KWARTJES
ADVERTENTIE N
VRAAC-EN-AANBODS
ADVERTENTIES
1-6 RECELS 25 CENTS
3PLAATSINCEN f OL50
VOORUITBETALINC
Binnenland
openbare school hadden B. en W,
aanbevolen de geneesheeren Ootmar
en Schuilenburg. Met 5 van de
stemmen werd de heer Ootmar be
noemd.
J. M. Westendorp werd met alge-
meene stemmen benoemd tot bevol-
kingsoontroleur. Als tweede op de
voordracht was geplaatst J. Dtogs-
hoi.
Voor de aanstelling tot marktmees
ter waren dezelfde personen aanbe
volen. Nu verkreeg Westendorp zes
stemmen.
Met algemeene stemmen werden de
heeren Stut, Brouwer, Hooy en De
Gxaaff herbenoemd tot leden van het
Burgerlijk armbestuur.
Vier aan te leggen straten, parallel
loopende met de Javastraat, werden
genoemd Borneo-, Sumatra-, Cele
bes- en Atjehstraa/t.
De aannemer van de gasfabriek J.
Meerman deelde mede, dat hij bij
den bouw der gasfabriek f 884 schade
geleden heeft, waardoor hij vader
van een talrijk gezin, totaal geruï
neerd wordt. Deze tegenslag is gel
men door de opvoering van de opj
zweepte concurrentie. In het
staan sommen, die hij anders begre
pen heeft, waardoor hij werken moest
uitvoeren, waarop hij niet gerekend
had. Haarlem heeft indertijd hij den
bouw der gasfabriek aan den aanne
mer ook eene schadeloosstelling ge
geven. J
Adressant verzócht daarom een te
gemoetkoming.
B- en W. adviseeren afwijzend te
Ir De aannemingssom was
7450 boven de raming van den ge-
meente-opzichterHet bestek *s niet
'gelezen in het nadeel, eerder in het
Voordeel van den aannemer. De bouw
4s te laat opgeleverd, maar de ge
meente heeft geen boete geëischt. On
aangenaam is in het adres te lezen,
dat hij zijdelings de schuld aan den
gemeente-opzichter geeft. Wanneer de
adressant zijn rekening gespecificeerd
Ingeleverd had, kon men beter over
Üe scha/ie oordeelen.
De heer Hooy kon zich met dit ad-
Vies vereenigen. Bij het toestaan zou
de gemeente zich op een hellend vlak
begeven. Een dergelijk verzoek wordt
wei eens ingewilligd, wanneer de
aannemer met bijzondere tegenspoe
den staking, vorst, enz. heeft te
kampen. Hier heeft de aannemer on
der gunstige omstandigheden ge
werkt. e
De Raad vereenigde zich met het
voorstel van B. en W.
E. J. Klop verzocht, hem aan te
stellen als makelaar in hypotheken
en assurantiën.
B- eD W. wilden dit afwijzen, om
dat adressant pas op 30 November in
de gemeente is komen wonen en op
o December het verzoek heeft inge
diend. Bovendien is er geen bepaalde
behoefte aan uitbreiding van het aan
tal makelaars.
De heer Hooy meende, dat men het
.verzoek niet kan weigeren op anderen
grond, dan dat een verzoeker niet
gunstig bekend zou staan.
De Voorzitter Wanneer de man
langer in de gemeente woont, kan
•men over zijn gedrag beter oordee
len.
Na eenige discussie werd het adres
aangehouden tot de volgende verga
dering.
Door den heer Bred lus was een
plan van bebouwing ingediend voor
een vlila-terrein aan den Schoter-
Weg, in overeenstemming met het on
langs vastgestelde uitbreidingsplan.
Tegenover het raadhuis zijn tot aan
den Middenweg drie wegen geprojec
teerd, waartusschen de villa's ge
bouwd kunnen worden. De midden
weg wordt doorsneden door een plant
soen, waarnaast aan eiken kant zes
meter gras, daarna zes meter grint
weg en weer zes meter gras. Het huis
van den burgemeester k in het plan
opgenomen.
Het plan gaf tot verschillende aan
merkingen aanleiding, waarom de
Vaststelling werd aangehouden.
O. a. werd de wenschelijkhetd uit
gesproken de grintwegen te vervan
gen door een bestrating.
Aan den heer J. Rijs, hoofd der
gchool, werd een gratificatie van f 100
Verleend voor buitengewone diensten,
bewezen gedurende de overplaatsing
der school. Gedurende ©enigen tijd
had deze onderwijzer een school te
Schoten en twee klassen in verschil
lende scholen te Haarlem.
Bij de rondvraag drong de heer
'Höoy aan op spoed met de voorstel
len tot liet toekennen van de reeds
toegezegde gratificatiën aan perso
neel der gasfabriek, voor buitengewo
ne diensten.
De gascommissie beloofde spoed'g
inet een foorstel te komen.
Hierna werd weer geheim verga
derd.
TWEEDE KAMER.
Het was kort na 3 uur, dat, terwijl
de behandeling der begrooting in vol
len gang was, de gezamenlijke minis
ters aan de groene tafel kwamen
plaats nemen.
Sommigen daaronder uw bericht
gever wisten wat er komen zou.
Maar over het geheel was men zeer
verrast en gespannen op een mede
deeling, die... nog niet kwam, want
de voorzitter liet eerst nog een paar
sprekers aan het woord. Niemand
luisterde naar hen.
Eindelijk kreeg Minister Heemskerk
het woord voor de volgende mededee-
-Itag:
„Door Hare Majesteit de Koningin
daartoe gemachtigd en met groote
dankbaarheid heb ik de eer aan de
Kamer mede te deelen, dat het Hare
Majesteit de Koningin heeft behaagd,
den Raad van Ministers uit te noodi-
gen openbare bekendheid te geven
'aan de volgende verklaring, welke he
denavond in de Nederlandsche Staats
courant zal worden geplaatst.
's-Gravenhage, 21 Dec. 1908.
Aan Hare Majesteit de Koningin.
Mevrouw!
Wij achten ons gerechtigd tot de
Verblijdende verzekering, dat bij Uwe
Majesteit ontwijfelbaar zwanger
schap bestaat en dat deze tot in de 2e
non hoor duur la cwv/irderd.
Het verheugt ons tevens te kunnen
verklaren, dat alle verschijnselen in
overeenstemming zijn met den toe
stand van volkomen ongestoorde
zondheid.
Dr. ROESSINGH.
Prof. dr. B. J. KOUWER.
De Volksvertegenwoordiging stemt,
daarvan is de Raad van Ministers
overtuigd, van harte in met den In-
nigen wensch, dat dit onder Gods ze
gen moge strekken tot heil van de
Koningin en Haar Huis en van het
gansche Nederlandsche volkl"
Een algemeen en driewerf hoera!
uit de Kamer en de tribunes, begroet
te 's Ministers mededeeling.
De Voorzitter, jhr. mr. Roëll, dank
te de Regeering voor de verblijdende
mededeeling, aan de Kamer gedaan.
Hij was verzekerd, dat de geheele ver
tegenwoordiging met vreugdevolle
aandoening van de blijde tijding ken
nis genomen had en hij uitte namens
de Kamer den eerbiedigen wensch dat
de hoopvolle verwachting door H. M.
en Haar Huis gekoesterd onder Gods
zegen voor Haar en 't geheele volk
moge worden verwezenlijkt! (Herhaald
driewerf hoera!)
De heer Troelstra vroeg 't woord.
Men protesteerde. Niet geven! werd
geroepen. De voorzitter meende geen
recht te hebben den spreker te weige
ren het woord te voeren.
Daarop verklaarde de heer Troel
stra dat hij zich geroepen achtte om,
nu naar aanleiding van de gedane
mededeeling een demonstratie was
ontstaan, waarbij telkens van de
„gansche Kamer" was gewaagd, te
verklaren dat er ook Leden zijn die in
an© mededeeling geenerlei aan
leiding Yinden om hun vreugde te
toonen, zoodat zij zich niet verant
woordelijk stellen voor eenige demon-'ontremiging, de instelling van
strati© van de Kamer. (Teekenen van
afkeuring, gefluit en gesis).
De Ministers verlieten daarna de
zaal.
verklaarde de heer
Tydeman zich voor de subsidie, over
tuigd als hij was dat onze groot-Indus
trie zou deelnemen, en dat de wereld
tentoonstelling te Brussel kon bijdra
gen tot vergrooting van het afzetge
bied van onze tuinbouw- en zuivel
producten.
Nadat de heer Van Kol zich tegen
den post had verklaard, voornamelijk
omdat hij het meedoen niet gerechte
vaardigd achtte tegenover Lndië,
waarvan voor dit doel geen f 125.000
mag worden gevraagd, verdedigde de
Minister van Landbouw breedvoerig
onze deelneming.
De post kwam in stemming en werd
goedgekeurd met 59 tegen 18 stam
men.
Daarna kwam de afdeeling Arbeid
in bespreking.
Daarbij verklaard© de heer Schaper
te zullen afwachten den arbeid van
de>n nieuwen Directeur-Generaal op
het gebied der arbeidsbescherming.
Hij bepleitte voorts herziening van
de Koninklijke Besluiten betreffende
de veiligheidswet en preventieve maat
regelen tegen tu b er c u 1 ose-infectie op
bleekerijen en wasscherijen en drong
aan op spoed met de afschaffing van
den nachtarbeid der bakkers, waar
voor z. i. de Minister te lang onder
handelt.
De heer Van der Voort van Zyp
miste In de plannen des Ministers een
voorstel voor Zondagsrust voor ar
beiders bij het, bedrijf van Laden en
lossen, voor machinisten, stokers en
zeelieden. Hij hoopte, dat de Minis
ter bij zijn ambtgenooten zou aan
dringen op Zondagsrust voor militai-
bakkers, postbeambten, sluis- en
brugwachters, enz.
Nadat de beer Van Dedem had ge
pleit voor maatregelen tegen veront
reiniging van de Vecht in Overijsel,
besprak ook de heer Bos de waterver
ontreiniging to het gansche land. Hij
bepleitte ter voorkoming van de ver
in een zaak, dl© ernstige studie be
hoeft, en waarvoor z. i.„ omdat de
wet geen hoofdinspecteur kent
wetswijziging rtoodig was.
De heer Lohman bepleitte ook
krachtig uitstel. De Kamer mocht niet
toelaten, dat de Minister hier kalmp
jes zulke gewichtige voorstellen er
door trachtte te halen, waarover de
Raad van State niet was gehoord.
Nadat de Minister nogmaals het
woord had gevoerd, werd het amen
dement (uitstel van behandeling der
reorganisatie van de arbeidsinspec
tie) aangenomen met 32 tegen 23
stemmen.
Daarna werd de vergadering ver
daagd tot heden 101/4- uur.
DIEFSTALLEN OP DE MAAS.
Het aantal diefstallen op de rivier
te Rotterdam neemt weder gestadig
toe.
Dezelfde koopman, die Donderdag
j.l. werd aangehouden met 11 zakken
graan, werd Maandagnacht in de
Maashaven aangehouden met 23 zak
ken maïs, ook weder van een onbe
kenden schipper gekocht.
In de Maashaven werd voorts to be
slag genomen een onbeheerde roei
boot, met meer dan 20 zakken salpe
ter.
In de Persoonshaven werd een
schipper wakker, doordat hij onraad
hoorde op het dek van zijn schiphij
kwam nog juist bijtijds om de dieven
Ln een roeiboot te zien vluchten, en
zond hun nog twee revolverschoten
na. Zij verwijderden zich in de rich
ting van de Oude Plantage.
Ook op verschillende andere plaat
sen werden nog pogingen tot diefstal
verijdeld.
tusschenkomst van Ged. Staten tot
den Raad gerichte uitnoodigimg van
den Minister van Binnenlandsche Za
ken, heefl de Raad thans de bepaling
ingetrokken. In plaats daarvan is
thans bepaald, dat B. en W. binnen
een maand nadat een onder w'jzeres is
gehuwd, in overweging zullen nemen
of er termen bestaan, haar voor eer
vol ontslag aan den Raad voor te
dragen.
INVOER VAN PAARDEN EN EZELS
IN DUITSCHLAND.
Maandag seinde Reuter uit Berlijn,
over veterinair onderzoek, dat door
de „Landespolizei" van Düsseldorf
zou zijn gelast om het overbrengen,
voornamelijk van den kwaden droes,
te voorkomen, „„die in Nederland in
INTERNATIONAAL BRIEFPORT.
In de vergadering der Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Rotter
dam wees de heier Reuchlin er op, dat
tusschen de postadministrat/i© dei-
Vereen igde Staten en die van
Duitschland en Engeland eene over
eenkomst 'is gesloten, waarbij het
briefport voor rechtstreekse!, ver
keer verlaagd *s tot 5 ct. Hij meent,
dat als Nederland daaromtrent een
verzoek richt tot de Vereenigde Sta
ten, dart ook zal worden ingewilligd.
Deze zaak werd gesteld in handen
der commissie voor de posterijen.
INBRAKEN.
Een zeer brutale diefstal heeft te
Deursen plaats gehad in het klooster
der eerwaarde zusrers. Daar heeft
men op sluwe manier togebroken,
zoodanig, dat het voor onbekenden
haast niet mogelijk was. En geen
kleinigheid hebben de dieven uit den
schoorsteen gehaald, namelijk het
spek, de hammen, enz., van twee
zware varkens, kort geleden ge
slacht, en hovend'en eenige stukken
rookvleesch.
Dat dit moment van den dag het
belangrijkste was, zal iedereen wel
willen gelooven. Want bij Landbouw
gaat het voor een deel als bij Water
staat: allerlei belangen en belangetjes
passeeren, die slechts in zeer kleinen
kring waardeering kunnen vinden.
Wij slaan ze over.
De „mijnen" namen een stuk van
=n dag in beslag. De heer Van Cit-
ters wensch teeen afzonderlijk staats-
mijnbeheer, los van de financieel©
administratie des Rijks, doch minister
Talma achtte daarvoor nog meerdere
ervaring noodig.
De heeren Ruys de Beexenbrouck
en Van Kol betoogden de noodzake
lijkheid der aanstelling van arbeiders-
controleurs, die voor de belangen der
arbeiders konden waken en voor de
richtige uitbetaling van het loon. Mi
nister Talma zou de Instelling gaarne
zien en zoeken naar het beste stelsel
van het buitenland; hij was er zeer
voor. De heer Nolens gaf hij de verze
kering, dat alle aandacht zou worden
geschonken aan diens wenken betref
fende de veiligheid in de mijnen, als
ook aan dien van den heer Van Kol,
die op het slordig omspringen met
dynamiet had gewezen.
De heer Bolsius verdedigde vervol
gens een amendement om f 270.000
minder uit te trekken,, ten einde in
1909 geen diepboringen te doen ver
richten en om uit te maken, dat geen
verder onderzoek zou plaats hebben
in de Peel en in Oostelijk Nederland,
waarmede z. i. onbevredigende resul
taten waren verkregen. De heeren De
Ram en Van Doorn waren het met hem
eens, maar lang niet de heeren Van
Kol, Citters en Bos, die de diepborto-
verdedigden als middel om ons
te orienteeren en de rijkdommen van
den bodem te leeren kennen.
Natuurlijk bestreed ook de Min. het
amend., dat met 49 tegen 29 stemmen
verworpen werd.
De Minister beloofd© ln het verdere
verloop der beraadslaging de Vissche-
rijwet het volgend jaar te doen invoe
ren, de ZuiderzeevlsscheriJ te doen
onderzoeken, een algemeene ambtelij
ke enquête te doen tostellen naar de
visscherij.
De heer Aalberse zong den lof van
het departement voor allerlei bemoei
ingen met den handel en den Midden
stand. Dankje van den Minister. Maar
op een vraag naar een publiekrechte-
I ij ke mid denstan dsver tegen woordi-
gtog ging hij nog maar niet ln. Alle
wenken zouden overwogen worden.
In de avondvergadering was aller
eerst aan de orde liet artikel waarbij
als eerste termijn f 100.000 was aange
vraagd van een crediet van ten hoog
ste 265.000 voor de deelneming van
Nederland aan de Brusselsch© ten
toonstelling.
De heer Mees verklaarde zich thans,
nu' van belangstelling van industriee-
len is gebleken, vóór deelneming.
Daarentegen was de heer Liefttock
niet bekeerd, van oordeel als hij was,
dat de groot-industrie geen blijken
had gegeven iets voor deelneming te
gevoelen. Degenen die deelneming
hebben toegezegd, gaan naar Brussel
om te verkoopen. Daarvoor wilde hij
geen subsidie geven.
Ook de heer Roodhuljzen verklaar
de op deze gronden te zullen tegen
stemmen, ook omdat deskundigen
hem hebben verklaard dat men reeds
veel te laat komt en voor deze som
niet behoorlijk voor den dag kan ko
men.
Op de vroeger door hem ontwikkel
de prinolpieele en financieel© gronden
weigerde ook de heer Plate zijn, steun
aan het voorstel des Ministers,
technischen dienst, die voeling kan
houden met de leiders der fabrieken.
De Minister, de sprekers beantwoor
dende, dieelde mede, dat de wijziging
in de Veiligheidsbesluiten nagenoeg
gereed zijn. De bescherming der ar
beiders in de wasscherijen zal de Mi
nister ernstig onderzoeken. Het ont
werp in zake de afschaffing van den
nachtarbeid voor bakkers kan zeer
goed vóór Juni worden behandeld.
De zaak wordt verdaagd door de
regeling voor de Israëlietische bak
kers en van de Zondagswet.
De Zondagsrust voor arbeiders Is
een zaak, die de Minister in de eerst
volgende tijden moet ter hand nemen.
Tégen dé verontreiniging van open
bare wateren zou een technische
dienst in ons kleine land niet doelma
tig zijn. Onder erkenning, dat de Hin
derwet niet voldoende baat kan ge
ven, verwachtte de Minister veel van
speciale commissies.
Bij de onderafdeeling Arbeidsin
spectie verklaarde de Minister zich
teleurgesteld over het verzoek der
Commissie van Rapporteurs van uit
stel van behandeling van de herhaal
delijk gevraagde en toegezegde, en
bovendien goed toegelichte plannen
tot reorganisatie van de arbeidsin
spectie.
Hij verzocht een uitspraak der Ka
mer over dit voorstel der Comm., dart
de heer v. Idsinga verdedigde in ver
band met den wensch der Khmer om
de belangrijke reorganisatie, ook in
ham financieele gevolgen, ernstig te
besludeeren. Hij diende du$ een amen
dement in om over uitstel te beslis
sen.
De heer Schaper verzette zich met
kracht-tegen dit amendement Hij ver
weet der Kamer terug te krabbelen,
terwijl zij vroeger en ook de Eerste
Kamer om de plannen tot reorgani
satie bad gevraagd. De reorganisatie
die de Minister voorstelde, zat goed in
el kandei-, al had spr. eeni ge beden
kingen.
De heer Treub verklaarde vóór hot
amendement te zullen stemmen, niet
i gediend als hij was van schijnapoed
een voor de Nederlandsche paarden
fokkerij dreigenden omvang heerscht"
Naar aanleiding daarvan beeft het
Hbld. te Amsterdam informaties inge-
wonnen4 maar van een „heerschen
van kwaden droes" wa© hun, die het
zeker weten zouden, niets bekend.
Wat eigenlijk de aanleiding van het
bericht is, blijkt uit hetgeen in de
Kamerzitting van gisteren door den
heer Reyue is meegedeeld. Deze waar
schuwde er tegen, zich door het alar-
meerend bericht uit Düsseldorf niet te
laten verontrusten. Kwade droes
komt niet epidemisch voor, maar spo
radisch, en de bedoelde paarden wa
ren niet uit ons land afkomstig, doch
Engelsche slachtpaarden.
Het is niet de eerste maal, herinner
de hij, dat de agrariërs zulk een mid
del gebruiken om onzen veestapel ver.
dacht te maken.
De Minister van landbouw gaf de
verzekering, dat de „wolk over de
Oostergrenzon"" nauwlettend zal wor
den gevolgd.
PROF. DR. FLORIS DE BOER.
In 62-jarigon ouderdom overleed te
Groningen de oud-boogleeraar aan de
Universiteil aldaar, dr. Flcris de
Boer.
De overledene, in 1846 te Assendelft
geboren, legde in 1864 het examen
voor hulponderwijzer af. Daarna ging
hij studeeren en werd in 1871 aan de
Leidsche hoogeschool bevorderd tot
doctor in de wis- en natuurkunde en
cosmographle. Na leeraar te zijn ge
weest aan de H. B. S. te Deventer en
te Leiden, volgde in 1884 zijn benoe
ming tot hoogleeraar in de wiskunde
aan de Gioningsche Universiteit.
GEHUWDE ONDERWIJZERES.
Zooals onlangs werd medegedeeld,
hadden Ged. Staten van Friesland
aan de Koningin ter vernietiging
voorgedragen de door den Gemeente
raad van Hemelumer Oldephaert en
Noordwolde gemaakte bepaling, dat
een onderwijzeres binnen een maand
nadat zij ie gehuwd, haar ontslag als
SLIMME KRAAIEN.
Aan de ,,N. R. Ct." schrijft men uit
Veen dam
Een looze kraalenfam'lie. Een boe-"
renarbeider, die hier zijn werk op
het land had, vermiste een paar da
gen achter elkaar telkens zijn boter
ham, hoe wei hij er van overtuigd
was dart deze, gewikkeld in een stuk
van een courant, in zijn jaszak was
gestoken.
Hij en rle boer besloten nu eens een
oogje in het zeil te houden. Evenals
andere dagen werd de jas op den
slootkant neergelegd. Nauwelijks
hadden zij zich van de plaats verwij
derd, of een kraalenfamilie kwam
aangevlogen en bleef in de nabjjhe'd
van de jas trippelen. Het hooFddoel
bleek de jas en weldra zag men het
paar trekken en trekken. En jawel,
de boterham kwam voor den dag.
Beide mannen liepen er op af, zoo-
dat het kraaienpaar geen tijd had
den buit mee te nemen. De dieven wa
ren nu gesnapt.
RELLETJES TE BERGAMBACHT.
Na het vertrek der soldaten en de
groote politiemacht is.men te Berg
ambacht weder begonnen met relle
tjes naar aanleiding van de afschaf
fing der kermis door den gemeente
raad.
De vorige week zijn er weer ruiten
ingegooid en muren met teer be
smeerd.
INVAL IN EEN SPEELHUIS.
Perceel No. 3 in de Hemonylaan te
Amsterdam mag zich sedert eenigen
tiid verheugen in een zekere ver
maardheid, vooral onder het publiek
dat geregeld speelhuizen en nachrt-
eocïëteïten bezoekt. Het, huis had
reeds langen tijd aanleiding gegeven
tot klachten bij de pobtie en men
verwachtte dan ook reeds lang den
inval, welke Maandagnacht plaats
l had. De inspecteur van politie, de
heer Goske, vergezeld van een sur
numerair, meldden zich aan den in-
gang aan en werd, daar hij behoorlijk
voorzien was van een tovitatiebiljet,
toegelaten. Boven gekomen troffen de
heeren, die natuurlijk niet in uniform
gekleed waren, een gezelschap aan,
bestaande u't een 20-tal mannen en
vrouwen, de vrouwen natuurlijk al
len behoorende tot liet soort, dat ge
regeld deze nachtsociëteiten en speel-
huizen bezoekt.
Daaraan was het dan ook te wijten,
dat de inspecteur Goske, die reeds
meermalen een inval in verschillende
speelhuizen had geleid, terstond her
kend werd. De portier, die ook lont
rook, had zich spoedig naar boven
begeven, ten einde de aanwezigen, te
waarschuwen. Men trachtte nog in
tijds weg te komen, doch op dit oogen-
blik maakte de heer Goske z'ch be
kend en liet alle 20 personen naar het
bureau Ferdinand Bolstraat vervoe
ren.
Proces-verbaal weird tegen den on
dernemer opgemaakt wegens overtre
ding der Drankwet, terwijl mede de
vlotbrug in beslag werd genomen.
LANDVERHUIZING NAAR
BRAZILIë.
de
Onze gezant te Rio-de-JaneLro,
heer Advocaat, heeft aan de Regee-
rtog een rapport ingezonden, waar
uit ten behoeve van hen, die overwe
gen om naar Brazilië te emigreeren,
in „Handelsberichten" no. 88 ver
schillende opmerkingen en wenken
worden meegedeeld, die voor hen van
belang geosht mogen worden en er
toe kunnen bijdragen, dat moeilijk
heden worden voorkomen en ver
keerde voorstellingen en Verwachtin
gen, door hen gekoesterd ten opzich
te van het Braziliaansche kolonisatie
gebied, worden weggenomen.
Zooals bekend, werd door de Braizi-
llaansche regeering een propaganda-
commissi© voor de emigratie naar
Brazilië ingesteld. Deze commissie
zou to Eurojia trachten, belangstel
ling te wekken voor verschillende
deelen der republiek en de landver
huizing daarheen, voornamelijk van
landbouwers met hun gezinnen, in de
hand werken. Ben bureau van
commissie werd te Antwerpen geves
tigd, van waar uit ook Nederland
werd. bewerkt.
Voor hen, die, voornemens om naar
Brazilië te verhuizen, nich uit de
brochures, verspreid door de propa-
gandarcommissie, een beeld van liet
land hebben gevormd, is het wellicht
niet ondienstig, zegt het Regeerings-
weekblad. de verschillende mededee-
lingen to dio brochures met- eenig
voorbehoud te aanvaarden. Dat een
en ander daarin wel eens te rooskleu
rig wordt voorgesteld, en dat de scha
duwzijden t9 weinig zijn aangegeven,
moge uit een enkel voorbeeld blijken.
Men spreekt ln bedoelde geschrift-
jes herhaaldelijk van de groote vrucht
baarheid van den bodem; maar
zoodanig moet aanvragen. Op door wordt geen gewag van
dat
de toestand der wegen or het ge»"
mis daarvan en verder de hooge
loonen en de buitensporige transport,
kosten het geteelde product menig
maal Onverkoopbaar maken. Het ver
voer in het binnenland is vaak zóó be
zwaarlijk, dat men te Rio-de-Janeiro
voor de gebouwen der nationale ten
toonstelling en voor den in aanbouw-
zijnden nieuwen schouwburg, waar
aan geen kosten worden gespaard en
die reeds meer dan 7 :aillioen gul
den heeft gekost, tal van materialen,
kostbare gesteenten en houtsoorten-
welke in Brazilië zelf in onuitputtelij-
ken voorraad worden aangetroffen,
uit Europa heeft aangevoerd, eem
voudïg wegens de enorme transport-
Kosten daar te lande.
Uit den aard der zaak worden het
meest voor kolonisatie geschikt ge
acht landbouwers en veefokkers. Het
getal personen in die beide takken
van bedrijf, die bereid gevonden wor
den zich in Brazilië te vestigen, is
betrekkelijk gering. Wanneer men op
deze elementen alleen gewacht had
zouden de bestaande koloniën dan
ook nauwelijks het derde gedeelte
hebben bereikt van haar tegenwoor-
digen omvang. Uit den deels bloeien-
den, deels zeer bevredigenden toe
stand der koloniën mag de gevolg
trekking worden gemaakt, dat ook
andere kolonisten dan landbouwers
in dit land kunnen slagen, wanneer
zij krachtig genoeg zijn voor den 11-
chaamsarbeid en daartoe ook den
noodigen lust bezitten.
Heeft (le Immigrant vermogen en
wenscht hij zich in de koloniën te ves
tigen en er grondbezit te verwerven,
dan wordt hem dit gemakkelijk ge
maakt. Intusschen dient men er reke
ning mede te houden, dat ook in dit
geval zonder zelf hard mede te wer
ken bezwaarlijk op vooruitgang in dit
land te rekenen valt.
'Oa eerste Nederlandsche emigran
ten, door tusschenkomst van de Ant
werpse he commissie op kosten der
Braziliaansche regeering vervoerd,
kwamen ln April 1.1. te Rio-de-Janeiro
aan. Van dit uit 134 personen (23 ge
zinnen) bestaande Nederlandsche con
tingent ging het kleinste gedeelte
naar Minas Gerae3 en de meerder
heid naar Rio Grande do Sul. Ver
melding verdient, dat onder al deze
Nederlandsche emigranten zich niet
één landbouwer bevond. Op een des
betreffende vraag bleek dat deze men-
schen, met medeweten van degenen,
die hen als emigranten hadden aan
genomen, zich voor landbouwer had
den doen doorgaan. Waar, zooals is
opgemerkt, men in Brazilië voorna
melijk de bevordering van den land
bouw door emigranten beoogt, is het
duidelijk dat landvorhuizers, die de
daartoq vereischte kundigheden nïët
bezitten, met groote moeilijkheden te
kampen hebben. Dat van de bovenge
noemde groep Nederlandsche land
verhuizers klachten zouden komen,
kon dus reeds vooraf worden aange
nomen, te meer daar Nederlanders,
als de hier bedoelden, zich in voor
hen vreemde omstandigheden moeilijk
kunnen schikken. Klachten van ver
schillenden aard zijn dan ook niet uit
gebleven.
Naar aanleiding van eenige der
klachten van Nederlandsche landver
huizers, behoorende tot een later aan
gekomen transport, betreffende min
der goede behandeling bij aankomst
te R'o de Janeiro, waar, zooals
bekend is, de voor rekening van de
Braziliaansche regeering uit Europa
vervoerde emigranten tijdelijk op het
eiland Flores worden gehuisvest van
den dag hunner aankomst tot het tijd
stip van vertrek naar de plaatsen van
bestemming in het binnenland
werd door den heer Advocaat" ter
plaatse een onderzoek ingesteld. Het
>ezoeik aan hel eiland was niet aan
gekondigd, zoodat geoordeeld kon
worden over den staat van een en
ander, zonder dat voorbereidende
maatregelen waren genomen. De door
hem ontvangen indruk was allergun-
itrtgst.
Hoewel maatschappelijk het gehalte
der Nederlandsche kolonisten en dat
van een deel der Duilsche stellig ver
boveai het gemiddelde staat, verzeke
ren de ambtenaren der emigratie in
Brazilië, dat er geen lastiger lieden
komen dan de Hollanders. Dit is
eenigszins te verklaren, wanneer men
er rekening mee houdt, dat zij veelal
ia Nederland reeds in beter condit'e
verkeerden dan hun lotgenooten van
andere nationaliteiten daarbij
wordrt aan boord der. booten van den
Kon. Holl. Lloyd steeds uitstekende
Hollandsche kost verstrekt, zoodat
klachten over liet inheemsche eten id
Brazilië verwacht kunnen worden.
Polen, Russen, Walachen en emi
granten van menige andere nationa
liteit hebben daarentegen veelal in
hun eigen land een zoo armzalig be
staan geleid, dart het leven aanboord
en het verblijf op het eiland hun een
hemel op aarde toeschijnt.
Mochten Nedsr andsche belangheb
benden, na lering van de mededeelin-
gen van d*n heer Advocaat, omtrent
eenig punt nog nadere bijzonderhe
den wenschen te vernemen, dan is
afdeeling Handel (Lange Houtstraat
36) gaarne bereid, hen te antwoor
den.
(Nummers van het weekblad Han
delsberichten." zijn, voor 10 ets., aan
genoemd adres te bekomen).
AFSCHAFFING RAKKERSNACHT-
ARBEID.
Het Nationaal Comité tot A. v. N.
beeft van den Minister van Landbouw
Nijverheid en Handel een s<-.hrij*en
ontvangen, waarin wordt gezegd, dat
de Minister het op piijs zoude stelten
met enkele afgevaardigden van het
Comité en van het Nationaal Comité
voor de Joodsche bakkerijen in z»se
afschaffing van nachtarbeid op Maan*
dag 28 Dec. te 2 uur aan zijn Departe
ment eene bespreking te houden, be
treffende de uitzonderingen, die op
een wettelijk verbod van nachtarbeid'
ln broodbakkarijen ten behoeve van)
de Israëlietische bakkerijen behooren
te worden toegestaan.
Door 't Nationaal Comité zijn aan
gezocht aan deze conferentie deel te
nemen en hebben zich ook bereid ver<
klaard de heeren J. Goudsmit,
Boekhorst en A. Fontein, terwijl d<
heer H. B. F. van Bossum als rappori
teur de conferentie zal bijwonen.