HAARLEM'S DAGBLAD. TWEED?„
Ge
Vangst in k II
FEUILLETON
OM ONS HEEN
Wo. ©59.
De Gemeentebelasting.
n.
Het is een merkwaard!# toeval,
maar ook' niets meer dan een toeval,
dat op hetzelfde uur, waarop mijn
eerste artikel over de instelling van
een coötröla on otns kohier werd af
gedrukt, «en voorstel van B. en W.
in druk verscheen, waarbij aan den
Raad de benoeming van een contro-
lour voor de gemeenteflnanciën ln
overweging wordt gegeven. Elders in
dit nummer kan men daaromtrent
nadere bijzonderheden vinden-
Dat ik met ingenomenheid dit
(Voorstel heb begroet, ligt dan ook
voor de hand. Toch wensch ik te
wijzen or> een bezwaar. B. en W.
willen dezen nieuwen ambtenaar be
lasten, zoowel met het inwinnen en
verstrekken van inlichtingen, het ko
hier betreffende, als met de .werk
zaamheden, die met de financieele
verhouding tusschen de secretarie en
de gemeentebedrijven, verband hou
den. Amour partagée, de man zal
zijn genegenheid moeten verdeel en.
Ik vrees, dat hij door deze dubbele
functie to veel werk zal krijgen en al
i te zeer aan zijn bureau gebonden
aai zijn. „Grondige bekendheid met
accountanitswerk zal voor den te be
noemen titularis dus een eerste ver-
eischbe zijn", schrijven B. en W. in
hun considerans. Hieruit volgt, dat
men hem vooral administratieve be
zigheden wil opdragen. I-lij zal dus
het grootste deel van den dag, al
thans een belangrijk deel, aan zijn
schrijftafel moeten doorbrengen.
Maar daar komt hij niet achter de
bijzonderheden van. het werkelijk in
komen der belastingschuldigen die
moet hij vernemen van de men
schen, onder de menschen.
Hoeseer ik het dus ook toejuich, dat
E. en W. een daad willen doen ter
herkrijging van juistere aanslagen,
komt het mij toch voor, dat de nieu
we ambtenaar een tweeslachtig we
zen zal worden en weldra den mees-
ten tijd op ,.zijn kantoor doorbrengen
zal Daarmee zal het doelverhoo
gt mg van de belastbare opbrengst,
evenwel niet worden bereikt.
Wil men inderdaad een stelselma-
j tlge contróle van ons kohier, die, om
met het artikel van C. B. in „Ge
meentebelangen" te spreken, „de
aanslagen den weg bergop helpt vin
den", dan is het zeker noodig, den
ambtenaar, die met die moeilijke
taak belast wordt, niet met admi
nistratieve werkzaamlieden te be
zwaren. Dan wordt de proef niet
goed genomen en komt er stellig niets
van terecht. Integendeel behoort de
nieuwe tak van dienst niet krenterig
,te worden ingericht. Ik voorspel, dat
de eene controleur weMra méér per
soneel noodig zal hebben. Wanneer
zijn werk financieel succes oplevert,
waarom ook niet In Arnhem kan
één man het werk ook niet af. C. B.
wijst er op dat er voor het aanslaan
van hen, die in aanmerking komen
.voor de lagero klassen, veel onder
zoek in loco noodig is.
Te Arnhem is eerst één ambtenaar
aangesteld, daarna is de benoeming
.van meerdere noodig gebleken.
Daar heeft, zooals ik 1n mijn
eerste artikel toelichtte, het bureau
van contróle goed werk gedaan. Ik
bohoef de lezers niet te vervelen met
de opsomming van cijfers belan-g-
stciilenden kunnen die vinden in de
couranten, die ik noemde.
De Arnhemsche Inkomstenbelasting
heeft met de onze gemeen, dat de
belastingschuldige kan opgeven, in
welke klasse hij meent te moeten
.worden aangeslagen.
„Minder dan de helft der aarigesla-
j genen" schrijft C. B., „nemen dien
wenk ter harte zij zien het liever
eens aan, omdat nog altijd de drog-
reden opgeld doetik ben niet tot
aangifte verplicht en zal mij dus
4)
Toen Steenberg over het dek liep
en zich naar de trap begaf, teneinde
den commandant op te zoeken, stond
een ander offic'er, luitenant Door
malen, bij den fokkemasA en keek
nauwlettend naar eenige konstabels
len matrozen, die, gedost in witte
werkpak jee, een kanon onderzochten
en stevig op liet rolpaard vastsjorden
met een air van bedwongen vroolijk-
heid en inwendig genoegen.
Bonjour, SteenbergGij zijt
gauw terug.
Ja, ik heb niet lang in de stad
noodig gehad. Maar wat voert gij
hier uit Is er order gekomen om ean
kruist icht te ondernemen
Doormalen la elite eens. en wees
zijn. collega op een schip, dat dicht
'bij hen geankerd lag.
Er is eene missive van den gou
verneur gekomen, kameraad I eene
gewichtige boodschap m nu maken
■wij de schuit klaar tot gebruik bij
maanlicht Gindscho oude knaap zal
tian boptoeven eenige gele nevolutte
neerleggen: (I) bij een" te lagen aam-
slag. De vrijwillig» aangevers schij
nen er weer een andore theorie op na
te houden in 1902 werden 20 pro
cent, in 1906 35 procent der aamgiften
onjuist hervonden. En niet alleen ls
in dat percentage stijging, maar ook
in hot abusievelijk te weinig opgege
ven belastbaar Inkomen tegen
343.000 ln 1902 is hot reeds 581.000
lm 1906."
En daarbij ma# niet worden ver
geten, dat vóór 1907, het jaar tot
waar de cijfers loopem, die C. B. aam
leiding geven tot zijn beschouwing,
de stelselmatige contróle nog vol
strekt niet doorgevoerd was. Zoo
waren bijvoorbeeld nog niet nage
gaan d9 gerechtigden tot de gebouw
de etn. ongebouwde eigendommen in
de gemeente, noch de genomen' en
uttgezette hypotheken, noch de waar
de em het aantal van het geslacht
vee, noch een nauwe band gelegd
mot het bevolkingsregister, noch al-
gemoone verbinding gezocht met de
werkgevers. Ook in Arnhem was er
dus, aJ bestond het bureau van con
tróle toen vijf jaar, nog heel wat te
doen, «iat meer licht zou doen opgaan
over de aanslagen.
Op twee tabellen uit de Arnliemsche
statistiek wordJt in het artikel bijzon
der de aandacht gevestigd, namelijk
die, waarin de geschiedenis vam de
aanslagen in elke klasse en van ze
kere groepen van klassen kan wor
den aangetoond. Van de 1047 aan
slagen in de eerste klasse in 1902
waren er qp het kohier van 1907 nog
415 ln dezelfde klasse te vindende
overgeblevenen hebben alle promotie
gemaaktvan de 195 in de 10de klas
se in eerstgenoemd jaar zijn er 53 in
d'ezelfde klasse in 1907 terug te vin
den, terwijl er 25 verlaagd en 39 ver
hoogd werdon. Ook daarin spreekt
zich het effect der contróle uit, al
bobben ook andere invloeden, spe
ciaal minder of meer gunstige econo
mische, daaraan hun deel. En bloc
genomen vertoonen deze drie tabellen
weinig terugzetting in klassede
overgroot» massa der aanslagen
©treeft naar hooger classificatie.
Ik 'eig niet, dat in Haarlem niet
eveneens in dit opzicht goed werk
gedaan is, maar ik meen, dat he!t
door speciaal daarvoor aangestelde
menschen beter kan worden verricht.
Veel liever dan administratieve be
kwaamheden zou ik van den aan te
stellen controleur wülen eischen
grondige kennis van Haarlemsche
personen en toestanden, het bezit van
een onberispelijk karakter en van die
eigenaardige eigenschap, die niet an
ders te omschrijven is, dan door de
woorden overwicht en auto
riteit. Het hangt er natuurlijk
maar van af, of men een man van de
practijk, of van de theorie verlangt.
Waranber B. en W. klaarblijkelijk het
oen en liet ander in één persoon ver-
eonigd wenschen te zien, dan zal
men, naar ik vrees, bedrogen uitko
men en ervaren, dat zoodanig© veel-
z'idicheid van één en denzelfden per
soon niet kan worden verwacht. Re
den te meer, om den contröleur van
de inkomstenbelasting niet lastig te
vallen mot accountantswerk. Als dat
gedaan moet worden, zijn daar an
dere menschen voor.
Daarom is het wel jammer, dat het
door J3. en W. geopperde denkbeeld
van contróle terloops, als onderdeel
van een al gem eene tra ctem entsnege-
llng van ambtenaren ter secretarie,
zou worden behandeld. De zaak is
waarlijk een gezette, afzonderlijke
behandeling overwaard. En hun, die
er togen opzien een nieuw onderdeel
van ambtenaarazorg te stichten, zou
ik willen doen opmerken, dat het
nieuwe instituut bij wijze van proef
kan Ingesteld de tijd zal dan lee-
reai, of ook hier zooals in Arnhem
de jaarwedden der belastingambte
naren dubbel en meer dan -dubbel
door meerdere belastingopbrengst
worden goedgemaakt."
Aan het einde van mijn vorige be-
n air on ean boord te nemen en daar
op stil met hen' weg te boegseeren,
hetgeen wij 'moeten beletten.
Dus dat is
De schoener „Triaridad", van
dien rijken Murillo, die ons vanavond
in handen valt. Nu, ik geloof, dat wij
eene goed vangst zullen hebben. En
zoo de luidjes aan wal hun plicht
doen on de -°nares ln de doos stop
pen» hebben wij aanspraak op een
pluimpje van Guzman Blanco, den
„cloorlucMigen Amerikaan".
Nu knikte Steenberg tot afscheid
en stapte verder. Hij daalde langs de
trap omlaag, doorliep de smalle gang,
passeerde een:ge hutten, en begaf
zich naar de kajuit van den com
mandant, die, vervuld van tallooze
beslommeringen, ln eenige papieren
bladerde en zijn journaal doorzag.
De kapitein-luitenant ter zee De
Coninck was een man van middelba
ren leeftijd, met donkere oogen, grij
zend haar, krachtig en toch goedig
van voorkomen. Hij was ook een ta
melijk vreedzaam persoon, afkeerdg
van olie expedition en ondernemin
gen, welke zoo'n last aan boord ga
ven en toch niet veel goeds oplever
den. Daarom had hij org zuur gezien
bij do oproeping voor den tocht naar
West-Indië, bij het afscheid, van zijn
gezin, bij de reizen naar Bonaire en
Aruba, bij het bezoek aan Paramari
bo, en nu weder bij de opdracht om
de „Trinidad" te bewaken- het-
schouwing heb ik betoogd, dat tfer-
hoogiog van de belastbare opbrengst
ook voor den belastingschuldige ©etn
voordeed ls. Vooreerst moreel, omdat
niemand er beter van wordt, wanneer
hij van jaar tot jaar een gedeelte van
zlln belasting ontduikt. Maar ook
financieel. Zoodra de aanslagen juis
ter, dus hooger zijn geworden, kan
het percentage in diezelfde verhou
ding lager blijven, wat den trek naar
een gemeente als Haarlem immers
moeit bevorderen.
Men zegge niét, dat dit alleen een
belang is van winkeliers en nering
doenden. Het weegt evengoed voor
alle anderen, die immers mee moe
ten helpen opbrengen, wat er aan
verplichte en zoogenaamd vrijwillige
lasten in ean stad noodig is. Opper
vlakkig beschouwd is het voor een
belastingbetaler onverschillig, of hij,
om het voorbeeld eenvoudig te ne
men, van ƒ40000 5 procent of van ƒ5000
4 procent te betalen heeft, maar wie
em weinig doordenkt, begrijpt wel,
hoevoei wenschel ijker de laatstge
noemde toestand is voor gemeente en
ingezetenen. Vooral in een stad als
Haarlem.
Daarom behoeft geen belasting
schuldige er tegen op te zien, wan
neer straks de Raad besluiten mocht,
pogingen te doen om door systemati
sche contróle het belastbaar inkomen
te doen sftljgen.:
J. c. p.
Saitenlandsch Overzicht
'T RUSSISCHE POLITIE
SYSTEEM.
Het wordt steeds fraaier I
Nu komt e»r weer een onthulling,
die de sensatie-zaak Azef verre ln do
schaduw steltDe mededeel Lagen zijn
van een Russischen journalist te Pa
rijs, dezelfde die de zaak Azef aan 't
licht bracht Een reden dus om hem
geloof te schenken.
In een brief aan den minister van
justitie heeft deze journalist geschre
ven, dat het hoofd van de Russische
politie in het buitenland (een zekere
Harting) die gewoonlijk te Parijs ver
blijf houdt niemand anders is dan...
een individu dat ln 1890 1n een anar
chisten-zaakje betrokken geweest is
als „agentrpnovocateur", en bij die
gelegenheid mèt de revblutionnairen,
die hij in de val had. laten loopeu,
door de Parijsche rechtbank veroor
deeld is tot vijf jaar gevangenisstraf!
Groot© ontroering in Parijs I
De bedoelde Harting (nu juist op
reis I) is bevriend met verschillende
hooge politie-autoriteiten, met wie hij
uit hoofde van zijn ambt natuurlijk
telkens in aanraking kwam, en zoo
als gebruikelijk is zijn zijn verdien
sten erkend door hem het legioen van
eer te verleenen.
Toch houdt de journalist het vol en
vertelt daarbij
In 1890, in den tijd dat Tsaar
Alexander III den thans nog bestaan-
den buitenlandschen spionnage-
dienst instelde, bestonden er te Parijs
twee groepen van Russische revolu-
tionnairen. Baurtzeff (de schrijver zelf
dus) behoorde onder de leden van de
grootste en meest bekende dezer groe
pen, en daarvan maakte ook een ze
kere Landesen deel uit, die, zooals ia-
ter bleek, een spion van de Russische
regeeririg was. Dat hij dit was, ont
dekte Baurtzeff doordat hij een pion
om naar Rueland terug te koeren,
waarvan alleen Landesen op de hoog
te was, zag mislukken, en doordat
een motgezel, die tóch had wUlen
gaan, zoodra hij over de Russische
grens was, gearresteerd werd. Hij
schreef onmiddellijk van Konstanti-
nopel uit, waar hij zich toen bevond,
aan zijn vrienden te Parijs voor Lan
desen op hun hoede te zijn, maar deze
liad zich, onder roe er door een fusie
van de twee vereenigingen van revo-
lutionnairen te bewerken, zooveel
aanzten onder hen weten te verschaf
fen, dat niemand hom wantrouwde.
Hij was de meest vurige anarchist
van allen, en drong er vooral op aan,
dat de leden der vereoniging zich zou
den toeleggen op het maken van bom
men, en chemische proeven met
springstoffen zouden nemen.
Don 28en Mei 1890, toen hij alles
voor do arrestatie van zijn „kamera
den" gereed gemaakt had, verdeelde
hij onder verschillende voorwendsels
bommen en hoeveelheden ontplofbare
stoffen onder hen, die hij hen ver
geen, volgens zijne uitdrukking „die
venvangers werk" was.
Ik ben present, mijnheer
zeide luitenant Steenberg, zijn chef
saluoerend, en ik kom uwe orders
vragen.
Best, mijn waarde antwoord
de de overste. Ik ben blijde u op die
schuit te zien, want er zullen rare
dingen gebeuren
Dat merk ik, hernam Steen
berg. Boven is het alle hens op
het dek, als moest er gevochten wor
den geen enkel matroos is aan land.
En in de forten arbeiden de soldaten
met dubbelen ijver.
t Is eene ellendige geschiedenis,
vriend I die ons eon Doel hoofd
brekens geeft en veel soesah. Luister
oplettend, wat schoone order de gou
verneur mij zandt
„Naar ik uit goede bronnen
vernomen heb, zal de „Trinidad"
hedenavond trachten uit te zeilen,
na de geëmigreerde generaals en
eenige andere lieden aan boord
te hebben genomen.
Ten einde nu onze onzijdigheid
Stipt te handhaven en den onbe-
echaamcben vrijbuiters hunne po
gingen te verleeron, draag ik Uw
Hoogedelgestrenge den last op,
om bedoelden schoener in beslag
te nemen, de lading te onderzoe
ken, den gezagvoerder te arres-
toeren, hem naar Waterfort te
zon ion en de zich aan boord be
zocht zoolang voor hom te bewaren.
Toen gaf hij aan de Parijsche polit/te
hot afgesproken toeken, en den vol
genden dag werden negen-on-twintig
verdachten gearresteerd, onder om
standigheden, die geen twijfel llebetn
aan hun medeplichtigheid van het
„complot". Landesen had tntusachen
de vlucht genomen, waarbij eon paar
„partijgenooten", die neg altijd niet
konden gelooven aan zijn valschheid,
hem behulpzaam waren.
Van de gearresteerden werdon er
zes-en veroordeeld Landesen, die vol
gens aller getuigenis de hoofdschul
dige was, kreeg rijf jaar, maar hij
wachtte zich natuurlijk wel die te ko
men uitzittan. Hij ontving van de
Russische regeering een ruime beloo
ning en een pensioen op den koop
toe, en vertoefde vervolgens onder ver
schillende valsche namen in verschil
lende landen, buiten Frankrijk wel te
verstaan. Toen men verwachtte, dat
niemand hem meer herkennen zou,
werd hij aangesteld tot hoofd van de
geheime Russische politie in het bui
tenland, en het was ln die hoedanig
heid en onder den naam van Harting,
dat hij de laatste jaren weer te Parijs
woonde, en de geëerde gast was van
de Fransche regeering.
Bom I
Dat ig 't verhaal van den journa
list, die zegt, dat hl] de onthullingen
met bewijzen kan staven.
De minister van binnen landsche za
ken., Clemenceau, heeft dadelijk be
kend laten maken, dat hij een onder
zoek naar de waarheid van deze be
wering heeft laten instellen, en dat
wanneer die waarheid blijkt, zal hij
terstond den zoogenaamdén Harting
het land laten uitzetten, en zijn
schrapping van de lijst der geridder-
den van het Legioen van Eer aanhan
gig maken.
Meer kan de regeer in g niet doen,
want het vonnis van 1890 is verjaard.
Maarhoe is Gapon gestorven
Zullen de revolutionnoiren zich ook
zelf voor LandesenHarting 't recht
der wraak toekennen
DE REVOLUTIE IN PERZIfl.
't Is een jaar geleden, dat we een
uitvoerige beschouwing gaven over
de toestanden in 't rijk van den Sjah.
Onder aanhaling van de bekende
spreuk „zoo gaat de heerlijkheid der
wereld voorbij", schetsten we 't ver
val van 't eens zoo machtige Perzi
sche rijk en voorspelden een nog die
per val een annexatie van Rusland
Ln samenwerking van Engeland. En
krijgen we geen gelijk?
Weer gloeit de revolutie-koorts,
weer trekken de burgers tegen el
kaar op en zit de SjaJh in zijn resi
dentie Teheran gevangen, vreezend't
lot van een Abdoel Hamid of erger.
Reeds zijn er vele Russische solda
ten in 't land.
Uit Petersburg wordt verzekerd, dat
die troepenzending alleen is, om het
leven der Russen en andere Europea
nen in Teheran te beveiligen, maar.,
wie gelooft dat in ernst
DB HERVORMING DER DUITSCHE
FINANCIe.W
De Rijksdag zet de besprekingen
over do belasting-ontwerpen voort,
geheel op de wijze, die van de nieuwe
„blok"-meerderiieid verwacht kan
worden. De verwerping van debeurs-
belasting, de belasting op den omzet
van molens en uitvoerrechten op
steenkolen kón niet uitblijven, nadat
de regeering zich beslist tegen die be
lastingen had verklaard, maar tevens
zich bereid toonde met de meerder
heid overleg te plegen over nj^uwe
ontwerpen, die ter vervanging dier
verworpen belastingen zouden wor
den ingediend. Het nieuwe stel be
staat uit een wijziging van het zegel
recht voor effecten, een quitantieze-
gel, en een talonbelasting, dus tóch
alle belastingen op het mobiele ka
pitaal. De agrarische bevelen worden
trouw opgevolgd door de verbonden
regeeringengeen belasting van den
grond ln welken vorm dan ook, geen
successie-belasting geen belasting
die de landjonkers zou kunnen tref
fen.
De liberalen en vrijzinnigen zijn
zeer ontevreden.
En de „Frankf. Ztg." zet uiteen
„dat de vereenigde reactionnairen, in
overleg met de regeeringen, gaarne de
gelegenheid hebben aangegrepen om
de geheel© ontwikkeling van liet eco
nomische leven in Duitschland te ver-
nietigen, door de moderne organisa
tie van het kapitaalverkeer te onder
drukken. Nijverheid, handel en ver
keer zijn den agrariërs reed3 lang te
machtig geworden, en daar de vijan
den van deze moderne ontwikkeling
vindende Venezuelanen le som-
meeron zich onmiddelljk, met do
mede alhier voor anker liggende
Conception naar San Domingo te
begeven.
Ik twijfel niet, of Uw Hoog
edelgestrenge zal, mot de bekende
stiptheid, deze order ten volle uit
voeren."
Nu kunnen wij eerst ons hoofd
breken met allerlei toebereidselen
voor eventueele vijandelijkheden,
want de „Trinidad" is zwaar bemand
en gewapend, en vervolgons eenige
ellendige Spanjaarden bij den kraag
nomen en wegjagen, als waren wij
Watergeuzen of Boucaniers. Moest Ik
daarvoor Nederland verlaten
Luitenant Steenberg lachte en
streek langs zijn baard.
Ik vind hot nieuws zoo kwaad
niet, overste 1 zeide hij, want
het is hier een vervelend gal. Er is
hier niets te doen dan paradeeren,
exerceeren en naar den wal gaan,
welk laatste bedrijf iintusschen nog
zoo kwaad niet is, wanneer men vele
goede vrienden heeft.
En vele lieve vriendinnetjes
Ean enkele, overste I
Zij hebben mij verteld, Steen-
bei# dat gij om juffrouw Murillo,
van Murillo Leon, waart uitgegaan
en veel hoop hadt met den ouden-,
slimmen duitendief tot een goed ak
koord te geraken. Mag ik u geluk
wenschen met de verovering van e«n
in den Rijksdag nu de meerderheid
hebben maken, zij daarvan gaarne
gebruik, om de natuurlijke ontwikke
ling van het moderne verkeer te be
lemmeren, en nijverheid en handel
een' onihorstelbaren knauw te geven.
Dat ig de diepere zin van doze wet-
tenmakerij, die uit een zakelijk oog
punt volkomen zinneloos is."
Als *t zoo doorgaat, kan Von Bülow
al zeer spoedig z'n bieden pakken I
Het gerucht wil, dat Von Bülow te
gelijk met zijne ontheffing den her-
togsiitei zal ontvangen. Ook Bismarck
was die titel bij zijn heengaan toege
dacht. HIJ zou don zijn naam met
dien van hertog van Lauenburg heb
ben moeten verruilen. Maar Bismarck
was niet te bewegen, om zich te laten
verdoopen en wilde den naam hou
den, onder welken hij ln de geschie
denis zou blijven leven.
De Rijksdag nam gisteren in twee
de lezing de effectenzegel-beJastiing
aan, naar de voorstellen der commis
sie, waarbij de belastang wordt vast
gesteld voor rentegevende papieren
en obligaties van buitenlandsclie sta
ten, gemeenten en spoorwegen op 1
die voor buitenlandsche lichamen en
industrieele ondernemingen op 2
daarna werd ook de talonbelasting
met 222 tegen 134 stemmen aangeno
men.
•T ENGELSCHK LEGER.
Koning Edward gaat... z'n neef Wil
helm na doen I
Bij een parade te Liverpool zei hij
„Ik hoop bij God, dat er geen gele
genheid zal komen, om de troepen
voor den oorlog op te roepen .Maai
de gereedheid ten oorlog is de sterk
ste waarborg des vredes."
LOONSVERLAGING.
De Schotsche mijneigenaars hebben
besloten een loonsverlaging af te kon
digen, ingaande op 26 Juli. Door deze
loonsvermindering zullen 80,000 mijn
werkers worden getroffen.
Men vreest een staking.
EEN MINISTER GESLAGEN.
Er had gistermiddag te Parijs een
ernstig incident plaats op de binnen
plaats van den Senaat. Charlee Bos,
oud-afgevaardigde, mishandelde daar
nl. den heer Caillaux, den minister
van financiën. Laatstgenoemde had,
toen hij op 30 Juni in de Kamer de
overeenkomst met de Messageries Ma-
ritimes verdedigde, zich ten ongunste
van Bos uitgelaten. Deze verwijt nu
Caillaux te hebben beweerd, dat Bos
was opgekomen voor de l>elangen van
één maatschappij. Bos ontmoette den
minister, trad op hem toe en richtte
enkele woorden tot hem. Caillaux
schudde ontkennend het hoofd. Daar
op sloeg Bos den minister tweemaal
in het gelaat. De minister hief zijn
stok op, maar Liet hem dadelijk weer
zakken met de woorden: „Een slag
van u telt niet".
HET INCIDENT IN DE ITALIAAN-
SCHE KAMER.
Colajanni betuigde zijn leedwezen
over hetgeen gebeurd is. Hij ver
klaarde, dat hij met hetgeen hij zeide
staatkundige verantwoordelij kheden
en geen moreele bedoeld had.
Het incident is daarmede geëin
digd.
DE CRISIS IN HONGARIJE.
Het Staatsblad bevat een eigenhan
dig schrijven van den Koning, waar
bij het oude kabinet opnieuw be
noemd wordt.
Een klikje op de tentoonstelling
van huisindustrie.
Na lange en zeer moeilijke voorbe
reiding is heden in „Velox" te Am
sterdam de tentoonstelling van huis
industrie geopend.
Gistermiddag ben ik even naar de
hoofdstad getramd, om op uitnoodi-
ging van 't bestuur met eenige Am-
sterdamsche collega's een rustig
kijkje te nemen.
Eer9t komt de bezoeker in de groo-
te zaal, die bij een vluchtig aanzicht,
doet denken aan ean gewone reclame-
tentoonstelllng. Aan de wanden en op
lage tafols liggen of staan de geëx
poseerde voorwerpen in een bonte
verscheidenheid.
't Getal der soorten is verrassend
groot mogen we dit woord wel ge
bruiken? Zeker is 't geen aangename
verrassing!...
Wie had gedacht, dat de huisindus
trie in ons land zoo'n omvang had?
prachtig corvetje, hè
Helaas, waarde chef 1 ik kom er
juist van daan en heb voorioopig liet
hoofd gestooten. De oude Creool is
koppig als een karbouw, gierig aLs
een Chinees en fleemend beleefd als
een echte hidalgo. Verbeeld u hij
heeft zich vast in het hoofd gezet zijn
nicht uit te huwen aan generaal
Leon, den Venezuelaansdhen intri-
gainit, die, altoos volgens Murillo
president van Guatimala worden
en zijne aangetrouwde familie als
dan met zegeningen overladen zal,
maar die, volgens m ij n e opinie,
zich bij de „Trinidad" heeft geïnte
resseerd en zich gereed maakt naar
Puerto-Cabello te vertrekken.
Welnu, dat heerschap zal een
gansch andere bestemming volgen.
Ik hoop 't, overste want ik zou
in staat wezen dien kerel te ver
moorden. Denk toch eens aan I Eene
edele dame als Maria Murillo zou de
echtgenoot** worden van een man, die
leeft vin opstand en geweldenarij, die
reeds tweemalen een preslden/tszetel
heeft bekleed en telkens dqor zijne
ongehoorde tirannie ten val is go-
bracht
En vond haar oom zulks gwl
De oude dwaas scheen betoo-
verd.
Murillo zal wel vreemd opzien,
wanneer hij hot lot van zijn schip
verneemt,
Dat kunt gij begrijpen
Niemand! Zolfs de organiseer*
ders der tentoonstelling verklaren,
dat ze bij hun onderzoek de treurige
ervaring hebben opgedaan, dat het
kwaad nog veel en veel grooter is,
dan ze vroeger hadden vermoed.
t Is bepaald ondoenlijk een op
somming te geven van de soorten der
voorwerpen. Daarom alleen een greep
om daarvan bij benadering een beeld
te geven. Men vindt er kinderspeel
goed, papieren rozen en lampenkap
pen, borstels, meubels, schoenen,-
kleedingstukkem, „uitgelezen" erwten
ingepakt suikergoed enzoovoort.
De onverwachtste voorwerpen ziet
men. Zoo b.v gala-pakken voor leden
der Tweede Kamer, een ambtsgewaad
voor den Gouverneur-generaal, uni
formen van offioieren en andere
londsveredigers.
Bij alle voorwerpen ligt een kaart,
waairop duidelijk staat aangegeven,
wie 't vervaardigd heeft (man, vrouw
of kind), en tevens hoeveel zulke ar
beiders verdienen.
Men moet er eon half uurtje aan
spandeeren, om eenige kaarten eens
nauwkeurig te bcstudeeren. Wat ver
tellen die eenvoudige stukjes papter
veel! Er blijkt b.v. uit, dat een erw-
tenlezer(es) niet meer verdient dan..*
1 3/4 oent per uur dat wevers in
Brabant blij mogen zijn, met... 4 of 5
cent in 't uur dat klompenmakers
van... 6 of 7 gulden in de week moe
ten leven enz.
Bij sommige voorwerpen is te le
zen, dat de werkers oen goed loon
verdienen. Wanneer bij stukwerk ge
middeld 20 cent in een uur verdiend
wordt is dit niet slecht, maar... En
nu komt een der groote nadeelen van
de huisindustrie! De arbeiders wor
den per stuk zoo laag betaald, dat zo
den geheelen dag moeten „jakkeren"
om een tamelijk loontje te halen.
Een der andere nadeelen is, dat 't
g e h e e 1 e gezin moet werken. Da
man alleen kan niet genoeg verdie
nen, om zijn gezin te onderhouden.
Daarom moeten de vrouw- en alle kin
deren meehelpen en dan te zamen
verdient men nog te weinig om
menschwaardig te leven.
In den tuin ziet men de praktijk
van de huisindustrie. Daar zij.n ver
schillende gebouwtjes opgericht, dia
de omgeving van do huisarbeiders
doen zien.
Men vindt er een plaggenhutje van
de Drentsch© hei, wanr een bezem
binder werkt. In dat stulpje, van wei
nige vierkante nieters, werkt zoo'n
man en leeft z'n gezin.
Al deze huisjes en kamertjes wat
uiterlijk en innerlijk aangaat, zijn
natuurgetrouw. De voorbeelden zijn
uit 't werkelijke leven genomen en
de „interieurs" in hun geheel over
gebracht.
Men staat er onthutst van hoe da
menschen zóó ellendig kunnen wo
nen Kleine bedompte lage huis
jes, waarvan 't eenige kamertje dient
voor werk-, woon-, eet-, slaap- en
todletvertrek. Daar hokken (van le
ven en wonen kan geen sprake zijn!);
groote gezinnen. Soms vindt men
een man en vrouw en negen of tien
kinderen daarin! In zoo'n klein ar
moedig en schamel gemeubileerd ver
trek moet 't wel vuil en vies wor
den!
Er is o.a. een kamer van een gar
nalen-pelster uit Harderwijk te zien.
Een der onderzoekers vertelde me,
dat hij dit „interieur" gekocht heeft
van een gezin* aldaar. In dit kleine
kamertje woonden man, vrouw cn
negen kinderen! Er waren slechts
drie slaapsteden, waarin het gcheelo
gezin den nacht moesten doorbren
gen.
Commentaar overbodig! 's Morgens
om half vijf werden de kinderen (ook
kleuters van 5 en 6 jaar) door moeder
uit hun bed getild, om aan 't garna
len-péllen te gaan. Voor wassc-hen
gunt men zich geen tijd!... Ook had
den de kleinen hoofdzeer, waarvan
de genezing niet bevorderd word, om-'
dat... de kinderen don niet naar
school behoefden te gaan! Jeuk is
een natuurlijk gevolg van hoofdzeer,
zoodat de handen der kleine pellers
geregeld verhuizen van de garnalen
naar 't hoofd.
Iloe laat begLnt de affaire,
overste
Zoodra er beweging in de „Tri
nidad" komt en zij zich vaardig
maakt om weg te snappen. Er wor
den nog een paar lieden per bootje
van den wal verwachtdoch de po
litie zal hen wel Ln arrest nemen, zoo-
da!t wij voor dat volk niet behoeven
te talmen eai onze onverdeelde oplet-,
tendhetd kunnen wijden aan de ver
dachte schuit.
£n wat zal mijn aandeel wezen
in het nachtelijk avontuur
Gij moet de edele ridders aan
spreken, antwoordde De Coninek
glimlachend. Daartoe zijt gij het
boete geschikt. Vervolgens nioet gij
hen aan boord der „Conception" bren
gen en zorgen voor hunne persoonlij
ke bagage, welke zij mogen meden©-
men. Denk er aan, jonge vriend dat
gij waakt voor hune kostbare levons,
die nog zoo belangrijk kunnen zijn
voor het heil van Venezuela, en
dat gij niemand per ongeluk'
uit dé barkas werpt
Maar, overste
De commandant knikte vriendelijk,
etn de jonge officier vertrok. Snel be
gaf hij zich weder naar liet dek, al
waar matrozen en mariniers dooréén-
wemelden en soms het luide com
mando van Doormalen of het gillend
fluitje van den bootsman nieuwe
drukte een beweging veroorzaakten
(Wordt vervolgd),
Wastrlndische vertelling
