HAARLEM'S DAGBLAD.
TWEEDE BLAD.
DONDERDAG 29 SEPTEMBER 1910
streng afgesloten. Niemand werd toe
gelaten die niet bewijzen kon, dat hij
daar woonde. De bewoners moesten
in hun huizen blijven en de vensters
gesloten houden. Toch hebben op vijf
plaatsen, nadat er opruiende toespra
ken waren gehouden, nog botsingen
plaats gehad, waarbij eenige personen
werden gewond en enkelen in hech
tenis genomen moesten worden.
Daar de politie Dinsdag ten gevolge
van de duisternis op de straten be
lemmerd was In haar optreden, is zij
gister van magnesiumfakkols voor
zien.
Tegen 9 uur scheen de menigte zich
van de straten, waar de ongeregeld
heden hebben plaats gehad, terug te
trekken naar het centrum van Moa-
bit. Daarbij begon ze de agenten te
beleedigen, met steenen te werpen,
en met revolvers te schieten. Hierop
sloeg de politie erop los met het scherp
van de sabel, waardoor velen gewond
werden, enkele zelfs zeer ernstig, ter
wijl ook een groot aantal personen
door de bereden politie omvergereden
werden.
In de gasthuizen werden wel 20 ge
wonden verbonden.
Over
DE OORZAAK VAN 'T OPROER,
is men 't nog lang niet eens.
Men weet, dat de aanleiding in de
staking bij de genoemde steenkolen-
firma gezocht wordt.
De „Vorwarts" (het hoofdorgaan
der Duitsche sociaal-democraten) ont
kent, dat stakers aan het oproer lieb
ben deelgenomen. Dezen zijn, volgens
dit blad, allen georganiseerd en goed
gedisciplineerd en hun was bovendien
door de leiders der staking gelast,
zich te onthouden van alle buitenspo
righeden en zich niet door uitdagin
gen van de politie in het harnas te
laten jagen. Het oproer zou, zoo
meent de „VorwfLrts", grootendeels
het werk zijn van het straatgespuis.
Bovendien beschuldigt dit blad de
politie van te hardhandig optreden.
Als de mannen der wet kalmer en be
zadigder te werk gegaan waren, had
den de ongeregeldheden zeker niet
zoo'n omvang genomen.
Eenige andere bladen komen tegen
deze ,,Vorw&rts"-lezing op.
De „Voss. Zeit." schrijft o. a
Maar dan ia 't toch betreurenswaar
dig, dat de arbeiders zich niet scha
men gemeene zaait te muiten met deze
elementen van het 8traatgc3puis, en
zich zelfs door hen op sleeptouw la
ten neuten. En nog sterker valt te
betreuren, dat zoovele vrouwen eu
kindereu aan het oproer hebben deel
genomen. Want gesteld, dat enkelen
zich alleen uit nieuwsgierigheid op
het tooneeJ der wanordelijkheden
hebben gewaagd, hel staat in ieder
geval vost, dat een groot aantal vrou
wen flink mede hebben gedaan.
NOG EEN GEVECHT NAAR AAN
LEIDING VAN EEN STAKING
is te B'ttingen bij Duaseldorf voorge
komen. Ongeveer 150 metselaars en
opperlieden hadden daar in een ver
gadering besloten bet werk neer te
leggen, wanneer hun patroon de ge
vraagde loonsverhoogüig mocht blij
ven weigeren en eenige arbeider», die
wegens het stellen van den looneisen
ontslagen waren, niet weder in
dienst zou nemen. Na afloop der ver
gadering ontstond er een bloedig ge
vecht niet 200 Italiuansche arbeiders,
die op hetzelfde werk arbeidden, en
aan de vergadering geen deei hadden
Twee werklieden werden levensge
vaarlijk en een groot aantal meer of
minder ernstig gewond. De politie
kon eerst de orde herstellen na een
charge met de blanke sabel. Een aan
tal deelnemers aan liet gevecht werd
in hechtenis genomen.
UTT DEN BALKAN.
Een verslaggever van de „Daily
Telegraph" heeft Dzjawid bei, den
Turkschan minister van financiën,
gesproken. Het gesprek liep o.a. over
de leaning en over de Roemeensch-
Turksche overeenkomst.
W'at de leening betreft, verklaarde
de minister, dat de Ports er uitste
kend voor staat en dat ook van Oos
tenrijk en Duitachland uit zeer aan
lokkelijke aanbiedingen zijn gedaan.
Over de veelbesproken overeenkomst
luidde zijn orakelachtig-diploznalieke
uitspraak „Wanneer ge dit bericht
weer wilt tegenspreken, zal ik u er
gaarne toe machtigen. Maar i3 het de
moeite waard kunstmatig opgezet
twistgeschrijf in de Fransche pers,
zoo omioozel en kinderachtig als het
is, als een ernstige politieke gebeur
tenis te beschouwen Dus alweer
geen stellige tegenspraak 1
Het belangwekkendst was 'b minis
ters relaas over den aankoop van de
beide Duitsche oorlogsschepen, die,
naar hij verzekerde, eenigszina tegen
den wil van de Porte was geschied.
Naburige staten (de minister bedoelt
Griekenland) hadden oorlogsschepen
gekocht en Turkije dus gedwongen
hetzelfde to doen. Wij wilden toen
oorlogsschepen koopeii van Enge
land, maar Engeland weigerde ze
leveren, daarna hebben we de Fj
sche regeering aangezocht, maar die
weigerde eveneens. Zoo kwamen we
tenslotte bij Duitscliland te biecht,
dat ons ter wille was. En wat kan
men ons nu verwijlen
De „Corriere della Sera" van Mi
laan verzekert den inhoud van de
Roemeonsch-T urksche overeenkomst
in hoofdzaak te kennen. Turkije ver
bindt zich den status quo in de Dar-
dauelicn to bandhaven en Roemenië,
wanneer het wordt aangevallen, met
terdaad te steunen. Roemenië zal Bul
garije bestrijden, wanneer dit land
Turkije den oorlog aandoet
Het blijft dus nog altijd gissen, wat
er van de overeenkomst waar is
DE DREIGENDE UITSLUITING IN
DE ENGELSCHE KATOEN
NIJVERHEID,
die men nog hoopte te voorkomen,
zal wellicht voortgang vinden.
Het uitvoerend comité van de eige
naars van katoenspinnerijen heoft in
de gisteren te Manchester gehouden
vergadering besloten, geen verdere
concessies te doen en de uitsluiting
door te zetten.
Nu vreest men, dat Maandag de
uitsluiting van 150.000 gezellen aan
700 fabrieken zal beginnen.
DE CHOLERA IN ITALIC
vermindert nog niet veel. In de jong
ste 24 uren zijn te Napels 15 personen
door cholera aangetast en 9 lijders
aan die ziekte bezweken.
In de provincie Napels kwamen 4
ziektegevallen en 1 sterfgeval voor, in
de provincie Bari resp. 3 eu 1.
Stadsnieuws
Haarlem's Kinderkoor.
Als penningmeester van HaarJem's
Kinderkoor heeft bedankt de hear Ed.
A. van Biidorbeek, In wiens plaals
gekozen is de heer C. W. Har bard.
T e water.
Hedenmorgen te half zes viel de
tuinder van der il.van zijn schuit
met groenten in het O.-Indisch vaart
je doordat het bootje tegen den wal
kant stootte.
Hevig geschrokken en danig nat
bemodderd van het altoos stin
kende vaarwater werd de man door
eenige werklieden, die juist passeer
den, op het droge gebracht.
Rubriek voor Vragen
Geabonnoerden hebben het voorrecht,
vragen op verschillend gebied, miu voor
beantwoording vatbaar, in te zenden bij de
Redactie van Haarieiu's Dagblad, Groot®
Houtstraat 63.
Allo antwoorden worden geheel koetelooa
gegeven en zoo spoedig mogelijk
Aan vragen, dio niet volledig naam en
woonplaats Tan den inzender vermelden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG. Kunt u mij ook zeggen
t wie ik mij moet wenden om koste
loos tot R.-K. verpleegster te worden
opgeleid?
ANTWOORD: Wend u tot een der
R. K. gestichten voor ziekenverple
ging, b.v. de Mariastichting Kamper
laan alliier. Daar zal men u zeker de
gewenschte inlichtingen geven.
VRAAG: In een weiland langs den
Spaarndammerweg staat op een wit
ten paal een witte ton. Waarom is die
daar geplaatst?
ANTWOORD: Voor de scheepvaart
in het Spaarne, om aan de booten de
vaargeulen aan te gevenr.
VRAAG: Kan een Jongmensch van
18 jaar hier ter stede opgeleid wor
den voor detective? Ziju daaraan kos
ten verbonden, zoo ja, welke?
ANTWOORD: Zoon inrichting be
staat te Haarlem met eu, voor zoover
ons bekend is, zelfs in geheel ons
land niet Engeland en Amerika ken
nen wel zulke scholen. In ons land
worden de inspecteurs bij de politie
opgeleid; eerst krijgeu ze ergens een
plaals ais volontair eu dan leereu ze
door de practijk 't vak.
VRAAG: Bestaat er te Amsterdam
een maatschappij tot uitgaaf van goe
de en goedkoope lectuur?
ANTWOORD. Ja, onder leiding
van den heer L. Simons. Deze maat
schappij „De Wereldbibliotheek" is
gevestigd te Amsterdam.
VRAAG: Zoudt u mij ook kunnen
zeggen, of er al iets van de trekking
der Enschedesche verloting, gehou
den op 19 September, bekend is!
ANTWOORD: We raden u aan in
lichtingen te vragen bij den persoon
van vvien u het lot gekocht hebt. Hij
zal wellicht een trekkingslijst heb
ben.
VRAAG: Is het gebruikelijk een dag
meisje, dat per week betaald wordt,
een godspenning te geven?
ANTWOORD: Neen.
VRAAG: Wat moet ik doen aan
transpireerende voeten, daar veel
wasschen ook niet helpt?
ANTWOORD: Vraag uw geneesheer
raad. Op dit terrein begeven wij ons
niet.
VRAAG: Wanneer men door een
betrekking een rijkswoning bewoont,
is men dan verplicht deze altijd zon
der voorkennis te laten bezichtigen?
ANTWOORD: Is er in uw instructie
daaromtrent niets vastgesteld- De be
zichtiging mag intussclien alleen ge-
vprderd worden door daartoe be
voegde personen.
VRAAG: Kunt u mij 't adres opge
ven van 't informatiebureau in Am
sterdam?
ANTWOORD: Uw vraag is te vaag
gesteld om te beantwoorden. Welk
informatiebureau bedoelt u? Br zijn
er wel 75.
VRAAG: Waar moet ik mij vervee
gen om mijn zoon als licht-matroos
op een koopvaardijschip geplaatst te
krijgen?
ANTWOORD: U doet 't beste er een
„etourtje naar Amsterdam aan te wa
gen. Aan het IJ en de Prins Hendrik
kade heeft men verschillende kanto
ren van koopvaardijschepen, waar u
zich dan om inlichtingn kunt vervoe
gen.
VRAAG. Wat is C
ANTWOORD. Kaneelbloem.
Uit de Omstreken
SCHOTEN.
VERGADERING VAN DEN RAAD.
Gisteravond vergaderde de Raad
in voltalligen getale.
Toegestaan werd een bouwverzoek
van den lieer Van Roon.
Mededeeling werd gedaan, dat in
gekomen Is
EEN VERZOEKSCHRIFT DER GE
MEENTE HAARLEM, OM ELEC-
TRISCHE GELEIDINGEN
te mogen leggen in gemeentegrond,
om drijfkracht te kunnen leveren aan
de fabrieken aan de Paul Krugerka-
de. De directie van de Chocoladefa
briek verzocht om dit aan Haarlem
toe te staan.
Dit punt werd aangehouden.
Vastgesteld werd tnuns de staat
van bezoldiging van ambtenaren en
Men houd* In t oog, dot ©enigen
tijd geleden da verhoogingen zijn
vastgesteld. Bij die verhoogingen
gold als maatstaf het aantal dienst
jaren. Thans word het salaris vast
gesteld met verhoogingen, afhanke
lijk van het aantal inwoners der ge
meente of bij de gasfabriek: van
den omzet. Een ingewikkelde rege
ling!
De staat, gisteravond vastgesteld,
luidt:
Secretarie: 1ste ambtenaar: 850,
I 900, 850 e>n 1000 bij een inwoners
aantal van 8000, 10.000, 12.500 en
15.000 inwoners; 2de ambtenaar
600—J 750; Gemeente-bode 525
685; Gemeente-opzichter 1000
f 1200, alle met klimmingen bij de
straks genoemde inwoners-aantal
len; de Marktmeester 75; de Direc
teur der Gasfabriek 1600 en f 1700
bij een omzet van mill loon kub. me
ter. Bovendien geniet deze ami
1/2 pet. van de bruto winst en vrij
wonen, vrij ruur en licht.
De boekhouder der Gasfabriek
1000 en 1050 bij 1500 aansluitin
gen.
Deze ambtenaar krijgt f 80 voor
acte M. O. Boekhouden, evenals de
ambtenaar tor secretarie voor 1 di
ploma van de Nederl. Vereen, voor
Gemeente-belangen.
De chef-fitter 1000 en f 1050 bij
oeu omzet van een mllUoen kub. me
ter. Verder de gascontroleur 750; de
hoofd agent van politie van f 800; de
veldwachter f 570 en vrij wonen (of
130).
De concierge van de school was
geten, omdat we nog niet zoo
op de hoogte zijn, zeide de VOOR
ZITTER, door de snelle uitbreiding
der gemeente. ,,Do concierge wordt
dus aangehouden," besloot de voor
zitter, niet denkende aan de ongun
stige beteekenie dezer uitdrukking.
Bij de behandeling van deze sala
rissen, merkte de VOORZITTER op,
dat de amendementen gesteund moe
ten worden door drie leden.
Een amendement moest dus vier
voorstellers en ondersteuners heb
ben. Dit getal van vier is in den
Raad van Schoten met zijn 7 leden
de meerderheid.
Feitelijk wil het Reglement van Or
j dus de zonderlingheid, dat een
amendement niet mag worden Inge
diend, tenzij... de meerderheid hier
voor is!
Daarna nam de Raad een regeling
on, waarbij werd vastgesteld, hoe
veel dienstjaren der ambtenaren in
rekening zullen worden gebracht bij
de verhoogingen.
Vastgesteld werden verordeningen
op de heffing der legee ter secretarie
t de pTecarlo'a.
Aangenomen werd de volgende re
geling ter ondersteuning van de ou
ders, die hun kinderen zenden naar
de Haarlemse he scholen voor M. U.
L. O. (in hoogere klasse dan de vier
de), de Avondschool of Handelscursus
en de buitengewone school voor L o.
(achterlijken en zwakzinnigen). De
ouders krijgen terug: wanneer zij een
inkomen hebben van f 1000 tot 1500
3/10 van het schoolgeld; van 800 tot
1000 2/5 deel en beneden 800 de
helft van bet schoolgeld.
amendement van den heer
HOOY om ouders met minder dan
f 600 het geheele schoolgeld terug te
betalen verwierf geen bijvalt
Nu zich een leerling voor de H. B.
S. te Haarlem aangemeld heeft, be
sloot de Raad de overeenkomst met
Haarlem aan te gaan, inzake de toe
lating der Schotensche kinderen op
de Haarlemsche scholen voor M. O.
De ouders betalen nu 60 schoolgeld
en de Gemeente betaalt nog 100 per
leerling aan Haarlem. Van dte f 100
moet door de ouders worden terugbe
taald aan het Gemeentebestuur van
Schoten:
Bij een inkomen minder dan f 600
niets (op voorstel van den lieer Hooy);
van f 6001000 10; en boven do
f 1000 voor elke f 500 inkomen meer
f 10 retributie meer.
Ouders met Inkomens boven de
f 5000 betalen dus de heelo f 100 terug.
Deze retributie-regeling Is zeker een
lor gunstigste van die weike in de
omstreken van Haarlem zijn vastge
steld.
De VOORZITTER wees den heer
Hooy er op, dat minvermogende ou
dera van heel knappe kinderen bij
Raad kunnen komen om onder
steuning, wanneer zij hun kinderen
de middelbare scholen willen laten
m. Een toestaan van dit ver
zoek, lag, volgens den Voorzitter, op
"sn weg van den Raad.
Aon Gedep. Staten zal worden voor-
jsteld de wedde van den Gemeente
ontvanger te varhoogen, omdat diens
persoonlijke borgstelling vervangen
werd door een zakelijke borgstelling
van f 5500.
VAN DE GEMEENTE HAARLEM
was ingekomen een aanbieding om
WATER TE LEVEREN VOORS
HANDS ALLEEN VOOR HET
SCHOTERKWARTIER
tegen 10 cents per kub. M.
De Gemeente Schoten zou dan moe
ten zorgen voor distributie-leiding,
enz. Na een langdurige discussie tus-
schen den bear HOOY en den VOOR
ZITTER werd met de stem van den
heer Hooy tegen besloten, om eerst
in te gaan op bet verzoek van VeJ-
sen om deed to nemen aan de voor
bereiding voor
DE GEMEENSCHAPPELIJKE WA
TERLEIDING
der Gemeenten rond Haarlem. Daar-
Onze Lachhoek
Nog meer moeilijkheden,
zuchtte Kees, en trok zijn jas aan.
Is het 't een niet, dan is 't het an
der.
Wat nu weer vroeg zijne
vrouw.
Wel, op de fabriek, natuurlijk.
Weer 'n uitsluiting zeide de
deelgenoot zijner zorgen.
Neen, veel erg.:, antwoordde
het hoofd des gezins. De baas
heeft toegegeven, en we moeten weer
aan 't werk.
Hij We zouden de voetbalmatch
gewonnen hebben, als de captain 't
hoofd niet verloren had.
Zij. Lieve hemel, was 't zoo erg
Ik dacht, dat 't maar een oor was.
Man van bet circus (op jacht naar
in losgebroken olifant) Heb je
niet een vreemd dier zien loopen
Boer Nou, of ik D'r liep
straks een grooto gommelasLieke stier
hier in het land, die met zijn staart
bieten uit den grond trok.
- Ik wil alle offers brengen voor
- zuchtte de geldelooze graaf.
O dat is niet noodig, unt-
woordde de erfgename. Als ik be
sluit, dat ik u hebben wil. kan pa
zich veroorloven, den marktprijs te
Een meester deed moeite, zijn
jeugdige leerlingen het verschil tus-
sche.n recht en onrecht duid»! ijk te
maken.
Als ik, vroeg hij, een hor
loge had gekocht voor twintig gul.
den, en het horloge was kapot gegaan
zoodat het niet meer loopen wou, en
ik verkocht het dan, zonder daarvan
iets te zeggen, voor bijna evenveel
geld als 't me gekost had, wat zou
dat dan zijn
Jantje (haastig) 'n Goed zaakje,
meester I
voor werd ecu crediet van J 900 too
gestaan.
Wanneer men kennis draagt van de
kosten der Gemeenschappelijke Wa
terleiding kan men beslissen, of
men zich hierbij zal aansluiten, of op
het aanbod van Haarlem ingaan.
De lieer HOOY zag weinig heil in
de Gemeenschappelijke Waterleiding,
nu Haariem met zijn nieuw aanbod
gekomen. Spr. begreep niet, waar
om Haarlem nu wel en voor twee
jaar niet aan Schoten water kon le
veren.
Nu de Geineouscliappelijke Water
leiding zed dienen voor zulk een uit
gebreid gebied zal zij niet rendabel
zijn.
in de Haarlemmermeer zal liet wa
ter misschien wel "n gulden per ku
bieke Meter kosten door het ontzag
lijk uitgebreide gebied. 1)
Spreker vreosoe, dat de kosten van
dergelijke uitgestrekte gebieden ook
op kieinere gebieden als van Scho
ten zuilen drukken, hetgeen de VOOR
ZITTER echter ontkende, daar elke
gemeente zijn evenredig aan
deel zal betalen.
De heer HOOY wees ook op de
booge aanlegkoeien van de Gemeen
schappelijke Waterleiding op Zuid-
Beveland.
Daar kostte een waterleiding voor
44.000 inwoners f 1.600.000.
Voor ooae Gemeensch. Waterlei
ding zal hei bedrag dus wei twee
maal zooveel zijn, omdat er een 80.000
menschen In dit gebied wonen.
De heer Hooy meende daarom, dat
de Gemeensühappelijke Waterleiding
niet voor een lageren prijs water kan
leveren dan Haariem, dat pas in de
laatste jaren wmst gaat maken op
zijn waterleiding, terwijl deze al 11
jaren bestaat. Spreker dacht, dat
Haarlem er wel voor te vinden zou
zijn, ook aan de 800 menschen van
1) Deze redeneering is niet juist,
daar de Haarlemmermeer bij aanr
sluiting aan de Gemeensch. Water
leiding alleen water zal krijgen in
Hoofddorp en Nieuw Vennep eu door
aftapkranen, de overige ingezetenen
in de gelegenheid zullen geeteld wor
den daar water af te halen, hetgeen
de kosten voor de buisleiding zeer
vermindert.
Buitenlandsch Overzicht
DE ONLUSTEN TE BERLIJN.
(Turen nog voort. Uit ons vorig Over
zicht weet men, dat er Maandag en
Dinsdagavond herige straatge
vechten hebben plaats gehad en gis
teravond is van alles weer een her
haling gevolgd, 't Gaat er in de hoofd
stad van 't rijk onzer Oosterburen dus
w.irm toe! Als men de uitvoerige ver
slagen over de onlusten leest, komen
•Je beschrüvingen der Fransche revo
lutie in 't geheugen.
Vooral Dinsdagavond heeft 't er ge
spannen. 't Oproer woedde 't hevigst
in de Rostockorstraat in de wijk
Mo a bit, 't Noord-westen van do we
reldstad waar de steenkolenfirma
Kupfer en Co., wier koetsiers staken,
haar pakhuizen hoeft Eigenaardig is.
dat in Moabit ook de paleizen \au
Justitie en de gevangenis liggen, zoo
dat een dichter eens gezongen heeft,
dat daar "t recht zetelt en da Berlij-
ner er alleen komt als hij kwaad
gei la an heeft.
In do Rostockstraat waren de
straatlantaarns door de oproerige me
nigte stuk geslagen, waarop in 't
duister een hevig steenen-bombarde-
nient werd geopend op de daar gepos
teerde agenten. De politie trachtte
toen de straat, waar 4000 personen,
onder welke 500 vrouwen en meisjes,
diehtopeengedrongen stonden, te ont
ruimen. F.r weerklonken uittartende
kreten uit de menigte, als: „bloed
honden", „schiet de schurken dood!"
enz. Een politieofficier sommeerde het
volk driemaal uiteen te gaan, maar
het volk begon nu des te harder te
joclcu en de agenten met steenon te
worpen. Te midden van dat ge
schreeuw gingen 'n groot aantal ven
sters open en daaruit daalde een ha
gelbui van fiesschen op de hoofden
der agenten neer. Ook werd uit ver
schillende vensters geschoten, waarop
de politie bevel kreeg de schoten uit
de vensters te beantwoorden. Zoodra
nu uit een venster werd geschoten of
geworpen, werden onmiddellijk de re
volvers erop gericht.
De menschen stonden aan den in
gang der huizen; wanneer de agenten
evenwel naderbij kwamen, gingen ae
deuren plotseling toe; was de politie
voorbij, dan vlogen de deuren open
en vulde de straat zich weer.
De straat was op het laatst van
begin tot eind zoo bezaaid met groo
te scherven, dat de bereden politie er
niet meer binnen kon rijden.
En maar steeds ging het bombar
dement door tot men geen projectie
len meer had. Toen kwamen enkelen
op het denkbeeld de versierselen van
dc balkons los te wringen en deze
naar beneden te werpen.
Het gevecht duurde den ganschen
avond door tot laat in den nacht.
Tegen twee uur gingen plotseling
de deuren van een aantal huizen
open en de bewoners snelden naar
buiten, beladen met houtblokken,
matrassen, enz. Vlug werd een brand
stapel opgeworpen, daarover werd
petroleum gegoten en weldra sloegen
de vlammen omhoog. Van alle kanten
droeg het volk brandstoffen aan, ten
einde het vuur levendig te honden-
De rosse vuurgloed wierp een fan
tastisch licht om zich heen en gaf aan
't tooneel van den strijd een nog drei
gender karakter.
De politie trok nogmaals de sabels
en maakte een charge, waarbij zij te
vens nu en dan haar browningspisto
len op de opstandelingen afschoot.
Ook werd de brandweer gealar
meerd, die den brand bluschte en
daarna, onder bescherming van een
sterk politiedetachenient, naar de ka
zerne terugkeerde.
Den geheelen nacht bleef een sterke
politiemacht in de wijk geposteerd.
Tn enkele winkelstraten werden in
verschillende winkels, waar de ijze
ren rolluiken niet neergelaten waren,
de ruiten stuk geslagen en de uistal-
kasten leeggeplunderd.
Aa nde straatgevechten werd Dins
dagavond door ongeveer 1200 politie
agenten deelgenomen. Men kan uit
dit getal opmaken hoe groot 't aantal
opmerigen moet zijn geweest, dat de
mannen der wet daar nauwelijks te
genop gewassen waren.
Tijdens de straatgevechten heeft
Moabit een treurigen aanblik gele
verd. Geregeld zag men gewonden
wegdragen. In 't geheel werden meer
dan 100 gewonden geteld. Een ge
rucht wil, dat twee hunner een po-
litie-agent en een werkman aan de
kwetsuren overleden zijn.
Gister had de politie zeer strenge
maatregelen genomen, 't Tooneel van
de ongeregeldheden in Moabit was
FEUILLETON
(Schetsje, bewerkt door Robert
Peereboom).
liet was een schitterend plan
maar de uitvoering Ten eerste, het
zou moeilijk zijn, om Satan (zoo
no. inden Kareisen en Mie reeds het
ondier, dat scheelkijkend op hun erf
rondsloop) te vangen. En danen
dan bovendien moest het beest nog
door huis, het bezwaar.
Kareisen zette nu krachtig door.
Tot Mie, die hem j'uist dien dag kwam
verzekeren, dat ze d'r dienst opzei,
want dat 't hier niet te houwe was,
richtte hij het verzoek „niet zoo te
zaniken".
De uitvoering van 't plan begon.
„Satan" werd met een touw en eeni-
gen bof gevangen, waarbij Karelscn's
chambercloak half verscheurd werd
door hot ondier en hij bovendien een
hap in zijn mollige kuit kreeg. Even
wel, het gelukte, en het beest werd
vastgelegd.
's Avonds zette Kareisen de voor
deur open, maakte Satan los en liep
zoo hard hij kon naar boven.
De hond keek hem met schelen
blik na. gromde als immer maar
stapte toen door de gang de straat
op.
Juist passeerden daar een paar
kennelijke „jongens van de vlakte",
die het beest met een woedend geblaf
te lijf ging. Hun vlucht was snel,
ze werden tamelijk gehavend- Dien
zelfden avond nog kwam Satan mid
den in oen troep dobbelende straat
jongens terecht, en veroorzaakte daar
zoowel als in de beruchte kroeg in de
buurt door voorkomen en optreden
een algemeen „sauve qui peut liet
succes was volkomen, en toen Satan
om eeu uur of twaalf, links en rechts
zijn schele blikken werpend, de straat
doorholde, was alles er kalm en rus
tig.
Den volgenden morgen vond hij da
delijk weer een vruchtbaar terrein
van arlxtid, en trad geweldig op. Mie
ontsnapte maar net aan zijn vervol
gingswoede van ieder, die het wagen
durfde te passéeren, en arriveerde
hijgend met een „Maar meneer, wat
hep-u nou in T hoofd gehaald
Kareisen zat binnen, en glimlachte.
Hij voelde dat het zaakje best ging.
„Mie, 't gaat hier een goeie boel
worden
Ze schudde het hoofd en begon
zuchtend haar bezigheden.
Kareisen kreeg komen gelijk. *t
Succes van zijn onderneming bleek
zonneklaar. De hond, steeds behoor
lijk op tijd gevoederd door zijn
„baas" fdie doodsbang voor "m was)
verrichtte uitstekend werk, en had in
minder dan veertien dagen een soort
despotieke macht in „zijn" straat
verkregen. Kareisen en Mie waren de
«enigen, die hij niet aanvloog. Eu
het wérd rustig in de straat. Kalmte
heersehte tusschen de dubbele rij re
volutiegevels. die zooveel maanden
lang een tooneel van wanorde, eene
verzamelplaats van het uitschot der
siads-samenleving was geweest Ka
reisen genoot er van. Niels stoorde
zijn nachtrust meer, overdag kon hij
zeker zijn, dat slechts de hond voor
bij kwam stappen. En „Satan" hield
de buurt zoo goed „gezuiverd", als
geen half dozijn politiesgenten dit
zou kunnen.
Op een goeden morgen klonk wie
lengeratel in de straat, een verhuis
wagen rolde over het plaveisel, en
stopte voor een der leegstaande hui-
»sn. En uit het rijtuig, dat spoedig
volgde, stapte een oude heer met een
vriendelijk gelaat.Die was een
nieuwe bewoner.
Satan hield zich ditmaal kalm,
slechts oven draaide hij zich om en
zag Kareisen met schelen blik aan.
Toen gromde hij voldaan.
Dion dag kreeg do hond een halve
biefstuk, als tractatie.
Er kwamen telkens nu verhuiswa
gens de straat in, huis op huis
werd betrokken. Het waren toch wel
aardige huizen, zoo eenvoudig en
goedkoop. En bovenal 1 was zoo
heerlijk rustig in de straat
Kareisen maakte visites bij alle
nieuwe bewoners, en vertelde met on-
nnskenbareu trots van zijn hond. En
als Iemand het verhaal dan weer ge
hoord had, en Satan passeerde hem
den volgenden dag, dan kon het dier
op een tractatie rekenen. Algemeen
prees men hem, hij werd gestreeld
over zijn vullen rug, en geliefkoosd,
er ging zelfs een verzoek naar Karei
sen, om hem Sultan tas*.ode van Sa
tan te noemen. Werkelijk bekleedde
hij tegenwoordig moor de laatste
dan de eerste positie. De hond
heersehte in de straat, maar hij hleef
den satanischen blik in zijn schele
oogen behouden, 't nijdige grommen
©voneens. Elke lekkernij, elke lief-
koozing beantwoordde Satan op die
manier, dio hem aangeboren scheen.
Ik zou nu eigenlijk inoefen eindi
gen, nu ge weet, dat de straat, door
fatsoenlijke menschen bewfond, een
welvarende en rustige buurt werd. Ge
weet nu ook, hoe Satan was, en wat
hij deed. En de vreugd© van meneer
Kareisen behoef ik u wel niet nader
meer uiteen te zetten. Eigenlijk was
dit schitterend resultaat toch aan
z ij n lumineuzen inval te danken.
Evenwel
Toen Napoleon op zijn toppunt van
macht stond, kwam de val. Nu, zoo
ging het dezen „Satan" ook. juist als
den grooten keizer, maar dan gelei
delijker. Hij viel niet, hij daalde.
De hond daalde in de achting der
menschen uit z ij n straat ,,'t Was
immers zoo kalm en rustig alles, en
nu ja die historie van den hond
was wel heel waar en mooi, maar 't
was toch eigenlijk een kwaadaardig
beest en dau zoo vreeselijk leelijk.
Lekkere hapjes hoefde je hem ook
niet te geven, hij gromde toch maar.
En gemeen dat het boast uit zijn
schele oogen keek Ook had hij laatst
nog de poes van juffrouw Polsman
doodgebeten, eu vloog hij den melk
boer aan, die van den prins geen
kwaad wist.
„Wat doet dat beroerde beest hier
eigenlijk zeidon de mannen. En
hun vrouwen vonden, dat meneer
Kareisen het dier moest wegdoen.
Kareisen merkte dis veranderde
stemming ten opzichte van Satan wel
op. Het speet hemhij was nu een
maal gehecht aan zijn hond, <lie zoo
veel goeds tot stand gebracht had
Er gebeurde nog meer. In de straat
kwam een adjunct-inspecteur van po
litie wonen. Die zette alle gebunen
legen Satan op. En toen op een goe
den dag de hond hom aanvloog,
aangezien hij niet voor het beest op
zij ging, werd de politieman de aan
leiding tot een actie-en-bloc tegen Ka-
relsen's hond. Namens de bewoners
kwam de huisbaas bij Kareisen, en
bracht den eisch over „Satan weg
of zij zouden „er werk van ma
ken". i
Op een mooien Meimorgen werd
Satan op eeu handkar gezet, om zijn
laatste reis te aanvaarden. Onmoge
lijk was hij geworden in de straat,
die hij gemaakt had tot hetgeen zij
was.
Fier stond hij boven op de kar,
tro'.seerend de hoonende blikken van
hen, die zooveel aan hem te danken
hadden. Alleen Kareisen had mede
lijden, tranen kwamen hem in da
oogen. En geroerd streelde hij den
gevallen despoot over zijn nog immer
vullen, verward-behaarden rug
Toen, even, scheen Satan vertee-
derd te worden. Hij likte de hand, die
hem streelde.
Eén moment slechts. Direct daarna
gromde hij weer, en keek kwaailaar-
dig-soheel de omstanders aan. Toen
kwam de kar ui beweging, een hoe
raatje van do kinderen uit de buurt,
en Satan verdween om den
hoek van de straat Om nimmer weer
te Wee ren
Dienzelfden dag nog is Satan ge-
execute erd.
Kareisen is al heel oud, hij zai het
nie: lang meer maken. De historie,
dio ik u hier verhaald heb, vertelt
hij gaarne en dikwijls. En hot slot
brengt hem nog immer tranen in üe
oogen.Zoo ondankbaar als de
menschen ook zijn geweest jegens Sa
tan l
(Overgenomen uit „Utrechtsch Dag
blad").
