Letteren en Kturö
Kerk en School
Gemengd Nieuws
Land en Tuinbouw
Sport en Wedstrijden
INGEZONDEN
Pers-Overrieht
Stoomvaartberichtea
ire broil beoben wij vernomen, dat de
Staatscommissie voor den Midden
stand op den 5den April J.1. met al
gemeene stemmen zich heelt veree-
uigd met een vóóxontwerp van wet in
rake vervroegde winkelsluiting en
dat dit Yóórontwerp met zeer belang
rijks bijlagen en ©ene memorie van
Toelichting zoude worden aangebo
den aan H. M. de Koningin met ver
zoek om openbaarmaking daarvan."
De invoering te Groningen van een
verordening op de winkel- en maga-
rijnensluiting zoude Tn sterke mate
bet karakter een er proefneming moe
ten dragen zoolang geen enkele stad
in Nederland is voorgegaan en eene
Rijkswet ontbreekt. Aan zulk een
proefneming moet naar bun meening
Groningen niet worrden blootgesteld.
Zij ontraden daarom den Raad zicb
met bet voorstel-Symona as. te ver
eenigen.
EEN POGING TOT MOORD.
Dinsdagavond kregen eenige treizen-
de kooplieden, die in eene slaapstede
in de Vleeschhouwerstraat te Nijme
gen vertoefden, twist. Na eenigen tijd
begaf het gezelschap zich op straat,
waar de twist in handtastelijkheden
overging en aan beide zijden klappen
vielen. Een der mannen trok bij die
gelegenheid een mes en stak het zijn
tegenstander in bet hoofd; het mes
werd nog in de wond gevonden, toen
hij door da politie werd opgenomen.
De getroffene ia naar het R. K. zie
kenhuis gebracht; hij was 24 uur la
ter nog niet bij keiinis en voor bet
behoud van zijn leven wordt gevreesd.
De dr.der is gearresteerd.
DE MIDDENSTANDSTENTOON
STELLING TE AMSTERDAM.
Dezesr dagen had eene conferentie
plaa*s tusschen de directie van het
Paleis voor Volksvlijt en het uitvoe
rend comité der tentoonstelling. Be
sloten werd op den verjaardag van de
Koningin-Moeder op 2 Augustus a.s.
de zalen en den tuin feestelijk te ver
lichten en des middags en des avonds
een dubbel orkest te laten optreden.
De tuin zal dan op dezelfde feestelij
ke wijze geïllumineerd worden als op
den avond van den eersten congres
dag van den Middenstandsbond.
Vervolgens werd nog besloten bij
wijze van proef Vrijdag 6 Augustus
een élite-avond te maken. Alsdan zal
de toegangsprijs 's avonds op f 1 ge
steld worden en tevens zullen dan de
zalen en de tuin feestelijk geïllumi
neerd worden.
NIET DE GEZOCHTE THOMAS!
De persoon, die als inbreker-uitbre
ker naar Breda was overgebracht, is
gebleken deze niet te zijn en weer in
vrijheid gesteld.
De Antwerpsche politie maakt nu
een eigenaardig figuur, want ze had
Thomas al een paar maanden in ar
rest gehouden.
Thomas, de echte, dus de nog
niet gevonden ThomasJ is slimmer
dan onze Haarlemsche Fransl
ONGELUKKEN.
Gister geraakte de stoker L. Birug-
geinan van de Meijerijsche Stoom
tram te 's-Hertogenbosch bij het raa-
geeren tusschen de machine en dea
lossteiger. De ongelukkige werd ver
pletterd en was onmiddellijk een lijk.
Vah den Vliasinger Loodskotter
„Nummer 11", welke door het loods-
iransportvaartuig „Frans Naerebout'
naar Delfzijl werd gesleept, is op de
hoogte van den Nieuwen Waterweg,
bij het uitzetten van den kluiver, de
loodskweekeling W. S. overboord ge
slagen en verdronken. Hij laat een
weduwe met één kind achter.
Schipper Verduin, van het zeil
schip „Neptunua" is te Emmerik door
de giek over boord gesiagen en ver
dronken.
't W-JARIG BESTAAN VAN DEN
ZIONISTENBOND.
Zondag zal te Scheveningen een
landdag van den Ned. Zionistenbond
.worden gehouden ter herdenking van
het tienjarig bestaan van dien Bond.
Des middags van 13 uur heeft er
een propagandavergadering plaats,
waar dr. Auerbach uit Berlijn en de
heer Neh. de Lierne het woord zullen
.voeren.
BRANDEN.
Door het heetloopen van een poulie
ls er voor de tweede maal een
begin van brand ontstaan in de mar
chinehal op de Tilburgsche tentoon
stelling.
Ook nu is de schade gering.
NEDERLANDSCH LANDBOUW-
COMITé.
Gister werd te 's-Gravenhag© de ge
wone algemeene vergadering gehou
den van het Nederlandsch Londbouw-
oomitê. De voorzitter, de hew P. J. A.
de Bruïne, herinnerde aan het feit
dat het comité 2 4Juli jl. 25 jaar hoeft
bestaan. Hij wees er op, hoe het 25
en 30 jaar geledon ontzettend veel
moeite kostte de stem van den land
bouw gehoor te doen vinden in de re-
geeringsbuireaux. Dat was niet een ge
volg van gebrek aan goeden wil maar
van het gemis aan goede en deugde
lijke voorlichting. Nu is dit gelukkig
andersl
Spr. eindigde met den wensch, dat
het Comité zou voortgaan met ont
wikkeling van kracht in het belang
van den geheelen Nederlandschen
landbouw.
Met 60 van de 62 uitgebrachte stem
men werd de heer P. J. A. de Bruïne
sis voorzitter herkaon. De periodiek
aftredende leden van het bestuur, de
heeren dr. G. W« Bruinsma en J. L.
Pauwen, werden eveneens herkozen.
Het verzoek van den heer S. R. von
Franck om ontslag als secretaris we
gens het aannemen van een andere
betrekking, werd ingewilligd. Het
ontslag werd op de meest eervolle
wijze verleend.
Het bestuur stelde voor als secreta
ris te benoemen den heer Van Gende-
ren Stort, lid van het bestuur van het
Nederlandsch Landbouwcomité. In
middels had het bestuur een schrijven
ontvangen van het Ned. Instituut van
Landbouwkundigen met het verzoek
om nog niet tot de benoeming over te
gaan, maar alsnog een oproeping
van sollicitanten te doen en voor de
benoeming oen gediplomeerd land
bouwkundige in aanmerking te doen
komen.
De heer Manaholt stelde een motie
voor om de benoeming aan te hou
den en alsnog een oproeping van sol
licitanten te doen.-
De Voorzitter verdedigde alsnog de
houding van het bestuur, dat eenpa
rig en op de beste wijze getracht heeft
in de plotseling ontstane vacature te
voorzien.
Na nog eenige discussie werd de
motie verworpen met 41 tegen 13
stemmen. Het bestuur bleef buiten
stemming. Tot secretaris werd daar
na gekozen de heer C. G. J. A. van
Genderen Stort, lid van het bestuur
van het Nederlandsch e Landbouwco
mité te Gorinchem, met 44 rnn de 61
stemmen. Blanco waren 17 stemmen.
HARTLNG—LANDESEN IN
NEDERLAND.
Uit de onthullingen welke Boertzeff
thans omtrent de werkzaamheid, van
Harting—Landesen doet, blijkt, dat
deze zich ook in ons vaderland moet
hebben opgehouden.
Men had in België er de justitie te
Luik een verwijt van gemaakt, dat'
deze na den hommenaanalag In deze
stad, de dader baron Sternberg, alias
Harting—Landesen ongehinderd had
laten ontsnappen.
Dit verwijt nu, is ongegrond, zegt
Boertzeff.
Na,den aanslag hield de Belgische
Justitie, die Sternberg van den aan
slag verdacht, doch geen genoegza
me bewijzen tegen hem in handen
kon krijgen, hem desniettemin in het
oog. En toen hij op zekeren dag op
dan trein naar Holland stapte, ging
de slinksche rechter van instructie in
denzelfden trein, stapte aan hetzelfde
station als Harting—Landesen uiten
voigde dezen in 't hotel, waar hij ka
mers rta.m
De rechter van instructie waar
schuwde de Nederlandsch© politie en
trachtte Sternberg te doen aanhou
den.
Maar de Nederlandsche autoriteiten
aarzelden daartoe over te gaan en
zoo kon Sternberg ongehinderd ver
der trekken.
Aldus het verhaal van Boertzeff.
NEDERLANDSCHE ORGANISTEN-
VEREENIGING.
Woensdag LI. werd te Utrecht de
twintigste jaarlijkscke algemeene ver
gadering der Nederlandsche Organis
ten-Vereeniging gehouden. Uit de
verslagen bleek de gestadige toene
ming van leden en donateurs.
De aftredende bestuursleden, J.os.
A. Verheijen, voorzitter, en J. van
Dissel, muzlek-commissaris, werden
herkozen en in plaats van wijlen den
heer J. C. Braspenning werd de heer
J. C. Dudok te Amsterdam als be
stuurslid gekozen. Het legaat, groot
f 2500, door den heer Braspenning der
Vereeniging vermaakt, werd op voor
stel van bet bestuur tot een afzon
derlijk „Braspenning-Fonds" bestemd
om vau de rente daarvan de onkosten
te dekken van eventueele examens,
door de Vereeniging af te nemen, en
een commissie van drie bestuurs- en
twee gewone leden benoemd tot rege
ling vau di; fonds.
De algemeene vergadering in 1910
zal te Amsterdam worden gehouden,
en dan tevens het 20-jarig bestaan
der Vereeniging ©enigszins feestelijk
herdacht worden, waarvoor de alge
meene vergadering een bedrag toe
stond
Aan alle aanvragen om ondersteu
ning kon worden voldaan.
Het kapitaal der Vereeniging be
draagt thans 20.820.57 1/2.
De jaarlijkseh© subsidie aan het
Maandblad „Het Orgel" werd weder
om toegestaan.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
De Revue der Spoileu bevatfoto's
van den Vierdaagschen Roeiwed-
strijd, van de internat. Lawntennis-
wedstrijden In Den Haag, van de
Athletiek-wedstrijden te Deventer,
van onze concours-hippiques, onze
wielerbanen, van den overtocht over
het Kanaal (Blériot), van den zwem
wedstrijd door Parijs (Ooms) en van
<le zwem- en waterpolowedstrijden te
Amsterdam.
De „Auto" bevatRaadgevingen
voor chauffeurs. Uit de practijk van
den automobilist. Een kijkje in Java.
Automobilisme in Ned.-Indië. De
schuld van den chauffeur. Automo
bielkalander 1909. Luchtscheepvaart
Bedrijfskosten van een motorlucht
schip. Blóriot vliegt het Kanaal over.
De herleving der tricar.
NED. HERVORMDE KERK.
Beroepen te Hasselt ds. W. Zijl
stra te Bxuchem.
Aangenomen het beroep te Bergen
(N.-H.) door ds. J. P. Cannegieter
Dz. te Oostvoorne, die voor het be
roep te Boskoop heeft bedankt.
EEN VERSCHRIKKELIJKE NACHT
IN EEN LEEUWENKOOL
Een vreeaelijke nacht doorleefde
onlangs de eenarmige Leeuwentem
mer Jack Bocnarlta te New-York. Hij'
ging '8 ochtends tegen 2 uur in de
kooi, ten einde de gewone oefeningen
met de dieren aan t>e vangen. Een dar
leeuwen, die den naam Roosevelt
voert, was eerst vier maanden geledan
uit de Afcrikaansche wildernis in ge
vangenschap overgebracht en had
zijn temmer reeds meermalen veel
moeite veroorzaakt. Het is regel, dat
geen dier wordt gevoederd voor bet
zijn oefeningen heeft verricht. Een
dor opzichters moet tegen dten regel
gezondigd hebben. Toon Bonarita de
kooi binnenging, brulde de leeuw en
maakte aanstalten, zich op den tem
mer le werpen. Hij bukte echter nog
voor den blik van Bonarita, en doze
begreep, dat hem slechts onverschrok
kenheid en tegenwoordigheid van
geest redden kon. Er begon nu een
ontzettend staren van oog in oog.
Bonarita noch de leeuw verroetrde
of maakte eanig geluid. De leeuw-
bleef ia bukkende houding staan, ge
reed om den sprong te wagen. De
dierentemmer stond met starren blik,
de zweep in de hand. Dit duurde vijf
uren. De krachten van Bonarita sche
nen hem te begeven. Maair met boven-
men echel ij ke kracht hield hij zich
staande. Tegon hot aanbreken van
den dag was echter de kracht van
den man uitgeput. De leeuw scheen
dit te vctedm en sprong op Bonarita
toe, en alleen door .een bandagen
sprong gelukte het dien temmer, onge
deerd te «ntkomten. Tegelijkertijd
deed do leeuw een tweeden sprong en
ditmaal werdton den man de schou
ders opengereten. In tusschen waren
zijn helpers toegesneld, openden een
deur dier kooi en begroetten da
leeuw, toen hij zich op ben werpen
wilde, met verscheidene loese sche
ten, om hem bang te maken. Dit ge
lukte kiderdaad, waarop men <te
leeuw door het laten YaJJen van een
luik kn een donkere kood bracht. Daar
liet men ham eenige oogenblikken
vertoeven, ten einde hem tot kalmte
te brengen. Bonarita werd, nadat zijn
wonden door een erts verbonden wa
ren, naar zijn woning vervoerd.
EEN HUWELIJKSDRAMA.
Dultsche bladen melden, dat een
uit Nederland afkomstig, te Bremen
woonachtig sigarenfabrikant zijn
vrouw met revolverschoten en mes
steken zóó ernstig heeft verwond, dat
zij aan de gevolgen is overleden. De
man bracht zichzelf eveneens levens
gevaarlijke wonden toe. Hij beweer
de dat zijn vrouw hem wilde vergif
tigen.
DE PRESIDENT VAN COLUMBIA
DOET AFSTAND.
Het voorstel van generaal Reyes,
om afstand van het presidentschap
van Columbia te doen, is door den
Senaat met algemeene stemmen aan
genomen. Zijn opvolger zal den 3en
Augustus verkozen worden.
DE HUDSON-FEESTEN.
Er is reeds de aandacht op geves
tigd, dat de Duiteeh-Amerikauen in
den staat New-York van zins zijn,
met groot© opgewektheid deel te ne
men aan de Hudson-Fulon-feesten.
Ook het officieel© Duitechland blijft
niet achter. De Duitsche bladen mel
den,, dat, op ultnood'iging van de Ame-
rikaamsche regeerlng aan de Duit
sche regeering, tot deelneming aan
de feesten, van Duitsche zijde toezeg,
ging ls gedaan, dat Dudtschland zich
officieel zal laten vertegenwoordigen
door groot-admiraal von Koster, en
dat eon eskader van, hoogstwaar
schijnlijk, vier Duitsche oorlogssche
pen ondier commando van een vlag
officier zal deelnemen aan de vloot-
schouw.
Welke deze vier schepen zullen
zijn, is nog niet vastgesteld. Ook
Engeland zal zich bij de feesten te
Now-York uitstekend doen vertegen,
woordigen. Het stuurt zijn vijfde krui-
aers-eskader, 't welk bestaat uit vier
snelvarende kruioars. De officieel©
vertegenwoordigd van Engeland bij
de feesten zal Lord Roberts zijn, of
anders Lord Rosebery.
DE CHOLERA IN RUSLAND.
In de afgeloopen wtek zijn in Rus
land in de door de cholera bezochte
gouvernementen 838 personen aan
cholera ziek geworden, waarvan er
384 stierven. In de week daaraan
voorafgaande bedroegen deze cijfers
rasp. 1270 en 530.
De gouvernementen Wilna en
Minsk zijn door cholera bedreigd ver
klaard.
DE PAUS EN DE WEEZEN VAN
CALABRIë.
Z, H. de Paus heeft besloten te
Reggio (Calabrië) op zijne kosten
twee scholen met eetzalen te laten
bouwen voor het onderwijs der kinde
ren, die bij de jongste aardbevingen
aldaar hunne ouders hebben verlo
ren. Elk dezer scholen zal 300 kinde
ren kunnen bevatten.
HERFSTVOEDER.
't Ziet er voor de veehouders treu
rig uit. De hooioogst is algemeen erg
tegengevallen. Deden eerst de nacht
vorsten veel kwaad aan de weiden,
later hield de langdurige felle droog
te alle ontwikkeling van het gtras te
gen. Velen konden slechts in de be
hoefte van het vee voorzien, door het
land, anders voor hooiland bestemd,
eveneens te doen beweiden. Tegen
ongekend hooge prijzen is het be
schikbaar hooi verkocht, tal van koo-
pers zien met groote sorg den betaal
dag tegemoet, anderen waren niet in
staat iets te koopen.
Men hoopt nu op een gunstigen na
zomer en herfst, opdat het groen en
herfstvoeder zooveel mogelijk vergoe
ding schenken. Daartoe moet echter
de boer naar sijn vermogen medewer
ken, hij moet er zoo vlug mogelijk bij
zijn om zoowel het hooiland als het
vrijkomende bouwland, waarop hij
herfstvoeder wil verhouwen, te be
mesten met direct werkende meststof
fen. Daartoe kunnen hem de kunst
meststoffen dienen. Wie op zijn hooi-
lan dp«r H.A. uitstrooit: een baal of
5, 6 superphosphaai en evenveel pa
tentkali en daarbij ook niet vergeet 1
a 2 baal Chilisalpeter, die kan, bij
gunstig weder, nog een prachtige na-
weide krijgen. Op zwaarder gronden,
wanneer men die rijk aan kali weet,
kan misschien de kali worden wegge
laten.
Ook van het bouwland trachte men
dit najaar te halen, wat er van te
krijgen is.
Fluks dus, als het roggeland vrij
komt, dit één- of tweemaal gebouwd,
voor stoppelknollen, maar dan ook de
bemesting niet vergeten of slechts ten
halve aangewend.
Stalmest kan bier niet dienen, al
thans minder goed; deze kan ook be
ter bewaard blijven voor het hoofdge
was. De bemesting moet er op ge
richt zijn het gewas dadelijk van
voedsel te voorzien, opdat het in den
korten groeitijd zich nog krachtig
kan ontwikkelen. Per H. A. geve men
minstens 200 KG. patentkali, 200 KG.
superphosphaai en 100 KG. Ghilisal-
peteir; de beide eerste meststoffen kan
men onderploegen of scherp ineggen;
het laatste voldeed ons op hoogen
zandgrond verreweg het best en we
kregen dan een mooien oogst. In 1906
namen we een vergelijkende proef:
onbemest en bemest, met en zonder
kali, met kainiet en patèntkall.
Onbemest leverde 10.000 KG., zon
der kali 13.300 KG., met kainiet (plus
super en Chili) 18.400 KG., met pa
tèntkall (super en Chili), 24.800 KG.
Patèntkall voldeed dus het best en
gaf alleen reeds, het loof niet mede-
gerekend, een vermeerdering van,
11.500 KG. knollen. Zoo handele der
halve ieder, die niet bij de voorvrucht
reeds, met het oog op het na-ge was,
eenige balen slakkenmeel en kainiet
meer heeft uitgestrooid. Ook de stop
pelvelden van haver, tarwe en boek
weit behoeven niet onbemest te blij
ven, zooals veelal geschiedt. Ook daar
kan, bij een tijdige en doelmatige be
mesting, nog een mooie groenvoeder-
opbrengst verkregen worden. Men
kieze dan een snelgroeiend stoppelge
was, b.v. gele of witte mosterd, welke
elders met succes wordt verbouwd en,
volgens Strebel, een groene massa,
geschikt voor veevoer, van 1623000
KG. per H.A. kan geven. Een gelijke
bemesting, als hierboven genoemd: 5
k 6 baal super en een gelijke hoeveel
heid patentkali, worde ook hier ver
strekt, terwijl na de uitzaaiing van
het zaad (3040 KG. per H.A.) nog
200 KG. Chilisalpeter worde gegeven.
Het gewas moet vroeg, d. w. z. ee
nige weken vóór den bloei, worden
gemaaid, omdat dewijl het anders te
stengelig wordt en een te sterke mos-
terdsmaak krijgt.
Door den heer Bertels te Amster
dam wordt, met het oog op den voe-
dernood, aangeraden thans In ge
noemde haver- of boekweitstoppel
Chineesche radijs (Oelrettich) uit te
zaaien, waarvan men, volgens hem,
dan vóór den winter 80 k 40 duizend
Kilo groervoeder per H.A. zal kunnen
oogsten. Wij missen de gegevens om
dit advies te kunnen ondersteunen.
De teelt moet vaak groote bezwaren
geven; bet gewas, dat vaak van de
weersgesteldheid veel te lijden heeft,
legert licht en is dikwijls moeilijk te
oogsten. De cultuur vond nergens in
gang. Wij willen echter niemand de
proef ontraden, maar meenden te
moeten mededeelen, wat ons er van
bekend is.
Liever evenwel wijzen we nog op
het stoppelgewasspurrie, dat gerin
ge eischen stelt. In den regel wordt
de rogge-stoppel zoo spoedig mogelijk
zonder eenige bemesting ondiep om
geploegd, flink geëgd, waarna per
H.A. 30—40 Liter zaad wordt uitge
zaaid, van reuzenspurrie 4050 Liter,
welk zaad ondiep wordt geëgd of ge
rold Wie de opbrengst wil verkoopen
rold. Wie de opbrengst wil verhoogen
strooie 100 KG. Chili per H.A. uit;
wie zien wil, wat de kunstmest ver
mag, wende aan, behalve Chili, 200
KG. patèntkall en 300 KG. superphos
phaai.
C. B.
LATHAMS TWEEDE MISLUKTE
TOCHT OVER HET KANAAL.
De Engelsche bladen bevatten uit
voerige verslagen van den laatsten
tocht van Latham, die in het gezicht
van de Pier van Dover wegens een ge
brek aan zijn motor ten tweeden male
werd teleurgesteld. Hij vertrok van
de Fransche kust, nagestaard door
eein ontzaglijke menigte, eenige minu
ten voor zes. De wind was gunstig,
doch er v'el een lichte regen. Men
herinnert zich, dat ook de graaf De
Lambert op de Brabantsche heide on
tijdig moest nederdalen, daar de re
gen zijn motor In het ongereed©
bracht.
Latham zal nogmaals een poging
wagen, doch dat zaJ nog eenigen tijd
duren.
Latham verhaalt, dat de omstan
digheden bij het begin van zijn twee
den tocht hem zeer gunstig schenen.
Hij steeg tot een hoogte van 500 voet,
en genoot het volste vertrouwen, Do
ver te bereiken. Een heerlijk gevoel
van een naderenden triomf greep hem
aan. HU gevoelde, dat de overwinning
eindelijk onder zijn bereik was geko
men. De machine werkte met rhylh-
mische zekerheid voor den lucht
vaarder een verrukkelijk gelu'd. De
witte kust van Engeland scheen le
rijzen, te groeien, duidelijker te wor
den met eiken slag van den motor.
Halverwege den tocht was Dover
duidelijk zichtbaar. De machine werk
te prachtig. Latham keek naar den
motor. Alles was in orde Nog 20 mi
nuten en hij zou op de Engelsche kust
aankomen. Calais met zijn grooten
toren was nog slechts vaag zichtbaar.
Dover daarentegen groeide. Toen, on
geveer drie mijl van de kust, hoordo
hij de sirene der stoomschepen. Hij
wist dus, dat men hem zag naderen.
Dit deed zijn hart sneller kloppen.
Toen kwam het treurspel. Latham
was nog slechts 11/2 mijl van den ha
venmond, toen de motorslagen meer
aarzelend werden en ten slotte geheel
uitbleven. De snelheid van het toe
stel, dat begon te dalen, verminderde.
Toen de machine zich ongeveer 30
voet boven het water bevond, dreef ze
ols een gewonde vogel. Lu één oogen-
blik begreep Latham, dat do tocht op
nieuw zou mislukken en zijn gedach
ten bepaalden zich tot zijn eigen vei
ligheid. In de verte zag hij de torpe
dobooten en hij verkeerde in twijfel
of alles goed zou afloopen. Een neer
vallend stuk van het zweefvlak viel
neer etn trof hem aan het voorhoofd.
„De rest", zegt Latham, „is spoedig
verteld. Ik werd opgepikt en in 20 mi
nuten waren machine en luchtvaar
dei- aan land gebracht. De machine is
niet ernst'g beschadigd en zal spoedig
weder hersteld zijn."
Tot zoover het verhaal van Latham.
Te Dover keek ieder naar het nade
ren van de machine uit. Den geheelen
dag waren draadlooze telegrammen
van de Fransche kust opgenomen,
meldende, dat Latham besloten had
dien dag te vliegen.
Dozijnen auto's wachtten nabij
Lord Warden Hotel. Journalisten en
photografen waren samengestroomd
en de dichte menigte groeide den ge
heelen middag nog steeds aan. Ein
delijk, tegen zes uur, kwam het lang
verbeide bericht„Hij is vertrokken."
Honderden holden naar de Pier, of
naar de daken. Toen op het Warden
Hotel de roode vlag werd geheschen,
weerklonken overal van de stoom
schepen de sirenes. De toeschouwers
zwaaiden met den hoed en juichten.
Toen werd het stU. Elk oog was naar
zee gericht. Men zag zwarte stippen,
doch dat bleken spoedig vogels. Ein
delijk ontdekte men werkelijk de
vliegmachine, die steeds grooter en
grooter werd. Ze vloog even zeker als
een vogel, zonder te rijzen of dalen.
De menigte bood een aanblik als Do
ver nooit aanschouwde. „Bravo La
tham 1 hij is er", riep men. Kijkers en
telescopen werden op het donkere
voorwerp gericht. „Binnen vijf mi
nuten zal hij landen", verklaarde een
oud-zeekapitein.
Toen kregen de toeschouwers een
schouwspel, dat hun het hart deed
breken. Latham daalde neer op de
wit-gekopte golven. Nog hoopte men,
dat de machine weer zou opstijgen,
doch ze bleef dalen. De toeschouwers
dachten toen alleen aan redding. Men
zag den zwarten rook der torpedoboo
ten, die naar do plaats dee onheils
snelden. Een dozijn sleepboolen ver
liet fluks de haven.
Latex werd Latham aan wal ge
bracht, zijn gelaat was met bloed be
dekt. De toeschouwers hadden diep
medelijden met den dapperen kerel
en juichten hem luide toe.
Van ingoïondan otukken, goplaalst of
aiet geplaatst, wordt de kopie den Iniendet
niet leruggogeve
Voor dan inhosd deeoi rubriek stelt de
aedaotie al oh niet aansprakelijk.
Wormerveer, 28 Juli 1909.
Aan de Redactie van het Haar
lem's Dagblad te Haarlem.
Geachte Redactie
Vergun ons nog eenige opmerkin
gen naar aanleiding van uwe infor
maties omtrent de juistheid van
„onze ernstige waarschuwing aan
ouders en voogden".
Met veel genoegen, geachte Redac
tie, namen wij kennis van uwe bij
zondere belangstelling, die tot onzen
spijt door zéér weinigen gevolgd
wordtonze welgemeende dank daar
voor.
't Zal zeker geen verdere uiteenzet
ting behoeven als wij zeggen, dat de
kern van ons schrijven als juist
erkend wordt.
Geconstateerd wordt toch door den
heer Rrmshaus en de firma Ernrik
en Binger
le. da* er een zeer groote leemte be
staat in de opleiding voor Lithogra-
fen op vak- of kunstnijverheidsscho
len
2e. dat het vak overvoerd wordt
met werkkrachten, die niet de ge
schiktheid en routine bezitten, trots
hunne opleiding op die scholen.
3e. dat er absoluut geen voldoende
werk voor hèn is, welke thans werk
zaam zijn In Lithografisch bedrijf,
zoo zelfs, dat de firma Ernrik en Bin
ger genoodzaakt was eenigen te ont-
slaan.
Dit is juist de hoofdzaak geweest,
waarom door onzen Bond ouders en
voogden gewaarschuwd worden hun
ne kinderen niet naar Lithografische
inrichtingen te zenden, nóch te laten
onderrichten op vakscholen.
Tevens werd op de gevolgen gewe
zen, die klaarblijkelijk niet betwist
worden door de heeren Ernrik en
Binger.
Bij enkele onderdeelen, ter sprake
gebracht in uw onderhoud met de
heeren Ernrik en Binger, zouden wij
nog het volgende willen opmerken.
De firma Ernrik en Binger deelt
niet de meening over de toekomst van
de Lithografie, evenwel zeggen de
heeren Emrik en Binger „wel komen
er nieuwere procédé's', maar die wor
den öf gecombineerd met de Litho
grafie toegepast, óf de Lithograf en al
thans daarin onderricht".
In deze woorden ligt een erkentenis
voor onze stellingwant waar die
nieuwere procédé's toegepast worden,
verliest juist de LithograJie hare zelf
standigheid.
De gegeveni omtrent het hooge
sterftecijfer van hen, die werkzaam
sijn in het Lithografisch bedrijf,
wordt betwijfeld.
't Is waar in Holland hebben wij
daaromtrent geen juiste cijfers, toch
hebben .wij geen enkele reden om te
twijfelen aan de gégevens van den
Oosten rijkschen Senefelder (Lithogra-
fen) Bond, welke cijfers door ons ge
bruikt werdén.
Verder zijn wij het volkomen eens
met de firma, dat aanvullingsonder-
wijs nk de gewone dagtaak onemdig
praktischer is, dan het volgen van de
dag-cursussen op de vak- of kunst
nijverheidsscholen.
Ten slotte moeten wij helaas con-
stateeren dat waar zoovele misstan
den geboren worden door verkeerd
onderricht, het vak niet veredeld,
maar vertroebeld wordt den be
oefenaren een zeer onzekere positie
geeft allerlei onaangenaamheden
in de hand werkt dat de firma
Emrik en Binger, die thans tegenover
uwe Redactie toont, dat zij het wer
kelijke belang wil dienen van in
dustrie en dat van de werkbeden, tot
nog toe de' organisatie (den Neder-
laudschen Litho-fotografische Bond),
die juist in dezen regelloozen toe
stand verandering wil brengen, steeds
negeert
Het zou ons zeer aangenaam we
zen, dat als gevolg van dit schrijven
de firma ten opzichte daarvan een
ruimer standpunt innam, en met ons
wilde samenwerken voor verbetering,
die ook door haar als zeer noodzake
lijk erkend wordt.
Hopen wij, dat straks, bij het ver
schijnen van onze wenschen in ver
band met deze aangelegenheid, wij op
do medewerking van de heeren Emrik
en Binger kunnen rekenen.
U, mijnheer de Redacteur, nog
maals onze hartelijke dank voor de
bijzondere attentie in deze belangrij
ke zaak
Hoogachtend,
UEd. dw.,
B. W. BINNENDIJK,
Wormerveer,
Secretaris van den Nederland
schen Litho-Fotogr. Bond.
'S LANDS DEFENSIE.
Men doet in de „N. Arnh. Ct." op
merken, dat, indien in dezen zomer
eens een ernst-mobiiisatie van het
leger ware noodig geweest, wij zou
den gehad hebben een minister van
Oorlog, die sedert maanden wegens
ziekte zijn betrekking of in het geheel
niet of slechts ten deele kon waarne
men, bijgestaan door een chef van
den Generalen Staf, die naar werd
gemeld wegens overspanning eeni
ge maanden rust zal moeten nemen,
en een commandant van het veldleger
die, omdat hij zich op zijn 68e jaar
niet meer geschikt acht voor den
dienst, pensioen zal aanvragen.
Daarbij ontbraken, naar bleek uit
de stukken bij de Oorlogsbegrooting
1909, in 't najaar 1908 aan het offi
cierskorps: hij de infanterie 56, bij
de cavalerie 18, bij de artillerie 86, bij
de genie 5, bij de administratie 5, bij
den geneeskundigen dienst 7 en bij
de landweer 315 officieren
en bovendien, zooals dezer dagen
werd gemeld, alleen bij de regimen
ten infanterie 735 onderofficieren en
korporaals.
Rechtszaken
OPLICHTER-PRINS.
De vacantiekamer der Amsterdam-
sche Rechtbank veroordeelde den 22-
jarigen Gustav Johs. R., die val-
sch© handteekeningen plaatste op tra
veile cheques van de American Ex
press Company, boebehoorende aan
den Amerikaanschan tooneelspeler
Arnold Daly, tot 2 jaren gevangenis
straf wegens het voortgezet misdrijf
van valschheid in geschrifte met ge
bruikmaking van het vervalschte ge
schrift.
MOORDAANSLAG TE
AMSTERDAM,
De 22-jarlge kellner Cornells D.,dle
terecht gestaan heeft wegens den'
moordaanslag, Zondag 14 Februari1
op den Dam gepleegd op de 23-jarige
costuumnaa'ster Berttne M. M. Lind,
zijn meisje, werd schuldig verklaard,
aan poging tot moord en veroordeeld
tot 4 jaren gevangenisstraf, terwijl 5
jaar* was eeëischt. De voorlezing
van dit vonnis werd door Berta Lind
bijgewoond. Berta verliet, na een aan
doenlijk afscheid van haren beminde
genomen te hebben, ondersteund door
een andere juffrouw, schreiend de
rechtzaal.
TRANSATLANTISCHE LIJNEN.
Het stoomschip Potsdam, van New-
York naar Rotterdam, passeerde 29
Juli, voorm. 7.30 u., Scilly,
Het stoomschip Soestdijk, van Rot
terdam naatr Philadelphia, vertrok 28
Juli, des namiddags, van Newyork.
Het stoomschip Zaanland arriveer
de 29 Juli van Buenos Ayres te Am
sterdam.
Het stoomschip Amstelland, van
Buenos Ayres naar Amsterdam, vee
brok 28 Juli van Santos.
Het stoomschip Potsdam, van New
york naar Rotterdam, passeerde 29
Juli des voorm. 10.45 Lizard.
Het stoomschip Kawi, van Rotter
dam naar Java, vertrok heden van
Marseille.
Het stoomschip Menado, van Rot
terdam naar Java, passeerde 29 Juli
Wight.
Het stoomschip Bali, van Amster
dam naar Batavia, passeerde 29 Juli
Point de Galle,
Het stoomschip Billiton, van Sai
gon n. Hamburg, passeerde 28 Juli
Gibraltar.
Het stoomschip Tantalus, van Am
sterdam naar Batavia, vertrok 23
Juli van Suez.
Het stoomschip Koning Willem III,
van Amsterdam naar Batavia, arri
veerde 29 Juli te Singapore.
Het st. Gorredijk, van Newport
News naar Rotterdam, passeerde 29
Juli. des voorm. 9.50, Dover,