Verschijntdagelijks, behtfc» Óp Zoo en Feestdagen.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
Buitenlandsch Overzicht
S6« Jaargang. '8o. YTlt
VRIJDAG 14 AUQC8TDB 1908
1.28
ABONNEMENTEN
PBR DRIB MAANDEN»
Voor Haarlem i
Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der
gemeente)J-30
Franco per post door Nederland f 1.®
Afzonderlijke nummerst 0.02 H
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 037H
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Vennootschap Lonrens Costef» Directeur J» PBERBBQOM»
ADVERTEMTIÊNi
Van 1—5 regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cts, Bulten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels Ir-elke regel meer ƒ0. ft» Reclames 30 Cent per regel
Bij Abonnement aanzienlijk rabai
Advertentign van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing j
50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 55.
latercommonaal Telefoonnnmmer der Redactie 600 ee der Administratie 724
Drukkerij: Zolder Buitenspaara© 6. Telefoonnnmmer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem ln dit blad Is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZATERDAG 15 AUGUSTUS,
Vereenlgtog; Bioscoopvoorstelling
Alkarts frères, 8 uur.
Eess Dienstbodenpraatje
In een zijner geestige gedichtjes,
om vorm en inhoud zoo goed voor
Voordracht geschikt, en daartoe dan
ook uitermate veel gebezigd, heelt
Wijlen D3. Laurillard ook de dienst-
bodenkwestie behandeld ls het
woord niet, maar „aangestipt" dan
toch zéker. Hij deed dat op zijn wijs,
epaarde juffrouwen noch mevrouwen,
doch wist ook de fouten van „de
meisjes" terdege op de kaak te stel
len.
„En wat zullen wij nu...?" besloot
bij zijn vers
„En wat zullen wij nuf
Me dunkt, het is dit
Wat ieder van ons moet verbreiden:
Mevrouwen en juffrouwen, dfe zijn
perfect,
Maai', mensch, t is zoo erg met de
meiden I
En dat het zoo erg met de meiden
Ie, heeft menigeen herhaald voor en
na de popularisatie van dien vers
regel.
Het schijnt dat in ons land geen
dragelijk dames-gesprek te voeren is
dat niet over de meiden loopt, Indien
Ik hier het woord „dragelijk" nog ge
bruiken mag. Want vaak, vooral voor
Hannen, is het eeuwigdurend geklaag
over de meiden ondragelijk.
En niet minderde treurliederen
der Naatjes en Betjes en Jansjes over
de mevrouwen en de juffrouwen.
Het schijnt in ons land zoo te zijn,
zei ik zooeven.
Maar dat het elders al niet heel veel
beter is, blijkt ons uit een ar tike! van
den heer R. P. W. Tutein Nolthenius
in het jongste nummer van „de Gids".
Het moet waarlijk wel „erg met de
imeiden" zijn, als 'n redacteur van ons
defstigste tijdschrift het onderwerp
een artikel waard acht. Nu, dat is
het dan ook, want wij kunnen er uit
leeren, dat de kwestie niet alleen in
óns land bestaat.
Hij doet dit op gegevens, ontleend
aan een werkje van mejuffrouw dr.
Elise Conrad, die anderhalf jaar in
Amerika doorbracht, en toen schreef
„Das Dienstbotenproblem in den
Nordamerikanischen Slaatan, und
was es uns lehrL"
Er is dan ook in Noord-Amerika
een dienstboden-probleem. En de da
mes klagen daar ook, doch, zooals het
Gids-artikel ons leert, over verschil
lende soorten van dienstboden. Ze
stammen dan ook uit verschillende
tijdperken.
„In het eerste tijdperk bestond het
dienstbodenpersoneel uit schorrie
morrie uit verbannen Engelsche
vangenen, landloopers, bedelaars en
kreupelen, alsmede uit vrijwillige
blanke slaven, die zich vopr een be
paald aantal jaren varhonden, om dan
Vrij te zijn. Nog in een dagblad-annon
ce van 1764 leest men „Eenige stuks
Iersche dienstboden, mannelijke en
Vrouwelijke, zooeven rechtstreeks uit
Dublin geïmporteerd, billijk te ver-
koopen 1" Kinderen en volwassenen
Werden ontvoerd en voor goeden prijs
aan Amerikanen overgedaan, en men
berekent, dat niet minder dan tien
duizend blanken op deze wijze uit
Europa per jaar werden ingevoerd.
Hun lot was harder dan dat der
eigenlijke slaven, want deze waren
$en voortdurend bezit hunner mees
iers en behielden dus voor dezen blij
vende waarde. Het dienstcontract der
llanken waa daarentegen tijdelijk (bij
Afwezigheid van eene schriftelijke
Verbintenis duurde de dienstbaarheid
folgens de verschillende landswetten,
tot 1 jaar). Ein het feit, dat da blanke
dienstbaren, na afloop van den huur-
'iijd, bijna eJden bare pieesterfl verlie
ten, bewijst wei dat de verhouding
niet rooskleurig was.
Een paar brieven uit den aanvang
der 17e eeuw zullen menige huismoe
der goed doen, die zich onder een
slecht gestarnte geboren waant. Mrs.
Dundley schrijft aan hare moeder ta
Engeland
„Eerst paste zij zeer goed op, doch
sedert ik aanmerkingen dorst te ma
ken, ls zij onver dragelijk geworden.
Als ik haar vraag iets te doen, ant
woordt zijdoe het zelf."
Zoo waren de dienstboden. En hoe
waren de dames Men kan er eenigs-
zins over oordeelen, wanneer men
weet, dat de wet verbood een Christe
lijke dienstbode af te ranselen, tenzij
met verlof van den niet jui3t ge
noemden vrederechter. En wie een
blank dienstmeisje een oog of een tand
uitsloeg, moest haar vrijlaten I
Meer en meer bedankten dan ook de
blanke Christenen voor dergelijke
dienstbaarheid, en werden dez3 - ver
vangen in het zuiden door neg6rs, en
door Indianen in het noorden."
Toen bracht do onafhankelijkheids-
krijg verandering; de dames moeeten
zelf de handen uit de mouwen ste
ken, behalve in 't Zuiden waar de
Neger de blanke bediening verdrong.
In 1t midden der 19de eeuw kwam
er op nieuw wijziging In den toestand.
Iersche en Duitsche vrouwen kwa
men, door onverkwikkelijke toestan
den in het vaderland daartoe gedre
ven, hun diensten aanbieden, zoo
grooten getale, dat dit een standsver
schil in 't leven riep, waardoor „geear
vrij-geboren Amerikaansche anders
dan uit hooge noodzaak uit dienen
zal gaan".
Doch nu begint in de laatste jaren
„het uitheemscho materiaal" (zegt de
heer Nolthenius) trager te vloeion.
Vraag staat tot aanbod (precies als bij
ons) als 21er zijn dus dubbel zoo
veel pLaatsen als gegadigden.
„Ik heb in Amerika zoo zegt mej.
Conrad in verschillende jaargetij
den gelogeerd bij verschillende fami-
liën, welk9 dienstboden konden en
wilden houden, wier huishouden ge
heel daarop ingericht was, en er toch
geen hadden. Dagen, dikwijls weken
zaten zij zonder dienstmeisjesmet
de grootste moeite konden zij nood
hulpen bekomen, die, behalve den
kost, nog f3.60 per dag vroegen."
Trouwens met hooge loonen alléén
ls het euvel niet te verhelpen. Een
goede Amerikaansche dienstbode ont
vangt meer loon dan een on dei-wij zo
ras (in aanmerking nemende, dat de
ze voor haar kost moet zorgen en in-
tehectueele uitgaven heeft). Zij is er
ook heter aan toe financieel dan
een winkeljuffrouw. En daarbij kan
zij zich de weelde veroorlooven zeer
kieskeurig te zijnzonder telefoon in
huis wil zij niet dienen, óók niet daar
waar kinderen zijn, en men moet
haar dikwijls lokken met een adver
tentie als deze Een dienstmeisje ge
zocht de g-roote schoonmaak is voor
bij."
En, schrik niet, mevrouw men stelt
hier en daar de piano al tar beschik
king van de dienstbode
Dit klinkt in onze ooren zeker al
bijster vreemd. Het is pas enkele uren
geleden, dat ik een gesprek tusschen
een dame en een heer beluisterde,
waarin de laatste met blijkbaar iro
nisch welgevallen vertelde van zijn
gesprek met de voorzitster eemer
Dienstboden-Y er eeniging, die zich de
ontwikkeling har er leden ten doel
stelt
„Bespottelijk J" lachte de jonge da
me. Bespottelijk, zeker, zoo men oor
deelt, dat ontwikkeling van de dienst
bode inhoudt kennis van de moderns
talen en van eenige exacte en niet-
exacte wetenschappen I Maar overi
gens, is het zoo aangenaam als hee-
ren en mevrouwen en juffrouwen al
tijd moeten klagen over de domheid
van het dienstbodenpersoneel? Als
zij hun genoegen moeten zoeken in
vermaken, die wij, intellectueel-hoo-
ger staandan, beneden ona achten
Zou meerdere ontwikkeling ook biet
meebrengen, meer belongstelllag voor
toveiMgwiioüngeft yM beter
Me dunkt van ja. Waarom kan een
dienstbode maar ternauwernood ver
lof bekomen om lid te zijn van een
zang-ver eeniging, waarom mag zij
geen fietsrijder!.... althans indien eer
voor haar wiel een plaatsje in uw
huis ia?
„Bespottelijk I" zegt misschien weer
iemand, 't Lijkt misschien zoo. Maar
het voorkomt toestanden ais dte ln
Amerika, kén die althans voorkomen.
Over de gevolgen van don dienet-
bodennood in Amerika geef ik in een
volgend artikeltje een en ander uit
het artikel van den heer Nolthenius.
DJCK.
HOOGE POLITIEK.
Twee vorstelijke ontmostlngen
Engeland's Koning naar de Keizers
van Duitschland en van Oostenrijk-
Hongarije....
En dat in den komkommertijd
Een zeldzaam-mooi onderwerp om
ean „flinken boom" over op te zetten I
Gisteren schreven we reeds een
heel stuk over de politieke waarde
van het Edward-Wilhelm-gesprek.
We zouden 't daarbij gelaten hebben,
waren we niet verrast geworden door
een onderhoud, dat een Duitschepers-
man gehad heeft met Lloyd George
de in den laatsten tijd nog al sterk op
den voorgrond tredende minister van
de dubbeltjes in Engeland die in
Karlsbad badende, toch lust had zoo'n
rapporter te woord te staan.
Lloyd George zei ook, dat een en
tente cordiale (een goede verstand
houding) de eenlge weg is, om aan
de.u tegenwoordigen gespannen toe
stand een einde te mei:en.
Welke entente vroeg de rap
porter.
De Minister antwoordde bespreking
en regeling vaai den nieuwen vloot-
aanbouw. Beide rijken zouden kun
nen overeenkomen, dat zij elkaar niet
door aanbouw van-nieuwe oorlogsbo
dems moeten trachten te overvleuge
len.
- Zal Engeland daarbij zijn twee
mogen dheden-standaard prijsgeven?
vroeg de verslaggever wederom. (Op
gemerkt zei, dat in Engeland steeds
het beginsel gegolden heeft, dat de
vloot minstens zoo sterk moet zijn,
als van twee na hem de sterkste
mogendheden te zamen b.v. Japan
en Duitschland of de VerCenigde
Staten).
De Minister Wis en zeker moeten
wij op dit standpunt blijven en wel
In het belang van onze verdediging.
Ons landleger, dat slechts 300.000 man
tedt, is toch zeer klein, in vergelijking
met het Duitsche. Hoe gemakkelijk
zou het de laatste vallen, ona land
te overweldigen, als wij geen groote
vloot hadden I Met onze vloot zullen
wij toch niet naar Berlijn gaan, en
ook niet naar Hamburg, maar onze
vloot moei steeds sterk genoog zijn,
om ons te verdedigen."
Dit is inderdaad een ruiterlijke ver
klaring, maar.... zoo werpt de Minis
ter dat eigen mooie plannetje weer
aardig in duigen. In een vorig over
zicht toen de couranten in vage ter-
man over zoo'n verstandhouding
schreven merkten we 't al terloops
op met dit plan zal geen der mo
gendheden sympathiseeren. Er is on
der de rijken nu eenmaal een strijd
om t meeste vechtmateriaai te heb
ben, en als Engeland nu zegtik wil
wel bezunigen, maar.... fis moet de
sterkste bliiven, dan zegden Duitsch
land en.... (vul maar in) loop naar je
grootmoeder 1....
Zoo komen we er in geen eeuw 1
En van Engeland's kant bekeken
kan 't moeilijk anders toezeggingen
doen, djat toonde de Minister duidelijk
aan.
Wat is dus de conclusie?
Dat.... dat 't geheele mooie plan ven
zulk een overeenkomst heel en heel
moeilijk uitvoerbaar zal zijn het
doet denken aan een fatamorgana,
een luchtspiegeling, die sterk be
driegt....
Geven we na deze uilwelding weer
het woord aan den Minister en pere
man.
Eerst wear aan den journalist, die
vroeg Mc-n verwijt Engeland steeds,
dat het er naar gestreefd heeft.
Duitschland te isoleeren (op zich zelf
te zetten).
Minister: Gij kunt niet genoeg
schrijven, om deze dwaze verdacht
making uit de wereld te helpen. Hei
is idiotisme, te veronderstellen, dat
wij ooit getracht hebben of thans
trachten, Duitschland met slechts vij
andig gezinde staten (Rusland, Frank
rijk en in 't laatst was ook sprake
van Oostenrijk-Hongarije) te omrin
gen. Het bezoek van koning Edward
aas den Tmjh te. haï ffi «4.
niet ten doel. Koning Edward moest
het bezoek te Reval brengen. Had hij
dit achterwege gelaten, dan zou hij
tegen de beleefdheid gehandeld heb
ben.
Zoo zei de Minister. Jammer ge
noeg zei Z.Exc. niet wat de Rev al-
ontmoeting toch wel ten doel had, sn
welke beleefdheid zoo veeleischend
was. Als hij draadloos was aangeslo
ten zouden we 't hem eens vragen I...
Wel zei Lloyd George nogHet ge-
meene spel, dat Engeland en Du'tsch-
Iand als twee honden tegen elkaar
worden losgelaten, moet ophouden I
Men heeft voor behoud van den we
reldvrede, uitmuntende betrekkingen
tusschen Engeland en Duitschland op
den voorgrond te stellen, en deze bei
de staten moeten er naar streven, in
innige samenwerking dien wereld
vrede te handhaven.
Op dit laatste past van onzen kant
een dat zij zoo 1....
In verhand met deze politieke over
wegingen is de vraag ter sprake ge
komen van welken aard toch de en
tente tusschen Engeland en Frankrijk
ls. Nu enkele Duitsche bladen bewe
ren, dat er een militaire entente be
staat, schrijft de Matin uitdrukkelijk
dat dit niet zoo Is ze is er niet en
is er nooit geweest. Werden Engeland
en Frankrijk aangevallen dan zou de
„entente cordiale" echter natuurlijk
en dadelijk in een „verdedigende en
tente" veranderen. Er bestaat, gaat
het blad voort, tusschen Engeland en
Frankrijk geenerlei verdrag, dat niet
openbaar is. Indien men daaraan in
Duitschland nog twijfelde, zal de ont
moeting te Cronberg dien twijfel wed
hebben opgeheven
Ook bij de ontmoeting tusschen Ed
ward en Keizer Franz Jozef 's hooge
politiek in het spel. Hoe kon 't an
ders, wijl er gedurende de laatste we
ken zulke eigenaardige dingen op het
gebied der internationale politiek zijn
voorgevallen. De revolutie ln Turkije
heeft heel wat politieke berekeningen
in de war gestuurd als was 't al
leen maar voor Macedonië en de
nieuw geschapen toestand biedt voor
een ontmoeting van twee, daarbij zoo
nauw betrokken staatshoofden, na
tuurlijk veel stof tot praten, over
wegen en.... misschien wel tot beslui
ten I De ambtelijke nota (zie vorig
overzicht) toonde reeds aan, dat het
onderhoud voornamelijk ging over't
land van de halve maan.
We mogen den toestand in Turkije
nu wel bekend achten. Even de groot-
ste factoren repeteeren vermindering
van den invloed van Duitschland in
Turkije vermeerdering van de zeg-
gingsschap van Engeland n.adeeli-
ge gevolgen voor Oostenrijk-Honga-
rije ook in verband met ds Sandzjak-
spoorlijn en het mooie ideaal Saloniki
een Oostanrijksche haven en ten
slotte, en in de voornaamste plaats,
de hervormingsplannen der mogend
heden voor Macedonië....
Die mooie hervormingsplannen zijn
voor niets gemaakt
Maar toch kunnen ze nog hun nut
hebben, in geval het herstel van
grondwettige toestanden in Macedo
nië onverhoopt niet tot verbetering
mocht leiden. Ze zijn dan ook zeker
heidshalve in portefeuille gehouden,
met het oog op deze mogelijkheid.
Rusland en Engeland hebben beiden
verklaard een welwillende, afwach
tende houding te zullen aannemen en
de hervormingsactie voorlooplg op te
schorten, maar tevens hebben zij te
kennen gegeven de actie te zullen her
vatten, zoodra mocht blijken, dat het
heretel der constitutie niet de gehoop
te verbetering in den toestand Yan I
cedoniê mocht brengen.
De veronderstelling ligt nu voor de
hand, dat er te Ischï een gedragslijn
voor de toekomst is vastgesteld voor
het geval de zegepraal der constitutio-
neele beweging m Turkije niet van
blijvenden aaxd mocht zijn, althans
geen vruchten van blijvenden aard
mocht afwerpen voor Macedonië.
Vóór den ommekeer in Turkije
heerschte er onloochenbaar een zeke
re spanning in de Europeesche poli
tiek, ja, er was een oogenblik waarop
men in vele kringen rekening hield
met de mogelijkheid van een botsing
tusschen verschillende groepen van
Europeeecho mogendheden en men ge
neigd was de Engelsch-Russische toe
nadering uit te leggen in den zin van
een voor het behoud van den vrede
ongunstig spel van krachtenDoor
zijn bezoek aan den oudste van do vor
sten van het Drievoudig Verband toont
koning Edward, dat hij dergelijke
overdreven voorstellingen wederleg
gen wil. Het is tevens een verdienste
van de betrouwbare staatkunde van
Frans Jozef, wanneer het Drievoudig
Verbond in de gansche wereld als
een hechte steun van den vrede
waardeerd wordt en men aan de ont
moeting te Ischl de beteekenis mag
toeschrijven van een geruststellende
-gebeurtenis-
Van de ontmoeting te Ischl mogen,
dus gunstige gevolgen verwacht wor
den voor de verhouding tusschen
Duitschland en Engeland en die tus
schen Rusland en Oostenrijk-Honga-
rije. Koning Edward zal tot de erva
ring komen, dat de Oostenrijksch-IIon-
gaarsche staatkunde getrouw blijft
aan het bondgenootschap met Duitsch
land en zich niet wenscht te leeneai
tot een omsingelingspolitiek ten op
zichte van Duitschland. Bij deze gele
genheid zal de Engelsche Koning de
zekerheid krijgen, dat de Duitsche
staatkunde evenzeer als de Oosten-
rijk9oh-HongaarBChe zich alleen laat
leiden door de eerzucht om werkzaam
te zijn in het belang van de handha
ving van den vrede in Europa.
DE INZAMELING VOOR GRAAF
ZEPPELIN.
't Geld blijft strooinen....
Enkele cijfers": de Duitsche inge
nieurs schonken ƒ50.000 mark, de
Kölnische Zeitung heeft al 121.182
mark bijeengegaard.
Nu doet zich een eigenaardig inci
dent voor. De Frankfurter Zeitung
schrijft„Het Duitsche rijkscomité
voor het geschenk aan Zeppelin ver
zendt reeds een uitnoodiging, om de
bij verschillende particuliere inzame
laars Ingekomen bedragen aan een
van de, door het comité genoemde,
betaalkantoren ln te zenden. Ook aan
ons is die uitnoodiging gericht; vrij
zullen er echter geen gevolg aan
geven, en het geld zenden aan de
Bank te Stuttgart waar 't ter beschik
king van Zeppelin is. De oprichting
van een rijkscomité was o. I. hoogst
overbodig, te meer daar de natie uit
eigen beweging reeds volbracht had,
wat onder andere omstandigheden een
dergelijk comité had kunnen of ten
minste had moeten doen, De poging,
achteraf beproefd, om aan het geheel
een soort van decoratieve krul te ma
ken en den breeden stroom van de
hulpvaardigheid des volks iu hc-t re
glement van e6n comité van hooge
ambtenaren en andere personages te
dwingen, kan ten hoogste hierop uit-
loopon, om het denkbeeld van een
soort van toezicht oefenende instantie
dat zeer onsympathiek is en inmiddels
gewraakt is op de wijze, die het ver
diende, langs omwegen leven in te
blazen. Wij hebben geen raad van toe
zicht, hoe ook samengesteld, noodig."
UIT HET TURKENLAND.
Er Is weer een raar allegaartje van
berichten te melden. *t Laatste nieuws
is, dat.... de Sultan reeds jaren bezig
was het volk op te voeden voor een
constitutioneels regeering en de
Grondwet al in portefeuille lag, om
binnen enkele dagen afgekondigd te
worden....
We hebben er over gedacht om dit
bericht in den... Lachhoek te zetten!...
Het beroemde comité yoor „aenheld
en vooruitgang" heeft langs een om
weg bekend, laten maken, dat 't ntet
zijn streven is geweest, om de waar-
diglieidsbekleeders van het vroegere
regeeringsstelsel in hechtenis te laten
nemen. De toestemming is echter ge
geven, om het naar wraak-dorstende
volk eenlgszins tevreden te stellen.
Er zullen 500.000 medailles geslagen
worden ter herinnering aan de her
stelling van de Grondwet 't ge
schrift zal zijnvrijheid, gelijkheid
en broederschap althans... als de
minister van financiën het geld be
schikbaar stelt.
En.... we meenen juist dezer dagen
gelezen te hebben, dat de schatkist
leeg is 1....
Maarschalk Toead pasja clis voor
vijf jaar naar Damaskus verbannen
werd, omdat hij bij het volk zeer ge
liefd was, wijl hij van zijn hart geen
moordkuil maakte en altijd eritiek
uitbracht over de kliek spionnen, die
het leven der officieren naast onmo
gelijk maakte is met veel fanfare
in Constantinopel binnengehaald
Muziek schetterde.... een boot met
vrouwen was ter verwelkoming aan
wezig.... en nog meer... Foead pasja,
die burgerkleeren droeg heeft voor
zijn wederaanstelling bij het leger be
dankt, Tegen het Comité zeide hij, dat
hij natuurlijk geen vriend van den
Sultan was, maar zich als vaderlan
der kalm zou houden.
Nu de Turken een betere rechtspo
sitie gekregen hebben, willen ze ook
nog meer I De havenarbeiders en het
trampersoneel te Constantinopel heb
ben gestaakt, omdat ze verdubbeling
van loon elschem Misschien gaan de
spoorwegarbeiders ook staken...
Enkele nieuw benoemde Ministers
hebben weer bedankt Ze hebben geen
zin in 't baantje I
Nu is de Sultan weer bezig nieuwe
functionarissen te zoeken I
DE MACHT DER MOHAMEDANEN.
Stead de bekende Engelsche vre-
(Jesiuap beeft in Review of Re-
views een nogal belangrijk artiW ge
schreven.
De Turken hebben zich een grond:
wet verschaft. Dadelijk is de nationa
listische beweging in Egypte er van
opgelaaid. Maar zou ook Engelsch-
Indië er den weerslag niet van voé
len Daar dringt de bevolking juist
in den laatsten tijd naar zelfstandig
heid. Maar nu heeft de regeering van
Indië, zich tegen die beweging schrap
zettende, aldoor steun gezocht bij de
Moslemen onder de Indiërs. Dat heet
te steeds het kalmste en trouwste deel
der bevolking. Te hunnen bate, zegt
men ,is voornamelijk Bengalen ge
splitst. Op hun aanhankelijkheid
moest het Engelsche gezag in Indië
voornamelijk houwen. Maar nu heb
ban de Moslemen van Turkije in on-
bloedigen opstand zich vrij gemaakt-
De Sultan, het geestelijke hoofd van
den Islam, heeft zijn volk een grond
wet gegeven. Zouden nu de Moslemen
van Engelsch-lndië niet evenzeer zelf
standigheid gaan eischea? En als dab
Moslemen en Hindoes daarin samen-"
gaan
ËËN SAMENZWERING.
We deden reeds verschillende medy-
deelingen over de samenzwering in
enkele Hongaarsche provincies, 019
oen Groot-Servië te vormen.
Men weet, dat de onthullingen van
den journalist Nastitsje nog al sensa-
tie gewekt hebben. Uit zijn brochure
willen we eenige passages lichten.
,,En de inspirator van de heele her
weging
„Ik wil dien avonturier niet noe
men", zegt Nastltch, „die aan kapi
tein Nenadovitch en andere met slech
te bedoelingen bezielde Zuid-Slavische
creaturen van Belgrado de taak op
legde, bommen te werpen naar den
eersten en grootsten van het heden-
daagsche Zuidelijk Slavonië, Zijné
Koninklijke Hoogheid Vorst Nicolaas
van Montenegro. Mijne lezers zullen
gissen wie deze verwaten ellendeling
is en de heele wereld zal begrijpen,
dat het dezelfde schurk is, die koning
Alexander en koningin Draga ver
moordde, daardoor voor immer het
voorhoofd der Servische natie met
het brandmerk der schande teeke-
nende."
De schrijver geeft voorts een lijst
van de hoofden der revolutionnaire
organisatie. Daaronder komen voor
de namen van den president van hét
Servisch Parlement, van kapitein Ne
nadovitch, een naasten bloedverwanj
en intiemen vriend van koning Petër
en een twintigtal bekende mannen iq
Servië kooplieden, leger-officiers ejj)
burgerlijke ambtenaren. Onder heq
ls de directeur van de Servische
Staats ammunitiefabriek te Kragoeje-
vatz, die de bommen maakte, bestemd
om den vorst van Montenegro te dob-
den.
De Servische kroonprins hield daar
over het toezicht en gaf 2500 gulden
voor de kosten. De steun, den samen
zweerders door het ServlBche ministe
rie van buitenlandsche zaken ver
leend, wordt niet ontkend. Al huhn'ê
onkosten werden uit Staatsfondseó
bestreden.
PERZIë.
In de zaken schijnt weer een Wen
ding te komen. Via den Russischea
gezant wordt gemeld, dat de zitting
van het Parlement en van den Staats
raad tegen het einde van November tg
te verwachten. Dit besluit van aeh
Sjah wordt voornamelijk toegeschre
ven aan de pogingen van de vertegen
woordigers van Rusland en Groot-
Brlttannlë te Teheran en wordt be
schouwd als een beslissende neder?
laag voor de reactionuaire partij. OoX
zou volgens hetzelfde bericht de orde
te Teheran hersteld zijn. v
CONGO-QUAESTIE.
De Belgische Kamer heeft weef1
eenige artikelen der Congo-wet goed
gekeurd, Geregeld werd o.a. 't rechts
wezen en daarbij bepaald, dat de Ï59-
ning het recht van gratie heeft,
Ingesteld worden een miDisterie van
koloniën en een Koloniale Raad.
STAKINGEN EN UITSLUITINGEN,
t>o groote uitsluiting aan de Duit
sche scheepsbouwwerven, om de stfc.
kende klinkers van de Vulkan te
Stettin te dwingen het werk te hervat
ten, is nog opgeschort, daar er kans
schijnt te zijn, dat de klinkers zich op'
het laatste oogenblik zullen bedenV
ken.
De staking en uitsluiting der Deen-V
sche drukkers duurt ook nog voort,.
De minister van binnenlandsche zaj.
ken heeft een onderhoud gehad
de besturen van de werkgeversorga-,
nisatie en van den algemeenen arbei-?'
dersbond en daarna besloten een po^.
ging tot bemiddeling te doen. Hij zal
heden pen schikkingsvoorstel aan hé|
oordeel van beide partijen onderwar
.•oen.
