. Het ie nog maar al
leen de naam, die ben siert en slechts
gebrekkig hun zwakheid verbergt.
Toch is het nog niet zoolang geleden,
dat de gezanten van de vreemde mo
gendheden alleen blootsvoets den
Shah mochten naderen. Later werd
hun toegestaan om, wanneer zij in
hunne met goud geborduurde, prach
tige uniformen, den degen op zijde,
ter audiëntie gingen, roode kousen
over hun andere voetbekleeding heen,
aan te trekken. Bij het verdrag van
Kermnnschah werd de Shah gedwon
gen, ook deze vernedering te laten
varen en hoewel hij ook toen nog niet
de gezanten wilde toestaan, in zijn
tegenwoordigheid te gaan zitten, het
gevolg daarvan was, dat hij zelf hen
staande moest ontvangen.
En in den laatsten tijd dwingen
ook z'jn onderdanen hem, een goed
deel van zijn macht af te staan.
Overigens was het sinds geruimen
tijd al niet meer de Shah-in-Shah, die
de teugels der regeering in handen
hield, maar zijn grootvizier. In diens
handen lag de ganscbe macht en zijn
vorst liet hem doen wat hij verkoos,
mits hij behoorlijk van geld voorzien
werd. De huishouding kostte name
lijk ontzaglijk veel geld. De grootva
der van den thans regeerenden Shah
liet niet minder dan 1500 treurende
weduwen na en zijn vader had wel is
waar niet meer dan twaalf vrouwen,
maar daarbij zulk een ontzaglijk
grooten hofstoet, dat het totaalcijfer
niet veel geringer was. Toen Muzaf-
fer Edin zijn laatste reis naar Europa
deed, koos hij uit vrees voor zeeziekte
den landweg door Perzië en Kauka-
sië> In weerwil van het betoog van
den grootvizier liet hij zich tot aan
de grenzen van zijn rijk door den ge
heel en hofstoet, omstreeks 50Q0 perso
nen met 8000 paarden en kameelen
vergezellen, wat natuurlijk millloe-
nen kostte, behalve wat dit gevolg
aan de bevolking ontstal.
Aan deze beide heerschers scheen
de hoofdzaak van een goed bestuur
toe: rust in het land en een gevulde
brandkast. Zoolang een grootvizier
aan deze eischen kon voldoen, bleef
hij aan de regeering, maar scheen
een ander hem voor het ambt geschik
ter toe, dan liet de Shah den grootvi
zier op de allerbeleefdste manier uit-
noodigeu, eens een weinig van de ver
moeienissen uit te rusten. Dat stond
gelijk met ongenade en ontslag, som
tijds ook met den dood en verbeurd
verklaring van eigendommen. De
laatste grootvizier Amin es Sultan
kreeg op die manier zijn ontslag,
maar was slim genoeg zich te stel
len oi-.'or ,je bescherming van de
twee ujauütigste gezanten, die van
Engeland en Rusland, een groote bui-
tenlandsche reis te ondernemen en
zich, zoolang hij in Perzië was, er
wel voor te wachten, om thee of kof
fie te gebruiken die hij niet eigenhart-
dig had klaargemaakt.
De Shah heeft evenwel nog andere
middelen tot zijn beschikking om zijn
kas te vullen en het geld met groote
geschenken aan zijn vrouwen en gun
stelingen weer weg te smijten. Daar
in was vooral de vader van den te-
geiHvo/vMtgen heerscher groot. Even
als u*. Julian van Marukki. vbdul
Aziz kocht hij voor reusachtige som
men alle Europeesche uitvindingen,
machines, booten, automobielen en
zoo meer. Zeer gesteld op de photo
graph! e stelde hij een bijzonderen
rijke-photograaf aan op een jaarwed
de van 24000 gulden, die niets anders
te doen had, dan alle nieuwe uitvin
dingen op photograpbisch gebied op
te sporen. Muzaffer Edin stond, wat
zijn gewoonten aangaat, met den
eenen voet in den tijd der Saracenen,
met den anderen Ln de periode van
heden. Ging hij op jacht of naar een
van de mooie zomerverblijven in den
omtrek van Teheran, dan werd de
stoet voorafgegaan door dienaren, die
naar middeleeu.wachen trant in schar
lakenrood gekleed waren, door he
rauten, die met stokken, die met zil
ver beslagen waren, den weg baan
den, door wachters, die met lange
zweepen iedereen die treuzelde, uit
den weg ranselden. Dan kwamen loo-
pers in uniform met fluweelen helmen
op, waarvan pauweveeren afhangen,
vervolgens de Nafakdachi Ba-
8 c h i, de opper beul, in bloedrood ge
kleed, knechten, die alles wat voor de
bastonnade (een soort geeseling) noo-
dig was, meebrachten, daarna hove
lingen en soldaten ln schitterende,
vreemdsoortige kleeding en eindelijk
de koning der Koningen in... een mo
derne automobiel.
De Shah veroorlooft nu en dan aan
zijn vrouwen, om behalve de echtge-
nootem van de grootwaardigheidsbe-
kleedera en hovelingen, nu en dan
ook Europoesche dames te ontvangen
in het schitterende, door groote tui
nen omringde, harempaleis. Dan ver
schijnt hij ook zelf wel en deelt kost
bare geschenken uit. Muzaffer placht
op zijn verjaardag aan de vrouwen
van den harem met milde hand dia
manten uit te deelen. Op dienzelfden
feestdag is het gewoonte, dat de Shah
een bezoek brengt .bij den grootvizier
en van dezen een cadeau ontvangt,
dat al naar gelang van den stand van
zaken dertigduizend of twintigdui
zend gulden bedraagt. Een schitte
rende hofstoet vergezelt hem daarbij
en neemt de vrijheid, het paleis van
den grootvizier letterlijk te plunde
ren. Alles wat niet spijkervast is
wordt dan meegenomen, zoodat een
voorzichtig vizier vooraf zijn kostbare
bezittingen in veiligheid brengt en
op dezen dag niets dan goedkoope
dingen in zijn paleis v oorhanden
heeft. Ook andere waardigheidsbe-
kleeders of rijkaards genieten soms
de eer van het vorstelijk bezoek, dat
van te voren door de adjudanten ge
regeld is en hem, dien het overkomt,
dikwijls tot een armen man maakt.
Overigens kan wie in Perzië geld
heeft zonder buitengewone talenten
hooge ambten bekleeden. Kooplieden
kunnen titels verkrijgen, ais: vorst
des handels, de eigenaar van een wa
terleiding kan zich bijvoorbeeld vorst
des waters laten noemen, officieren
redder des rijks of roem van den
staat, rijke menschen oog van het
koninkrijk, zon van den staat, sleu
tel van het rijk of zuil van het rijk.
Onder de hovelingen zijn er velen, die
titels bezitten, zooals die buiten Per
zië slechts door regeerende vorsten
worden gedragen en daar iedere titel
persoonlijk Is en bij den dood van den
drager vervalt, gaat deze handel on
afgebroken door.
Nasi ed din bezat bij al zijn onge
rechtigheid en willekeur ook goede
eigenschappen: hij heerschte met ijze
ren vuist, trachtte de weerkracht van
zijn rijk, dat altijd nog driemaal zoo
groot is als Duitschland, te vermeer
deren en liet Teheran bijna geheel
nieuw opbouwen. Zijn zoon evenwel,
Muzalfer ed din, die het vorige Jaar
gestorven Is, was een zwakkeling, on
der wien de toestand van het rijk
voortdurend slechter werd.
Zelden vertoont zich de Shah In het
openbaar en dan alleen bij militaire
parades, op jacht, of bij groote paar
denrennen. Alleen een paard des ko-
nings mag dan winnen en mocht een
ander paard voorsprong gekregen
hebben, dan wordt het voor het eind
punt met lange stokken tegengehou
den of door den eigenaar onmiddellijk
aan den Shah geschonken.
Wanneer de tegenwoordige troebe
len, zegt de schrijver, voor den Shah
geen andere gevolgen hebben, dan de
vermindering van zijn Inkomsten, dan
zal de groote diamanten agrafe een
waaiervormig pronkstuk, die het tee-
ken zijner waardigheid is, eens over
gaan op zijn oudsten zoon, Sultan
Achroed Mirza. En mocht deze vóór
dien tijd sterven, dan ontbreekt het
bovendien nog niet aan prinsen van
den bloede.
Op dit oogenblik ziet het er voor de
dynastie niet best uit, maar och... de
Oostersche volken kunnen veel ver
dragen en zetten niet licht een revolu
tie door. Het zal den tijd van Moha-
med All, den tegenwoordigen heer
scher, wel ultduren.
J. C. P.
Buitenlandsch Overzicht
HET UITSTAPJE VAN
FAILLIéRES.
Een heerlijke zomergenoeglijke
Yacanties.... reizen en trekken, zoo
vrij als een vogeltje in de lucht, dat
Jubelt ln speelsche blijheid....
Ook Frankrijk's President is een
vacantie-reis aan 't maken I Eersl
heeft hij Denemarken bezocht, daarna
Zweden en hij zal nu wel zoowat ln
Rusland zijn aangekomen.
Een heel reisplan
Neen.... 't is niet ons doel nóg eens
te vertellen, hoe hartelijk Faillières
in Denemarken ontvangen is, en hoe
er in Zweden op zijn gezondheid ge
dronken werd we willen nagaan,
welke beteekenis deze reis heeft gehad
en nog zal hebben voor de Europee-
sche staatkunde.
Daar hebben we eerst het bezoek
aan Denemarken.
Frankrijk en Denemarken.... die be-
hooren bij elkaar 1 Dat leert de ge
schiedenis, meer dan een eeuw lang,
enbeide landen hebben immer een
haat tegen Duitschland I Frankrijk
zag zich Elzas Lotharingen ontno
men, en Denemarken een deel van
Slee8wijk-Holstein beide offert» voor
den landhonger van den gekroonden
adelaar I Niet9 is sterker bindend dan
een haat tegen een gemeenschappelijk
ken vijand
Ook al kwam de vriendschap tus-
schen beide landen het meest van
Denemarken en deed Frankrijk
denken aan de coquette Juffer, die al
le hulde van haar aanbidder aan
neemt, maar.... geen daarvan met ge
lijke munt betaalt 1 dit belette niet,
dat de vriendschap bleef bestaan. Te
Kopenhagen werden de eerste nota's
gewisseld voor het Framsch-Russische
Verbond, en hadden ook de eerste
schikkingen plaats voor de bijeen
komst van Kroonstad
Zoo was tot voor eenigen tijd alles
„rozengeur en maneschijn". Maar
toen kwam ook plotseling de maans
verduistering I
De oude koning de grootvader
van Europa stierf, en de nieuwe
koning had er geen slag van, op den
Ingeslagen weg voort te gaan. Hij
keek Wilhelm naar de oogen en was
blij, bij den Keizer in een goed blaad
je te staan
De Deenschs regeering werkte ook
aan de verslapping der vriendschaps
banden mee, door een verbooging
van de invoerrechten op den Fran-
schen wijn, waarover de Fransehman
heel erg mopperde....
Zoo was het schier een volle maans
verduistering 1
Maar.... men kan niet altoos twis
ten I Faillières is naar Denemarken
gegaan... de Denen hebben hem har
telijk ontvangen.... er Is veel en zeer
veel gesproken over de oude vriend
schapshanden, die beide landen bin
den
D&t was het doel van Faillières' reis
near Denemarken 1
Nu is wéér alles „rozengeur en ma
neschijn" Denemarken zal Duitsch
land geen openlijke vriendschap (dat
ls iets anders dan beleefdheid I) meer
bewijzen, en Frankrijk is verzekerd
van een stillen bondgenoot....
Van minder politiek belang is het
bezoek aan Zweden geweest. Och, de
President was tóch in da buurt, en
kon nu heel gemakkelijk even aan
bellenWaarom niet De verstand
houding tusschen Zweden en Frank
rijk was en is goed, geen oude zon
den behoefden uitgewischt te worden,
zoodat de ontmoeting niet veel anders
ten doel had, dan het constateeren
van deze goede betrekkingen.
Maar ook dat kan zijn nut hebben 1
Anders is het met de Russische reis,
die is wel van veel politiek belang,
ofschoon enkelen het ook weer over
drijven.
Als vrienden moet je elkaar vriend
schapsbewijzen toonen, en ook eens
eene visite brengen. Na de ontmoeting
tusschen Faillières en Edward, en het
daarop gevolgde bezoek van Enge-
land's koning aan den Tsaar, is een
visite vun Faillières aan Nicolaas al
heel begrijpelijk Mcd kan dat alles
heel gewoon verklaren, zonder er de
gewichtige, geheime en duistere poli
tiek bij te halen. Met kwaden zin kun
nen echter ook allerlei sombere voor
spellingen gemaakt worden, over din
gen, die daar besproken zullen wor
den, de Internationale politiek betref-'
fende.....
tVe gelooven, dat bier de gulden
middenweg ook weer DE weg is 1 't Is
al te luchthartig, als men beweert,
dat, waar zulke personen bij elkan
der zijn, er niet over de gemeenschap
pelijke belangen zullen gesproken
worden denken we alleen maar
aan Macedonië en Marokko 1 maar
het is ook een dwaasheid te beweren,
dat daar te Reval de Europeesche oor
log zal worden bekonkeld.
Laten we echter afwachten, mis
schien lekt dezer dagen nog wel Iets
uit over de gehouden besprekingen.
Dit is wel te constateeren de reis
van Faillières is niet zonder politieke
beteekenis, 1 is geen vacantia- of
snoepreisje 1
VOOR DEN VREDE.
Na den minister Lloyd George Is
ook Engeland'» koning over den vrede
gaan spreken. Hij deed dit gisteren,
toen hij op zijn paleis 24 vertegen
woordigers van het Internationale
vredescongres (dat te Londen gehou
den wordt) ontving. Eerst werd Edu-
ard gehuldigd als „maker van den
vrede", wat de tong-van Z. M. deed
loskomen, die daarop sprak Niets
kan mij (niet de tong aileen, maar de
gebeele kon'ng 1) oprechter voldoe
ning schenken, d&n de overtuiging,
dat mijn pogingen ten bate van den
Internationalen vrede en goede ver
standhouding tusschen de natiën niet
geheel vruchteloos waren en de no
bele waardeering, die deze pogingen
van het volk van Groot-Brittannië en
van andere landen mochten onder
vinden. Regeerders kunnen zich geen
hoogere taak geven, dan de bevorde
ring van de goede internationale ver
standhouding en van de vriendschap
tusschen de natiën der wereld. Die
bevordering is het beste middel,
waardoor de menschheid haar edelste
Idealen zou kunnen verwezenlijken.
En dit te bereiken zal steeds het doei
van mijn streven zijn. Ik hoop, dat
Gods zegen op den arbeid van het
vredescongres zal rusten.
Deze woorden geven weer veel
moed voor de toekomst. De donkere
wolken aan den politieken hemel
schijnen minder dreigend.... Maar
ziet, daar komt weer een onweerskop
opzetten, die
OORLOG
voorspelt. De Fransche bladen melden
dat een ernstig eonflict dreigt uit te
breken cusachon Duitscoland en Por
tugal over het bezit van het gebied
van Cuonhama in het grondgebied
tusschen Kameroen en Angola. Er
wordt bij verteld, dat Engeland aan
Portugal zijn steun heeft toegezegd
tegen Duitschland.
Dit lijkt een erg sensatie-bericht....
in den komkommertijd wel ie verkla
ren. Zoo'n onweerswolkje zal wel
overdrijven 1
DE TOESTAND IN TURKIJE.
De Sultan doet niets dan plechtig
en nog eens plechtig beweren, dat hij
de Grondwet zal handhaven volko
men handhaven
Het volk is tn „den tevenden he
mel" en raakt niet uitgefuifdDat
is wat anders dan oproer rnaken f
MACEDONIë.
Na de groote omkeering in de
Turksche toestanden is de vraag ge
wettigd zuilen de mogendheden nu
toch hun hervormingsplannen ia Ma
cedonië uitvoeren 1
't Zou logisch zijn en het zou ook
een goede Invlaad op de bevolking
hebben als men eerst den Muzel
man eens de vrije hand gaf om te
zien, wat die er zelf van terecht kan
brengen. Loopt dat Bpaak, dan.... na
tuurlijk Ingrijpen.
*t Is echter ook de vraag, of de nu
aangekondigde nieuwe richting in
Turkije wel zal voortwerken, dat daar
de hervormingen op kunnen wach
ten
De Turksche Gr end wet mag natuur
lijk niet het putje zijn, waarin die
hervormingsplannen weggemoffeld
worden 1...,
BELGIS.
Er doen geruchten de ronde over
een aanstaande minlsterlëele crisis
als gevolg van het verwerpen door de
Kamer van minister Renkin's opvat
ting van artikel I van de CongoJeesche
Grondwet, voor zoover betreft het ac
tief en passief der geldmiddelen van
België en de aanstaande kolonie,
waarover wij reeds het een en ander
gemeld hebben.
PERZIë.
De onlusten duren hier onvermin
derd voort.
Anders is er niets nieuws over te
vertellen.
Stadsnieuws
Ned Onderw.-Genootichap.
Men schrijft ons:
Met rasse schreden nadert de dag,
waarop het Ned. Onderwijzers-Ge
nootschap hier zijn Algemeene Verga
dering houdt. Menigeen denkt wat ia
dat toch en verwart het met andere
onderwijsvereenigingen. Daarom eerst
een stukje geschiedenis. Te 's-Graven-
hage had 6 Februari 1842 een com
binatie van 16 plaatselijke onderwij-
zersveree.nlgingen plaats, die den
grondslag voor H N. O. G. vormden,
dat 15 Maart 1844 de Koninklijke
goedkeuring verwierf.
Van wat door 't N. O, G. in de 66 ja
ren bestaan gedaan is voor de verbe
tering van ons lager onderwijs, kan
't best worden getuigd door de om
vangrijke paedagogische bibliotheek
en het Nederlandsch Schoolmuseum,
wier boeken, tijdschriften en schrift-
aren tot bet thans levende geslacht
nog spreken van 't vele over school
leven gedacht, geschreven en daarbij
ervaren. Ondanks vele ontmoedigin
gen en teleurstelling heeft het N. O.
G. nooit nagelaten zijn stem te laten
doordringen ln die kringen, waar
over onderwij sbelangen moest beslist
wordëki, vooral bij de onderwijswet-
ge vingen van '57, '78, '89 en 1906 en
steeds stond het op de bres, waar het
beginsel van Staatszorg ten aanzien
van bet volksonderwijs aangevallen
werd. Voorts deed het zich hooren
voocr een reeks andere zaken: in 1845
voor schoolbibliotheken, in '48 voor
een soort handenarbeid; in '49 voor
de oprichting van bewaar- en herha
lingsscholen en voor leerplicht, ln '50
voor de kosteloosheid van 't onder
wijs, ln '53 voor de stichting van een
rijksfonds voor onderwij zerswedu-
wen; in '56 voor afzonderlijke oplei
ding van kinderen met zwakke geest
vermogens. Dit laatste punt toont het
best aan, hoe weinig onze tegenwoor
dige Idealen afwijken van die, welke
reeds voor 50 Jaar door de N. O. G.'ere
gekoesterd werden. Ook het indertijd
verschenen ontwerp op het Lager On
derwijs, dat zulk een krachtigen stoot
gaf aan de herziening der wet van
'57, wijst duidelijk aan, dat het N. O.
G. steeds een open oog voor de eischen
des tijds heeft gehad. Een 80 jaar te
rug rroeg 't Genootschap reeds voor
bereidend onderwijs voor kind exen
van 47 jaar en voortgezet onderwijs
bestemd voor allen, verhooging der
minima der salarissen, uitsluitend
opleiding aan kweekscholen, over
dracht van de helft der onderwijskos
ten aan rijk en provincie en eindelijk
een schooltoezicht, samengesteld uit
vakkundlgen en de Instelling van een
Ministerie van Onderwijs! Brochures
verschenen, die 't doel in eigen kring
meer bekend maakten en duidelijk
lieten zien, welk standpunt H Genoot
schap inneemt.
Van de laatste Jaren releveeiren we
de actie tot het verkrijgen van wedu
wen pensioen, tengevolge daarvan
salarisactie, in elke provincie een
commissie, die saiarlsstaten opmaak
te en krachtig ageerde.
De subsidiewet Rink kan als gevolg
hiervan worden beschouwd. Thans is
allerwege een actie tot royale uitvoe
ring van de subsidiewet. Vergeten
we ook niet den strijd gevoerd door
en om de subsidiewet Kuyper.
En wat wil nu wel t Genootschap?
Het doel is voortgaande verbetering
van het onderwijs, behartiging der
belangen van alle onderwijzers en on
derwijzeressen, inzonderheid de be
vordering van hunne vorming en ont
wikkeling, bun stoffelijken welstand
en dien hunner nablijven den. Het
tracht dit doel te bereiken:
a. door het bevorderen van bijeen
komsten ter bespreking van 't onder
wijs en de onderwijzers,
b. door het bevorderen der uitgave
en de verspreiding van doelmatige
leermiddelen;
c. door het bevorderen van de stu
die der paedagogische wetenschap,
d. door het tot stand brengen en
onderhouden van inrichtingen in het
belang van het onderwijs en van de
onderwijzers bij de overheid en het
publiek, en
f, door het aanknoopen en onder
houden van betrekkingen roet maat
schappijen en vereerdgingen van over-
eenkomstigen aard ln Nederland ezS
elders.
Lid kan zijn ieder, die onderwijsbe
voegdheid heeft of door eenlge autori
teit tot 't geven van voorbereidend on
derwijs zijn toegelaten, leden van 't
Rijksschool toezicht. Hoe is nu de toe
stand. Bijna uitsluitend telt 't Genoot
schap zijn leden onder de mannen en
vrouwen bij 't openbaar onderwijs
werkzaam, voorts bij 't niet confessi
oneel onderwijs eu eenlge bij 't school
toezicht. Niemand wordt uitgesloten
op zijn plaats in de school, ieder heeft
er gelijk stemrecht. Een hoofdbestuur
der-klasseonderwijzer zei dan ook
onlangs: „Je merkt niet of iemand in
ons bestuur hoofd Is of niet." Het
Jaarverslag spreekt dan ook van een
kameraadschappelijken geest. AI
denkt men niet in alles gelijk, er blijft
toch in veel samenwerking mogelijk.
Strijd is er evenwel ook In 't Ge
nootschap gevoerd. Deze had In 1874
de stichting van den Onderwijzers
bond ten gevolge. Hiertegenover
kwam weer de vereeniglng van Hoof
den van Scholen te staan.
Een kort woord nog ovar de Instel
lingen:
De Spaarbank is de oudste
stichting ln 1847. Thans zijn er eeq
30-tal hulpspaarbanken. Deelhebber*
zijn onder andere ook de Levensver
zekering en 't Ondersteuningsfonds
van 't N. O. G.
De Levensver z.-Mij. is eeü
parel aan de kroon van het Genoot
schap. Zeer bescheiden begonnen U
deze maatschappij thans, dank zij de
groote werkkracht, de energie en dé
bekwaamheid harer bestuurders, eed
der meest geachte en soliedste onder
hare zusters. Ze heeft een eigen ge
bouw. 't Aantal polissen steeg het
vorig jaar tot 7764-, de kapitaalsver
zekering tot 1 10.784.106.
Het Ondersteuningsfonds
in '80 gesticht om deelnemers in de
Levensverz., wier middelen ontoerei
kend waren te helpen, bood al menig
een de helpende hand. Men denke
slechts aan den vader van een groot
huisgezin met een laag salaris, die
jong sterft; de moedige jonge vrouw,
kostwinster die door langdurige ziek
te niet langer voor de haren kan zor
gen. Moet men voor de spaarbank lid
zijn, voor de levensverzekering bij
niet-lid zijn een geringe bijdrage In
de kas storten.
Het Ondersteuningsfonds sluit nie
mand uit. Ook kan elk onderwijsmari
of vrouw gesteund worden door de
weerstandacomraissie en kas. Het ge
beurt al. wel eens, dat om onbegrij
pelijke redenen een verhooging uit
blijft.
De paedagogische bibliotheek werd
in 1876 gesticht en ln 1882 na contract
met Amsterdam overgebracht naar de
universiteitsbibliotheek. De catalo
gus telt pl.m. 15000 nummers. De on
derwijzer vindt er schier elk boek voor
zijn vak en tal van wetenschappelijke
werken.
Het Schoolmuseum te 'Am
sterdam ln 1876 opgericht in navol
ging van dergelijke Musea te Ham
burg, Bremen en Berlijn, is een per
manente tentoonstelling van alles wat
er op onderwijsgebied verschijnt.
Verder wijzen we op 't Herstelling»-
oord, waartoe bijna leder onderwij
zer bijdroeg, waaraan 't N. O. G. een
stichtingskapitaal gaf en met "den
Bond, die 't initiatief nam, beheerd
wordt.
Verder noemen we nog de Commis
sie lot beoordeeling van kinderlectuur
Elk der reeds 1300 beoordeelde boe
ken wordt door minstens 2 leden ge
lezen en hun oordeel in de oom miss le
besproken.
Het Wachtgeldersfonds helpt hen^
die door opheffing der school ol doof
eervol ontslag, tengevolge van te ge
ring aantal leerlingen bulten betrek
king raken.
ORGELBESPELING
op Donderdag 30 Juli 1908, des nam.
van 23 uur, in de Groote of Bint-
Bavokerk alhier, door den heer W.
Ezerman.
No. 1. Toccate en Fuga, J. 8. Bach,
No. 2. Mélodie, A. Guilmant,
No. 3. Sonate, A. Maillij.
a. Allegro maestoso.
b. Andante.
c. Allegro con brio.
No. 4. Cantabile, E. Bossi.