HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD.
Öuitenlandsch Overzicht
Stadsnieuws
Uit de Omstrekea
Binnenland
FEUILLETON
De roode Pimpernel
in Gevaar.
WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1909
ba ZWEED3CHE STAKING
^30pt ten einde.
5e onderhandel ingw* lijn in alle
e gevoerd bij oen deel derf eta-
heerscht groote ontevredenheld
gij hadden dein strijd willen volhou
den» tot er aan hun olschen was vol
daan, en er waren er, die te kennen
gaven, het werk, ondanks het besluit
Eir-.vner leiders, niet te zullen hervat-
tan bij het publiek vreugde over het
Uind van een staking, die zooveel on
gerief en schado veroorzaakte.
De liberale ,,Dagens Nyheter" ont
houdt den arbeiders haar hulde niet
voor hun hou-ling tijdens de staking.
Hun tucht, zegt zij, was indrukwek
kend, en al was de algemeens staking
eau fout, de uitvoering kenmerkte
zich door een zelfbeheersching, die
weinige volken, de Zweden zouden
kunnen nadoen.
Het wordt nu echter voor een groot
aantal stakers een moeilijke tijd. Ve
len zullen voorloopig broodeloos zijn,
Omdat hun plaatsen Ingenomen zijn
vooral Ls dat het geval met de werk
lieden, die hun contract hebben ver
broken. Het Stockholmsche tramper
soneel, dat in zijn geheel weer In
dienst genomen wenschte te worden,
kreeg ten antwoord, dat het ontsla-
Eer was. Wie weer in dienst wilde
•eden, moest zich aftonderlijk aan
bieden en kon een persoonlijk diénst-
contract aangaan. Maar slechts wei
nigen konden een plaats krijgen,
slechts een groote honderd op een
personeel van omtrent duizend man.
Verscheidene hunner zijn al naar
Duitschlond vertrokken, anderen zijn
on weg naar Amrelka. Velen zullen
hun voorbeeld volgen.
Voor de gemeentewerklieden is de
toestand Iets beter, maar toch zullen
een paar honderd hun plaats bezet
vindon. De werkplaatsen van de
etaatstelegraaf blijven voorloopig ge
sloten, zoodat de stakende arbeiders
daar nog niet terecht kunnen. De ty
pografen vinden vele plaatsen bezet
en kunnen alleen een persoonlijk con
tract aangaan. In verscheidene ande
re bedrijven maken de patroons be
zwaren.
Maandagavond seinde de Stock-
holmsche correspondent van de
Frankfurter Zeltung, dat verscheiden
vergaderingen van stakers In den
lande hadden verklaard allen het
werk hervatten of niemand 1 De zet
ters weigeren in vele gevallen weer
te gaan werken, omdat de patroons
hun een persoonlijk contract voorleg
gen, terwijl zij zeggen, dat de con
tract-kwestie voor ae latere onder
handelingen bestemd was. Hetzelfde
geldt van de bakkers. Over het geheel
gaat echter de hervatting van het
werk normaal.
De Vorwürts bevatte gisteren eene
oproeping aan de Duitsche arbeiders,
om de Zweedsche stakers met geld te
blijven steunen, omdat de strijd er,
volgens het socialistische blad, bij
lange na niet uit is, al ls de alge-
meene staking gedaan.
Onze Vlaam8cke broeders kunnen
Op zulk een gr ooien voortgang van
HET VLAAMSCH OP FRANSCH
GEBIED
bogen, dat de Franschgezinden zelfs
hang beginnen te worden.
De „Gil Bias" roept de Alliance
Fran?aise te hulp. Deze stelt nu voor,
In al de gemeenten van Franech
.Vlaanderen, zelfs daar waar de be
volking uitsluitend Vlaamsch ls, en
kel onderwijzers te sturen, die g<
woord Vlaamsch kennen. Waar de
onderwijzer alleen Fransch kent,
*prekeai de ouders thuis Fransch, om
hunne kinderen In staat te stellen de
school te volgen maar kent de on
derwijzer Vlaamsch, dan blijven de
ouders in huis Vlaamsch spreken,
omdat de onderwijzer zijne lessen
toch in de moedertaal der kinderen
geeft.
Ten tweede vraagt de Alliance, dat
onder geen opzicht nog ambtenaren,
die Vlaamsch kennen, in die streek
zouden worden benoemd, en ten slotte
vraagt zij, dat de Vlaamsche jonge
lingen, die lu liet leger moeten die
nen, niet in de Vlaamsche streek zou
den blijven, doch gezonden worden
in uitsluitend Fransche middens.
Het Handelsblad van Antwerpen
hoopt, dat alle Vlaamsche kringen, te
beginnen met Davidsfonds en Wil
lemsfonds, zullen antwoorden met
het nemen van maatregelen om onze
taalbroeders ia Fransch-Vlaanderen
Van Vlaamsch geestesbrood te voor
den.
Merkwaardig zijn de voorbeelden,
die de schrijver ln de „Gil Bias" aan
haalt ten bewijze, dat in dat stuk van
Frankrijk het Vlaameóh zich staande
heeft gehouden en het Fransch zelfs
•Verdringt.
Het Handelsblad van 'Antwerpen
schrijft daarover i
Als voorberld haalt de correspon
dent twee feiten aan i een verslag van
1843 bestatigt dat Hailuin, kantons-
hoofdplaats en Warvicq-Zuld, Fran-
scha gemeenten waren. Sedert dien
zijn zij Vlaamsch geworden en de
Vlaamsche taal wordt ex door de
kinderen uitsluitend gebruikt bij hun
ne spelen. Hot kwaad do „Gil
Bias" heet het zoo strekt zich uit
tot de arrondissementen Duinkerken
eu Hazebroeck,
In het arrondissement Hazebroeck
heeft het Fransch ln de laatste 20 Ja-
reu geen don minsten vooruitgang ge
maakt To Hazebroeck «preekt men
wel Fransch in de groote straten,
maar de kinderen spreken bijna al
le?. Vlaamsch in de kleine buurten en
in de buitenwijken.
Bailloul Is uitsluitend Vlaamsch, al
ligt het op do taalgrens alleen in de
gehuchten La Chêcho en Outterstoene
ovenhearscht de Franscho taal. Te
Cassel, ondanks een vlottend element
var' Fransche taal, heeft 't Vlaamsch
do bovenhand.
Te Steenbecquo gaat hot Fransch
geenszins vooruit, al ligt die gemeen
te op de taalgrens en op enkele kilo
meters slechts van Thlennes, eene
Franscho gemeente.
In het arrondissement Duinkerken
heeft het Fransch In de laatste dertig
jaren geen enkele gemeente gewon
nen.
Waldervinge, b.v., Is Vlaamsch ge
bleven, al wordt er de catechismus
van onheuglijke tijden af en nu nog
in het Fransch anderwezen.
Te Bergnes bleef de toestand de
zelfde. Toch bezit de stad als bezetting
een bataljon van het 110e linie, maar
ongelukkig, zegt de Gil Bias. „bestaai
dit bataljon uit flamingantisme Vla
mingen".
Hetzelfde geval te Gxevelingen,
waar eeno compagnie van het 110de
uitsluitend uit even Vlaamschgezinde
Vlamingen bestaat....
Het arrondissement Duinkerken telt
155.141 inwoners en dit van Haze
broeck 111.839. Op die 266.000 inwo
ners kent de nelft Fransch en
Vlaamsch, een derde uitsluitend
Vlaamsch en het aantal uitsluitend
Vlaamsch-kennenden neemt van jaar
tot Jaar toe.
PEARY EN COOK.
Peary heeft aan de „New York Ti
mes" geseind, dat hij den 6den April
1909 de Pool had bereikt. Gisteren
zou hij te Chateau Bay aankomen,
vanwaar h'i een volledig relaas zou
seinen.
Peary is 53 jaar hij heeft zijn ge-
beele leven besteed bad het nastre
ven van zijn ideaalhet bereiken der
Pool, teneinde daar als Amerikaan de
sterren en strepen te kunnen plan
ten
Dit was reeds Peary's achtste of
negende expeditie. Tot dusver echter
was het bereiken der Pool hem altijd
mislukt. Maar voor de uitbreiding
onzer geografische kennis omtrent
Noord Groenland en de eilanden-we
reld bewesten Smith Sond en het Ka
nebekken, speciaal van Grantland,
heeft Peary uitnemende verdiensten.
Hij beschouwde den weg door Smith
Sond als de eenlge mogelijke, althans
do gunstigste route om de Pool te be
reiken. Op zijn tochten ls Peary de
eerste geweest om het Noordpunt van
Groenland om te gaan. Hij had reeds
te voren twee tochten uitgevoerd over
het eilanrl-ijs, dat Groenland bedekt,
naar de Noordoost-kust. De Noord
en Noordwest-kust van Grantland, de
binnenlanden von Grant- en Grln-
nell-land, en ook de noordspits van
Heiberg-land heeft hij geëxploreerd.
Op het zee-iis ten noorden van Groen
land en Grantland heeft hij tal van
koene slede tochten naar het noorden
uitgevoerd. Den 21sten April 1806 be
reikte hij een breedte van 87 gr. 06'.
En ditmaal, 6 April 1909, zou hij de
Pool hebben bereikt.
De belangstelling voor de Noord
pool, die in de laatste dagen reeds
zoo groot was. is nu door Peary's te
legram nog sterk gestegen.
De Duitsche bladen, die ongeveer
alle genegen zijn, Cook vertrouwen te
schenken, achten het een dramatische
samenloop van omstandigheden, dat
thans ook Peary de Pool moest vin
den
De Duitsche correspondenten te Ko
penhagen melden, dat het telegrafisch
bericht van Peary's ontdekking bin
nengebracht werd onder een maaltijd,
dien koning Frederik Cook en den
vreemden Journalisten aanbood. Het
verwekte daar een onbeschrijflijke
opschudding. Allen stonden op en
liepen door elkaar. Met de feeststem
ming was hot uit en ieder wilde
Cook's oordeel hooren. Cook wilde
natuurlijk nadere berichten afwach
ten, maar achtte Peary's slagen niet
onwaarschijnlijk. Het zou hem yer-
heugen, els ook de tweede na hem
een Amerikaan woe, en hij hoopte,
dat deze het geloof aan de eigen ma-
dedeelingen zou versterken.
De berichten uit Amerika spreken
van groots opwinding. Terwijl Cook'a
bericht de menigte kalm liet en veel
wantrouwen ontmoette, gelooft men
den daar te lande zeer populairen
Peary «onder voorbehoud. Het tele
gram kwam op een natlonalen feest
dag en werd in de schouwburgen
van de planken bekend gemaakt. Da
geestdrift steeg zoo boog, dat de stra
ten oen aanblik boden als bij een
groote overwinning ln oen verkiezing.
Men verwacht, dat er een hartstochte
lijke strijd zal ontstaan over de vraag
dor prioriteit Het groote publiek zal
daarbij, volgens do berichtgevers, op
de hand van Peary zijn.
Da curatoren van de Kopenhaag-
sche universiteit hebben gisteren be
sloten, Cook het eere-doctoraat ln de
wis- en natuurkunde aan ta bieden.
Donderdag zal de promotie plaats
vinden,
NATIONALE BLOEMENTENTOON
STELLING,
Voor de tentoonstelling van 1910
reeds de volgende eereprijzen en me
dailles aangeboden:
Eereprijs aangeboden door tien me
de-oprichters der Vereen iging, de
heoren G. H. v. Waver en te Haarlem,
H. H. va nWaveren, J. G. van Wave-
ren en J. H. van Waveren te Hllle-
gom, Ant. Roozen te Overveen, S. A.
de Graaff te Lelden, G. J. Kok en G.
C. van Meeuwen te Haarlem, J. A.
Gharbon te Saasenhelm an W. Schoe-
huijs Jz. te Uitgeest, tot een bedrag
van f 185.
Eereprijs aangeboden door de ge
meente Heemstede tot een bedrag van
1 100.
Eereprijs aangeboden door den heer
C. G. van Tubergen Jtr. te Haarlem
tot een bedrag van J 100.
Eereprijs aangeboden door de Haar-
lemsche Brandverzekering-Maatschap
pij te Haarlem, tot een bedrag van
100.
Eereprijs, aangeboden door de
Haarlemsche Bankvereeniglng te
Haarlem, tot een bedrag van f 800.
Gouden Medailles werden beschik
baar gesteld door: de gemeente Ben-
nohroek, de gemeente Beverwijk, de
gemeente Wijk aan Zee en Duin, den
heer Mr. D. E. van Lennep, burge
meester van Heemstede, den heer C.
G. van Tubergen Jr. te Haarlem, de
heeren Oolgaardt en Proot, te Haar
lem, de Haarlemsche Bankvereeni
glng te Haarlem, twee stuks, den heer
H. H. Beels te Haarlem, twee stuks,
Mevrouw Gravin van Lynden, Keu
kenhof te LIsse.
Zilveren Vergulde Medailles werden
beschikbaar gesteld door: de gemeen
te Beverwijk, de gemeente Limmen,
de afdeeling Westland dar Algemeene
Vereonlgiag voor Bloembollencultuur,
den heer C. G. van Tubergen Jr. te
Haarlem.
Zilveren Medailles werden beschik
baar gesteld door: de gemeente Be
verwijk, den heer Mr. A. W. Thüne,
te Haarlem, de heeren Hoenk en Wa
fers Bettink te Haarlem, den heer J.
C. Peereboom te Haarlem, den heer
J .H. Kersten te Heemstede, den heer
C. G. van Tubergen Jr. te Haarlem.
Bronzen Medailles werden beschik
baar gesteld door: de gemeente Be
verwijk, den heer C. G. Yan Tuber
gen Jr. te Haarlem.
Vereeniglng „H a e r 1 e m".
Op Zaterdag 11 September a. a zal
de Vereeniglng „Haerlem" een uit
stapje maken naar Gouda, alwaar de
deelnemers zullen rondgeleid worden
door eenlge bestuursleden der Veree
niglng „Gouda vooruit".
Om 8.14 's morgen^ wordt uit Haar
lem vertrokken. Na aankomst te Gou
da (9.51) wordt de verdere voormiddag
besteedt aan het bezichtigen van het
cude-Vrouwenhuis, het oude-Mannen-
huis, weeshuis, pijpenmakerij, librye
en archief, stadhuis, waag, en wordt
een wandeling door de stad gemaakt
In den namiddag zullen bezocht
worden het stedelijk museum en de
groote kerk. Om 4.47 wordt vertrok
ken naar Den Haag, alwaar in de
„Witte Brug" gedineerd zal worden.
De terugtocht naar Haarlem ls be
paald op 9.14.
G e V. YOórwarpfin:
Een glacé handschoen, M. T. Heems
kerkstraat 14.
Een gouden heeremrlng, LekLsche-
vaart 88 E.
Een rozenkrans ia étui, L. Molen
straat 26.
Een gouden hoerenring, Rozenpri-
eelslraat 86.
Een spanzaag, Vogelkoopsteeg 8.
Een rijwiellantaarn. Zuid era üraat
13 rood.
HEEMSTEDE.
GEMEENTERAAD.
De gemeenteraad van Heemstede
vergaderde Dinsdagavond onder voor
zitterschap van den burgemeester air.
D. E. van Lennep.
Bij de opening van de zitting zijn
alle leden aanwezig.
De Voorz. begint met de vier nieuwe
raadsleden den ambtseed af te nemen
en een welkomstwoord toe te spreken.
De heer Höcker wordt daarna door
het lot aangewezen om de eerste stem
uit te brengen. Na voorlezing der no
tulen komt aan de orde punt 2: Be
noeming van een wethouder wegens
aftreding als Raadslid van den heer
J. H. M. van Houten.
De aftredende wethouder wordt met
één Stem tegen (op den heer Van
Meeuwen) herkozen.
Hierna komt aan de orde de benoe
ming van een lid der goecommissie,
eveneens voor de vacature-Van Hou
ten. De heer J. H. M. van Houten
wenscht niet voor eene herbenoeming
in aanmeirking te komen, waarna de
veirgadering den heer Van Meeuwen
als zijn opvolger benoemt. Deze aan
vaardt de benoeming.
Hierna moet de flnancleele Commis
sie benoemd worden (vacatures Ho
nig, van Meeuwen en Van Wlckevoort
Crommelln).
Hierin worden benoemd de heeren
A. Honig (voorzitter), Van der Eyken
en Q. van den Bergh.
De benoemingen worden besloten
met de Plantsoenen-commissie, die
uit de volgende heeren wordt samen
gesteld: Mr. D. E. van Lennep (voor
zitter), Van Wickevoart Crommelln
en Van Meeuwen, allen aftredend.
Als punt 6 biedt de voorzitter de
vergadering de begrootingen aan van
de gemeente, het Burgerlijk Armbe
stuur en de Gasfahriek, die gedrukt
zullen worden en in handen der fl
nancleele oommissie gesteld.
De gemeentebegrootlng «luit met
een post van 1665 aan onvoorziene
uitgaven, die van het Armbestuur is
groot 6351.51 1/2.
Punt 7. Voorstel Yan B. en W. tot
het verleenen van een voorschot aan
de Woningvereeniging Berkenrode tot
een bedrag van ten hoogste f 115.000,
wordt zonder stemming door de ver
gadering aangenomèn.
Het achtste punt der agenda Ls de
behandeling van de vestiging van een
publiek telefoonstation.
De heer P. J. van Empele wil zich
verbinden om voor tien jaar een pu
bliek telefoonstation te vestigen, als
de gemeente de helft dor kosten wil
dragen.
De heer Droog merkt op, dat het
persoonlijk laten aanleggen van een
telefoon hooge kosten meebrengt,
zoodat het voordeellge aanbod van v.
Empele niet te versmaden is.
De voorzitter voegt hierbij, dat de
onkosten vootr de gemeente slechts
125 per tien Jaar zullen bedragen en
dus zeer gering zijn.
Na een korte discussie verklaart de
Raad zich zonder stemming voor de
ze voorwaarden.
Aan de orde komt de benoeming
van een onderwijzeres aan de open
bare lagere school.
Benoemd wordt mej. E. M. H. Schra-
meyer mét 8 van de 10 stemmen op
een jaarwedde van 600.
IJMUIDEN.
Prins Hendrik zal Dinsdag 14 de
zer, des namiddags te 8 uur, te IJmui-
den bezichtigen en in dienst stellen
het nieuwe wljkgebouw van het Witte
Kruis, tevens reddingstation voor
schipbreukelingen.
Den 19den September van hc| vo
rige Jaar ls door den Prins de eerste
steen voor dat gebouw gelegd.
De Prins zal Dinsdag o. m. verge
zeld zijn van leden van de Staats
commissie voor het reddingwezen,
waarvan de Prins voorzitter ia.
VELSEN.
RAADSVERGADERING.
Dinsdagmiddag vergaderde de Raad
onder presidium van den burgemees
ter, den heor J. C. A. Weerts.
De heer Schuitenmaker ia afwezig.
De heeren F. P. Vermeulen en W.
baron van Tuyll van Serooskerken
worden geïnstalleerd als Raadslid.
Ingekomen stukken.
Voorgelezen worden een verweer
schrift van de plaatselijke schoolcom
missie, die zich beklaagt over de wij-
oe, waarop haar advies wordt Inge
wonnen
een bericht, dat de heer J. Duinker
zijne benoeming tot onderwijzer te
Velsen aanneemt
een schrijven van den Commissaris
der Koningin voor Noord-IIolland,
waarbij aan den burgemeester, don
heer Weert», van 16 Sept. tot 13 Oct.
verlof wordt verleend.
De stukken worden voor kennisge
ving aangenomen.
Proces-verbaal van kasopname.
De ontvangsten, blijkens proces
verbaal van opname dér boeken en
kas van den gemeente-ontvanger op
3 Sept. 1909 bedroegen op dien datum
342576.111/2, de uitgaven 325906.39,
gerekend over 1908 en 1909. In kas was
aanwezig 16669,72 1/2.
Wordt voor kennisgeving aangeno
men.
Vaststelling yan de rekeningen over
1908.
De heer F. P. Vermeulen brengt na
mens de financieele commissie ver
slag uit.
Wat de gemeente-rekening aangaat,
zegt spr., is de commissie onaange
naam getroffen door het feit, dat vele
leveranties, die door gemoentenaren
hadden geleverd kunnen worden, aan
menschen buiten de gemeente gegund
zijn. Voor verschillende posten zijn
bedragen verstrekt, belangrijk hoo-
ger, dan bij de begrooting is vastge
steld, zonder dat de Raad daarin Is
gekend.
Door verscheidene leveranciers zijn
buitensporig hooge prijzen ln reke
ning gebracht.
Bovendien meent de commissie, dat
sommige p03ten onnauwkeurig zijn
geboekt.
De commissie adviseert tot goedkeu
ring, mit* het nadeelig saldo ver
hoogd wordt met 430 en dus stijgt
tot f 8073.56, en de burgemeester be
looft eenige posten, die onnauwkeu
rig schijnen, nader na te gaan. en
daarover alsnog verslag uit te bren
gen.
Aldus wordt besloten. Met de opmer
kingen der commissie zal rekening
gehouden worden.
De rekening van de gecontracteer
de wegen, in ontvangst f1321,49 1/2,
in uitgaaf 1321,371/2 aanwijzend,
wordt goedgekeurd.
Do rekeningen van de armbesturen
worden aangehouden.
De begrootlng voor 1910 komt aan
de ordo. Zij bedraagtontvangst en
uitgaaf voor de gemeente ƒ193614,18 1/2
voor het schaalarmbestuur 6504.15,
voor do gecontracteerde wegen
20.000.
Gedurende 14 dagen zal de gemeen
te-begrooting tor visie worden neer-
Een uitvoerige memorie van toe
lichting zal tegen betaling der kosten
worden verkrijgbaar gesteld.
Aan de. orde komt een verzoek van
de enquête-commissie in zake klach
ten bouwbureau, om uitbreiding ba
rer bevoegdheid.
De commissie wordt bevoegd ver
klaard, haar onderzoek uit te breiden
tot mondelinge bezwaren, en bezwa
ren, dateerende van vóór twee jaar.
Het adres der veldwachters, om
verhooging hunner jaarwedden wordt
aangehouden tot" da vaststelling van
de begrootlng.
Het bezwaarschrift van L. van der
Valt over een verlichtingspaal, die
gevaarlijk voor zijn huis staat, wordt
gesteld in handen van den burgemees
ter.
Ter sprake komt het toekennen
cener tegemoetkoming aan D. Buter
ln de kosten van middelbaar onder
wijs voor zijn zoon.
B. en W. stellen voor, een subsidie
van 100 te verleenen, dan kan een
zoon van den heer Buter, die dat
zelf niet bekostigen kan, de H. B. S.
te Alkmaar bezoeken.
De heer Vermeulen meent, dat de
Raad zich hier op glad terrein be
vindt. Wordt het subsidie verstrekt,
dan zullen meerdere liefhebbers op
dagen.
Het voorstel wordt in stemming ge
bracht en verworpen met 8—3 stem
men. (Voor stamden de heeren Net-
scher, Ultendaal en Van Spiunter).
Het verzoek van Wiebo Smeding,
die een huisje, in eigendom der ge
meente, wenscht te huren voor f2 per
week, wordt gesteld in handen van
B. en W.
De najaarsschouw ovor do watoron
wordt bepaald op 15 October a. s.
Tot directeur van de burgeravond
school wordt met algemeene stem
men gekozen de heer J. J. Wessellng.
uit Haarlem.
Bij de rondvraag merkt de heor
Falk op, dat de verlichting op den
Rijksweg tusschen de Katholieke kerk
en de Centrale veel te wenschen over
laat.
Een onderzoek zal worden inge
steld.
De heer Netscber merkt op, dat dé
uitgever Nauta te Velsen zijn ver
plichtingen, om officieels gemeente-
berichten in zijn blad te plaatsen,
waarvoor bij betaald wordt, niet na
komt, en verzoekt den burgemeester,
om bij da betaling daarmede reke
ning te willen houden.
Daarna ^aat de openbare vergade
ring over in besloten zitting ter be
spreking van het 1ste suppletoir ko
hier van den hoofdelljken omslag en
de reclames.
De Cholera.
De geschiedenis der cholera-epido-
miën begint, volgens „Moleschott",
met het jaar 1817. Wat wij omtrent de
cholera vóór dien tijd weten, is in ze
keren zin prae-historisch, daar be
trouwbare gegevens ontbreken. Wij
bezitteu op dit punt meer een negatie
ve kennis en kunnen b.v. met zeker
heid zeggen, dat vóór 1817 in Europa
geen choiera voorkwam, 't Schijnt dat
de cholera tot de negentiende eeuw
beperkt bleef tot Voor- en Achter-In-
diè en haar bakermat aan de boorden
dor Ganges gezocht moet worden.
Vandaar heeft de ziekte zich in de 16e,
17e en 18e eeuw wol eens een enkele
maal over Voor- en Achter-Indië ver
spreid, maar veel omtrent deze epide»
miën weten wij niot. Het betrekkelijk
geringe en langzame verkeer met In
dië zal wel oorzak geweest zijn, dat
de cholera vóór 1817 niot In Europa
kwam. In dit jaar begon de eerste
groote cholera-epidemie', die zich
spoedig over Engelsch- en Nederl.-
Indië uitbreidde en zich langzaam
westwaarts naar Perzië en Arobië be
gaf. Ook Egypte werd bezocht, doch
Europa bleef nagenoeg vrij. In 1823
was deze epidemie geëindigd. Spoe
dig echter, roeda ln 1826, werd zij
door een tweede gevolgd, die elf jaar
geduiyd heeft en zich over de gehoele
wereld heeft verspreid. Uitgangspunt
was ook ditmaal weer Engelsch-In-
dië. Pelgrims brachten later van Mek
ka uit de ziekte naar Turkije en Rus
land over (1830). Eén Jaar later werd
ook Duitschland en hot volgend jaar
Nederland bezocht (1832). In hetzelfde
iaar reeds kwamen gevallen voor in
N.-Amerika. Tot 1837 bleef de ziekte
in Europa woeden overal vielen de
slachtoffers ln grooten getale. De der
de wereld-epidemie begon ln 1846, be
reikte Rusland in 1847 en verspreidde
zich in 1848 over geheel Europa, waar
zij, vooral ln 1848, ook in ons land
zeer sterk woedde. Deze epidemie
heeft, nu eens veel minder wordend,
dan plotseling weer opflikkerend, tot
1860 gewoed. Toen kwam er een pau
ze, die slechts enkele jaren duurde.
Want ln 1864 was er een nieuwe epi
demie uitgebroken, gaande van Indië
naar China en Japan. Dank zij de
moderne vervoermiddelen en het meer
intensieve verkeer, dat zich ontwik
keld had, kon nu de cholera sneller
reizen en zij had slechts één jaar noo
dt g, om van Indië uit naar Egypte en
Algiers te komen, vanwaar zij de Mid-
dellandsche Zee overstak en binnen
enkele weken geheel Zuid-Europa
aantastte. Van hieruit werd ook Rus
land, waartoe de cholera zich klaar
blijkelijk bijzonder voelt aangetrok
ken, bezocht Ons land werd evenmin
gespaard en in 1866 begaf de cholera
zich via Rotterdam naar Engeland.
In 1870 scheen de epidemie tot beda
ren te komen. Maar men had buiten
Rusland gerekend, dat zoo langzamer
hand als cholera-broednest met En-
gelsch-Indië gaat wedijveren. Van het
Czarenrijk uit begon de gevreesde
ziekte een tocht door Europa en bleef
daar nog drie Jaar woeden.
Naar het Engelsch, door
Barones Orczy.
tó)
U behoeft maar kalm ln kamer
nr. 6 te blijven, en als u eenlge gele
genheid tot ontsnappen wordt aange
boden, vóórdat de Roode Pimpernel
is gevangen genomen, dan behoeft u
slechts te denken aan al die families
te Boulogne, die van hun kostwinner
beroofd zullen worden vaders en
zoons hoofdzakelijk, maar ook meis
jes, die haar moeders of zusters
ïnooten ondersteunen j het visch-
inmaken wordt in Boulogne hoofdza
kelijk door meisjes gedaan, en dan
zijn er nog de nettenmaaksters en de
naaisters, allen zouden er onder moe
ten lijden als u niet meer gevonden
werd in kamer nr. 6 van dit oude fort
terwijl allen zouden worden ingeslo
ten bij de kwijtschelding der straffen
als de Roode Pimpernel ln onze han
den viel
Hij liet een zacht en voldaan ge
grinnik hooren, hetgeen Marguérite
deed denken aan do booze geesten ln
de hel, die zich verheugden over de
kwellingen van ongelukkige verloren
zielen.
Ik denk, Lady Blakeney, voegde
hij er droogjes bij, terwijl hij een iro
nische buiging voor haar maakte, dat
uw nederige dienaar eindelijk den on-
vtndbaren Pimpernel do haas Is.
Kalm draalde hij zich om en ging
in de kamer terug, terwijl Marguéri
te onbewegelijk bij het open venster
bleef staan, waar de zachte, zilten
lucht, het rulschen van do zee op een
afstand, het bij tusschenpoozen
schreeuwen van een zeemeeuw, alles
scheen te spotten met haar groote
wanhoop.
De stem van den stadsomroeper
kwam steeds naderbij zij kon nu de
woorden, die hij duidelijk uitsprak,
goed verstaan, iets over „amnestie
en vergiffenis de belooning voor do
gevangenneming van den Rooden
Pimpernel, het leven van vrouwen,
mannen en kinderen in ruH voor het
zijne.
O, zij wist wat dat alles beteeken-
de dat Percy geen oogenblik zou
aarzelen om zich in de handen van
zijn vijanden te laten vallen in ruil
voor het leven van anderen. Anderen
anderen I altijd onderen I dat wat
haar hart ln Engeland zoo dikwijle
leed had berokkend, welk een ver
schrikkelijke bcteekenis kreeg het nu.
En hoe hevig zou zijn hart en trots
lijden, terwllle van haar, die hij zelfs
niet kon trachten te redden, omdat dat
de dood zou betcekenen voor ande
ren, anderen I altijd anderen I
Zij vroeg zich af, of hij al ln Engo-
land geland zou zijn. Weer herinner
de zij zich, wat zij op den steiger der
boot had meenen te zien, zijn massie
ve gestalte, het glimpje, dat zij te mid
den der menigte van zijn beminde fi
guur meende te zien.
Het oogenblik, waarop hij de stad
binnenkwam, zou hij de proclamatie
hooren voorlezen, haar op leder pu
bliek gebouw zien aangeplakt, en tot
de ontdekking komen, dat zij dwaas
genoeg was geweest hem te volgen,
dat zij een gevangene was en dat hij
niets kon doen om haar te redden.
Wat zou hij doen? Bij die gedachte
drukte Marguérite instinctmatig haar
handen tegen het hartde angst over
dit alles deed haar lichamelijk pijn.
Zij hoopte, dat die pijn misschien den
naderenden dood beteekende. O 1 wat
zou dat een gemakkelijke oplossing
zijn
De maan keek Yan achter de wol
kenbank, die haar zoo lang had ver
duisterd glimlachend trok tij haar
zilveren lijnen langs de randen van
torens en kanteelen4 langs de Beffroi
en de steenen muren, die voor Mar
guérite een kerkhof schenen te om
sluiten.
De stadsomroeper was blijkbaar
klaar met het voorlezen van de pro
clamatie. Een voor een werden de
vensters van binnen verlicht. De bur
gers van Boulogne wilden nadenken
over do vreemde gebeurtenissen, die
zonder hunne voorkennis hadden
plaats gehad, en die óf zulke vreeso-
lijke óf zulke vroolijke gevolgen voor
hen zouden hebben.
Een man moest gevangen genomen
worden I de geheimzinnige avontu
rier, van wlen zij allen gehoord had
den, maar dien niemand had gezien.
En een vrouw, zijne echtgenoote
moest bewaakt worden, totdat de man
Yeilig achter slot en grendel was I
Marguérite had een gewaarwording
of zij bijna kon hooren hoe zij erover
spraken, dat zij niet kon ontsnappen
en dat de Roode Pimpernel spoedig
gevangen genomen zou zijn.
Een zachte wind deed de oude ol
men op de Zuidelijke bolwerken heen
en weer wuiven, oen wind, die klonk
als het zuchten van een snel sterven
de hoop.
Wat kon Percy nu doen Zijn han
den waren gebonden, en onvermijde
lijk stond hem de vreeselijke ervaring
te wachten van de vrouw, die hij lief
had aan zijn zijde een vreeselljken
dood te zien sterven.
Als zij hem eenmaal te pakken had
den, dan zouden zij hem niet lang
vasthoudeneen verhoor, onderzoek
of andere formaliteiten waren vol
strekt onnoodig. Vroeg in den morgen
een terechtstelling in het publiek,
tromgeroffel, een algemeene vacantie-
dag om het groote feit te vieren, en
een dapper man zal hebben opgehou
den te leven, een edel hart staat voor
altijd stil, terwijl een gehcele natie
zich beroemt op die daad.
Slaapt, burgers van Boulogne
alles ls stil
De nachtwacht had den stadsomroe
per afgelost. Alles was rustig binnen
de muren de bewoners konden rustig
slapen, een gezegende Regcering
waakte voor hen.
Maar achter veel vensters in de
stad bleef het licht branden, en op
geringen afstand van haar daar be
neden, om den hoek, zoodat zij het
niet kon zien, moest zich voor de In
gangspoort, die naar het fort leidde,
een groepje menschen verzameld heb
ben. Marguérite kon een aanhoudend
gemompel van stemmen hooren, meest
boos en dreigend, en eens hoorde zij
lulde kroten van „Engelsche spion
nen"-, en „aan een lantaren 1"
De burgers van Boulogne zijn be-
xi« de schatten van Frankrijk te be
waren! merkte Chauvelin droogjes op,
terwijl hij weer dien wreeden, yreug-
deloozen lach liet hooren.
Toen ontwaakte zij uit haar verdoo»
vingzij W'si niet hoe lang zij naast
het open venster had gestaan, maar
de vrees greep haar aan, dat die man
haar doodsangst moest hebben gezLen
en zich er over moest hebben ver
heugd.
Zij rekte haar bevallige gestalte uit,
wierp vol vertrouwen haar trotsch
hoofdje ln den nek, en liep kalm naar
de lafel, waar Chauvelin weer ln het
nazien der papleren scheen verdiep*
te zijn.
Is het onderhoud afgeloopen
vroeg zij kalm, en zonder het minste
trillen van haar stem.
Kan tk nu gaan
Zoo spoedig u wenscht, antwoord
de hij vriendelijk ironiacfl.
Hij keek haar met onverholon ver
rukking aan, want werkelijk, zij was
mooigroot ln haar toestand van
vertrouwenden wanhoop.
De man, die hot laatste half uur had
besteed met haar te kwellen, genoot
van de ellende, die hij had tot stand
gebracht, en met al haar wilskracht
kon zij die niet geheel van haar ge
laat verbannen.
(Wordt vrrvolgdL
