Verschijnt dagelijks, behalve op Zon» en Feestdagen.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
AGENDA
26a Jaargang. No. 7958
VRIJDAG 4 JUNI 190»
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIB flAANDBNl
Voor Haarlem
Voor de dorpen In des omtrek waar een Agent gevestigd la (kom der
Franco per post door Nederland
Afionderttpce nummers
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem
de omstreken en tranco per post
Ultgava der Vennootacfmp toarena Coster. Directeur J. li. PEEREBOOS,
ADVERTENT SÊNr
Van 1—5 regels SO Cts.: Iedere regel meer 10 Cis. Bulten het Arrondissement
Haariem vin 1—5 regels /l—elke regel meer ƒ0.18 Reclames 30 Cent per regel
B| Abonnement aanzienlek rabat
Advertentien van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing}
50 Cts. voor 3 plaatsingen contant
Redactie en Administraties Groote Bontstraat 55.
tetercommnnaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 714»
Drukkerijs Znider Bnitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentien en reclames van bulten het Arrondissement Haarlem 2n dit blad ia uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandach Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAI UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
ZATERDAG 5 JUNL
Brongebouw: Concert Original Un-
g arische muziek-, zang- em dans troep
„Csordas", 8 uuir.
Stadsnieuws
Om On8 Heen.
In het Tweede Blad. vam dit num
mer vinden onze lezers een artikel
„De Tuinbouw-Onderlinge" in de ru
briek Om Ons Heen.
lezing Martina Kramers.
In het slechts matig bezette boven
zaaltje der sooiëteH „Vereeniging"
sprak Donderdagavond mej. M. Kra
mers, uit Rotterdam, over partijpro
gramma's in verband met vrouwen
kiesrecht.
Spreekster begon met te herinne
ren aan de geboorte van Prinses
Juliana, em stelde daarbij de moge
lijkheid, dat er naderhand nog een
prins géboren zou worden direct zou
't dan uit zijn met het kroonprinses-
Bchap van Juiiiama, de man zou on
middellijk voorgaan.
Zoo is 't met iedere vrouw, in alles
wat het openbaar en maatschappelijk
leven betreft staalt zij ver bij den man
ten achter, iets, dat vooral bij het
kiezen van een volksvertegenwoordi
ging duidelijk is op te merken.
Art. 5 van de Grondwet zegt, dat
Iedere Nederlander tot iedere staats
betrekking benoembaar iswe weten
hoeveel vrouwelijke burgemeesters,
ministers of andere hooge ambtena
ren er zijn.
Ook is de man in hei huwelijk hoofd
der gemeenschap. Hij kan de goede
ren verkoopen, verhuren of beieenen
zander dat de vrouw eenig verhaal
op hem heeft, ja zelfs heeft hij de
vrije beschikking over het loon, dat
de vrouw verdient.
De moeder heeft geen zeggen over
de verblijfplaats van haar minder
jarigen zoon, alleen de vader heeft
ook op dit stuk 'ets iu 't midden te
brengen. Overal zien we, dat de
vrouw achterstaat, en wel juist daar,
waar ze zoo uitnemend op haar plaats
zou zijn. In verscheidene staten, waar
het vrouwenkiesrecht al ingevoerd is,
in Noorwegen, Denemarken en Fin
land o. a., zien we, dat de zaken uit
stekend loopen.
Welnu, de Nederlandsche Vereeni
ging voor Vrouwenkiesrecht, die reeds
67 afdeelingen, die 'eder een middel
punt voor propaganda vormen, met
ongeveer 6500 leden telt, zal al haar
best doen, opheffing der uitsluiting
te verkrijgen. We moeten in Neder
land ook kiesrecht voor de vrouw
hebben. Het heet, dat ons land con
stitutioneel geregeerd wordt, omdat
er een volksvertegenwoordiging 1s.
Wat is nu 't volk Zijn dat de man
nen alleen Het gchijnt zoo, maar
meer dan de helft der Nederlanders
behooren toch tot de zwakke sekse,
die werkelijk niet minder, zoo niet
meer belang bij de wetten heeft.
Is die volkomen uitsluiting van de
vrouw nu te verklaren Historisch
misschien wel, maar we weten allen,
dat het een eigenaardigheid van de
historie is. dat zij sterk aan verande
ringen onderhevig is en zeer onbe
stendig blijkt te zijn. In den tegen-
woorcligen tijd is uitsluiting zeker
met meer gewettigd. Het goede, dat
het gevolg van vrouwenkiesrecht zijn
zou is. dat het gevoel en de practische
geest, kortom alle goede hoedanighe
den, die de vrouw in zich vereenigt,
eerst dan tot hun volle recht zouden
kunnen kernen. Dat de mannen van
alle partijen gevoelen, dat de vrouw
deel moet nemen aau het kiezen der
volksvertegenwoordiging, kunnen we
't best zieu, als we dé partij-pro
gramma's eens nagaan.
Het part ij-programma der Roomsch-
Kalliolieken bevat geen woord over
de vrouw. Deze partij schijnt dus te
denken, dat het Nederlandsc-he volk
uit enkel mannen bestaat. De anti
revolutionairen geven slechts eenige
flauwe aamvijzmgen over het kies
recht in 't algemeen, zonder er even
wel bij te zeggen, of zij ook de vrou
wen daaronder begrijpen.
Het programma der Christelijk-Hïs-
tonische partij spreekt alleen van de
mogclijkhe'd, dat ook de vrouw kies
recht verkrijgt. Ook voor deze pari'j
schijnt het dos geen gebiedende nood
zakelijkheid te zijn.
De nationaol-historisehem hebben
verklaard, dat de tijd der vrouw om
te kiezen nog niet gekomen Is. Dat
schijnt nog in de verre toekomst te
liggen.
Wat de vrij-liberaLe partij aangaat,
Mr. S. van Houten, die tot deze partij
behoort, is een vurig feminist. Meer
molen heeft hij in ean zijner staat
kundige brieven verklaard, dat alleen
de kiesrecht-zaak de herziening der
Grondwet voldoende motiveerde. Een
groote verdeeldheid heerscht evenwel
to deze partij over dit puntsommi
gen zijn sterk tegen kiesrecht voor de
vrouw.
De Liberale Unie begrijpt ook de
vrouwen in haar programpunt ter
uitbreiding van het kiesrecht. Maar
nu zijn ze in een vergadering, to Fe
bruari van 't vorige jaar gehouden,
tot de vreemde conclusie gekomen,
dat de vrouw wel op haar vijf-en-
twintigste jaar 't kiesrecht behoort te
krijgen, maar tevens, dat ze. wanneer
ze trouwt, ook direct haar stem
biljet kwijt moet zijn. Dit heeft de
spreekster niet begrepen. Het lijkt
wel, of de getrouwde vrouw niets an
ders heeft te doen dan aardappelen
te schillen en de breinaalden over
elkaar te laten tikken, en dat ze van
de politieke actie absoluut geen ver
stand meer heeft
De vrijzinnig-democraten willen
volkomen gelijkheid van man
vrouw ais staatsburgers. Nu zou men
denken, dat iedere vrijzinnig-demo
craat punt 1 van ztn program wel zou
onderschrijven dit blijkt evenwel
volstrekt niet het geval te zijn. Een
stadgenoot van de spreekster, die tot
deze partij behoort, heeft zelfs tegen
dit punt, dus tegen het kiesrecht der
vrouw een brochure geschreven,
waarin hij verklaart het zeer wel
mogelijk te achten een goed vrijzin
nig-democraat te zijn, zonder nu
juist met zijn eerste programpunt
mee te gaan.
De S. D. A. P. is gelukkig heel wat
vooruitstrevender geworden, dan ze
eeniigem tijd geleden was. Die eischt
nu algemeen kiesrecht voor mammen
en vrouwen in 1903 vroeg ze t nog
maar alleen voor de mannen.
De S. D. P. wensebt afschaffing van
alle bepalingen, die de economische
en maatschappelijke gelijkgerech
tigdheid der vrouw verkorten.
Aan het eind vam haar overzicht
gekomen, wijst spreekster er nog
eens met nadruk op, dat de Vereemii-
ging voor Vrouwenkiesrecht partij
loos is, dat ze alleen gelijkstelling dei-
beide seksen wil en wel hierom, dat
't gevoel van eigenwaarde van de
vrouw in verzet komt tegen het feit,
dat alleen het vrouw-zijn oorzaak is
van politieke onmondigheid. Wat ha
re geschiktheid aangaat om de pu
bliekrechtelijke bevoegdheid van het
kiesrecht uit te oefenen, zeer vele
vrouwen voldoen aan alle eischen,
die den mannel ij ken kiezer gesteld
worden. De vrouw is staatsburgeres,
zoowel als lid van 't huisgezin. Beide
groepen moeten samenwerken om de
beschaving hooger op te voeren, door
de grootste helft van de menschheid
in de gelegenheid te stellen, haar in
tellect aan het openbaar belang
dienstbaar te maken.
Van de gelegenheid tot
DEBAT
werd gebruik gemaakt door den heer
J o o s t e n, wien het toescheen, dat
mejuffrouw Kramers niet heel duide
lijk gemaakt had, of zij aan een deel
of aan alle vrouwen kiesrecht zou
willen geven of wel, dat de maat, die
den mannen wordt aangelegd, ook op
de vrouwen van toepassing zijn zou.
De vrouw uit de mindere standen is
gewoonlijk eerder getrouwd dan die
uit de betere, daarom zullen, wanneer
alleen ongehuwde vrouwen het kies
recht verkrijgen, de maatschappelijk
meer bevoorrechten op de meeste
stemmen beslag kunnen leggen. De
sociaal-democraten hebben hierin een
groot gevaar voor de arbeidersvrouw
gezien en sedert dien tijd naar de
volkomen gelijkstelling van man en
vrouw getracht. Spreker meende, dat
de Vereeniging voor Vrouwenkies
recht toch nooit zou kunnen willen,
dat slechts een deel van de vrouwen
het kiesrecht- verkreeg.
Mej. Kramers antwoordde hier
op, dat de Vereeniging voor Vrou
wenkiesrecht alleen dan de duizendo
vrouwen omvatten kan, wanneer ze
niet op een bepaald soort van kies
recht staat. Zij wil slechts kits nega
tiefs. namelijk opheffing der uitslui
ting, niets anders. Op die wijze is 't
slechts mogelijk alle partijen te om
vatten. De politieke bewustheid van
iedere vrouw moet ontwikkeld wor
den. Op een schriftelijk ingediende
vraag, waarin een definitief ant
woord werd verlangd op de bewering
van vele mannen, dat, aangezien de
vrouw niet dienstplichtig is, zij ook
niet het kiesrecht behoeft te hebben,
mejuffrouw Kramers, dat men
wel eens bedenken mocht, dat al die
landsverdedigers, die nu voor hun
vaderland hun leven waagden, slechts
ter wereld waren gekomen met ge
vaar voor het- leven van hun moeder.
Tevens zou de vrouw niet schromen,
wanneer er werkelijk gevaar dreigde,
voor haar vaderland in de bres te
sprlngon. Als verpleegsters kunnen
de vrouwen zich op heft slagveld ook
zeer nuttig maken, dat hebben we in
de jongste oorlogen allen kunnen op
merken.
Na een mededeelang over dé Engel-
scfae suffragettes eindigde do spreek
ster hare toegejuichte rede.
Drankbestrijding.
Man schrijft ons
De afdeeiing Haarlem der Neder-
landsche Vereeniging tot Afschaffing
van Alcoholhoudende Dranken verga
derde den avond van 2 Juni huishou
delijk In het gebouw Volksbelang.
In aanmerking genomen de min
der geschikte tijd voor een derge
lijke vergadering, kon de opkomst be
vredigend boeten. Het voornaamste
punt van de agenda was wel, de ver
kiezing van een nieuwen voorzitter,
noodig door bet bedanken van den
heer J. Vader. In diens plaats werd
gekozen de eerste secretaris, de heer
J. Veenstra. Het secretariaat blijft,
tot het bestuur weer voltallig is, ge
vestigd aan zijn adres, Brouwers
vaart 114.
Besloten weid a. aan de Noord-
HoHandsche Propaganda-commissie
dei' Vereeniging een buitengewone
subsidie te verleenen van f 7.50b.
voor de meeting, door die Commissie
op 4 Juli a. s. te Heilo te beleggen,
een reösclub te vormen, en c. een abon
nement voor advertenties met de
Blauwe Vaan, het orgaan van de Ver
eeniging, te sluiten van 1000 regels.
Voor colportage op de verkiezings
vergaderingen gaven zich eenige le
den op.
Tot den scheidenden voorzitter wer
den eemiige waardeerende woorden ge
sproken waar mede de vergadering
ten volle Instemde.
Bezoek Gemeente Water
leiding.
Op verzoek van de commissie van
maaiechappelijk werk uit den Alg.
Ned. Typografenbond is vergunning
verleend aan 50 leden om Zondag de
Gemeente Duin waterleiding te bezich
tigen.
Speelwerk Groote Kerk.
Sedert ©enige dagen zwijgt 't speel
werk van de Groote-torenldok. Er
worden weer andere wijsjes op gezet.
Met de hoed© uren zal gespeeld wor
den liet gezang: „De Heer kent ai de
zijnen" en met do halve uren „Blij
Nederland", van Daniël de Lange.
S. D. A. P.
De heer J. Gerritsz heeft zijn be
noeming tot bestuurslid van de afd.
Haarlem der S. D. A. P. n/iet aan
vaard.
DIOCESAAN VEREEN. VAN R.-K.
BIJZ. ONDERWIJZERS.
Dezer dagen is naar we in „de
Tijd" Jezen in de Vereeniging de
16e jaarvergadering van de Dioce
saan-Vereen. van R.-K. Bijz. Onder-
wijzere gehouden, onder voorzitter
schap van den heer L. J. de Pater uit
Amsterdam. Nadat eerst eenige har
telijke woorden waren gewijd aan de
nagedachtenis van mgr. Spoorman,
den deken van Delft en de bisschop
pelijke adviseur van de Diocesaan-
Vereoniging, aan wien de bijzondere
onderwijzers zoo veel te danken heb
ben, werd de blijde gebeurtenis ten
Hove herdaclit en een telegram van
gehikwensch gezonden aan het Vor
stelijk gezin. Een rooster is opge
maakt van plaatsen, waar in 't ver
volg vergaderd wordtHaarlem, Den
Haag. Leiden en Amsterdam, zoodat
den volgenden keer Den Haag aan de
beurt is.
De vereeniging gaat flink vooruit.
De heer v. Gemert, de eerste voor
zitter dezer vereeniging, die het an
denvijs verlaten heeft, werd tot eere
lid benoemd.
Door mej. E. Boers uit Amsterdam
werd verslag uitgebracht over het
ondersteuningsfonds. Daaruit bleek,
dat driemaal ondersteund is om col
lega's naar een sanatorium te kunnen
zenden, maar nu is de kas uitgeput,
alleen door buitengewone giften heeft
men het zoolang volgehouden. Nu is
hulp dringend noodig.
Mej. E. Boers werd met algemeen©
stommen tot bestuurslid van dit fonds
gekozen. Leden van het hoofdbestuur
werden voor afdeeiing A, hoofden, de
heer F. A. Moerel, te Oudewater en
voor afdeeiing B, onderwijzers, de
heer F. Wisse te Rotterdam.
De voorzitter deelde mede, dat in
gevolge het wetje-Rink ook voor de
bijzondere hoofden de 8e en 9e klasse
vervallen is en deze dus 100 verhoo
ging moeten hebben, volgens de moo
ning van den bisschop.
Hierop kwam de salariskwestio
aan de orde. Van al de voorstellen
werd dat van Hoorn aangenomen, om
aan den bisschop te verzoeken, eerst
de gehuwde onderwijzers te helpen
en die van de sui.eidie-Rimk minstens
150 voor huishuur toe te staan. De
afdeeiing Haarlem wilde al de bijzon
dere onderwijzers verplichten lid te
zijn van de D. V. Men achtte echter
zulk een aanwinst van on willigen on-
gowenscht. Op voorstel van Rotter
dam zal den minister van Binnen-
landsche Zaken verzocht worden de
mededeel!ng over den pensioengrond
slag in gesloten couvert te zenden.
R. A. C.
(Van onzen bijzonderen Verslag
gever).
L
Op 't oogenblik, dat de lezers van
Haarlems Dagblad" hun krant open
vouwen, tuffen een goede 30 auto's,
mearendeels uit de beide Hollanden
naar de grijze Bisschopsstad, 't lands-
centrum Utrecht, om vandaar uit
morgenochtend vroeg den Regelmo-
tigheidsrit, uitgeschreven door de
Nederl. Automobielclub, aan te van
gen..
Het Zuiden, Oosten en Noorden van
ons land hebben zich bij den tocht
voor 1909 vrijwel onbetuigd gelaten-
Althans in de gister in „De Auto"
openbaar gemaakte lijst van 33 deel
nemers vind 'k Den Haag en Amster
dam ieder vertegenwoordigd door
tietn auto's, Arnhem door vier tufs, 't
naburige Bloemendaal door 3, Rot
terdam door twee en Bussuxn door
één snelkoets. De rest van 't Neder
landse he automobiel en heir zweeg in
zeven talen op den oproep van de Re-
gelingsoommissie. De rest van 't Ne-
derlandsche automobielonheirwant
zoowaar over de grenzen, daar in 't
Zuiden en ginder in 't Oosten hoor
den die auto-bezittere niet alleen de
opwekkende woorden, die bestuur en
commissie week na week, maanden
lang reeds, tot hun mede-tuffers richt
ten, maar voldeden ook aan de ult-
noodiging om te komen meerijden.
Onze Vlaamsche em Waalsche bu
ren, een Brusselaar, een Antwerpe
naar en één uit Houding-Aimer es,
laten drie wagens meeloopen en uit
Oldenburg tuffedt mee een auto de
grens over naar Utrecht.
Zoo zullen er dus morgenochtend
om kwart voor achten 33 auto's in het
HoogeLandspai'k gereed staan om op
't sein van den staa-ter weg te schie
ten naar Amersfoort toe. Dan gaat 't
naar Apeldoorn, waar twintig minu
ten gerust wordt in het hotel „Bloe-
mtok", waarna 't langs den Gelder-
schen IJsel op Zwolle afgaat. Daar
wordt gevroegmaald en vervolgens
rijdt de stoet Ineens door naar Gro
ningen door den Overijsel-kop en 't
hartje van Drente. Kilometerpaal 1.8
te Groningen, aldus luidt de nauw
keurige opgave, is voor Zaterdag het
eindpunt.
Zondag is geen rustdag. Deze dag
wordt besteed aan een z.g. „Concours
d'Adresse", dat een belangrijk deed
vam den Regelmatighaidsrit belooft te
worden. Maandagmorgen wordt te 8
uur vóór het Café Boschhuis te Gro
ningen de terugtocht aanvaard. De
weg door Drente wordt dan oostelij
ker genomen langs den Hondsrug
naar Koevorden, waar gepoosd wordt
m 't hotel Van Wely. Van daar wordt
over Avereest koers gezet naar Kater-
veer bij Zwolle, waar de lunch wordt
gebruikt. Langs den Veluwe-rand
wordt naar Amersfoort en vandoor
naar Utrecht teruggekeerd,. waarde
auto-stoet in 't Hoogelandspairk ont
bonden wordt.
Wie zich den laatsten betrouwbaasr-
lieldsrit van de Nederl. Automobiel
club herinnert, heeft reeds gemerkt,
dat de tocht in 1905 veel uitgestrek
ter was. 't Ging bij dien driedaag-
schen rit van Amsterdam naar Maas
tricht; vandaar naar Leeuwarden en
van Leeuwarden over Haarlem naar
Den Haag.
Dat was een geweldige tocht. Als
ware 't nog geen vier jaren geleden,
maar pas gebeurd, herinner 'k me de
500 kilometers van dien tweeden dag.
Van des morgens zes tot 's avonds
klokke acht In een open auto, waar
in je te luieren lag van Maastricht
tot Leeuwarden toe, onder wijd-blau-
wen luchtkoepel met midden in die
altijd maar fei-vuur uitlaaiende zon-
ne-schijf, wier gloed je stoofde en
braadde en bakte, onmeedoogend en
nadrukkelijk, langzaam aan elk lid
van je lijf, tot je, in Leeuwarden met
stijf-geluierde botten en gewrichten,
je zoo malsch en in-gaar voorkwam
te zijn, dat je je voelde als een culli-
naire lekkernij op den feestdisch van
een kaïmibalengezin.
De dreigend-donkere lucht doet op
't oqgenblik vermoeden, dat de kaïns
groo'ter is, dat de wagens van den
autotocht 1909 zullen dienen voor re
genbadkuipen, dan voor zon-fornui-
zen; maar afgezien daarvan is er ook
een groot verschil tusschen dezen Re-
- gelmatigheidsri t en den Betrouwbaar-
heidsrit van 1905. De af te leggen dag
afstanden zijn veel kleiner,, nog niet
de helft van toen. Dat ligt hier aan,
dat de bedoeling vam dezen tocht een
geheel andere is, don vier jaren ge
leden. In dat jaar gold 't de betrouw
baarheid, het uithoudingsvermogen,
de gebrekloosheid van het toenmalige
auto-mechanisme te meten.
Dat behoeft thans niet meer: 't is
immers thans vrijwel een uitgemaak
te zaak, dat de moderne automobiel
geheel en al aan de eischen, die er
redelijker wijze aan to stellen zijn,
voldoet.
Nu gaat 't er om, propaganda te
maken voor de lichte tuf en de voitu-
rettes; ook in verband met de in te
voeren automobielbelasting.
Men wil nu eens laten zien, wat dc
kleine wagens, die 't minst aan belas
ting kosten, kunnen verrichten.
Reden in 1905 vele veertigpaards-
wagens mee; thans vermeldt de lijst
voor de afdeeiing der lichtste rijtui
gen paardenkrachten van 4.86 tot 6.91
en in de tweede groep wagens, wis
selende vain 7.68 PK. tot 13.82 PK.
Een groot verschil dust
De kleine auto gaat dus Zaterdag,
Zondag en Maandag een examen af
leggen. Halen de lichte voertuigjes
gunstige cijfers, dan zal dat niet van
belang ontbloot zijn voor het alge
meen verkeer en de veiligheid van
den weg. 't Zijn toch de groote wa
gens, die den meesten hinder op den
weg veroorzaken. Slaagt de kleine
sitólkoets er nu in een goed figuur
te maken, dan zal dat ongetwijfeld
tengevolge hebben, clat men haar
meor em meer op den weg zal zien, en
dat zij 't burgerrecht gaat veroveren
tegenover de groote auto, die, 't is
niet tegen te spreken, ook In figuur
lijken zin bij het publiek niet In al
te besben reuk staat.
De snelheid is niet te groot geno
men. Er mag slechts op enkele dee-
len van den weg gereden worden met
een 30- tot 35-kilometergangetje.
Maar snelheid is ook niet hoofd
zaak; integendeel, niets maakt de au
to meer impopulair dan de snelheids-
heids waan zin der bestuurders en de
ze rat beoogt juist de populariteit. Ie
verhoogen.
„Laten al die steden en dorpen in
de verschillende provinciën, als een
jubel lach van het thans volwassen
en populaire automobilisme," zegt
De Auto In een wel wat hooggespan
nen artikel met een zeer stoute beeld
spraak, „een dichten drom voituret-
tes zien langs trekken, die overal, in
alle verafgelegen hoeken zullen ver
kondigen, dat de lichte, goedkoope
wagen bestaat, die onder hot bereik
valt van doktor, notaris, ingenieur,
heereboer; die niet meer uitslui
tend is het luxe-voertuig der zeer-
rijken, maar dichter bij het volk staat
en overal ziju hulp en gemak bren
gen kam."
Daarin Ligt Inderdaad veel waars.
De komende dagen zullen 't bewij
zen, daarin hebben de automobilisten
een sterk vertrouwen.
Over de Bloemesndaalsche auto's het
volgende
De firma A. E. Beekman laat mee
rijden een 4-cylinderige „Germain",
een phaëton van 11.17 P.K. de heer
A. C. van IJzeren uit den Aerdenhout
rijdt met een 4-cylinderige „Star",
ook van 11.17 P.K. en de heer J. A.
Boom, de uitgever van „De Auto",
laait meeloopen een „Humbert Coven
try", eon open 4-cylinder van 13.13
P.K. De heer Boom stelde ook een
prijs van 100 beschikbaar voor het
Concours d'Adresse te Groningen.
JAC. C. M. Jr.
E xmen-c ommissie.
Bij Koninklijk besluit is benoemd
tot lid der commissie, aan welke in
1909 wordt opgedragen het afnemen
van het examen, bedoeld in art. 123
der Hooger-onderwijsvet dr. P. M.
Heringa, leer aar aan de gemeente
hooger© burgerschool met vijfjarigjn
cursus te Haarlem.
Ver k iez i u gs c o urant.
De aid. Haarlem vau de S. D. A. P.
heeft een verkiezingsnummer van de
Volksstem uitgegeven, waarin zij
haren candidaat Mr. P. J. Troelstra
aanbeveelt, die der andere partijen
bestrijdt an herinnert aan de openbar
re vergadering, waarin Mr. Troelstra
de volgende week zal optreden met
liet onderwerpde beteeken Le dei' ver
kiezingen.
TERAARDEBESTELLING.
Gisteren had op de begraafplaats
„Wesfcerveld" te Amsterdam de ter
aardebestelling plaats van den heer
Edward G. Taylor, oud-hoofdagent
der Kon. Paketvaartmaaischappij en
lid van den raad van bestuur dier
Maatschappij.
Buitengewoon groot was de be
langstelling. Onder de aanwezigen
waren d© Raad van Bestuur van de
Paketvaartmaatschappij de heer Te
gelberg, oud-directeur der „Neder
land" de heer Boissevain, directeur
van den Kon. West-Indischen Mail
dienst de heer Van Dijk, van de
„Scheepsagentuur" voorheen Daen-
deLs Co. voorts tal van gezagvoer
ders en oud-gezagvoerders der „Ne
derland" en der Kon. Paketvaart
maatschappij.
De heer Op ten Noort sprak na
mens den raad van bestuur.
„We brengen hier de laatste eer
aan oen vriend en medewerker", zei
spreker. „En wanneer het mij dan ;s
gegeven", ging hij voort, „enkele
woorden te wijden aan zijne nage
dachtenis, dan doe ik dat met de er
kentenis dat van ons is heengegaan
een man, zoo buitengewoon verdien
stelijk jegens onze Maatschappij,
maar ook van zoo groote beteekenis
voor geheel Indië. Hij heeft onze
maatschappij weten op te werken tot
een vloot van 60 schepen, tot eene
maatschappij, die alle zeeën bevaart,
die landgenoot en vreemdeling eer
bied afdwingt. Dat alles is te danken
aan zijn schranderheid, zijn door
zicht, zijn energie. Hij was een edel
mensch.
Zijn groote kennis van Indië was
voor onzen Raad tot groeten steun.
Helaas, hij mocht niet vinden wat
hij, wat wij allen hadden gehoopt,
toen hij uit Indië hierheen kwam
herstel zijner gezondheid. Zijn toe-
stand werd steeds ernstiger en ten
slotte kwam de dood. Zoo ligt daar
nu do man, na oon rusteloos, inspan
nend leven, diep betreurd door echt
genoot©, kinderen en vrienden, ook
door velen in Indië, die getuigen zijn
geweest van zijn arbeid, waaraan hij
nog tot aan 't laatste oogenblik dacht;
een arbeid die eerbied afdwong. Eu
hoe men met liein meeleefde, blijkt
o.a. hieruit, dat de heer Müller uit
Australië teiegrapMsch ziju leedwe
zen over het heengaan van dezeu
man heeft betuigd."
De heer Koning sprak namens het
personeel, zoowel hier als in Indië,
waar deer end© woorden, den overle
dene schetsende in zijn absolute on
partijdigheid en humaniteit, jegens
zijn ondergeschikten, die vooral ais
moeilijkheden of leed hen trof, hem
leerden waardeeren.
Namens de familie dankte d© heer
Dubois.
Twintig kransen dekten de lijk
baar.
COLLECTE.
D© Burgemeester van Haarlem
brengt ter kennis, dat op Vrijdag, 18
Juni 1909 (Waterloo-dag) door mili
tairen binnen deze gemeente zal wor
den gehouden de collecte ten behoeve
van liet fonds ter aanmoediging en
ondersteuning van den gewapenden
dienst in de Nederlanden, en beveelt
die collecte in d© milddadigheid der
ingezetenen aan.
Mot nadruk wordt er op gewezen,
dat d© opvatting van hen, die d©roe
ping van het fonds niet kennen «ai dit
fonds beschouwen als een soort van*
armenbedeeling voor oud-militairen,
geheel onjuist is. Geeu aalmoes wordt
den gewezen krijgsman gegeven,
maar eene jaarlijksche gratificatie
nevens militair pensioen of gagement
door de natie aan den oud-soldaat
aangeboden als een stoffelijk blijk
van waardeer mg zijner diensten, als
een gepast© huid© voor hem, dienaar
heeft verdiend.
Eeoi ruim© opbrengst der jaariijk-
scho collecte is tot aanvulling van dit
fonds zeer noodig, omdat liet daar
door alleen mogelijk zal zijn om óf
nieuwe categoriën van deelgerechlig-
den ie vormen óf wol de voorwaarden
van opneming in de bestaande cate
goriën te vergemakkelijken, want dik
wijls komt de pijnlijke noodzakelijk
heid voor, dat niet kan worden vol
daan aan aanvragen van verdienste
lijke oud-militairen, omdat de voor-
waardon van opneming in het fouila
zoo moeilijk zijn gemaakt.
Het laatste jaarverslag toont aan,
dat aan gratificatiën ©n toelagen aan
1055 deel gerechtigden werd uitge
keerd f 49240.32, welk bedrag ten goe
de kwam aan 318 verminkten u>t
Oost-Indië, 720 infirmen en 17 oud
strijders van België, terwijl 303 perse,
nen, die solliciteeren om als deel ge
rechtigden in dit fonds te worden op
genomen, daarvoor nog niet In aan
merking kunnen komen.
Maansverduisteri ng.
Hedennacht omstreeks één uur heeft
do aangekondigde maansverduiste
ring plaats gehad.
Voor d© waarnemers van dit na*