NIEUWS= en ADVERTENTIEBLAD.
28e Jaargang. No. 8348
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. zaterdag 10 september 1910 a
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN ADVERT ENTIËN:
PER DRIE maanden: -^>7 Van 1—5 regels 50 Cts.iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Voor Haarlem '-20 Haarlem van 1—5 regels/l.elke regel meer ƒ0.20. Reclames 30 Cent per regeL
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
gemeente) 1.30 ^7 'TAdvertentifin van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing:
Franco per post door Nederland1.65 >Vjf l T 50 Cts. voor 3 plaatsingen k contant.
Afzonderlijke nummers0.02 K rif -ar n.j
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem0.37H feföl Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
de omstreken en franco per posi „0.45 Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Uitgave der Vennootschap Lourens Coster. Directeur J. C. PEEREBOOM. Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 76—78, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZONDAG 11 SEPTEMBER.
Brongebouw: Sportten toonstelling
en Japan", 11—5 en 7—11 uur.
Opstijging van kapitein Thomik.
Corty Althoff; standplaats terrein
Julianastraat. 2 uur: Voorstelling ten
bate van het Lighalfonds.
8 uur: Voorstelling.
MAANDAG 12 SEPTEMBER.
Brongebouw: Sporttentoonstelling
en „Japan", 115 en 7—11 uur.
Corty Althoff; standplaats terrein
Julianastraat, 8 uur: Voorstelling.
OM ONS HEEN
No. 1203.
F. van Tuerenhout
Het is niet gemakkelijk geweest, ge
neraal Van Tuerenhout te „kieken".
Onze photograaf zag hem naderen,
meende hem al te hebben, toen hij
Juist een zijstraatje insloeg. Eu na
derhand kon alleen maar een kleine
photo gemaakt worden, zoodat een
grooter portret er bij moest, om het
redelijk te kunnen overteekenen.
Floris Vincent Adolph Willem Hen
drik van Tuerenhout, die hier woont
als gepensioneerd generaal-majoor
*n militie-commissaris, werd 27 Sep
tember 1889 tc Grave geboren, waar
zijn vader kantonrechter was. Hij
koos de militaire loopbaan, waarin
hij het, zooals hierboven blijkt, tot
groote hoogt© heeft gebracht. Op zijn
dertigste jaar was hij al Ridder in de
orde van den Nederlandschen Leeuw.
Ook is hij gedecoreerd met het offi
cierskruis iu de orde van Oranje Nas
sau.
30 Juni 1858 trad hij in dienst als
2de luitenant der inf. IS Aug. 1860
werd hij bevorderd tot len luitenant,
28 Dec. 1869 tot kapitein en op 8 April
1884 verkreeg hij den hoofdofficiers-
rang. Als kolonel is hij gepensioneerd
met den rang van generaal-majoor.
Als kapitein is hij o. a. werkzaam ge
weest aan het departement van oor
log, ook heeft hij tien jaar lang les
gegeven aan de Kon. Militaire Akade-
inie to Breda. En bovendien heeft hij
veel geschreven over militaire aange
legenheden, o. a. over de plaatsver
vanging, waarvan hij een fel tegen
stander was. Zijn eerlijk en rondbor
stig karakter kwam er tegen op, dat
terwijl de plicht om het land te verde
digen aan iederen validen man, voor
zoover het contingent dat vorderde,
was opgelegd, een klein gedeelte
daarvan voor geld die taak aan een
ander overdragen kon.
Voor ons, die leven nadat de plaats
vervanging jaren is afgeschaft, schijnt
het een haast van zelf sprekende zaak,
dat ieder opkomt voor het nummer,
dat hij trekt. Maar in vroeger jaren
waren de denkbeelden zoover nog
niet en het heeft beelwat strijd ge
kost, voordat men het billijke van
den maatregel verkoos in te zien en....
hem in te voeren. Toen het doel ten
slotte toch bereikt was, heeft de nnti-
dienstvervangingsbond den heer Van
Tuerenhout gehuldigd met een ge
schenk, een crapeuud inet koperen
plaat.
Sinds veertien jaar woont nu de
heer Van Tuerenhout in Haarlem en
gaat er stil zijn weg.
De karaktertrek die hem onder
scheidde, zoolang hij nog in dienst
was, is werkzaamheid. Stilzitten is
hem altijd een gruwel geweest, hij had
altijd behoefte aan het een of ander,
waarmee zijn geest zich bezig kon
houden. Het is bij een verhuizing
voorgekomen, dat er een groot aan
tal van zijn geschriften voor den dag
kwam, zooveel, dat hij zich zelf er
over verwonderde. En toen hij gepen
sioneerd werd, heeft hij er niet aan
gedacht, nu te gaan rusten.
Hoe hij zich hier jarenlang bemoei
de met den strijd tegen het mishande
len van dieren is uit een mijner vroe
gere artikelen bekend. Daarvan heeft
hij zich nu teruggetrokken, maar nog
altijd is hij als militie-commissaris
nuttig werkzaam en heeft zelfs, op be
paalde tijden van het jaar, drukke be
zigheden daarvoor te verrichten.
De militaire samenleving is een an
dere, dan de burgermaatschappij. Bij
de tegenwoordige inrichting van het
leger schijnt die scherpe afscheiding
onvermijdelijk, maar het is juist öe
militie-commissaris, die tusschen bei
de het verbindingsteeken vormt. Tot
hem komen allen, voor wie de militai
re dienst een bezwaar oplevert en dat
zijn niet weinige, want de dienstplicht
slaat maar al te vaak een gat in de
maatschappelijke loopbaan, of ln de
studio, dat voor menigeen bijna on
overkomelijk is.
Welnu, wie deze en dergelijke be
zwaren koestert, kan zich gerust tot
den heer Van Tuerenhout om raad en
voorlichting wenden. Militair in zijn
hart is hij toch niet de man, die een
discipline-begrip zou kunnen huldi-
lijke voorbeeld toch het krachtigste
argument.
Voor humor is hij zeer vatbaar. Niet
voor de bijtende soort, die personen
treft en bij den spotter zelf een bitte
ren nasmaak achterlaat, maar voor
de gemoedelijke, dio meer van toe
standen het lachwekkende ziet. En
moet hij eens de daad van een persoon
afkeuren, dan vindt hij ter zelfder
tijd een verklaring, verzachting, ver
schooning.
J. C. P.
Stadsnieuws
MUSEUM VAN KUNSTNIJVERHEID
Op het oogenblik is in het Museum
van Kunstnijverheid alhier tentoon
gesteld ais nieuwe aanwinst eene
kleine verzameling versierd koper
werk uit Nederlandscb-Indië, waar
onder zich verschillende merkwaardi
ge oudö stukken bevinden.
De toegang tot het Museum is Zon
dag a.s. kosteloos.
R ij w i e 1 d i e f.
Naar het huis van bewaring is over
gebracht zekere V. uit Amsterdam,
die bekend heeft 2 rijwielen te heb
ben ontvreemd, n.1. te Zaandam
Wormerveer.
BEKEURING WEGENS 'AAN
ROEPEN.
De politie controleert de vrouwen
die de Parklaan en de Bolwerken on
veilig maken voortdurend.
Als zoo een vrouw een man aan
roept is zij reeds strafbaar. Gister
avond maakte de politie pp de Park-
laan proces-verbaal op tegen een
vrouw uit de Kerkhofstraat, die zich
aan deze overtreding schuldig
maakte.
Aangehouden.
Te Utrecht is een Amsterdammer
aangehouden, die verdacht wordt on
langs hier ter stede een heeren- en
e« dames-rijwiel te hebben verduis
terd.
gen, dat civilisten-bezwaren de moei
te van 't-aanhooren niet waard zijn,
integendeel hij helpt gaarne voort.
En ik weet zeker, dat wanneer hij in
zijn huis aan den Schotersingel bo
ven aan de werktafel zit, hij gaarne
naar beneden komt om een bezoeker
te woord te staan. En dat doet hij
met een kalmte eu helderheid van
geest, die menigeen van zijn leeftijd
hem mag benijden. Die eigenschappen
kan trouwens ieder die wil ook op
merken bij de loting voor do nationa
le militie en later bij de zitting van
den militieraad. Zonder ©enigen op-
héf, maar klaar en duidelijk, precies
en zonder omhaal van woorden zegt
hij daar, wat hij te zeggen heeft.
Want vóór alles is hij een man van
eenvoud. Nog nooit, zoolang ik hem
ken, heb ik generaal Van Tuerenhout
hooren stoffen op iets, dat hij zelf
heeft gedaan, wel is hij er altijd op
uit, om wat een ander deed te belich
ten en daarvoor erkentelijkheid te
toonen. Zulke menschen hebben in
hun kring, al is die uit den aard van
de zaak klein, een goedeu invloed,
want naast alles wat gepraat, betoogd
en geschreven wordt, is het persoon
ONDERZOEK IN MISHANDE
LINGEN.
Door den rechter-commissaris werd
gisteren de zaak geïnstrueerd betref
fende de mishandeling gepleegd op
den heer Hospes. Verschillende perso
nen werden met den heer H. gecon
fronteerd.
Ook werd gisteren in het huis van
bewaring door den rechter-commissa
ris behandeld de zaak tegen Z. uit
Beverwijk, verdacht van de gruwelij
ke mishandeling met doodelijken af
loop gepleegd op zekeren Do Graaf.
Ook werd de verdachte in de zaak J.
nog gehoord, doch deze mocht weder
om het huis van bewaring verlaten.
LANTAARNPAAL OMVERGEREDEN
Op den Doodweg achter 't Kerkhof
ls, gedeeltelijk bij ongeluk, con lan
taarnpaal omver gereden door een be
laden wagen.
G e v a a r 1 ij k.
De gevaarlijke gewoonte om ie
mand op het stuur van 'n fiets of op
do.step moe te doen Tijden, schijnt
nog wel gevolgd te worden, al is het
bij politie-verordening verboden.
Gister is or in de Jordensstraat een
bekeuring te dezer zake opgemaakt
R ij wiel gestolen.
Vrijdagavond tusschen 8 en 9 uur
is uit de consistoriekamer naast de
catechisantenkamer in de kerk der
Chr. Ger. gemeente aan de Oude
Gracht hoek Stoofsteeg een heerenrij
wiel ontvreemd, toebeboorende aan
een der catechisanten Groenewegen.
Om in die kamer te komen moet men
een vrij lange gang door. Aangifte
bij de politie is gedaan.
Flinke vangst
Als ©en bewijs van een overvloed
van knrpors in de Hoofdvaart bij de
Geniesluis in de Haarlemmermeer
kan gelden, dat een Haarlemsche bak
kersknecht met drie trekken van den
hengel drie karpers ophaalde, die te
zamen een gewicht hadden van 16
pond.
Ongeluk.
Hedenmorgen te ongeveer uch'l uur
kwam de melkhandelaar P. V., wo
nende aan de Zomervaart, doordat
hij den draai aan de brug bij de
Anthoniesttraat te kort nam, te val
len.
Bewusteloos werd hij opgenomen.
Na weer te zijn bijgebracht, werd hij
in den wagen naar huis gebracht. Hij
was aan hoofd en gezicht gewond.
De nieuwe electrlsche tramlijnen
We zijn in de gedegenheid geweest
inzage te nemen van het Technisch
plan betreffende de nieuwe tramlij
nen, die de Noord-ZuidholL Tramweg-
Maatsoh. (Hollandsche Spoor) zal ex
ploiteer en.
Dit plan bestaat uit een aantal tee-
keningen van den loop der tramlij
nen, met profielen en teekeningen
van de nieuwe brug over den Zijisin-
gel.
Uit de teekeningen der lijnen zij 't
volgende meegedeeld.
Lijn A: Haarl. HoutStationsplein.
Op den Dreef begint de lijn met
twee stel rails 1 M. van de Gemeente
grens af.
Daartusschen komt in 't beginvak
een wissel. Den Dreef .over, volgen de
beide Lijnen de tegenwoordige baan
van de paai dentram eu verder de
Groote Houtstraat in. Tusschen Korte
Houtstraat en Kerkstraat ligt een
wissel tusschen de lijnen.
Hier ligt de as van de rechtsche lijn
3.60 M. van het rechtsche trottoir. (Bij
deze en de hieronder volgende
opgaven boude men in liet oog, dat
dus niet de buitenxail 3.60 M. van 't
troitoir ligt, maar de as van de rails.
De afstand van het rechtsche trottoir
tot het midden van de beide rails is
derhalve hier 3.60 M.)
Van 't linksche trottoir is de afstand
4.70 M.
Vóór t Oude-Mannenhuis gaat de
rechtenlijn de Houtstraat in en de
linker de Gierstraat.
a. Gedeelte Gierstraat—Koning
straat
De lijn, die de Gierstraat ingaat,
maakt 't noodig dat naar de Doel-
straat toe het trottoir Iink6 wordt af-
Aan dezen kant van de straat wordt
voorbij de Doclstraat het trottoir ver
smald, in 't begin tot 0.85 c.M. Tus
schen den as van de rails en dit trot
toir links blijft een afstand van 1.15
M., rechts van 3.85 M.
Deze afstand wordt links verderop
wat grooter. Op de Oude Gracht wordt
een driehoek gevormd door de tram
lijnen. De lijn uit de Gierstraat gaat
recht de Koningstraat in en kruist
daarvóór de lijn VerwulftOverveen-
sclie grens, ongeveer rechthoekig. De
lijn uit de Gierstraat is bovendien met
een in een flauwe bocht loopend ver-
buidingsbaantje verbonden met die
■naar Overveen, zoodat de wagens uit
de Gierstraat naar Overveen kunnen
rijden.
De Overveensche lijn loopt dood op
t Verwulft, midden in 't verhoogde
voetpad. Vóór 't eind echter geeft de
ze lijn, een zij lijntje rechts af, die met
een bocht de Groote Houtstraat in
loopt en daar in de lijn Oude Gracht—
Groote Markt wordt opgenomen.
De lijn uit de (Kerstmat loopt de
Koningstraat aan de rechterzijde der
straat door. Wanneer zij op de Groo
te Markt komt ligt de as der baan
3.40 M. van den hoek van het Stad
huis en 1.75 M. van het trottoir bij
den heer Guskens.
Met een boog gaal deze lijn nu op
ongeveer 7 M. van 't Stadhuis af de
Barteljorisstraai in en loopt daar
rechts in de straat, met de as der
baan 1.25 van het trottoir voor den
winkel der firma Haan en 8 M. van
liet rechter trottoir. Aan 't eind der
straat zijn die afstanden 2.05 M. en
4.40 M.
Uit de Smedestraat komt hier de
andere tramlijn van de Gr. Markt. Op
den hoek Kruisstraat—Smedestraat
moet het trottoir verlegd worden. De
beide lijnen loopen nu de Kruisstraat
op en zijn tusschen Nassausiraat en
Nieuwe Gracht door een wissel ver
bonden. Zij volgen den weg van de
Paardentram den Kruisweg over en
hot Stationsplein op, waar twee wis
sels komen tusschen in- en uitgang
van T Station. De lijnen blijven hier
rechts van den vluchtheuvel loopen.
Naar den Jonsweg loopen beide lij
nen ineen en gaan dan het Jansweg-
viaducl onderdoor.
b. Groote HoutstraatKruisstraat:
De rechter] ij n in de Groote Houtstraat
vervolgt bjj 't Proveniershuis den weg
van de Paardentram. De afstanden
van den baanas tot de trottoirs zijn
bij de Comelissteeg 2.35 M. (rechts! en
5.65 M. (links). De lijn loopt dus rechts
in de Gr. Houtstraat.
Bij de Nieuwstraat zijn die afstan
den 1.25 M. (rechts) en 3.95 M. (links.
Voorbij 't Verwulft neemt deze lijn
de straks aangeduide verbindingslijn
met de lijn naar Overveen op.
Voor Trou moet Blijcken en links
van de Paarlaarsteeg tot de Groote
Maakt worden de trottoirs verlegd.
Vlak langs den trottoirbocht rechts,
buigt de lijn zich naar rechts de Gr.
Markt op en loopt het hellend ge
maakte verhoogde vlak in 't midden
de Markt op, waar zij haar weg ver
volgt, ongeveer 3 M. rechts van het
standbeeld van Lourensz. Cosier. Om
den heliend gemaakten afgang van 't
verhoogde straatvlak gaat deze baan
met een bocht de Smedestraat in, een
paar meters van het trottoir bij de
Hoofdwacht De as der lijn loopt met
eea aanvankelijken afstand van 1.25
M. van het trottoir rechts, de Smede
straat rechts door en vereenigt zich.
m de Kruisstraat met de lijn uit ca
Bartel j orisstraat
Lijn B. StationspleinKleverlaan.
Op liet Stationsplein loopt de recii-
terlijn het Jansweg-viaduct on
derdoor, nl. aan de rechterzijde. Af
stand as-trottoir hier 1.35 M.)
De linkerhoek van het trottoir is
bij 't Kcnnemerplein versmald, om
hier langs de lijn te kunnen laten
loopen. Met een boog gaan de rails
naar rechts en loopen daar langs liet
trottoir de bocht om en de lvenne-
merbrug op. Op het Frans Halsplein
komt een wissel. Van hier tot aan de
grens van Schoten wordt links een
trottoir aangelegd of verbreed. Men
krijgt hier nu een beteren toestand,
daar de lijn niet vlak langs de huizen
komt, als nu de stoomtram.
De lijn gaat van den Schoterweg
een eind de Klever!aan op. Hier
krijgt deze laan aan beide zijden
trottoir. Dan buigt zij zich naar
rechts en eindigt achter de Begraaf
plaats in een dubbele lijn. Hier is
ook 't aanvangspunt voor de lijn
Scholen enz., die dan de Kleverlaan
over en den Schot©rweg opgaat.
Lijn C.: De lijn Verwulft—Overveen
sche gTens begint in Let midden van
het verhoogde straatvlak eu loopt de
Oude Gracht op, kruisend do lijn Gier
straat—Koningstraat
Tot b ijde Raaks houdt de lijn onge
veer liet midden der Oude Gracht. De
RaaJts over en do Zijlvest rechts op.
Ilier wordt tegenover het vaartje,
dat rechthoekig op de Zijlsingelgr :hl
staat een nieuwe brug gebouwd.
Deze vaste brug. van gewone con
structie, wordt 10 M. lang en heeft
een doorvaart wijdte van 10 M. Zij l.gt
in schuine richting over de Zijlsingel-
gracht. Over deze brug gaat de tram
en loopt dan over de plaats, waar nu
een boomgroep staat en loopt dan
langs do rechterzijde langs het hui
dig plantsoen daar. Over den Zijlsin
gel loopt de lijn dan den Zijlweg np,
die aan de linkerzijde een versmald
trottoir krijgt.
Eén NL voor de grens eindigt de
lijn, na in de Delftstraat een lijntje
te hebben afgegeven, dat daar dood
loopt
HULDIGING J. W. A. BEIJNES.
De serenade is een indrukwekkende
plechtigheid geworden'. De anders
zoo stille en deftige Nieuwe. Gracht,
bood gisteravond een eigenaardig
schouwspel; niet alleen eigenaardig,
ook sympathie-wekkend.
Voor een serenade bewoont de nieu
we Ridder in de orde van Oranje-
Nassau een zeldzaam huis. Het ge
deelte straat voor de woning was,
door de goede zorgen der politie, ge
heel afgezet voor de eigenlijke sere-
nadebrengers, maar 't publiek had
toch voldoende plaats, om ine© van
zijn belangstelling blijk te goven.
.De gedeelten straat naast de wo
ning van den lieer Beijnes en verder
de Jansbrug, de Kruisbrug, cn de ge-
heele overzijde van de Nieuwe Gracht,
waren geheel met nieuwsgierigen ge
vuld. Duizenden en nog eens duizen
den menschenI
Zóó enorm was de belangstelling,
dat er velen met schuiten en schuit
jes in do Nieuwe Gracht voeren.
Ook 1 getal serenadebrengers was
groot! Allereerst de leden van het
Haarlemsch Muziekkorps, dan dc le
den van 't mannenkoor ,,Ondor Ons"
en ten slotte het geheole personeel
van de Kon. fabrieken van rijtuigen
en spoorwagens, de firma J. j. Beij
nes.
Alle serenade-brengers groepten
