AARLEM'S DAGBLAD. TWEEDE BLAD. FEUILLETON DINSDAG 4 JANUABI 1910 OM ONS HEEN Ho. 1064. Kunstmatigs Kou. Op e&n oogenblik als dit, 5 Januari, Sus midden In den winter, terwijl er geen sprake is -van vriezen, muur wel van een April-lemperatuurtjo en er zelfs to Daves geen sneeuw ligt, eoo- dat de pretmakers, d'e er heengetrok ken zijn als uilen in doodsnood op een gunstige kentering voor hun sleOpret zitten te wachten, op dit moment, zeg ik, kan niemand raij kwalijk nemen, dat ik het hebben ga oyer kunstmati ge kou- Ik zeg niet, dat de mensch er al in geslaagd zou zijn, om die op te wek ken Ln 1 groot. De grootste liefhebber van schaatsenrijden is nog altijd niet in staat om het te laten vriezen, en moet zich vergenoegen met don hou- ten vloer van het Brongebouw en de rolschaatsen. Maar ;n X klein I In den winter, zoo zegt Charles Engel in DieUmscliau, brengen we warm te voort, om de kou niet te voelen, waarom zouden we niet even goed kunstkou gebruiken tegen de zomer warmte 1 En dan wijst hij er terecht op, dat onze hedendaagsche woningen feitelijk voor winterverblijven zijn ingericht waarschijnlijk een volg hiervan, wil ik in het voorbij gaan zeggen, dat we niet al te veel met hitte hebben te worstelen. Maar enfin, als er dan ook eens een maand ferme warmte komt, vallen we flauw in onze huizen, waarvan de ramen niet wijd genoeg kunnen warden opengezet en waarin de tuindeuren, els ze er zijn, niet al te breed zijn ge maakt, omdat reten en glazen wan den zooveel tocht doorlaten. Toch is die afkoeling van groolc of kleine ruimten geen vraag mee zonder antwoord. Door verdampte] van water met ven-Lilatoren is het mogelijk, de temperatuur van groole zalen vijf of zes graden te doen da len. Wat op een heelen dag niet on belangrijk is. Hel middel moet in groote fabrieken in Italië en de Ver- eenigde Staten al toegepast wezen. Moet slechts één zaal koel worden gehouden, 'dan schijnt de zaak van den grootsten eenvoud le zijn. .wordt dan maar een luchtstroom in gebracht, die door ijs wordt gevoerd om hem af te koelen. In den stads schouwburg te Keulen, zoo lees ik in de vertaling, die de W t e n s c h a p- p e lij ko Bladen van Engels arti kel geven, zijn ijsmachines geplaatst, die zelfs gedurende de heetste dagen van den zomer de temperatuur in de schouwburgzaal beneden 20 graden (Celsius natuurlijk) houden. Op dezelfde wijze ondorhoudt men ia groote restauratiezalen te Londen en Berlijn een verkoelenden lucht stroom en in Amerikaanscbe steden moet men al veel verder zijn. Daar iwordt aan de woningen kunstkou ge leverd, zoogoed als centrale verwar ming in den winter. Ik zeg, dat dit in Amerika gebeurt, met andere woor den, dat het zaak kan wezen, nog even te wachten met het onvoorwaar delijk te gelooven. In onzen tijd, nu er voor tal van producten lang niet altijd een goede markt in de onmiddellijke nabijheid te vinden is, ja, zelfs die producten .wel eens met kracht en geweld verre reizen schijnen te willen maken, al zijn er ook lieflvabbers dicht in de buurt (men denko maar ecus ao.n de visdh van IJmuiden), is hot vraagstuk van het gjoedhouden van allerlei snel -vergankelijke artikelen voortdurend onder de aandacht. En al schijnt juist bij visch het verseh houden in ijs niet tot de volmaaktheid te zijn genaderd (uit IJmuiden wordt ze ia zeewater vervoerd), toch is de kunst om ze te laten bevriezen, wel zoover gevorderd, dat de stad Basel, waar tal van groote spoorlijnen samenko men, een van de grootste markten voor het artikel is, hoewel de stad midden in het land Ligt on je, zelfs al Lf je do lucht met de grootste energie op, de brem van de zee er niet ruiken kunt. Iets soortgelijks, als of er een wereldmarkt voor ijsberen gevestigd was op Java! Wij, Haarlemmers, weten al lang, dat ©en bloem kan worden geforceerd tot sneller ontwikkeling daarvan zijn hyacinthen en tulpen Leder jaar de -kleurige bewijzen. Maar dat even- zoogoed door toepassing van kou die ontwikkeling kan worden vertraagd, is minder bekend. Toch kon men dat ook vinden bijvoorbeeld op de kwee- kor ij van do firma Van Tuber gen. En in liet buitenland, bij voorbeeld in Engeland, moet het de fimva Roch- ford zijn, die in groote kassen zaden en planten aan kou blootstelt, zoodal zij leveren kan op leder b e 11 e b i- g s oogenblik. Da veeleteohende mensch wil wat hora aangenaam is voor oog, neu3 ©ntong het geheele jaar door tot zijn beschikking heb ben. Wie Ln Londen in een groot res taurant ging eten, en daar zocht naar artikelen, die van verre kwamen, zou voor zijn middagmaal grooter spijs- lijst kunnen samenstellen, dan hij met den besten eetlust van de wereld zou aandurven. Zalm uit Canada, rund- vleeech uit Zuid-Amerika. haas ©n gevogelte uit Rusland, eieren uit Australië, boter uit Victoria, melk en kaas uit Buenos Ayres, bananen uil Jamaica, appelen en aardbeien uit Callfornlë, peren, perziken en abriko zen uit de Kaap. ziedaar een meer dan redelijk menu, waarvan elk onder- deel een verre reis achter den rug heeft. Toen ik in den aanhef zei, dat zelfs de grootste liefhebber van schaatsen rijden het niet kan laten vriezen, had ik er toch bij moeten zeggen, dat kunstmatige ijsbanen in den zomer evenwel geen nieuwigheid meer zijn. Het ijspaleis te Berlijn is ©en van de mooiste. Daar rijdt do liefhebber, ook in Augustus, op natuurlijk ijs en ik denk, dat wanneer iets dergelijks nog niet te Amsterdam bestaat, dat enkel te wijten is aan de enorme kosten, die een voel grooter vreemdelingen- bezoek vereischen, dan Ln een stal als Amsterdam ooit te bereiken is. Natuurlijk heeft de techniek, eeuwig loerende op nieuwe ontdekkingen, spoedig van dc kunstkou gebruik ge maakt. In den bonthandel hijvoor beeld wordt gebruik gemaakt van een koudeu luchtstroom, dien eon kleine ijsmachine gemakkelijk levert. De bontwerker brengt dezen stroom in •de kanier, waar hij het bont van zijn klanten op rekken bewaart. Zoo wordt ook kunstmatige kon ge bruikt bij het kristalliseeren van sui ker en zout, het klaren van wijn, de fabricatie van vele scheikundige en phannaceutisch© preparaten, van lijm, gelatine, kleurstoffen, bier, kaas, boter en zoo meer. „De ingenieur en do aannemer", zoo lees ik, „vindon daarin een on waardeerbaar middel om schachten te boren in ai te weeken of van water doortrokken grond door buizen met bevriezende mengsels loodrecht in den bodem te drijven, verandert men den grond in de on mid del! ij Ice omgeving in een vast bevroren massa, waarin men arbeiden kan als in vast ge steente." Natuurlijk is ze ook in den oorlog, of althans bij toebereidselen tot den oorlog, toeg-epa3t. Het schijnt, dat kou goed werkt ten opzichte van ont plofbare stoffen, zoodat er in de am- munitiekamers van oorlogsschepen toestellen aanwezig zijn tol het voort brengen van kou. En bij liet vervoer van levensmiddelen in den oorlog is tLe kunsl matige kou daarom van groot belang, omdat in een koelwagen groole hoeveelheden bevroren vleesch kunnen worden voi-voerd 67 runde ren, 350 varkens of 694 schapen, on geveer 30.000 rantsoenen. Een nor male veewagen evenwel kan niet meer dan twaalf levende koeien alten. Eu iedereen begrijpt, wat een voordeel het is, wanneer de beesten niet op het slagveld geslacht behoe ven te worden, maar de porties bevro ren vleesch dadelijk kunnen worden uitgereikt. Tol van inenschen zullen zeggen „wel, ik heb aan de kou La lt klein genoeg, wat mij betreft kan de winter wel zoo tam blijven, als hij tot nu toe geweest is." De weusch is niet on verklaarbaar, maar juist in dit jaar zou de vervulling er van bedenkelijk kunnen wezen. Van een bekend bacterioloog heb ik vernomen, dat wanneer een winter met veel vrieskou kwam, het gevaar voor een cholera-epidemie dezen zo mer vrijwel als geweken kan worden beschouwd. Blijft evenwel de tempe ratuur zoo hoog als nu, dan is er gevaar, dat de enkele gevallen, die we in het najaar van 1909 hier en daar hebben gezien, aangroeien tot een epidemie, althans op het platte land, waar men slecht voorzorgen neemt, of kan nemen, en in steden, waar veel rivierwater gedronken wordt, zooals Rotterdam. Men behoeft dus niet overdreven angstig te zijn, om voor de komende weken naar wat flinke natuurkou te verlangen. J. C. P. DINGEN, DIE NIET IEDEREEN WEET. III. IETS UIT DEN KALENDER. In den kalender voor 1910 leest men do opgaaf: Guldengetal 11; Epacta XIX; Zonnecirkel 15; Romeinsche In dictie 8; Zondagsletter B. Het zijn aanwijzingen met behulp waarvan men den kalender samen stelt.. Hieronder volgt do beteokenis van elk der termen: Guldengetal, ook „maancir- kel" genoemd: Om de 19 jaren vallen do schijngestalten van dö maan deizelfde tijdstippen van hot jaar. Met behulp van dit Guldengetal kan men dus de data der schijngestalten van de maan bepalen. Is hot Guldengetal 1, don volt de Nieuwe maan op 1 Januari. Is het Guldengetal 11, als in 1910, dan valt Nieuwe maan op den llden Januari. Het Guldengetal kan men vinden op de volgende manier. Het jaartal wordt met 1 vermeerderd en d/oze som door 19 gedeeld. De rest die dan overblijft geeft 'tGuldeugetal aan. Bv. voor 1910: 1910 -j- 1= 1911. 1911 19 geeft tot rast 11. Het Guldeugotal is dus 11, ge lijk boven reeds werd meegedeeld. Epacta, ook genoemd de „bijge voegde dagen" is eveneens een getal, dat betrekking heeft op den maan stand. Do sterrekundigo E. geeft op een onnauwkeurige manier aan, wanneer het Ndeuwo maan is. Men gaat daarbij van de onjnlste onderstelling uit. dat de baan van de maan een gelijkvormige is, en neemt dan als omloopstijd voor dit hemel lichaam 29,53 dag. Het tijdsverschil tusschen de laat ste Nieuwe maan in een jaar en Ou dejaarsdag is de sterrenkundige E. voor het volgend jaar. De epacta voor 1910 is 19. Daar nu volgens de boven bedoelde onderstelling de nie maan na 29,53 dag terugkomt, moet er ook 29,53 dag verLoopen tusschen de laatste Nieuwe maan in het oude jaair en de eerste in het Nieuwe jaar. In 1909 waren er reeds 19 dagen van die 29,53 dag om, dus moeten er in Januari 1910 nog 29.53 dag 19 da gen ol 10.53 dag vcrloopon voor de Nieuwe maan verschijnt, dus op 11 Januari 12 uuir 43 1/3 minuut. Zonnecirkel: Wanneer het jaar precies uit 52 weken bestond, zou elk jaar met denzelfden dag beginnen. Waren er geen schrikkeljaren, dan zou elk jaar beslaan uit 52 weken en één dag. Was dat het geval, dan zou de eerste Januari steeds één dag op schuiven. B.v. in 1909 is -de 1ste Ja nuari gevallen op een Vrijdag in 1910 op ecn~ Zaterdagin 1911 op een Zon dag in 1912 op een Maan 'agdoch in 1913 niet op een Dinsdag, doch op een Woensdag, daar 1912 een schrik keljaar is en dus één dag langer duurt Daardoor komen de datums niet om de 7 Jaren op dezelfde dagen terug, doch om de 7 maal 4 of 28 jaren. Do zonnecirkel nu wijst aan, hoeveel jaren er verloopen zijn van die 28. Voor 1910 la de zonnecirkel 15. Men berekent dit getal door het jaartal met 9 te vermeerdetfen en deze som door 28 te deelen. De rest wijst don het getal van den zonnecirkel aan. Voor 1910 is die berekening 1910 plus 9 is 1919 1919 28 geeft 15 tot rest De zonnecirkel voor 1910 is dus 15, gelijk reeds is meegedeeld. De zonnecirkel bozigt men voorna melijk in verband mot de Zondagslet ter. Zondagsletter: Voordo bepa ling van de Zondagsletter noemt men de dagen van 1 tot en met 7 Januari met de letters A tot G. De Zondags letter nu is de letter die overeenkomt met den Zondag. Zoo viel de eerste Zondag ih 1910 op 2 Januari. Noemt men 1 Januari A, dan duldt men 2 Januari dus aan met B. Do Zondags letter voor 1910 i3 dan ook B. Romeinsche indictie: Zij is een soort Romeinsche tijdrekening, die van de 4de eeuw na Chr. tot in de Middeleeuwen werd gebruikt Oor spronkelijk was zij bij de Romeinen een tijdvak van 15 jaar, gedurende welk tijdsverloop do belastingen op dcnzelfden voet gelieven werden. Men vindt de Romeinsche indictie door 't jaartal met 3 to vermeerderen en die som door 15 le deelen. De rest geeft dan de indictie. Krijgt men 0 tot rest, dan is men in het 15de jaar der indictie. Voor 1910 geeft deze reke ning 1910 plus 3 is 1913191315 geeft 8 tot re3t. De Romeinsche indic tie voor 1910 is dus 8. Bmtenlandscb Overzicht 't Gaat in sommige landen vreemd toe i Gisteren wezen we al op don ZONDERLINGEN TOESTAND IN TURKIJE en dit kunnen we nu nog wel eens dunnetjes overdoen, 't Blijkt thans, dat men daar in 't land van de halve inaan nog altijd zonder grootvizier is. Wel solliciteert Ilakki bey naar dit eerebaantje, maar aangenomen is hij uog niet. „De onderhandelingen du ren voort", aldus luiden de berich ten. Onderhandelingen. Natuurlijk denkt ge. dat die gevoerd worden met 't hoofd van den constitutionee- len staat, dat Is Z. M. den Sultan. Mis Ilakki bey is aan t bedisselen met.... „Comité van Eenheid en Voor. uitgang", de bekende organisatie der Jong-Turken. Vreemde toestanden 1 't- Eigenaardige is, dat de aanslaan de grootvizier aan 't Comité verscliii- de eischen gaat stellen. Een der hoofdvoorwaarden is, dat het Comité formeel zal beloven gedurende een be paalden termijn de regeering niet te interpelleeren over quaesties, die den groot-vizier of het kabinet in ongele genheid zouden kunnen brengen. Ook al nemen de Comité-leden dit aan, Hakki bey komt toch niet vast te zitten op 't regeeriogskussen. Z'n voorganger ïs gevallen door eigen aardige kuiperijen, die door hetzelf de Comité bewerkt werden. Wanneer de nieuwe groot-vizier in ongenade valt, dun zullen de Comité leden wel een raiddel weien, om hem weg te jagen. Turkije is een constitutioneel gere geerd land IN GRIEKENLAND treft men dezelfde eigenaardige toe standen aan. Daar heeft de GrieUscbe militaire bond bij vernieuwing 't bewijs gele verd, dat niot dc regeering, maar.... de boud de lakens uitdeelt. Dezer, da gen begaf zich een deputatie uit den bond naar het ministerie om te eischen dat de minister van binnenlandsche zaken zou aftreden, omdat deze bij het verieeaeu van concessies voor mij nen op het eiland Sccifos, den raad van den bond in don wind had gesla gen. Het ministerie was natuurlijk niet geneigd den oisch in te willigen, maar durfdu dien blijkbaar evenmin afwij zen, en besloot dus in zijn geheel heen te gaan. Dit werd dadelijk aan den koning meegedeeld, maar doze wist *het. ministerie over tc halen op zijn besluit tot aftreding terug te komen en alleen den minister van binnen landsche zaken op te offeren. Wanneer het ultimatum van den bond niet ware aangenomen, zoo wordt uit Athene aan de New-York Herald bericht, dan zou de militaf bond de Kamer met geweld uiteen hebben gedreven, den staat van be leg hebben afgekondigd en zelf een „cabinet d'affaires" hebben benoemd, dat het pr-ogram van den bond Ion uitvoer zou loggen. Hierbij heeft de bond 't evenwel niet gelaten. Toen gebleken was, dat de Kamer onmogelijk alle wetsvoor stellen, die de bond aangenomen wil zien, voor Kerstmis (Grieksch-Ortho- dox) kan hebben afgehandeld, bepaal de hij, dat de zittingen van dc Kamer moesten voortduren tot Nieuwjaar ©u het Kerstreces dus zou vervallen. De leden vonden dit niot aangenaam, ir er bleef hun niets anders over dan te gehoorzamen. In Griekenland Js "*t blijkbaar dus nég erger dan ln Turkije. OP KRETA gaat 't ook vreemd. De Kretensers laten niets onbe proefd om den Turken zoo duidelijk mogelijk te toonon, dat zij zich niet bekommeren om de eerste rechten van Turkiie en zich niet in het minst storen aan Turksche protesten. Nu heeft het parlement van de eilandbe woners n.L do regeering gemachLigd om alle Grieksche wetten, die zij voor Kreta nuttig acht, bij dekreet Ln te voeren. Dus weder ©en uitdaging I En de mogendheden zeggen maar de tijd van don rechtstoestand van Kreta te regelen is o. i. nog niet ge komen. Wanneer dan wel t Zonderlinge toestanden hoersohen er ook bij DE RUSSISCHE POLITIE en bij de terroristen. Petroff, dc moordenaar van den Pc- tersburgschen chef der geheime poli tie, heeft nog niet voor den krijgsraad terecht gestaan. Er is dus nog niet ge bleken, welke beweegredenen hij luid voor het plegen van de misdaad. Uit Parijs heeft nu ©venwel de ge wezen poütie-amblenaar Bakaï een brief gezonden aan d© „Nowoje W rem ja"; waarin hij mededeelt, dat Petroff den moord heeft bedreven op last van het terroristisch comité, dat zijn leden thans veroorlooft oogen- schijnlijk met de geheime politie mede te werken, teneinde de ambtenaren dan in de val te lokken en te dooden, waardoor de politie gedesorganiseerd zou worden, zoodat de revolulJonnai- ren gemakkelijker hunnen slag zul len kunnen slaan. 't Zonderlinge is, dat de geheime politie onder de terroristen spion- neert om deze te bestrijden en dat de terroristen precies hetzelfde doen met de geheime politie. Waar blijven do scheidingslijnen DE ONTEVREDEN FINNEN doen ook van zich spreken. Uit Hel- singfors wordt bericht, dut men een wijdvertakt complot van Finnen ont dekt heeft niet oen voorraad gewe ren en munltte, die binnengesmok keld is in kisten, welke meubelen heetten te bevatten. Drie duizend jachtgeweren en nagenoeg ©en mil- Jioen patronen zijn in beslag geno men. De berichtgever meldt, dat. er geen vermoeden bestaat, dat de Rus sische poiiti© het koraplot gesmeed heeft. Men veronderstelt eerder, dat het 't werk is van Finsche revolution- nniren, die de Finnen zelf voor de ©rgsle vijanden van het land houden. Een paar nachten geleden is er be proefd op de lijn Helsingfors—-Peters- burg een trein te laten ontsporen, waarom de lijn sedert door een ster ke soldateninucht bewaakt wordt. IN 'T VERRE OOSTEN dreigen t\pk reeds laiig moeilijkhe den. ln de Japatische pers maakt liet. vraagstuk der annexatie van Korea een belangrijk onderwerp van bespre, king uit. Dat het eenmaal tot annexatie zal komen en wel in een niet verre toe komst, wordt zeer waarschijnlijk ge acht, maar op het oogenblik wil de Japansche regeering nog vasthouden aan de door prins Ito, als resident- geuoraal te Seoel, gevolgd© politiek. Tooneu de Koreanen zich bereid om Japan in d© gelegenheid le stellen de hulpbronnen van het land te ont wikkelen en Korea tot een waardevol- len bondgenoot te maken, dan zon de aanhechting voor onbepaalden tijd worden uitgesteld. Anders zou dit hot ©enige zijn, wat Japan te doen zou overblijven. Een ander© quaestie, die de aan dacht vraagt, is de voorgenomen openstelling van Port-Arthur als vrij haven. Reuters vertegenwoordiger ie Tokio vernam uit goed© bron, dal aun dit voornemen eerlang uitvoering zal worden gegeven. Het ligt in de bedo©- ling van Port-Arthur zoowel een plaats van ontspanning als een hun- delscentrum le maken. Een der groot st© voordöelen van d© haven is, dat ztj in dan winter ijs-vrij is, hetgeen noch van Dairen, noch van Nioetsj- wang, de naastbijgei.tgan havens in de golf van Petsjlli, kan worden ge zegd. Zullen China en Rusland blijven zwijgen bij deze politiek van de Ja panners Tusschen japan en Amerika dreigen ook verwikkelingen. De nletf- we Japansche gezant te Washington zou de opdracht hebben ontvangen, om de opzegging van het Jnpansch- Arncrikaansch handelsverdrag voor den len Juli 1911 te erlangen, daar Ja pan, ovenals andere natiën, aan spraak meent te mogen maken op eon behandeling op den voet der meest be gunstigde natie. Ook zou de gezant moeten trachten een© wijziging te be komen van het verdrag met do Ver- eenigde Staten van 1908. opdat de landverhuizers uit Japan op gelijken voet zuilen worden behandeld als dio uit andere landen. Men is te Washington overtuigd, dat do westelijk© Staten van laatstbe doelde wüziging niets willen woteu en de geheele arbeidersbevolking van de Vereenigde Staten daarbij achter zich. zullen hebben. Van 4e Residentie en baar bewoners, XXXVII. Nude wijzer van tijd zoo langzaam aan de 12 nadert en het uur aan staand© la, waarop oud eu nieuw ineenvloeien, we een levensvak moo- ten afsluiten ©n tevens een nieuw l»e- ginuen, zijn we geneigd een blik vooruit, maar ook ©en achter ons U werpen. De eerste om te vermoeden wat ons te wachten staat, den weg te bepalen waarlangs we voortaan wil len gaap d© tweedo doel gebeurt© nissen aanschouwen, die het ufgeloo. pen jaar ons brachtveel wat t reu rig, maar ook veel, dat vroolijk stemt. Van het Binnenhof valt weinig b© langrijks te vermeldeu ©en jaar van periodieke aftreding is nooit ©en van de vruchtbaarste op wetgevend g©. bied en 1909 onderscheidde zich in dat opzicht ln niets van zijn voorgan- gers. Oude gezichten verdwenen uit de Kamer, nieuwe kwamen ei' binnen, de partij-verhoudingen veranderden, maar d© inwendige gang van zaken bleef als hij was, het rad van Staat draait even-slroef als te voren. Het jongste bogrootingsdebnt geleek zijn voorgangers veel praten ©n weinig doen was ook thans het devies en slechte enkele voorvallen zullen na jaren nog genoemd worden als in dit jaar gebeurd. Hiertoe behooren liet voorstel-. Troelstra tot liet instellen van een a parlementaire enquête in de onver kwikkelijke lintjes-zaak, een enquête, gericht togon een oud-minister on als zoodanig reeds zonder kracht im mers de meeste personen, die voor de eventueel in te stellen commissie zou den moeten verschijnen, zullen zicli van untwoorden kimnon onthouden, daar uau ambtenaren het goven van inlichtingen wegens landsbelang ver boden kan worden het feit, dat de Kamer korzelig wend door ©en ge- keuvelden woordenstroom van minis ter Heemskerk, die ten slotte ging in- zien, dot ©en te veel aan humor zelfj d© meest ernstig© vraag schade kan doen eu het konnsch© voorval, dat de begroeting niet vóór Kerstmis er ge heel door kwam. Ds. Roossingh en de predikant te Nickert© zullen nog langen tijd eer volle plaatsen innemen in de onge schreven Kamer-anualen. Het steeds onvoltallig zijn van d© avondvergaderingen heeft zich wel ge wroken de wegloopers moeten l»ot zich zelf wijten, dat hun Kerstvaean- tiö ©en paar dagen luier begint dun gewoonlijk. Op gemeentelijk gebied werden voor een Grondbed-ijf eu een Inkom stenbelasting de grondslagen gelegd, en al zal ©r nog heel wat gedaan, en ook niet gedaan moeten worden, vóór dat beide in werkmg treden, deze twee passen naai- d© toekomst maken c 1909 tot een jaar, waarin de gemeente zaken opschoten, zij het niet zoo hard als wenschelijk was. Slaat door deze zware gewichten van het goede de balans diep naai één zijde door, we moeten op de an dere schaal een tegenwicht leggen van zulke afmetingen, dut een even wichtstand gunstig zal zijn: het aan- Naar het Engelsch van GUY BÜOTHBY. 5) Toen, wat d-chter bij mij komend, ging hij fluisterend achter zijn hand voort Ik verspreid literatuur over de wereld. Denk daaraan, jongmensch Stel u nu de verantwoordelijkheid voor, die op mijn schouders rust. Er zijn sommigen, die zooveel niet kun nen dragen zij gaan drinken, waar door zij vol schande worden wegge stuurd en spoedig zijn zij geheel on bekend. Als u niet verbondon is aan de Pers, mag ik u vragen, welk beroep u dan uitoefent vroeg ik eenigszins verlegen, want ik kon heelcmaal niet uit zooveel raadselachtigs wijs wor den. Mijnheer, ik heb u al gezegd, dat het mijn taak. in het leven is de let terkunde over de geheele wereld t© verspreiden, antwoordde het manne tje, terwijl hij zijn armen over el kaar sloeg en mij aanstaarde alsof hij bereid was zijn beroep tegen iedereen te verdedigen, liet koste wat het wilde. Toen Uet hij zijn stem liii- na tot gefluister dalen, kwam een stap naderbij en zei, ik zal u in ver trouwen zeggen, dat ik kruisbanden adresseer voor de uitgeversmaat schappij, died© „Truth of the World" uitgeeft. U mag hot gelooven of niot, maar wij verzeilde» vvel tien duizend exemplaren per mensem, hetgeen, u weet dat zeker niet, de Latijnsch© uitdrukking is voor per maand, mijn vriend, eu de firma vertrouwt mij dit hoogst verantwoordelijk werk toe. Denk daar eeus goed over na. Ik, Oc- tavus Garridge, eenmaal ontslagen door een dweepzieken ijzerkooper op een laaghartig© beschuldiging van gewone dronkenschap, word door het Lot uitverkoren om Licht te brengen bij de onwetenden, beschaving bij de onbeschaafden, en onuitsprekelijk ge luk bij de mensehheid 'n 't algemeen O het is prachtig. Het is meer dan dat het is kolossaal Hij deed ©en stap achteruit en keek mij aan als wilde hij zeggen „nu, wal. denk je daar wel van, jonge En ik denk, dat l:et nu niet meer noodig zal zijn, dal ge op stoepen 6laapl, of honger lijdt. Beste heer, ik behoor tot hot huis Rowtou. antwoordde hij, op den zelfden toon waarop de Romeinsche dictator waarschijnlijk geantwoord zal hebben „Ik ben Caesar". ik gebruik altijd een snede spek voor mijn ontbijt, niet veel, maar genoeg voor iemand die zaken heeft, met een kop cacao en ©en boterham 's Avonds nis ik mijn dagelijksche plichten ach ter den rug heb, soms een bokking of een paar bruin gebraden en sappige saucijsjes, en altijd een kop cacao mot twese sneden brood. Dan ga ik voor den haard zitten met een pijp, praat wat over de politiek of de maat schappelijke nieuwtjes van den dag, dan kruip ik precies om negen uur in mijn kooi, om in slaap te vallen met d© overtuiging, dat Mr. John Browne van Melbourne in Australië, Mr. Thomas Thompson van Victoria, Hong-Kong of Mr. William Williams van Shanghai, ©en zeehaven op de kust van China, door mijn toedoen hekend worden met den kolossaal grooten invloed van I.icht en Waar heid. Ik beschouw mijzelf als een ver breider der waarheid, ©n ik schaam mij niet dat te bekennen. Het is wer kelijk een edel beroep, en een, waarop velen trotseh zouden zijn. Omdat ik nu geheel overtuigd v „dat hij, om een platte uitdrukking te gebruiken, niot richtig was in zijn bovenkamer", gaf ik hem toe, dat het vvorkclijk ©en edel beroep was, ©n dat hij wel roden had voldaan te zijn over zijn werk. Intusschen werd ik ver moeid van het slaan, en was op liet punt afscheid van hom te nemen, toen hij mij tegenhield. Waar slaapt u vannacht vroeg hij. Als u 't niet. weet, dan zou »k misschien in staat zijn u te helpen. De ©ene beschaafde man moet den oude ren helpen. Dat is altijd mijn stel regel geweest. Ik weet natuurlijk niet, waar ik slapen zal, antwoordde ik somber, terwijl ilc naai- den donkeren hemel keek. Wat moer zegt. ik J>egin een gevoel te krijgen, of mij dat niet veel scholen kan een of andere portiek, waar ik beschut!ing kan vinden, denk ik. Het doet er niet veel toe waar, als je heelemaal ten eind© raad bent. Jonkman, zoo moet je niet pra ten, antwoordde mijn metgezel ern stig. Een jongeling van uw leeftijd en opvoeding zou zich zoo laten ter neerslaan Kijk naar mij, mijnheer, kijk mij maar eens goed aan Bij die woorden zotte hij zijn borst op eu wierp zijn schouders achteruit Ik heb ook den strijd gekend, en zie nu waarheen hij mij gebracht heeft. Onze oudste firmant zei nog verleden Donderdag tot mij „Garrid ge,', zei hij, „je bent van onschatbare waarde werkelijk onschatbaar". Neem dat goed in u op, dat hij wer kelijk di© woorden gebruikte. Als ant woord zei ik hem, dat ik geen hooger loftuiting begeerde. Maai- dat wilde ik nu eigenlijk niet zeggen. Luister nu als.'t u blieft eens goed naar het geen ik u nu zal zeggen. Do inlichting, die ik u nu zal geven, kan u moge lijk van dienst zijn. Omdat hij blijkbaar even arm was als ik, begreep ik niet, wat hij mij te vertellen kon hebben, dat mij zou kunnen helpen. Maar omdat liet niet erger met mij kon worden dan het op dat oogenblik was, liet Ik hem zijn gang gaan, eu verzekerde hem, dat ik graag zou luisteren naar hetgeen hij in1j te zeggen had. In uw omzwervingen hier in deze groote stad heeft u zekex Wapping wel eens bezocht Ik autwoordde, dat ik daarvan wel eens gehoord had, maar dat ik nooit het genoegen had gehad er mee ken nis te maken. Ik wist echter, dat het op een of andere inanior in verband stond tot d© dokken en tot de scheep vaart, maar dat was ook ongeveer alles. Mijn metgezel scheen er echter wat ernstiger over to willen spreken. Geen samenzweerder, die den val van een .monarchie liosprak, had indruk wekkender kunnen doen dan hij op dit oogenblik. Evenals een poosje te voren, kwam hij op zijn teenen en met zijn vinger op de lippen naar mij toe. Ga zoo spoedig mogelijk naar Wapping, zei hij, anders zoudt ge misschien te laat komen. Vraag den weg naar Pounoet Street. Daar is aan het andere eind (fin gebouw, dat vroeger een kapel was Aan den linkerkant als u d© straat ingaat is een lange steenen muur, u moet met den rug daar tegon aan gaan staan eu uw beurt afwachten Dat is de gewoonte, mijnheer, de gewoonte Mijn beurt, waarvoor 1 vroeg ik. De honger «n de koud© hadden mij zeker wat verstompt, ik begreep ten minste heelemaal niet, wat hij toch eigenlijk meende. Wei, natuurlijk om in de kapel te komen, antwoordde hij. Het is de Zending van de Helpende Hand zoo wordt dat genoemd eu zij geven u een kop warme koffie en een stuk brood mot liet recht, daar ilea nacht door le brengen. Het is niet voel, maar het is beier dan een toch tig© stoep, jonge man, deze verzeke ring van Oc tav lus Garridge mag ie gerust voor waar aannemen. Ik had geen reden aan zijn woor den te twijfelen, en om dat alles to verkiezen zou zijn boven een nacht zooals do laatste, besloot ik onver wijld den weg in te slaan naar Wap ping. om mijn geluk te beproeven. Ik bedankte hem van ganscher har te voor dez© inlichtingen ©a maakte mij klaar om mijn reis te beginnen. (Wordt vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1910 | | pagina 5