wetenschappelijke en vaktijdschriften
at ij n ei' het. moest in handen daarna
komt dc kunst en liefdeliteratuur.
Door de particuliere leeszalen in
onze stad, die van het Nut en die van
de Toynbee-vereeniging het Lees
museum in de Molstraat staat hier
wegens zijn eigenaardig karakter
eenigszina buiten zal deze verster
king van de kasmiddelen van de
Openbare wel in haar lezersaantal
gevoeld worden. Het zou echter jam
mer zijn indien ze verdwenen.
De Openbare toch geeft geen boe
ken mee naar huis de beide anderen
wel en door de menschen, die verkie
zen in eigen kring te kunnen lezen,
zou het zeker betreurd worden, indien
ze voortaan naar de publieke lees
zaal moesten, wilden ze wat leerzame
ontspanning. Toch vrees ik, dat de
steun, die beiden zoo heel noodig heb
ben, minder zal worden door het ge
meentelijk subsidie aan de Openbare.
Toynbee en 't Nut mogen hun bloei
tijd gehad hebben, overbodig zijn ze
oog niet.
Tegen het advies van den wethou
der heeft oen zeer onvoltallige raad
uitgasproken er waren slechts 26
loden aanwezig dat het gewcnscht
was aan minvermogenden cokes te
gen verminderden prijs te leveren.
Deze liefdadigheid want anders
is dit geven tegen minder dan het
kost niet te betitelen zal nog tot
eigenaardige moeilijkheden aanlei
ding kunnen geven, nu daargelaten
dat deze filantropische aderlating op
de resultaten van het gasbedrijf wel
eens een zeer ongunstige uitwerking
kon hebben.
De minvermogenden moeten de co
kes aan de fabrieken halen, maar de
ze staan in de buitenwijken, en de
afstand van volksbuurten tot de far
brïek is tamelijk groot. Scheveningen
is b.v. van beiden een goed half uur
verwijderd on het voordeel dat de be
woners daar van de prijsverminde
ring zullen hebben dus teer betrek
kelijk daar de meesten wel niet in
de gelegenheid zullen zijn telkens een
zak ook es te laten halen en voor het
inslaan van een beduidende hoeveel
heid ineens ontbreekt meestal de
bergruimte en steeds het geld.
Wü de gemeente deze inwoners ook
laten profileeron, dan zal ze ln Sche-
veningen een opslagplaats moeten
maken, waar de cokes verkrijgbaar
is en is men eenmaal hiertoe overge
gaan, waarom dan b.v. aan bewo
ners van de Sumatrastraat niet het
zelfde gemak verschaft?
Dat zou ten slotte nog heel wat
meer kosten dan de f 30.000, waarop
de wethouder het leveren-onder-de
markt taxeerde en is de behoefte aan
cokes wel zoo dringend dat ze derge
lijke sommen rechtvaardigt, nu nog
daargelaten dat altijd een betrekke
lijk gering aantal personen van de
prijsreductie gebruik zal maken/
Zou het niet veel goedkooper en
minder administratief-omslachtig
zijn als de gemeente aan .Armen
zorg' een groot aantal hectoliters co
ses schonk, tor verdeeliug naar beste
weten? Liefdadigheid wordt in deze
toch betracht en een particuliere ver-
eeniging zou de verstrekking heel wat
eenvoudiger doen plaats hebben "dan
sen gemeente, waar alles veel papier
en veel handen vereischt.
Op 31 Augustus wordt steeds in den
"Koekamp oen volksfeest gegeven, dat
van aard nogal verscheiden is, maar
vrijwel steeds in het honderd loopt.
Een paar jaren had een muziek
concours plaats, waarvoor nogal
aardig wat vereenigingen hadden in
geschreven. Do regeling had echter
één gebrek; er waren geen stoelen
verkrijgbaar, zoodut do heele menig
te zich doodmoe hing en stond voor
de muziektent. Programma's waren
er wel, maar werden niet verkocht,
waarom is me onbekend. De gaheele
voorraad een paar duizend stuk
lag netjes ingepakt in een tentje,
waar geen verkooper aanwezig was
en kon na afloop als oud papier weg
gegooid worden.
Andermaal zong Orelio. nraar vun
'diens toch anders vrij krachtige stem,
was weinig op een afstand te hooren,
omdat ulle geluid naar boven ging,
hij afwezigheid van een klankbord.
Verleden jaar gat het gezelschap-
Van Lier een voorstelling, waarvan
verreweg de meeslen niets konden
verstaan en thans zullen de Hagespo-
lers komen met „Lanceloet".
Wat daarvan terecht nroct komen
De uoodige decoratie aanbrengen op
den eenvoudig planken vloer gaat
niet. lichteffecten kunnen niet verkre
gen worden, daar overdag geen
kaarsen kunnen branden en van dit
iniddeleeuw'SCh spel, waar elk woord
goh' 'Ord moet worden, wil men het
goed verstaan, zal niet alleen het
uiterlijk weergeven, maar ook net in-
aerlijk begrijpen een onmogelijkheid
A'ordeu.
Waarom laut liet comité niet een
echte, onver va Ischtc klucht opvoeren?
Er moet toch een volks„fcest" geboden
worden en geen mislukking van
„al»ele spelen' die ver boven de be-
ratting van do toehoorders liggen,
telfs u I wordon zo model gegeven.
De vliegerij van Van Maasdijk is
wel treurig verloopen, in alle opzich
ten. liet weer werkte niet mee en ffe
organisatie leek ton slofte op een
Janboel.
Een dag, toen een vlucht reeds had
plaats geihad, werden aan laatkomers
toch nog kaartjes verkocht en Zon
dag, een dag dat er een stevige wind
stond, werden de menschen toch toe
gelaten op Ilanenburg. Booze tongen
beweren zelfs, dat Van Maasdijk op de
uren dat hij zou vliegen, in Central
achter een biertje zat.
Biljetten, genomen op een dag, dat
zr'ei gevlogen word, waren den vol
genden dag gekUg, maar Maandag
was onze vlieger roods vertrokken....
Het zal dan ook lang duren, vóór
aien hier de measclien weer warm zal
krijgen voor vliegtochten, zelfs al
kunnen zo die gratis bijwonen.
Van Maasdijk had de eerste dagen
niet over gebrek aan populariteit te
klagen. Kwam hij per auto terug, dan
stonden de aanbidders langs den weg
geschaard en groetten en bogen als
de ..jonge hold" zooals hij ook al
genoemd werd voorbijreed. Onze
luchtvaarder verwaardigde zich dan
te knikken en sorns even te buigen.
Aan de vllegweok hebben we toch
nog wat nieuws te danken in een
hoedenwinkel stond een luchtschip-
perspot voor de ramen.
Als dat maar geen ernstige gevol-
een heeft. Evenals de autosluier heel
wat eerder populair werd dan het
voertuig van het egoisme, zoo zou ook
deze pet aangetroffen kunnen wordon
op hoofden vun mannen, die alles eer
der zullen doen, dan hoogvliegen.
Een vliegmachine is duur en zoo'n
pet staat gekleed.
O wee ab het mode wordt 1 Ecu
mode, en dan in Den Haag
SINTRAM.
Esperanto.
ALGEMEEN MAANDEL. WERELD
OVERZICHT DER ESPE-
RANTO-BEWEGING.
België. Een nieuwe Esp. groep
werd te Luik opgericht. Onder den
titel van „Liège Esperanto" ver
schijnt een bulletin, dat de voornaam
ste gebeurtenissen van het Esp. vereo-
nigingaleven in Luik bevat.
Duitschland. De belangstel
ling, die de Esp. beweging in dit land
geniet, vooral in de handels- en nij-
verheidskringen, is bijzonder groot.
Esperanto geniet den steun der han
delskamers te Liegnitz, Dresden, Kas
sei, Hannover en Augsburg. Vele
nieuwe groepen werden opgericht,
o.a. te Essen a. d. R. een der gewich
tigste nijverheidscentra der wereld.
In Chemnitz volgen een groot aantal
onderwijzers de Esp.-cursussen.
In Leipzig weird door Prof.
Schmidt een zeer belangrijke lezing
gehouden over het onderwerp: „Ver
dient Esperanto de aandacht van de
wetenschappelijke kringenDeze le
zing, waarbij vele bekende personen
uit do wetenschappelijke wereld te
genwoordig waTen, was een prachtig
manifest voor de wereldhulptaaL
In Hannover stond de wethou
der van onderwijs toe, Esperanto op
de openbare scholen facultatief te
onderwijzen.
Engeland. De Esperantist ische
vvielrijdersclub te Londen organiseert
wekelijks fietstochten, waarbij na
tuurlijk in verschillende dorpen en
plaatsjes ijverig propaganda voor de
hulptaal gemaakt wordt. Een Rus uit
den Kaukosus bezocht de Esp. Lon
den Club eu hield daar een /.eer in
teressanto causerie over: „De landen
om do Zwarte Zee." Hij sprak o.a.
ook over hot giroote nut van Esp. dat
hij op zijn reis ondervonden had en
dat een Esperantist op reis niet ken
nis maakt met monumenten (hiervoor
bestaat de Baedeker) maar met men
schen.
Frankrijk De verschillende
Esp. groepen in Parijs breiden zich
snel uit. Nieuwe clubs en vereenigin
gen worden maandelijks opgelicht.
Parijs is een waar Esperanlista Hej-
waar men iederen avond club
bijeenkomsten, lezingen of feesten
kan bijwonen en zoodoende de wereld
taal kan leeren spreken alsof het de
moedertaal ware. Esp. hotels. Esp.
café's en leesinrichtingen vindt men
in allo gedeelten der stad. Door de
groote massa vreemdelingen, dat Pa-
rijt trekt zijn de bijeenkomsten der
Esp. vereenigingen dikwijls inder
daad zeer interessante internationale
avonden. Het kleine bulletin „Espe-
ranto-Nouvelles" Ls nu omgezet in een
flinke courant „La Movado".i
Noorwegen. Een tweede cursus
in Esperanto voor blinden is te Chris
tiania opgericht.
Oosten r ij k Door den Minister
van Spoorwegen word aan allo amb
tenaren oen circulaire gezonden,
waarbij zij opmerkzaam gemaakt
worden op het groote nut van Espe
ranto voor het internationaal ver
koer.
Australië De belangstelling
voor Esperanto^ breidt zich vooral in
Sydney sterk uit. Door het bestuur
der Esp. Groep werd het nut en de
practiseho waarde van Esp. uiteenge
zet bij den secretaris van het open
baar onder-wijs. Een tweede club
word onlangs opgericht
Vnn den Heer Eduard Webber te
Invercargill op het eiland Nw. Zee
land (Australië) ontving ik dezer da
gen een aardige briefkaart. Twee
vrouwen in de eigenaardige kleeddng
der Nw. Zeelanders ontmoeten el
kaar, zij geven elkaar de hand ten in
plaats van een kus drukken zij de
neuzen tegen elkaar. Dit is de wijze
van begroeiing onder de Nw. Zeolau-
ders, schreef de Heer Webber. Hij
meldde mij verder, dat hij Hoofd ee
rier School was en aan de leerlingen
der hoogste klasse ook het Esperan
to onderwees. Indien mijn leerlin
gen met de zijne wilden correspon-
deoreu, zou hij mij eenige adressen
zenden. Natuurlijk nam ik dit aan
bod ca ar no voor mtfn leerlingen aan.
Op onze bijeenkomst van 2(J Juli
Jl. was in ons midden de Heer Mau-
rits Paarson uit Sheffield. Hij had
mij om inlichtingen geschreven om
trent een verblijf van eenigo dagen
in Holland. Hij wilde gaarne sclioo-
ne streken zien, plaatsen ook bezoe
ken waar de menschen op houten
schoenen (klompen) liepen en kennis
maken met Holl. Esperantisten.
Dat ik hem Haarlem met hare
schoone omstreken, met uitstapjes
naar Zandvoort en Marken aanradde,
is to begrijpen.
Hoewel hij geen woord Hollandsch
en bijna niemand onzer Engolscli kon
■spreken, hebben wij den avond gezel
lig doorgebracht, dank zij het Espe
ranto.
J.j. Vrijdag ontving ik bezoek van
den Heer Alfred Borovsky uit Praag.
Daar ik niet thuis was, ontving mijn
vrouw hem, praatte een uurtje inet
hom over zijn land en ons land en
gaf hem de noodige inlichtingen. Ilij
zou dien dag Zandvoort bezoeken,
terwijl hij den volgenden dag de slul
zen te IJmuiden wilde bezichtigen.
1-Ioe heerlijk toch vindt go niot, zoo
met alle aardbewoners van godach
ten te kunnen wLsselen. Vivu la Es-
perantol
J. H. W. HABERMEHL.
Uit de Omstreken
BENNEBROEK.
De uitslag der gehouden loting voor
do Nat. Militie, lichting 1912, is
I. J. J. Verstraten, 2. B. L. Broek
hof, 3. C. Meijer, 4 J. v. d. Aar, 5. W.
Ree, 6. G. van Wonderen. 7. J. C.
Prins, 8. A. Treffers, 9. A. van Wilh-
gonburg, 10. W. Kouwenaar, 11. A. J.
Apswoude, 12. C. van Huis.
De burgemeester dezer gemeente is
van verlof teruggekeerd.
VELSEN.
STUKKEN VAN DEN RAAD.
Tevens verzoekt A. Bertling. als li-
quidateur van de cxploitatie-muot-
8Chappij „Duinlust" te Haarlem en
tevens als mondeling gemachtigde
van de te Amsterdam gevestigde N. V.
Mij. tot Beheer en Exploitatie van
Onroerende Goederen „Voenduin",
eigenaresse van bedoelden weg, der
gemeente dezen weg in vollen en on-
j bezwaarden eigendom en onderhoud
to willen overnemen.
Bij overneming van dezen weg wil
de heer Bertling afstand doen van
zijne aanspraken op vergoeding we
gens eene door hem. op verzoek van
den toenmaligen burgemeester aan
den Duinweg gedane verbreeding van
11/2 Meter tot een totaal oppervlak
van pL min. 440 vierk. M.. welke ver
goeding door hem op 880 was ge
steld.
Deze adressen zijn nog niet behan
deld kunnen worden in een vergade
ring van B. en W. met do Commis
sie voor de Publieke Werken. Zij zui
len ten spoedigste aan de orde van
bohandeling worden gesteld. In tie
eerstvolgende vergadering \an den
Raad hopen B. en W. nog prac-advies
uit to brengen.
Afwijking rooilijn.
Gerrit Bongers te Santpoort ver
zoekt voor een bijbouw aan zijn per
ceel afwijking van de rooilijn, die vour
den Duinweg op 10 Meter uit den as
van den weg was vastgesteld.
B. en W. stellen den Raad voor,
gunstig op het adres te beschikken.
(Jok de commissie van Publieke Wer
ken had geen bedenkingen.
Wijziging Uitbreidingsplan
Velseroord.
Chr. de Vilder, directeur der N. V.
„Amstordamsche Ballast Maatschap
pij" te Amsterdam, \erzockt den Raad
wijziging van het uitbreidingsplan op
do gronden van bovengenoemde Muni-
schappij te VelserooixL
Inlichtingen moeten nog gevraagd
aan het Bouwbureau en het advies
moet worden ingewonnen van de Ge
zondheidscommissie B. en W. stellen
daarom voor het adres ter verdere
behandeling in hunne handen te stol
len. De /aak komt dan later weder ter
tafel van den Gemeenteraad.
ZANDVOORT.
Men schrijft aan het „Ilbld."
Als mijn schrijven u bereikt, hebtu
reeds bekend gemaakt, dat te '/.and
voort bij ihet baden weer 2 dames vei-
dronkon zijn, niettegenstaande de
baddoktoi's alle moeite hebben ge
daan, de levensgeesten weer op te
wekken.
Wanneer Zandvoort zijm naam als
hadpluat-s wil behouden, is het noo
dig, dat er meer voor de badgasten
gezorgd wordt.
Vóór ongeveer 5 weken verdronk
hier bijna een Zwitser onder de oogou
van zijne vrouw en kinderen, niette
genstaande groote krachtsinspanning
van verschillende badknechten, gewa
pend met palen, lijnon, kurken, ves
ten. enz., en deze heer was zeker ver
dronken, wanneer niet het toeval wil
de. dat een bekend Ainsterdamsch
zwemmer, namelijk de hoor Rooden
burg, het strand kwam oploojn-n. De
ze heer, het ongeval ziende, trok zijn
jas uit, sprong in zee en bracht onder
grooi hoera en onder dc OOgeu van
gaston en knechten den Zwitecr mee
uit de zeer zware zee. Zulke zwem
mers mankeer er. te Zandvoort.
Nu do gebrekkige toestand wanneer
zoo iemand uit zee wordt gehaald.
Voor den Zwitser moest een wollen
deken gehaald worden (vain hot Oran
je-Hotel), voor bovengenoemde dames
cognac, naderhand ïnoosl nog een
ander heer telefonoeron naar tien
apotheker, om kamferserum on spuit
jes.
Wanneer men zooals ik beide ge
vallen bijwoont, komt men tol de con
clusie, dat er bij Driehuizen, Ornnje-
hotel en Kurzaal een buisje moest
stnan, waar alles voorhanden is. zoo
als medicijnen, dekens alsook tafels
om don drenkeling op te leggen, want
in de meeste gevallen tracht men den
drenkeling in zïin badkoets rio levens
geesten op te wekken, waar do ruimte
zeer primitief is voor 8 of 4 perso
nen.
Ik hoop, dat ik door mün schrijven
een goeden wenk mag geven aan het
gemeentebestuur van Zandvoort, om
toch vooral aan hun badgasten te
denken, waar zooveel voor dit dorp
van afhangt
ingezonden mededeel1ngen
30 Cte. per regel.
STAALWATER
(WILHZLMINA BRON).
E«n onovertroffen middel tegenbloed-
«rmoedo. Digestief werkend.
Hoe gij kunt vaststellen
ol gij eeiii^ iceken van de verschrik
kelijke mor- of bluasziekte hebt
Vraag 1. Hebt gij 's morgens bij
het opstaan een ellendig gevoel in uw
rug?
Vraag 2. Zijn uw oogleden opgebla
zen? Hebt gij blauwe zwellingen on
der de oogen? Zijn uw enkels en hon
den opgezwollen? (De eerste kenteeke-
nen van waterzucht).
Vraag 3. Is uw uriue bewolkt, met
bezinksel of schrijnend? Loost gij te
veel of te weinig urine?
Vraag 4 Zijn uw ledematen bevend
of rheumatisch, vooral bij slecht en
vochtig weer?
Vraag 5. Is uw rug pijnlijk, wan
neer gij u bukt of uit een stoel tracht
op te staan?
Vraag 6. Hebt gij hoofdpijn of klopt
uw hoofd? Werkt het hart onregelma
tig? Wordt gij duizelig na eenigen
tijd gestaan te hebben?
Vraag 7. Lijdt gij aan graveel, len
den- of heup jicht?
Nierkwalen doen niet iedereen op
dezelfde wijze aan geen enkele pa
tient heeft alle kenteekenen, maar ie
dere patient heeft sommige kentoeko-
nen. Indien gij editor eenige aanwij
zing voor nier- of blaaszwakte hebt,
is uw kwaal misschien reeds tot een
hoogoren graad, geklommen dan gij
denkt, en verliest de blaas misschien
plotseling haar kracht om het water
op te houden.
Alleen een niererigenoogmiddel kan
een uierziekte tot in tiaar wortels uit
roeien. Foster's Rugpijn Nieren Pil- j
leu dienen speciaal voor nier- en
blaaskwalen. Zij lossen het urinezuur i
volkomen op eu werken rechtstreeks
op de lijdende nieren. Zij staan lien1
op een zachte wijze bij in him
grootsch werk om het bloed te filtree-
ren ea de urinevergiftcn af 1e voeren.
die zoovele noodlottige ziekten bij
mannen en vrouwen teweegbrengen, j
Itet op den ju is ten naam. Foster's!
Rugpijn Nieren Pillen en weigert alle
namaak. De échte zijn te Haarlem
verkrijgbaar hij dc heeren J. J. Göp-
pinger, Groote Houtstraat 147a; en K.
van Eden, Spaame 38. Toezending
geschiedt franco «a ontvangst van
postwissel A f 1.75 voor één, of 10.—
voor zes doozen.
BBÏÏNÏIBKTBH.
Aderzpattlge WONDEN,
Dauwwormen, f Jeukingen.
WONDEN iftÜ van eiken aard,
zweren, Vl 4 UIT3UAQ,
eoMi'oc |£y 0»»im»i||1»
eer vtriiobt'og
fl .75 ïif-'scci Ptr t*M* fl 1.75
Tclrtjli* bswljien van Qonvilnc-
W*g«ft n»mtslc.
'BMebt als gartoll* <3s baodtrcktnlng
Of OtfsasiER, UftstoefSitet. Hm» fc.\ 1» l'fvis).
Prsfiö tid hu's it£«n nonvitn-' «»r> C«ncr*sbOepoi
nee tHAerUeJ H.S\NDEWS. Mokln b. Ara.ttw.m.
Te Haarlem bijJ. J. GöP-
PINGER, Gr. Houtstraat 147.
Arm of siecfot Moed.
uit zich op duizenderlei wijzen, maar
de meest voorkomende verschijnselen
en de voorboden tot een slepende,
wellicht doodelijke ziekte zijn een
bloeke, slechte gelaaskleur, zenuw
zwakte, prikkelbaarheid, hoofdpij
nen, lusteloosheid, doffe pijn in baret,
rug of lendenen, huiveringen, hui<to
uitsJag en slapeloosheid. Alleen een
specifiek verstel kingsmiddel voor het
bloed kan het lichaam weder gezond
en sterk maken, al deze ellendige ver
schijnselen genezen en daardoor er
ger voorkomen. Zulk een geneesmid
del zijn de Palm-PUlen. De Palm-Pil-
len zijn bereid dit de zeldzaamste
kruiden, planten eu gewassen die in
de Natuur gevonden worden en reeds
bij de eerste dosis zult ge do welda
dige, genezende werking ondervin
den. Probeert ze eens; ge zult er baat
bij vinden. De Palm-Pillen kosten
per doo9 slechte 60 cents en zijn ver
krijgbaar bij de voornaamste Drogis
ten en Apothekers. Centraal-Depót,
278 Ileqrengracht, Amsterdam.
Binnenland
Verkiezing prov. staten
zaandam.
De r. K. kiesverooniging Recht en
Plicht te Zaandam heeft besloten bij
de verkiezing voor een lid van de
Provinciale Staten in de vaoature-K.
Gz. de Boer den caudddaat der anti
revolutionairen den heer K. Baas Gz.
te steunen.
een muur ingestort.
Van de in aanbouw zijnde nieuwe
kanteren der firma J. F. Scholten
Zonen te Enschede stortte een gedeel
te muur naar beneden en kwam te
recht op ecu 10 M. hoogen steiger,
waarop zich de metselaars J. G. Sen-
nema en J. Wormers uit Hengelo en
G. Achterhorst uit Lonneker bevon
den. Met het gedeelte steiger gingen
allen naar beneden en werden meer
of mindor bedolven. Sennema brak 't
linkerbeen en drie ribben. Hij be
kwam teveus verschillende kneuzin
gen en is met Achterhorst, die ook
werd gewond, naar 't Ziekenhuis over
gebracht Wcrniers, die ook kwetsu
ren kreeg, is naar Hengelo vervoerd.
De toestand van geen der drie is le-
v ensgevaarlijk.
HET NIEUWE BEURSGEBOUW TE
AMSTERDAM.
Naar wordt medegedeeld heeft hot
bestuur der Vereenigiug voor den Ef
fectenhandel, op voordracht van. de
Commissie van advies in zake het
houwen van eene effectenbeurs en bij-
behoorende lokaliteiten" den heer Jos.
Th. J. Cuypers, ingenieur architect,
met don bouw van liet nieuwe Verse»-
nigingsgebouw belast.
ONGELUKKEN.
De 16-Jarige zoon van den visscher
P. Spil to Boots is in de groote sloot
aldaar verdronken. Hij was lijdende
aan toevallen.
Toen de landbouwer W. van den
Berg met kar en paard de markt te
Barneveld verliet, schrok zijn paard,
waardoor de berijder met zooveol
kracht tegen een boom geslingerd
werd, dat hij dadelijk gedood werd.
In de Marnixstraat te Amsterdam
werd een negenjarig meisje, Steijger
genaamd, bij het oversteken der
straat door een wagen van den stads-
reinigingsdienst overreden, met het
noodlottig gevolg, dat haar linker
arm bijna geheol werd afgereden.
AUTO-ONGELUK NIJKERK.
De toestand van het overreden,
dochtertje van H. Mosterd is redelijk
en geeft hoop op behoud. Abusieve
lijk werd gemeld, dat de auto eigen
dom was van den burgemeester van
Zwartowaal. De lieer Jhr. Royaards
van Scherponzeel met verloofde wa
ren de inzittenden.
HOTEL WAGENINGSCHE BERG
VERBRAND.
Gisteravond is bet bekende hotel
„De W'agenlngsche Berg", gelegen op
het hoogste punt van den Wagening-
schen berg, tot den grond afgebrand.
Omstreeks half negen bemerkte de
pachter van het hotel, terwijl hij met
zijn huisgezin aan de theetafel zat,
een brandlucht. Onmiddellijk trok hij
met een kellner op onderzoek uit en
zag. dat do zoogenaamde Brabant-
sche muur van kamer 26, welke onbe
woond is. in brand stond. In allerijl
werden pogingen aangewend om het
vuur meester te wordon, welke po
gingen men aanvankelijk meende dat
gehikt waren. Even slechts, want na
locnigo loogenblikken bleek, dat het
vuur reeds dc geheele bovenverdie
ping had aangetast. Er was toen geen
blusschen meer aan. De logeergasten
den gewaarschuwd. Daar het sei
zoen reeds nagenoeg ten einde is, wa
ren er nc slechts vier families, te
zomen 11 personen. Dezen wisten nog
intijds niet hun eigendommen een
goed heenkomen te zoeken.
De kellners en het personeel tracht
ten ook nog hun lijfsgoederen en
waarden in veiligheid te brengen,
wat grootendeels gelukte. Steeds fel
ler werd echter het vuur en een kell
ner moesf zijn jas met 200 gulden,
zijn verdienste* van het geheele sei
zoen, als onbereikbaar in den steek
laten.
Wel was de Wagenïngsche brand
weer met haar manschappen en ma
teriaal spoedig ter plaatse, maar zij
vermocht niets uit te richten, hetgeen
begrijpelijk is als men nagaat, dat. 't
dak van het hotel liooger ligt dan het
hoogresorvoir in den toren van de
Wageninger waterleiding.
Toch bleef zo trachten ccn verbin
ding te krijgen van 't sportterrein af.
Dit was echter hoofdzakelijk om een
uilgebreiden bosciibrand te voorko
men. Omtrent de oorzaak van den
brand valt weinig te zeggen. Aange
zien het even tevoren hevig geon
weerd had bestaat hot vermoeden dat
de bliksem ingeslagen is. Het hotel
behoorde aan oen naamlooze vennoot
schap van dien naam. met een maat
schappelijk kapitaal van I 60,000. Het
was verzekerd voor f 46.000. De inboe
del, het eigendom van den pachter,
den heer J. van Hanja, is verzekerd
voor f 23,000. Ook daarvan is alles,
het kostbare tafelzilver incluis, oen
prooi der vlammen geworden.
Drommen menschen uit Wagenin-
gen en Ronkum kwamen om het ver
nielende clement in zijn werking ga
de te slaan.
BRANDEN.
De boerenhofstede Harst-landen on
der Lonneker, bewoond door den heer
Hoekema, toobehoorende aan deu
heer G. J. O. D. Dikkers aldaar,
brandde totaal af. Het vee werd ge
red. Oorzaak hooibrooi. Alles was
verzekerd.
Er ontstond brand bij den koetsier
M. in do Pilllnkstraut te Lochcm. De
brand,, die ruimschoots voedsel vond
in hooi en rogge op den zolder, breid
de zich spoedig uit tot een drietal
mutere woningen, welke met het huis
bewoond door M., eon blok uitmaak
ten.
Vioor de brandweer geheel ter
plaatse was, stonden alle 4 woningen
in vlam, en zij zijn dan ook geheel
verbrand.
Vermoedelijk is do brand ontstaan
door liet vlam vatten van eon petro
leumstel.
Gistermiddag ontstond een begin
van brand in den A-toz«n, achter de
K.-renbeurs, te Groningen, waar lood
gieters bezig waren metreporatièu
ter hoogto van het uurwerk.
De brand word met emmers wafer
gebluschL
De brandweer hoeft niet gewerkt,
Zij had hier anders schoone gelegens
heid gehad, te toouen, of rij nu wel
hooger kan spuiten, dan bij den
brand indertijd in de academie, zot
schrijft de Tel.
POGING TOT DOODSLAG.
In «Je boruchte Zandstruatbuurt te
Rotterdam, alwaar Vrijdagmorgen 4
uur het nachtleven nog in vollen gang
wint, is op dat tijdstip woei- een bloed
bad aangericht, waarmede waar.
sciujnlijk een menschenlevan ge
mooid is.
L>e aanleiding tot de misdaad was,
_e volgende. De vrouw Greda S., die
een café drijft in pand 22 in de
Schavensteeg, vond 's nachts thuisko
mende, haar café onder water staan,
doordat op de eerste vwdieping da
kraan van de waterleiding was open
gezet door den man J. M. L., wonen-
do in de Zandstraat. Dat was vermoe*
delijk uit plaagzucht geschied.
Op wraak bedacht, stormde Greda
o. naar het zuurhuis von Toosje H.,
Zandstraat 45, een kennis van J. M.
L. Werkelijk trof Greda daar dert ge
zochte aan, en gaf hem een geweldige
maasteek in de linkerzijde, onder het
hart, waardoor dc long geraaid werd.
Eenige vrienden van het slachtoffei
droegen hem op een lodder naar liet
ziekenhuis aan den Coolsiugel, waar
jn toestand levensgevaarlijk bleek.
Do dadcros was naar hare woning
teruggekeerd. Aan de politie was in
middels de poging tot doodslag lei
oore gekomen, daarom begaf zich
de inspecteur li. W Alberts, naar
de woning van Greda. Zij bekende uit
wraak den messteek te hebben toege
bracht, wegens de groote waterschade
te hare woning aangericht.
Men vreest voor het leven van I
ANTI-KERMIS ACTIE.
De afdeeling Zaandam der S. D. A.
P. heeft inet 71 stemmen voor, 8 tegen
en 2 blanco besloten, niet deel to ne
men aan de actie ten gunste van uf-
schaffing der kermis.
ILLUMINATIE.
Naar men verneemt, zal het illumi
natiestuk op den Vijver in het Bosch
to '8-Gravenhage ter gelegenheid van
den verjaardag van H. M. de Koning
in voorstellen het slot Brederodo in
zijn oorspronkelijken toestand.
DE REIS VAN MR. LOEFF.
Gemeld wordt, dat de reis van tiet
Kamerlid, inr. Loeff. oud-minister
van justitie, naar Ne<L-Indië, waar
van wij reeds melding hebben ge
maakt. een geheel particulier karak
ter draagt.
DE MISDAAD TE RENKUM.
Do Ilbld. verslaggever meldt nog'.
Ze zijn nog niets wijzer, werd s
morgens in mijn hotel beweerd, met
„ze" de justitie bedoelend En zoo i3
liet ook. Het zeer omvangrijk onder
zoek, het hooren door het Parket van
zeker wel twintig menschen die rae-
dedoolLagen te doen wisten, dié iets
gezien of belangrijks meenden verno
men te hebben, bracht nog geen licht
in de duisternis waarin dit walgelijk
Itenkumsche moordbedirijf tot nu toe
gehuld blijft.
De justitie hield zitting in een ge
meentelijk gebouw dat omringd word
door dichte drommen nieuwsgierigen,
die, gelijk ieder hier thans doet, het
misdrijf bespraken. De publieke opi-
een voor getuigen suggercoren-
<lo factor, wees hier spoedig den ver
dachte J. R. uls den dader aan en het
onderzoek concentreerde zich ook om
zijn persoon, vooral nadat hij ten
tweeden male was aangehouden.
Zooals ik reeds berichtte: toen te
ïim middernacht bet getuigenver
hoor was afgeloopen, werd de ver
dachte R. door twee marechaussees
oorgeleid. Ilij is een slanke jonge
aan, met grooten. blonden knevel en
blauwgrijze oogen. Zijn wipneus en
de uitdrukking van zijn oogen geven
hem iets afstootends, maar op den
eersten aanblik ziet men in hem niet
den boef. dien hij volgens den com
munis opinio zijn moet.
11. hield zich na zijn voorleiding
volkomen kalm en bleef in de mili
taire houding staan. Op de vragen
gaf hij korte antwoorden en bleef zijn
onschuld volhouden.
Daarop verzocht het parket aan dr.
Korsten, den gemeente-arts van Ren
kum, den verdachte, met het oog op
hel gepleegde misdrijf, aan den lijve
te onderzoeken wat in een ander ver
trek in het bijzijn van twee mare
chaussees gebeurde. Dit onderzoek le
verde echter voor den verdachte niets
bezwarends op. Op het lichaam noch
op do onderkleeren werd bloed go-
vonden en ook toonden hals eu borst
geen sporen van nagelkrabbeis. R.
kon evenwel op grond vun de vele
reeds genoemde bezwarende aanwij
zingen tegen zijn persoon uict naar
huis gaan, maar werd te een uur in
den nacht door de politie per laatste
tram naar Wageningen vervoerd, ten
einde in afzondering en onder bewa
king te blijven.
Het staat, aldus vernam ik van
bevoegde zijde, niet vast of Jaantje
Pul Ie door verworging dan wel ten
gevolge van de ontzettende mishan
deling, die groot bloedverlies heeft
veroorzaakt, is overleden. Ztker is daf
de gewone verschijnselen \an een go
hanyone of geworgde bij de eerste
sectie niet zijn geconstuetavd.
De justitie, die in do zaak van do
vonniste Doortje Kraak nog steeds iu
iliot duister fast, iw-eft, een oogenblik
verband gezocht tusschcn heide mis
drijven op jeugdige meisjes gepleegd,
aangenomen dan, dat ook Doortjo
Kraak als slachtoffer van den oenen'
of antieren misdadiger gevallen is,
wat vrij algemeen wordt uungeno^
men.
Het echtpaar Kraak bleek R. lieslist'
niot to kannen, zoodat hij niet als een
der mannen, die zich wel onder verf
dachte omstandigheden te Onsterbeek
ophielden, kon worden aangewezen.
Ook was er een ander vermoeten.
De r, ff icier van justitie te Arnhem had
