cavalerist Benda, ofschoon niet be-
hooernde tot de wapens, die als het
ware aangewezen zijn, om te vochten,
keert terug, versierd met de militaire
'Willemsorde. Maai' dee te schooner
was uw flinke houding, sergeant
Streicher. is het hij het bestormen
van een versterkte benting een schoo-
ne daad, de eerste te ziin, die zulk
een stelling binnendringt, en aldus
een kranig voorbeeld geeft aan de
kameraden, schooner is het, wat gij
als ziekenvader daedt, door onder
bet hevig vuur van den vijand met
eigen levensgevaar op uitsiekende en
kalme wijze gewonden te helpen en
te verbinden. Ge wildot uw mannen
niet in den steek laten, ge waart hel
per en strijder beiden. Want toen ge
meendet met uw gewonden terug te
kunuen trekken, moest ge nog een
klewangaanval van den vijand af
slaan, wat u kranig gelukte. Al uw
wonden bracht ge uit het vuur en
veiligheid.
En gij, cavalerist Benda, ook gij
hebt den vijand menigmalen liet wit
uwer oogen laten zien. Reeds in 1904
onderschoiddet ge u in Korintji zoo,
dat de Koningin uw borst liet versie
ren met het schoonste eereteeken voor
den braven soldaat. En ge tooudet u
die ouderscheiding waardig, want 2
jaren later, toen de cavalerie een
werkzaam aandeel in den strijd moest
nemen op Bali, wist ge u weder door
dapperheid en durf op den voorgrond
te plaatsen en te onderscheiden, en
ver wierf t gij de gouden kroon, de
eervolle vermelding. Niet vele cavale
risten kunnen, evenals gij, op beide
eereteekenen trotsch zijn. Zorgt bei
den, dat ge ze met eere blijft dragen."
Alsnu deelde de kapitein aan beide
ridders mede dat zij op medewerking
mogen rekenen van het bestuur van
„Moed, Beleid en Trouw", waarvan
hij secretaris is, tot het verkrijgen
Van een hen passende betrekking. En
aan de overige militairen deelde bij
mede, dat tegenwoordig ook voor
hen gezorgd wordt, dat zij met raad
en daad gesteund worden door de
vereeniging „De Volksbond tegen
Drankmisbruik". Hij legde hen uit,
hoe in alle plaatsen van Nederland
van die vereeniging correspondenten
zijn, wier adressen hij hen zou op
geven, en tot wie zij op de plaats hun-
uer vestiging zich kunnen wenden.
Hij raadde hun dringend aan. dien
\aad niet in den wind te slaan.
Aan de Handelskade werden de
ridders ontvangen door den kolonel
plaatselijk commandant W. L. Brocx,
en door luitenant-kolonel Meyboom,
namens het 7e regiment infanterie.
Ook de kapel van Zaagmans was aan
wezig en liet de vaderlandsche liede
ren hooren.
Beide autoriteiten spraken in harte
lijke bewoordingen de ridders toe, en
drukten hen de hand.
BRAND IN EEN OL1EFABR1EK.
Gisteren ontstond plotseling brand
in de fabriek van a-etherische oliën
der N. V. „Oranje", aan de Keulsehe
vaart, aan de overzijde van den
Ringdijk, onder de gemeente Ouder-
Amstel. De brand was ontstaan in den
keider der fabriek, door het springen
van een kolf, waarin oiie gezuiverd
werd. Het personeel der fabriek, over
de 2Ü man sterk, tastte het vuur aan
met de fabrieksspuit, die op den ketel
geplaatst werd, doch door de voort
woekerende vlammen werden de blus-
•chers tot den aftocht gedwongen.
Inmiddels was ook de brandweer
van Ouder-Amstel; bestaande uit een
handspuit, gealarmeerd, doch tegen
de vlammenzee vermocht het dunne
straaltje van die spuit weinig uit te
richten.
De directie der fabriek trachtte van
het gemeentebestuur van Ouder-Am-
stel gedaan te krijgen, dat dit de
liuip der Amsterdamsche brandweer
zou inroepen. Tevergeefs echter. De
loco-burgemeester de burgemees
ter was afwezig vond geen termen
om de hulp der Amsterdamsche
brandweer te vragen.
Met het oog op een mogelijke ont
ploffing van de in de fabriek aanwezi
ge benzine, was de Ringdijk tegen
over de fabriek door politie afgezet.
De fabriek brandde geheel uit.,
MIDDELBARE KOLONIALE
LANDBOUWSCHOOL.
De gemeenteraad van Deventer
nam het voorstel van B. en W. aan,
betreffende de voorwaarden eener
overeenkomst met het Rijk, in zake
de vestiging te Deventer van een Mid
delbare koloniale landbouwschool.
Ten gevolge van de vreeselijke hit-
,io zijn eergisteren in New-York 5 en
in Philadelphia 3 personen bezwe
ken.
EEN AANVARING TUSSCHEN
TWEE... DAMESHOEDEN.
De N. Ct. vertelt:
Mevrouw A. van Iks was op zaken-
wandeling in 't oude stadsdeel van
Den Haag; ze moest een paar winkels
bezoeken om eens te informeeren
naar den prijs van een paar snoezige
dingetjes, den dag te voren achter de
spiegelruiten ontwaard.
Zag er keurig uit, gewrongen in 'n
fourreau van changeant lydia met
entredeux van point-d'asperge... of
zoo iets. Maar keurig zat 't, werkelijk,
'n Dot van 'n hoed overhuifde 't geon-
duleerd kapsel, 'n hoed als een wa
genrad, op welks as een stalemmer
onderstboven is geplaatst. (Dit beeld
slaat natuurlijk slechts op de dimen
sies). 't Toestel was van kaneelkleu
rig stroo, waarop een lichtgroene
vischarend was vastghecht.
Op de Groenmarkt 't was onge
veer een uur vóór five o'clock tea
stond een grillige hramzellkoelte.
Mevrouv/Van Iks moest dan ook zeer
handig laveeren, om den wind geen
vat te geven op de. geweldige arends-
vleugels en niet van 1 trottoir te wor
den geschoven. De ankers van baar
hoedje: drie ireuzenspelden, aan weers
zijden 'n eind uitstekend, hielden zich
ferm in t Marcelkapsel.
Mevrouw B. van Ei was op visite
wandeling in oude stadsdeel; ze
hoopte wegens 't niet al te slechte
wear eenige goede kennissen niet
thuis te treffen.
Zag er charmant uit .Heur liberty-
mantel, na 't concours hippique een
beetje gewijzigd, hing in statige plooi
en tot bij de fijn geschoeide enkeltjes,
'n Pracht van 'n hoed ovarwulfde
eveneens haaur kapsel, naar het aller
laatste model van Femina ineenge-
kurketrekkerd. De breede rand van
zwart paardenhaar was gesmukt met
vggotarischo motieven: groote mei
kersen en klapbessen, waar tu&schen
door een irij mosroosjes slingerde;
van achteren hing 'n tros lelietjes van
dalen omlaag en ter weerszijden stond
een poef lint-feuille-morte. Ook dit
stilleven werd door drie spelden als
rapieren in evenwicht gehouden. Ze
kwam van den Buitenhofkant, Gxoen-
marktwaarts en had dientengevolge
den wind mee, die haai- mantel op
blazend 'r zachtjes voortdreef langs
't trottoir.
Maar 'n Haagsch trottoir is smal.
En hoeden model 1909 zijn breed. En
de wind maakte der vischarend-dame
het koars-liouden tot een lastig ding.
Vandaar dat, bij 't elkaar voorbij
gaan, 'n aanvaring plaats had. Twee
korte angstgilletjes: de beide hoeden
waren in eikaars tuig verward ge
raakt.
Een ontzettende positie voor dames,
voor Haagsche dames. En dat nog
wel op de drukke Groenmarkt, waar
elke seconde een kennis of wat nog
erger is een vriendin passeert.
Mevrouw Van Iks was hoogst ver
ontwaardigd en de vegetarische da
me was zoo mogelijk nog meer ver
ontwaardigd. Maar trekken of rukken
daar was geen denken aan, daar
tegen verzetten zich de gevoelszenu-
wen der respectieve haarwortels. On
der het half luid loozen van eenige
opmerkingen als „hoogst onvoor
zichtig", en „beter uitkijken", en
„iemand onwellevend tegen het lijf
loopen", wiegden de hoofden met
hoeden zachtjes heen en weer, maak
te de eene dame zich lang en de an
dere zich kort. beschreven ze halve
cirkels om eikaars denkbeeldige
lengte-as. Maai' het mocht niet baten.
De arend had zijn kruisbessenprooi
gegrepen, toen hém een fonkelende
pen dwars door den linkervleugel
werd geboord en de lelietjes van da
len hadden zich genesteld in het rui
ge, kaneelkleurige stroo.
Gelukkig verscheen juist ten too-
neele «en dame van boven de middel
maat. Het zakmes van een hulpvaar
digen loopjongen behoefde geen dienst
te doen. En na eenige seconden han-
digen vingerarbeid, waarbij de aan
gevaren dames zich in half-huikende
houding posteerden, was het ongeluk
.verholpen.
Letteren en Koost
NEDERLANDSCHE SCHILDERIJEN
IN ENGELAND.
Bij de laatste kunstveilingen te
Londen zijn zeer hooge prijzen be
steed voor moderne Nederlandsclie
schilderstukken, sommige doeken de
den zelfs buitensporige sommen.
De Engelsche kunstkritiek is daar
mee niet erg ingenomen.
Een der critici schrijft
„De voor deze Hollandsche schilde
rijen op de boven aangehaalde kunst
veilingen betaalde prijzen hebben
reeds in onze kunstkringen zulk een
uitwerking gehad, dat tenminste één
verzamelaar zich gerept heeft, om
zich van zijn Engelsche schilderijen
te ontdoen, en ze te vervangen door
de schilderstukken der zoo sterk om
hoog gestoken Hollanders. Den naarn
ken ik niet van den liefhebber, die,
eenige weken geleden, zijn verzame
ling van Birket Foster's prachtige
teekeningen beeft weggedaan, om
slopperige Mauves en knoeierige Is-
raëls er voor »n de plaats te nemen.
Dooh ik moet toch eerlijk zeggen, dat
zijn manier van doen mij met smart
en verontwaardiging vervuld heeft.
Zekerlijk zou ik Birket Foster niet
willen voorop zetten als een onzer
grootste meesters. Ik moet integen
deel erkennen, dat bij hem veelal het
geen Ruskin eenmaal genoemd heeft
het „goddelijke feit der hoeveelheid",
tot uitersten overdreven wordt. Maar
wanneer wij met Birket Foster's voor
liefde voor bijzaken alle rekening
gehouden hebben, moeten wij toch
ook erkennen, dat zijn werk door en
door Engelsch is, in zijn bezielenden
opzet, en dat het, u*t het oogpunt der
techniek alleen, tenminste even merk
waardig blijft als het werk der straks
genoemde Hollanders (Israels, Jacob
en Willem Maris, Anion Mauve. Neu-
buijs, Blorumers en Wéissenbruch).
Nog meer ik ben bepaald van oor
deel, dat het typisch nationale ken
merk van Birket Foster's opvatting
van landschapschildering hem en
zijn waardeering meer in den weg
staat dan zijn eenigszins ouderwet-
sche techniek. Een slap-dash en onbe
stemde techniek >s thans in zwang
gekomen. Vele menschen. die geen
verstand hoegenaamd er van hebben,
zijn daardoor tot het volkomen val-
sclie inzicht gebracht, dat alle wer
kelijk goede schilderijen op die ma
nier geschilderd behooren te worden.
Doch de neiging om ons over onszelf
en ons land te schamen, en onze
eigen indrukken overhoord te smijten
die neiging is nog meer verbreid
en dieper geworteld. Ruskin heeft
lang >n de prachtigste bewoordingen,
tegen de zondigheid gedonderd der
Engelsche landschapschilders, gelijk
Turner, om hun tijd en talenten te
verkwisten met het afmalen van zul
ke ondergeschikte natuurtafereeleu,
als de Theems en de heuvelen van
Yorkshire heiden, waar geheel Zwit
serland, geheel Italië, hun openston
den. En Ruskin is, zonder* de minste
aarzeling, toegejuicht door ten min
ste twee geslachten van beschaafde
Engelsche mannen en vrouwen. Deze
nationale valsche schaamte oefent,
dat spreekt, een gewichtigen invloed
op de marktwaarde onzer Engelsche
sein 1 der ij en. In de laatste maanden
heeft dezelfde firma van kunstkoo-
pers Holbein's „Hertogin van Milaan"
en Raeburn's portret van Sir James
Sinclair gekocht twee schilderijen
welke, zoover men er over ooideelen
kan, precies op het zelfde peil staan,
als kunstproducten. Maar voor de
Holbein heeft die lirma 60.000 pond
sterling, voor de Raeburn slechts
6000 pond betaald. Nu is bet mij be
kend, dat een prachtig doek, door
Engeland's grootsten meester geschil
derd, onlangs vergeefs te koop aan
geboden is voor ongeveer een achtsto
der som, met graagte betaald voor
een pastel van een schilder ais An
ton Mauve.
Wat stellig grof onbillijk is, aldus
merkt de Londensche correspondent
van de N. R. Ct. op, is dat de voor
stelling of insinuatie, dat 't de Hol
landsche schilders zijn, die xecht-
streeksche geldelijke voordeelen ha
len uit debelachelijk omliooggescliroef
de prijzen, door de eigenaars dei- on
langs geveilde verzamelingen, met
hun Israels, hun Marissen eii hun
Mauves, verkregen.
Bekende Nederlandsche schilders,
met wie ik onlangs in Nedeudand
verkeerde, hebben mij allen volmon
dig toegestemd, dat do sommen, voor
de werken van levende tijdgenooten,
hier laatstleden betaald, schromelijk
overdreven moesten genoemd worden.
Maar zij voegden toch ook in één
adem ei' bij, dat geen hunner ooit
meer don een klein deel van zulke
bediragen voor hun werk genoten had
den.
De „Edinburgh Reviewer" vindt
Israels soms overschat, enkele zijner
scliilderijen onbevredigend in bun
kleuring, andere met een „voorbe
dachte somberheid," hier en daar rij
zende tot het grootsclie peil van den
Engelschman Millairs, als colorist,
maar nooit bereikende de lorsche
idealiteit van den Barbizonschen Mil
let. „De grootste uitwerking bij Mil
let ontbreekt bij Isiraëls, maai' het
valt moeilijk te zeggen, waarin Is
raels te kort schiet. Er is iets in geest
kracht, iets in intense oprechtheid,
dat wij bij Israëls missen. Wij genie
ten elk werk van Israëls afzonderlijk.
Het is de gezamenlijke uitwerking,
welke ontbreekt. Geen epische groot
heid in den Hollander, gelijk bij den
Fransehman." Van Willem Maris,
dien de Edinburgh Reviewer voor
stelt als den tot de nationale kunst te
ruggekeerden Hollandschen meester,
na Barbizon, die echter niet er in
slaagde zich geheel van Barbizon-
scbe invloeden los te maken, schrijft
de Edinburgh Reviewer, dat hij een
zeer hooge plaats in de hedendaag-
sche Hollandsche kunst innemen zou,
als er geen Jakob en Thijs Maris ge
weest waren.
Daaruit valt reeds op te maken hoe
hoog hij de beide laatstgenoemden
raamt. Anton Mauve roemt bij als
„een der fijnste en bekoorlijkste der
hedendaagsche schilders van Hol
land." Mesdag is hem een beetje Hol-
landsch eentonig in zijn onderwer
pen, maar hij, de schrijver in Edin
burgh Review gaat toch niet geheel
mee met G. Hermine Marius, die zoo
sterk klaagt over het mercantilisme,
het „Americanisme", in onze heden
daagsche kunst, dat aan Mauve den
eenen dag schapen bestelde, gaande
naar de weide, den anderen dag scha
pen van da weide terugkeerende; dat
Jakob Maris opdroeg vier schilderijen
te maken, alle van dezelfde grootte
en alle met witte wolken in zijn luch
ten 1
Ook merkt de Edinburgh Reviewer
op: zou het wel anders geweest zijn
In de dagen van Van de Velde en Te-
niers? Zou eerstgenoemde geen be
stellingen hebben gekregen den éénen
dag voor schilderijen met scheepjes,
naar links zeilende, den anderen dag
voor schilderijen met scheepjes naam
rechts sturende? En Teniers? Zou de
ééne liefhebber hem niet opgedragen
kunnen hebben, om drie boeren rond
om een ton te leveren, een andere
liefhebber, Yier of vijl van zulke sna
ken?
Het strengst ooi-deelt de Edinburgh
Reviewer over Vincent van Gogh. Hij
is, meente hij, een bijsterling; zijn
werk is het werk van een bijsterling
en mocht bij ooit beschouwd als de
stichter eener bijzondere schilder
school wat de Edinburgh Reviewer
blijkbaar zou betreuren: bij vindt,
dat G. Hermine Marius al vèr genoeg
is gegaan dooi' van een Haagsche en
een Amsterdamsche schilderschool te
spreken dan zou Vincent van
Gogh's school, de school van le der-
nier cri, als de school van Bedlam"
(Meerenberg) onder onze nakome
lingen bekend kunnen blijvenl
Te Aix les Bains is in de vorige
week op 64-jairigen leeftijd overleden
d eheer Joinisse Fricaud, gedurende
12 jaren regisseur-generaal van de
Franscbe Opera te 's-Gravenhage,
eerst onder de directie van Mortens
en nu 11 jaren onder de tegenwoor
dige directie.
De heer Joinisse was voor dien tijd
een gunstig bekend baszanger.
Pers-OverzicSit
DE ZAAK KUYPER—SWEERTS.
Het Vaderland zegt, dat haar per
soonlijke informaties bet meer en
meer waarschijnlijk maken, dat ba
ron Sweerts, die reeds in Indië een
religieus man was, zich, hoewel bij
ais liberaal tot burgemeester van
Arnhem werd benoemd, allengs meer
en meer naar rechts heeft aangetrok
ken gevoeld.
Of deze geestes-evolutie, zoo schrijft
het blad verder, in 1904, toen hij door
dr. Kuyper tot burgemeester van de
residentie werd voorgedragen en be
noemd, nog niet zoo ver gevorderd
was, dat de a.-r. bladen reden had
den om te spreken Yan de benoe
ming van een „liberaal" tot burge
meester, en deswege dr. Kuyper'a on
partijdigheid te roemen, ziedaar een
vraag die wij niet vermogen te be
antwoorden. Hadde men destijds ge
weten, dat de benoemde een man
vod irecMs was of in de toekomst zou
worden, iiet oordeel over zijne be
noeming zou natuurlijk van beide zij
den anders zijn geweest.
Wij blijven behooren tot ben, die
het in den heer Sweerts afkeuren, dat
hij, om het even wanneer dan ook,
toen die geestesevolutie bij hem had
plaats gehad, niet door eenige open
lijke daad of verklaring daaraan ui
ting heeft gegeven. Hij had dit, naar
ons gevoelen, niet mogen nalaten.
Zoo was liet om slechts twee voor
beelden te noemen, bij de keuze van
een anti-revolutionair als wethouder,
en zoo is het ook bij hot toezicht op
de schouwburgen (L'affaire du poi
son) volstrekt niet onverschillig of er
één dan wel twee anti-revolutionai-
iren in het college van B .en W. zit
ting hebben, en dit geldt voor tal van
andere aangelegenheden, welke het
openbaar leven in Den Haag betref
fen.
Constateerende alzoo, dat voor den
aanval van het iibld. geen voldoende
reden bestond, drukken wij tegelij
kertijd ons leedwezen uit, dat een
zoodanige ophelderende daad of me-
dedeeling, die niet had mogen ont-
breken, achterwege is gebleven.
Uit de ArbeiderswereM
TEXTIELNIJVERHEID.
Maandagavond vergaderden te
Hengelo de besturen der arbeiders
organisaties. In deze vergadering
ward de loonsverlaging besproken,
ingevoerd door de directie der Twent-
sche Bontweverij op 't weven van ver
schillende soorten goederen.
Dezer dagen zal andermaal eene ge
combineerde hoofdbestuursvergade-
xing worden gehouden.
De diexetie heeft inmiddels een nieu
we loonsverlaging doen aanplakken.
STAKING VAN GRONDWERKERS.
In een te Amsterdam gehouden ver
gadering van de grondvverkersorgani-
saties „Helpt Elkander" en „St. Leo
nardos" werd besloten een staking te
proclameeren voor alle grondwer
kers.
Men grondt zich op de eischen, 6
Maart gesteld.
Tengevolge van deze stakingspro
clamatie lag op verschillende werken
gisteren het werk stil. Zoo o. a. op
het werk aan het westelijk viaduct.
Leger en Vloot
FRIESLAND.
Blijkens bij het Departement van
Marine ontvangen bericht is Hr. Ms.
pantserdekscliip Friesland, onder be
vel van kapite'n ter zee W. J. Cohen
Stuart, 31 Juli j.l. te Bergen aangeko
men.
Kerk en Schooi
GEREFORMEERDE KERKEN.
Bedankt voor het beroep te De
Bilt ds. J. Schoonhoven te Scherpen-
zeeL
Gemengd Nieuws
DE GEBEURTENISSEN IN
SPANJE.
Eindelijk heeft een van de journa
listen een gereged verhaal kunnen
samenstellen van het gebeurde te
Barcelona*
De berichtgever van de Daily Mail
seinde nl. het volgende verhaal aan
zijn blad.
Maandag trokken kleine troepjes
oproerlingen dooi' de straten, om het
vol ktot een algemeeno staking als
piptest tegen den ogrlog in Marokko
op te wekken. Sommigen trachtten
tramrijtuigen tegen te houden. Dit
gaf aanleiding tot botsingen met de
politie, waarbij twee burgers en acht
politic-agenten gewond werden. Drie
oproerlingen werden gedood en ver
scheidene gewond. Dienzelfden dag
werd de spooxbutrg te Tarrasa ver
brand en een luitenant van de muni
cipale garde gekwetst bij een poging,
om de brug te redden.
In den loop van den avond droeg
de burgerlijke gouverneur zijn gezag
aan de militaire overheid over.
Dinsdag lag het werk algemeen
stil. Daar de gemeenschap met de
buitenwereld verbroken was, kreeg
men van buiten af, weinig betrouw
baars te hooren. Op enkele punten
stond het spoor wegverkeer stil en
stauden de stakers telegraaf- en tele
foonlijnen doorgesneden. Tegen den
middag was de telegraafkabel onder
zee de eenige verbinding. De treinen
hielden op te loopen, het langst bleef
de weg naar Frankrijk open. In ver
scheidens straten in de arbeiders
buurten bouwde het voik barxikaden
en stak kerken en kloosters in orand.
Santiago, de kapitein-generaal,
vaardigde een bevel aan de troepen
uit, om zonder aanmaning op de op
roerige menigte te schieten^ wat ten
gevolge bad dat zij bij de nadering
van troepen uiteenging. Alleen in de
Calle Mayo en de Paseo de Garcia,
aan lange, breedo laan, boden de op
roerlingen eenig veirzet aan de ruite
rij. Toen het voetvol ken het geschut
aankwamen, ver-strooiden zij zich.
Bij het invallen van den avond wer
den hoe langer hoe meer kloosters en
kerken in brand gestoken. Toch ont-
ving het volk de soldaten telkens met
gejuich en maakte plaats vootr hen,
maar op verschillende punten school
de het weer samen, nadat de troepen
voorbij waren en ging voort met
brand te stichten. Hier en daar vie
len losse schoten. De menigte eerbie
digde monniken en ordebroeders,
waarschuwde hen soms, zoodat zij
tijdig konden vluchten en hracht hen
dan naar een veilige plaats.
Woensdag bleef de tosetand zeer
ernstig, ofschoon de menschep tot
kalmte waren gekomen. 'Alleen enke
le losse schoten verwekten op een
oogenblik een paniek. Uit de puinhoo-
pen van sommige brandende gods
dienstige instellingen sloegen de
vlammen weer op en hier en daar
vielen op sloortjes voor, toen de troe-
vlelen opstootjes voor, toen de troe
pen bij het bluaschen kwamen hel
pen.
De kapitein-generaal reed uit zijn
hoofdkwartier naar het naastbij gele
gen fort en werd op straat vijandig
ontvangen, op verschillende punten
weirden troepen opgesteld. Herhaal
delijk werd er op hen geschoten,
welk vuur zij beantwoordden. Des
nachts bleef het woelig in de stad en
hield het schieten aan.
Donderdag was het duidelijk, dat
de oproerlingen nieuwe wapens had
den gekregen. In den loop van den
ochtend hoorde men in de wijken
Clot en San Martin een levendig ge
weervuur. In deze wijken kwam het
tot ernstige botsingen, de artillerie
deed aan het schieten mee en vele
menschen werden in hechtenis geno
men.
Vrijdag zag de stad er kalm uit en
kwamen de menschen op straat, om
te hooren wat voor nieuws er was.
Uit de omliggende districten werden
kranten te koop aangeboden.
Donderdag was het duidelijk, dat
de oproerlingen nieuwe wapens had
den gekregen. In den loop van den
ochtend hoorde men in de wijken
Clot en San Martin een levendig ge
weervuur. In deze wijken kwam het
tot ernstige botsingen, de artillerie
dee daan het schieten rnee en vele
menschen worden in hechtenis geno
men.
Vrijdag zag de stad er kalm uit en
kwamen de menschen op straat, om
te hooren wat voor nieuws er was.
Uit de omliggende districte werden
kranten te koop aangeboden.
Vele menschen dachten, dat de on
lusten gedaan waren, maar om twee
uur begun het schieten op nieuw bij
een klooster van de paters Concepti-
onisten, om vijf uur was 't algemeen
op bet Letameixdi-plein, waar de op
roerlingen weer een klein klooster in
brand trachtten -te steken. Zonder
veel moeite konden wagens met
vleesch dat in* de twee laatste da
gen niet meer te krijgen was geweest
door de straten komen.
Zaterdag begon de toestand weer
gewoon te worden. De openbare ge
legenheden openden hunne deuren
weer en in de koffiehuizen was het
druk. Bij de uitbetaling van bet loon
aan de werklui vei'wachtte men nieu
we moeilijkheden. Maai' de patroons
beloofden Maandag het loon uit te
koeren aan alle werklui, die tijdens
de troebelen aan het werk Waren ge
bleven.
Tot Vrijdag toe verloren de troepen
drie dooden en 27 gewonden. De bur
gerij begroef 27 lijken. (Dat zijn nu
de „vreeselijke verliezen' aan weers
kanten geweest!) Het was bekend, dat
er zes gewonden in de gasthuizen op
genomen waren, maar velen werden
in particuliere huizen verborgen ge
houden. Zaterdagavond werden 204
gevangenen naar het fort Montjuich
gebracht.
Vrijdagochtend waren 182 verschil
lende dorpen in Catalonië onder de
wapens. Er waren ook troebelen te
Horta, ten N. O. van Barcelona, voor
gekomen, de rust werd hersteld.
Zondag hrak een kolonne, bestaan
de uit voetvolk, ruiterij en genie met
manschappen van de municipale gair-
de naar Sabadell op, met bevel om
geen genade te toonen ingeval men
op verzet stuitte.
De kanonneerboot Temeraria kwam
op de kust tussehen Barcelona en
Rosas kruisen, om op de dorpen aan
zee bet oog te houden. Daar is het
echter rustig gebleven.
VOLKSRECHT IN RUSLAND.
In den laatsten tijd komen u't Rus
land herhaaldelijk berichten omtrent
de uitoefening van de lynchjustitie,
nu de Russische politie en justitie
het blijkbaar te druk hebben met de
vervolging van politieke misdadigers
en zich over gewone misdaden niet
zoo heel erg warm schijnen te ma
ken.
In het dorp Rybinka kwam dezer
dagen al een heel gruwelijk geval
van volksjust'tie voor. Uit een schuur
van een der boeren waren op zeke
ren nacht verschillende voorwerpen
gestolen. De boer bracht het geval in
de vergadering der boeien ter sprake.
Dat kon, zoo riepen allen, dat kon
niemand anders gedaan hebben dan
Grisjka Serenkof. Hij alleen is een
dief en daar de gevangenis hem niet
schijnt af te schrikken, zullen we hem
zelf onder handen moeten nemen.
Opgewonden trok nu een menigte lie
ren naar de woning van den beschul
digde.
Beken, Grisjka, riep men den man
toe, dat gij den diefstal hebt ge
pleegd.
Grisjka echter ontkende, bij was
onschuldig.
Pas op, antwoordde men hem
weer, we zuilen uw huis doorzoeken,
en als het gestolene gevonden wordt,
zult gij uw misdaad met uw leven
betalen.
De huiszoeking begon, maar niets
werd gevonden en reeds zou de me
nigte heengaan, toen een der boeren
de aandacht vestigde op een op eeni-
gen afstand van de woning gelegen
mestvaalt.
Ook hier werd* nu gezocht en toen
ontdekte men onder den mest een met
planken bedekte bewaarplaats van
allerlei gestolen goederen.
Nu Grisjka, riep bet volk,
bereidt je vow ter dood, want we
laten je nu niet meer los.
Grisjka ging naar huis, deed een
gebed en leverde zich over aan zijn
beulen, die hem op het dorpsplein
met stokken ten doode geeselden.
Den volgenden dag verscheen de
justitie in hei dorp, maar geen van
de boeren werd tot dusverre wegen»
deelneming aan deze daad van volks-
justitie vervolgd.
EDISON'S NIEUWSTE
UITVINDINGEN.
Een Italiaansch journalist heeft
Edison dezer dagen in zijn studeer
vertrekken te Orange, bij New-York,
een bezoek gebracht en den genialen
man over zijn laatste uitvindingen ge
ïnterviewd. „Den lichten accumulator
heb ik eindelijk gevonden", zoo ver
telde Edison. „Eenige weken geleden
slaagde ik er in, den meest doeltref-
fenden vorm er voor te ontdekken, en
thans wordt hij reeds veel gebruikt.
Eenige New-Yorksche firma's gebrui
ken hem op hun automobielen en zijn
ar best mee tevreden.
Wat nu het cement-huis aangaat,
dat is ook klaar, ten minste in het
laatste proefstadium. Wilt u 't zien?"
En zonder een antwoord af te wach
ten, geleidde Edison zijn bezoeker met
zachten dwang langs een aantal bin
nenplaatsen en vertrekken, die vol
stonden met allerlei modellen, ineen
kamer, waai' zich het model bevond
van een keurig twee étage-hoog huis
je. „Dat is mijn cementhuisje", zei
hij. „Binnenkort laat ik bij wijze van
proef er een op natuurlijke grootte
bouwen en in den handel brengen."
Het cementhuis is een uitvinding,
die van groote sociale be tee keil is
worden kan. Men bouwt een huis-
vorm van holle ijzeren platen en bin
ten, die gemakkelijk uit en in elkan
der kunnen gezet worden, zoodat het
vervoer van de eene plaats naar de
andere geen bezwaar oplevert. Staat
de vorm op de bepaalde plek, dan vult
rneu hem door een kleine opening
mei een vloeibaar mengsel van zand
en fijn cement.
Zoodra nu het mengsel vast en
droog is, wordt de vorm losgemaakt
en verwijderd en staat het huis ste
vig en wel op zijn grondvesten. Lang
duurde het, eer Edison voor het ce
ment de juiste samenstelling voiiCL
Het geraamte weegt zeer weinig en
kan door een dozijn werklieden in
een paar dagen opgezet worden. De
vulling van den vorm vereischt twee,
of drie, en het vast worden zeven da
gen. Na minder dan drie weken kan
de bewoner dus zijn vitrages ophan
gen en visites ontvangen.
„Reeds heeft zich een maatschappij
gevormd voor den engros-bouw van
mijn cementhuizen", vertelde Edison.
„Ik zal echter zorg dragen, dat mijn
uitvinding niet geëxploiteerd wordt,
en dat zij in de eerste plaats de ar
me bevolking ten goede komt. Ik zeil
stel den prijs vast en bet procent, 15
procent n.l., dat de maatschappij als
winst mag hebben.
In New-Yersey zijn reeds groote
terreinen aangekocht, en zoodxa mij'n
uitvinding in den handel komt, zal
men met den bouw kunnen begin
nen."
Een luns met zeven kamers en al
bet bijbehoorende, mag niet meer
dan 1500 dollars kosten. 600 dollars
moeten in jaarlijksche termijnen van
10 betaald worden, terwijl de rest
als 5 hypotheek opgebracht wordt
Op die manier krijgt de volksklasse
gezonde woonhuizen met kamers en
tuin voor 105 dollars per jaar in de
eerste tien jaren en voor 45 dollars
per jaar in den volgenden tijd.
Kort Nieuws.
Het stoomschip Palermo is dezer
dagen uit de Chineescbe haven Han-
kou te Londen aangekomen met o.a.
21.048 kisten eieren, 10.764 kisten met
allerlei wild, 8118 kisten hoenders,
4663 varkens, 1345 herten, alles ge
slacht
De aankomst van die goederen, zegt
de Grocer, opent een nieuw hoofdstuk
in de proviandeering van Engeland.
Het is de eerste maal dat zoo'n lading
uit China aankomt. De eieren zijn
niet in den dop gelaten, maar het
vocht in blik gedaan en bevroren.
Naar luid van de laatste berichten
uit Mexico schat mne het aantal
menschen, die bij de aardbeving om
gekomen zijn, op 1000 en de schade
aan eigendommen op ten minste 24
millioen gulden. Deze schatting om
vat 20 plaatsen, van welke men be
richt heeft, maar er zijn nog steden
en districten, van welke men niéts
gehoord heeft en ook voor die plaat
sen vtreest men het ergste.
Volgens de laatste statistiek, war
ren er op 1 Januari 1909 41.727 auto
mobielen in Duitscbland, waarvan
2252 voor het vervoer van vracht
goed. Er waren maar 96 auto's onder
met meetr dan 40 paardekrachten.
Van 1 October 1907 tot 30 Septem
ber 1908 zijn er 5069 ongelukken door
automobielen veroorzaakt, welke 1110
gerechtelijke veroordeelingen (3659
geldboeten) ten gevolge hadden. In
595 gevallen kon de eigenaar niet op
gespoord worden, omdat bij de
vlucht had genomen. De meeste on
gelukken kwamen te Borlijn en Ham
burg voor. In den genoemden tijd
werden 2055 mannen en 570 vrouwen
gewond, en 110 mannen en 31 vrou
wen gedood
Volgens berichten uilt Jasnaja
Paljaaa werkt Tolstoi aan een ver
toog over de militaire dienstweige
ring, dat hij op 't Vredes-congres te
Kopenhagen zelf denkt voor te lezen.
Sport eo Wedstrydes
BLéRIOT's LUCHTSCHIP.
De Blériot XI, het eerste luchtschip
dat over het Kanaal vloog, blijft in
Frankrijk. Terwijl men ex hem in
Engeland 50.000 gulden voor bood,
beeft Blériot uit zuiver nationaliteits
gevoel de machine voor 5000 gulden
verkocht aan „Le Matin", die baar
thans de Franscbe regeering zal aan
bieden.
