HAARLEM'S DAGBLAD.
FWfciibDB BLAD,
üiikieaiaad
FEUILLETON
Stadsnieuws
MAANDAG 28 SEPTEMBER 1908
No. 3. Een hoerenhuis en erve aan
de Kenaustraat no. 1. Alg. N. II. Mij.
van Levensverzekering, f7700.
No. 4. Een huis aan de Bakker
straat no. 19. Uit de hand ver
kocht.
No. 5. Een winkelhuis aan do Lan
ge Begijnestraat no. 30, M. do Vries,
4375.
No. 6. Een huis aan de Korte Hee
renstraat no. 2, J. W. G. Droste qq.
f1700.
O nd ersc holding.
Bij Kon. besluit is de lieer Herman
J. de Vries alhier, secretaris vain de
Nedorlandscho commissie van de ten
toonstelling, verbonden aan hot 3o
international© congres voor Lcekoi:on
der wijs in het jaar 1908 te Londen
gehouden, benoemd tot ridder in de
orde van Oranje-Nassau.
Uit de Omstreken
IJ MUIDEN.
Door het bestuur dor IJinuidor
Vischhamdel-vereeniging is een adros
verzonden aan de Twcecl© Kamer,
waarin wordt medegedeolt, dat het.
bestuur in verband met d© nota van
inlichtingen, omtrent de adressen der
afdeeling IJ mui den der Vereeniging
ter bevordering van de Noderlund-
sdhs Visschêrij en der IJ mulder
Visohhandelvareeniging, den Minis-
teir van Waterstaat aan de Tweede Ka
mer toegezonden zich refereert, aan
hst verweer van eerstgenoemde ve/r-
eeniging, hetwelk op 1 September 1.1.
aan den Minister toegezonden is
Het bestuur meent echter daaraan
mag het volgende te moeten toevoe
gen In de nota van inlichtingen vaar
den Minister van Waterstaat aaai de
leden dei1 Tweed ©Kamer komt op blad
zijde 5 de> volgende zinsnede voor
„indien de vischhandel te IJ mui-den
zonder die korting niet mogelijk zou
zijn, zullen de belanghebbenden on
derling wei voor de instandhouding
daarvan zorgen, ook al zou daarom
trent in het door het Rijk vastgesteld
reglement geene bepaling voorko
men".
Het is naar aanleiding vaai die
uiting, dat heit bestuur ter ken nis
brengt, dat gedurende dezen zomer
door de handelaren op alle denkba
re wijzen getracht is door een onder
linge regeling een equivalent te vin
den voor de schade door de ministe
rieel® regeling hun toegebracht, doch
dat d® practijk het onmogelijke daar
van heeft aangetoond, waarbij 'het
opnieuw is gebleken, dat de betrek
kelijke 1 ten gevolg© der scherpe
concurrentie onderling, zoomede ten
gevolg® van die met het buitenland
niet op den verbruiker is te verhalen;
waar bovendien zelfs de Minister toe
geeft dat de handelaren onmogelijk
hij him inkoop met de één procent
mindere koöprnanstoorting rekening
kunnen houden, zoodat de ministe
rieel® regeling feitelijk voor de hau- l
delaren eein verlies van 1 over den
inkoop ten gevolge heeft, geeft het
bestuur met meer klem nog dan vroe
ger in overweging, te bevorderen, dat
de Minister van Waterstaat alsnog
bereid worde bevonden zijne bepa
ling omtrent de verhoognig der retri
butie en gelijktijdige verlaging der
koopmanskorting in te trekken.
TWEEDE KAMER-VERKIEZING.
Omtrent den anti-revolutionnairen
candidaat der Tweede Kamer in het
district Ommen verneemt de „Zw.
Ct." het volgende
In den aanvang was er sprake van
de candidatuur van den heer De
Marez Oijens, terwijl ook aan den
heer baron Van Pallaudt van Eerde
(Chr.-ilist.) werd gedacht. Eerst latei-
werd dr. A. Kuyper genoemd, die
thans dan ook de candidaat van de
Centrale der anti-rev. kiesverenigin
gen in het district is. Mocht dr. Kuy
per bedanken, dan zou de candida
tuur worden aangeboden aan ds.
Vunderink te Amersfoort en bij wei-
jering ook van dezen aan den heer
Krap, in Den Haag.
Omtrent de genoemde candidaten
werd ook overleg gepleegd met eeni-
ge Katholieke kiezers in liet district,
die echter de candidatuur van dr.
Kuyper niet met onverdeelde instem
ming begroetten, doch de voorkeur
gaven aan die van de heeren De Ma
rez Oijens of Krap.
LIJKVERBRANDING.
Te Groningen werd, onder voorzit
terschap van dr. J. de Vrij, te 's-Gra-
venhage, de 33ste jaarlijksche alge-
meene vergadering rler Verooniging
voor facultatieve Lijkverbranding ge-
houden.
Blijkens het jaarverslag van dr.
Ph. van l.issa te Den Haag, is liet
ledental weder toegenomen. Ook het
aantal stortingen neemt toe. In 1907
bedroeg dit aantal niet minder dan
16. Het aantal crematies voor reke-
Iniagder verec-niging is eveneens
j stijgend. Dit aantal cellier bewijst
voor de crematies-uit Nederland wel-
j nig. daar er meer plaats vinden voor
2 eigen rekening. Die toeneming cell
ier, zoowel der crematies als der
stortingen hebben naast de omvang
rijke correspondentie voor de plan
nen van het crematorium, de terrein-
kosten, enz., de werkzaamheden van
liet algemeen secretariaat zóó doen
toenemen, dat een voorstel tot nadere
regeling onvermijdelijk is. Htet con
tract met Weslerveid wachtte slechts
op onderteekening en zou deze pfaats
hebben, nadat de grootte van het ter
rein zou zijn ingevuld.
De uitgaven dor algemeene kas
bicven dit jaar binnen' de gewone
grenzen, zoodat zij voor het eerst se
dert dc laatste jaren de gewone in
komsten niet overtroffen.
DE H. IJ. S. M. EN VAN GEND
LOOS.
Naar wij vernemen, zal de Hollaml-
sché Spoorweg Maatschappij ook een
contract sluiten voor liet vervoer van I
goederen door de expeditie-onderne
ming van Van Gcnd Loos.
Tot dusver kon deze expeditie-on
derneming geen. goederen niet de II.
IJ. S. M. verzenden en moesten deze
voor plaatsen, alleen met dien spoor
weg te bereiken, van het naaste sta
tion der Staatsspoor met andere mid
delen va.n vervoer naar de plaatsen
var bestemming worden verzonden.
Dit nieuwe contract zou, zoo verne
men wij verder, 1 Januari van kracht
worden.
(„Tol.")
BELOONDE MOED.
Men meldt uit Miilingen aan de
„Tel."
Den korporaal S. A. Smits werd in
tegenwoordigheid van het detache
ment van liet kamp le Miilingen dooi
den ritmeester De Rruyn do medaille
va.n verdienste in dc Orai.je-Nassau-
orde overhandigd .voor zijn heldhaf
tig optreden gedurende den .laatsten
brand van het remonte-depot.
Wij herinneren er aan, dat li ij van
dou commandant, destijds reeds een
horloge met ketting voor zijn moed,
bij genoemden brand betoond, had
ontvangen.
PETROLEUM IN ZEELAND
Eenigen tijd geleden werd in een
welput te Arnemuiden (Walcheren)
op het water drijvende gevonden een
laagje olie. Eerst dacht men aan
kwaadwilligheid, doch telkens her
haalde het verschijnsel zich, zoodat
mei; ten slotte aan moest nemen, dat j
de olie uit den grond opborrelt.
In verband hiermede is door de hee
ren J. 11. Heler, te lleinekenszand,
W Jansen, te Arnemuiden, T. Heier
to 's-Ileer Arendskerke en W. Ge
leedst, te Krabbendijke, aan den mi
nister van Waterstaat concessie aan
gevraagd tot het opsporen van en het
boren naar petroleum, op hot eiland
Walcheren.
JEUGDIGE DIEVEGGEN.
Het is der politie te Zwolle mogen
gelukken, drie meisjes, oud 13, 12 en
9 jaren, op te sporen, die zich in den
laatsten tijd hebben solmldig gemaakt 1
aai; diefstal van gouden oorbelletjes
uit de ooren vfm verscheidene jonge
meisjes, welke oorbelletjes zij daax-na
verkochten aan de goud- en zilver
smeden M. en V.
De opbrengst werd versnoept. Bo
vendien hadden zij van een meisje
ontvreemd een bloedkoralen hals
snoer met gouden sluiting, dat de
oudste der dieveggen als armband
or: haar arm droeg en door den
hoofdagent-rechercheur Vos werd in
beslag genomen.
Zoowel tegen de jeugdige dieveggen
als tegen de koopers der gestolen
oorbelletjes, wordt proces-verbaal op
gemaakt.
'WET LAGER ONDERWIJS.
„De Bode", orgaan van "den Bond
van Ned. Onderwijzers, bevat het be
gin va.n een rapport, opgemaakt door
een commissie uit net hoofdbestuur,
naar aanleiding van de bespreking
in de afdeelLn-gen van den Bond be
treffende wensclielijke wijziging der
wet op liet lager onderwijs.
Ten aanzien van de leerstof is de
conclusie -
De meerderheid wenschtlo. geen
vermeerdering van het 'aantal vak
ken, eer vermindering; 2o. punt d
worde gelezen„het stellen en de
beginselen van de spraakkunst''3o.
punt c worde gelezen„die der ge
schiedenis'' 4o. punt g worde„ken
nis dor natuur en der gezondheids
leer" 5o. vak j vervaltGo. handen
arbeid wordt als leervorm opgeno
men.
Met betrekking lot het openbaar en
het bijzonder onderwijs luidt de
conclusie
De meerderheid islo. tegen de
verplichte neutrale Staatsschool2o.
vóór toelating van de bijzondere
school3o. vóór subsidieering van
hot bijzonder onderwijs4o. vóór het
stellou van dezelfde eischen aan het
bijzonder als aan het openbaar on
derwijs.
TEXTIEL-INDUSïRIE.
Tengevolge van de groote uitslui
ting op de spinnerijen in Lancashire
(Engeland) is de werktijd op de spin
nerijen van de firma H. P. Gelder-
man Zonen te Oldenzaal met een
half uur per dag verlengd, terwijl
ook des Zaterdagsmiddags zal ge
werkt worden. Tut dusverre werd des
Zaterdagsmiddags niet gewerkt.
De firma achtte dezen regel nood
zakelijk, daar zij anders, wegens ge
brek aan pijpen, welke uit Engeland
worden betrokken, den werktijd ha-
rer weverijen verkorten moest.
STRENGE EISCHEN.
„Het Huisgezin" verneemt, dat al
le legerautoriteiten, die bevoegd zijn
den minderen straffen op te leggen,
van den minister van Oorlog een cir
culaire ontvangen hebben, die ge
heel aan deze zaak gewijd is.
Do minister wil, dat de straffen
worden opgelegd eerst na een onder
zoek en dan met kalmte, met over
leg, met liefde voor den soldaat. Al
le zaken, dia tot verlichting die
nen, moeten haar invloed doen gel
den. Met moet rekening houden met
de personen, die gestraft worden,
hun gedrag'en antecedenten. Reke
ning houden ook. dat, de tijden en
toestanden veranderd zijn en de straf
wijze van vroeger voor thans niet
meer deugdelijk is. De minister ver
oordeelt het opleggen van vaste straf
tijden. Men kent geen andere tijden
meer dan 4, 8, 14 dagen kwartier, ka
merarrest, politiekamer, enz. Waar
om kent men geen andere tijden-daar-
lusschon? Ook moeten de strafopleg-
gers er aan denken, dat een straf,
waarin een Zondag valt, veel zwaar
der is en dat dus d© tijd daardoor
moet verminderen.
Zoo schrijft de minister zijn wen-
schen voor, die getuigen van zijn no-
beleoi, huouanon geest en zijn edel
karakter.
STERNA'S.
Nu de Sterna's :t waren er niet
velen meer de reis naar bet Zui
den hebben ondernomen, weten de ja
gers, dat bij den terugkeer dezer vo
gels door hen niet meer op de wild-
vliegers mag geschoten worden.
Een der geduchtste jagers vertelde
dezer' dagen aan den Texelschen cor
respondent van het „Hbld.", dait hij
in don afgeloopen zomer op sommi
ge dagen 200 sterna's schoot. In een
open bootje waagde bij zich in de
Eierlandsche banken. Zoodra dan het
ebgetij inviel, trokken de sterna's bij
honderden overal van de kust naar de
plek waar zij vischjes kwamen azen
en hun voedsel zoeken. Bij die gele
genheid. velde de jager de vogels. De
gebezigde patronen kwamen hem op
2 1/2 a 3 ct. per stuk, zoodat de zui
vere opbrengst van een sterna onge
veer een dubbeltje bedroeg. Daar met
deze jacht door den voornaamst en ja
ger van f 5 tot f 20 per dag verdiend
werd, is het geen wonder, dat de man
het „kinderachtig" vindt, dat voort
aan de sterna's bij dc wet beschermd
zijn.
BESTRIJDING DER TUBERCULOSE
De Noord-Holiandsehe Vereeniging
tot bestrijding van de Tuberculose
heeft aan de afdeelingen van de N.-
Ilollandsche Vereeniging „Het Wit
te Kruis" en aan vereenigingen of
commissies voor wijkverpleging een
adres verzonden, waaraan wij het
volgende ontleenen:
Aan de meesten uwer is door de
circulaire van het hoofdbestuur van
„Het Witte Kruis" reeds bekend ge
maakt, dat er in onze provincie door
de samenwerking van de reeds be
staande plaatselijke „vereenigingen
tot bestrijding der tuberculose" (te
Amsterdam, Haarlem en Den Helder)
en bet hoofdbestuur van „Het Witte
Kruis" een „Noord-Hollandscho ver
eeniging tot bestrijding van de tuber
culose" is opgericht. Na kennisneming
van den inhoud dier statuten zal liet
u duidelijk zijn, dat de Noord-Hol-
landsche vereeniging tot bestrijding
van de tuberculose, aan wio door de
Prov. Staten van N.-Holland voor 1909
een toelage van /1Ü.OOO is toegezegd,
zich tot taak stelt in hare provincie
de bestrijding van de tuberculose als
volksziekte zooveel mogelijk te steu
nen, waar noodig te regelen en te or-
ganiseeren.
Voor de bestaande plaatselijke ver
eenigingen tot bestrijding van de tu
berculose (korten tijd geleden is ook
te Zaandam een zoodanige vereeni
ging opgericht) kan de Noord-Holland
sche vereeniging tot bestrijding van
de tuberculose volstaan met bet ver-
leenen van financieelen steun.
In gemeenten, waar neg in het ge
heel niets van dien aard bestaat, zal
door ons door middel van een beroep
op de daar gevestigde autoriteiten ge
streefd moeten worden naar het in
het leven roepen van een orga
nisatie of een corporatie die zich ter
plaatse met de tuberculose bestrij
ding zal kunnen en willen belasten.
In al deze, in beide laatstgenoemde
rubrieken bedoelde gemeenten, waar
dus geen plaatselijke vereeniging tot
bestrijding der tuberculoso en der
halve nog geen rechtstreeUsch con
tact met de „Nederlandsche centrale
vereeniging tot bestrijding der Tu
berculose" bestaat, zal onze nieuwe
Noord-IIollandsche vereeniging niet
kunnen volstaan met het geven va»
een jaarlijksche toelage.
Waar wij, zegt de circulaire ver
der, overtuigd zijn van den goeden
wil der medici, om in deze krachtig
mede te werken, en doordrongen zijn
van de offervaardigheid van i'e inge
zetenen, om, waar liet noodig is, te
geven en te steunen, om den lijders
een Ligkuur in hun eigen tuin moge
lijk te maken, daar rneenen wij een
rationeele tuberculose-bestrijding in
het leven te roepen, door onze pro
vinciale vereeniging in hoofdzaak de
hygiënische opvoeding van het volk
b doen nastreven, de prophylaxe in
den meest algemeenen zin dus te
doen bevorderen, onder meer door
gelegenheid aan te bieden voor een
geregeld sputumonderzoek.
Deze hygiënische opvoeding nu kun
nen wij ons alleen mogelijk denken
door een systematisch huisbezoek
door geschoolde huisbezoekers (be
zoeksters), die In staat zullen zijn, ter
voorkoming van de gevreesde .ziekte,
tot stand te brengen, wat met een
voudige middelen te bereiken is.
Het teeren vermijden van de be
smetting van den gezonde door den
zieke, en het verstarken van het
weerstandsvermogen door het aan
geven van een gezonde leefwijze, vor
men, naast hel onderricht in de eer
ste ziekteverschijnselen.. wat een
spoedige herkenning van de ziekte
vergemakkelijkt, daarvan den hoofd
schotel.
Zij stellen zich namelijk voor, dat,
wil de strijd in onze provincie
vruchten afwerpen, willen de meerge
noemde corporaties in'hare genieen
ten op ernstige wijze den erfvijand
van het menschel ijk geslacht besto
ken, zij zoo spoedig mogelijk moet
kunnon beschikken over dergehjkt
voorgelichte huisbezoekers (bezoek
sters).
Wanneer elke corporatie, die mot
ons den strijd wil aanbinden, uit
hare gemeente zoo iemand als fcoe-
komstig huisbezoeker (bezoekster)
zou willen aanwijzen, dan zouden wij
onze taak naar ons beste weten mee
net'. te vervullen, door deze allen 'n
de gelegenheid te stellen, zich in een
cursus van 1 2 weken practiseh en
theoretisch voor hun taak voor te be
reiden.
Voor dat speciale doel hebben wij,
in afwachting van de provinciale
gelden voor 1909, voor 1908 een rijks
subsidie van /500 aangevr aagd, wel
ke ons bij Koninklijk besluit van 23
Augustus 1908 alreeds is toegezegd,
zoodat wij ons voorstellen, dat de
jonge „Noord-Hoilamische vereeni
ging tot bestrijding van de tubercu
lose" geheel of gedeeltelijk de kosten
zal dragen van de reis en het verblijf
van alle deelnemers (neemsters) aan
dezen cursus.
Hardvochtige Chineezen.
Een Westerling die in China reis
de, zag eens hoe oen kleine roeiboot
door eene groote jonk overvaren werd
De opvarenden van het kleine vaar
tuig geraakten, doordat het kantelde,
allen te water.
Do bemanning der jonk, die dat
zag, waagde evenwel absoluut geen
poging om de drenkelingen te helpen,
hoewel zij zonder eenige moeite en
eenvoudig door het uitwerpen van 'n
touw met dit succes had kunnen doen.
Dezelfde onverschilligheid toonde 't
scheepsvolk van eenige andere vaar
tuigen, die in de nabijheid lagen.
Nergens dacht men er blijkbaar aan
de in nood verkeerenden bij te sprin
gen.
Vanwaar toch dat eigenaardige
onverschillige optreden, zoo geheel
verschillend met de opvattingen die
over 't algemeen op 't gebied van
rnensclienredden in 't Westen heer-
schen?
In het Indische „Nieuws" dat van
het bovenstaande verhaal melding
maakt, vinden wij er bij aangetee-
kend dat de grond van het eigenaar
dige optreden der Cliineezen gezocht
moet worden in het bijgeloof, „dat bij
het overigens zoo nuchter denkende
volk zoo diep geworteld is."
Voor deze opvatting bestaat onge
twijfeld grond, mits men de zaak wat
dieper opvat.
In het dezer dagen verschenen be
langrijke werk „Chineezen onder
Ilollandsche vlag", van mr. W. de
Veer, die als rechterlijk ambtenaar
ir. Indië, laatstelijk als president
van de landraden te Cheribon en te
Koeningan een rijke ervaring aan
gaande de levensbeschouwing der
Chineezen heeft opgedaan, wordt de
ze quaestie behandeld.
Hij schrijft daarover:
„Nergens tor wereld in een land
met een eigen beschaving en glorie
rijk verleden is het „Elk voor zich
zelf" tot zulk een levensbeginsel ge
worden als in China zooidra het
ton minste geldt het standpunt van
een, aan wien anderen ondergeschikt
zijn. En de monsterachtige onrecht
vaardigheid dezer leer kon alleen in
een land als China zóó onbestreden
blijven. Want nergens ter wereld is 't
altruïsme, is de belangstelling in den
medemensch minder algemeen ver
spreid dan juist in China. Als een ge
volg immers van de instelling, die
aan 't Chineesche volg' uiterlijk een
zoo groote eenheid geeft: het familie
verband.
De schrijver zoekt daarin ook de
verklaring van de onverschillige,
wreede rechtspraak en van het niet
minder onverschillige bestuur.
„De gemeenschapszin zegt hij
ontbreekt ook hier de gedachte, dat
de rechter zich vóór alles voor de hem
voorgelegde zaak zou interesseeren,
zich als 't ware ondergeschikt zou
voelen aan het publiek belang, hier
aan het woord, dat hij zich bij
strafzaken zou doordringen van de
motieven, die den beschuldigde tot
Zijne daad dreven, komt dientenge
volge niet eenmaal in aanmerking."
Veel van die onverschilligheid die
men waarneemt, verklaart hij uit de
vereering der voorouders, die in het
Chineesche familieleven zulke ont-
zaglijke proporties heeft aangenomen.
„De voorouders zorgen, als men
hen behoorlijk behandelt (nl. door ce:
remonieel, door offers en door hen in
vele gewichtige aangelegenheden te
raadplegen) voor het welzijn der hun
nen. Elke familie heeft haar eigen
1 goede geesten. Ieder, die zich in moei
I lijkheden bevindt, opent zijn hart voor
de eigen goden. Men is dientengevol
ge volkomen ontslagen van elke ver-
plichting tot hulp, tot belangstelling
jegens zijn medemensch. Hij, die bui-
ten de familie staat, is voor den Chi-
nees een vreemdeling. Gemeenschaps
zin wordt alleen door de familie en in
den kring der familie behartigd en
I verkregen. De christelijke liefde tot
den naaste, die schoonste aller lee-
ringen, omdat men in haar de god-
heid erkende, en zijn beeltenis, grim
mig en haatdragend tot dusver, in die
1 van een liefderijk vader herschapen
Naar het Engelsch,
door
Arthur W. MarchmönL
73)
Maai- het volgend oogenblik stond
rij weer overeind, vol zelfverwijt over
haar zwakheid. Haar moed herleefde
weer en haar vei'trouwen was ster
ker dan ooit. De weg om aan het ge
vaar te ontsnappen zou nog gevonden
worden, ein zij moest zichzelf stalen
om dan klaar te zijn.
Met een buitengewone zelf beheer-
schlng dwong zij zich lot de oefenin
gen, die zij iederen avond deed alvo
rens naai* bed te gaan, en zij was
I daarbij ziedfs ernstiger dan gewoon-
lijk.
Toen wierp zij zich op haai' knieën
voor een gebed. Dat was langer en
ernstiger dan te voren, en het gaf
haai* de troost en kalmte waaraan zij
zoo groote behoefte had. Zij stond op
I met iets van het vuur eener marte
lares, en voelde dat zij op dit oogen-
blik den dood in het aangedicht zou
zag, is den Chinees ten eenenmale
vreemd. Zijn naaste is zijn familie
lid, en verder gaat hij niet. Een be
roep op zijn bijstand is een bedrei
ging met verlies, men late elkaar dus
ongemoeid! Menschen, van eene an
dere familie, uit eene andere stad,
eene andere provincie, een ander land
verwijderen zicli in toenemende onbe
langrijkheid uit dit bekrompen ge
zichtsveld."
„Welk een invloed deze gedachten-
gang op de beoordeeling van eens an
ders handelingen lveeft, laat zich ge
makkelijk raden. Overdreven partij
digheid van het familielid zal het
sléchtste doen goedpraten, ijskoude
onverschilligheid, harteloosheid zal
zich doen gelden tegenover ieder an
der. Een niet-familielid bedriegen is
eer verdienstelijk dan ongeoorloofd.
Men moet zijne familieleden bijstaan,
de anderen kunnen tevergeefs de haai
den uitstrekken. Voor den Chinees
hoeft deze houding niets afkeurens
waardig."
Ditzelfde verschijnsel van de Chi
neesche samenleving heeft ook de
aandacht getrokken van den Fran-
sclien consul Franqoïs, blijkens eene
passage in zijn reisverhaal „De Can
ton a Yu-Nan Sen", gepubliceerd in
d#- Revue do Paris 1900.
Hij geeft daarin o.m. de volgende
persoonlijke ervaringen, op zijne
reis opgedaan.
„Soms moest men op den openba
ren weg een of meer on gelukkigen
achterlaten, door kwaadaardige
koortsen, dyssenterie of cholera aan
getast. De andere koelies wierpen hen
op zij, zonder een teeken van mede
gevoel, terwijl zich dadelijk plaats
vervangers opdeden om de vracht
van de n neer geworpen© mee te ne
men.
En verder ging hetl Geen hulp voor
den gevallene. Niemand verwacht ze
in China, buiten de familie. Ver van
de zijnen moet zoo'n stervende koelie
op den weg zijn einde verbeiden.
Talrijk zijn deze zwoegers, arm uit
schot der menschheid, die o»ver Chi
na's onmetelijk rijk een onzeker be
staan najagen, nu hier aan 't werk,
dan daar, ver van de hunnen, trach
tende wat te verdienen, en onderweg
op eens door den dood achterhaald.
Niet'alleen deze onverschilligheid
van ieder individu op zichzelf trof
den schrijver, maar meer nog, dat zij
zich niet kunnen begrijpen, dat en
waarom een ander anders zou kun
nen doen.
Als ik iets aan zoo'n armen stakker
geef schrijft hij verbaast men
zich. Waarom iets geven? Dat is geen
gebruik. De begiftigde begrijpt er zelf
niets van. Hij steekt de aalmoes op,
zonder zelfs een woord van dank te
uiten, en nog lang zal hij zich af
vragen, wat „den vreemdeling van
over zee' bewoog, iets uit te geven,
wat niet verschuldigd is.
Ook de positie, die de vrouw in 't-
huwelijksleven in China inneemt,
wijst op deze algeheel® overheer-
sching van den familieband. In den
ochtend van den dag, die voor het
huwelijk is aangewezen, neemt de
bruid plechtig afscheid van hare ei
gen familiegoden en familie, en zij
wordt eerst in liet huwelijk opgeno
men na symbolische handelingen, die
haar onder de hoede stellen van de
familiegoden van do familie haars
aanstaanden echtgenoots. Zij moet
ritueele eerbewijzen brongen aan de
ouders van haar bruidegom, aan zijn
mannelijke bloedverwanten op de rij
af, en aan de voorouders harer nieu
we familie. Eerst dan is het huwelijk
gesloten, eerst dan is zij in de nieu
we familie opgenomen.
VEILING
gehouden in het Verkooplokaal „De
Gouden Leeuw" op Zaterdag 26 Sep
tember 1908.
No. 1. Een perceel bouwterrein aan
de A msterdamscho Vaart tusscheai
no. 8 en 12. H. J. Peper, f 2105.
N.o. 2. Een perceel tuingrond aan
den Schalkwijkerweg te Zuid-Schalk
wijk, gem. Haarlemmerliede en
Spaamwoud®. W. Meyer, f900.
kunnen zien, zonder eenige zwak
heid.
Zoo sterk was haar overtuiging,
dat geen kwaad haar zou kunnen
overkomen, dat zij besloot zich onbe
vreesd te ontkleeden, voor zij ging
slapen. Gekleed te bed te gaan lig
gen zou een zwakheid verraden, die
niet met haar goed vertrouwen over
eenkwam.
Het was altijd haar gewoonte ge
weest den stoel onder den knop van
de deur te zetten in zoo'n positie, dat
zij zou ontwaken als er ijj.umnd bin
nenkwam. Maar ditmaal aarzelde zij
zelfs om dien voorzorg te nemen. Zij
deed het echter toch en met die klei
ne afsluiting tusschen haar en den
man, die haar met den dood bedreig
de, ging zij liggen en sliep vast.
De nacht ging voorbij zonder dat
er iets gewichtigs gebeurdeen Olive
beschouwde dit als een te-eken, dat
haai* vertrouwen gegrond was en
dat zij nog niet ten doode was opge
schreven.
Dankbaar en nc-derig uitte zij een
dankgebed voor haai- veiligheid van
dien nacht en voor den moed, die
haar gegeven was, om in het aange
zicht van den dood rustig te slapen.
En toen criiig zij met haar onwankel
bare volharding weer aan de dag
taak, die zij zichzelf had opgelegd.
Spoedig bleek haar echter, dat er
een groote verandering in huis had
plaats gehad.
Toen juffrouw Tisley haar hot ont
bijt bracht, zette zij het op tafel met
de opmerking
Ik heb u uw ontbijt gebracht,
mevrouw Merrïdew.
U weet Üeel goed, dat die tiled
valsch is, spaar u dus de moeite die
te gebruiken, zei Olive.
O, ik ben een leugenaarsier,
niet? riep de vrouiv blijkbaar verlan
gend om ruzie te maken. Ik weet, dait
ik getuige was bij het huwelijk, dui
velin, die je bant, en ik lie or de je
„ja" zeggen, toen er aan je gevraagd
werd of je met mijnheer Merridcw
wilde trouwen. Dat is genoeg voor
mij.
Ba ik heb genoeg van u. U kan
gaan.
Heel goed. Geef nog maai' or
ders zoolang je kunt. Je zult er niet
veel meer gelegenheid voor hebben
dat zeg ik je. Daar kun jo je korst
jes op weeken.
Met een harden ruk, trok de vrouw
de deur achter zich in 't slot.
Olive keeide naar haar ontbijt te
rug. Na haar onder-vinding bij me
vrouw Taunton, dacht zij, dat men
waarschijnlijk een aanslag op haar
leven zou doen door middel van een,
vci'd-oovingsmiddel of vergift. Zij on
derwiel alles, dat haar werd voor
gezet aan een nauwkeurig onder
zoek-
Met hot ei kon niet geknoeid zijn
het brood was hetzelfde stuk, waar
van zij den vorigau avond had afge
sneden en do boter was zonder eenig
kwaad. Do thee, melk en suiker kon
gemakkelijker mot iets vermengd
zijn en daarom vermeed zij dat ailos
en dronk alleen een glas water. Maar
zij zorgde er voor voldoende thee on
molk uiit het raam te gooien om geen
argwaan te wekken.
Zoodra de maaltijd was afgeloopen
koerde zij tot haar boeken terug en
was vain plan don morgen zooais ge
woonlijk door le brengen. Zij zat nog
te lezen, toen Marridew binnenkwam.
Wil u mij tot het uiterste dwin
gen of zal u. liet huwelijkscontract
teokemen
U meet doen wat u wil. Ik heb
geen ander antwoord dan dat van
gisteren, heimam zij zeer beslist.
Ik geef u neg éen kaus vanavond.
Als u weigert, zal u den dag van mor
gen niet aanschouwen.
Zij hoorde hem zwijgend aan on
keer do tot haar boek terug. Ilij was
'blijkbaar van opinie, dat hoe minder
hij zei, de's to grooier den indruk zou
ziju, van zijn vast besluit om zijn be
dreigingen ten uitvoer te brengen.
Maar juffrouw Tisley was van een
geheel andere opinie.
Toen zij het middagmaal binnen
bracht verweet zij Olive op hoogon
'boon haar poging om te ontsnap,pon.
Hot was een weloverlegd plan ge
weest om haar bij Merridew onmo
gelijk te maken, verklaarde zij en zij
gaf zich geheel aan een uitbarsting
van woede over.
Het zwijgen van Olive deed haar
woede nog meer aangroeien en haar
vuist schuddend, ging zij vlak tegen
over haar staan.
Olive keek geen oogenblik van haar
boek op en was evdn onverschillig
alsof do vrouw niet in de kamer was
geweest.
Zij had wear gedronken; Olive kon
den brandewijn ruiken en daaruit
maakte zij op, dat Merridew even weg
was gegaan. Maai' de deur was zorg
vuldig gesloten.
Een uur na den gewonen tijd \va-
<ron de borden en scbalen nog niet
gehaald en toen juffrouw Tisley ein
delijk kwam, had zij zich blijkbaar
■mist behulp van de brandewijnflosch
klem tijd gedood.
Zij was in dat stadium waarin eon
■gesprek met iemand bijna even op
windend is als de drank zelf. En een
opmerking, diie zij zich liet ontvallen,
oen sombere toespeling over de wij
ze, waarop Olive behandeld zou wer
den bracht haai' er toe de vrouw
vrijuit te laten spraken.
Een nietigheid je was voldoende om
het wijf aan het spreken te krijgen
ever hetgeen Olive te wachten stond.
Dus je wou zeggen, dat je zijn
vrouw niet bent Jo denkt zeker, dai
je heel verstandig bant, uietr Maar
•het zal je niets helpen. Dooden kun
nen niet praten. Begrepen En. hoe
knap jo ook denkt te zijn on hoe slim
om het huis uit te sluipen, als
iemand je den rug heeft toegedraaid
je zult dan eYeiimiu iets kunnen
zeggen als ieder ander.
Toch ben ik nog lang niet dood,
en ik zal blijven leven om te vertel
len, welk aandeel je hier in gehad
hebt on ik zal zorgen, dat je gestraft
wordt ook, zei Olive met dreigenden
blik.
Je zult al heel hard moeten
Schreeuwen om van onk.ler uit een
mijnschacht gehoord te worden. Jij
met jo „ik zal zorgen, dat je gostrait
wordtJo schijnt te denken, dat wij
allemaal dwaas ziju.
Ga hoen, en spreek geen onzin
ovöt een mijnschacht.
Onzinschreeuwde de vrouw
buiten ziclizelf van woede. Ais jo
daar eenmaal maar benedon bont
je kunt het zien van dit raam uit als
jo niet te lui bent er uit te kijken
als je daar eenmaal maar beneden
bent, dan zal het wel uit zijn met je
praatjes.
Je zeurt, vrouw. Er kunnen geen
menschen vermoord worden, zonder
dat de moordenaars ontdekt worden
en opgehangen.
CV V qro: ...'Igdré
