WETHOUDER VAN UTRECHT.
Tot wethouder van de gemeente
Utrecht Ls in de plaats van mr. L. van
L'er gekozen mr. dr. W. A, yan
Zijst.
TWEEDE KAMER.
MOND- EN KLAUWZEER.
In eene nota naar aanleiding van
het verslag over het betrekkelijke
wetsontwerp deelt de Minister van
Landbouw mede, dat in 1907 dd be
strijding van liet mond- en klauwzeer
gevorderd heelt een bedrag van ruim
f 160.000, aan de maatregelen met be
trekking tot do overige besmettelijke
veeziekten in den zin der wet, eene
som van ongeveer 40.000 ten koste
werd gelegd en voor de bestrijding
der tuberculose omstreeks 735.000 ijs
uitgegeven, of na aftrek der ontvang
sten pl.m. 475.000.
Tegenover de bewering als zouden
de genomen maatregelen geenerlei
invloed gehad hebben op de houding
van bet buitenland in zake den in
voer van ons vee, wijst de minister er
o. a. op, dat zoowel Zweden als Span
je de belemmerende bepalingen se
dert hebben ingetrokken, terwijl ook
de doorvoer door Duitscbland weder
is toegestaan, en zoowel Brazilië als
Zuid-Afrika weder belangrijke vee
transporten ontvangen.
Met betrekking tot de maatregelen
ter bestrijding van de tuberculose,
heeft de minister overgelegd een d.d.
25 November 1.1. ter zake uitgebracht
rapport van den directeur der rijks-
serumlnrichting en de onderscheide
ne distriotsveeartsen.
Spreken die deskundigen daarin,
geheel in overeenstemming met het
gevoelen der Indertijd benoemde,
staatscommissie, eenerzijds de mee
ning uit, dat de bestrijding der tuber
culose lang zal duren, aan den ande
ren kant verklaren zij zich beslist
overtuigd, dat met kracht op den in
geslagen weg moet worden voortge
gaan en dat bijzondere aandacht zal
moeten worden gewijd aan de onder-
melk.
De minister voegt hieraan nog toe,
dat het o ogenblik om zijne denkbeel
den uiteen te zetten over de riohtimg,
waarin de bestrijding dezer ziekte, op
grond van de verkregen ervaringen,
zich zal moeten bewegen, nog niet is
gekomen.
Voor de opmerking, dat de prijzen
voor de overgenomen dieren menig
maal veel te hoog zouden zijn, bestaat
geen voldoende grond. De minister
blijft echter zijn volle aandacht wij-
'den zoowel aan dit punt als aan de
gemaakte opmerking, als zouden som
migen een bedrijf maken door aan
koop van vee van twijfelachtige hoe
danigheid.
Over de medewerking der veehou
ders valt in het algemeen niet te kla
gen.
De minister Is het geheel eens met.
de leden, die van oordeel waren, dat
er meer moet warden gedaan ter be
vordering van stal-hygiëne. Het ligt
in zijn voornemen, in de naaste toe
komst in deze richting krachtig werk
zaam te zijn.
HERSTELLINGSOORD VOOR AMB
TENAREN.
Door het voorloopig comité voor de
oprichting van een ondersteunings
fonds voor burgerlijke Rijksambtena
ren, is aan de onderscheidene orga-
nisatlën van Rijksambtenaren, onder
aanbieding van de concept-statuten
en van het concept-reglement een op
roeping verzonden tot het zenden van
afgevaardigden naar een op 23 De
cember ta Utrecht te houden - verga
dering, waarin o. m. zal worden be
sloten tot definitieve oprichting der
Vereeniging en zal worden overge
gaan tot de verkiezing van het be
stuur en tot vaststelling der Statuten
en het Huishoudelijk Reglement.
Biijkens de concept-statuten stelt
de Vereeniging zich ten doel
a. Het verstrekken van geldelijken
steun aan de leden, die buiten hun
schuld in financieele moeilijkheden
zim geraakt
b. het oprichten en exploiteer-en van
een of meer herstellingsoorden.
Ondersteuning wordt verleend
a. Door het verstrekken van giften,
rentelooze of rontegevende voorschot
ten
b. door opneming in een herstel
lingsoord.
De vereeniging wordt gevormd door
eereleden, leden en donateurs.
Organisation, kunnen zich tegen be
taling eener bij huishoudelijk regle
ment te Lepalen bijdrage, aansluiten
hij de Vereeniging.
Leden kunnen zijn, zij, die voorzien
zijn van een vaste aanstelling als Bur-
gerliik Rijksambtenaar ol beambte,
niet deelgerechtigd kunnen zijn in het
Ondersteuningsfonds van den Bond
van Nederlandsche Onderwijzers en
die voldoen aan de desbetreffende be
palingen van het huishoudelijk regle
ment.
Met burgerlijke Rijksambtenaren
worden ten deze gelijk gesteld tijde
lijke ambtenaren in 's Rijks dienst,
die meer dan 5 jaren onafgebroken
als zoodanig zijn werkzaam geweest.
Iedere aanvraag om ondersteuning
wordt als hoogst vertrouwelijk be
schouwd. De ondersteuning geschiedt
strikt geheim.
MARIE JUNGIUS.
Onder veel belangstelling is te Arn
hem het stoffelijk overschot van Ma
rie Jungius ter aarde besteld. Zij" v/as
o.a. de stichtster van het bureau voor
vrouwenarbeid en overleed aan een
lang verborgen gebleven tuberculose,
niet, zooals beweerd is, aan een ziels
ziekte.
INBRAAK IN EEN KLOOSTER.
Te Bergrijk 't Loo (N.-Br.) te in het
klooster der Fransche nonnen aldaar
irigebroken. Men drong de kamer van
m.ej. Tegenthof, hoofdonderwijzeres
in genoemd klooster, binnen on
der bedreigingen eischte de inbreker
geld en kostbaarheden. Na de kamer
der onderwijzeres afgesloten ie heb
ben, doorsnuffelde de ongenoode gast
verschillende vertrekken en maakte
zich met een /50 aan papier en zilver
geld, benevens eon gouden horloge en
ring uit de voeten.
De juffrouw werd morgens op
haar hulpgeroep door de nonnen I -
vrijd. Volgens haar verklaring ci
Inbreker gemaskerd.
De politie hield intusschen reeds
jeen persoon aan, dte echter weer in
.vrijheid werd gesteld. Het onderzoek
wordt thans in alle richtingen voort
gezet.
EERSTE KAMER.
De leden van de Eerste Kamer der
Staten Generaal, zijn ter vergadering
bijeengeroepen tegen vandaag 28 De
cember, des namiddags om half twee.
BRANDEN
Donderdagavond is nabij het star
tion Eist (Betuwe), afgebrand de hof
stede, bewoond door Van M. en toe-
behoorend aan den heer V. Van den
Inboedel werd weinig gered. Inboedel
en huis waren verzekerd. Oorzaak
onhekend.
TeAlphen ontstond Donderdag
zonder bekende oorzaak brand ten
huize van G. II., aldaar. Eén koe-
heest werd gered. Varkens, kippen en
inboedel verbrandden met het huis
Alles was verzekerd.
EEN KWAJONGENSSTREEK.
Een trein, dJe te Bo.roe gestopt had,
zette zich naar Hengelo ln beweging.
Hij was reeds <Len overweg gepas
seerd en eend ge honderden meters
ver, toen plotseling een signaalfluitje
weerklonk en de machinist daaraan
gehoorzaam, terugstoomde. Een 14-
jarige kwajongen, dio met twee ande
ren op een fietstochtje, bij den over
weg had gestaan, bleek het sein gege
ven te hebben. Verschrikt over de uit
werking, fietste het drietal zoo hard
het kon naar Almelo, waar het thuis
behoorde. Maar een spoorwegbeamb
te ging hen per fiets achterna en
haalde bij Zenderen den dader in, die,
mee naar Borne teruggevoerd, zulk
een bestraffing opliep, dat hij zijn
booze streek wel niet meer zal herha
len.
HET HAAGSCHE
RAADSVOTUM.
Het gemeenteraadslid mr. Bik heeft
ontslag genomen als lid van de
Raadscommissie voor de Visschersha-
ven, omdat hij vruchtbaren mede-ar
beid in deze commissie niet wel moge
lijk acht, nu de gewijzigde motie-Van
der Kemp inzake het havenvraagstuk
aangenomen in de raadsvergadering
van 7 dezer welke motie z. i. niet
tegenover, doch naast het betrekkelij
ke voorstel van B. en W. stond door
de aanneming van de motie-De Mees
ter in de jongste gemeenteraadsverga
dering is te met gedaan.
WERKLOOSHEID TE AMSTERDAM.
De commissie ten behoeve van de
werkloozen, onder eere-voorzitter-
schap van den burgemeester, zal ha
re eerste uitkeer in g heden, Donder
dag 24 December, doen plaats hebben.
Er hadden zich bij de bijkantoren
van de arbeidsbeurs ongeveer 380U
personen om werk of steun aange
meld. De omstandigheden van allen
zijn daarna zoo nauwkeurig mogelijk
onderzocht, met dat gevolg, dat onge
veer 2000 personen niet voor steun in
aanmerking konden komen, omdat zij
niet voldeden aan de door de commis
sie gestelde eischen, hetzij dat het ge
zin, waartoe zij behoorden, over vol
doende inkomsten kon beschikken,
hetzij zij behoorden tot den groep van
personen, die gewoonlijk bedeeling er
langen, hetzij zij tot de zelfstandige
oudernemers konden worden gere
kend. De commissie hoeft echter re
den te roeenen, dat het thans in aan
merkend komend getal van 1806 werk
loozen nog zal stijgen. Tot nog toe
heeft de commissie slechts een klein
aantal personen (50) werk kunnen
verschaffen. Verschillende oorzaken
hebben saamgewerkt om de uitvoe
ring van haai' eerste plan, den aan
leg van een sportpark, onmogelijk te
inaken .Evenwel vertrouwt zij binnen
korten tijd te zulten slagen met min
der omvangrijke plannen tot werkver
schaffing.
MOLLEN.
In Friesland komt concurrentie on
der de mollenv angers en de landeige
naren of huurboeren profiteeren er
van. Het jachtrecht voor mollen wordt
verhuurd De huidige pacht loopt per
H.A. van 45 tot 60 ct. Natuurlijk staat
een en ander ln verband met den
prijs der mollen velletjes, die nu 7 ct.
bedraagt. Verleden jaar steeg hij tot
10 ct. De meeste velletjes worden voor
Engeland opgekocht.
VLEESCHUITVOER.
Het Hbld. ontvangt uit Londen de
volgende mededeel ing van de heeren
A. van Zwanenberg, P. Spanjer en S.
van der Linde
„Naar wij vernemen zal van Janua
rl af het vleesch, dat geen merktéeken
draagt, volgens hetwelk het door de
Nederlandsche regeeringskeurmees-
ters is goedgekeurd, bij landing, van
v/ege het Engeische gouvernement ggr
keurd worden.
„Wij raden allen belanghebbenden
tou ernstigste aan, geen ongekeurd
vleesch, en ook geen manden of kis
ten met afval Le zenden zonder label
van de Nederlandsche Regeering.
„Zendingen zonder officieel merk.
teeken worden voor onderzoek aange
houden dit zal in leder geval bette
kenen liet verlies van de markt voor
een dag. en dus groote prijsverminda.
ring van het vleesch.''
TEHUPEIORY.
Onder groote belangstelling had te
Utrecht de ter aarde hestelling plaats
van den daar zoo noodlottig omgeko
men arts J. E. Tehupeiory.
Tal van sprekers voerden het woord
om hem te herdenken als edel mensch
en er op te wijzen, dat de Indiër, als
hem do gelegenheid geboden wordt,
tot dezelfde ontwikkeling* kan komen
als de Europeaan.
BOND VAN HANDELS- EN KAN
TOORBEDIENDEN.
Zaterdag vergaderde deze Bond te
Amsterdam. Naar aanleiding van het
jaarverslag werd een discussie ge
voerd, waaruit bleek, dat de Bond
een crisis doormaakt.
Blijkens het financieele verslag
hebben de ontvangsten bedragen
f 5884.G9 en de uitgaven 8286.36, zoo
dat er oen nadeelig saldo is van
f 2401.67. De contributies hebben ƒ5821
beloopen. Van de contributies werd
een bedrag van 2263.87 1,2 afgezon
derd voor de uitkoerlngskasseni de
uitkeeringskafl bij ziekté, 3e nitkee-
rinkskas bij werkloosheid en de weer-
standskas. De balans dezer kassen op
30 September 1908 geeft een cijfer aan
van f 3951.12 1/2.
Op voorstel van het bondsbestuur
werd besloten om het huishoudelijk
reglement zoodanig te wijzigen, dat
de uitkeering bij ziekte wordt bepaald
op f 0.87 1/2 per dag gedurende de
eerste 13 weken voor alle leden en,
naar gelang van de klasse waarin de
leden betalen, voor de volgende 13
weken op 0.50, f 0.75 of 1 per dag,
de week telkens gerekend op 7 dagen.
Hierna werd de vergadering ver
daagd.
MERCURIUS.
Zaterdag vergaderde te Amsterdam
de Nat Bond van Handels- en Kan
toorbedienden Mercurius.
Geruimeu tijd werd gesproken over
het concept-reglement van het onder
steuningsfonds van den bond. Dit
reglement eischte wijziging Ln verband
met de samenwerking van den Ned.
Band van Handels- en Kantoorbe
dienden in Nederland en den Nederl.
Bond van Handels- en Kantoorbe
dienden „Mercurius". Vastgesteld
werd in art 1 en 2 dat het ondersteu
ningsfonds ten doel heeft het geven
van geldelijke ondersteuning, in den
vorm van giften of voorschot, aan le
den van den bond en hunne nagelaten
betrekkingen, terwijl het kapitaal be
staat uit de bezittingen der twee vroe
ger afzonderlijk bestaan hebbende
ondersteuningsfondsen.
Het reglement wordt, met aanbren
ging van twee door het bondsbestuur
overgenomen amendementen, bij ac
clamatie aangenomen.
Prof. mr. D. Simons uit Utrecht
hield een lezing, die tot onderwerp
had: Eenige mededeellngen over de
bepalingen betreffende valschheid in
geschrifte in de practijk.
De begrooting werd goedgekeurd
en vastgesteld op een bedrag van
f 7010 in ontvangsten en uitgaven,
LUGDUNUM BATAVORUM.
Twee vriendinnen zijn ijverig mest
elkander aan het cor respon dee ren. De
een woont te Amsterdam, de ander in
de Studentenstad Leiden. De laatste
heeft deftig op haar postpapier
staan L. B.
Dat begrijpt het Amsterdamsche
meisje niet.
„Nu moet je mij in je eerstvolgende
brief toch eens vooral schrijven, wat
dat L. B. wel beteekent. Is dat Leiden-
Binnen of Leiden-Buiten
(Historisch).
GESLEPEN.
In Themis" komt het volgende be
richtje voor.
Do heer Schaap, de schrijver van
het berichtje, vertelt, dat hij een vor
dering had op zekeren D. Dronkers,
die e>en „Administratiekantoor -voor
Beursvoorwaarden" houdt te Amster
dam en te Londen. Daar D. te Hol
land geen domicilie heeft, begaf de
heer S. zich naar Londen. Het kan
toortje bevond zich in een groot ge
bouw, waar honderden kantoren ge
vestigd zijn.
De heer S. komt daar aan, en vindt
niemandhet eenige middel, om D.
te pakken te krijgen, is wachten. Na
11/2 uur verschijnt een Amsterdam
sche juffrouw, die zeker strenge or
ders had, om niets los te Laten^ ten
minste, ze weet niets. Na eenigen tijd
komt het haar in den zin. dat D. mis
schien wel te spreken is in zijn kan
toor in de Queen Victoriostreet, no.
zooveel. De heer S. gaat op weg, komt
aan het opgegeven adres en vraagt
aan den portier of het kantoor Dron
kers daar is gevestigd- Op een beves
tigend antwoord gaat hij binnen,
wordt door een labyrinth van gangen
geleid en.... komt aan hetzelfde kan
toor, waar hij reeds geweest is.
De juffrouw heeft inmiddels de plaat
gepoetst 1
De oplossing van dit raadsel is, dat
het reusachtige gebouw aan verschil
lende straten grenst, en vele uitgan
gen heeft, die aan D. en de juffrouw
uitstekende diensten hebben bewezen.
EEN EIGENAARDIG CITAAT.
Wij lezen in „De Risicobank"
Aan oen werkman is, wegens het
gemis van het eïndlid van den rech
terwijsvinger en beperkte bewegelijk
heid van het 2e Lid daarvan, een blij
vende rente toegekend naar eene ar
beidsongeschiktheid van 10 pCt.
De geLroffene verricht geheel het
zelfde werk als voor het ongeval en
verdient daarmede ook hetzelfde loon.
Van eenige schade kan in dezen geen
sprake zijn, zoodat er feitelijk goene
schadeloosstelling had moeten wor
den gegeven.
Op dien grond kwamen wij van de
betrekkelijke beslissing ln beroep.
Zoowel de Raad van Beroep als de
Centrale Raad bevestigden echter de
o. i. onjuiste beslissing der Rijks
bank.
De werkgever schrijft ons naar aan
leiding daarvan
„Het mag wel bedroevend geheeten
worden, dat aan een werkman in het
geval van S. verkeerend, <L w. z. niet
tegenstaande zijn blijvend letsel toch
in staat zijn vroeger of zelfs hooger
loon te verdienen en zijn vroegeren of
daarmede gel ij ks taanden arbeid te
verrichten, eene rente wordt toege
kend. Wij kunnen in de beslissing
van den Central en Raad van Beroep
niev a naars dan een schending van
art. 22 der Ongevallenwet 19U1 zien. en
in deze meening worden wij versterkt
door de uitlating van den Minister
van Waterstaat, Handel en Nijverheid
in de Eerste Kamer.
„Deze wet gaat uit van het denk
beeld, dat terug zal worden gegeven
wat men feitelijk verliest: namelijk
het inkomen uit den arbeid dat afhan
kelijk Is vau de bekwaamheden en
krachten, die inen heeft. Dat verlies
nu Is bij eenzelfde ongeval verschil
lend. Om een voorbeeld te noemen
het verlies van een been voor iemand,
die loopdienst verricht, heeft een ge
heel ouderen invloed op zijn arbeids
vermogen, dan het verlies van een
been voor Iemand, die schrijfwerk
verricht.
„In casu ie toch noch het inkomen
minder geworden, noch zijn de oe-
kwaamheden en krachten om zich dat
inkomen te verschaffen, verloren ge
gaan."
Wij vonden het door dezen werkge
ver aangehaald citaat zoo goed pas
send op dit, waarlijk niet op zich zelf
staand geval, dat wij gemeend heb
ben het eene plaats In onze kolommen
te moeten geven, zegt het blad.
DESINFECTIE BIJ TELEPHOON-
TOESTELLEN.
De directeur-generaal der posterij
en en telegrafie heeft na Ingewonnen
advies van den Centraleen Gezond
heidsraad te Utrecht, aan de bestu
ren van de gemeenten, waar locale
telephoonnetten zijn, een circulaire
gericht, waarin gewezen wordt op de
gevaren van besmetting door middel
van telephoontoestelten in de openba
re spreekcellen en stations. In over
weging wordt gegeven te bevorderen,
dat dezelfde voorzorgsmaatregelen
worden getroffen als die, wel lie door
het Rijk worden toegepast. Deze be
staan in het minstens 2 maal daags
schoonmaken der geluidtrechters van
de microphoon en telephoon en het
gebruik van desinfectiedoekjes.
LICHAMELIJKE OPVOEDING.
De Nederlandsche Bond voor licha
melijke opvoeding hield in Den Haag
onder leiding van kolonel Bischoff
van Heemskerk zijn eerste aigemeene
vergadering na die, waarin de Bond
werd geconstitueerd.
De voorzitter zeide, dat de militaire
sportfeestem het denkbeeld deden rij
pen, onze jongelingschap op to wek
ken tot het beoefenen van sport en
lichaamsoefeningen, opdat zij flink
geoefend in dienst komen niet alleen,
maar, weer in den burgerstand terug
gekeerd, door hun voorbeeld anderen
opwekken tot het deelnemen aan die
lichamelijke opvoeding. Aanvankelijk
was het plan, den bond te noemen,
militairen bond; doch men Is daarvan
teruggekomen, omdat men begreep,
dat men de hulp der burgerij ln hooge
mate noodig had en de naam mis
schien zou afschrikken.
Dq plannen voor de oprichting van
den Bond vonden in de pers algemee-
nen steun. De Bond heeft aanraking
gezocht miet andere corporaties op zijn
gebied, en de pogingen, om den Bond
tot bloei te brengen, mogen vrijwel
gelukt heeten.
De secretaris, de heer W. J. H. Mu
ller, deed daarna eenige mededeelin-
gen uit het jaarverslag, dat in druk
zal verschijnen en In het jaarboekje
opgenomen. Sportfeesten van verschil
lende vereenigingen zijn gesteund. Op
verschillende plaatsen zijn afdeelin-
gen opgericht (o.a. te Haarlem), ter
wijl op sommige plaatsen die oprich
ting te wachten is en elders stappen
daartoe worden gedaan.
Nadat aanvankelijk misvatting om
trent het doei van den Bond was ge
rezen, heeft thans de minister van
oorlog den Bond zijn krachtigen steun
toegezegd.
Het hoofdbestuur heeft de verschil
lende af deelingen opgewekt, om haar
middenclubs te vormen van bepaalde
beoefenaars van spelen als voetbal,
korfbal, enz., dóe zich dan zullen toe
leggen, om zich bekwaam te maken
voor de competitie der verschillende
sportbonden, om deze aldus krachtig
te steunen.
Op voorstel van den heer Nypels
werd besloten de memorie, door het
hoofdbestuur bij den minister van
oorlog ingediend, welke memorie den
minister tot een warm voorstander
van den Bond maakte, Ln het jaar
boekje op te nemen en, als de kosten
niet te groot zijn, afzonderlijk te ver
spreiden.
De aftredende hoofdbestuursleden
werden bij acclamatie herkozen. Het
hoofdbestuur zal tot 12 leden uitge
breid en dan verdeeld worden in en
kele onderafdeelingen, die elk een
speciale taak zullen hebben.
ZWAAR BORDUURWERK
Gehoord dezer dagen in eene gehou
den rodevoering
„Het is, mijnheer de voorzitter, op
dit aanbeeld, waarop lk verder
wensch Le borduren.
(Historisch).
Koloniën
ATJEH.
De Hbld.-correspondent te Batavia
seint het volgende:
De gouverneur van Atjeh confereert
te Buitenzorg.
De redactie voegt hieraan toe:
Wat aanleiding gegeven heeft tot
de confexente van gouverneur Swart
met den gouverneur-generaal te Bui
tenzorg valt uit vorenstaand bericht
natuurlijk niet op te maken.
Wij herinneren hierbij evenwel aan
hetgeen de Minister van Koloniën in
zijne M. v. A. op het V. V. der 2e Ka
mer opmerkte, haar aanleiding van
de aan het lid van den Raad van N.-I.
Liefrinck verleende opdracht:
„De Gouverneur-Generaal is door 't
door hom gehouden onderzoek Ln At
jeh tot de ervaring gekomen, dat een
vruchtbaar toezicht op den gang van
zaken in dit gewest van uit Buiten
zorg niet kan worden uitgeoefend, zoo
lang de Gouverneur-Generaal uitslui
tend is aangewezen op schriftelijke
rapporten, welke, hoezeer der waar
heid volkomen getrouw, hem geen
blik gunnen in de werkelijke beteeke-
nis en de consequentie van genomen
bestuursmaatregelen. Vandaar het
genomen besluit dat, naar de onder-
geteekende uit het .Voorloopig Ver
slag mocht vernemen, in de Staten-
Generaal de toejuiching vindt, die het
verdient"
Gelijk men weet, Is intusschen de
heer Liefrinck tengevolge van onge
steldheid verhinderd geweest om aan
de hem verleende opdracht gevolg te
geven en naar Atjeh te vertrekken.
Wij kunnen veronderstellen, dat de
gouverneur-generaal het wenschelijk
heeft geoordeeld zelf die besprekingen
met den luitenant-kolonel Swart te
houden.
Wij meenen uit ons telegram vol
strekt niet te moeten afleiden, dat een
minder gunstige toestand ln Atjeh
aanleiding tot deze conferentie zou
nebben gegeven.
Integendeel zou juist Ln zulke om
standigheden de aanwezigheid van
den gouverneur in Atjeh noode kun
nen worden gemist.
Wij vermoeden dat bij deze confe
rentie ook wel de uitkomsten ter spra
ke zullen komen van den tocht, dien
gouverneur Swart in de maand No
vember van Sumatra's Oostkust uit
naar de Gajoe-landen ondernam, in
het belang eener verbinding dier
streek met de Oostkust.
De Gajoe-landen maken nog steeds
het zwakke punt uit voor liet bestuur
Ln Atjeh, waar die weinig toeganke
lijke streek nog steeds als toevluchts
oord dient voor benden, die voor on
ze troepen in de lage landen moeten
wijken. Van een achttal belangrijke
ontmoetingen met benden in de maan
den October en November, kwamen
de meeste voor in de Gajoe-landen en
het omliggend gebied.
HET MUNITIE-VRAAGSTUK BIJ
DE INFANTERIE.
Wij lezen in de Java-Bode:
Het is een bekend feit, dat de muni
tie voor de geweren model '95 verre
van volmaakt is. Het is in de laatste
jaren een voortdurend gesukkel met
nabranders, hulsscheuringen, gas-
rntsnappingen, enz. Nu is het weer
een onlangs uit Nederland ontvangen
groote partij hulzen, die het legerbe
stuur uren hoofdbrekens en... tonnen
gouds kosten.
Groote partijen munitie moesten
worden afgekeurd, talrijk waren de
klachten zoowel te velde als in vredes-
garnizoenen bij de schiet-oefeningen.
Intusschen heeft deze moeilijkheid
geen aanleiding gegeven dat men met
de, aan de munitie te stellen eischen
bij de infanterie de hand is gaan lich
ten, hetgeen aan de schietvaardigheid
afbreuk zou doen en bovendien voor
den schutter gevaren zou kunnen op
leveren.
Integendeel zijn dezer dagen bij
aigemeene order no. 86 eenige wijzi
gingen Ln het schietvoorschrift aange
bracht, waaruit blijkt, dat de, aan d<e
munitie te stellen eischen holengrijk
zijn verscherpt en o.m. het maximum
aantal toegestane weigeringen van 5
pet. tot 2 pet. is teruggebracht.
ATJEH.
De „Hbld.'-correspondent te Bata
via seint het volgende
Het gerucht loopt, dat de gouver
neur van Atjeh, Swart, wenscht dat
hem vrijheid worde gelaten in zake
ziin beleid in Atjeh, met verwerping
van het systeem-Van Daalen, of dat
hem anders ontheffing uit zijne be
trekking worde verleend.
De redactie teekent hierbij aan
Het vorenstaande is ons niet recht
duidelijk, waar daarin het systeem-
Van Daalen wordt ter sprake ge
bracht, tenzij dat deze aanhaling
slew's moet dienen om nader te be
vestigen, dat niet weder in de fouten
zal worden vervallen, die onder het
bestuur van den afgetreden gouver
neur werden waargenomen.
De aanvaarding van het bestuur
over Atjeh door den luitenanit-kolonel
Swart, na het door den gouverneur-
generaal •'n Atjeh gehouden onder
zoek, dat die fouten in het licht stel
de, en tot de opstelling van een pro
gram leidde, waarbij herhaling zou
worden vermeden, sloot van zelf in
zich, dat de nieuwe bestuurder het
bestaan dier fouten erkende en de
gedragslijn in deze van zijn voorgan
ger verwierp.
Wij twijfelen niet aan de mogelijk
heid -dat met zachtheid in het beleid
naast gepaste strengheid in de act'e,
dat doel hinnen ons bereik valt. Wa
rs het anders, dan zouden wij niet
aarzelen aan te dringen op het slot
van wat dan in onze oogen slechts
een gevaarlijke comedie zou zijn.
Wij zien echter ook zeer wel in, dat
daardoor do taa.k van een bestuurder
van Atjeh nog meer wordt verzwaard,
en meenen, dat juist in deze omstan
digheden den man, dien men het ver
trouwen schonk bij het opleggen van
die taak, ook dat vertrouwen moet
worden gelaten bij de uitvoering daar
van.
Nader wordt geseind, dat er volko
men overeenstemming tusschen de
heeren Van Heutsz en Swart bestaat.
Leger en t/ioot
DE LEGERCOMMANDANT.
Naar wij vernemen zal de comman
dant van het leger in Nederlandsch-
Indië, generaal Rost van Tonningen,
in Juli a_s. repatrieereh.
(„Vad.")
MARINE EN LEGER.
Bij do koloniale reserve hebbon ddt
jaar 370 personen vrijwillig dienst ge
nomen.
Het korps is sterk 2011 man, van
wie 1384 in O. en W. Indië zijn.
Kerk en Schooi
VOORBEREIDEND ONDERWIJS.
B. en W. van Amsterdam stellen
den raad dter gemeente voor, de
(vrouwelijke) hoofden, onderwijzeres
sen. en helpsters bij het voorbereidend
onderwijs ontslag uit hare betrek
king te verleenen, wanneer zij in het
huwelijk treden. Zij worden in deze
gesteund door de plaatselijke com
missie van toezicht op het lager on
derwijs.
BURGERLIJK HUWELIJK.
Tegen den heer G. F. Kerkhof, pre
dikant bij de Gereformeerde gemeente
te Souburg, la, naar de „M. Ct."
meldt, een klacht ingediend ter zake-'
dat hij op 11 Dec. een huwelijk kerke
lijk heeft ingezegend, zonder zich
vooraf te hebben overtuigd dat dit hu
welijk door den ambtenaar van den
burgerlijken stand was voltrokken.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Leiden. Geslaagd voor het artsexa
men eerste deel de neer A. Hulshof.
Bevorderd tot arts de heer C. van den-
Hoek.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL.
Door den Senaat der Technische
Hoogeschool is liet doctoraat ln de
technische wetenschap honoris causa
verleend aan dr. R. D. M. Verbeek,
mijningenieur, oud-hoofdingenieur,
chef der afdeel ing Mijnwezen in Ne-
derlandsch-Indië.
SCHOOLVERZUIM DOOR
DE LEERPLICHTWET.
In de jongste zitting van het kan
tongerecht te Heerenveen verschenen
tien hoofden van scholen om te getui
gen tegen vaders, die zich schuldig
hadden gemaakt aan overtreding der
leerplichtwet door het schoolverzuim
hunner kinderen. De hoofden moesten
daardoor aan hunne klassen dien dag
vacantia geven.
(L. Ct.)
Bij beschikkingen van den Minister
van Binnenlandsche Zaken zijn be
noemd
tot conservator bij de hygiëne en
bacteriologie aan de Rijksuniversi
teit te Leiden, J. N. Voorhoeve
tot prosector bij de anatomie aan de
Rijks-universiteit te Leiden, J. W. P.
Fransen, W. A. Kop, A. Pijper, J. J.
Brutel de la Rivière
tot assistent aan de Rijksuniversi
teit te Leiden, builen bezwaar van
'sRijks schatkist;
voor de tandheelkunde J. A. Ham
mes, voor de heelkunde dr. J. H. P.
Kerckhoff, en voor de oor-, neus- en
keelheelkunde dr. C. J. A. van Iter-
son
tot assistent, belast met het geven
van een cursus in ziekenverpleging
aan de Rij lisuniversiteit te Leiden, dr.
J. Bruining.
Lederen en Kunst
JOURNALISTEN-JUBILEE.
De heeren H. L. Baarbé en R. C.
Verweyck, herdachten 26 dezer hun
25-jarigen arbe.d als redacteuren van
„de Standaard".
Er was een commissie gevormd om
deze beide journalisten te huldigen.
In „Maison Boer", Weteringschans,
werd Zaterdagmiddag 3 uur receptie
gehouden.
Onder de sprekers behoorde ook
Dr. Kuyper.
GEVAERT.
Te Brussel is in den ouderdom van
80 jaar de directeur van het Conserva
toire, Gevaert, overleden. Hij was be
kend als componist van opera's, man
nenkoren, cantates en liederen, maar
het meest wegens zijn belangrijke mu-
zikaal-theoretische studies.
D. H. BRONDGEEST.
De heer Brondgeest is na een buik
operatie te hebben ondergaan, beter.
De koorts is af.
DE ENKHUIZER WAAG.
Het waaggebouw te Enkhuizen, ge
sticht in het midden der zestiende
eeuw (1559), is uit een architectonisch
oogpunt belangrijk als type van Oud-
Hollandschen bouwtrant. Niet alleen
de beide gevels (het gebouw staat op
een hoek), maar ook het inwendige is
interessant. Een der kamers, die in
vroeger jaren gediend heeft als gilde-
kamer der chirurgijns, wordt verlicht
door ramen met beschilderde ruiten;
de glasschilderingen, voorstellende
wapens van gildemeesters, zijn deels
nog in zeer goeden staat; van een an
dere kamer is de antieke betimmering
nog geheel aanwezig.
Dit gebouw zal zoowel in- als uit
wendig worden gerestaureerd en zoo
veel mogelijk gebracht in den toe
stand, waarin het oorspronkelijk ver
keerde, waarna het zal worden inge
richt voor museum. Voor dit doel i
een commissie van deskundigen be
noemd, welke den burgemeester, den
heer Hoy tenia van Konijnenburg, wel
ke het initiatief nam, zal ter zijde
staan. De kosten zuilen uit particulie
re bijdragen worden bestreden.
Sport en Wedstrijden
VOETBAL.
HAARLEM—F. C. BRUGEOIS. 1—3.
Met een ze' r gehavend elftal, waar
in de vijf plaatsvervangers lang niet
allen voldeden, heeft Haarlem Vrij
dag tegen de Brugeois, de Belgische
le'ders, gespeeld en welverdiend ver
loren. Van de veelgesmade Haarlem-
sche voorhoede was alleen de rech
terwang present, en de invallers, na
meJijk Van Renterghem (Volharding),
Filipse (ex-Hercules) en Blume (Velo-
citas) hebben een spelletje gespeeld,
dat heslist beneden de gewone Haar
lem-forwards stond.
Maar laat ik mijn verhaal begin
nen. Allereerst de elftallen. Die wa
ren
Haarlem:
Beeuwkes,
Stol (capt.), Tholen,
Serné, Healey, Haak,
Bouwmeester, Verwey, Blume, Fi
lipse, v. Rentergbem.
F. C. Brugeois:
Y. Boxtaele, Paternoster, Deveen,
Daufrenne, Goetinck,
De Graeve, Cambter, Vyncke,
Visser, Jean Strubbe,
Carlos Strubba.
