ze van den voorzitter, A. baron
Schimmelpenninck van der Oye van
do Poli en Nijenbeek, te 's-Gravenha-
ge, waar mr. A. G. Vrcede in ver
band met zijn aanstaand vertrek naar
Irtdië zijn functie ais secretaris neer
legde, werden met ingang van 1 April
a.s benoemd tot Ie secretaris .cLr. M.
E. Polano, arts te 's-Gravenhage, en
tot 2©-secretaris jbr. \V. E. Engelen,
te Hilversum.
Het onlangs toegetreden lid van
het comité, mr. P. Rink, oud-minister
van Binnenlandsclte Zaken, werd be
noemd tot lid der dagelijksohe com
missie uit het comité.
VRIJHANDEL VOOR DEN NEDER-
LANDSCHEN LANDBOUW.
De Vereenigmg „Het vrije Ruilver
keer" doet weder een vlugschriftje het
licht zien, waarin er op gewezen
wordt dat bijna geen enkel bedrijf
zich hier te lande zóó voorspoedig ont
wikkeld heeft als cte landbouw.
Het vlugschrift wijst er op, dat voor
den hoogst belanrijken export van.
landbouwproducten protectie noodt
anders dan schadelijk zal kunnen
zijn. De plaats op de wereldmarkt
heeft de Nederlandsche landbouw ver
overd door goed en goedkoop te pro
duceoren. Elke verhooging van het in-
voornechtentarief zal door stijging
van de goederenprijaen de productie-
voorwaarden voor den landbouwer
ongunstiger maken. En hem dus niet
steunen maar bemoeilijken in zijn be
drijf.
BEGRAFENIS MANTA VAN
NIEUWLAND.
Een kleine kring van vrienden en
belangstellenden was Dinsdagmid
dag samengekomen op de Nieuwe
Oosterbegraafplaats te Amsterdam,
om de laatste eer te bewijzen aan
Manta van Nieuwiand.
Bij het Grand-ïhéAtre, waar de
lijkstoet was gepasseerd, waren de
deuren geopend, en de brandende
lantaarns met rouwfloers omkleed;
uit naam van directie en acteurs, die
in de vestibule geschaard stonden
werd een krans aan de lijkkoets ge
hecht. Bij den Hollandschen Schouw
burg waren ook de lichten ontsto
ken, en omfloersd.
Op de begraafplaats merkten men
acteurs op van Het Ned. Toooieel,
Stoel en Spree, de Ned. Tooneelver-
ceniging en „Frascati".
Het lijkkleed werd met tal van
kransen gedekt, o.m. van de N. T. V.,
van Het Ned. Tooneel, van directie
en tooneelisten, van Prot en van het
gezelschap Van Eysden.
Aan het graf werd niet gesproken.
Een familielid dankte voor de bewe
zen belangstelling.
Land en Tuinbouw
IN DEN TUIN.
In een vor.ge artikel bespraken we
het nut van Carbolineum ter bestrij
ding van plantenziekten en insecten,
maar waarschuwden tevens tegen
al te groote verwachtingen. C. is
geen middel tegen alle kwalen in den
tuinbouw. Het moet erkend, zegt
ook Prof. Ritzema Bos dat Carbo-
lineum-émulsies ten juisten tijde aan
gewend, veel dienst kunnen bewijzen
bij de bestrijding van blad-, bloed- en
schildluis en van sommige andere in
secten, dat C., op de kankerplekken
van stammen en takken gesmeerd,
een zeer werkzaam, hoewel niet al
tijd afdoend middel tegen boomkan
ker is.
Maar zegt den hooggeleerde dan
verder voor zoover mijn ervaring
reikt, helpt bespuiting met C.-émul-
sies absoluut niets tegen de zoozeer
gevreesde schurftziekte der appel- en
pereboomen; en voor zoover mij is
bekend geworden heeft niemand,
die opzettelijk met het oog op deze
ziekte proeven met C.-émuisies heeft
genomen, kunnen constateeren, dat
hij met dit middel de kwaal had be
streden. Om te kunnen vaststellen,
dat een middel tegen een zekere ziek
te helpt, is het niet voldoende, dat
blijkt, dat een of twee jaar, toen de
boomen er mee bespoten waren, min
der schurftziekte voorkwam dan in
andere jaren, toen liet middel niet
werd toegepast. Want 't eeoie jaar
en 't andere komt de kwaal in zeer
verschillende mate voor. Om te kun
nen constateeren, dat een zeker mid
del tegen een zekere kwaal helpt,
moet men een flink groot getal boo
men daarmee behandelen en een
eveneens behoorlijk aantal andere
boomen van dezelfde soort niet be
handelen, om dan-na te gaan, of nu
bij deze twee groepen van boomen de
kwaal in zeer verschillende mate op
treedt.
En nu moet ik zeggen zoo ver
klaart Prof. Bos, dat in al de mij be
kende gevallen, waarin de proeven
op zoodanige rationeele wijze zijn ge
nomen, liet resultaat óf zeer twijfel
achtig was, óf beslist tot de uitspraak
leidde, dat C--hespuiting tegen de
schurftziekte n i e ts had gegeven.
Mogen zij. die in Carb. een univer
seel middel zagen, deze waarschu
wing ter harte nemen.
Men waardeere C. als een uitste
kend middel tegen allerlei insecten,
maar late niet na daarnevens Bor-
deauxsche pap aan te wenden. Ook
dit preparaat is opgehemeld, veel te
veel, een insectendoodend middel is
het niet. Het heeft echter de onmis
kenbare verdienste, dat het van alle
beproefde middelen 't beste is tegen
do schurftziekte. Men ga dus voort
rationeele proeven te nemen proe
ven in den geest als door Prof. Rit
zema Bos is aangegeven en dan bij
aanwending zoowel van Carbolineum
als van Bordeauxsche pap. De be
spuiting met het eerste preparaat ge
schiedt in FebruariMaart, die met
Bordeauxsche pap 2 A 3 weken voor
de knoppen der vruchtboomen zich
openen.
C. B.
BOEKAANKONDIGING.
1. „Leerboekje voor de Fruitteelt,"
door J. de Vries Az., uitg. P. Noord-
hoff, Groningen, prijs 0.90, geb.
f 1.25.
2. „Korte Handleiding voor de
Weerkunde," door Dr. J. P. van
Loon, bij denzelfden uitgever; prijs
0.50.
Het eerste werkje dankt zijn ont
staan aan de lessen gedurende eeni-
ge jaren door den Schr. gegeven aan
den Tuinbouwcursus te Nieuwe Nie-
dorp. In do eerste plaats richt
het zich dus naar de behoeften van
de leerlingen aan dergelijke inrich
tingen, maar verder kan het ook aan
alle fruitkweekers en liefhebbers van
fruit kweeken ongetwijfeld tot Lee
ring zijn.
No. 2 komt stellig in veler handen.
Ten onzent interesseert ieder zich
voor het weer, maar de belangstel
ling is grootar dan de kennis daar
omtrent. Dit beknopte, duidelijk ge
schreven boekske, kan de belangstel
lenden inlichten aangaande de ver
schijnselen in den dampkring en hun
do kennis bijbrengen, welke noodig
is om met eenige zekerheid het weer
te voorspellen.
Beide uitgaven verdienen een ruim
debiet.
C. BLOKKER.
Rechtszaken
EEN ONVERBETERLIJKE.
Het O. M. bij het kantongerecht te
Medemblik vorderde twee maanden
hechtenis wegens het onbevoegd uit
oefenen der geneeskunde tegen den
kwakzalver Eilers te Oegstgeest.
REVISIEVERZOEK.
De Hooge Raad deed uitspraak op
het hernieuwd revisteverzoek van G.
van Gelder, vroeger jager te Oss,
thans gedetineerd, ln Maart 1894
door het Hof te 's-Hertogenbosch ver
oordeeld tot levenslange gevangenis
straf, wegens den moord op een
nachtwaker der marechaussee.
Ook ditmaal werd het verzoek af
gewezen.
Pers-OvcrzichJ
DE PRESENTIELIJST
DER TWEEDE KAMER.
De Haagsche correspondent van de
„Tel." schrijft
Het is in den laatsten tijd weder
herhaaldelijk gebeurd, dat een ver
gadering der Tweede Kamer moest
worden geschorst, dat een stemming
niet kon plaats hebben, omdat ex-
geen 51 leden aanwezig waren. In
dien dit een pyooie uitzondering
bleef, zou er niet over te schrijven
vallen, doch het Ls dat met meer. In
dien de voorzitter der Kamer eens
streng de hand hield aan art. 105 van
de grondweto, wee Dit artikel
luidt
„De Kamers mogen noch af
zonderlijk, noch in vereenigde
vergadering beraadslagen of be
sluiten, zoo niet meer dan de
helft der leden tegenwoordig Ls."
Er staat bier dua auideiijk, dat de
Kamers ook niet mogen beraadsla
gen, zoo geen 51 leuen, minstens, aan
wezig zijn. Dit arwaei woidt schier
eiken dag in de Tweede Rainei over
treden. Het komt bijna leoerei. aag
voor, dat er minder véél aiaoer dat
51 leden „aanwezig zijn". Men heef.
een bliksemafleider gevonden in... de
presentielijst. Wie de presentie»ijst
beeft geteekend, woidt geacht .aan
wezig te zijn". Zoodra er dan ook 51
narnen op staan, gaat de voorzitter
de vergadering openen. Hij weet dan
gewoonlijk héél goed, dat er geen 51
leden „aanwezig zijn", dat dus niet
wordt voldaan aan art. 105 van de
grondwet. Immers, vele leden komen
even teekenen.... en verdwijnen. Ze
zijn dan „aanwezig", ziet u. En als
er gestemd moet worden, laat de
voorzitter vaak gauw de hoeden tel
len in de kleedkamer, en dan komt
de bode dikwijls weemoedig zachtjes
vertellen, dat er geen een-en-vijf tig
leden „aanwezig zijn". Toch vertelt
dan de presentielijst, dat wonderbare
ding, dat er.... 70 of 80 leden „aan
wezig zijn". En als de bode dan ver
teld heeft, dat er géén 51 leden „aan
wezig zijn", m. a. w., dat men dus
volgens art. 105 van de grondwet niet
Langer mag „beraadslagen", stolt de
voorzatter de stemming uit en gaat
kalm door met„beruadslagen".
Allemaal lijnrecht en welbewust te
gen de grondwet. Ja, men vergemak
kelijkt liet ontduiken. Reeds lang
vóór 's morgens de vergadering be
gint, kunnen de Kamerleden de pre
sentielijst komen teskenen. Als
b.v. op reis moeten, loopen ze even
naar het Binnenhof en teekenen. Ver
volgens stappen ze op den trein en
de presentielijst vertelt dat ze...
„aanwezig zijn". En als er 'u late
avondvergadering is geweest, dan
kunnen de leden 's nachis één minuut
over twaalven de presentielijst tee
kenen, zoodal ze dan reeds voor den
geheelea volgenden dag.— „aanwe
zig zijn".
Ziedaar de eerbied voor de grond
wet.
ln parlementaire kringen.
Men heeft daar zelf de grondwet
gemaakt. .Men eischt van ieder staats
burger, dat hij haar naïeve. Maar in
het parlement wordt zij welbewust
en opzettelijk ontdoken. Dank zij die
heerlijke presentielijst. En nu zou
den wij op dit alles wellicht nog geen
aanmerking maken, indien wij de
niet innige overtuiging hadden, dat
door deze manier van handelen het
afwezig blijven van Kamerleden zéér
wordt bevorderd. Wij erkennen gaar
ne, dat de meeste léden ook andere
werkzaamheden hebben, die hen vaak
binden. Voor Ti Kamer van beroeps
politici, voelen wij niets. Doch het is
te verleidelijk", om even de presentie
lijst te teekenen en dan te verdwij
nen. Wij zouden Kamerleden kunnen
noemen, die zulks deden, dagen ach
tereen, omdat het in het parlement
„te vervelend" was. Nog eenshet
gaat te gemakkelijk zoo. Wij zijn er
vast van overtuigd, dat de vergade
ringen der Tweede Kamer veel beter
bezocht zouden worden, indien er....
wat minder grond we t-schen nig werd
gepleegd. Indien er meer de hand
werd gehouden aan art. 105 dor
grondwet. Dan zou het wel beteren.
Dan zouden er wel meer leden
„aanwezig zijn".
Kerk en School
NED. HERV. KERK.
Bedankt voor het beroep te Veen-
dam door ds. J. L. N. Zillingex Mole
naar te Abbekerk.
GER. KERKEN.
Bedankt voor het beroep te Pas
saic in New Yersey (Noord-Amerika)
door da. G. H. Kersten, te Rotter
dam.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Groningen. Mr. R. Koppe legde met
goed gevolg het doctoraal examen in
de staatswetenschap af.
Geslaagd (cum laude) voor het doc
toraal examen in de godgeleerdheid
de heer J. G. Haselager.
Utrecht. Bevorderd tot semi-arts:
Th. van Aubel en F. H. Meihuizen.
Bevorderd tot arts: M. A. Jelier
L.Nzn.
Utrecht. Cand. Rechten: Mej. E. L.
Duyvis.
Amsterdam. Bevorderd tot doctor
in de rechtswetenschap op Stellingen
de heer E. Meijer J.Czn., geboren te
Leeuwarden.
CHRISTELIJK GYMNASIUM.
Dezer dagen is, op uitnoodiging
van de predikanten der Ned. Herv.
gemeente, te Apeldoorn een conferen
tie gehouden, teneinde de wensche-
lijkheid te bespreken van de oprich
ting van een Chr. gymnasium aldaar.
Besloten werd pogingen 'n die rich
ting te doen en zich daartoe te wen
den tot de Ver. voor Chr. voorberei
dend universitair onderwijs, geves
tigd te Utrecht.
Het ligt in de bedoeling, 1 Septem
ber a. s. een gymnasium met voor-
loopig 3 klassen te openen.
De stoot tot deze beweging is gege
ven door dr. B. van Meer, predikant
te Leiden, die dezer dagen het be
roep naar Apeldoorn heeft aangeno
men en welke predikant secretaris
van bovengenoemde vereeniging voor
gymnasiaal onderwijs is.
Leger en Vloot
BESTUURBARE KANON
PROJECTIELEN.
Men schrijft aan „EX© Locomotief"
„Te Gombong hebben twee heeren
eene belangrijke uitv'nding gedaan.
De heeren F. Bodenstaff, gegageerd
militair, en G. Lorang, adsistent-apo-
tbeker, zijn namelijk na langdurige
studie er in geslaagd middelen te
vinden ter vervaardiging van „be
stuurbare kanon-projectielen". Het
geheim hunner uitvinding hebben zij
reeds aan de Nederlandsoh-Indische
regcering ter overname aangebo
den.'
Letteren en Kunst
TILLY. KOENF.N.
Het vertrek van Tilly Koenen naar
Amerika is bepaald op October.
Sport en Wedstrijden
HET ENGELSCHE ELFTAL.
Door het F. A. internationaal se
lection comité werd het Engelsche
elftal gekozen, dat op den tweeden
Paaschdag, Maandag 12 April, op R.
A. P.'s terrein ,te Oud-Roosenburch,
tegen het Nederlandsche nationale
elftal komt spelen. Het Engelsche elf
tal ziet er ais volgt uitII. P. Bai
ley (Leicester Fosse), goalW. S.
Corbett (Birmingham) en Herbert
Smith (Reading) (capt.), achter; A.
V. Campbell (Southampton), F. W
Chapman (South Nottingham) en R.
M. Hawkes (Luton), middenA. Ber
ry (Oxford University), C. E. Dun
ning (Norwich City), H. Slapley
(Glossop), T. C. Porter (Northern
Nomads) en E. D. G. Wright (Hull
City), voorreservesF. Fayers
(Watford), G. A. Royle (Wigan Old
Boys).
Men ziet schrijft de Tel. der
halve weer enkele nieuwe gezichten
in het Engelsche team.
In de verdediging slechts weinig
veranderingBaileyCorbett en
Smith vormen hetzelfde drietal, dat
ook bij de Olympische spelen in Lon
den tegenover ons elftal stond, en
dat toen door onze voorhoede niet ge.
posseerd kon worden. Ünpasseerbuar
is dit trio echter niet, daarvan zijn
we overtuigd, en met wat meer ge
luk, was dit ook reeds in 't Stadium
gebéurd. Bailey is de doelverdediger
van Leicester Fosse en aaix hem
heeft de Fosse verleden jaar haar
promotie te danken. Beeuwkes is 'n
gelukkig speler, inaar Bailey niet
muider, zoodat dezen vrijwel tegen
elkaar opwegen. Corbett is een schit
terend achterspeler ,die vrijwel alle
amateur-internationals in Engeland
heeft meegespeeld. Smith begint wat
te minderen. De Reading-captain is
en blijft echter nog steeds een stevig
en doortastend speler. Hij zal thans
het elftal aanvoeren.
In de midden linie een nieuweling,
namelijk Campman, de anvateur-half
van Southampton, die voor het eerst
een international zal meespelen.
Chapman heeft in de wedstrijden in
het Stadium weinig bijzonders ge
toond en stond toen niets boven onze
middenspelers. Hawkes is de bekende
speler, die reeds voor 2 jaar ln Den
Haag eveneens meespeelde. Hij ls
wat mea noemt een football-artist,
wiens eenige gebrek het is, dat hij te
veel wil doen en daardoor nogal eens
z'n plaats verlaat. In de voorhoede
missen we helaas Woodward, die
geen gelegenheid kan vinden, om de
reis mede te maken, daar zijn eigen
team Tottenham Hotspur hem
in den strijd om promotie niet kan
missen. Dunning is een nieuw ge
zicht in Internationale wedstrijden.
Stapley, de midden-voor van Glossop,
die eenige internationals om gezond
heidsredenen niet liecft meegespeeld,
is thuns weer opgenomen. Hij is 'n
oude bekende en maakte in het Sta
dium tegen ons alle 4 de punien.
Berry spoel-oe ook in October tegen
ons, zonder bijzonder uit te blanken.
Wright is de bo Kende Varsity-speler,
die tevens voor Huil City uitkomt.
Vergisseu we ons niet, dan heeft
Porter reeds eenige jaren geleden
met de London Caledonians in ons
land gespeeld.
Over tiet geheel genomen, achten
wij het een stevig elftal, maar, voor
namelijk door afwezigheid von Wood
ward, muider sterk dan het team,
dat wij in Londen ontmoet hebben.
PROEFWEDSTRIJD NED.
ELFTALLEN.
Woensdag a. s. wordt op Quick's
tea-rein een proefwedstrijd gespeeld
tusscixen een tweetal elftallen, waar
van de spelers id aanmerking komen
om geplaatst te worden in het Neder-
landsch elftal, dat tegen Engeland
speelt.
Deze wedstrijd Ls echter niet voor
het publiek toegankelijk.
Op Woensdag 7 April daarentegen
zal het dan gekozen Nederlandsch elf
tal, eveneens op Quick's terrein, een
proefwedstrijd legen een elftal spe
len, welke wedstrijd dan wel voor
bet publiek toegankelijk zal zijn.
HOCKEY.
Naar het „Hbld." verneemt, zal een
Mixed Engelsch elftal omstreeks het
midden van April ons land bezoeken
en te Heemstee' tegen verschillende
Nederlandsche clubs spelen.
PAARDEN.
Naar vernomen wordt zal door Ne
derlandsche offic-eren worden deel
genomen aan het internationale con
cours hippique, dat van 515 Juni te
Londen zal worden gehouden.
Gemengd Nieuws
BRAND IN EEN HAVEN.
Aan de „Frankf. Ztg. wordt ge
seind, dat de dokkeai en de goederen
loodsen van de „United Railway Cy.
te Havanna in brand staan. De
krachtige wind deed de vlammen
overslaan naar de lichters, die losge
rukt werden en dus een groot gevaar
opleverden voor de schepen in de ha
ven. Het Duitsche stoomschip Helgo
land werd zwaar beschadigd. Ver
moedelijk zijn drie mannen aan boord
gestikt. De brand werd eerst ontdekt,
toen hij reeds drie u.ren had gewoed.
ZUINIG-AAN s.v.p.!
De begrootingscommissie uit het
Turksclie parlement heeft voorgesteld
cie civiele lijst van den Sultan op
25.000 Turksche ponden ongeveer
f 275.000) te brengen, die van den
troonopvolger op 22.000 gulden, en
van den tweeden troonopvolger op
6000. De heeren zullen het voor hun
doen dus heel zuinig moeten aanleg
ger- Voorts wordt voorgesteld, te bre
ken met de gewoonte dat de 2000 pa
leis-ambtenaren tweemaal per dag
een maaltijd uit de staatskas ontvan
gen, Men wil een restaurant bij het
paleis maken, waar zij hun maal kun
nen koopen.
EEN REUZENWERK.
Aan de „Daily Telegraph" wordt
uit New-York, gemeld, dat het plan
gereed is gekomen voor een hangen
de brug, die de sieder New Jersey en
New-York over de Hudson zal ver
binden. De brug zal 2250 M. lang wor
den - de langste hangbrug in de we
reld en naar schatting 50 millioen
gulden kosten.
Kort Nieuws.
In het Amerikaansche Huis van
Afgevaardigden heeft de beraadsla
ging over het wetsontwerp tot wijzi
ging van invoerrechten Donderdag
naast tot een vuistgevecht geleid.
Pordney, afgevaardigde van Michi
gan, pleitte tegen vi ij handel in hout.
Bryde, van Missisippi,, viel hem in
de rede met de opmerking, dat Ford-
uey belang heeft bij een houtzaag
meden van het hout-syndicaat. Ford-
ney schold Bryde voor domkop uit,
waarop deze op Fordney toeliep, on
derwijl zijn jas uittrekkende, en hem
uitdaagde, maar op te komen. Ande
re afgevaardigden kwamen tusschen-
beiden eox leidden Bryde naar zijn
?.etel terug.
Bij den Deenschen Rijksdag is een
wetsontwerp ingediend, strekkende
het moratorium van de Zeelandsche
Boerenspaax*bank, Alberti's slachtof
fer, met een maand te verlengen, na
me.'ijk tot 1 Mei.
Het nieuwe Vaticaan-nxuseum is
Zondag door den Paus in tegenwoor
digheid van het college van kardina
len en het corps diplomatique plech
tig ingewijd.
Luitenant Shackleton, de ZuidpooJ-
raiziger, wordt in Juni te Londen
verwacht.
In de artillerie-werkplaatsen te
Woolwich is een nieuwe ontplofbare
stof van de cordifet-klasse ontdekt,
die veel krachtiger moet xijn dan de
tot dusver bekende. De samenstelling
wordt strikt geheim gehouden.
Een vergadering van afgevaardig
den van Zuid-Afrikaansche inboor
lingen, te Bloemfontein gehouden,
heeft den wensch kenbaar gemaakt,
:iat de protectoralen later niet bij' de
Unie van Zuid-Afrika worden ge
voegd, aangezien alleen de Kaapkolo
nie tot nog toe de inboorlingen billijk
heeft behandeld. Vindt de koning de
overdracht echter beter, dan vragen
zij om waarborgen voor de beharti
ging van hun belangen.
Uit de Arbeiderswereld
12000 STAKERS.
Te Béru (departement Oise) en in
een aantal omliggende dorpen heb
ben ongeveer 12000 knoopenmakers
wegens loongeschillen het werk ge
staakt. Er heerscht onder de stakers
groote verbittering en opgewonden
heid. Er hebben dan ook reeds her
haaldelijk botsingen met de gendar
merie plaats gehad en de stakers zijn
zelfs reeds tot handtastelijkheden
ovex-gegnan. Zij hebben n.l. het huis
van een der fabrikanten geplunderd
em de meubels, dde zij de straat op
hadden gesleept, Ln brand gestoken.
De gendarmerie in die streek is
versterkt en er zijn 300 dragonders
naar het tooneel van de staking ge
zonden.
TEGEN DE ORGANISATIE.
Uit Bladel wordt aan De Tijd ge
meld: Naar wij vernemen, i6 op de
sigarenfabriek der firma Maas alhier
den werklieden aangezegd, dat zij al
len voor het lidmaatschap van den
Katholieken Tabaksbewerkersbond
moeten bedanken. Wanneer zij hier
aan geen gevolg geven, zullen zij
over 8 dagen worden ontslagen.
Influenza.
Over deze ziekte schrijft Dr. Ch.
Bles in „Moieschott" het navol
gend#
De meesten onzer lezers zullen de
vraag wat is influenza wel kun
nen beantwoorden, maar als zij hun
antwoorden eens zouden vergelijken,
dan zou hen blijken, dat deze belang
rijk verschillen. De een zal influenza
als een soort koorts zonder meer
betitelen eexx ander noemt nie
zen, hoesten en pijn op de borst de
voornaamste verschijnselen; een
dierd* zegt, dat maag- en darmver-
scbijnselen op den voorgrond tre
den een v'erde noemt het rheuma-
tiek, een vijfde zenuwpijnen, een zes
de zal het als keelpijn, als spierpijn,
als longontsteking, als migraine of
misschien als een met een flauwte
beginnende ziekte beschouwen.
Hoe verschillend als die antwoor
den ook uitvallen en voor den leek
een schijnbare tegenspraak bevatten,
toch kunnen zij alle volkomen juist
zijn on op goede waarneming berus
ten. Men onderscheidt van Influenza
namelijk verschillende vormen in-
fluenzakoorts den cutarrhalen vorm,
den gastrischen vorm, den rheumati-
schen vorm, den nerveuzen vorm,
den syncopaloxx vorm (flauwte) enz.
Hoe verschillend de verschijnselen
dezer vormen ook zijn, wij vatten ze
samen onder den naam Influenza on
wal wij dus hier over deze ziekte me-
deaeelen, geldt voor alle vormen.
Influenza of griep is een b—..iette-
lijke ziekte, die met tusschenpoozen
van jaren of tientallen van jaren,
plotseling uit onbekende oorzaken
uitbreekt en Ln enkele manden ge
heel de bewoonde wereld teistert, zoo
als dat heet, dan pandemisch op
treedt. Een korten tijd daarna en
kele maanden meestal treedt ze
wederom hier en daar op als epide
mische ziekte, om daarna, als een
minder veelvuldig voorkomend ende
misch euvel, dat als saisoenziekte in
voor- en najaar, mnar ook in andere
jaargetijden sporadisch, als compli
catie van andere ziekten der adem
halingsorganen, zich voordoet. Weer
iets later zijn ook de laatste sporen
verdwenen. De Tnfluenza-periode is
la-i geëindigd, haar onaangenaam he
len. haar gevolgen, zelfs de naam
wordt vergeten de leerboeken noe
men zelfs deze ziekte met meer tot
dat weer een nieuwe heerschappij
Jer Influenza aanvangt en de wereld
door een nieuwe pandemie getroffen
wordt.
Toen dan ook Ln den winter van
1889 en 189Ü zcoaLs de meeste le
zers zich wel zullen herinneren de
Influenza pajxdemisch optrad, toen
meende men met een nieuwe ziekte
te doen te hebben. Toch was dit in de
verste verte met waar, maar het
laatste optreden der influenza da
teerde van 1848 en was vergeten. Ook
\ooi dien tijd zijn meerdere pande-
mieën door deze ziekte voorgekomen;
de oudst bekende pandemie dateert
van 1510.
Evenals wij dat bij de Pest zagen,
beslaan ook van de Influenza be
paalde streken, waar deze ziekte
constant endemisch heerscht en van
waar de pandenxieên uitgaan. Van
de Influenza kennen we dergelijke
constante haarden ln Centraal-Azië,
van waar de meeste pandemieën uit
gegaan zijn enkele van Noord-Ame
rika uit.
Zoo'n pandemie breekt van een
enkel punt der aarde uit, als oen met
buitengewone snelheid ziolx over lan
den en wereld doelen verbreidende
ziekte onafhankelijk van weer of
jam getijde, in richting overeenko
mende mot die van het menschclijk
verkeer. Overal waarheen ze ver
sleept wordt, doet ze plotseling een
vei schrik kei ijk aantal menschen
ziek worden tot 75 pet. der bevolking
toe. Gelukkig ziju deze influenza-pan-
demieën Yrij goedaax'dlg, en hebben
zij slechts een sterfte van een half k
één pet., maar die toch 1 0/00 der be
volking kan bedragen ze veroorza
ken echter belangrijke stoornis ln
verkeer, in handel, in het burgerlijke
leven. Gehecle families worden plot
seling aan hun bed gebonden, zoo
dat de een den onder niet bijstaan
kan, noch hulp kan gaan halen. Ge-
heele scholen worden ontvolkt, lands-
vergadcrzolen blijven ledig, troepen
en scheper, zijn tonder bewindvoer
ders. Geen leeftijd, geen beroep wordt
gespaard, voornamelijk echter zijn
volwassenen tusschen 20 en 40 jaar
verbaar. Het beloop der z'ekte is voor
gezonde, sterke menschen, die zich
niet te veel inspannen, goedaardig.
Na het doorstaan der Influenza ts
men gedurende enkele maanden,
hoogstens één jaar onvatbaar .voor
deze ziekte. De plaatselijke duur der
pandemie is 6—8 weken.
De enkele maanden na de pandemie
optredende epxdenuën zijn niet ge
bonden aan voor- of najaar, hoewel
ze üx den zomer meestal niet voorko
men. Ze tasten minder menschen
aan, maar him beloop is kwaadaar
diger, de sterfte, die ze veroorzaken,
•s greoter, vooral bij longlijders.
De ooizaak der influenza is de Ba
cillus influenzae, xn 1892 door R.
Pfeiffer ontdekt een kleui staafje
met afgeronden einden en dat 2 a 3
maal zoo lang als breed, een derde
van de lengt© der tuberkelbacillen
beeft.
Dieren worden door deze bacillen
niet aangetast. De paarden-influenza
en houdengriep zijn geheel andere
ziekten.
De meixsch is de drager en over
drager der influeixza-bacillen, die op
de slijmvliezen zijner bovenste lucht
wegen zetelen en daarvan dus door
hoesten, mezen, spreken, neussnui
ten, enz., verwijderd, maar tevens
verspreid worden. Eén enkele zieke
aan daardoor gemakkelijk zijn ge-
hoele familie, eon hotel, een stad in-
fecteereu en de ziekte verspreiden
over berg en dal. De snelheid, waar
mede de pandemieën zicb verspreid
den, namen toe met de toeneming
van het snelle verkeer. Met sneltrei
nen van Madrid naar Amsterdam,
van Amsterdam naar Berlijn, Peters
burg, Moscou, enz. binnen enkele
dagen is de ziekte over een geheel
werelddeel verspreid. Ook schejxen
nemen zieken op. Op schepen ver
meerdert znch do ziekte zeer merk
waardigerwijs niet altijd zooals op
het land door plotselinge sterke uit
breiding. nxaar veel langzamer. Komt
de zieke passagier in een onbesmet
land, dan zal hij daar eou epidemie
kunnen veroorzuken, dan zal de in
fluenza zich daar met werkelijk enor
me snelheid kunnen verbreiden.
Deze stormachtige haast, waarme
de de Influenza zich verbreidt, 'n te
genstelling met de meeste andere be
smettelijke ziekten, die veel langer
tijd noodig hebben om zich te ver
spreiden, kan door verschillende om
standigheden verklaard worden.
lo. Door den korten incubatietijd
(dat is de tijd tusschen besmetting en
tiet uitbreken der eerste verschijnse
len), die 1 A 3 dagen, soms slechts 12
uur bedraagt, waardoor de lijders
niet alleen spoedig ziek, maar spoe-
d;g een krachtige infectiebron wor
den
2o. doordat bijna ieder vatbaar Ls
voor Influenza
3u. door de groote levensvatbaar
heid der kiemen
4o. doordat deze Vlemen op de slijm
vliezen der bo en-te chtwegeix (neus
enz.l zetelen en daardoor zoo gemok-
kM ;k in de lucht komen en op an
deren overgaan
5o. doordat vele menschen, die
reeds aan Influenza lijden, hun be
roep blijven uitoefenen en met ande
ren ver-koeren
6g doordat bij herstellenden de
kiemen nog lang blijven leven en zij
dus nog besmettelijk zijn;
7o. doordat gezonden de kiemen
kunnen dragen, zonder ziek te wor
den en dus toch anderen hesmetten.
De kortste aanraking, het samen-
zitten in een tram of spoorweg-coupé,
aan een hoteltafel, in een schouw
burg of in de Kerk. is voor het ver
spreiden der influenza even werk
zaam als hot innigst familieverkeer.
Of ook voorwerpen (brieven) Influ
enza overbrengen kunnen, is nog niet
zeker aangetoond.
Het nauwkeurig kennen van de
ziekteverschijnselen, die Influenza
kenmerken, acht ik voor onze lezers
nutteloos, zelfs ondoelmatig.
Hetgeen hun echter groot belang *n
zal boezemen, zijn de voorzorgsmaat
regelen, de zoogenaamde prophy
laxis.
Wij zijn, helaas, niet ln staat,
voorzorgsmaatregelen van oenig* be-
teekanis te nemen. Wie zich voor alle
verkeer met de buitenwereld kan vrij
waren, heeft zeer groote kano niet
door Influenza aangetast to worden,
welk voorrrecht ook -gedurende
epidemieën te beurt valt aan
kloosterlingen met strenge clausure,
aan krankzinnigen en aan gevange
ne".
Alle maatregelen, zooals quarantai
ne, verbod van vergaderen, sluiten
dor scholen, ziju volgens de ervaring
doelloos. Spuwverbod, gedwongen
desir.fectie van zakdoeken enz. bleek
van slechts zeer problematisch*- waar
de. Ook hier doet men weer het best
zoo hygiënisch mogelijk to leveu als
de ziekte heerscht, maar ook vóór dat
het gevaar dreigt om dan een gezond,
krachtig lichaam te hebben, dat
stootje velen kan.
Sterke mondspooling en gorgel
dranken, neusspoelingen en neus-
spuitingen, form an wat ton, formaline-
dampen enz. beschadigen do slijm
vliezen en maken ons daardoor nog
vatbaarder voor inwerking d*>r bacil
len. Ook andere voorzorgsmaatrege
len blijken voornamelijk op de phn.n-
tasie dor reclame te berusten, z'j alle,
van cognac tot chiii'ne, v«n s*!ipirino
tot de beruchte abdijsiroop (dat ls
kaneel, salicyl en a*rdappelstroop)
doen meer kwaad dun g'»<i.
Wie eenmaal aangetast door In
fluenza en gelukkig ln?rwteit, bedenke
dat hij andoren nog ivek kan maken,
en bedenke ook, dat hij z«ér *- ibaar
is voor and«re ziekten en dus vooral
nie'. te spoedig het b©d m«g verlaten
en op straat mivg gaan. Die vnthaar-
heio is niet alleen groöt, maar de na-
ziekten zijn den regel gevaarlijker
dan de influenza zelf.
Stoomvaartberichten
Het stoomschip Oranje, van Am
sterdam r.nar Batavia, passeerde 27
Maart Gibraltar.
Het stoomschip Ambon, van Bata
via naar Amsterdam, passeerde 28
Maart Kaap St. Vincent.
Hot stoomschip Java, van Amster
dam naar Batavia, passeerde 28 Mrt
Duncreruvis.
Het stoomschip Koning Willem III,
van Amsterdam naar Batavia, pas
seerde 28 Maart Pcrim.
Het stoomschip Koning Willem I
arriveerde 28 Maart van Batavia te
Amsterdam.
Het atoomschip Brantford, der N.
A. 8. M. (Neptune-lijn), vertrok 27
Maart, n.m., van Rotterdam naar
Baltimore.
He< stoomschip Hollandia arriveer
de 28 Maart te Amsterdam van Glas
gow.