NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
26e Jaargang, No. 7928
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon* en Feestdagen.
VBIJDAQ SO APRIL 1909
HAARLEM S DAGBLAD
1.23
ABONNEMENTEN
PER DRiB MAANDEN»
Voor Haarlem ..I.....I l l
Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der
gemeente)1.30
Franco per post door Nederland,1.65
Afzonderlijke nummers0.02X
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem037M
de omstreken en franco per post 0.45
Uitgave der Veoflootscbap Lonreas Coster. Directeu? JL C. PEEREBQQM.
ADVERTENTIÊNi
Van 1—5 regels 50 Cts.: Iedere regel meer 10 Cis. Bulten het Arrondissement
Haarlem var. 1—5 regels ƒ1—, elke regel meer/a 80 Reclames 30 Cent per regel
Bq Abonnement aanzienlijk rabat
Advertentitn van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing i
50 Cts. voor 3 plaatsingen A contant
Redactie en Administratie! Groote Houtstraat 55.
ïaisrcommnnaaJ Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
DrukkerijZolder Duifenspaarae 6. Tetefoonnnmmer 122.
Tot de plaatsing van edvertentiSn en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem ta dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buiteniandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZATERDAG 1 MEI.
Soc. Vereeniging: Groote Meibetoo
Ring. Spreker: B. Reindorp, 8 uuj
Woestduin: Courses.
't Oranje-prinsesje.
Hedenmorgen bereikte ons de heug
lijke tijding, dat het Nederlandsche
Volk een prinses Is geboren.
De weelde-droom van onze Konink
lijke Landsvrouwe is verwerkelijkt
de vreugdige verwachting, wier ver
vulling schier gansch liet Nederland
sche volk met ongeduld-van-ver-
'langen bijna verbeidde, is verwe
zenlijkt.
Een Oranje-prinsesje is er gebo
ren I
Op het oogenbbk, toen de eerste
kir.der-geluidjes in het paleis aan
het Haagsche Noordeinde, der Vorste
lijke Moeder als een wondere verruk
king in de ooren klonken, flitste van
de Residentie uit ,de blijde mare door
de \telegraafdraden naar alle oorden
des lands. Slechts een paar minu
ten laber spoedden zich onze bulletin-
loopera door de stad, om in alle wij-
.ken het nieuws te gaan melden....
En thans, eenige uren daarna, is
het leven-van-iederen-dag plotseling
«til gelogd. Zou men ook werken,
maar gewoon-door, nu er een Prinses
van Oranje geboren is Beieren niet
do klokken feestgeluiden over de
stad Wimpelt er niet het aloude
Oranje von de huizengevels en is er
geen festijn van Staten-rood en rid
der-wit en Nassau-blauw der lands-
vlag in de straten, te zaïnen verzinne
beeldend het vast verbond tusschen
lynastie en volk
In zulk een uur liggen de hamers
naast het aambeeld, staken de ma
chines haar eentonigen wentel-dreun
voor een wijl het bed van den ar
beid houdt eenige maten rust. Kan
toor en werkplaats loopen leeg, de
scholen worden ontvolkt en geen
bestje blijft er meer thuis achter het
spinnewiel.
Want, alles loopt nu te hoop op
straat en plein, waar spontane vreug
de zich uiten gaat, waar de menigte
lu plotselingen drang haar liefde
voor het Huis van Oranje uitvieren
moet, waar nu de sterke slag van het
volkshart slaat.
Immers, welke moderne denkbeel
den ook hebben ingewerkt, zoowel op
hel karakter van de enkelingen, als
op dat van de massa, er leeft in de
groote meerderhe'd van ons Neder
landsche volk diep-in, zoodat 't maar
niei te allen tijd even sterk merkbaar
is, doch onuitroeibaar-krachtig toch,
een teêre verknochtheid aan het Vor
stengeslacht.
Drie-honderd-en-vijftig jaren ook
hebben de prinsen en koningen het
geleid, niet als heerschers, maar als
voorlieden van het volk, daarmee
mede-levend in bange uren en blijde
dagen En in de stadhcuderlooze tijd
perken moest he»t toch weer een Oran
je zijn, die het land bevrijden kwam,
als het benard werd door de groot
machten van rondom.
Zoo Is er in ons volk gekomen een
bijna-instinctmatig besef, dat het een
Oranje behoeft, een afstammeling
van de roemruchte staatslieden en
veldheeren der 17de eeuw. Van hem
verwacht hei hulp en bijstand, gelijk
zijn voorvaderen die steeds aan Ne
derland hebben verschaft.
En nu zijn er oogenblikken ge
weest, dat er vrees bestond, dat het
oude stamhuis van Oranje-Nassau
niet zou voortgezet worden, dat ons
land dan komen zou onder vreemde
vorsten, weliswaar daartoe geroepen
door de Grondwet, maar prinsen toch
die niet groot zijn geworden te mid
den van het Nederlandsche volk, die
niet overgeërfd hebben de nationale
traditie, die geen dragers zijn van de
Inbfomscbo gedachten.
Thans is die vrees geweken, met
den kanonnendonder, die over het
land losbarstte is alle twijfel wegge
vaagd een Prinses van Oranje zal de
dynastie voortzetten.
Dat is een reden van groote ver
heuging voor allen, wien de eenheid
van ons land en de handhaving van
hei Nederlandsche karakter op den
hoogsten trap van ons Staatsbestuur
ter harte gaat.
En daarin ligt ook de psychologie
van de diepere oorzaak van den ju
bel, die thans in stad en dorp zich
uiten gaat.
Want ook, al is de hoop niet ver
wezenlijkt, dat 't een Prinsje zou
zou zijn, de regeering van Koningin
Wilhelmina is er een bewijs voor, dat
aan een vrouwelijke afstammeling
van Int Oranjehuis de bestuurstaak
wel is toevertrouwd.
Maar behalve wegens het gewicht
der gebeurtenis voor land en volk,
wordt ook alomme feestgevierd, om
dat er thans vreugde heerscht in het
VcrsieDgez'n.
VROOLIJKHEID EN VREUGDE..
Men zendt ons het navolgende
versje:
Vroolijkheid en Vreugde,
Lieflijk zusterpaar,
Helpt ons ras verbreide^
Nèerlands jubelmaarl
Zweeft op lichte voeten
Door ons blij do Land,
Waar de hoop vervuld werd
Op een Vorstenpandl
Vroolijkheid, gij dart'Ie,
Breng ons feest en klankl
Maar gij, stille Vreugde,
Stem tot bede en dank.
April 1909. C. V.
't Moment...
Na wekenlange wachtdiensten za
ten we vanmorgen om kwart over
zevenen weer bij elkaar, wat verveeld
eigenlijk door het langdurige afwach
ten. Net hadden we weer een vroeg-
oppe lezer afgepoeierd met een mis-
troosP-: ,,Nog geen nieuws verder!"
Toen stoof niet 'n geweldige yaari
Aan de Konlngsvrouwe Is ©en doch'-
ter geschonken. Dat is een blijde dag
voor Hare Majesteit, voor Prins Hen
drik en voor Koningin Emma.
Wat ai bekommernis het Paleis
interieur moge vertriestigd hebben,
thans schijnt er een zonnetje vreug-
delijk. En geen droefenis sombere er
meer rond in de Koningszalen.
Het Prinsesje ligt er in haar wiegje,
nog onwetend van de hooge taak, die
het wacht. Het Nederlandsche Volk
zal haar opgroeien gadeslaan met al
le liefdevolle belangstelling, die het
voor een Oranje koesteren kan, voor
een Oranje, die troonopvolgster, een
maal bekleed zal zijn met de waardig
heid van het Koningsschap van Ne
derland.
Er nevens sluimert Koningin Wil
helmina en droomt er den weelde-
droom van het Heil'ge Moederschap.
Daar is immer iets ontroerend-
innigs in de lieve vreugde van jong
moedertje over vervulling-van-ver
wachting. Ons olk, dat heeft mee-
getreurd, toen er treurnis was in het
Paleis, voelt nu sterk-aan en deelt
mee in de blijdschap, die er thans is
in de Koningswoning.
Op dezen dag weven rich de draad-
vezels van den hand tusschen Haar
en het Volk van Holland dichter en
sterker ineen. Teerder en <nniger
nog wordt de verhouding tusschen
Majesteit en onderdaan.
In lente-groening der natuur gaat
er een nieuwe stroom van levens
sappen door den Staat, voedend een
weer-nieuw-opbloeiend en in-sterkte-
bevestigd volksbestaan.
Der Prinses van Oranje heil
een "onzer fietsrijders, die 'de laafele
dagen van des morgens zes tot mid
dernacht bet telegraafkantoor be
waakten, om „het"' telegram te ver
beiden, 't bureau binnen
„HIER 13 'T 1"
En 't was er.
EEN P R I N S E S 1
Toen was onmiddellijk alles in be
weging.
Eén lel daarna hingen de bulletins
voor de ramen vau ons bureau.
Daar stonden ouze fietsrijders, onze
loopers allen gereed, om de horder
den bulletins le \erspreideu. Daar
stond de meesterknecht te bevelen
„M annen, o r d e 1"
Toen stoven ze weg, naar a'le
windstreken, mei honderden bulle
tins. Overal, in de stad. in de omge
ving, op Zandvoort, op Heemstede
brachten we bet eerst het nieuws. De
menschea stormden op onze manne
tjes af. Bij de Groote Houtstraat had
een zich los te worstelen uit een drom
van wel een 50 mens cl ten.
Innulrfels rirtkeldeu de telefoon
schellen. 'l Eerst was de Burgemees
ter. Jhr. Boreel liet ons vragen, of't
zeker was, dat er een Prinses geboren
was. We bevesiigden het. En niet
lang daarna wapperde het rood-wit-
blauw van de St. Bavo.
En telkens maar weer door hadden
we menschen te woord le staan. Op
straat was 't een aardig gezicht. Over
ons bureau vloog de eerste vlag uit
een dakraampje en daar kwamen er
telkens en telkens meer. Lieden, die
naar 't werk gingen, hoopten zich
voor de vensters opglundere
dienstmeiskes holden heen en weer
met lachende gezichten. Fietsende
slagersjongens lieten hun rijwielen in
den steek en zoo ging 't maar voort.
Het was merkwaardig om te zien,
welk een vroolijke stemming het be
richt op eens In Haarlem verspreidde.
Met blijde gezichten liepen de men
schen, spraken elkaar aan, wensch-
ten elkander geluk met het heuglijke
feit Bijna iedereen was met oranje
versierd, fetr waren er trouwens, die
reeds eergisteren de vaderlandsche
feestkleur bij zich gestoken hadden,
om bij het eerste sein gereed te we
zen.
De leerlingen van de Huishoud- en
Industrieschool kwamen in haar
schoolcostuum vol geestdrift uit de
school de Bloemhofsfcraat doorgewan
deld, onder het zingen van Lang
zalZij leven!
Zelfs de dieren moesten uiting ge
ven aan de opgetogenheid hunner
meesters. Op de Ged. Oude Gracht
merkten wij een poes op, met oranje
versierd en een groote hond, goedige
lobbes, die versierd was met een ran-
jerauts en een kleóne vlag met zich
•ronddroeg.
De stad had al gauw een feestelijk
aanzien. In alle straten wapperende
vlaggen, menschen loopen met oran-
je-cocardes, kinderen hebben zich
met oranjesjerpen getooid, enz. Zelfs
zijn er paarden en honden, die met
oranje versierd zijn 1
Om negen uur begonnen de klok
ken der verschifllende kerken te lui
de®. Elk uur werd dit een kwartier
Nu ging 't in optocht naar de
Meisjesschool voor middelbaar onder
wijs. Gebeld... Niet opengedaanl Dan
maar aan 't zingen:
„In naam van Oranje doet open de
poort..."
Ook thans geen gewenscht resul
taat Wei werden de ramen opge
schoven en riepen de meisjes-leerlin
gen „hoeral", wat de Gymnasiasten
en H. B. Scholers galant met petton
en hoeden-gewuif beantwoordden.
Hierop trokken de Gymnasiasten
weer naar hun school om den Rector
over te halen aan den burgemeester
te vragen, ook Zaterdag vrijaf te
ven. Het schoolhoofd gaf daarvoor
evenwel geen toezegging. Dan maar
zelf naar den burgemeester. Voor
diens woning in 't Kenaupark brach
ten de jongelui een welgemeende au
bade. Veel hoera-geroep, 't Wilhel
mus gezongen enz.
De heer Boreel en echtgenoote kwa
men voor de ramen, om met handge-
wuif voor deze hulde te danken.
Een drietal jougelui werden toen
lang herhaald. In de straten was 't al
spoedig zeer druk, vooral toen tegen
half tien de betoogende leerlingen
der scholen hun aandeel namen inde
aigemeene vroolijkheid.
VACANTIE OP SCHOOL
Er waren niet van te voren maat
regelen genomen betreffer.de de va-
cantie van de schooljeugd, zoodat van
morgen op het gewone uur de kinde
ren zich naar hun scholen begaven.
Maar in een stemming, die de op
neming van noodige en nuttige ken
nis geheel onmogelijk maakte. Hoe
kon 't anders! De blijde tijding uit
Den Haag gekomen... Oranje boven!
Hun overmoedige vroolijkheid
moest zich uiten! Eerst werd alles
met oranje versierd, jassen, petten,
hoeden zelfs de klok in de vesti
bule der school werd niet vergeten.
In de vestibule van 't gymnasium
dansten de leerlingen van pret, wach
tende op hc-t verlof om heen te gaan,
dat elk verwachtte en uitziende naar
wat de vrienden van de Hoogere bur
gerschool deden. Die waren evenzeer
uit den band gesprongen.
Op de binnenplaats verzamelden
zich de leorlaigen der H. B. S. en 't
Gymnasium, om daar een vroolijk
rondedansje te maken.
Nog vóór het bericht van vrijaf
kwam, waren enkele jongere klassen
aJ gedeserteerd en toen de tijding
kwam was er in geen enkele school,
hooger, middelbaar of lager onder
wijs, welhaast een leerling meer te
bespeuren.
Die van H. B. S. en gymnasium
waren in de rechte feeststemming ge
komen. Met oranje versierd en onder
het zwaaien met vlaggetjes trokken
zij al zingende In optocht door de
straten, hieven af en toe een Lang
zal Zij leven aan.
bij den burgemeester toegelaten, om
te vragen, of ze Zaterdag vrijaf moch
ten hebben.
De burgemeester zou er nog eens
over denken...
Ook voor het huis van den Commis
saris der Koningin werd een ovatie
gebracht. Deze was evenwel afwezig.
Leerlingen van de H. B. S. voor
meisjes en het instituut Prins sloten
zich bij den stoet aan.
Ook de Wilhelminaboom werd niet
vergeten. Om 't ijzeren hek werd een
reusachtige kring gevormd en in uit
gelaten vreugde er om heen gedanst.
Een der geestdriftigs!© jongelui klom
in den boom en hing er een oranje
sjerp in op, wat een stormachtig hoe
ra verwierf. De bedrijven van dit
stoute stukje, dat onder gewone om
standigheden zeker niet ongestraft
zou gebleven zijn, werd op de schou
ders van een paar anderen geheschen
en zoo rondgedragen.
De feestvreugde der jongelui moest
zich nog meer uiten. In optocht werd
de geheel estad doorkruist. Ook wer
den ovaties gebracht aan ons redac
tie-bureau en onze drukkerij.
Toen wij hen het laatst in het oog
kregen, waren zij bezig met een vroo-
1 ijken rondedans rondom de ver
plaatsbare muziektent van de veree-
niging Koninginnedag, die
voor het concert van dezen avond op
de Groote Markt werd opgebouwd.
DE VEREENIGING KONINGINNE
DAG.
Het hoofdbestuur van de Vereend-
ging Koninginnedag hield te 10 uur
een vergadering in de Sociëteit Veree-
niging. De voorzitter, de heer G. B.
C rommel in, opende de bijeenkomst
met een toespraak, waarin hij Lu
gloedvolle bewoordingen het heuglijk
feit herdacht. Daarna werd de eere-
1 wijn gedronken, ter eere van het ge-
heele Koninklijk Huis en een dronk
gewijd aan de gezondheid van Moeder
en Kind.
Daarna werden de bijzonderheden
van liet foestprogramma nader be
sproken. Om aan de feestelijkheden
een meer spontaan karakter te geven
waren niet vooraf mededeelingen
daaromtrent gepubliceerd. Alleen
hen, wier medewerking noodig was,
had men er In betrokken. Program
ma's met een oranje-omslag waren
gereed gemaakt on werden te koop
geboden. Daarin zullen dus onze le
zers de bijzonderheden vinden, die zij
wensclien te weten, maar wij mogen
toch hier wel mededeeleti, waaruit de
feest uitvoering bestaat.
Hieronder vermelden wij dat.
DE OFFICIEELE BEVESTIGING
DER BLIJDE TIJDING.
Van het huis van den Commissa
ris der Koningin aan de Nieuwe
Gracht was vanmorgen om half tien
nog geen vlag te bekennen. Reden
om aan de waarheid van het blijde
nieuws te gaan twijfelen. Om kwart
vóór tienen is Mr. Van Tienhoven
evenwel per telefoon officieel met
de geboorte van een Prinses in ken
nis gesteld.
Toen kon ook de Commissaris fle
driekleur ontplooien.,
TELEGRAM VAN GKLUKWENSCH.
Door den Commissaris der Koning
in is namens het gewest een telegram
van gedukwensch aan de Koningin en
Prins Hendrik gezonden.
BESPELING CARILLON.
'e Middags van 12 1/4 tot 12 3/4 uur
werd t carillon der Groot© Kerk be
speeld. Er werdetn verschillende volks
liederen uitgevoerd..
DE PARADE.
Et was aangekondigd dat wan
neer d© blijde tijding Ln don morgen
zou komen 'e middags om 12 uur
een parade zou worden gehouden.
Dus werd algemeen verwacht, dat cv
lieden parade zou zijn. Om twaalf uur
was or evenwel nog geen beslissing
genomen, omdat de gariiiizoens-com-
inandant nog geen ofticieele mededee-
ling dor Geboorte had ontvangen.
Even over twaalf is de kerunnsgeving
gekomen, zoodat toen in allerijl nog
maatregelen genomen werden, om de
parad© toch te doen doorgaan.
Om half een arriveerde de infan
terie op 't terrein der Cavaierie-kazer-
ne, waar reeds van kwart voor twaalf
de belangstellenden stonden te wach
ten.
Even later mare hoerden ook de hu
zaren op 't veld en word een carré
gevormd, waarbij zich ook de vele
niet in dienst zijnde officieren, en
voorts deputaties van den Bond van.
Oud-strijders en den Bond van Oud-
Onderofficieren aansloten.
Even later arriveerden de Com
missaris der Koningin en de Burge
meester, beiden in ambtskleeding.
Nu trad kapitein Schönstedt naar
voren, om een
DAGORDER
voor te lezen, waarin aan 't garni
zoen officieel mededeeling werd ge
daan van de geboorte van een Prin
ses.
In deze mededeeling werd allereerst
gewezen, op de hoopvolle verwach
ting, die heel ons volk vervulde, en
allo Nederlanders deed uitzien naar
den dag, waarop de Oranjetelg gebo
ren zou worden. Met spanning heb
ben we de berichten uit deox Haag ge
lezen, in de kerken zijn vele gebeden
opgezonden. Wat zou de toekomst ons
brengen? Deze vraag heeft binnen, en
ook ver over onze grenzen geklonken.-
Nederland en Oranje zijn één!
De geschiedenis van ons Vaderland
is in de laatste eeuwen saamgeweven
met die van 't geliefd Oranjehuis.
Vreugdevolle en moeilijke dagen zijn
te zamen doorgemaakt.
Nu is de vreugdevolle mare geko
men, on verblijden wij ons in de moe
dervreugde van onze bemimde Ko
ningin.
Ons eerste woord is een geluk-
wensch aan onze geliefde Koningin
en Haar Gemaal, en 't Haarlemsche
garnizoen verbindt daarmee de beste
wenschen voor 't welzijn van Hare
Majesteit.
Dat de Prinses een gelukkige on
vredige toekomst moge hebben. De
vaderlandsliefde en vorstontrouw van
ons allen moge daartoe medewerken.
