Verschijnt dagelijks, behalve op Zo» ea Feestdagen.
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
Uit de Omstreken
JSe Jurging. Ho. 7969
ZATERDAG 19 JUNI 190#
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PB« DRIB MAANDBNi
Voor Haarlem f 1.29
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd ia (kom der
gemeente)1.30
Franco per post door Nederland1.65
Afzonderlijke nummers0.02H
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem037 H
„de omatreken en franco per post 0.45
ültgava der Vennootschap Lonrens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOE
m Mmnj.l IWUII. iiMIIIH.L.I.LMWJM.W.qaWWr»» II I III II
Tot de plaatsing van advertentlSn en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem In dit blad is uitsluitend gemachtigd bet Algeuieen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
ADVERTENTlÊNi
Van 1—5 regels 50 Cts.: iedere regel meer 10 Ct& Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels /t—, elke regel meer ƒ0. tC Reclames 30 Cent per regel.
Bq Abonnement aanzienlek rabat
Advertentien van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing
50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant
Redactie ea Administratie! Groote Houtstraat 55.
tatercommonaal Telefoonnummer der Redactie 600 eo der Administratie 7X4.
Drukkerij! Zolder Buftenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN,
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZONDAG 20 JUNI.
De Kroon: Bioscoopvoorstellingen.
Brongebouw: Reclame-Tentoonstel-
ling. Schietwedstrijd, 1 uur, Concert
„Harmonie", 8 uur.
Muziek in den Hout, HaarL Mu
ziekkorps, 2^ uur.
Concert mTrou moet Blycken, door
Haar], Muziekkorps, 8 uur.
MAANDAG 21 JUNI.
Soc. Vereeniging: Openb. Verg. t.
bev. der cand. Thiel. Spreker Mr. H.
P Marchant, 8 1/2 uur
Brongebouw: Reclame-tentoonstel
ling.
Teyletrs Museum: 2e Zomertentoom-
eteüing, 11—4 uur.
OM ONS HEEN
No. 052,
L. W. Havelaar.
Nadat onze photograaf een paar
maal pech had gehad, kreeg hij
eindelijk den heer Havelaar, den
directeur van onze duinwaterleiding,
goed onder zijn objectief.
„Och toe", zei hij gemoedelijk,
„blijft u even staan 1"
„Wou je mij kieken vroeg de
heer Havelaar ontsteld, ..nee hoor..."
Maar da-, oogenblik was voldoende
geweest en zoo kunnen wij hem dan
bij dit artikel afbeelden, staande in
de deur va.n hot bureau van de wa
terleiding aan het Spaarne, bij de
Korte Veerstraat.
Dat is do lijst, waarin we hem
moesten hebben, want Havelaar 1$
een maai, die opgaat in zijn werk. Ik
heb het voorrecht-, hem jaren te ken
nen, maar nooit heb ik hem ergens
anders ontmoet, dan in zijn kantoor,
gaande naar of komende van zijn
kantoor,
F.u nu photograaf en leekonaar
hem daar hebben vereeuwigd, wil ik
met de pon een en ander bij zijn af
beelding zeggen.
Daartoe is juist m deze dagen oen
ze-er bijzondere aanleiding.
De Kringvergadering van genees-
heeron uit Haarlem en omstreken,
officieel de afdeeling Haarlem en
omstreken der Nederlandsche Maat
schappij tot bevordering der genee.*-
kunsr, heeft hem in een van haar
laatste bijeenkomsten tot eerelid be
noemd.
Dit is voor den heer Havelaar een
groote eer.
Vooreerst omdat juist van deze ver
eeniging groote kieskeurigheid be
kend is. Juist door de noodzakelijk
heid, waarin artsen eiken dag ge
bracht worden, om te wegen en te
overwegen, met zichzelf te redenee
ren en te discussieeren, krijgen doc
toren langzamerhand een neiging tot
buitengewone nauwgezethe'd. Niet
licMvoardag. niet om een J WeIw{nefl3| en daaJTOea heJ)
ot goedkoope beleefdheid zoudm 1.3 |ft van Z|jn ,iarajlter.elgensdllp.
pen genoemd. Wie hem komt bezoe
ken, in het kleine kantoortje, dat hij
van hot ruime huis aan heit Spaarne
voor zich heeft bewaard, vindt hem
daar in oen gelijkmatige stemming,
goedlachs, gereed om binnen de gren
zen van zijn bevoegdheid te helpen
en met een sigaar in den mond.
Want hij rookt als een kalkoven. Ik
kan mij hem niet goed anders voor
stellen, dan met een sigaar. Had de
photograaf hem zonder sigaar ver
rast, dan zou de kiek niet compleet
zijn geweest.
Zoo kent hem het publiek en wie
met hem werken, waardeemi hem
ook van een anderen kant.
„Havelaar", zei mij eens een lid
van de gezondheidscommissie, „is het
model van een ambtenaar. Hij werkt
altijd 1"
Van het verderfelijke kamerstelsel,
dat verspilling veroorzaakte, moest
do gebruiker overgaan tot het stren
gere merter-systeem, menigeen die
zwoer bij zijn welwater, moest met
zachten drong tot het gebruik van
duinwater worden gebracht im
mers de hygiënische voordeelen van
het duinwater zouden pas aan den
dag komen, wanneer dat gebruik al
gemeen was.
Ik noem alleen maar deze twee
moeilijkheden, er waren er meer.
Welnu, de heer Havelaar beeft ze,
met den krachtigen steun van het
gemeentebestuur, weten te overwin
nen, zonder voed schokken, met
krachtige hand, maar welwillend en
geleidelijk.
waaraan do leek zonder toelichting
weinig beeft.
Toch kan ik er dit van zeggen, dat
hij in 't algemeen altijd tot hun hulp
gereed staat.
Bijvoorbeeld bij het bepalen van
den opsonic Index, dio strekt
om uit te maken, welke vernietigende
kracht het bloed van een patient
heeft tegenover een bepaalde bacil.
Belangrijk werk verricht de heer
Havelaar door het onderzoeken van
de sputa van lijders aan tuber
culose.
Daarbij geeft hij cursussen in bac
teriologie aan medici, waaraan elk
die wil, mee kan doen en die uit den
aard van de zaak ook hebben meege
werkt tot verhooging van de bel an g-
Van hoeveel beteekenls het was, de
ze twee vaatjes met buskruit door
afzondering onschadelijk te maken,
begrijpt ieder.
Onze statistiek van besmettelijke
ziekten ls gunstig voor de cijfers te
Haarlem. Wij hebben hier weinig
febris typholdea en diphtheritls, ver
geleken bij andere gemeenten. Een
snel chemisch onderzoek kan zeker
niet het voorgekomen geval genezen,
maar aanleiding geven tot maatrege
len, die den voortgang van een ziekte
beperken. Zoo kon in heit jaarverslag
van 1907 worden gewaagd van eene
belangrijke vermindering van het
aantal diphtherie-gevallen. En kwam
in dat jaar roodvonk nog veelvuldi-
ger voor, dan wenecbelyk was, niets
h>
hun vereeniging aanbieden. Dat zij
het gedaan hebben, kan dan ook
gelden als een bewijs van hooge
iv aard eer Lng.
En in do tweede plaats is het voor
den heer Havelaar een eer, wegens
de manier waarop de benoeming ge
schiedde. Diezelfde nauwgezetheid
deed het Kringbestuur een benoe
ming bij acclamatie verwerpen. Er
werd gestemd met gesloten briefjes.
Welnu, de talrijk bezochte verga
dering keurde hem met algemeene
ïtemmen de eer der benoeming waar
dig.
Hij mag ei' dus trotsch op zijn, i k
weet, dat hij er mee ingenomen is.
Op dit oogenblik gaat het m onze
waterleiding al sinds jaren van een
leien dakje De verhouding tussehen
het bureau en het publiek gaat glad
jes. Zoo is hot evenwel niet altijd
gwweest, zoo kon het ook niet altijd
wezen. Toen nu twaalf jaar geloden
de gemeente haar eigen watervoorzie
ning begon, moest er heel wat wor
den geregeld, bepaald en veranderd.
Maar ik heb nog niet meegedeeld,
waarom de Haarlemsche doctoren
hem tot eerelld van hun vereeniging
hebben gemaakt Het gaat moeilijk,
daarover tn bijzonderheden af te
dalen, omdat dit uit den aard van
zaak vak-aangelegenheden rijn,
stelling bij den Kring in 't vak van
de bacteriologie zelf.
En eindelijk altijd slaat hij voor
hen klaar met inlichtingen van aller
lei aard, wanneer het hem maai*
©enigszins mogelijk is, die te geven.
In een vorig artikeltje heb ilk ge
wezen op de groote beteekenls van
chemische laboratoria voor den han
del. Te weinig wordt gewaardeerd
het groote belang, dat een stad als
Haarlem bij haar gemeentelijk bu
reau van scheikundige onderzoekin
gen heeft ten opzichte van de alge
meene gezondheid.
Dit is niet te verwonderen. Chemici
als de heer Havelaar en zijn assisten
ten zijn werkers op den achtergrond
ze maken geen openbaar gerucht.
Maar van hun beteekenis hebben we
een frisch voorbeeld. Zij waf® het,
die ontdekten, dat de twee overleden
kinderen de gevreesde meningitis oe-
rebro-spinaJis hadden en belang
rijker nog dat vader en zoon zoo
genaamde bacillendragers waren, dat
wil zeggen zonder zelf aan de riekte
te lijden, in staat wanen bij anderen
de besmetting aan te brengen.
word/t verzuimd om ook dezen ge
vaarlijken vijand te bestrijden.
Om zijn beteekenis dus als bevor
deraar van de hygiëne in Haarlem
heb ik hem even laten kieken.
Als 't niet naar zijn zin is, moeit ik
mijn verontschuldiging maken.
De zaak is, dat wanneer Ik zijn
toestemming gevraagd had, hij die
waarschijnlijk niet zou hebben ge
geven.
Dus zat er niets anders op....
J. C. P.
Stadsnieuws
Muziek ln den Hout.
Muziekuitvoering op Zondag 20
Juni, des middags te half drie, door
het Haarlemsch Muziekkorps, direc
teur de heer Ch. P. W. Kr Lens.
Programma
L Marsch urnT Char a. d. Oper
Rienzi, Wagner.
2. Ouverture Lutège, Wesly.
3. Hereinspaziert Walzer a. d. Ope
rette Schatzmeistar, Zlehrer.
4. Fantaisie uit de Russische opera
Het Leven van den Keizer. Glinka.
5. Ouverture Rubezahl, Flotow.
6. Kaiser Wilhelmsjogd, Kantsky.
7. Caprice Italienne, Tschaikowsky.
De tentoonstelling ln de „Bron".
De bewijzen van poorterschap zijn
van den volgenden inhoud:
Poorter
Poor teres
Haarlem's wapen,
Eed.
Deese moet ter Secretarl
werden aengheteekeni.
Dat sweert ghy, dat ghy een goet
onde ghetrouw Poorter(poorteres) de-
eer Stede, den Burgermeesteren ende
Regeerders tn der tyd onderdanich
wesen suit, In Waken, By ten en an
dere Bescliermenissen ende lasten de-
ser Stede, ugoedwülich hebben suit,
dese goede Stede voor 't quaad, dat
ghy suit vernemen, waarschouwen
ende tot alle welvaart met raad ende
daad, naar allen uwen vermoghen,
vorderen ende helpen suit: En voorts
alles suit doen ende laten, dat een
goet Poorter(poorteres) schuldich is
te doen ende te laten.
Soo waarlyk moet u God almachtig
helpen.
B urge mees toren en Regeerders der
Stade van Oudt-Haerlem, is gheble-
ken dat(naam).
heeft de bovenstaande Eed ghedaen
en Poorter(poorteres) is desor Stede.
Actum in Oudt-Haerlem, den.
Juni/Juli MCMIX.
In konnisse van my als Secretaris
Deze bewijzen van poorterschap
worden uitgereikt aan 't Raadhuis
voor 't eerste luikje; voor 't tweede
worden huwelijken ingeschreven;
voor 't derde worden huwelijken geslo
ten en voor 't vierde echtscheidin
gen uitgesproken. Door 't luikje bo
ven worden de huwelijksaankondi
gingen voorgelezen.
Het ligt in de bedoeling een volle
dige oud-Hollandscha bruiloft met
koetsen en al te doen houden.
Zondag wordt, op het groote gras
veld een wedstrijd gehouden in het
vogelschieten. Het oud-Hollandscho
spel zal wel belangstelling wekken.
Op de kegelbanen achter de Ta
veerne in de Hoofdwacht, houdt de
Haarlemsche Kegelclub Dinsdag- en
Zaterdagavond haar Jaarlijkschen
wedstrijd.
Op andere tijden kan iedereen tnee-
kegelen tegen betaling. Wie 't hoog
ste aantal punten maakt, krijgt e
dagprijs van /5.
(Zie pagina 2).
DE PREDIKANTSBENOEMING.
Vrijdagavond vergaderde liet Ker
kelijk college, dat het drietal voor de
vervulling van de vacature-Ds. Swaan
bij de Ned. Herv. kerk moest opma
ken.
Gesteld werden in alfabetische
volgorde:
Br. J. Lammerts van Bueren, van
Amsterdam; Dr. A. H. de Hartog, van
Heemstede, en Ds. G. W. C. Vunde-
rink, van Amersfoort.
Trou moet Blycken.
Concert op Zondag 20 Juni 1909,
's avonds 8 uur, door het Haarlemsch
Muziekkorps, directeur de heer Ch.
P. W. Krlens.
Programma
1. Marsch uit de Carnavals-Suite,
Auvray.
2. Ouverture „Phèdre", Massenet.
3. Czardas uit de opera „Der Geist
der Woïwoden, Grossmanan.
4. Grande fantaisie de l'opéra „Les
Huguenots", Meyerbeer.
5. Ungarische Ouverture, Gross-
mann.
G. Finale 2de acte uit de opéra
„Vittore Pisany", Péri.
7. a. Ave Maria, Schubert, b. Mar
ch© Militair, Schubert.
8. Grande fantaisie de l'opéra „Ca-
vaileria Rusticana", Mascagnii.
No. 1, 2 en 3 voor Harmonie be
werkt door den Directeur.
Brandje.
Gisterenavond omstreeks 12 uur
ontdekten oanige bewoners van de
Raamstraat een begin van brand Ln
een onbewoond huis in een poort in
die straat. Een adjunct-inspecteur
van politie en twee agenten blusch-
ten de vlammen met e enige emmers
water.
Aanbesteding.
Het bouwen van een stationsge
bouw voor rekening der Gooische
Stoomtram, onder beheer der archi
tecten Van der Goot en Kruisweg te
Bussum, is gegund aan den laagsten
inschrijver C. P. J. Beccari te Haar
lem, voor 10.360.
„O r a n J e-V e r e e n i g 1 n g."
Aangemoedigd door het zoo bijzon
der geslaagde kinderfeest ter een'
van Prinses Juliana's geboorte, meen
de de daarbij gefungeerd hebbend*
Commissie het alleszins gewettigd
eene poging te doen tot oprichting
eener Vereeniging voor National*
feesten voor Schalkwijk en de z.g.n
Nieuwe- of Amsterdamsche buurt
Na eenige bespreking was daaroni
aan de inwoners eene uitnoodiginj
gezonden tot eene openbare bijeen
komst. In deze vergadering, Woene
dagavond gehouden, bleek de belang
stelling zeer groot. Er werd dan ook
overgegaan tot de oprichting eener
bovenbedoelde vereeniging onder deu
naam van: „Oranje-Vereeniging".
Staande de vergadering werd een
bestuur gekozen en traden reeds 45
personen als lid toe.
Na gisteren gehouden bestuursver
gadering is tegen Woensdagavond
weder een algemeene bijeenkomst uit
geschreven ten huize van den heer
Lieshout te Zuid-Schalkwijk, tot vast
stelling van statuten enz.
Het doel der vereeniging is, de ban
den die de Nederlanders aan het vor
stenhuis bin do:;, nog te versterken.
Bloembollencultuur.
ln hel Weekblad voor Bloembollen
cultuur wordt medegedeeld, dat voor
firma's, die zulks wenschen, behoor
lijk ingerichte kamertjes op de beurs
zullen worden gemaakt, die voor 10
por seizoen kunnen worden gehuurd.
De bekende firma C. G. van Tu-
borgen heeft een nieuw Irissenras ge
wonnen, dat onder den naam „Hol-
landsche Iris" in den handel zal wor
den gebracht. Deze Lris gelijkt, wat
de kleur betreft, veel op de Iris his-
panica, maar zij is veel grooter en
forscher, en daarbij van buitengewo
ne stevigheid, terwijl het lof veel bree
der is. Bovendien bloeit dit ras veer
tien dagen vroeger dan de Iris hispa-
nica. De bloemen openen zich reeds
van 2 tot 4 Juni, torwijl d? Spaan-
sche Irissen zich niet vertoonen voor
18 of 20 Juni. De nieuwe iris lieeft elf
verscheidenheden, waaraan de na
men van schilders zijn gegeven.
Arbeidscontract.
De heer Mr. J. li. Monnik, advocaat
alhier, zaJ 1 Juli te Haarlemmermeer
(Hoofddorp:- oen spreekbeurt vervul
len voor de afdeelingen Landbouw
on Boerenbond .met net onderwerp
„Arbeidscontract voor den Laud
bouw".
Militaire Zaken.
In den afgeloopen nacht werd door
eene compagnie van het 4de bataljon
10de regiment infanterie, alhier tn
garnizoen, een nachtelijke oefening
gehouden ln de richting van Heem
stede.
De korporaal Blokhu's, van het 10e
regiment Infanterie, alhier, is bevor
derd tot sergeant.
(Zie vervolg Stadsnieuws onder de
laatste berichten).
SCHOTEN.
Voor de ouders 1
Woensdag 23 Juni zal er in de nieu-
c Gemeenteschool gelegenheid be
staan tot kostelooze vaccinatie. Ge
boortebewijzen dienen medegebracht
te worden.
HAARLEMMERMEER.
Alhier is op ruim 83-jarigen leef
tijd overleden de heer J. Schoorl meer
dun 50 jaar poldermeester van den
Vijfhuizerpolder onder Haarlemmer,
lie de c.a.
Belangrijke verkooping.
Binnen korten tijd zal de welbe
kende „Badhoeve" met de daarbij be-
hoorende 200 H.A. land, henevens de
daarop staande boerderijen, in pu
blieke veiling gebracht worden. Naar
wij vernemen bestaat het plan alles
ln perceelon van 20 H.A. te doen vei
len, zoodat dit er wel toe zal bijdra
gen, dat vele gegadigden deze belang
rijke veiling zullen bezoeken.
Op den Hoofdweg, nabij den Liaser-
weg, werd door een automobiel een
prachtige huishond overreden. Het
beest bleef op de plaats dood.
Door het stuiven ls het nummer
der auto onopgemerkt gebleven.