Verschijnt dagelijks, behalve op Zon* en Feestdagen. NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD. Uit de Omstreken Binnenland 26e Jaargang. No. 7931 DINSDAG i MEI 1909 HAARLEM S DAGBLAD ABONNEMENTEN t PER DRIB MAANDBNl Voor Haarlem l f h28 Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der gemeente)130 Franco per post door Nederland.1.65 Aizonderlljke nummers0.02H Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem037H de omstreken en franco per post 0.45 Uitgave der Vennootschap Loarens Custer, Directeur J. C. PEEREBOOSl ADVERTENTIÊNi Van 1—5 regels 50 Cts.: Iedere regel meer 10 Cts, Bulten het Arrondissement Haarlem van 1—5 regels /l—elke regel meer ƒ0.88 Reclames 30 Cent per regel Bq Abonnement aanzienlijk rabat AdvertentlSn van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing 50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant Redactie en Administratiet Groote Houtstraat 55. Intercommunaal Telefoonnnmmer der Redactie 600 en der Administratie 724. Drukkerij Zolder Bnitenspaarne 6. Telefoonnnmmer 122. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN- EERSTE BLAD. AGENDA WOENSDAG 5 MEI Cuxsus in de RoomschKatholiéke geloofs- en zedeleer, 88 1/2 uur, St. Bavo, Leidschevaart. Onderwerp: Kemfeekenen van Christus' kerk in 't bijzonder; over die eenheid. OM ONS HEEN Ne. 025. Ba Wet op den Leerplicht Over het algemeen kan men, zon der iemand onrecht aan te doen, wel zeggen, dat onze wetten van de laat ste jaren niet traai in elkaar zitten. De drankwet, de wet op den leer plicht, de wet op de Kamers van Ar beid zijn even zoovele staaltjes van goed. bedoelden, maar tekort komen den wetgevenden arbeid en over de allerjongste, een baby van drie maan den oud, de wet op het arbeidscon tract, heeft de vader zelf, Prof. Drucker, zijn teleurstelling al uitge sproken. Weliswaar niet over de wet zelf, maar over de manier, waarop zij door velen wordt opgevat en toe gepast, doch indien het mogelijk is, een wet gansch anders uit te voeren, dan door de ontwerpers werd be doeld, is daardoor meteen het bewijs geleverd, dat de wet zelf dergelijke onjuiste toepassing mogelijk maakt en d u s niet goed is samengesteld. De wet op de Kamers van Arbeid "heeft in den loop van de jaren haar gebreken duidelijk doen zien. Wan neer één wet een nobel denkbeeld na joeg, dan wag het wel deze. Samen gesteld met de bedoeling om voortaan conflicten in den arbeid, tusschen werkgever en werknemer, zoo niet on mogelijk te maken, dan toch in de meeste gevallen door gemeenschappe. lijk overleg en minnelijke tusschen- komst te voorkomen, heeft zij weinig anders Lot stand gebracht, dan onbe langrijke samenkomsten van pa troons en gezellen, die jaar in, jaar uit aan dorre formaliteiten hadden te voldoen en maar zelden, in weer wil van hunne goede bedoelingen, in staat waren iets totstand te brengen. Het orgaan van de Kamers van Ar beid staat dan ook vol met tot dusver vruchteloos gebleven klachten. Geen wonder. Het op zichzelf nuttige denk beeld, dat in de Kamers altijd even veel patroons als gezellen hun stem moesten uitbrengen, heeft ten gevol ge gehad, dat weinig belangstellende leden eenvoudig konden wegblijven, wanneer een wissewasje hun daartoe aanleiding gafze wisten immers, dat daardoor vanzelf, automatisch, een van de stemmen der leden van de andere groep werd uitgeschakeld. Hoe weinig dit den aldus aan den kant gezette stichtte, kan men zich denken. 'Wie als ondergeteekeude het voor- Techt heeft gehad, nog wel in een an dere plaats zoodat er voor gereisd moest worden ,een verzoeningsraad te presideren, waarvoor alleen de ge zel verscheen, terwijl de patroon zon der iets van zich te laten hooren weg bleef, die heeft daarmee de ervaring opgedaan van een andere groote fout in de wet, die namelijk de opgei'oe- penen niet tot verschijnen dwingt En wanneer men dan ten slotte op merkt, dat tusschentijds ontstane va catures niet onmiddellijk mogen wor den vervuld, maar moeten wachten totdat, wellicht jaren later, de Ka mer periodiek aftreedt, dan heeft men tevens de minder aangename zeker heid verkregen, dat ook de Minister het college van zoo geringe beteeke- nis acht ,dat een paar leden meer of minder er niet op aankomen. 'Vaaraan is die gebrekkigheid van deze en andere wetten toe te schrij ven? Aan de omstandigheid, dat ze ïfceestal worden ontworpen naar bui tenlandsch model, zoodat vanzelf mee tosiuipen eigenaardigheden van an deren landaard, die op ons volk niet passen? Aan het feit, dat ellk wets ontwerp in de Kamer zoo wordt ge wijzigd en veranderd, dat het bij slot van rekening zijn vorm geheel verliest? Ik vermoed aan beide oor zaken. En verder hieraan, dat het vernuft van tienduizenden om een wet te ontduiken, de scherpzinnig heid van slechts honderd om dat on mogelijk te maken, altijd overtreft. Maar merkwaardig is het vooral, dat wanneer eenmaal de gebreken van oen wet door allen worden inge zien, daarom toch niet bij onze wet gevende macht de begeerte opkomt om die fouten te verbeteren. Men laat ze maar loopen, ziet er blijkbaar te gen op, al die vermoeiende discussiën te hervatten en zet inmiddels nieuwe wetten op 't getouw, die weinig beter uitvallen. Voor het land zou het voor deelt ger zijn, wanneer er minder, maar dan ook beter wetten werden gegevenwanneer élke nieuwe wet na twee of drie jaar te hebben ge werkt, dwingend moesten worden her zien. Maar dat geschiedt nu eenmaal niet en daarom tobben duizende meai- schen in Nederland, die zondereend- ge vergooding tijd en moeite beschik baar stellen, in arren moede rond met die leerplichtwet en maken er van wat er van te maken is. Met dit be treurenswaardig gevolg evenwel, dat velen er na een korte poog het bijltje bij neerleggen, terwijl toch juist voor commission als deze zoo wen- schelijk is, dat zij bestaan uit perso nen van ervaring. Ik wijs daarom met ingenomenheid op een poging van de drie hier bestaande commissiën tot wering van schoolverzuim, om een beweging in den lande uit te lok ken tot het verkrijgen van verbeterin gen in die wet Zij roepen andere com missiën, die hunne wenschen deelen op, om zich daaromtrent vóór 15 Juni a s. aan het adres van Mej. E. Vrij dag, Ruychaverstraat 2 c te Haarlem, te verklaren. Die wenschen nu zijn vier in getal, dat le. de termijnen tusschen de overtreding en de behandeling voor bet kantongerecht, als bedoeid in art 21 der Leerplichtwet, aanmerkelijk verkort worden. Dit punt heeft nauwelijks toelich ting noodig, het is een verlangen naar sneller berechting van overtre dingen, die we evenzeer in ander op zicht zouden wenschen en die een eisch van den tijd ie, omdat de gang van de rechtspraak niet evenredig aan dien van de maatschappij ver sneld is. De indruk van de strafver volging moet grooter zijn, naarmate de bestraffing spoediger op de begane verkeerdheid volgt De drie Commissiën wenschen, dat 2e. in de Leerplichtwet worde op genomen eene bepaling, welke in ge val van ziekte den beh andelenden ge neesheer verplicht, op een hem ge daan verzoek eene schriftelijke ver klaring af te geven, of z. i. het ver zuim al dan niet gewettigd is. In dit desideratum komt het mij voor, dat iet^ ontbreekt Indien het Rijk van particuliere personen dien sten vergt, dan zal het die ook behoo. ren te betalen. Voor de geneeskundi gen, die al zooveel honderde briefjes van allerlei aard hebben af te geven, zou een dwingende bepaling ais de bovenvermelde een vermeerdering van arbeid be teekenen, die billijk heidshalve behoort te worden ver goed. Waarschijnlijk hebben de Commis siën hier evenwel vooral de gemeente artsen op het oog gehad, aan wie nar tuurlijk een dergelijke uitbreiding van hun taak kan worden opgedra gen. Een andere wensch is, dat Se. in de Leerplichtwet worde op genomen het verbod om aan leer plichtige kinderen arbeidskaarten »ii te reiken Dit is een verzoek, waarmee zeker iedereen instemmen zal. Volgens me- dedeeling van leden der Commissiën is het hier aangewezen kwaad veel grooter, dan men wel weet. School gaande kinderen trekken er 's mor gens vroeg al op uit om brood rond te brengen, worden in den loop van den dag voor allerlei kleine diensten gebruikt, natuurlijk tegen een loon tje van weinig be teekenis. W at er op die manier terecht komt van de les sen opschool, kan iedereen zich wel voorstellenze gaan als een droom van vage geluiden aan den vermoei den leerling voorbij. Dit kinderwerk gaat dus lijnrecht in tegen de bedoe ling van de wet op den leerplicht en behoort dus door haar onmogelijk te worden gemaakt. Wel staat daar de winstderving voor het gezin tegenover, maar een onderzoek op dit punt zou wellicht aan den dog brengen, dat het gerin ge loontje lang niet altijd voor het gezin een levensbehoefte is. Naar ik vernomen heb staat een zoodanige enquête op het getouw. Eindelijk wenschen de Commissiën, dat ten 4e. in de Leerplichtwet worde op genomen eene bepaling, die in liet belang van den aansprakelijken per soon, dezen na oproep verplicht voor de Commissie tot wering van School verzuim te verschijnen. Het komt dikwijls voor, dat onver standige moeders, die het gezag over. hun kinderen hebben verloren, het schoolverzuim voor den vader, die dikwijls den geheelen dag afwezig is, verbergen, totdat de man door een dagvaarding om voor den kan tonrechter te verschijnen, als door een donderslag uit helderen hemel wordt opgeschrikt. Dan is het kwaad niet meer te verhelpen en moet de schade worden geleden. Om al deze redenen lijkt mij het optreden van de drie Haarlemscbe Commissiën zeer gelukkigmoge het succes opleveren. Wanneer ik bedenk, wat er ook aan tal van andere wetten ontbreekt, dat maar niet verbeterd wordt, dan vraag ik mij af, of bij den aanstaan den verkiezingsstrijd voor de Tweede Kamer niet veel succes zou worden behaald door een partij, die verbete ring van bestaande wetten in baar partijprogram schreef. Maar daartoe is er geen te vinden. Zij doen denken aan ij dele vrouwen, die alie nieuwe japonnen willen dragen, liever dgn de oude te verstellen en naar de eischen des tijds te vermaken. J. C. P. Stadsnieuws De Toekomst. De Staatscourant bevat de statuten van de naaml. verin. Melkinrichting „De Toekomst", v/h. M. Prins en Co., te Haarlem. Doel is hét koopen, bereiden verhandelen van melk en zuivelpro ducten en daaraan verwante artike len, in den meest uitgebreiden zin. Het kapitaal is bepaald op 100.000, verdeeld in 100 aandeelen van 1000 elk, waarvan 70 aandeelen geplaatst en volgestort zijn. Directeur is de heer M. Prins. AKTE-EXAMENS L. O. Haarlem, 3 Mei. Geëxamineerd mannelijke candidates Geslaagd heeren W. A. van der Weg an J. G. Vreeswijk, beiden Rijmsburg; C. N. Schaar, G. F. Vlekke en W. L. M. v. Dijk, allen Beverwijk; G.; Brunink, Haarlem. Onderscheidingen. In de lijst van onderscheidingen, opgenomen in de Staatscourant, komt een onjuistheid voor. Er staat ver meld, dat de heer H. R. Berg te Am sterdam benoemd 4s tot ridder in de Oranje Nassau-ordedit is onjuist., want deze heer woont te Haarlem (Parklaan 7). De geridderde is oud-chef van het bureau Algemeeme Zaken der H. IJ. S. M-, *e Amsterdpia DE GEBOORTE VAN PRINSES JULIANA. OFFICIEEL BULLETIN. 's-Gravenhage, 4 Mei 1909. De toestand van Hare Majesteit dé Koningin en van de Prinses blijft bij voortduring gunstig. Prof. Dr. KOUWER. Dr. ROESSINGH. Ook in de kerk dor oud-Katholieken is Zondag de geboorte van de Prineee herdacht. Er werd vóór dien dienst een her derlijk schrijven aan de gemeente voorgelezen, waarin „blijdschap werd betuigd over de geboorte van Koninklijke Prinses", waardoor de Koninklijke Moeder en Haar Hoo- gen Gemaal een zoo groote vreugde geschonken en voor ons vaderland, in den bloei van ons geliefd Huis van Oranje, een zoo heerlijke toekomst geopend is." Om den dank der harten uit te stor ten en te bidden voor het herstel der Koningin en voor 't welzijn der pas geboren Prinses, werden onder den H. dienst de 3 gebeden „om God te danken" (Collecte, Secreta en Post- communio) geboden en vóór de Benier- dictie de lofzang „U, o God, u loven wij" (Te Deum) gezongen. In de Strafgevangenis en het Huis van Bewaring werden de gevangenen onthaald op koffie en krentenbrood. Of er nog gratieverleendngen zullen geschieden, is nog niet bekend. Ook de kinderen van de Chr. School in de Anthoniestraat werden giste renmiddag onthaald. Het Gemeente-feest. Toen wij weder ten stodhuize infor meerden naar de plannen voor een gemeentefeest, deelde de secretaris mr.W. F. C. C. Pijnacker Hordijk ons mede, dat hij ons daarover op het oogenblik niets naders kon moe- deelen. Hieruit valt af te leiden, dat ér waarschijnlijk besprekingen worden gehouden over een dergelijk feest. In verband hiermede deelen wij mede, dat de Burgemeester ongesteld is., Faillissementen. Bij vonnissen d.d. 4 Mei 1909 ziin door de Arrond. Rechtbank alhier in staat van faillissement verklaard le. G. Bakker, koopman in manu facturen, wonepde te Zaandijk. 2e. S. van Tienlioven, schipper te Haarlemmermeer (Benuebroekerwcg). In beide faillissementen rechter commissaris mr. P. J. G. van der Muelen. Ilet acooord in het faillissement van Joh. Koene, timmerman te Halfweg, (3 pot. boveai de liquidatie van den boedel) is bij vonnis d.d. 4 Mei 1909 door de Rechtbank alhier gehomolo geerd. Lenteteekeneii. Gisteren, 3 Mei, is te dezer stede de eerste vliaider, een koolwitje, gezien. Personalia. 19 dezer is J. de Kruif, werkzaam In de afd. wagemiichterij van de Cen trale Werkplaats der H. IJ. S. M. 25 jaar bij de Maatschappij in dienst. Tot assi tent-werkmeester aan de Kon. Rijtuiigfabriek van de firma J. J. Beij nes alhier, is benoemd de heer v. Duimen, thans wagenmaker aai genoemde fabriek. Tuberculose-bestrij dötng. We ontvangen het vijfde Jaarvei slag van de vereeniging tot bestrij ding der tuberculose. Aangezien dit verslag reeds vroeger in ons blad is opgenomen, volstaan we nu met dit bericht, In de vergadering van de Noord- Hollandsche vereeniging tot bestr. v. d. Tuberculose werden de verslagen en rekening goedgekeurd. De aftre dende bestuursleden dr. L. C. Kers bergen en mr. D .E. v. Lennep werden herkozen. Een huishoudelijk regle ment werd vastgesteld. DE PRAKTISCHE ANARCHIST. Een der drie anarchisten, tegen wie door de Haarlemsche rechtbank rechtsingang is verleend wegens ver spreiding van de brochure: „De prak tische anarchist", te Zaandam, de loopknecht L. B. H. heeft, naar de Tel. meldt, de vlucht genomen., Bedrijfsbelasting. De burgemeester brengt ter kennis dat het op den 30sten April j.l. exe cutoir verklaard kohier no. 11 op de bedrijfsbelasting dezer gemeente, dienst 1908—1909, op heden aan den ontvanger der directe belastingen is ter hand gesteld. De ingezetenen worden er tevens aan herinnerd, dat de belastingschul digen verplicht zijn hunnen aanslag op den bij de Wet bepaalden voet te voldoen. ZANDER-INSTITUUT. Men schrijft ons Op de algemeeme vergadering van aandeelhouders van het Haarlemsch Medico Mechanisch Zander Instituut bleek, dat de toestand over 1908 voor uitgaande was. De balans, winst- en verliesrekening over 1908 werd goed gekeurd. Besloten werd het winstsaldo voor afschrijving te bestemmen. Als com missaris werd gekozen Dr. W. E. Me nens. Eén obligatie werd uitgeloot. Zang en Vriendschap. Het navolgend telegram is aan de Koningin verzonden Het zij dor Koninklijke Liedertafel „Zang en Vriendschap" vergund Uwe Majesteit onze geëerbiedigde Ko ningin, met Hoogstderzelver Gemaal, Beschermheer onzer Liedertafel, har telijk geluk te wenschen met de heug lijke gebeurtenis, die heden het Ko ninklijk Huis en het gansche volk van Nederland met groote vreugde vervult. De Liedertafel spreekt daarbij den hartgrondigen wensch uit, dat Gods zegen ook verder moge rusten op het Koninklijk Huis. Hierop werd liet navolgende ant woord verkregen Zijne Koninklijke Hoogheid laat U allen zeer dank zeggen voor aange boden gelukwenschen. .VAN SUCHTELEN, Adjudant. ORGELBESPELING in de Groote of St. Bavokerk te Haar lem, op Donderdag 6 Mei 1909, des namiddags van 2 tot 3 uur. door den heer W. Ezerman. Programma No .1. Preludium en Fuga, J. S. Bach. No. 2. Offertoire, L. Wely. No. 3. Sonate, O. Dienel. a. Allegro maestoso. b. Solemn, March. c. Allegro. No. 4. Meditation No. 14 A. Guil- mant. Hlndeirwe t. Burgemeester en Wethouders van berichten, dat van heden op alle werkdagen, van des voor- middags 9 tot des namiddags 2 uur tot 18 Mei e.k., 's namiddags ten 1 1/4 ure, ter gemeentesecretarie (7de af deel ing) ter inzage is nedergelcgd het ingekomen verzoekschrift met de bij lagen van G. H. van Daalen, om ver gunning tot uitbreiding van de klee- renwasscherij en drogerij, door ver bouw, in het perceel aan de Brou wersvaart no. 50—52, alsmede tot verplaatsing van den stoomketel met stoommachine van 7 P.K., en dat op den veertienden dag na heden, zijnde 18 Mei e.k., en wel des namiddags ten 1 1/4 ure op het Raadhuis der ge meente de gelegenheid zal worden gegeven, om ten overstaan van het gemeentebestuur of een of meer zij ner leden, bezwaren tegen het uit breiden der inrichting in te brengen. Haarlemsch Muziekkorps. De heer J. Hallier Jr., lste violist bij het orkest van de Fransche Ope ra te 'a-Gravenhage, is als zoodanig benoemd bij het HaarL Muziekkorps alhier.. Onderscheidingen. De eere-medaille der orde van O- ranje-Nassau in zilver is o.m. ook toegekend aan den heer J. H. Schat, reserve-adjudant in 't XXIste Land- weerdistrict alhier., (Zie vervolg Stadsnieuws onder de laatste berichten). BENNEBROEK.. Landverhuizers., Twee personen in deze gemeente zijn voornlemens ieder met zijn gezin naar Brazilië te verhuizen en hebben de daarvoor noodlge stukken reeds ia orde laten brengen. De heer Th. Braam heeft bedankt als penningmeester der alhier geves tigde afd. van den R. K. Volksbond. Bij vele Ingezetenen bestaat het voornemen Zaterdag a.s. door het il- lu mineer en van hunne woningen an dermaal de blijde gebeurtenis te vie ren. De schooljeugd zal door de feest commissie een dezer dagen worden onthaald. SANTPOORT. De eerw. heer Ds. W. Bax Jr., al hier, heeft een beroep ontvangen naar Gellicum en Rhenoy (Tieler- waord). HAARLEMMERMEER. Heden Maandag had onder een zeer p-oote belangstelling te Hoofddorp de afenisplecht'gheid plaats van het stoffelijk overschot van den Z.Eerw. heer J. F. M. Lagerwey, In leven uastoor van de Parochie van den H. "ohanmes den Dooper, aldaar. Onder de vele aanwezigen waren 26 geeste lijken uit andere plaatsen, waaronder de Deken van Haarlem en die van Schiedam, benevens een broeder van den overledene, pastoor ie Den Burg (Texel). Ook verschillende autoritei ten waren aanwezig. Ru'm acht jaar heeft de overledene deze parochie als pastoor gediend en had zich in dien tijd door zijn ijver en voorbeeldige werkkracht alom be mind gemaakt. De voorzitter van. de liberale kies- vereeniging, de heer J. II. Evelein, heeft door bijzondere omstandighe den, voor zijne functie bedankt. De harde vorst van Maandag j.l. in den vroegen morgen heeft te Haar lemmermeer aan de vroege aardappe len veel schade gedaan. Geheele stuk ken zijn afgevroren. HALFWEG. De zangvereeniglng „Crescendo" alhier, directeur de heer J. C. Tuin", te Haarlem, heeft voor Woensdag avond ter eer© van de heugelijke ge beurtenis in ons Vaderland, een feest avond geoirganiseerd voor hare leden en begunstigers. SLOTEN. Door de schietvereeniging ,,'A.D.V. E.N.D.O." werd ter gelegenheid van" haar 8-jarig bestaan een onderlinge schietwedstrijd gehouden met liet Margageweer; prijswinners waren achtereenvolgens: J. Verplanke, J. Schouten, J. Roos, J. Bakker, C. Roos G. Groeneweg, E. Dooijeweerd en G. Poll. ZANDVOORT, Voor een oxtra-uitkeering aan de Protestantsche armen alhier heeft de directie van het Groote Badhuis f 50 bescliikbaar gesteld ter eere van de blijde nationale gebeurtenis. Hedenavond werd den lieer P. van der Mije, ter eere van zijne benoe ming als ridder van de Oranje-Nas- sauorde, door het Harmoniegezel schap, onderafdeeling van de Werk- liedenveneenigimg Onderling Hulpbe toon alhier, eene serenade gebracht. DE GEBOORTE DER PRINSES. Z. K. H. de Prins zal hedenavond in een der voorkamers van liet Paleis op den Kneuterdijk de zanguitvoering vanwege het Comité voor Volksfees ten ter eere van de viering der ge boorte van Prinses Juliana bijwonen. Ter gelegenheid van de blijde ge beurtenis zijn een nieuw soort for maatzegels verschenen met oranje stempelafdruk in den bovenhoek, waarop de letters en 't Nederlandse!) wapen in wit relief afsteken. Boven het Nederlandsch wapen staan de woorden: zegelrecht met opcenten; aan weerszijden van het wapen staat de nominale waarde van het zegel vermeid en onder het wapen 's-Gr. 1909. KONINKLIJK BEZOEK AAN DE HOOFDSTAD. Naar t HbLd. verneemt, heerscht in bevoegde kringen de stellige mee ning, dat het Koninklijk Echtpaar met de Kroonprinses Juliana nog dit jaar, en wel In de maand September, .Amsterdam zullen bezoeken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1909 | | pagina 1