HAARLEM'S DAGBLAD.
FEUILLETON
De roode Pimpernel
in Gevaar.
Wekelljksch Beursoverzlcht van
Merens Tlelsmao.
WEEKBERICHT tot 17 Jull 1909.
Do eerste wekan van het nieuwe se
mester hebban over het algemeen
voor de groo.te fondsen een rustig,
doch beledigend verloop gehad. Voor
een deel is dit te danken aan liet feit,
dat het geld treeds dadelijk na de
maandwisseling bijna allerwcge ui
terst goedkoop is geworden. In Lon
den liep particulier disconto van 1 5/8
tot 1 1/4 terug; Call moniey is er
thans dl/2% aangeboden on geld
voor een week vindt ternauwernood
£l 1 plaatsing. Bij de Engelsche
Bank, aan welke in verband met de
couponbetalingen enz. it ij hooge el-
pchon wanen gesteld, is reeds thans
een aanmerkelijke ontspanning inge
treden en de vooruitzichten worden
thans in Londen zoo gunstig beoor
deeld dat men zelfs ernstig begint te
Bpreken over de mogelijkheid, dat het
oliicieele disconto, hetwelk sinds 1
'April van dit jaar 2 1/2 bedraagt,
spoedig verder zal worden verlaagd.
Elders heeft de ontspanning op de
geldmarkt eveneens nieuwe vorderin
gen gemaakt. In Duitschland, waar
geld einde Juni nog 4 gevraagd
was, bestaat thans rijkelijk aanbod
tot 3 %t terwijl de discontokoers in
de open markt van 2 7/8 tot 2 1/4
is gedaald. Ook in Parijs doet zich
hetzelfde verschijnsel voor. Het kon
niet uitblijven of een dergelijke snel
le ontspanning op de geldmarkt moest
ook op de fondsenbeurzen haar in
vloed doen gevoelen. Inderdaad is
dan ook de invloed allerwege gunstig
geweest, voornamelijk wat Staats
fondsen aangaat, op welker koersen
hot goedkoope geld een stimuleeren-
den invloed heeft. Naast het goedkoo
pe geld hebben ook andere omstan
digheden medegewerkt tot een vaste
grondstemming aan de Europeesclie
beurzen. Wat Engeland betreft, valt
als zoodanig het feit te noemen, dat
dank zij de tusschenkomst van Minis
ter Churchill de dreigende groote
werkstaking in de kolenindustrie af-
cjewend is.
Ook in Duitschland is een der oor-
Kaken, die sinds geruimen tijd zeer
deprimeerend op de zalien heeft ge
werkt, thans verdwenen. Do groote
onzekerheid omtrent de wijze, waar
óp de hervorming der Rijksfinanciën
haar beslag zou krijgen, is thans nl.
opgeheven, zij het dan ook, dat de
maatregelen, waartoe pea- slot van re
kening is besloten op zich zelf geens
zins geschikt zijn om in die kringen
van Handel en Industrie groote bevre
diging te wekken. Evenals de Euro-
poesche contra heeft ook de New-
Yorksch© markt het nieuwe halfjaar
met vaste markten ingewijd; wel blij
ven de omzetten uiterst gering; soms
300.000 a 400.000 shares per dag, maar
dit schijnt in hoofdzaak toe te schrij
ven te zijn aan de buitengewone
warmte, die in de Vereenigde Staten
heersebt en die liet doen van zaken
uiterst bezwaarlijk maakt. Dit war
me, droge weder, waarin de Uhie
zich thans verheugt en dat in scherp
contrast staalt met onzen natten zo
mer, belooft voor een groote deel des
lands zegenrijke gevolgen te hebben.
De aanvankelijk zoo ongunstigen
staat der graangewassen hoeft onder
den Invloed der weersverandering
voor een veel betere ontwikkeling
plaats gemaakt en de oogstberichten
zijn dientengevolge van opgewekter
aard geworden. Bovendien zijn do
graanprijzen momenteel zeer hoog en
de landbouwstaten gaan dus vermoe
delijk wede reen goeden tijd tege
moet, wat ook op de algemeen© ont
wikkeling van Handel en Industrie
niet zonder invloed zal kunnen blij
ven. Ter beurze houdt men hiermede
trouwens rekening, vandaar de ver
heffing in de aandeelen der graan-
sporen, als Rock's en Topeca's. Naast
de betere oogstvooruitzichten stimu
leerde te New-York ook het bericht,
dat de Laggawanna Spoorweg-Mij.
in overeenstemming met de beslissing
van het Hooggerechtshof tot afschei
ding van haar bezit aan steenkolen
mijnen za lover gaan; hetgeen een
flinke bonus voor de aandeelhouders
zal opleveren. Men hoopt, dat dit
voorbeeld door andere Maatschappij
en zal worden gevolgd. Ook het be
richt, dat het plan tot Introductie
van Steelshares te Parijs nog niet ge-
hee lvan de baan is, wekte eveneens
de goede stemming voor deze waar
den in de afgeloopecn week in de
hand. Hier was de handel in Ameri-
kaansche waarden betrekkelijk stil,
hetgeen nauwelijks verwondering be
hoeft te wekken, nu het Nederland -
sche bezit aan Yankee-fondsen sinds
1908 zoo sterk is geslonken. Van
Steel's, Rock's en verschillende ande
re der N ederl andsche specialiteiten
wordt hier nog steeds de helft of
minder gehouden van het bedrag, dat
een paar jaar geleden in Holland's
bezit was. Daarbij komt nog, dat
men thans in hoofdzaak een afwach
tende houding aanneemt. Zij, die de
meer speculatieve fondsen tot nu toe
hebben vastgehouden, gaan thans
slechts zeer geleidelijk tot realisatie
over, terwijl anderzijds nog niet veel
lust bestaat tot het doen van nieuwe
aankoopen, zoodat de geheele markt
een min of meetr kwijnend aanzien
heeft.
0v8r het geheel genomen blijft men
hier nog aan het opruimen, zij het
ook op bescheiden schaal, doch af en
toe geeft de beweging in New-York of
Londen aanleiding van deze gedrags
lijn af te wijken. Zoo nu en dan wor
den er weder aankoopen opgemerkt
in Rock's, Erie's, Missouri's en Sou
thern Rails, en had ook in de laatste
dagen eenige vraag naar deze fond
sen de overhand. Marinewaarden
werden voortdurend aangeboden on
der den indruk der hoogst onbevredi
gende cijfers van hot jaarverslag. De
ze cijfers maken dan ook een zeer
slecht figuur en gelooft men, dat een
verdere koersdaling in deze waarden
op den langen duur niet zal kunnen
uitblijven.
In Petroleum- en Cultuurwaarden
blijft een zeer opgewekte stemming
bestaan, al is de koersopdrijving van
sommige fondsen niet geheel van roe
keloosheid vrij te pleiten. Voor Ta
bakswaarden hlijft een zeer flauwe
stemming de overhand houden.
Geld blijft zeer goedkoop en op 1 1/2
pet. aangeboden.
iMtenSaa&efo övwzleht
DE TROONSWISSELING IN
PERZI8.
Wel is er nu een nieuwe Sjah ge
komen, maar... daarmee is de Perzi
sche quaesti© nog niel overwonnen I
In ons vorig Overzicht wezen we al
op de treffende overeenkomst, die be
staat in de Turksche en Perzische
„affaire". Alles is een haast „dito''
althans wat de ontwikkeling van de
crisis aangaat. Nu houdt evenwel ook
de gelijkheid op. De revolutionairen
in Turkije beschikten over een goed
georganiseerd leger, zoodat ze de
macht in handen hadden, om de te
genpartij te onderdrukkenEn In
P&rzië 't Leger is een troepje onge
oefende mannen, die geen aanspraak
mogen maken op den naam „solda
ten". Daarop is dus niet te bouwen I
Bovendien moeten de long-Perzen
juich, „vreemde maobten^ rekening
houden. Ruaiand en Engeland zullen
hun bemoeizucht niet in 24 uur be
dwongen hebben I Er Is een sterke
Russische legermacht in de om
atreken van de Perzische hoofdstad
de onttroonde Sjah heeft een schuil
plaats gezocht In 't Russische ge-
zantschapsgebcuw allemaal om
standigheden, vaanmee de Jong-Per-
zen wel degelijk rekening moeten hou
den Hun handen zijn veel meer ge
bonden, don die van de Jong-Turken.
Wel heeft de Russische regeering
door haar vertegenwoordigers aan
de mogendheden een nota doen over
handigen, waar'n o. a. staatDe ge
beurtenissen veranderen in geen en- i
kei opzicht iets aan de R ussische be-
kendmaklng van 3 Jull, waarin 't
principe wordt uitgesproken, van
nf et-inmenging in de binnenLandsche
aangelegenheden en den politieken
strijd in Perzië.
Wij zeggenalles goed en wel,
maar..de daden der Russische regee.
ring zijn aj in strijd met haar- eigen
woorden I
De omstandigheden in aanmerking
genomen, 1s de veronderstelling ge
wettigd, dat de verdere ontwikkeling
van het Jong-Perzië, zal doen denken
aan dö beklimming van een stijlen
berg. De Jong-Pers draagt de vlag
met de woorden „Constitutie en
Grondwet", en klimt langzaam naar
boven. Excelsior l Steeds hooger I is
zijn leuze. Maar... zal hij den top be
reiken Zal de weg hem te glibbe
rig worden, zoodat hij in een der vele
afgronden stort
Perzië verliest in z'n onttroonden
Sjah weinig of niets 1 Mohammed All
was een despoot 1ste klasse. De twee-
en-een-half jaar, dat hij op den troon
gezeten heeft, hebben alleen strijd en
ellende gebracht. Wel is er iets tot
zijn verontschuldiging aan te voeren.
Toen hij kwam, vond hij niet voel bij
zonders, 's lands zaken deden denken
aan een... faillieten boedel I De finan
ciën waren in de war. De buitenland-
ecbe mogendheden speelden den baas.
Dan had z'n pas overleden vader
Moezaffer-ed-Din een belofte nagela
ten, dat hij een Constitutie en Grond
wet zou Invoeren.
Bon 6terke persoonlijkheid had or
de op deze zaken kunnen stellen,
maar Mohammedr AH is daartoe niet
bij macht© geweest. De warboel was
hem te grooL Bovendien beging hij
de onhandigheid, de moeilijkheden te
vergrooten, door den strijd met de
Constitutie-gezinden aan te binden.
Hij verbrak den eed en hief de Con
stitutie op.
Fraai was dit niet, want reeds als
kroonprins had Mohammed Ali be
loofd deze nieuwe rechten des volks
te zullen eerbiedigen.
Nauweüjkg was 't parlement saam-
gekomen. of de Sjah had al met de
volksvertegenwoordigers ruzie. Dit
kwam aan over 't verminderen van
de geheime fondsen voor den Sjah,
waarin het parlement een middel
zag, om de macht der hovelingen en
de geheele hofpartij, die vijanden wa
ren van de Constitutie, Ie breken.
't Verloop van den strijd kent men.
Men weet, hoe de Sjah 't parlements
gebouw belegerde hoe hij later
weer Inbond en een nieuwe Grondwet
beloofde hoe hij deze belofte weer
schond hoe hij in Teheran moord-
tochten van het gepeupel uitlokt©
maar ook^ hoe hij niet gevallen is I
Le rei eet mort, vive ia roi I
De Sjah is onttroond, love de nieu
we Sjah.
Deze „koning der koningen' is de
oudst© zoon van Mohammed Ali. Dit
is natuurlijk een minderjarig ventje,
want zn vader is 37 jaar. Er moest
een regent komen, en als zoodanig is
Achmed Hirza uitgeroepen.
Men zal den nieuwen Sjah wel op
leiden in Constitutioneelen geest.
„Jong geleerd, oud gedaan"
HETT HOOGER- EN LAGERHUIS.
In Engeland weer de gewone strijdl
In een vergadering der conservatie
ve partij trad lord Landsdowne als
spreker op en weerlegde de bewering
der liberalen, dat het Hoogeihuis
geen constitutioneele bevoegdheid be
zit, om bij. de behandeling van liet
budget in te grijpen.
„Het is, zoo zei lord Landsdowne,
ondenkbaar, dat in een land, waar
twee wetgevende Kamera zijn, aan
een dezer instellingen liet onvoor
waardelijk recht gegeven zou zijn, oan
monsterachtige lasten op de_ schou
ders der natie te leggen."
Het Hoogerhuifl zou met een open
oog deze quaasti© beschouwen, en
voor geen bedreigingen bevreesd.
Hot antwoord op deze bedreiging is
al spoedig gekomen.
In een andere vergadering sprak de
minister Churchill, ter verdediging
der begrooting. In een door hem t©
Edónburg gehouden red© verdedigd©
minister Churchill de begrooting. Hij
besprak daarbij ook de rede van Lord
Landisdown©, en zeide het noodig t©
a.chten, dat d© begrooting, wanneer
zij het Lagerhuis had verlaten, defi
nitief vastgesteld behoorde t© zijn. De
regeering zal hare goedkeuring niet
hechten aan amendementen tot be
snoeiing, wijziging of verminking, zij
zal niet dulden, dat hare ontwerpen
worden verknoeid en wanneer Lord
Landsdowne en zijne agrarische
vrienden de pogingen daartoe niet
mochten willen opgeven, dan zou het
parlement ontbonden worden.
Zal de strijd tusschen Hooger- en
Lagerhuis nu eens eindelijk uitge
vochten worden?
DE KRETENSER QUAESTIE.
Nog altijd afwachten 1
De zaak is nu evenwel nog ingewik
kelder geworden, omdat het Griek-
sche ministerie ontslag genomen
heeft
'T RUSSISCHE POLITIE-
SYSTEEM.
Naar aanleiding der jongste onthul
lingen, heeft d© Fransche regeering
besloten, geen Russische politie meer
in 't land te dulden. De Temps en
nog eenige andere bladen, komen nu
tegen dit besluit op. 't Blad. schrijft
„De Russische keizerlijke familie
en Rusland zelf hebban immers zoo
vaak te lijden gehad van de anarchis
tische aanslagen, dat zij er rechtens
aanspraak op kunnen maken, dat al
le beschaafde landen hun steun ver-
leenen om in den vervolge soortgelij
ke aanslagen te voorkomen. En van
de zijd© van Frankrijk, dat zijn
Ixxndgenoot is, heeft Rusland in d©
eerst© plaats een dusdanige samen
werking t© verwachten. De regeerin
gen sinds 1888 zijn dan ook steeds in
die richting werkzaam geweest. „Zijn
er misbruiken ingeslopen, dan dient
daartegen opgetreden te worden.
Maar alleen omdat zich daarbij mis
bruiken hebben voorgedaan mag een
nuttig werkende maatregel niet afge
schaft worden. En het zou onduldbaar
zijn, wanneer Frankrijk, Ruslands
bondgenoot, langzamerhand het land
zou worden, waar de Russische anar
chisten rustig en ongestoord hunne
helseho plannen kunnen uitbroeden".
EEN ZONDERLING SECTE.
Uit Petersburg wordt gemeld, dat
daar oen nieuw schandaal aan het
licht is gekomen. Er werden een aan
tal krotten van de belijders eener soc
io ontdekt, waarm kinderen waren
opgesloten, om ze aan strenge licha
melijke tuchtiging te gewennen.
D© politie vond 120 kinderen, die
schrikwekkend vermagerd waren en
zich in een onbeschrijflijk ellendigen
toestand bevonden; 80 percent had
den oogziekten tengevolge van de
duisternis en d© vuilheid in hun ver
blijfplaatsen en de meesten waren
tuberculeus. De kinderen werden naar
ziekenhuizen gebracht en de leden
der socte, die de schuld dragen van
die mishandeling zullen vervolgd
worden.
Dat is ook goedt
ARGENTLNTë EN BOLIVLA
Do Argentinsche minister van Bul
ten Landsche Zaken heeft zijn verte
gen wooixlig er in Bolivia bevolen La
Paz (de hoofdstad van Bolivia) te ver
laten, wanneer liet gerucht van zeke
re voor Argentinië beLeedlgend, ver
klaringen van den president van Bo
livia bevestigd wordt.
SPAANSCHE KROONPRETENDENT
OVERLEDEN.
De pretendent naar de Spa arische
troon, Don Carlos, Is te Vares© over
leden.
AARDBEVING IN GRIEKENLAND.
Nu wordt gemeld, dat ook de plaat
sen Nipozait©, Damiza, Mouzika, Lio.
poel en Maringki in puin liggen of
©nietig schade hebben geleden.
Alle huizen van Nipouhiot© zijn in
gestort, vijftig bewoners zijn gewond
van wie tien doodelijk.
DE CHOLERA IN RUSLAND.
Sedert den aanvang van Juni heb
ben zich in de gouvernementen Pe
tersburg, Archangelstk en Wologida
3409 gevallen van cholera voorgedaan,
waarvan 1255 met doodelijken afloop.
Op zich zelf staande gevallen van
de l>osmettelijke ziekte, deden zich ook
in een aantal andere gouvernemen
ten voor.
Zaterdag werden te Petersburg weer
101 nieuwe gevallen geconstateerd,
en 31 personen bezweken aan de
ziekte.
't Getal lijders bedraagt thans 876.
ONGELUK OP EEN WIELERBAAN
TE BERLIJN.
Op de nieuwe wielerbaan ontploft©
Zondagmiddag tengevolge van een
botsing tusschen twee gangmaker»
een motor. De gloeiende stukken vlo
gen over de heining tusschen d© toe
schouwers. Het aantal dooden be
draagt volgens opgave 7, dat der
zwaar gewonden 30.
Door d© uitstroomende benzine werd
de tribune in brand gestoken. Vier
personen zijn verbrand, 32 gewond,
waaronder 20 ernstig.
'T PpOCES-STEINHEILL.
Den 3e>n November zal het proces
tegen madame Steinheil beginnen.
Van de Residentie en baar
bewoners.
XVII. 1
De gemeenteraadsverkiezingen, die
we in eerste instantie achter den rug
hebben, zullen nog langen tijd merk
waardig blijven en wel voornamelijk
om het gebrek aan samenwerken tus
schen de groepen van links, wat tot
gevolg had dat een algemeen begin
sel naar den achtergrond en politieke
leuzen naar voren geschoven werden
Nu doet d© politiek zich in onze
vroedschap niet te dikwijls gelden;
scherpe lijnen tusschen rechts en
links zijn er maar zelden te trekken
en was het nu een wonder, dat de
kiezers niet warm werden voor can
did aten die juist op grond van hun
politieke richting gesteld waren?
Toen het allereerste verkiezingsle
ven merkbaar werd, scheen er nog
kans te bestaan, dat zonder veel ge-
candideer de -raad weer gecomple
teerd zou worden; het tamelijk slap
pe voorstel van links om alle aftre
denden te steunen werd echter door
rechts niet aangenomen an nu het
cement van trouw aan de zittenden
ging ontbreken, viel links hopeloos
uiteen. Stond de verkiezing van 1907
in het zij het dan ook minder aan-
bevelenswaartiige tee ken van anti-
bouwgrondspeculatie (den leden
werd vóór het candidearen gevraagd
of zij aandeelen in bouwmaatschap
pijen hadden), die van thans stond
in dat van de verdeeldheid.
Bleef rechts vrij aaneengesloten, el
ke partij van links kwam met een of
meer Candida ten uit, met het schoon e
gevolg dat in district I voor vijf plaat
sen liefst twee en twintig man gesteld
werden.
Hieronder waren S. D. P.'ers en S.
D. A. P.'exs, vrijz democraten on vrije
vrijz. democraten. Unie liberalen en
verder 1 R.-K., 1 anti-rev., 1 nat.
hist, en 1 chr. liistorisch candidaat,
In II en III was de animo niet zoo
groot; toch waren voor de 5 zetels in
elk nog 14 en 13 candidnten gesteld;
de politieke nuances waren echter
minder verschelden.
Het publiek bleef tegenover flit
principieel optreden van de klesver-
eenigingen merkwaardig kalm, maar
nog veel merkwaardiger was, dat de
partijen, die elk eigen mannen voor
uitschoven, zoo weinig moeite deden
hen er te brengen.
Misschien begrepen zij, dat op het
verschil tusschen een unleliberaal en
een vrijz.-democraat geen raadsver-
kiezingsstrijd t© baseeren is, mis
schien ook was het stellen van eigen
candidaten slechts een opflikkering
na de afmatting, die steeds intreedt
na een Kamer strijd; wat het ook zij,
merkwaardig was dat na een oogeoi-
blik beginselvast optreden de laat-
maar-waalen-takttek gevolgd werd.
De kk-urlooze middenstof bleef van
bewerking verschoond geplakt werd
er nietreclamewagens schitterden
door afwezigheid en, behalve door de
socialisten, in twee linten, werden
zoo goed als geen openbare vergade
ringen gehouden. De animo was dan
ook beneden peilop één waren, be
stuur van de kiesvereeniging, spre
kers, verslaggevers en een kollner
meegerekend, 12 personen aanwezig.
Huisbezoek en kiezers halen ge
schiedden op den verkiezingsdag zoo
goed als mlet. Vermoedelijk hadden
de propagandisten er een zwaar
hoofd in een kiezer zoo te bewerken,
dat hij uit een lijst van 22 namen de
5 juiste pikken kon.
De uitslag was in overeenstemming
met de verwarde candidaatstelling
slechts drie leden werden direct her
kozen en 12 herstemmingen tusschen
7 S. D. A P.'ers, 8 vrijzinnig-demo
craten, 4 gewone en 2 oud-liberalen,
2 R.-K., 2 anti-rev., 3 Christ,-histori
seren 1 nat. hist.
In district I viel de algemeen ge
achte bankier Edersheim, die on
langs tot tijdelijk wethouder be
noemd is, door de versnippering van
stemmen uit. Een verlies voor den
raad, die hierdoor een van zijn wei
nige deskundige financie-mannen in
de komende periode zal missen. Zijn
plaats zal vermoedelijk bezet worden
door den S. D. A. P.-veteraan Ilels-
dingen.
Wordt er bij de herstemmingen
niet beter door links gewerkt, dan
raakt het leelijk in het gedrang tus
schen rechts en rood.
Als bewijs van de woinigo animo
voor dozo verkiezing kan dienen,
dat oen blan hier ter stede, dat zijn
lezers hij duizenden telt, en den vol
genden dag door een samenloop van
toevalligheden den uitslag van den
stembusstrijd niet opnam, daarover
(naar men mij medodeelde) geen en
kele klacht van do lezers ontving.
Met het bezoek van vreemdelingen
is het hier treurig gesteld. Onlangs
liep zelfs lie*, gerucht, dat het Oranje
hotel te Scheveningen gesloten zou
worden, maar door de maatschappij
Zeebad wordt dat tegengesproken.
Er zouden zelfs niet minder gasten
dan in andere jaren zijn Wanneer
„Zeebad" dat verklaart, mogen we
niet twijfelen, maar wel eigenaardig
is liet, dat die vole buitenlanders
nergens te vindon zijn. 's Avonds is
hot te Scheveningen wanhopig leeg
op de Pier was zelfs herhaaldelijk
nioeir bedienend personeel dan bezoe
kers en de middag-concorten in het
Kurhaus worden moer dan eens door
nog geen 100 personen bijgewoond.
De lijsten van aangekomen vroom-
deJingon zijn veel korter dan anders
jaren en de cafés op het Gevers Dov-
nootplein geven 'dikwijls meer stoelen
dan bezoekers t© zien. Waar en waar
om dlo „vol©" vreemdelingen zich ver.
6loppen, heb ik nog niet kunnen uit-
visschen.
Misschien brengt het betere weer
hen eindelijk uit hun schuilhoeken te
voorschijn.
Maken de vermakelijkheden op <J©
hadplaats treurige zaken, de drie
bioscopo-ondornomi ngen, die we
thans in onze goede stad rijk zijn,
hebben niet te klagen. Eén vertoont
er thans do „Operaties van <lr
Doyen" en de animo om die grieze
ligheden te gaan zien i$ enorm. Pu
bliek is toch overal hetzelfde, maar
als in Frankrijk een halve stad uit
loopt om tegenwoordig te kunnen zijn
bij een onthoofding, roepon ze in ons
land schande over zooveel verdorven,
beid. Het zien amputee ren van een
i>een, of hot uiteen peuteren van een
schouder vindt het publiek echter
hoogst interessant, en is er nu zo»
héei veel verschil tusschen beide ver
toningen? In hot eerste geval ging
de patiënt doodmaar in het ander©
is het heel goed mogelijk, dat dit ook
gebeurd is, al z'en we het niet. Ook
is de werkelijkheid oen graadje enger
dan een projectie. Het drukke bezoek
bewijst echter, dat het in den aard
van d© menschen moet zitten, het
prettig te vinden oen medomensch to
zien pijnigen, en in zoover mogen we
ons geen haar Iwter achten dan de
gedegenereerde b u i tenl a ndors
Zeg dat echter niet tegen een van
hen, die zitten te smullen aan die
operatievertooningen 1 Hij zou heel
boos worden, want hij was niet aan
wezig uit nieuwsgierigheidneen,
verre van datdrang naar weten
schap dreef hem naar de voorstelling 1
SINTRAM
De Maandag in ons Volksleven.
Men zou het zoo oppervlakkig niet
zeggen, maar d© Maandag bekleedt in
de geschiedenis van ons volksleven
een niet onbelangrijke plaats. Wö
willen dit met enkele voorbeelden
aantoonen. In 't algemeen kou men
aanin©me«n, dat <1© traditioneel© v olks-
gebruikea en begrippen aau den
Maandag gehecht, van heidense hen
oorsprong zijn. Gedurende d© middel
eeuwen stond deze dag zeer slecht en
ongunstig aangeteekend en zelfs wer
den in die tijden misdaden op Muaiv
dag bedreven, zwaarder gestraft dan
op andere dagen. De Maandagse!*®
feesten zijn gehandhaafd gebleven
tot op den huidigen dag, hoewel hier
in óén adem aan kan worden toege
voegd, dat ©r reeds vele in zoo'n-
staat. van verval ver koeren, dat ze bij
na als zoodanig niet meer kunnen
worden aangemerkt.
Het welbekende „Maanda-ghouden"
onder de werklieden vóór nog een
weiinig aantal jaren zoo algemeen in
gebruik behoort gelukkig vrijwel
tot liet verleden©. Do oorsprong van
deze dwaze traditie is vermoedelijk
t© zoeken In het oude gildewezeu, al
thans het was een gewoonte der gil-
deknechten om „Maandag te maken"
en zich dien dag hoofdzakelijk op te
houden in d© gildek roegen. Er be
stonden zelfs verschillende liedjes op
deze liefhebberij, die voor de patroons
in drukke tijden, natuurlijk onaange
naam en nadeel ig was, te meer om
dat er wel een s een Dinsdagje werd
bijgenomen, al naarmal© het hoofd
zwaar was na een paar dagen van
uitspattingen. Mag men de geschio-
Naar het Engelsch, door
Barones Orczy.
5)
Maar de zeegroene Onomkoopbare
had sinds dien tijd genoeg van hem
gekregen, had toen geprobeerd hem
terzijd© t© duwen, want Chauvelin
was scherpzinnig en knap, en boven
dien bezat hij al die hoedanigheden
van onzelfzuchtige vaderlandsliefde,
die Robespierre zoo totaal ontbraken.
Dait het hom mislukt was den Roo-
dc-n Pimpernel t© vangen en onder de
guillotine t© brengen had den val van
Chauvelin voltooid. Ofschoon op an
dere wijze niet gestraft, had men hem
het laatst© jaar links laten liggen,
llij zou heel spoedig totaal vergeten
geworden zijn.
Nu zou men hem nog één kans ge
ven oan den gunst van het publiek te
rug te winnen, maar hij had daar
voor een macht gevraagd, die In aan.
merking genomen het doed, waar hot
om ging, Robespierre hem niet kon
weigeren.
Maar de Onomkoopbare, afgunstig
en jaLoersch als altijd, wilde hem niet
te spoedig doen juichen.
Met karakteristieke minzaamheid
scheen hij alle plannen van Chauve
lin toe t© juichen, hem op iedere wij
ze te willen helpen, want hij had nog
iets in zijn gedachte, dat hij van
plan was tot den ex-gezant te zeggen,
voordat de laatste afscheid nam tets
dat hem zou tooncn, dat hij nog maar
eens op proef genomen werd, en dat
hem volkomen duidelijk bewees, dat
de machtige hand van een meester
hem zou kunnen treffen.
Je hebt alleen maar de som te
noemen, die je noodig hebt, Burger
Chauvelin, zei de Onomkoopbare, met
een aanmoedigende glimlach, de Re-
geering zal het je niet moeilijk ma
ken, en jo zult niet falen door gebrek
aan macht of aan fondsen.
Het is mij aangenaam te hooren,
dat de Regeering zoo weinig met geld
rekening behoeft te houden, merkte
Chauvelin droogjes op.
O I de laatst© weken zijn bijzon
der voordeelig geweest, antwoordde
Robespierre, wij hebben gold en ju-
wealen van uitgeweken koningsgezin-
den tot een bedrag van eenige mit-
lioenen francs verbeurd verklaard.
Je herinnert je nog wel de verraad
ster Juliette Moray, dl© onlangs naar
Engeland ontsnapte Welnu I de ju-
woeien van haar moeder en heel wat
goud werden door een onzer ue-
kwaamste spionnen gevonden in be
zit van zekeren Abt Foucquet van
Boulogne dl© zeer aan de familie
gehecht scheen te zijn.
Zoo antwoordde Chauvelin on
verschillig.
Onze mannen namen de ju woelen
en het goud mee, dat is alles. Wij we
ten nu nog niet, wat wij met den
priester moeten beginnen. Het vis-
sckecrsvolk van Boulogne mag hem
graag lijden, en wij kunnen altijd de
hand nog op hom leggen, als wij zijn
oud hoofd noodig hebben voor de gniL
lotine. Maar de juweel en waren d©
moeite wei waard. Er is oen histori
sche halsketting bij, die minstens een
half millioen waard is.
Zou ik hem niet kunnen krijgen
vroeg Chauvelin.
Robespierre lachte en haalde de
schouders op.
J© zei, dat hij aan de familie
Marny behoorde, ging de ex-gezant
voort. Juliette Marny is in Enge
land. Ik zou haar kunnen ontmoeten.
Ik kan niet aeggen, wait er zal ge
beuren, maar ik voel dat de histori
sch© halsketting ml] van nut zou
kunnen zijn. Maar Je moot het self
weten, voegde hij er plotseling on
verschillig bij. Het was een ge
dachte die even. terwijl je staak. Dij
mij opkwam meer niets.
En om je nu te toonen, hoe vol
komen de Regeecrtng je rertrouwt,
Burger Chauvelin, antwoordde Ro
bespierre uiterst minzaam zal tk
zelf bevel geven, dat de halsketting
der Moray's u zonder voorbehoud
wordt toevertrouwd benevens eene
som van vijftig duizend francs voor
uw uitgaven m Engeland. U begrijpt,
voegde hij er viiendelijk bij, dat
wij gren verontschuldiging zouden
weten te bedenken voor een tweede
mislukking.
Ik heb er ook geen noodig.
antwoordde Chauvelin droog, toen
hij van zijn stoel opstond, met een
zucht van verlichting, dat dit onder
houd eindelijk was afgeloopen.
Maar Robespierre was ook opge
staan en terwijl hij zijn stoel achter
uit schoof, liep hij een paar passen
naar Chauvelin toe. Ofschoon mager
en schraal, had hij een zeer rechte
houding en ln het onzekere lichit van
d© kaars scheen hij vreemd en spook
achtig boven den anderen man uit te
steken de lichte kleur van zijn jas,
zijn lichtblond haar, de blankheid
van rijn linnen, dat alles bracht er
het zijne toe bij om op dit oogenblik
aan zijn verschijning tets merkwaar
dig spookachtigs te geven.
Chauvelin voelde zich door een©
onaangename, huivering bevangen,
toen Robespierre, heel minzaam en
vriendelijk ln zijn manier van doen,
eon groote bcenderige band op zijn
schouder legde.
Burger Chauveling, zeide de
Onomkoopbare, met eenige waardige
plechtigheid, mij dunkt, dat wij
elkaar vanavond heel vlug begrijpen.
Je eigen geweten gaf je ongetwijfeld
een voorgevoel van hetgeen ik je ie
vertellen zou hebban. Je zegt, dat je
altijd gehoopt hebt, dat de Revolutio
nair© Regoering je een groote kans
zou geven om je fout van verleden
jaar le herstellen. Ik zelf was altijd
van plan je die kans te geven, want
ik zag misschien wat dieper in je
hart dan mijn collega's. Ik zag niet
alleen enthousiasme voor d© zaak
van het Fransche volk, niet alleen
afschuw voer den tijand van je
land ik zag een zuiver persoonlijke
en doodelijke haat voor een man
den onbekenden en geheimzinnigen
Engelschman, die je verleden jaar
t© slim af was. En omdat ik geloof,
dat haat meer tot stand zal kunnen
brengen dan onzelfzuchtige vader
landsliefde, daarom drong ik er bij
het Comtté van Algemeen Welzijn op
aan, je toestemming te geven Je eigen
plannen van wraak uit te voeren, on
zoo je land rnet moer succes te dienen
dan ieder ar.der misschien van be
tere gedachten bezield patriot zou
doen. Jij gaat naar Engeland, goed
voorzien van alles wat het succes van
J© plannen zal kunnen dienen, om
aan je persoonlijke wraakzucht te
voldoen. De Revolutionaire Regeering
zal je helper, met geld, paspoorten,
vrijgeleiden zij zal spionnen en
agenten Uit je beschikking stellen. Zij
zal je onbegrensde macht geven,
waar jo ook hoen gaat. Zij zal niet
vragen naar je motieven, ook niet
naar je middelen, zoolang zij naar
het succes moeten leiden. Maar het
zij dat persoonlijke wraakzucht of
vaderlandsliefde je leidt, wij hier iu'
Frankrijk eischen, dat je ons den man
in onze handen levert, zoo welbe
kend in do twee landen als de Roode
Pimpernel Wij willen hem zoo mo
gelijk levend hebben, of als 't niet
anders kan dood, en wij willen velon
van zijn bondgenooten hem naar d©
guillotine zien volgen.Breng hon naar
Frankrijk, en wij zullen wel raad
me»t hen weten, ook al verwenseht
geheel Europa ons daarom.
Hij zweeg een poos, zijn hand bleet
nog op den schouder van Chauvelin'
rusten, zijn bleek-groene oogen sche
nen die van den am deren man t®
hypnotiseenen.
Maar Chauvelin bewoog zich niet
en sprak geen woord. Zijn triomf liet
Item volkomen kalm.
Zijn vruchtbaar brein was al druk
bezig met zijn plannen. Er was goen
ruimte voor vrees in zijn liart, en
zonder den minsten angst wachtte hij
op hot ebrde van Robespierre's rede
voering.
(Wordt vervolgd).
