NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
27e Jaargang. No. 8178.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
MAANDAG 21 FEBRUARI 1910. A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN AD VERTENTIËN:
v„r Ha3ripm PER DRIE MAANDEN: Van 1—5 re8e's 50 Cts.: iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem J *-M Haarlem van 1—5 regels 1.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per reeeL
Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd Is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente).. Advertentifin van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
Franco per post door Nederland1.65 <&£- 1M K «T JifcNS) 50 Cts. voor 3 plaatslngtn k contant 6 8 P g'
Afzonderlijke nummers0.02M V ^Tm. n t t r-n
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem037)4 J/%Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post 0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM.Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
DINSDAG 22 FEBRUARI.
Groote Kerk: Orgelbespeling 1—2
Soc. Vercenigin#: Bachconcert, 8
uur.
Sint Bavo: Cursus In de Katholieke
goloofs- en zedenleer.
Stadsnieuws
ZANG EN VRIENDSCHAP'fl 80-
JARIG BESTAAN.
In het Tweede Blad vindt men uit
voerige meedeelingen over hot fèest
van Zang en Vriendschap.
Omtrent den feestavond, die
meer intiem karakter droeg, zij nog
gemeld:
Dr. G. E. A. Broeso van Groenou
opende de bijeenkomst, die gehouden
werd in de conversatiezalen van do
Soc. Vereeniging, waarna de feest
commissie, bestaande uit de heeren
3. W. Daudey, J. Loomans, H. W.
Braun, E. Hoefman en J. A. M.
Blansert de leiding kreeg.
Het was een aangename avond,
'dank zij de medewerking van velen.
We gaven In het Tweede blad een
uittreksel uit het feestgedicht van een
der werkende leden. De heeren H.
Kerthoff on C. H Kruymel kwamen
mede met feestgedicliten. Dat van
den heer Kruymel was een zeer uit
voerig vers, waarin de lotgevallen
van de vereeniging bezongen wer
den. Verschillende liederen waren
Ingelascht, die door de leden werden
meegezongen. Er werd menigmaal
braaf gelachen bij de herinnering
aau gebeurtenissen uit vroeger tijd.
liet vors van den hear Korkhoff gold
„Do held van Spaarue no 8", eten
heer W illem Robert. Dit geostigo vers
viel mede zeer in den smaak.
Verder hielden de goochelaar Lion
en con tombola de aanwezigen gezel-
lig bezig. t. Behoeft wel geen betoog
dat verscheiden leden een zang
nummer ten beste gaven.
VOORUITGANG.
De harmonie-muziek-vereeuiging
„Vooruitgang" gaf Zaterdagavond
een uitvoering in de Kleine Vereeni
ging, die ten genoege was van het pu
bliek, dat de zaal tamelijk vulde. Wat
het gezelschap onder leiding van zijn
directeur, den heer F. J. Hariot, ten
gehoore bracht, was vrij verdienste
lijk, vooral wanneer we in aanmer
king nemen, dat deze sympathieke
vereenieïng nog niet lang bestaat en
het aantal werkende leden nog niet
grooter is dan vijf-en-twintig. Naar
verluidt heerscht er onder do leden
veel animo, en wordt er flink go-
oefend, wat natuurlijk de eenige ma
nier is, om iets goeds voort te bren
gen.
Hel duo Van Mussclier luid op zich
genomen voor de opvroolijlting van
het publiek te zorgen met hun komi
sche coupletten en vooral „do bed roef-
de recruut" guf aanleiding tot veel
lachen.
Een baJ, onder leiding van den heer
II. U. Dreyt-r, besloot den avond.
Een arrestatie.
Zondagavond ongeveer pogen uur
werd door de politie in de Pcuze-
laarsteeg een vechtersbaas gearres
teerd, die zon gevallen was, dat het
bloed hem over het gelaat liep. Voor
do overbrenging naar het politie
bureau waren verscheidene agenten,
onder aanvoering van een inspecteur
nooilig. Deze moesten om zich het pu
bliek vnn het lijf te houden, soms
van de sabel gebruik maken.
BROEDERSCHAP VAN DE COMMIE
ZEN DER HOLLANDSCHE SPOOR.
Men schrijft ons:
Hier tor stede is door de Broederschap
van Commiezen der Hollandscho
Spoor do eersto jaarvergadering ge
houden.
Even elf uur opende de voorzitter,
de heer J. A. Koch van Amsterdam,
de goed bezochte vergadering. Uit
het jaarverslag bleek, dat het. aantal
leden reeds tot 551 was gestegen (55
pet. dezer categorie van spoorweg
ambtenaren). Ook werd bijzondero
melding gemaakt van het laatste suc
ces der Broederschap bij de Jongstle
den gehouden verkiezing van groep»-
vertegenwoordigers, waarbij al haar
©andldaten in eens gekozen werden.
Het batig saldo van de rekening over
1909 beliep 270.72. De begrootang
voor 1910 werd goedgekeurd met een
raming van pl.m. 1500 Inkomsten.
Gekozen werden tot le secretaris de
heer J. P. Gaarlandt, van Amster
dam, tot 2e secretaris de heer M. Au
gustijn, van Amsterdam, en tot gewo
ne bestuursleden de beer M. P. Tints
van Rotterdam en de heer J. Kries te
Enkhuizen. Daarna werden de vol
gende heeren ook bij acclamatie ge
kozen in de commissie tot nazien der
rekening. A. T. W. Koltrop, C. van
Donselaar en J. Stokvis, allen te Am
sterdam.
Als plaats waar de volgende verga
dering zal plaats hebben en wel na
het verschijnen van do nieuwe bepa-
PLUIMVEETENTOONSTELLING.
Gisterenavond werd te Leiden een
pluimvee ten toonstelling gehouden.
Prijzen werden o.m. behaald door on
ze stadgenooten de heeren L. van den-
Post, voor den fra&isten Andaluaièr
haan of hen en W. Vehmeyer, voor
den besten Hamburger zilverlaken
baan of hen.
In de Jury had o.m. zitting de
heer G H. Stouten te Haarlem.
Raad van beroep.
Bij Koninklijk besluit van 18 Fe
bruari is aan rnr. B. Baron Mackay,
op zijn verzoek, met Ingang van 1 Mei
1910, eervol ontslag verleend uit zijne
betrekking van griffier bij den raad
van beroep (ongevallenverzekering) te
Haarlem.-
In de komische af deeling met zang
werd de 1ste prijs behaald door den
heer J. W. van Leeuwen, de 2e door
den hear H. A. van Mu9scher, de 3e
door mevr. G. van Muascher-Jonge-
weerd. allen te Haarlem.
Den heer J. W. van Leeuwen werd
ook de publieksprijs toegekend.
De prijzen bestonden uit medailles.
GEBOUW „VOORUITGANG."
In de laatst gehouden vergadering
tot exploitatie van het eigen gebouw
„Vooruitgang", werd in de vacature
Joosten gekozen de heer Dijksterhuis.
De heer Joosten zog zich genood
zaakt te bedanken wegens drukke
werkzaamheden.
velddienstoefening. Deze oefening
had voornamelijk de praktische oplei
ding voor korporaal en sergeant ten
doel. De korporaal J. H. Droste, trad
op als commandant van een verken
ningspatrouille, die in opdracht had
den Z. O. rand van Spaamdam te
verkennen.
De tegenpartij werd gevormd door
een wielrijderspatrouille onder den
korporaal Bake. De oefening slaag
de naar wensch.
Heden Maandag wordt voor de le
den in een lokaal der H. B. S. met
5-J. c. door den eergeant-majoor-in-
structeur Budel een bespreking ge
houden over de op Zondag 6 Febr. in
vereeniging met Volksweerbaarheid
gehouden velddienstoefening.
WAAR IS DE „PRINS WILLEM II"?
We geven hierboven een schets
kaartje van den reisweg van het ver
miste stoomschip „Prins Willem II".
Het stoomschip „Prins Willem II"
verliet 21 Januari Amsterdam en pas
seerde 23 Januari Ouessant 's middags
om half 12. Na dien tijd is er niets
meer van het stoomschip vernomen,
Na het pusseeren van Ouessant kwam
het schip in de Golf van Biscaye, die
bekend staat als zeer gevaarlijk en
daarom wel het mntrozcnKerkhof
wordt genoemd.
De route van do „Prins Willem II"
ligt evenwel meer naar het zuid-oos-
len, zooals op de kaart is te zien. De
eersie drie dagen na het passeeren
van Ouessant ontmoet men op deze
route nog vrij veel schepen, maar de
moeste vaartuigen wijken van dezen
koers af en houden meer op de kust
aan, omdat zij de havens in Frank
rijk, Spanje of Portugal aandoen, of
wel de reis naar do Mlddellandsche
Zee voortzetten.
Na drie dagen voorbij Ouessant ont
moet men bijna nooit meer andere
schepen. Het is een groote zeldzaam
heid, wanneer het wel geschiedt.
Was do „Prins Willem II" vergaan
tusschen Ouessant en do Azoren, don
was dat dus ongeveer tusschen 23—28
Januari geschied, dus ruim drie we
ken geleden. Groote knus was er aan,
dat andore schepen daarvan iets had
den bemerkt, of dat aan do kust wrak
hout of lading was aangespoeld. Tot
nog toe heeft men daar eyemvel niets
van vernomen.
De kans, dat het stoomschip dus
eerst defect is geraakt (of vergaan
na het passcereu van de eilanden, ls
dus grooi. Om op die onmetelijke wa
terplas het verloren schip te zoeken,
is gee n gemak kei ijk werk.
Van de Azoren of Vlaanische eilan
den tot Paramaribo heeft de „Prins
Willem II" 12 tot 13 dagen te varen.
Wanneer het stoomschip midden
In den Atlantischen Oceaan een de-
fect heeft gekregen, zoo dat zijn ma
chines niet meer kunnen werken, kan
het zeer lang duren, alvorens het zei
lende, of liever drijvende, een haven
bereikt.
Do kans, om ln deze streek een
schip te ontmoeten, is gering. Mis
schien echter, dat het aan de uitgaan
de schepen gelukt het vermiste
schip te vindon.
De vrangleeken duidt aan, naar
welke streek do „Prins Willem II"
afgedreven zou kunnen zijn.
Aan boord zijn een 50 personen.
Do passagierslijst van het stoom
schip „Prins Willem II," gezagvoer
der J. W. van Slooten, is als volgt: E.
Reichel, W. N. Sevenocks en echtg.,
R. C. Tyson, S. D. F. Th. Bout, N. J.
Bijl, echtg. on 3 kinderen, F. Stempel,
II. Horclmaun, R. Radebach, A. van
Kregten, F. Vogler. De bemanning
van het schip bestaat uit 36 A 38 kop
pen.
Naar we vernamen kwam het
schip een paar uur te laat uit Am
sterdam te IJmuiden aan. Men ver
moedt, dat de Willem II toen averij
aan de machines had.
Het „Hbld." schreef heden nog:
Er loopen heel wat geruchten over
een wederv inden of gepasseerd zijn
van de Prins Willem II van den W.-
Indischen Maildienst. We hebben
aan tal van adressen, waar men liet
weten kon, inlichtingen gevraagd,
doch geen bevestiging er van kunnen
verkrijgen.
Een gerucht, als zou het schip door
een Spaansch vaartuig zijn waarge
nomen, dient nog bevestigd te wor
den.
(Men zie verder tweede pagina).
Lingen voor het personeel, werd aan
gewezen te Hilversum..
Besloten werd onder meer de Ko
ninklijke goedkeuring der Statuten
aan to vragen.
Technische V r 1 e ndenkrlng.
Dezer dagen zal de heer Carol J. A.
Begeer vcor den Technischen Vrien
denkring alhier een lezing houden
over Edolsmeed-kunst".
De Kampioen.
Deze week geeft de Haarlemsche
Sportvereeniging „Do Kampioen"
haar 5do jaarlijkscho uitvoering, met
medewerking van het duo Voget en
hot gemengd dubbel kwartet „Con A
More".
S. D. A. P.
Dezer dagen vergadert de afdeellng
Haarlem der 8. D. A. P. De agenda
vermeldt o.m. candidoatstelling Par
tijbestuur, benoeming afgevaardig
den naar de vergadering voor Staats-
pemsionneortng en bespreking van 't
internationaal congres.
De hoer W. II. Vliegen houdt deze
week voor de Haarlemsche afdeellng
een voordracht over „Hervorming en
Revolutie."
VOORDRACHTENWEDSTRIJD.
Door de le Zaandam bestaande ver
eeniging tot bevordering der uiterlij
ke welsprekendheid ls een voor
drachten wedstrijd uitgeschreven, die
gisteren gehouden werd.
GRONDWERKERSVEREEiNIGING.
De Haarlemsche Grondwerltersver-
eeniging heeft besloten, een schrijven
te richten aan de patroonsvereeni-
gLng, den aauneniersbond en nLet
aangesloten werkgevers hier ter ste
de, waarin verzocht wordt, het mi
nimum loontarief van 20 cts. per urn-
te willen brengen op 25 cts. per urn
en voldoende schaftlokalitelten en
privaten op het werk aan te laten
brongen, voor zoover deze nog niet
aanwezig zijn.
KONINKL. NEDERL. WEERBAAR-
IIEIDS-V EREENIGING
Zaterdagmiddag om 2 uur werden
de leden der Haarlemsche afdeeling
verzameld tot het houden van een
Nieuwe vereeniging.
Hier ter stede Ls opgericht de „Ver
eeniging tot wetenschappelijk onder
zoek van de vragen van onzen tijd".
De vereeniging staat onder geestelij
ke leiding van Dr. A. II. de llo.rtog te
Heemstede beroepen predikant bij de
Ned. Herv. Gem. alhier.
J u b 11
Heden herdacht de heer C, Bus
king, ploegbaas in do afd. draaierij
uan de Centrale Werkplaats der II.
IJ. S. M., den dag, waarop hij vóór
40 jaar bii de Maatschappij ln dienst
trad. Namens het pers--n eel van
do afdeeling draaierij werd den Jubi
laris een fraaie gaskroon aangebo
den.
Militaire Zaken.
Door den Minister van Oorlog is bé*
paald, dat voor de lichting 1910 van
het aandeel door de provincie Noord-
Holland te leveren bij het 10e regi
ment infanterie zullen worden inge
deeld bij de bataljons in garnizoen te
Haarlem bij de voorjaarsploeg 80. bij
de viermaanders 90 eD bij de najaars-
ploeg 85 lotelingen.
HET TÖÖNEEL
„ALS DE JONGE WIJN BLOEIT",
DOOR
DE „ROTTERDAMMERS".
„Als de jonge wijn bloeit" is hel
werk van een oud man.
Want Rjörnson, do zoon van een
Noorsch predikant, werd in 1832 ge
boren. Hij heefteen nuttig, werkzaam
en veelbewogen leven achter den rug.-
Tot tweemalen toe was hij directeur
van een schouwburg en meermalen
stond hij aan het hoofd van een dag
blad. Hij schreef dramatische gedich
ten, boorennovellen, tooneehverken
en stapels tijdschrift-artikelen. Beur
telings werd hij ln ztjn land gesmaad
en geëerd. Hij moest wegens rijn
denkbeelden zijn vaderland ontvluch
ten, maar kreeg in 1903 al, tijdens zijn
leven, een standbeeld; ln 1899 viel
hem de Nobelprijs ten deel Bekend
is hij ook als een fameus redenaar, en
ven die gave heeft hij gebruik ge
maakt om voor verbetering van het
lot der boeren in Noorwegen te plei
ten. maar ook om te propageeren voor
de nationale zelfstandigheid van zijn
vaderland. Enkele Jaren geleden heeft
hij dan ook een groote rol gespeeld in
de politieke gebeurtenissen, die de af
scheiding van Noorwegen van Zweden
voorbereidden.
Hij is een man van gezag en invloed
in zijn land. Hij ls een nationale fi
guur.
En van dezen dichter, journal's!,
staatsman, denker en hervormer is
bovengenoemd tooneelwerk afkom
stig,, terwijl men zich mogelijk ook
nog wel het tooneebatuk „Laboremus"
uit 1901 van hem herinneren zal.
Maar terwijl de Rotterdammers
zijn „Als de Jonge wijn bloeit" staan
te spelen, ligt de schrijver te stenen
en wordt Ieder oogenblik de tijding
van zijn dood verwacht.
Alvorens heen te gaan. heeft de
grijsaard zijn tijdgenooten eerst nog
eens willen toespreken, een les nala
ten uit zijn rijke ervaring. De oude
man heeft ze willen vermanen. Ver
draagzaamheid heeft hij willen predi
ken en ziin medemensehen, die ach
terblijven, willen voorhouden, dat
men elkander niet naar kleine uiter
lijkheden of gebreken moet beoordee-
len, maar dat men ook naar hot goe
de ln iemand moet zoeken En dau
zal er meer waardeering, geluk en
liefde bomen.
Zou deze les ln lever v jslieid van
dezen stervenden grijsaard nog iets
helpen We weten 't niet. Maar w e 1
weten we. dat er weinig kans op is,
dat de lessen uit dit stuk in Haarlem
eenige vruchten zullen afwerpen.
Want men heeft hem hier met begre
pen, den zin van zijn werk niet ge
voeld of gesnapt. De menschen lub
ben elkander vreemd zitten aankij
ken, op de meest ongelegen oogenblik-
ken gelachen, do schouders opge
haald en met de oogen zitten vragen
wat wil men nu van ons? Het Haar-
lemsch publiek in den schouwburg
was geheel zijn stuur en de klirs
kwijt.
En we eeven dadelijk toe. dal daar
ook wel eenige reden toe bestond. Do
titel van hel. stuk was voor velen J
een puzzle. „Als de jonge wijn
bloeit"Wat wilde Bj<'>rnson daar
mee zoo vroeg men. Wat was dat
vreemd Maar het stuk gaf toch zelf
de verklaring „dan gist de oude
En zoo was 't. Want Bjórnson had
willen ze""*n, dat als het jonge le
ven. het leven der jongeren bloeit
ln het eerste bedrijf ons weergegeven-
in een trits van jonge, jolige, levens
lustige meisjes dat het dan ook
gaat gisten ln de ouderen weerge
geven in Arvik en in dominee Huil,
goede veertigers. Voila. Meer niet.
Maar hiervan bemerkt men alleen
iets m het eerste bedrijf, want in <i«
andere actes gaat dit gegeven geheel
verloren in de levensdidactiek, dia
voor hem hoofdzaak is geweest. Hij
had dan ook best een anderen titel
kunnen kiezen, die do menschen min.
dor in de war zou hobben gebracht.
De beminnelijke grijsaard heeft de
vermoningj die hij in dc kunst vim
liet levensgeluk wilde ultdeelen, niet
met een boos gelaat willen geven. En
vandaar zeker, dut hij don vorm van
het blijspel heeft gekozen. Maar welk
oen blijspel I
Den inhoud er van vertellen, gaat
niet. Het zij dus genoeg te zeggen, dat
het ons in het gezin van de Arvik»
brengt, waar allerlei ongelukkige en
inaile huwelijken zijn gesloten twe«
dochters hebben een huwelijk aange
gaan, waar geen geluk in heerscht,
en meneer en mevrouw Arvik zelfzi n
