scorrs KINKHOEST EMULSION deü door degenen die een kraentige Vloot wenschen. Het gevechtuwaardig materieel: 3 pantserschepen, 15 torpe dobooten (Ophirs) en 1 onderzeeschip, was daarom nog niet slagvaardig. De opleiding van de manschappen leed daaronder, want zij geschiedde groo- tendeels op stilliggende schepen, niet aan boord van de in dienst zijnde schepen. Spr. bepleitte den bouw van kazer nes.ter vervanging van de wachtsche pen, die ongezond waren, wegens ge brek aan ruimte, licht en lucht. Na het materieel, het personeel. Te leurstellend was, dat de Min. de ge- Vraagde aalarisverhooging voor het mindere personeel afwees. Hij kwam er tegen op, dat door verhooging een certificaat van goed gedrag noodig was, van goed „militair" gedrag en als zoodanig werd bv. niet beschouwd deelneming aan de organisatie De salarisregeling der onderofficieren Was onvoldoende voor de gehuwden, belangrijker was evenwel de geheele behandeling, de rechtszekerheid van het personeel, waarover spr. ten vo- irlgen jare uitwijdde. Eerbiediging Van de politieke, was evenzeer noodig als van de godsdienstige overtuiging (verbod van het „Anker", kiesrecht meeting te 's-Gravenhage). De vijan dige houding moest opgegeven worden tegen den Matrozenbond, wiens actie Veel moreel nut had, gelijk in zake kinderwerving was gebleken. Het bezoek der Jongens aan het ge bouw van den Bond moest toegelaten Worden, naar meerdere ontspanning Voor het mindere personeel moest wor den gezoch.t Daardoor kan men de menschen buiten de plaatsen van ver leiding houden. Dan zou men ook minder verloop'hebben onder het beste personeel, welk verloop thans nog toe nam. Want dit liep er op uit, dat men Jongens van 17 jaar zou moeten ge bruiken om de bemanningen te com- pleteereu, in oorlogstijd. Dat was ïchande! Daaruit bleek de desorgani satie der Marine. Aan dat wanbeheer moest een einde komen. De Voorzitter deelde mede, dat de beer Hugenholtz zijn motie in zake de kinderwerving had ingetrokken. De heer Duymaer van Twist stemde niet onvoorwaardelijk in met 's Mi nisters plannen, speciaal ten aanzien van de geestelijke eD stoffelijke belan gen van het (personeel. Z. i. sloeg de Min. niet den goeden weg in om misstanden weg te nemen. Wat het materieel betrof, achtte hij den aan bouw van torpedobootjagexs noodza kelijk, niet goed besteed evenwel het geld voor de verwapening der Korte- ïiaer. Met den bouw der torpedoboot- vernielers mocht niet langer worden gewacht; spr. was dus tegen uitstel, hoewel hij niet inzag waarom de boo ten van den Min. 2 ton meer moesten kosten dari die welke de Marine-com missie aanbeval. De spr. was getrof fen door de berichten omtrent de im moraliteit bij de Marine. De verkla ringen des Min. waren niet gerust stellend en met blijdschap vernam 6pr. de voorgenomen maatregelen des Ministers. Hij was dankbaar doch biet voldaan, want hij had het inzon derheid tegen het passagieren. Nadat een nominatie voor een va cature in den fioogen Raad aldus Was samengesteld 1. advokaat mr. B C. J. Loder, te Rotterdam2. Raadsheer mr. Bosch, te 's-Hertogen- bosch, en 3. mr.Teilegen, vice-presi dent der rechtbank te Rotterdam, kwam de beer Thomson aan 't woord, die vele bezwaren van den heer Hu genholtz deelde en de meening ver dedigde, dat eenheid in ons defensie- stelsel alleen verkrijgbaar was door één departement van landsverdedi ging. Groot materieel wilde spreker niet toestaan, wel klein. De' heer Verheij was speciaal den aanbouw oen er tweede onderzeeboot welgezind en meende, dat men niet moest bouwen om de werven aan den gang te houden. Hij zou niet alle „oud roest" willen prijsgeven, speci aal voor de opleiding, al was er ook op de organisatie der Marine te be snoeien. Te sterke „zedelijke curatee- le" op het personeel zou hij afkeuren. aan oun een proef te nemen mei hel gelegenheid geven aan gehuwden om thuis te eten. Heden 10 1/4 voortzetting. Des avonds werd de begrooting van Financiën behandeld. Een groot aan tal sprekers bracht een nog grooter aantal onderwerpen ter sprake, aan elk waarvan minister Kolkman eeni- ge woorden wijdde in zijn uiitvoerig antwoord. De minister zou den heer Van De venter niet in alles ter wille kunnen z;:n. Wanneer men begint met ai dóe hotelhouders enz. niets te laten beta len tn de personeele belasting, komt er niets in het laad je en is het geen leven voor den minister van Finan ciën. Gelijkstelling met winkeliers wil de minister overwegen. Het geheele invoerrecht op nood- muscaat en foelie kan de minister niet prijsgeven. Zulk een cadeau is niet noodig. Het ts met het ontwerp- Harte gegaan, gelijk het zoo dikwijls gaat. De levenden werden pas geap precieerd als zij dood zijn. I> Kamer heeft overigens tijd genoeg gehad: dat ontwerp te behandelen. Zoo iang de minister geen equivalent heeft voor de haardsteden, kon hij de belasting daarop niet missen. De circulatie van vreemde munt zal met omzichtigheid worden beperkt na verkregen inlichtingen. Ir Emnrw if dezelfde weg gevolgd ale elders. Spoedige herziening van de vei. op het gedistilleerd zal geschieden voor zoover 's Ministers werkzaamheden dit toelaten. Alle mogelijke facilitei ten warden gegeven voor den invoer binnen de grenzen der wet van 1822. De wenken van den heer Jansen nö* sleede overtuigd., dat dienst, en ambtenaarsbelang bedde dringend be hoefte hebben aan de beoogde wette lijke voorziening, vleit zich met de hoop, dat Uw College bij de regeering in dezen wel op spoed sal willen aandringen. MISHANDELINGEN. Men schrijft uit Tilburg aan „Het Volk", dat een Goirlsch arbeider, die als getuige was opgetreden voor een uitgestotene, beschuldigd van dreige menten, Jegens de marechaussee, door gemaskerde aanvallers ia mis handeld, zóódanig, dat hij thans ln zorgwek kenden toestand verkeert. Vermoed wordt, dat hier betaalde handlangers aan het werk zijn. ONJUISTHEDEN IN HET KAMER DEBAT. De Kameroverzichtschrijver van de „Telegraaf" schreef het volgende In de vergadering der Tweede Ka mer van Maandag j.l. (lees Dinsdag Hond. blz. 844 eerste kolom; hoorden we den heer Van Kol iets zeggen, dat ons zóó vreemd in de ooren klonk, dat we meenden hem te hebben mis verstaan. In de Handelingen zien we nu echter, dat de heer Van Kol wer kelijk heeft, gezegd, wat ons ongeloof lijk voorkwam. Hij zeide namelijk, öwneteïiüd over de kindersterfte „Jaarlijks dalen in Nederland 200.000 kinderen beneden liet jaar in heit graf, dat is 12 pet. van de sterfte." Hoe de hear Van Kol aan doze curi eus e cijfers komit, is ons een raadsel. Volgens hem gaan er dus jaarlijks de niinister ter harte nemen. Hij be- 1.660.000 Nederlanders dood I Als dat tw"felt* of men ooit zal kunnen ko men tot een zoo groofce uniformiteit van taxatie voor de personeele belas ting (mobilair), als de heer Roessingh wenscht. Is men niiet tevreden, dan kan men zich wenden tot de Raden van Beroep. Geen andere oplossing is te geven inzake de Bedrijfsbelasting waar was, zou er spoedig geen enkel Morris, zelfs geen enkel Hollander meer over zijn. De waarheid is, dat de sterfte van kinderen beneden 't jaar in aantal veel kleiner, maar naar verhouding veel grooter is. Uit de jaarcijfers toch van het Centraal Bu reau voor de Statistiek, kan men zien, der coöperatieve zuivelfabrieken, dan j dat in de laatste tien jaar gemiddeld in da Memorie van Antwoord i*. ven. In de wet kan de minister geen maatstaf vinden om de winst te ver doelen. Hij kaai geen invloed uitoefe nen op de aanslagen. De minister waardeert de hulde, hem door den heer Reyne gebracht en zegt niet verder te kunnen gaan in de jpar jaai ongeveer 21.000 kinderen stierven berieden 1 jaar, dat is onge veer 25 pet. van de geheele sterfte. Deze cijfers zijn zeer zeker nog treu rig hoog, maar ze zijn geregeld dar lende, en dat is een gunstig verschijn sel. Men ziet nu echter, hoe deze ge tallen afwijken van die, door den vrijstelling van landbouwwerktuigen. heer Van Kol in het parlement ge- De statistieken van ons uit- en door voer worden verbeterd. De minister aanvaardt ook dank baar de nulde, hem door den heer Sm een ge gebracht. De tegenwoordige methode van sehepenmeten onder vindt geen bezwaar. Bij valschheid in registers der staatsloterij zal de schuldige collecteur wordar. ontsla gen. Het wetsontwerp betreffende inkoop van zijdelingsche diensten voor pen sioen is binnen een paar maanden te wachten. Voor tijdelijke diensten houdt de Minister vast bij inkoop bij aanstelling. De visscherij wil de mi nister blijven verpachten aan parti culieren. Op de gegeven wenken van den heer Schaper omtrent de opneming van arbeidsvoorwaarden in de pacht- contracten zal worden gelet. De vis scherij kan niet voor 1 Maart worden geopend, omdat er dan nog geen visch is. De arbeiders, eenmaal met visschen begonnen, behouden hun sa laris. De wenken omtrent het rentambt Hulst zal de minister met belangstel ling lezen. Verkoop van kleine per- ceelen domeingrond geschiedt reeds. De behandeling der artikelen ver- eischt geen bijzondere vermelding. De begrooting werd tegen 12 uur 30 des nachts goedgekeurd. RECHTSTOESTAND DER BURGER LIJKE AMBTENAREN. Aan de Tweede Kamer der Staten- Generaal is door hei bestuur van den bond ter verkrijging «ener wettelijke regeling van den rechtstoestand der burgerlijke ambtenaren, een adres ge-' zonden naar aanleiding van de me morie van antwoord op het voorloo pt" verslag der staatsbegrooting (Hoofdstuk IV) met het verzoek eeni- gen aandrang op de regeering te wil len uitoefenen, opdat aan de bewer king der definitieve voordracht, waar van deze memorie van antwoord spreekt, eindelijk eens begonnen worde. 't Is nu welhaast zes jaar geleden zeggen adressanten dat de hoo gs wenschelijkheid van eene wettelij ke regeling van den rechtstoestand dei' ambtenaren door regeeriiLg en vertegenwoordiging erkend werd. Het Evenals andere sprekers raadde hij bestuur van den bond voornoemd, noemd, on die zóó abnormaal zijn, dat iedereen ze direot kon controlee- ren. TENTOONSTELLING TE BRUSSEL IN 1910. Maandagnamiddag werd in Am sterdam eene vergadering belegd van eenige kunstmj ver aars en belangstel lenden door den heer Jac. van den liosch, lid van het comité van actie, hetwelk op initiatief van den voorzit ter der Maatschappij van Nijverheid voor eenigen tijd werd gevormd ter behartiging van de Nederlandsche be langen op de tentoonstelling te Brus sel. De heer Van den Bosch deelde den aanwezigen mede, dat reeds bij het Comité van Actie in de afdeeüng Kunstnijverheid toezeggingen waren ingekomen voor ruim acht honderd vierkante meter vloeroppervlakte en twee bonderdvijltig meter wandopper, vlak. Hoewel ook in verband met den kor ten tijd, dat het comité in werking is, deze cijfers belangrijk zijn te noe men, weid het toch wenscbelijk ge acht dat een te vormen afdeelings- cornmissie deze aangelegenheid ver der zoude ter hand nemen. Na eenige gedachtenwisseling werd besloten een dergelijke commissie te vormen, waarin zitting namen de heeren \V. F. IL de Blócouxt, direc teur van „De Woning" te Amster dam, Jan Brom, kunstdrijver-goud smid te Utrecht, Nap. Ie Grand, di recteur van het Modelhuis te Amster dam I. M. Lob, directeur der plateel bakkerij „De Distel" te Amsterdam J A. Pool, directeur van „Onder den St. Maarten" te HaarlemE. A. von Saher, directeur der School voor Kunstnijverheid te HaarlemR. P. J. Tutein Noltbenius, voorzitter van het departement Amsterdam der Maat schappij van Nijverheid en H. J. M. Walenkamp, architect te Amsterdam. Deze commissie had den heer Tutein Nolthenius tot voorzitter en den heer Von Saher tot secretaris, waarna een circulaire werd opgesteld, welke ten spoedigste aan belangstellenden zal worden gezonden. Mochten sommige konstnij veraars deze circulaire niet j ontvangen, wat wegens den grooten i spoed, waarmede alles moet geschie den, zeer wel mogelijk is. dan kunnen 1 zij rich direct tot den heer Von Saher wenden, ter mededeeling hunner voor waardelijke deelneming ln deze af deeüng der Tentoonstelling. VALSCHE ACCEPTEN. De vorige week vervoegde zich aan het kantoor van t Noord-Hollandsch Landbouwcrediet, te Delft, een land bouwer uit Stompwijk, die zesduizend gulden wilde opnemen. Hij had twee borgen bij zich. De opgegeven namen bleken bij onderzoek van gegoede per sonen te zijn, tevens bleek, dat d gegoeden zelven van niets wisten. Dinsdagmorgen kwam heit drietal terug. Zij -toekenden met de opgege ven namen heit accept en toon zij het geld tn ontvangst zouden nemen, sprong de politie, die verscholen was, toe en arresteerde hen. De eene borg was zwager van den hoofdaanlegger en als arbeider bij dezen in dienst. De tweede was een arbeider uit Leiden, allen menschen, die niet veel te verlie zen hadden. EEN SCHIPBREUK? Uit het IJ is een flesch opgevischt, waarin zich twee briefjes bevonden, in het Fransch geschreven. Op het eene stond „La mer du Nord, 11 Nov. 1908. Dieu aid ons nous" (Noord zee, God helpe onsen aan de achterzijde: Jacq. Boucher. Le vais- seau Espère". (Het schip De Hoop). Op het andere las men „l'Espère 108 1908. Le vaisseau est perdu. (Het schip is verloren) Jean Boucher." EEN AARDIGE St.-NICOLAASGRAP. Op een der Amsterdamsche zuster scholen had een onderwijzeres aan de kinderen de komst van St. Nicolans ln een der hotels meegedeeld. Een der leerlingen, Willem B., schreef thuis dezen brief: Hoog eerwaarde bisschop Ik heet Willem B... Ik woon... no. 3 hoog. Ik mijn zus jes en broertjes zijn het beelen jaar zoet geweest en nu hopen wij dat u -eens niet zult vergeten ik vraag u een mooie zabel en geweer voor mijn broertjes een paard en wagen voor mijn zusje een mooie pop voor mijn kleine zusje twee mooi eieren opdat ze spoedig sterg mak wezen. Goed St. Nlcolaas ik hoop dat ik liet van u krij gen mag dag goede St. Nikolaas. Willem B... Met een onwrikbaar geloof in zijn hart en zijn brief in zijn hand, met „Eer waard-e St. Nikolaas", plus den naam van het hotel, waar de heilige man was afgestapt, op het adres, be gaf Willem zich op weg naar bedoeld hotel en wierp het verzoekschrift in de gang. De portier bracht het den hotelhouder, en deze zou wel geen menschenhart, noch eenigen zin voor humor hebben moeten bezitten, om het smeekschrift niet den Sint aan te bevelen. Intusschen wilde hij zich eerst vergewissen of de schrijver juis te inlichtingen had verstrekt Hij zond dus een van zijn bedienden naar het opgegeven adres. Alles in den brief was echt, en bovendien kwam de afgezant te weten, dat een Zuster-on- derwijzeres op school het afstappen van den Sint aan het hotel in quaes- tie had verteld. St. Nlcolaas' besluit stond daarop vast: op strooi-avond ontving Jan zijn „zabel en geweer'-, de broertjes kregen him „paard en wagen", het grootere zusje kraaide van de pret over de mooie pop en kleine zus kreeg niet alleen twee „mooie eieren", maar aan de geschen ken was nog een gift ln geld toege voegd voor versterking van kleine zus, want thuis „zat het 'r niet an", daar waren bange zorgen. Willem stond niets verbaasd, dat zijn wenschen werden vervuld. Dat wist hij zoo zeker, dat hij niet naar bed te krijgen was op het gewone uur. Immers, St. Nicolaas had 's middags een van zijn bedienden gestuurdl Eer gisterenmiddag gingen Willem en zijn grootste zus samen St. Nico laas ln het hotel bedanken. Ze trof fen het niet: de heilige bisschop was uitgereden, om nog meer gelukkigen te maken; maar de hotelhouder be loofde hun complimenten en bedank jes te zullen overbrengen en hij schijnt iets van den aard van St. Ni colaas beet te hebben liet den klei nen eenige versnaperingen geven. Hij zou dat wel op de rekening zetten van zijn doorluchtigen gastl Nu moesten die wijsneuzen op school nog 'reis zeggen, dat er geen SL Nico laas was, rie pJan in heilige veront waardiging uit. Hij zou zeil (Tijd). PROVINCIALE STATEN- VERKIEZINGEN. DEN HELDER. De liberale kiesver- eeniging heeft voor de Provinciale Staten (vacature O. S Jaring) eaudi- daat gesteld den hoer J. J. Verfaille. DOOR EEN ELBCTRISCHEN SCHOK Een werkman verrichtte eenige re paraties aan de kachelpijp die uiL steekt boven het dak van het tijdelij ke plaatsbureau van het Weesper- poortstation te Amsterdam. De pijp schoot los en viel op de draad der gemeentetram. De werkman, die de pijp bleef vasthouden, kreeg hierdoor een zoo hevigen electrischen schok, dat hij van het dak tuimelde. In hoogst zorgwekkenden toestand werd de ongelukkige naar het politiepost huis op liet Weesperplein gebracht en vandaar per rijwielbrancard naar het O. L. V. gasthuis. EEN INBREKER GEPAKT. De Groningsche politie heeft ge lijk we reeds izi 't kort meldden een gevaarlijken inbreker gepakt, zekeren M., vroeger geëmployeerde bij een handelszaak te Groningen, waar de zen zomer werd ingebroken en uit een brandkast niet behulp van sleutels, die vooraf uit dv lessenaar waren ge nomen, een bedrag van ruim 2500 in bankpapier en specie ontvreemd. Tegen M. bestonden reeds lang veer. moedens bij de politie, die hem in de gaten gehouden hes-ft en zooveel be wijsmateriaal tegen hem verzamelde, dat hij thans bij een verhoor moest bekennen de dader te zijn. Van liet gestolen bedrag werden bij visitatie aan den lijve nog 1792 te ruggevonden, welke som in de voe. ring van zijn jas was verborgen. M. werd in hechtenis genomen en ter be schikking der justitie gesteld, POSTDIEFSTAL. Uit een postpakket, verzonden door de firma Citroen, Sarphatistraat 113, te Amsterdam aan G. Schaap te Bols- ward, zijn ontvreemd 6 massief gou den heeren horlogekettingen. GOED AFGELOOPEN. Na afloop van een jachtpartij zou een der heeren in een koffiehuis te Terschuur, gemeente Barneveld, zijn geweer, dat, naar hij meende, onge laden was, wat schoonmaken, waar om hij aan een der dochters van den caféhouder vroeg hem hiervoor een doek te willen geven. Nauwelijks was het meisje opgestaan, of een schot ging af, juist in de richting waar de dochter een oogenblik te voren geze ten had. Thans doorboorde het schat een dikke eikenhouten deur, gelukkig zonder iemand te treffen. EEN NATUURWONDER. Een Groningsche. courant vertelt van een eendendiefstal, waarbij acht renden verdwenen, die „waarschijn lijk door anderen dan poeliershanden hun zwanezang zullen hebben gezon- m". Men stelle zich zulke curieuse zin gende eenden voor, met een paar handen voor den snavel bij wijze van scheepsroeper I En dan geen eende-" maar een „zwanezang" 1 (D. Ct.) OPLICHTING. Naar de Tijd meldt, vervoegde zich aan de pastorie van de „Posthoorn" te Amsterdam, een net gekleed© da- me, zich noemende „mevrouw'" W...., voorgevende te wonen in de Haarlem merhouttuinen. „Zij was oogenbiikke- lijk in g-eldelijken nood zij had haar naaimachine verpand meteen rijksdaalder was zij geholpen." Een Ingesteld onderzoek bracht aan het licht, dat voornoemde dar_e(?) aan't opgegeven adres niet woonachtig was. BRANDEN. Dinsdagavond brak brand uit in een woning, gelegen achter het post kantoor te Gouda. Een aantal brie venbestellers trachtten nog wel het vuur in den beginne met emmers wa ter te stuiten, doch dit mocht hun I niet gelukken. De inmiddels verwit tigde brandweer slaagde er echter in den brand met een slang op de water leiding tot één lokaal te beperken. Het huis was bewoond d-oor den em- balieur en expediteur Binnendijk. Het verbrande was verzekerd. Door het omvallen van een petro leumlamp ontstond Dinsdagavond brand in do woonkamer van den win kelier in klompen Plessius aan den Langen Tiendeweg te Gouda. Hoewel spoedig door buren hulp werd ver leend, brandde de kamer geheel uit en werd ook aan den winkel en de daarin aanwezige goederen belangrij ke schade toegebracht, die door ver zekering wordt gedekt. Dinsdagnacht is een hevige brand uitgebroken in de pannenfabriek van den heer Tichelaar, te Maklcum. Een gedeelte der 'fabriek is behouden. De oorzaak is onbekend. ONGELUKKEN. De arbeider Visser, uit Silvolde, die de vorige week op de fabriek van de heeren Becking en Bongers te Ulft door een gasontploffing zulke ernsti ge brandwonden opliep, is thans, naar wij vernemen, in het ziekenhuis te Terborg aan de bekomen wonden overleden. Te Enschedé is op het emplacement der Staasspoor J. B., terwijl hij be zig was steenen te lossen, door een losse locomotief gegrepen. Hevig bloedende is de man in het Zieken huis opgenomen. Op het stationsterrein te Venlo is de arbeider S. met den rechtervoet onder in beweging zijnde wagens ge raakt, met het gevolg, dat dit li chaamsdeel ernstig gekwetst werd. Dinsdagochtend was de 42-jarige B. H., knecht van bakker R. te Veip, op den Schelmschen weg, onder Rozen- daal (G.) met kar en paard op weg naar Valkenhuizen. Hij liep naast de lcar, toen hem twee huzaren achter op kwamen rijden, waarvan zijn paard zóó schrikte, dat het op hol sloeg en de teugels losrukte, waar door H. zoodanig kwam te vallen, dat o hij den nek brak en onmiddellijk dood was. Maandag viel het driejarig zoontje van den landbouwer Vleeschhouwers to Weert, in een ketel kokend water, en kreeg zoodanige brandwonden dat het Dinsdag na een smartvol lijden is overleden. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 30 Cts. per regel. 4- 4- 4 4 4 44 44 4- 4- 44 4 Bloedbleinen. Als gij het uitschreeuwt van dei pijn neem dan Kloosterkalsem ei hinnen een seconde voelt gij verzach ting, Prijs per pot ƒ0.35, 0.75 en 1.20. Let op den rooden band met bandteekening LL Akker. -M- wykt onmiddellyk voorScolt'e Emulsion. Doctoren, vroedvrouwen en ouders hebben zulks in duizenda brieven verklaard. Scott's geneest door hare in. nerlyke kracht, eene kracht, die alléén in fis MRS gevonden wordt, dank zy de voortref» felyke grondstoffen die aangewend worden in het onvergelykelyk Scott bereidings-proces. De echte Scott's Emulsion wordt en is steeds uitsluitend gefabriceerd door Scott Bowne, Ltd., Londen, volgens hun oorspronkelyk recept en hun onvergelykelyk bereidings-proces. Ten bewyze van het echte preparaat vindt men den naam Scott's Emulsion op de flesch en de verpak king. Bovendien komt op de verpakking voor het handelsmerk vein Scott's Emulsionde Visscher met de Visch. Zonder dit handelsmerk is geen enkele Emulsion de echte Scott's Emulsion. Bij alle apothekers est ds-ogSsten Onze Boekentafel. Wilh. Bölsche, Dierenboek, W. 3. v. Thleme en Cie., Zutfen. le Roy, Van Thales tot Newton, W. J. Thleme en Cie., Zutfen. Joh. W. A. Naber, Van de Revolu tie tot de Restauratie, H. D. Tjeenk Willink Zn., Haarlem. Guido Gezelle, Gedichten, L. J. Veen, Amsterdam. Samuel Falkland, Schetsen, Twaalf de Bundel, H. J. W. Becht, Amster dam. Germ. Heijermans Jr., Wat niet kon, zelfde uitgever. Herm. Heijermans Jr., Een Wereld stad, zelfde uitgever. Henri van Wermeskerken, Smeder Zoon, van Holkema en Warendorf, Amsterdam. Jan Wz. Andenne, Van Kussen en tranen, L. J. Veen, Amsterdam. Laurids Bruun, de Eeuwige, H. J. Becht, Amsterdam. Frans Tulier, Spoorloos Verdwe nen, H. J. W. Becht, Amsterdam. Jacques Hartog, Muziek. Woorden- boek, Blom Olivlerse, Culemborg. De werken van Bölsche is nu juist geen spekje voor ieders hekje. Hij veronderstelt bij zijn lezers een vrij groote mate van algemeene ontwikke ling en zijn nieuwe boek Dieren boek, door Dr. B. C. Goudsmit be werkt, maakt daarop geen uitzonde rinar. Dit wil «venwel niet zeggen, dat er geleerdheid in aan den man wordt gebracht. Integendeel heeft Bölsche zooveel mogelijk er naar gestreefd die te vermijden, omdat het zijn doel was, aan de bezoekers van zoölogische tuinen een boek te geven, dat geen catalogus zou zijn, maar de uitwendi ge beelden samenbond tot een inner lijke gebeurtenis. Natuurlijke historie dus in de volste beteekenls van die woorden. Dit eerste deel houdt dan ook een beschrijving in van de proble matische oorspronkelijke zoogdieren, dan van de vogelbekdieren, buidel dieren, schubdieren, insecteneters, vleermuizen, huidvliegen, en Amerl- kaansche tandelooze dieren, om te eindigen met een inleiding tot de hoefdieren. Daarbij zijn ook de uitge storven dieren zoo duidelijk mogelijk beschreven. Zelfs afgebeeld, want van de platen zijn er gewijd aan den ichthyosaurus, den megatherium of reuzenlulaard, den glyptodon, een uitgestorven gor- deldier enz. Het belangrijke werk be vat verder 20 tekstversieringen. Eigenaardig, dat juist terzelfder tijd Dr. Le Roy voor de natuurkunde deed, wat Bölsche verricht, voor de natuurlijke historie. In een boekdeel beschrijft hij den ontwikkelingsgang van de grondslagen van deze zoo be langrijke wetenschap, de natuurkun de. Hij neemt ons op deze reis mee, beginnende met den oudsten tijd en halt houdende bij de stations Archi medes, Copernicus, Keppler, Stevin, Galilel, Huygens, Pascal en Newton. Dit alles beslaat niet meer dan 300 bladzijden, het is, practisch, van een register voorzien. Het moet voor den schrijver een moeilijk werk zijn geweest, dit alles in zoo luttel» ruimte saam ie persen. Hij zal, meenen wij, in de belangstel ling niet enkel van leerlingen der Hoo- gere Burgerscholen, maar ook in die van ouderen, welke zich het ontwik- kelingsbeeld nog eens klaar voor oo- gen willen stellen, voor zijn inspan ning vergoeding vinden. Het boek van Mejuffrouw Naber is een tweede druk. Dat geschiedkundige werken een herdruk beleven is niet zoo gewoon, dat wij er niet speciaal op zouden wijzen. De bundel bevat levensbeschrijvingen van Madame Campan, Eugénie de Coucy en Leti- zla Ramolino. De eerste was voorle zeres, eerste kamervrouw en penning- meesteres van Marie Antoinette, de tweede was tweede vrouw van maar- schal Oudinot, hertog van Reggio, uit den tijd van den eersten Napoleon en de derde was de moeder van dien heerscher, die aanvankelijk de echt genoot© vqn een Corsicaanschen advo caat, later plaats nam onder de vor sten van Europa, om ten slotte ln 1836 als vergeten ballinge te Rome te ster ven. Drie vrouwen, drie tijdperken. "Aan de laatsten ontleent natuurlijk het boek grooter beteekenls, dan aan de eersten, maar MeJ. Naber had de per sonen noodig, om een indruk te geven van het tijdvak. In Om onsHeeSifl AAS '<te hteu* we bundel gedichten van Guido ge zelle reeds een en ander ontleend. Zoo'n boek van Gezelle is altijd een ware verkwikking. Wie zich in deze sombere dagen zwaarmoedig gevoelt, kan nieuwen levensmoed vinden in het onverwoestbaar optimisme en den gezonden humor van dezen Vlaming. Of de omslag symbolieke beteeke nls heeft, hebben we niet kunnen ra den. JammerriiSfjhet, dat het in zulke foeileelijke kleuren gedrukt is. Bij Gazelle's karakter passen al heel slecht die flauwe bruingeelpaarse tin ten. Drie boeken van Heijermans. Want wanneer deze Schetsen worden aangekondigd als door Falkland te zijn geschreven, dan is dat alleen om dat ze Falklandjes zijn genoemd en dus -als zoodanig bij 't publiek aange name herinneringen opwekken. Want dit is zeker, in dit genre van kleine verbalen, van schetsen is Heijermans de meester. We zouden niemand we ten, die hem in dat opzicht evenaart. Heit is waarlijk een afzonderlijke kunst, en geen geringe, om een toe stand, een milieu, een gebeurtenis, die meestal op zichzelf nauwelijks bo ven het alledaagsche uitrijst, zóó te beschrijven, dat die vastraakt ln je ziel. Dat doet Heyermans in zijn Schets sen, dat doet hij in 't grootere ver haal Wat niet kon, waarin hij beschrijft, hoe een diepgezonken vrouw zich toch niet omhoog kon worstelen uit de ellende, toen een braaf man haar trouwen wou dat doet hij ook ln Een Wereldstad, dat indrukken en schetsen geeft uit Berlijn, waar hij sedert eenige maan den is gaan wonen. Als Heyermans verduitscht, en als hij er blijft, kan dat moeilijk anders, zal het voor onze Nederlandsche let terkunde een verlies wezen, dat hij de Nederlandsche menschen en mensch- jes niet meer beschrijft. Meermalen hebben we ons afge vraagd wat verlangen de menschen tegenwoordig van een roman? Lee ring, onderricht, opvoeding, voor beeld Of la 't eenig en alleen om amusement van een paar leege uren te doen Dan kan Smeder Zoon wel diensten bewijzen. Goed gesbe'd, vlot geschreven, geen lange beschrijvin gen, geen gezeur, kortom een ver haal, diat wat we noemen flink van stapel loopt. En natuurlijker gezien, dunkt ons, dan 't boek van den heer Andenne, die Frans Remaer een Haagschen ro man noemt, om geen andere reden, dunkt ons, dan dat de gebeurtenissen daar voorvallen. De situatie :s in 't kort deze, dat een meisje van 20 ver liefd ia op een man van 40 jaar en dat deze.... zich verdrinkt, omdat hij meent, dat hij te oud voor haar is. Waarom trouwen die menschen niet met elkaar? vragen we ons af. Die aardige, üeve, origineele Klaar en die nobele, verstandige Remaer? Je be grijpt er alleen dit van, dat de schrij ver 't nu eenmaal niet hebben wou. En waarom niet? „Zoo eindigt", le zen we aan 't slo-t, „het eerste bedrijf van Klaartjes roman." Aha, er komt dus een tweede bedrijf, een tweede boek. Hoe had dat kunnen zijn, wan neer Klaartje en Remaer met elkaar waren getrouwd Zoo'n auteur ig op dat stuk opper- jg. Eén pannes treek en hij be schikt over leven en dood. Maar ook over volledige kennis van zijn onder werp Wordt er in fatsoenlijke Haag- sche kringen werkelijk zulke taal ge sproken, als waarop de lieve Klaartje ons af en toe vergast We kunnen het haast niet gelooven. De Eeuwige van Laurids Bruun is van gansch andere soort. De Noor- sche boeken zijn gewoonlijk niet en kel uitspanningslectuur, maar heb ben meestal een ondergrond van phi- losophischen aard. Wel eens wijsbe geerte van wat wankelsysteem, maar die den aandachtigen lezer toch af en toe tot denken zet. Zoo is ook de Eeuwige geen boek om door te vliegen. Spannend is het wel, opwekkend niet. De menschen zijn somber in het Noorden. Een jongensboek van vijfhonderd groote bladzijden, gedrukt met een kleine letter, moet voor jongens een verrukking wezen. Vooral wanneer liet zoo smakelijk en boeiend geschre ven is als dit. Nog altijd houden, se dert Gustave Aimard, Indianenverha len de jeugd in spanning. En er ge beurt wat in dat halfduizend pagina's. Misschien kan het zelfs den uitslag .van den laatsten voetbalwedstrijd "overschaduwen Van het bij uitstek nuttige Muzi kaal Woordenboek, bewerkt door K. v. M., is de vierde druk verschenen, omgewerkt en vermeerderd door Jacques Hartog. De uitgevers hebben de meening daarover gevraagd van tal van musici in den lande. En met succes. Onder anderen hebben onze Haarlemsche musici, de heeren Loots, Robert en Schlegei het boekje aanbe volen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1908 | | pagina 6