NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
27e Jaargang. No. 8251.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
VRIJDAG 20 MEI 1910 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERTENT1ËN:
per drie maanden: Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlemƒ1.20 Haarlem van 1—5 regels ƒ1.elke regel meer 0.20. Reclames 30 Cent per regel.
Voor de dorpen In den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente)«1-30 /Z>f AdvertentiCn van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
Franco per post door Nederland1.65 (WK JJ»;! ygl 50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant
êemusS Zondagsblad, 'vo'or Haarlem J 037M Rcdactie e" AtoinistraOe: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per post 0.4o Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Cosfer. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Teleioonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZES BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
Stadsnieuws
Ds komset van ilalley.
We kunnen nu veilig aannemen,
dat we door den komeelstuatir heenge-
kogeld zijn. Wanneer dut precies ge
beurd is, nebben de astronomen nog
niet verteld. En hoe long onze vaart
In den komeetstaartnevel heeft ge
duurd weten we ook al niet. Volgens
Amerikaansche sterrekunddgen, zou
*t zeven uur duren. Eén dezer Ame
rikanen zag den staart heel goed. De
lengte was 107 hemelgraden en de
grootste breedte een graad of zes.
Komeet-vrees is er nog wel geweest
gister en gisternacht.
De oud Sultan van Turkije heeft In
geen nachten geslapen. De man at
noch dronk. Nu ia hij weer wat tot
rust gekomen.
In het Zuiden van de Vereenigde
Staten waren de negers bang voor
de komeet, hetgeen bleek uJt druk
kerkbezoek en luidruchtige devotie.
En in Pennsylvanië waren
blanke mijnwerkers ook al niet ge
rust. Op Halley-dag weigerden zij in
de mijn af te dalen. „Moesten zij dan
toch omkomen door de giftige gassen
van den staart dan nog liever bov
ln de vrije lucht, dan onder in de
mijn!".
In den nacht van Woensdag op
Donderdag is te St. Cloud bij Parijs
de sterrekundige Baume Pluvinel in
een ballon opgestegen, om luchtmon
sters uit hoogere regionen te verza
melen, om uit die monsters de hoeda
nigheid van den kometennevel te leo-
iren kennen. Hij hoopte in zijn bal
lon 3000 M. boog te komen.
Te Marseille had een der bladen
«leh vergist en bekend gemaakt, dat
de komeet Woensdagnacht in de
Vroegte zou te zien zijn. En half Mar
seille is er voor opgebleven. Van de
komeet zag men natuurlijk geen
spoor.
Op de Nederlandsehe sterrenwach
ten te Leiden en te Utrecht heeft men
door betrokken lucht geen waarne
mingen kunnen doen. De magneet
naalden in het Meteorol. Instituut
wezen geen storingen aan.
Hieronder outleenen we het een en
ander aan een artikel van den heer
.Van Beukenslot in het Handelsblad
„Inmiddels is Ilalley avondster ge
worden, en is hiermede de tijd van
waarneming gekomen. Thans is het:
„nu of nooi: Althans voor liet gros
der nienschheid. Alleen de kinderen
zullen in 1985 en 1986 weer gelegen
heid hebben haar waar te nemen. De
ouderen daaientegen zien haar voor
het eerst en het laatst, terwijl onze
oudjes het zeldzame hemellichaam
voor de tweede en laatste maal kun
nen bewonderen.
Helaas, er zijn vele storende in
vloeden. Niet alleen is het 't licht de.r
volle maan, ook de lange avondsche
mering zal het kometenliclit min of
moer verflauwen. Deze schemering is
meer een meteorolgisch dan een astro
nomisch verschijnsel; vandaar wel
licht, dat de sterrekundigen alleen
geürrnd hebben over de maan, en den
eventueel zee? lichten Westerheniel
gedurende de avonduren over het
hoofd zagen, immers, gedurende liet
laatste gedeelte van Mei, Juni en Jie-
gin Juli is het niet zelden 's avonds
tien uur nog schemerend, ja, wordt
bet zelfs nu en dun zoo licht, dat al
leen de sterren van de eerste, tweede
en derde grootte zichtbaar zijn.
Wij allen herinneren ons nog le
vendig de abnormale schemering van
begin Juli 1908, toen men omstreeks
middernacht in staat was foto's te
maken; inden ijd is in „De Natuur"
een dergelijk nachtlandschop gepu
bliceerd. Dit nu was inderdaad iets
buitengewoons, waairop de astrono
men in den kometentijd niet behoe
ven te rekenen. Feit blijft het echter,
dat juist bij- anti-cyclonisch wind- en
weersysteem, m. a. w. btj een goed-
weer-periode en dat is toch voor de
komeetzoekers zeer wenschelijk in
dezen tijd van het jaar de Westerhe-
mel gedurende den vooravond, d. 1.
gedurende den tijd, waarin de komeet
,,te zien" is, zeer lichtend zal zijn.
Wij moeten juist tegen dat licht in
kijken, terwijl de volle maan ons in
den rug schijnt. Direct vallen de
soms zeer violette, ook wel gele, bij
vochtig weer roode lichtstralen van
het scbemerschijnsel ln ons oog,
waarvan het gevolg zal zijn, dat de
staart der komeet ten docle onzicht
baar wordt, terwijl de kern ons een
flauw-glorend sterretje toeschijnt, zoo
dat de indruk van de staartster op
den mensch niet groot zal wezen.
De Tijd voor Waarnemingen. Zoo-
dra de zou onder Is zoeke men do
komeet. Wel is waar zal het vinden
mogelijk kwartieren duren. Echter
kan het gebeuren, dat de komeet om
8 uur 30 min. b.v. te zien is, terwijl
zij na eenige minuten weer verdwijnt.
Immers, de schemering sterft niet,
zooals algemeen geloofd wordt, als 't
ware weg. Plotseling kan ze weer op
laaien, zoodat zij de komeet wederom
verdonkert; haar aan ons oog ont
trekt. Verder kan nu eenigen tijd
zich eeu nevelbank vormen, waar
achter de komeet schuil gaat, terwijl
bovendien de avondbewolking kan
toenemen. Niet zelden toch, vooral na
warme dogen met weinig luchtdruk-
verschil, ontstaan in ons land nacht-
onweders. Bij zonsondergang schijnt
echter de bewolking voor Amster
dam dunner en zeldzamer dan één of
twee uur daarna. Vandaar onze op
roep: „observeert direct na zonson
dergang den westelijken hemel." Hier
mee kan men hedenavond reeds be
ginnen, hoewel waarschijnlijk im
mers, de komeet staat nog te dicht bij
de zon nog niet veel van haar te
bespeuren zal zijn. Dan verwijdert
zij zich echter met reuzige snelheid,
zij gaat al later en later onder, zoo
dat zij steeds langer ls waar te ne
men. Echter zal haar helderheid af
nemen; voor het bloote oog zal zij in
ieder geval in de volgende maand
niet niee>r waarneembaar zijn."
Vanavond zal men bij onbewolkte
lucht de komeet misschien even kun
nen zien. Echter kan het zijn, dat de
komeetkern zelf reeds onder den ho
rizon is. Dan zal men echter den
staart kunnen zien. Maar het sterke
maanlicht werkt denkelijk zeer sto
rend.
Van avond gaat de zon te 7 min.
voor acht onder; de eerste scheme
ring eindigt 12 minuten later. De
maan komt op om 3 u. 54. De komeet
gaat 9 u. 23 min. onder den horizon.
Van even voor achten tot 9 uur 23
min. zou dus de komeet ln het noord
westen te zien kunnen zijn, om acht
uur waarschijnlijk het best, als de
bernel maar helder ia.
Fluit of hoorn.
Bijna dagelijks, o. a nog heden
morgen, wordt door de politie alhier
proces verbaal opgemaakt tegen den
lieer IJ., wonende te Bloemcndoal, of
diens chauffeur, wegens het gebrui
ken van een mechanische fluit als
waaischuwïugsteeken bij het rijden
met een auto door deze gemeente, in
strijd met artikel 9 der motorwet,
dat voorschrijft, dat als zoodanig ecu
hoorn moet worden gebezigd. De heer
IJ. beweert, dat die fluit als hoorn
kan worden beschouwd, en is niet
van plan deze voor een hoorn te ver
wisselen. De opgemaakte processen-
verbaal zijn aan de bevoegde autori
teit, in deze het kantongerecht, toege
zonden, dat in deze uitspraak zal
doen
Concert.
Maandag a.s. geeft het Ilaarlemscli
Muziekkorps op de Groote Markt een
concert.
liet programma luidt
1. Amerikaansche Marsch No. 2.
Carl.
2. Ouverture Zehn Madchen und
Kein Mann, Suppé.
3. Vision Walzer, Waldlcufel.
4. Die Waclitparade kommt, Eilen-
berg.
5. Fantaisie de TOpéra La Reine de
Saba, Gounod.
6. Ouverture Tancred, Rossini.
7. Cagliostro Walzer, Strauss.
8. Brautchor Lohengrin, Wagner.
9. Fantaisie La Grande Duchesse de
Gérolstein, Offenbach.
Gem. Koor „O n d e r Ons".
Men Schrijft ons
In de met bloemen en palmen ver
sierde bovenzaal van „De Kroon"
vierde „Onder Ons" Donderdagavond
zijne schitterende overwinning te
Rotterdam, mei een gezellige bijeen
komst der werkende leden.
De directeur-president, de heer
Henri Pielage, heette de aanwezigen
hartelijk welkom en droeg daarna het
presidentschap voor dezen avond over
aan den vice-voorzitter, den heer J. P.
Strijbos, die, ter rectificatie der uit-
noodigingen mededeelde, dat deze
uitgingen van directeur en bestuur,
daar de heer Pielnge gemeend had.
den leden van „Onder Ons' dezen
avond te moeten aanbieden, als be
wijs van groote tevredenheid over den
ijver en toewijding, waarmede „On
der Ons" gestudeerd had.
Hierop volgde de voorlezing der in
gekomen felicitaties, waarbij die van
de heeren Schlcgel, Loots, Steenman,
met bijzonder applaus werden be
groet.
Daarna kwam de eerc-voorzittcr,
Dr. Van den Berg, ter vergadering,
die in dichterlijke bewoordingen het
enorm succes van „Onder Ons" be
sprak en daarna wees op een zeld
zaam jubileum van den directeur, die
namelijk Maandag j.l. zijn prijzen-
aantal tot 50 zag stijgen, waarvan
,vOnder Ons" er 21 behaalde In ver
band met dit feit, werd de heer Pie
lage bij acclamatie tot (het eerste) lid
van verdienste van „Onder Ons" be
noemd.
Hiermede was het officieel gedeelte
gesloten en werd de avond verder op
bijzonder gezellige wijze met piano
spel en zang en dans doorgebracht.
Het Politiekorps.
Bij het Koninkliik bezoek op 28 Mei
a.s., zal het geheele politiekorps ln
dienst blijven. Inplaats dat de eene
ploeg naar huis gaat om te rusten,
blijft deze in dienst, benevens de 4de-
klas-agenten, zoodat er dien dag dus
een buitengewone versterking is van
50 man.
DE A. S. RAADSVERKIEZING.
Spoedig zal de datum worden be
kend gemaakt, waarop de verkiezin
gen zuilen plaats hebben voor de twee
vacatures in den gemeenterund, ont
staan door bet overlijden van de hee
ren Dr. J. N'ieuwenhuijzen Kruseman
en J. J. Sneltjes.
Dat om die plaatsen vinnig zal
worden gestreden, is wel te vet wach
ten. De rechtsche kiesvereenigingen,
die onlangs den zetel van den heer
Gravestein verloren door dc verkie
zing van den heer Bregonje, zullen
alle krachten inspannen om de schade
in te halenhet aantal linksche kies
vereenigingen is met. een vermee.r-
derd, die van de vrije liberalen, wel
ke paar wij veronderstellen aan deze
verkiezing deel zal nemen. En de S.
D. A. P., die in haar blaadje een tee-
ken gaf van vernieuwden levenswil,
zal zich zeker ook inspannen voor
hare candidaten.
De vacature-Kruseman valt in het
derde, de vacature-Sneltjes in het eer
ste district
Buiten de officieele kiesvereenigin
gen om heeft zich, naar wij vernemen,
ook nog een officieuse combinatie ge
vormd, die weliswaar slechts uit een
twaalftal personen bestaat, maar er
van overtuigd is, meer dan genoeg
aanhang te hebben, om zelfstandig
candidate» te kunnen stellen Deze
combinatie is niet tevreden met de
gestie der kiesvereenigrngen, die
naar hare meening, er te \eel op uit
zijn om hare bestuurders ln den Raad
te brengen. Haarlemmers wenscht
men, zoo werd ons gezegd, niet aller
lei personen van buiten.
Wij hebben niet vernomen, dat deze
combinatie in eenige politieke rich
ting zal gaan, zoodat we hier waar
schijnlijk te doen hebben met een her
leving van de neutrale kiesvereeni-
giug Burgerplicht of, juister
nog, van den Kieskring, die ook geen
formoelen band had en zich telkens
na elke verkiezing weer oploste.
De nieuwe combinatie heeft al een
candidaat uitgenoodigd, maar deze
heeft bedankt.
DS. KNOTTENBELT.
Omtrent de loopbaan van Ds. Knot
tenbelt, die emeritaat heeft gevraagd,
zij nog 't volgende gemeld
De heer Knottenbelt werd 13 Fe
bruari 1850 te Amsterdam geboren en
studeerde aan de universiteit te
Utrecht. In 1878 werd de heer Knot
tenbelt bij de Ned. Herv. Gemeente te
Oost- en West-Souburg, bij Middel
burg, op Walcheren, beroepen, in
1882 verwisselde hij zijn standplaats
met Vlaardingen en later met Schaar-
bergen.
In 1888 kwam Ds. Knottenbelt hier
ter stede, en neemt dus thans 22
jaar de predikantsbetrekking te
Haarlem waar. Hij gaat van een wel
verdiende rust genieten.
Vrije Liberalen.
Hel bestuur van de onlangs alhier
opgerichte afdeeling Haarlem van
den Bond van Vrije Liberalen is sa
mengesteld als volgt:
Jhr. Mr. F. XV. v Styrum, voorzitter;
Mr. A. W. Thöne, onder-voorzitter;
Mr. dr. H. R. Ribbius, Secretaris; J.
Oolgaardt, penningmeester, en Ed.
II. Hijmans, 2e sccr.-penningmeester.
Als de Koningin komt.
Ook de Nassaulaan-bewoners begin
nen nu de handen uit de mouw te
steken. Et heeft zich een comité ge
vormd, bestaande uit de heeren J. S.
van Vehhuijsen, voorzitter, K. K. A.
Numans, vice-voorzitter, J P. Senft,
secretaris, J. A. Noë, 2e secretaris,
W. A. de Tello, commissaris, en P.
v. d. Laan, onder-commissaris, dat
pogingen in 't werk gesteld heeft, een
voldoend bedrag bijeen te krijgen om
de Koningin waardiglijk te ontvan
gen. Reeds is wat geld bijeen, maar
nog niet genoeg om de versierings-
plannen lil hun geheel uit te voeren.
Die bestaan in het oprichten van twee
eerebogen, één ter hoogte van de Vo-
golkoopstoeg, waar deze ln de laan
uitmondt en een bij het Nassaupleln.
De ruimte daartussehen wordt aan
gevuld met guirlandes van sparren
groen, die zich langs witte oranje-ge
baande palen zullen slingeren. De
bogen denkt men eveneens met groen
te versieren en voorts vlaggen en wim
pels ter meerdere tooi aan te wen
den.
In de stad is men thans reeds aller-
wege aan "t opslaan van eerebogen
en si er-zuilen. Boven de Groote Hout-
brug verrijst een reusachtig bouw
werk, dat heel wat belooft ln de Bar-
teljorisstraat zijn reeds twee sluit-
bogen opgesteld en de kruis poort op
den hoek van Zijlstraat, Ged. Oude
Gracht en Nassaulaan begint een be
paalden vorm aan te nemen.
Ook op 't Station zijn al een vijftal
verguld-geknopte palen opgericht en
'n soort Eiffeltoren staat op denivruis-
straathoek.
Het belooft wall
Gisterenavond vergaderden ooit de
bewoners der 2de Kleine Houtstraat,
ten einde bij het a.8. Koninklijk be
zoek op 26 Mei a.s. eene versiering
aan te brengen.
Ongeval.
Donderdagavond omstreeks half zes
geraakte de heer II., wonende Romo-;
lenetraat, werkzaam aan de Centrale
Werkplaats, bekneld met de vingers
van de rechterhand tusschen een
gen en een kraan met het gevolg dat
eenige vingers gekwetst werden. Na
aan de werkplaats voorloopig tc zijn
verbonden, werd hij in het St Eliza
beth's Gasthuis nogmaals verbonden.
Hij kan zijn werkzaamheden niet
waarnemen.
Dltraart Mr. C. M. Ratel.
Hedenmiddag te half twee weid op
de begraafplaats Westerveld te. fel
sen ter aarde besteld bet stoffelijk
hulsel van wijlen Mr. C. M. Rasch,
oud-Secretaris der gemeente Haar
lem.
Op de begraafplaats waren aanwe
zig een aantal leden van de rechter
lijke macht en de bal!e, o. a. de voor
zitter der Rechtbank, Mr. Losecaat
Vermeer, de vice-president Jhr. Mr.
De Marees van Swinderen, de grif
fier Mr. Booy, de officier van justitie
Mr. Pélerin, Mr. Dorhout Mees, rech
ter, de Burgemeester van Haarlem,
Jhr. Mr. J. W. G. Boreel van Iloge-
landcn, met den gemeente secretaris
Mr. Dr. J. Wytema, eenige laden van
den Haarlemschen Gemeenteraad,
o m. de heeren Kleijncnbcrg, Van
Rossum, Schram, Van Lynden, Van
Styrum en Thijssen, de griffier ter
secretarie, de lieer Van Bilde.rbeek,
en eenig secretarie-personeel, de Bur
gemeester van Heemstede, Mr. D. E.
van Lennep, de Burgemeester van
Beverwijk, Jhr. Strick van 1.inscho
ten, eeu aautal vertegenwoordigers
van dc talrijke vereenigingen, waar
van de overledene bestuurslid was,
o. a. van de Rijnlandsche Hypotheek
bank, die bij vergissing in ons artikel
over den doode onvermeld bleef, en
voorts kantoorpersoneel van de Haar-
lemsche Brandverzekering Maat
schappij.
Op verzoek van den overledene wa
ren geen bloemen gezonden, behalve
eenige kransen door de familie.
Aan het graf werd niet gesproken,
op uitdrukkelijk verlangen van den
ontslapene
De oudste zoon van den overledene
dankte voor de bewezen belangstel
ling.
Kanonneerboot
Gistermiddag ongeveer half 5 moer
de alhier bij den Koudenborn IIr. Ms.
kanonneerboot „Havik" onder bevel
van den lult. ter zee 1ste kl. De Ron
de. De kanonneerboot kwam van
Utrecht en vertrok hedenochtend naar
Amsterdam.
HERIJK.
Morgen heeft op Den Doelen van
8—12 en van 13 uur de herijk plaats
voor de Hoogstraat, Hagestroat, An-
thoniestraat en Authoniesteeg.
Ongesteld.
De heor G. Petri, secretaris van de
Kamer van Koophandel, is sinds ver
leden week Donderdag aangetast door
een ernstige longontsteking.
(Zie verder Stadsnieuws onder laat
ste berichten).
Uit de Omstreken
HEEMSTEDE.
Onze burgemeester is van zijn bui-
teuiandsche reis in de gemeente te
ruggekeerd.
SANTPOORT.
DE TRAM IIAARLEM-SANTPOORT
Gisteren kwamen in hotel de Wij
man een aantal ingezetenen van
Santpoort bijeen, om te bespreken op
welke wijze verbetering kan worden
verkregen van de zomordienstrege-
ling der N. Z. II. Trammaatschappij,
voor zoover die Santpoort betreft, liet
zeer merkwaardige geval heeft zich
n.l. voorgedaan, dat de dienstregeling
felsen—Haarlem met den zomer is in
gekrompen, in plaats v«m uitgebreid,
wat gewoonlijk na afloop van den
winter het geval pleegt te ziju.
fcrschillende argumenten weiden
voor verbetering aaugevoerd. Zoo ver
trekt b.v. de eerste iram uit Haarlem
eeist om half negen, waardoor werk
lieden uit de stad onmogelijk op lijd
op hun werk m Santpoort kunnen
ziju. Eén pensionhouder en er zul
len er wel meer zijn moest afzien
van een aautal gasten, die den slech
ten UanKlienst ean groot bezwaar
achtten. De quaestie is n.l.. dat in
Sautpoort des zomers nogal families
komen, waarvan het gezinshoofd
overdag naar Amsterdam moet Een
andere eigenaardigheid in den laat
ste» tijd is, dat de tram vrij geregeld
20 a 26 minuten te laat knmt, waar
door aansluitingen gemist worden
En dan wordt nog beweerd, dut het
materiaal te oud is, waardoor gevaar
bestaat voor de inzittenden.
liet resultaat van de besprekingen
is, dat aan de directie der N. Z. II.
Trammaatschappij een adres zal wor
den gericht waarvoor dc adhaesic-
betuiging wordt gevraagd van de
Kamer van Koophandel te Velsen en
van Schoteusche ingezetenen om
alsnog de zomerdienstregeling, die
verleden jaar bestoud, en beter was,
in te voeren. In <lit adres za! meteen
gewezen worden op den toestand van
het materiaal.
Mocht genoemde directie niet be
reid bevonden worden om de regeling
te verbeteren, dan tal getracht wor
den, op andere wijze, b.v. door een
omnibusdienst er bij in te richten,
hierin te voorzien. Mogelijk dut de
directie, dit plan vernemende, een
zuchten drang gevoelt om aan het
verzoek gevolg te geven.
Zaterdag a. s- ligt de redactie van
het te zenden adres in hotel de \N ij-
man tor inzage.
ZANDVOORT.
Zandvoort's Harmonie, directeur de
heer Key nier van t Hoff te Haarlem,
behaalde 2eu Pinksterdag te Bolnes
bij Rotterdam in de afdceling kwar
tetten den Isten prijs (een gouden
medaille voor den directeur en zilve
ren medailles voor de leden), ln de 2e
aldeeling harmonie ook den lsten
prijs (gouden medaille) en lu den
marschwedstrijd ook den lsten prijs
(een zilveren lauwerkrans.
De jury bestond uit de hee»ren W.
Robert, Haarlem, Presburg, Amster
dam en Van 't Itruys, 's-Gravenhage.
Op dit concours werd een eigenaar
dige methode toegepast. De juryleden
zaten in een tent die aan dc voorzijde
gesloten was, zoodat de heeren niet
konden zien welk korps optrad.
INGEZONDEN
Van Ingezonden atutken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt de kopie den inzender
niet teruggegeven.
Voor den inhoud dezer rubriek ilell de
Redactie zich niet aansprakelijk.
M. de R.
Herhaaldelijk wordt ons gevraagd
of cr niets te doen is aan het z:eh zoo
dikwijls voordoende ergerlijke feit,
dat voor zwaar beladen verhuiswa
gens in onze stad paarden worden
gebruikt, wier krachten dut werk
blijkbaar te boven gaat, en die boven
dien dikwijls slecht zijn aangespan
nen en daardoor wonden hebben.
Onlangs nog moest de politie pro-
4 ces-verbaal opmaken tegen den voer
man van een groeten verhuiswagen.
aarvoor twee magere sciiiminelhil-
U>» gespannen waren, slecht gevoed,
afg.-bcuid, de een bovendien zwaar
kreupel. Niettegenstaande deze bie
ren nhjkbaar niet in staat waren den
zwaren last te trekken, werden zij tut
groote ergernis van het publiek voort
durend maar weer met zweepslagen
aungezet.
at daaraan te doen is, is dit
ieder, die een verhuiswagen noudig
heeft, verge van den stalhouder, dat
dezo zorgt paarden te gebruiken, die
opgewassen zijn tegen hun taak, en
waarschuwe hem, dut hij den wagen
wég zal zenden, indien auu dezen
eïsch niet is voldaan. En voorts wak
ken wij ieder, die feiten als het bo
venvermelde waarneemt, op, daarvan
kennis te geven aan de politie of uan
ons bestuur.
Het Bestuur der Vereeniging
tegen het mishandelen van
dieren, voor Haarlem cn Om
streken.
Binnenland
TWEEDE KAMER.
Enquête- voorstel zaak Kuyper.
Men seint ons uit Den Haag
Ook heden was er groote belang
stelling van de zijde van T publiek.
De lieer v. HAMEL zeide, dat va»
strafvervolging geen sprake kan zijn,
omdat geen delict aanwezig is Dc en
quêtewet was dus toepasselijk, liet
voorstel behoorde z. i. te worden aan
genomen, om licht te werpen op de
wijze, waarop decoraties worden ver
leend blijken moet of een regevnng
gunsten verleende, om s'.eun te krij
gen voor de verkiezingskas barer
partij. Spr. zou voor het voorstel
stemmen.
De heer TROELSTRA besprak eerst
de aanleiding en de wording van z:jn
voorstel. De publicatie in Het Volk
van 1™ Juni 1909 wekte verbazing, dio
verbazing steeg tot ontzetting na de
eerste verklaring yan Dr. Kuyper.
Dat verweer bleek op vele punten on
juist Die aanvaukelijke indruk ls bij
de rechterzijde een weinig vervaagd,
getuige de lichtzinnige vraag van den
heer Van Idsinga, wat het eigenlijk
bcleekende als de zaak nog een beet
je erger was. Teneinde het geheugen
der rechterzijde op te frisschen, ci
teerde spreker uitlatingen van de
rechtsche pers na de publicatie van
Het Volk en de eerste verklaring'vau
Dr. Kuyper. Men gevoelde, dat het in
strijd was met onze zeden, dat ecu
minister betaalde personen iu dienst
had, die hun betrekking tot hem uuu-
wenddeu ten eigen bate. De houding
van de beschuldigde zeif heeft gaan
deweg den ongunstigen indruk vei-
sterktde boeterede verzweeg het
belangrijkste en gaf leugens op ande
re punten.
Het gewenschte licht bleef weg en
sprekers voorstel werd dus onvermij
delijk, omdat het door de rechterzijde
me: werd voorgesteld. Wat wel k ai
was de Commissie van Beoorde-: :i g.
Iedereen proeft de trek van n
ding, die spreekt uit het „Standu .i
bea-ictit, dat den eereraad aankon;! ig
de. Het woord misleiding lokte pro
test uit, waarop Troelstra zeide, dat
de anti-revolutionaire beter leden dr.
Kuyper daadwerkelijk te verdedigen
mei feiten. Spr. moesi consequent een
enquête vragen, als logisch uitvloei
sel van alles wat in en buiten de Ka
mer in zake Dr. Kuyper was gebeu-.d;
nie tom hem te treffen, hij was reeds
doodelijk getroffen. Sedert dc indie
ning van het voorstel w as de Com
missie van Beoordeel mg gekomen,1
die dus geen onderzoek heeft in ta
stellen naarr duistere punten. Hoe zal
zij te werk gaan? Zal zij in het ge
heim werken en enkel een conclusie
publieeeren? Deze commissie kon de
enquête niet tegenhouden. De Iiegce-
ring sprak niet het parol liberauice,
dut ;n de buitenlandsche pers ten
gunste van Dr. Kuyper werd ver
wacht. Vreemd stak daarbij af Dr.
Kuypers benoeming in de Grondwets
commissie. In tusschen kwamen we
der nieuwe zaken op, die twijfel de
den rijzen aan het eerewoord van Dr.
Kuyper Het beroep daarop kon niet
helpen, nu een nieuwe duistere zaak
ls gerezen, de zaak-Vuu Heeckeien,
die het vertrouwen in de geloofwaar-^
digheid van Dr. Kuyper niet veis'.er-
te. En dan was er nog de zaak-Da
Jong, waarin Euka's woord vertrou
wen verdiende, omdat zij wist, dat ze
er haar brood door zou verliezen. Ilct
handhaven van sprekers voorstel wus
te wijten aan de houding der anti
revolutionaire pers en haar partij,
die van een lastercampagne spraken.)
Wel waren blijkbaar onder dei. in-l