KWARTJES
ADVERTENTIEN
VRAAC-EH-AAHBODS
ADVERTENTIEN:
1-6 RECELS 25 CENTS
3PLAATSINCEN F0.50
BIJ VOORUITBETALING
Rubriek voor Vragen.
Uit de Omstreken
Onze Lachhoek.
Binnenland
Letteren en Knnst
nueer beoefend word dan thans. De
gymnastiekvereenigingen moeten z. i.
■daarom gesteund worden.
Het voorloopig bestuur zal statuten
en reglement ontwerpen, en binnen
kort weder een© vergadering beleg
gen.
De boer KLeynemborg bracht ten
slotte hulde aan do pars on an, die
den stoot gegeven hebben om deze af
doe! in g op te richten. (Applaus).
Hierna werd de vergadering ge
sloten.
POSTZEGEL-AUTOMAAT.
De heer W. Eggink alhier, heeft een
postzegel-automaat uitgevonden, wel
ke deze week, bij wijze van proef, ten
postkantore alhier, in werking zal
svordon gesteld.
Voorloopig worden slechts 5 ets.
postzegels in dezen automaat ver
krijgbaar gesteld. Het toestel is voor
tien van drie gleuven, .zoodat men
kan betalen met 1 stuiverstukje, 2 hal
ve stuivers of 5 enkel© centen.
Vrije-enorde oefeningen.
Op 't te Amsterdam gehouden exa
men slaagde onze stadgenoote rnej. A.
M. Froger.
Geabouneerden hebben bet voorrecht
rragen op verschillend gebied, mite voor
beantwoording vatbaar, in te teadeu bij de
Bedactle van Haarlem'# Dagblad, Groote
Houtstraat 63.
Alle antwoorden worden geheel kosteloos
gegeven en, voor zooveel mogelyk is, den
dag na de inzending.
VRAAG: Half October heb lk een
fiets gekocht en nu krijg ik 2 Nov.
een aanslagbiljet om voor 12 maanden
van dit jaar te betalen. Is dit recht
of niet?
ANTWOORD: Die aanslag Is onjuist.
Wie vóór den 30en Juni 'n rijwiel be
zit, moet voor 12 maanden van dat
jaar betalen, krijgt hij het na SO Juni
dan voor 6 maanden. U kan dus recla-
VELSEN.
Openbare vergadering van den ge
tneenteraad van Velsen, op Dinsdag
17 November 1908, voormiddags 10 1/4
uur.
Agenda:
1. Ingekomen stukken.
2. Onderzoek geloofsbrieven nieuw
gekozen leden.
3. Bezwaarschrift levering van
brandstoffen.
4. Adres directeur en leoraren Bur
ger-avondschool om Instelling van
een Kerstvacantie.
5. Adres afd. Ken nemer land Bond
van Ned. Onderwijzers in zake het on
derwijs ln handwerken.
6. Adres Witte Kruisaldeellng Vel-
ben om kosteloos gebruik van een
schoollokaal te IJmuiden.
7. Adres mej. D. de Boer, verlos
kundige te IJinuiden om een verhoog
de toelage uit de gemeentekas.
6. Voorstel vestiging telephoonkan-
toren aan de Jan Gij zenvaart en te
Velseroord.
9. Voorstel om aan den heer C. G.
Dekker f 40, toe te kennen voor liet
houden van een cutsub in paarden
kennis.
10. Regeling verplichte schoolverga
deringen.
11. Verordening ziekte-verlof Direc
teur en leeraren Burgeravondschool.
12. Verdeeling der gemeente ln afdee-
Ilngen voor verkiezing van leden der
Kamer van Koophandel en Fabrie
ken.
13. Onbewoonbaarverklaring van
pcrceelen.
14. Eervol ontslag onderwijzer her-
halingsonderwijs (dorp Velsen).
15. Verordening op de heffing van
hoofdelijken omslag.
16. Benoemingeni
a. Lid commissie wering Schoolver
zuim Velsen;
b. Idem gas- en waterleiding;
c. Idem steigers Noordzeekanaal;
d. Voorzitter en leden stembuneaux
verkiezing Kamer van Koophandel en
Fabrieken.
EéN SIGAARTJE.
Jansen gevoelt zich niet lekker, en
laat den dokter komen. Deze onder
zoekt hem, schrijft wat voor, en met
do knop van de deur ln de hand:
En denk erom, meneer Jansen, één
sigaar daags:
Den volgenden dag komt do dokter
terug, en vindt den patiënt eer ver
slechterd. Zeker niet mijn voor
schriften opgevolgd, moppert hij.
U moet het zelf weten, meneer
Jansen, maar wilt u er gauw af zijn,
dan iederen dag maar één sigaartje
na den eten.
Maar dokter... begint Jansen.
Niets te dokteren valt de an-
dor in precies doen wat ik zeg, en
anders kunt u mij evengoed missen.
Den dag daarna is de dokter nog
slechter te spreken over zijn patient-.
Ik wordt toch zoo akelig, dokter,
van die sigaar, zegt deze.
Akelig? vraagt de dokter.
Ja, dokter, ik heb vroeger nog
nooit gerooktl
EEN TELEFOON-GRAP.
Een veearts In Den Haag, werd de
zer dagen opgebeld per telefoon en
het volgende gesprek ontspon zich:
Allo! spreek lk met den veearts
X.?
Jawel mijnheer.
Och, mijnheer, mijn paard moet
iets mankeeren. Het houdt voortdu
rend twee van zijn pooten omhoog,
en kan die niet op den grond zetten.
Wat zou dat zijn?
U begrijpt dat het mij niet mo
gelijk is, daarop zoo in eens te ant
woorden. Ik zou het zelf moeten zien.
Zal ik uw paard eens komen onder
zoeken?
ten slapen, ln éen minimum van tijd
verrot waren en in stukken vielen.
Overdag kon men op de binnenplaats
zitten of staan; doch daar San Carlos
in de tropen ligt, waren er maar en
kele uren van den dag, dat men een
weinig schaduw had. Tegen den mid
dag, als de zon loodrecht boven het
hoofd stond, was men wel genood
zaakt zich in het vunzige hok in vei
ligheid te stellen.
't Ei'gste was het des nachts. Des
avonds te zes uur werden de gevan
genen in de krocht opgesloten. Dan
was er niet de minste ventilatie ln
het hok, waar zooveel menschen, waar
onder grijsaards en zieken, sliepen,
hoestten, zweetten, enz. enz. De zwa-
re boeien, die aan de voeten het rus
tige liggen belemmerden, verjoegen
reeds den slaap; maar meer nog het
onophoudelijk roepen der talrijke
schildwachten, die elkander uit den
slaap moesten houden door steeds
herhaald tellen, en boven het bruisen
der zee uit' elkander toeriepen: Een...
twee... drie... en zoo verder. Eens kon
generaal Paredes het niet langer uit
houden en maakte zich met behulp
van papier, stijfsel en een bezemsteel
een soort olifantstromp. Hij legde
zich bij de traliepoort en stak de tromp
naar buiten en trachtte zoo een wei
nig versche lucht machtig te worden.
Doch wijl het toestel veel geleek op 'n
belsche machine, werd het den vol
genden dag bij de Inspectie meegeno
men en vernietigd.
Eenmaal werd aan generaal Para
des gedurende 35 dagen verboden bui
ten het vunzige hok te komen. Zoo
moest men wel ziek worden. Er waren
er dan onder de gevangenen, die het
niet uithielden, grijsaards en zwak
ken, die in hun ketenen stierven.
Weer lag er een te sterven. Hij
U zult me een groot genoegen vroeg een priester. Er was
doen!
Welk adres?
Noordeinde.
Uitstekend. Welk nummer?
Geen nummer. Ik heb geen num
mer.
Dat is vreemd. Met wien heb ik
dan het genoegen te spreken?
Ik ben Willem de ZwijgerI
Do telefoonjuffrouw begreep niet
waarom de eene abonné in eens zoo
afbelde. Ze had te weinig van het ge
sprek gehoord om te begrijpen dat het,
bokende ruiterstandbeeld vóór het
Koninklijk paleis bedoeld werd.
DE VERKEERDE WEG.
Zoon. Ja, papa, ik wil trouwen,
ik wil mij zelfstandig maken.
Vader. En wil je daartoe trou
wen?
der Boldtjen) betreurde verscheidene
leden ten reerete het onvoldoende van
's Ministers voornemens de aflossing
der kader-quaestie wordt door do 4 1/2
ton. die dit w. o. jaarlijks vraagt, wei
nig gediend.
Verscheidene andere leden wezen
er op. dat de nieuwe regeling ook
veel goeds bevat. Intusschen ver
wachtten zij, dat de Minister na ken
nisneming van de bestaande bezwcu-
ren, zich geneigd zoude betoonen zijn
voornemens alsnog op verschillende
onderdeelen to wijzigen en aan te
vullen. Gaarne zouden zij zien, dat
de wenschen der onderofficiers-ver-
eentging „Ons Belang" in gunstige
ovei weging werden genomen.
Een pantal leden verwachtten van
den voorgestelden maatregel de ver
betering, welke met inachtneming
van de noodige zuinigheid bereik
baar is.
Vele leden drongen aan op regeling
van de rechtspositie van het kader.
Voorts werd ex op aangedrongen,
dat voor de bereden wapens de oplei
ding van officieren uit het kader zou
worden hersteld.
D"s verbetering der salarissen, die
de Minister wenscht ln te voeren,
werd ln de eerste plaats onvoldoende
geacht. Een mildere regeling zou zon
der kosten voor het Rijk te verkrij
gen zijn door Inkrimping van het be
roepskader, dat geleidelijk door mi
litiekader zou kunnen worden ver
val gen.
Andere leden meenden, dat inkrim
ping van het kader zou gevonden
kunnen worden bij doelmatige ar
beidsverdeling.
Sommige leden meenden, dat in
voering van het capitulantenstelsel
hoogere opvoering van de soldijen zou
mogelijk maken.
Door sommige leden werd 's Minis
ters stelsel, om vooral die rangen
aantrekkelijk te maken, welke door
da besten der onderofficioren worden
bezet, toegejuicht, terwijl verscheide
ne andere leden zich er minder inge
nomen mede verklaarden.
De verhooging, toegedacht aan die-
EEN JAN STEEN
Da Waspikscho correspondent der
N.-B. meldt
Een drietal hoeren uit deze ge-
ïnoante zün hij toeval in het bezit ge
raakt eoner schilderij, die volgens
deskundigen, zeer waarschijnlijk een
„Jan Steen" is.
Het stuk is geschilderd in 1666 en
B'jelt voor „kinderen, zoepballen bla-
Bende". Zelfs voor niet deskundigen
volt onmiddellijk op de overeenstem
ming zoowed in groepeering als colo
rist van dit stuk met de werken van
genoemden meester.
Naar wij uit zekere bron vernemen
tal aan een alleszins bevoegd deskun
dige worden opgedragen de herkomst
van deze schilderij vast te stellen.
digheid. Hij wist, dat hij beroemd
was en toch ging hij er niet buitenge
woon groot op.
Mevrouw Dujardin liet steeds op
kaartje er bij drukken „geboren
Jonkvrouwe de Boerda". Zij vereerde
haar echtvriend als een held en hij
behandelde haar met eerbied.
Tegenwoordig is Antolne Dujard»n
lid der Kamer an burgemeester dc-r
stad en wordt door de bevolking ver
eerd, omdat hij liet lijk heeft ontdekt
van mijnheer Bourlmei.
Zijn hond wordt oud en verslijt zijn
leven ln een vergeten huikje van het
koetshuis, en toch heeft HIJ eigenlijk
het lijk van mijnheer Bourlmei ont
dekt.
G.Centr. ')i
NEDERLAND EN VENEZUELA.
CASTRO's GEVANGENIS.
In een brief uit Curasao aan De
Tijd wordt weer een relaas gegeven
aangaande een Venezolaan, die door
Castro in de beruchte politieke gevan
genis, het fort San. Carlos, Is opgeslo
ten.
Nog slechts zeer kort geleden,
verhaalt de briefschrijver was op
Curagao de heer V. SpinettI, die de
functies uitoefende van handelsagent
van Venezuela op Bonaire. Deze heer
rocg aangeneraal Castro verlof om
naar Venezuela te mogen terugkee-
ren, gelijk Iedereen dit tegenwoordig
doen moet. Het speciaal verlof werd
toegestaan en de heer Spinetli begaf
zich naar La Guayra. Daar aangeko
men, niets kwaads vermoedende, en
sterk door zijn speciaal verlof van
den „onverwonnen veldlieer", werd
hij nochtans op last van Castro gevan
gen genomen en zonder vorm van pro
ces naar San Carlos gebracht, waar
tiij nu ln een der krochten van het
fort zit te betreuren, dat hij zich ver
laten heeft op het woord van zulk een
man. Dat is het juist, wat ons, die an
ders gewoon zijn, het bloed naar het
hoofd jaagt van verontwaardiging,
dat zulke dingen geschieden zonder
vorm van proces, 't Is genoeg, dat de
een of ander u beschuldigd van slecht
gezind te zijn jegens de regeering, dat
men een brief aan een vriend onder
schept, of dat er zulk een brief gefin
geerd wordt, waarin op minder vlei-
enden toon over den tegenwoordigen
toestand gesproken wordt, dat, en
minder, is voldoende, om te worden
opgepakt en opgesloten in San Car
los, waar men don ongelukkige met
ketenen van 30 en meer pond belaadt,
om Item daarna misschien voor jaren
te vergeten.
De generaal Antonio Paredes, een
van Castro's mededingers, werd ln
1903 door hem gevangen genomen
en in San Carlos opgesloten.
Hij heeft een beschrijving van dat
fort gegeven, die verschrikkelijk Is. 't
Is een oud, Spaansch kasteel gebouwd
aan den Ingang der baai van Mara-
calbo. Het beheerscht den ingang ge
heel, zoodat geen bootje kan pasaee-
ren zonder onder het geschut van het
fort te komen. De muren zijn ontzag
lijk dik en worden door het water der
zee bespoeld. In die dikke muren zijn
aan den binnenkant bogen. Nu, 't zijn
die bogen „bovedo's" of „calabózo's"
genoemd, die den politieken gevange
nen tot verblijf dienen. Het vertrek
onder zulk een boog ls 4 a 5 meter
lang en even breed, terwijl de hoogste
2 a 3 meter bedraagt. Vochtig zijn
die krochten in hooge mate. In zulk 'n
krocht, afgesloten door een tralie-
poort, die toegan ggeeft tot een bin
nenplaats, worden de gevangenen met
zessen, zevenen of achten opgesloten.
Die,waar generaal Paredes verbleef,
was zoo vochtig en vunzig, dat de
matten, waarop de gevangenen moes
der de gevangenen, oen eerbiedwaar
dig grijsaard, wiens eenige misdaad
was, zich onvoorzichtig over Castro
te hebben uitgelaten. Hij werd geroe
pen; maar moest om den zieke te be
reiken, een touw aan de zware kete
nen binden, waarin zijn enkels gevat
waren; zóó met het touw zijn ketenen
oplichtende, kon hij langzaam gaan
en in die houding diende hij den zieke
de Sacramenten toe. Intusschen werd
de zieke niet van zijn ketenen ont
daan, en stierf kort daarna, beladen
met zijn ijzers. Tot in de verst verwij
derde krochten drong het geschrei
van den broeder des overledenen, zelf
ook gevangene, die hemel en aarde tot
getuige riep, dat zijn broer het niet
verdiend had, aldus als een misdadi
ger met boeien beladen te sterven.
De schrijver verhaalt verder, dat
een andere gevangene, zekere Tall-
hardat, In San Carlos, meer dan 24
uren geketend bleef aan een doode,
die met hem dezelfde ketens droeg.
De Jonge man is er volslagen krank
zinnig van geworden en waanzinnig
gestorven.
Deze mededeelingen zijn voor ons,
Nederlanders, ook daarom van ge
wicht, omdat Castro aan de Curagao-
ers die in Venezuela woonachtig zijn,
weigert rechtstreeks naar hun eiland
terug te keanen. Zij mogen dat alleen
via New-York, hetgeen echter velen
te kostbaar is. Het zou kunnen wezen,
dat er zoodoende Hollandsche onder
danen Ln Venezuela overgebleven zijn,
wanneer eventueel de vijandelijkhe
den beginnen. Wie weet, wat dan hot
lot van die mensclien zal zijn.
TWEEDE KAMER.
VERHOOGING OORI.OGSBEGROO-
TING 1908.
Blijkens het afdeellngsverslag op
hst wetsontwerp tot verhooging der
Oorlogsbegrooting 1908 (verbetering
genen van een bepaalden rang, die
de geschiktheid bezitten voor een
hoogeren tang, vond vrij aJgenieen
toejuiching.
Verscheidene leden waren teleurge
steld, dat het verschil in belooning
van het administratief en het instruc
tief personeel wordt gehandhaafd.
HOOFDSTUK VIII (OORLOG).
Voorloopig Verslag.
Verscheidene leden verklaarden
zich mei het beleid van dezen Minis
ter zeer wel te kunnen vereenigen en
zij kenschetsen dat beleid als vooruit
strevend. Intusschen werd ook door
hen aangedrongen op meer licht be
treffende verschillende belangrijke
punten waaromtrent 's Ministers
zienswijze tot nog toe niet duidelijk
is gebleken. Zoo o.a. omtrenl de sterk
te der lichting, de viermaanders, de
leger-organisatie, den landstorm, het
voorbereidend militair onderricht en
de vooroefening der jeugd.
Uitvoerig werd weer van gedachten
gewisseld over den opleidingstijd, de
herhalingsoefeningen, het kader-
vraagstuk, de sold ijverbetering en de
uitoefening van de burgerrechten ook
door de militairen.
Sommige leden gaven te kennen
hun oordeel over het beleid van dezen
MIt i&ter vooralsnog niet gunstig te
kunnen beoordeelen, omdat dat be-
le;d tot nog toe bij hen niet den »m-
druk had, kunnen vestigen, dat de
Minister de noodige leiding geeft aan
de wijze, waarop onze legermacht zal
werden hervormd.
Anderen verklaarden sveer niet in
te zien dat doel en richting onzer
loprrpolitick onzeker zijn.
HOOFDSTUK I (ALGEMEENS BE
SCHOUWINGEN).
Memorie van Antwoord.
De Regeering waardeert den toon
van rustige gedachtenwisseling, die
daarin klinkt en verheugt zich over
de betuiging van waardearlng der
hoi-ding van het kabinet, welke als
verzoenend 1s aangemerkt?
kabinet niet gedacht, het tegenwoor-
d:g kabinet gevoelt zich homogeen
met dat van 1901 en heeft zich op het
zelfde standpunt gesteld. Van eenig
verschil van streven met de beide vo
rige kabinetten der rechterzijde is het
tegenwoordig kabinet zich niet be
wust en het heeft dit duidelijk uilge-
sprokon. De Regeering meent, dat het
niet op haar weg ligt eenige antithe
se, noch die van geloof, noch die van
ongeloof, noch eenige andere voorop
te stellen.
Hot kabinet wenscht, gelijk 't reeds
op 10 Maart verklaarde, door de toe
passing zijner beginselen zooveel mo
gelijk bevrediging te schenken, en
dat lied geen groote hervormingen
heeft aangekondigd, kan geen be
vreemding wekken, meent de Regee
ring. Zij doet wat zij kan om eenige
bescheiden hervormingen tot stand te
brengen. Meer omvangrijke hervor
mingen zullen eerst tn de volgende
periode kunnen worden ter hand ge
nomen.
Op de quaestie van het heemgaan
van het vorig kabinet is reeds geant
woord o.a. op 22 October j.l.
Dat do Ministers der Militaire De
partementen niet bij eene der partijen
van de rechterzijde noch bij eenige
andere partij waren aangesloten, is
geen abnormaal verschijnsel. Dat is
meer het geval geweest en er is geen
bezwaar van ondervonden. I
De stelling, dat dit kabinet niets
voor het voik en alles voor de leger-
veisterking wil doen, kan niet wor
den aanvaard.
Me» eenige bevreemding werd ver
nomen de klacht, dat vau werkzaam
heid op het gebied der sociale her
vormingen lot dusver niets bleek.
Op de van verschillende zijden ge
vraagde 'inlichtingen antwoordt de
Regeering, dat het niet op haar weg
ligt een stembusprogram te leveren,
en dat een Pegeeringsprogram voor
eon parlementaire periode eerst aan
tijdig kan worden geacht, wanneer
die periode is ingetreden.
De vraag, of het nader onderzoek
van het vraagstuk der Grondwets
herziening, waarvan in de Regee-
ririgsverklaring van 10 Maart wordt
gesproken, thans heeft plaats gehad
moet ontkennend worden beant
woord. Herziening van het kiesrecht
acht do Regeering wenschelijk en zoo
lang zij niet door de uitkomsten van
het ondorz >ek betreffende een Grond
wetsherziening van het tegendeel
overtuigd is, is zij van moaning, dat
Gri ndwetsherziening aan herziening
van het kiesrecht behoort vooraf te
ge an
Reeds is bekeDd, dat de Regeering
hare krachten wenscht te wijden aan
de uitbhoididg der ongevallenverzeke
ring, ziekte- en invaliditeitsverzeke
ring en wijziging van de bestaande
regeling der .ongevallenverzekering.
Dj Invaliditeitsverzekering staat
oii den achtergrond, totdat de andere
on.werpen zijn gereed gekomen. Het
beginsel van verplichting zal worden
gevolgd.
De wijzigingen in de Ongevallenwet
zullen, naar de Regeering hoopt, de
Kamer zóó spoedig bereiken, dat be
handeling daarvan vóór die der ziek
teverzekering mogelijk is.
Op het gebied der wettelijke arbei-
deisbescherming is overwogen, eene
wtderlndienlng van liot ingetrokken
ontwerp-Kuype-r
INTERNATIONAAL PRIVAAT
RECHT.
Onder voorzitterschap van den heer
mr. T. M. C. Asser heeft de staats
commissie voor het Internationaal
Privaatrecht eene vergadering gehou
den
Door den voorzitter werd o.a. mede
gedeeld, dat alle Staten, die de on
langs door Nederland opgezegde over
eenkomst van 14 November 1896 om.
Irent het burgerlijk prooesrecht had
den onderteekend, nu ook zijn toege
treden tot de overeenkomst van 17.Ju
li 1905, bestond om de vorige te ver
vangen, met uitzondering alleen van
Ousteprijk-Hongarije. De toetreding
ook van dit Rijk mag intusschen ver
wacht worden. Op 27 April 1909 zal
dus. Indien vóór dien tijd de ratifica
tie plaats vindt, de bestaande over
eenkomst vervangen zijn door de
nieuwe, die haar op vele punten heeft
gew ijzigd en verbeterd.
De overeenkomst van 17 Juli 1905
omtrent het huwelijksgoederen recht,
is op 30 September j.l. door België
onderteekend. De ratificatie ook van
deze overeenkomst (evenals van die
omtrent de curateeele) kan binnen
niet al te langen tijd worden tege
moet gezien.
De voorzitter deelde voorts mede,
dat de regeering, gevolg hebbende ge
geven aan de uitnoodiging van
Di itschland ©n Italië, om te 's-Gra-
venhage eene internationale confe
rentie te doen houden tot het ontwer
pen van oen algemeen wisaeJrecht,
tot de staatscommissie hel verzoek
heeft gericht, zich met het voorberei
den dier conferentie te belasten.
Dit heeft den voorzitter aanleiding
gegeven een vragenlijst (Questionnai
re) te ontwerpen, die bestemd ls om
aan de ter conferentie uitgenoodigde
regeeringen te worden rondgezonden,
ten einde omtrent de daarin opgeno
men vraagpunten het oordeel van
rechtsgeleerden ©n kooplieden te ver
nemen.
Het ontwerp van die vragenlijst is
dqnr de commissie in behandeling ge
nomen en met enkele wijzigingen
goedgekeurd.
Eindelijk heeft de commissie zich
ook bezig gehouden met de uitgave
van het Buitetin der Haagsche confe
rentie en enkele punten van onder
geschikten aard.
's-GRAVENHAAGSCHE MACHINE
FABRIEK.
Naar men verneemt is de 's-Gra-
verhaagsche Machinefabriek, metaal-
en ijzergieterij Spoor en Wijnvoord.
welke ln verband met de daaraan
verleende surséance van betalinv
moest worden stop gezet, waardoor
het talrijke personeel van die fabriek
plotseling tot werkloosheid verviel
ttn ns weder, althans voor een ge-
dertte, in werking gesteld, door de
welwillende medewerking van den
heet E. Deen, lid van het comité ter
bestrijding van de gevolgen der werk
loosheid te 's-Gravenhage, die den
bewindvoerder ln staat hoeft gesteld,
gedurende ©enige weken het werk te
laten afmaken, dat op de fabriek ge-
DK BOOTEN VAN DE „ZEELAND".
tji^ R°tterdamsche corresp. van hel
liDld. schrijft ov&r deze belangrijke
zaak een lang artikel. Allereerst hor.
ï""18'! h3 or aan' 1111 dor'
^ni0r' de lleer Jansen, reeds.,
op 29 Septembor de wenschelijkheid
besprak om de maatschappij „Zee-
i .t,0,verplichton de booten in ons
land to lal on bouwen. Z. i. was do
som van. f 15.000, die d© „Zeeland"
zou verbeuren, indien zij de booten in
t buitenland liot bouwen, te gering.
Do Minister kon er weinig tegen in
alTSf n '|.n,0ft /15-000 meer
als strafbepaling basehomvd worden
midde' om den bouw in
Nederland te verzekeren,
n™* dl> Ter5chiltande sedert versche-
ïul stukken is voorts go-
bleken, dat de redenen van leclini-
solien aard, die om strijd worden op-
oe„ey<m voor de handelwijze van de
ziiTiït i". dECOn rM aJJe llou<thaar
zijn. Het is dan ook, zei me dezerdo-
tSd'SÏ. van do tocsta<>don op
handels- en -industrieel-gebied uitne-
mond op de hoogte Ls, hol is dan geen
quaestie van techniek, maar zuiver
van gevoel. En dit gevoel nu voorde
Nod-orlandsche industrie kan men
mot awmgen vooral dient men daar
in©emgennal© t© zijn opgevoed.
-P' hi?ft de directeur van do
Zeeland die ton slotte den door-
- eeni£e technicus in
het bestuur, niet gehad. Immers na
ten oarriere als marineofficier kwam
hi) m dienst bij de Holland Amerika
o.ijn, die, wat afmetingen betreft.,
zulke eischen hoeft te stellen, dat
daaraan de NedorJandsche scheepa-
bouwindustrie niet kan voldoen en
men vanzelf op het buitenland ls aan-
gewewen. Als gevolg hiervan is de
hSÏ ru uitsluitend mei voor.
treffelijke bmtenlandsche werven
dï™,!,n aai>rakin« geweest en hoeft
daarvoor wel moeten vergeten, dat er
8Nederland werven zijn wier
iiop prijs Besteld.
Hot ligt dan ook voor de haaid, dat
,nu schoensbouwarders liet»,
bend©, het aarsl dacht aan d© werf
hi-i zoolang als walchefdor
HoLland-Amenka Lijn in betrekking
had gestaan, de welbekende firma
Hao-land en Wolff, -on later toen do-
Z9 van t work afzag aan d© Fair
field-werf in Schot,la.nd
Daar komt bij, dat ln mchlbooten
na eanige jaren do ketels, eveneens
van Fairfield afkomstig, moesten
worden varvangen dat dit werk niet
d-oor Faarfield, maar door de Schelde
te Vüssingen weixl verricht, en vol-
o<ns getuigenis zelf van de maat
schappij Zeeland", op uitstekende
wijze. D© directeur van da ..ZeeJund"
beeft dus sedert wel gelegenheid ge-
had eenig© meerdere apprediatio
\oor de Nedertandsche schcepsbouw-
indusi,rie te krijgen, niet het minst
naast zijn eigen doen, nu de Lloyd
nagenoeg uitsluitend te Vlissmgen
bouwt en ook de „Nederland" on de.
Kon. Holl. Lloyd daar ter markt ko
men.
Daartegenover zal allicht worden
opgemerkt dat de „Zeeland" bijzonde.
re ©ischan hooft te stellen, die cnlmi-
neeren m beperkten diepgang en
groote snelheid. Maar daarop kon
don ook worden geantwoord iriöfc
voorbeelden uit den ouderen en n'on
weren tijd. De Nederlandseiie krui-
Bers van het typo „Utrecht" hadden
©ok aan die voorwaarden te voldoen,
Zdj zijn op Nederlandsch© werven gal
bouwd en nimmer is vernomen, dat
deae te dien aanziem zijn to kort ge
schoten.
Trouwens, onze geheel© Neder 1 and-
sche vloot heeft over dc Nederla-nd-
sohe industrie niot te klagen. 'loea
toch de behoefte aan torpedoboolon
van nieuwer typ© zich dood gevoelen,
werden wel is waar d© modellen in
het buitenland gebouwd, maar d©
rest kwam uit Nederland en is altijd
veel beter geweest, dan de producten
van vreemden bodem. Het voorbeeld
uit don nieuweren tijd is liet op d©
werf der Nederl. Scheepsbouwmaat
schappij gebouwd© stoomschip ,,Rum-
pnius dat eveneens weinig diep
gang en veel snelheid hebben moest
en de vorige weck dan ook zijn 15 1/2
mijl heeft gehaaid. Hot spreekt nvts-
dien vanzelf dat, geldt hot ©en grooter
gevraagde snelheid, ook dit vraag
stuk door de Nederlanders is op te
losse®.
De corresp. etedig-t:
Ik heb gemeend deze verschillend©
opmerkingen resultaat van ge-
sprekkon mot verschilloi.ue deskundi
gen nog eens te moeten opschrij
ven, in de hoop, dat zij misschien
nog van invloed kunne® zijn op da
Donderdag te nemen beslissing. Voor-
opgesleld althans, dat blijken zal,dai
<te Nederlanders hebben ingesclire-'
\&a an de direct-'© van d© ..Zeeland'"
niet zelf het wapen in de hand heb
ben gegeven om elders ter markt tör
Me® meldt aan de N. R. Ct. uil
Vlissiïigen
Wij hebben bij de directie van d©
Maatschappij Zeeland een onderzoek
ingesteld naar de juistheid van de
bewering in een ingezonden stuk in
de N. Rolt. Crt., dat de bouw
va® de booten reeds vrij zeker onder
hands is toegezegd aan d© Fairfield
te Glasgow, waarbij tevens word ge»
zegd, dat Nedertandsche werveat
slechts voor de® vorm zijn uitgenoo-
digd, een bewering, die reeds meer-'
malen is geuit. Wij kunnen mededec-
len, dat het een zoowel als hel an
dere absoluut onwaar ls.
Naar „Het Vod.meldt, heeft het
Kamerlid jhr. mr. Van Doorn d.d. 31
October tot den Minister van Water
staat de vraag gericht, of in zake de
niouwe booten van de „Zeeland" reeds
ten beslissing was gevallen en zoo
neen, of de Minister dan bereid was
er op aan te dringen, dat de bouw in
Nederland zal geschieden.
Het is te betreuren zegt het blad
dat de Minister geen termen heeft
gevonden deze vraag op den jongsten
Viagendag (Vrijdag) te beantwoor
den, daar de eerstkomend© Vragen-
dag plaats heeft na de vergadering
van commissarissen der „Zeeland",
in welke bijeenkomst de beslissing
vermoedelijk zal vallen.
Aan een frontverandering heeft het declteltjk gereed was.
