KWARTJES
ADVERTENTIEN
VRAAC-EN-AAHBODS
ADVERTENTIEN:
1-6 RECELS 25 GENTS
3 PLAATSINCEN f 0.50
BIJ VOORUITBETALING
Talma, oen ontkennend© hoofdbewe
ging mankte, maar het is mij
verzekerd door eenjge groote coöpe
raties, zei hij. Een regeling van den
arbeidsduur hoort in de Bakkerswet.
l>at is de traditie van onze arbeids
wetgeving van Pyttersen af tot aan
dv. Kuypor.
De heer Snoeck Henkemans brengt
don minister warme hulde voor de in
diening \an deze wet. Hij heeft ech
ter drie bezwaren.
I-Iet eorste is, dat er in onze ar
beidswetgeving een nieuw element zal
komen het verbod van arbeid.
Het tweede bezwaar is, dat. het ont
werp geen rekening houdt met, do veel-
vC i migheid van het bedrijf. Wat voor
dou één gepast is, past voor den an-
rt or nog niet. Voor een paar duizend
jaren zou invoering van deze wet mo
gelijk zijn geweest. (Gelach.) Nu geeft
men talrijken bedrijven den dood
steek.
Het derde bezwaar is, dat de dwin
gende bepalingen de dood zullen zijn
voor d© energie en den ondernemings
geest. Het doel van den minister
moet op een of andere wijze worden
bereikt, maar met instandhouding,
zooveel mogelijk, van de verschillen
de vormen van het bedrijf. In ieder
geval neme de minister een welwillen
de houding aan tegen alle amende
menten, die het absolute verbod van
nachtarbeid zooveel mogelijk willen
beperken en het alleen willen uitstrek
ken tot de slecht ingerichte bedrijven.
Tal van burgers worden anders op
onherstelbare wijze in hun belangen
gesehaad.
De heer Passtoors acht den nacht
arbeid een der grootste misstanden,
uit zedelijk, hygiënisch en maat
schappelijk oogpunt. De strijd tegen
deze wet is aangebonden door betrek
kelijk een -ring aantal personen. Dat
is hun rechtmaar hun actie is er op
gericht geweest om deze wet niet te
verbeteren, maar om haar van de
baan te krijgen. Daarvoor heeft men
de Kamers vau Koophandel en de
Maatschappij van Nijverheid mobiel
gemaakt en gesproken van«.liet „mis
baksel" van Talma, van een ongaar,
misschien wel van een onguur kadet
je. Zoo trachtte men den indruk te
wekken, dat de nachtarbeid noodza
kelijk was. Maar daartegenover staat
de schoone, rechtvaardige actie van
de voorstanders, van 235,000 georga
niseerde arbeiders. Dit ontwerp heeft
drie voordeelen. Het is geen politiek
ontwerp, maar een sociaal stuk werk.
Ten tweede betreft het geen louter
vakbelang eu ten derde, en dat is het
mooiste het kost geen cent (Groote
hilariteit). Zelfs de instelling van de
Bakkersraden zal niet tengevolge heb
ben de aanstelling van veel ambtena
ren, en zij zullen dus weinig kosten.
Technische wijzigingen zullen in 't
grnothedriif noodig zijn, maar dat zal
mogelijk blijken. De groot-fabrikan
ten schreeuwen echter moord en
brand, omdat ook de burgerpatroon
nu een stuk brood zal kunnen verdie
nen.
Men spreekt van het duurder wor
den van het brood. Maar juist in Den
Haag, waar het groot-bedrijf de lei
ding gee-ft, is de broodpr s 2 cont,
lioogcr dan elders. Als het brood dus
duurder wordt, dan zal hel. brood van
de fabrieken duurder worden, maar
niet. het, brood van het volk. Prof. Vol-
mer heeft berekend, dat het brood 1.03
'duurder zal worden, maar niemand
kan dat op een komma berekenen.
(Gelach). Toen minister Harte in het
Kabinet zat, voorspelde men ook door
diens Tariefwet duurder brood, maar
juist een paar dagen na diens val
werd het brood 3 cent duurder. (Luid
gelach).
Uit de enkele vraag naar versch
brood volgt een onbeschrijfelijke el
lende voor duizenden gezinnen van
bakkers.
liet ploegenstelsel is de dood voor
het klein-bedrijf. Wordt het amende-
ment-Borgesius aangenomen, dan
ware de wet heler niet ingevoerd.
Morgen 11 uur voortzetting.
EEN BAKKERIJ ZONDER NACHT
ARBEID
In verband met de voorbereiding
en behandeling der Bakkerswet heb
ben eenige eigenaren van bakkerijen
een feit geconstateerd, dat namelijk
de bakkerij „Ons Beginsel", geves
tigd Cornelis Trooststraat te 's-Gra-
venhage, Zondag 9 October 's avonds
te half lien in werking was. Nu doet
zich het geval voor, dat in de door
het Nationaal Comité voor afschaf
fing van Nachtarbeid uitgegeven
brochure „Ons Verweer" wordt me
degedeeld, dat de werkzaamheden in
die bakkerij uitgezonderd des Za
terdags eerst om vijf uur des mor
gens aanvangen, terwijl nu geconsta
teerd is dat reeds des Zondagsavonds
de ovens worden aangelegd.
De heeren, die dit feit hebben ge
constateerd, lieten door den notaris
Harem alter hiervan een akte opma
ken. Zij verklaren daarin, dat de di
recteur van „Ons Beginsel", de lieer
F. W. llulter, toegaf op hun desbe
treffende vraag, of op het hierboven
omschreven tijdstip de ovens in zijne
bakkerij gestookt werden, dat dit in
derdaad het geval was, or echter bij
voegende „bij uitzondering
Deze uitzondering wordt door do
heeren in twijfel getrokken, want
ook op de Zondagen 11 en 18 Septem
ber kwam er rook uit den schoor
steen.
LOGGER GESTRAND.
Op het. Noorderhoofd van den
Nieuwen Waterweg bij Hoek van
Holland strandde gisterochtend on
geveer half drie de haringlogger VI.
11. De opvarenden werden door de
stoomrccldiiigboot gered en te Hoek
van Holland geland. De logger, die
27 last haring aan boord heelt, is vol
water, doch zal men met hoog water
trachten het vaartuig vlot te bren-
MONUMENT VOOR PROFESSOR
MELCHIOR TREUB.
De ,,Hbld."-correspondent te Bata
via seint, dat te Buitenzorg een com
missie is samengesteld voor de op
richting van een monument, lor her
innering aan nu wijlen prof Mel-
chior Treub.
UITGELEVERD.
Graaf De la Ramec, die zich we
gens oplichting te 's-Gravenhage in
Verzekerde bewaring bevond, is door
de Nederlandsche justitie naar Em
merik overgebracht, om aldaar door
de Duitsche Justitie te worden over
genomen.
INBREKERS GEVAT.
Drie Hagenaars, die in den nacht
bij een boer onder Wateringen in
braken, werden door den boer en
diens knecht overmeesterd, gebonden
en daarna aan de politie overgele
verd
MEETBRIEVEN NEDERLAND
RUSLAND.
Op 17 October is te Petersburg de
op 28 April j.L tusschen Nederland
eu Rusland getroffen schikking,
strekkende tot voorloopige erkenning
der wederzijdsche meetbrieven, voor
een termijn van
longd.
Gemengd Nieuws
HOE KONING MANUEL
VLUCHTTE.
De correspondent, van de „Corriere
dclla Sera" deelt nog eenige bijzon
derheden mede omtrent de vlucht
des konings, welke hij van ooggetui
gen vernomen heeft.
Maandagavond om half twaalf
keerde de koning in zijn paleis terug
van een feestmaal in Belem. Een
ieder wist toen, dat de revolutie voor
de deur stond. Tijdens het diner was
een ruiter overhaast de eetzaal bin
nengekomen, en had den comman
dant van de municipale garde een
paar woorden in het oor gefluisterd,
waarop deze zich in allerijl verwij
derde. Een half uur later werd de
minister van marine weggeroepen.
Niemand aan tafel sprak meer een
woord, cle koning was stiller dau
ooit. Men had hem op zijn vragen
geantwoord, dat het slechts een on-
beteekenend oproer betrof, dat spoe
dig onderdrukt zou zijn. In zijn pa
leis teruggekeerd, liet hij onmiddel
lijk telefonisch den minister van bin-
nenlandsche zaken ontbieden; steeds
kwamen onrustbarende berichten
binnen. De vorst zond zijn bedienden
heen, en trok zich in zijn bidvertrek
terug. Precies om twee uur in den
nacht donderden 12 kanonschoten
de koning belde en vroeg wat, er
gaande was niemand wist het. Hij
kleedde zich en wachtte inededeelin-
gen van zijn ministers.
Intusschen was liet 16e regiment
infanterie in vollen opstand geko
men. De minister van oorlog telefo
neerde den cenen generaal na den
anderen op, met het bevel de leiding
der verdediging op zich te nemen
alle generaals waren ziek. Het lot
der monarchie was feitelijk al be
slist. Eenjge adjudanten schaarden
zich om den koningterwijl buiten
het geweervuur knetterde, trachtte
men door de telefoon een der minis-
tea's te bereiken geen hunner gaf
antwoord. De omgeving van den" ko
ning trachtte hem nog voortdurend
gerust, te stellen met de verzekering,
dat er niets ernstigs plaats greep. In
tusschen brak de morgen aan, het pa
leis was verlaten, de bedienden ver
dwenen, de ministers onzichtbaar.
Alleen de paleiswacht was met 400
an versterkt.
Manuel dwaalde van de eene ka
mer naar de andere zijn blik was
star, zijn gelaat bleek.
Eindelijk kwam een bericht van
den minister-presidenthij gaf den
koning per telefoon den raad, zich
zoo spoedig mogelijk naar Cintra te
begeven, om daar de onderdrukking
van den opstand af te wachten. De
adjudanten drongen aan, om te blij
ven in angst en onzekerheid ver
streken cle uren. De vorst weigerde
alle spijs en drank, vroeg slechts
naar zijn ministers.
Daar vlogen de eerste projectielen
eer het paleis uit het venster zag
men den kruiser „Adamastor" ma
noeuvreeren. Bij het vierde schot,
stortte eon muur in, de koning begaf
zich naai- de achterzijde van het pa
leis, eindelijk werd besloten tot de
vlucht.
De auto werd uit de garage ge
haald, de adjudanten overlegden,
waarheen zich te begeven, daar Cin
tra te open ligt voor eene verdedi
ging.
Ten einde de paleiswacht niet te
ontmoedigen door het vertrek van
den koning, liet men de auto leeg
den hoofduitgang uitrijden, terwijl
de vorst met twee getrouwen door
een achterdeur den tuinmuur be
reikte een oude bediende, de eenige
die niet gevlucht was, sleepte een
ladder aan, een adjudant ging voor,
de koning volgde. Aan do andere zij
de stond de auto gereed en weldra
was men buiten de stad. Tegen vier
uur bereikte de koning Mafra, waar
twee uur later koningin Amelia eu
Maria Pia zich bij hem voegden. Tij
dens den maaltijd kwam een officier
berichten, dat de vlucht moest wor
den voortgezet naar Ericiera, waar
het jacht „Amelia" gereed lag. In
allerijl pakten de vluchtelingen wat
Jjrood, vleesch en aardappelen bij el
kaar in de servetten, en voort ging
het in de auto naar het strand. Bij
het aan boord gaan moest een adju
dant koning Manuel ondersteunen.
Zwijgend sloeg de bevolking alles
gade, niemand groette de vertrekken-
den. Met de handen in den zak
staarde de jeugdige banneling naar
de zich verwijderende kust.
Sport en Wedstrijden
DUINDIGT.
De deelneming, zoowel in dc ren
nen als in de draverijen, was Woens
dag tamelijk groot. Niet minder dun
42 paarden stelden zich onder de
orders van den starter in de zes op
het programma voorkomende num
mers.
Het weer was niet zeer aanlokke
lijk, 't was een echte najaarsdag.
Veel publiek zag men dan ook niet.
Uit een oogpunt van sport was deze
dag <een zeer goede. De baan was
vooral bij het loopen der laatste cour
ses zeer zwaar.
Bewindvoerder deed zijn naam
geen oneer aan, want hij kwam eer
ste aan in den Uurwijzer-prijs. Ba-
ion Paul W. had de aardigheid nog
al eens weg te springen en kwam
daardoor tweede aan.
In den Uur-prijs was de strijd on
tegenzeggelijk veel mooier. Job, met
Killick, en Golden Amor, met Tasker
In den zadel, reden een finish op le
ven en dood. Geen van beiden kon
ook maar het geringste voordeel be
halen en voor het oog van den rech
ter passeerde als het ware slechts
één paard, zoodat het dead heat
werd uitgesproken.
Adi KL, ditmaal toevertrouwd aan
de handen van Jan Ensing, liep in
den Uurmeter-prijs als een machine.
De drie-jarige dochter van Paul H.
en Maud Carliste liet uiterst gemak
kelijk een kiloinetertijd van 1.44 zien.
Shale behoefde zich niet te strek
ken, om met vele lengten zijn tegen
standers in den Uur werk-prijs te ver
slaan.
Bijna even gemakkelijk kon de
heer Bultman met Talliens Pride de
Heat-draverij winnen. In de derde en
beslissende heat had dit paard
zoo noodig 1.40 kunnen gaan,
maar het behoefde slechts even 1.43
te draven, om gemakkelijk winner te
worden.
Oogenschïjnlïjk was er nog sprake
van strijd in den Uurbloem-prijs,
waar Oerlus slechts met een lengte
2 Icarus (1640 M.), In 2.51..
Gedistanceerd Aura (1612).
Dorde en beslissende heat
1 Talliens Pride, in 2.47 drie vijfde
see.
2 Icarus, in 2.50.
Letta, twoede aankomende, werd
gedisqualificeerd wegens het niet
van zijn plaats vertrekken.
Uurbloem-prijs. Ren op de vlakke
baan voor paarden van drie jaar en
ouder, gereden door heerrijders.
Afstand 2700 M.
1 Certus (62.50 K.G.), heer Lude,
in 3.13 twee vijfde sec.
2 Queens Briar (68.50 K.G.), luite
nant Knel, een lengte.
LUCHTVAART.
Men meldt, da/t de jonge lucht-
vaander Willows, die met zijn be
stuurbaren ballon onlangs wonderen
verrichtte, de volgende week zal
trachten zich per luchtschip van Lon
den naar Parijs te begeven.
Uit St Louis wordt aan- de „Tel."
geseind
De luchtballon „Harburg" viel
Dinsdagavond om elf uur met een
ontzettende vaart van een hoogte
van 18.000 voet in het Nipissingmeer,
in Ontario. De lieer Assmann brak
zijn armzijn polsader werd doorge
sneden, waardoor hij bijna dood
bloedde. Beide luchtreizigers, Vogt
en Assmann, zwommen aan land en
bonden den luchtballon aan een
boom vast. Tot den volgenden mor
gen bleven zij, doornat en aan een
verschrikkelijke koude blootgesteld,
in het bosch, toen Indianen hen von
den en hen naar hert hospitaal te Po-
wossun overbrachten.
Rechtszaken
OPRUIING.
Gisteren liad zich voor de 4de ka
mer der Ainsferdamsche Rechtbank
te verantwoorden Harm Kolthek, oud
verklaring van het onderzoek In eer
sten aanleg en vei' letiglng van hot
vonnis a quo. op grond dat voor de
Rechtbank getuigen tot het afleggen
van den eed zijn toegelaten, nadat zij
te voren hadden opgegeven bezwaar
te hebben tegen den eed, daar zij
niet behoorden tot een kerkgenoot
schap en niet in een persoon lijken
God geloofden. Deze personen hadden
met het oog op het arrest van den
Hoogen Raad als getuigen slechts bui
ten eede, tot het geven van inlichtin
gen gehoord mogen worden.
Spr. meende, dal waar bekl. het op
treden van den inspecteur qualifi-
ceerde, het tevens trof den heer Haar
man oJs persoon. Dat de woorden ge
bezigd zijn, blijkt uit de verklaringen
van de twee getuigen a charge. Te
goeder trouw verklaarden de getui
gen décharge de woorden niet ge
hoord te hebben, wat niet uitsluit, dat
ze niet gesproken zijn.
Spr. eischle een strenge straf, met
het oog op den ernst van het feit, n.1.
drie maanden gevangenisstraf.
Mr. Max Brück, de verdediger,
pleitte vrijspraak.
Land en Juni bouw
Kerk en School
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Amsterdam (vac. Hóe-
demaker) ds. N. A. Becht Jr. te Loos
duinen te Neorlangbroek ds. J.
Ravesloot te Tuil en 't Waal.
Bedankt voor het beroep te Bru-
cliem c. a. ds. G. van Montfrans te
Rouveen.
Beroepen te Zuidland ds. B. C.
Koolhaas te Genderen, N.-Rr.; te
Surhuisterveen de heer G. Ypey, can
dictaat te Farwerd, Fr.; te Hedel
de heer Anth, C. Enkelaar, cand. te
Utrecht.
Bedankt voor het beroep to Diepen-
een da,.. E. G. J. Bal te St. Philips-
land.
GEREF. KERKEN.
Beroepen te Wolfaartsdijk ds. G. de
Jager tc Bruinisse.
Bedankt voor het beroep te GasseJ-
tarnijveen ds. B. J. Lambers te Ave-
reest.
Queens Briar versloeg, in werkelijk
heid werd laatstgenoemde sterk ge
reden en wandelde Certus, waardoor
ook nu weder het bewijs geleverd
werd, dat de Stal Jochems thans in
vorm komtjammer, dat het seizoen
bijna ten einde is.
De gedetailleerde uitslag luidt al3
volgt
Uurwijzer-prijs. Pr ij zen-draver ij 4e
klasse voor tweejarige paarden.
Afstand 1400 Meter.
1 Bewindvoerder (1420 M.), J. Bak
ker, in 2.34.
2 Baron Paul W. (1420 M.), S. Wit-
teveen, in 2.35.
3 Bibi (1400 M.), P. Doeleman, in
2.37 vier vijfde sec.
Uur-prijs. Ren op de vlakke baan
voor Inlandsche paarden van 3 jaar
en ouder.
Afstand 2000 Meter.
lo Job (61.50 K.G.), Killick, en Gol
den Amor (61 K.G.), Tasker, dead
heat, iu 2.20 een vijfde sec.
Uurmeter-prijs. Prijzendraverij 3e
W Afstand 2100 M.
1 Adi K. (2075 M.), J. Ensing, in
3.35 vier vijfde sec.
2 Mariette (2110 M.), G. Ensing, in
3.43 twee vijfde sec.
3 A, Harcourt (2160 M.), A. Mol, in
3.45 twee vijfde sec.
Uurwerk-prijs, Ren op de vlakke
baan voor paarden van 3 jaar en
ouder.
Afstand 2700 Meter.
1 Shale (58.50 K.G.), Short, iu 3.12.
2 Schoolmaster (56.50 K.G.), Bishop,
veie lengten.
Cronograaf-prijs. Handicap Heat
draverij 2e en 3e klasse.
Minimum afstand 1600 Meter.
Eerste heat
1 Agnes W. (1625 M.), S. Witte-
veen, in 2.50.
2 Baron Axtel (1700 M.), J. Bakker,
in 2.50 twee vijfde sec.
Gedisqualificeerd Dora (1640), we
gens galoppeeren, en gedistanceerd
Robert H. (1625 M.) en Elly (1600
M.).
Twoede heat
1 Talliens Pride (1625 M.), heer
Bultman, in 2.49 drie vijfde sec.
38 jaar, secretaris van het Nationaal
Arbeids Secretariaat, wonende te
Watergraafsmeer, beklaagd te heb
ben opgeruid tot het openlijk mét
veroenigde krachten geweld plegen
tegen personen en tot het bij zich
hebben van wapenen op den openba
ren weg, althans tot eenig strafbaar
feit.
De ten laste gelogde opruiing heeft,
volgens de dagvaarding, plaats ge
had in een op 1 Mei 1910 in „Plan-
cius" te Amsterdam gehouden open
bare vergadering met de volgende
woorden
„Ook tegenover de politie zullen
afdoende maatregelen moeten wor
den getroffen men zal iets anders
moeten doen dan vergaderen en pro
testeeren wanneer we de straat
voor ons willen veroveren, dan die
nen we die straat op te gaan gewa
pend wanneer wo samenkomen en
we hebben slechts een zakdoek in
den zak, dan geeft dat niets."
Subsidiair werden „woorden van
gelijke strekking" ten laste gelegd.
Beklaagde ontkende beslist in op-
ruiendeu geest gesproken te heb
ben.
Eisch van het O. M. 3 maanden
gevangenisstraf.
BELEEDIG1NG VAN
EEN POLÏTIE-1NSPECTEUR.
Voor het Gerechtshof te Amsterdam
werd in hooger beroep behandeld de
zaak tegen den anarchist P. M., door
de rechtbank aldaar veroordeeld tot
14 dagen gevangenisstraf wegens bo-
leediging van een ambtenaar in func
tie. Bij het besproken van het optre
den van den inspecteur van politie
Haarman bij het verspreiden eener
volksmenigte van een der ,,1-Mei-
meetings" had hij op een openbare
vergadering dezen ambtenaar ge
noemd „de brutale schoft Haarman".
De officier van justitie, die 4 maan
den gevangenisstraf geëischt liad,
had hooger beroep aangeteekend. Be
klaagde had berust in zijn vonnis.
Voor het Hof erkende hij wel zooiets
gezegd te hebben.
De advocaat-generaal vroeg nietig
OVERMAAT VAN WATER.
(Slot).
Wij noemden ais bezwaren van te
veel vocht: dat het deu grond koud
maakt, de bodemventiAatae lucht-
verversching belemmert, de bebou
wing bemoeilijkt en deu grond ver
vuilt. Over het derde en vierde punt
nog een enkel woord. Wat een \ar-
dTiet en schade Vloeien niet voort uit
de weekheid en drosheid van den
grond, door die regens nog varergordl
Terwijl op drogen grond geregeld
wordt doorgewerkt en op tijd wordt
gezaaid, gaat de zaaitijd op den nat
ten grond ongebruikt voorbij en Ls
hei niet zeldzaam dat in een' regen-
achtiigen herfst het zaaien en het
mesten op sommige perceelen achter
wege moet blijven. Het gevolg is, dat
de werkzaamheden in zeker tijdsbe
stek zich ophoopen, waardoor meer
bespanning en meer volk noodig zijn
dan wanneer men geregeld kan voort-
werkon: men heeft bijgevolg grootere
Uitgaven. En heeft men geen geduld
om te wachten tot de grond meer
„bekwaam" is, dan lijdt het werk
hieronder, dat dan natuurlijk niet
zoo goed kan zijn, terwijl ook al woei*
door den natten grond meer trek
kracht wordt gevorderd en de werk
tuigen meer hebben te lijden.
-1. Vuilheid van akkers en weiden
is ook veelal ©en gevolg van overtol
lig water. Ten eerste blijft ei' vaak,
waar de werkzaamheden zoozeer ver
laat worden, te weinig tijd over om
het onkruid te bestrijden, maar ten
tweede treft die bestrijding op natte
gronden veelal zoo slecht doel: het
onkruid gaat er zoo moeilijk dood.
En dan, in de derde plaats, weten
we allen ook, dat onze cultuurgewas
sen te veel vocht niet verdragen en
dientengevolge minder weerstand
kunnen bieden aan de oukiruiden,
die aldus de overhand kunnen krij
gen. ook dewijl zij iu natten bodem
wei kunnen tieren. Dit laatste zal
menigeen vreemd toeec-hijnen, maar
vindt zijn verklaring hierin, dat ve
le planten, op natte gronden voorko
mende, toch ondanks het vele water
in den bodem niet in heur wortel-
ademhaling zijn belemmerd, daar zij
in heur wartels iuchtaanvoerendo
holten of vaten hebben, welke in de
stengels uitkomen. Zulke planten
hebben ook zooals dr. Adolf Mayer
heeft aangetoond niet zooveel lucht
(zuurstof) noodig, dewijl zij minder
stikstof bevatten en de behoefte aan
zuurstof (ademhaling) evenredig is
aan het stikstofgehalte der plant. Hoe
do onkruiden in de lage velden de
moeraspl anten daar de baas kun
nen zijn, ho© in laaggelegen hooilan
den de goede grassen ten slotte goed
deels dioor minderwaardig© planten
kunnen verdrongen worden, weet ie-
er. Geen kalken, geen bemesting,
geen eggen, geen vitrioolbesproeiing
of welk middel ook kan daarin een
afdoende verbetering brengen en
daar een geoonden plantengroei te
voorschijn roepen, indien niet ge
zorgd wordt voor een geregeiden af
voer van het overtollige regenwater,
't Is moeite en geld goeddeels ver
spild, als de waterloozing wordt ver
waarloosd. Daarentegen kan de winst
groot, ja enorm zijn, als het eene
aan het andere gepaard gaat. De
drooglegging of draineerimg der nat
te gronden, waardoor een behoorlij
ke eultiveeririig mogelijk wordt ge
maakt, is een zaak van groote betee-
kenis, daar met haar de wedvaart
eener streek ten nauwste samen
hangt 't Zijn meestal de slechtste
gronden niet voor ontginning, welke
daartoe eerst moeten worden ontwa
terd een doelmatig© bewerking en
bemesting doen daar dan vaak won
deren. 't Is dus een schromelijke na
latigheid1, wanneer beflanghebben-
cteu in deze het werk der verbetering
niet aangrijpen; en gebrek aan naas
tenliefde mag het won-den genoemd,
wanneer niet ieder, op wiens weg 't
ligt mede te werken, daartoe bereid
wordt bevonden. Hier geldt vooral
ook: Wie anderen te kort doel, bena
deelt zich zelven.
C. B.
Pers-Overzicht
DE STAAT EN DE KERKEN.
In „De Standaard" wordt aango
drongen, dat bij de komende grond
wetsherziening ook artikel 171 eens
onder handen worde genomen
Nu er dertien jaar na de herzie
ning van 1887 opnieuw een revisie
van onze Grondwet in uitzicht is ge
steld, dringt van zelf ook het zesde
Hoofdstuk over den Godsdienst weer
naar voren. In 1848 heelt men dit
Hoofdstuk niet aangedurfd, althans
niet wat Art. 171 betreft, en ook in
1887 is men geëindigd met er voor uit
den weg te gaan. De heeren De Geer
van Jutfaas, De Savoniin Lobman en
Beelaerts van Blokland kwelen zich
wel dapperlijk van hun roeping om
de mogelijkheid van wijziging "toe te
lichten, maar de oude hoer Heems
kerk dorst de kat de bel niet aanbin
den, en zoo bleef dit moeilijke vraag
stuk nu reeds bijna een volle eeuw
zijn oplossing wachten.
Wacht ons ook thans hiervan een
da capo We gelooven het niet, en
achten het althans onzerzijds gebo
den, met klem op de afdoening van
dit probleem aan te dringen.
Drieerlei boude men hierbij van
meet af scherp uiteen. In 't spel is
hier lo. de vraag, of in t. algemeen
de Overheid gehouden is de Kerken
van leeftocht te voorzien2o. de heel
andere vraag, of rechten der Kerken,
ontleend aan het verleden, tegen de
Overheid in het geding kunnen wor
den gebracht, en 3o. dient gevraagd,
of al dan niet de regel van het gelijke
monniken gelijke kappen door de
bestaande regeling wordt geschon
den.
Betoogd wordt verder, dat een
400.000 inwoners behooren tot een
bond van kerken, die niet van artikel
171 der Grondwet genieten, en 1/14
van onze iandsbevolking door de
wet genoodzaakt wordt met alle ove
rige belastingbetalers de gelden op
te brengen, waaruit de tractementen
en andere emolumenten der overige
kerkelijke dienaren gekweten wor
den, zonder dat hun kerk daarvan
eenig profijt krijgt.
Maar liier, evenals in de School-
quaestie, stond en staat het geheel
anders. Juist het Grondwetshoofd
stuk van den Godsdienst proclameert
opzettelijk en in den breede de ge
lijkheid iu rechte van alle Kerkge
nootschappen en zegt aan die aile
geiijke bescherming toe. Dit beginsel
nu is hier op de meest ergerlijke wij
ze geschonden. Do historische rech
ten zijn met voeten getreden. De ge
lijkheid is in de meest stuitende on-
geiijkneid omgezet. En al siaat nu
hij de verongelijkte groep de eerbied
voor de Overheid te hoog aange
schreven, dan dat revolutionaire
denkbeelden ingang konden vinden,
toch is liet gevoel van recht in deze
groep steeds te levendig gebleven, om
in zulk «en onhoudbüren toestand te
berusten zonder protest. Het is daar
om te verstaan, dat gelijk in 1887 de
heeren De Geer, Lobman en Bee-
laerts protesteerden, ook nu weer
uit den breeden kring dezer groep
een hoogst ernstig protest uitgaat, en
niet meer de wensch wordt geuit,
maar zelfs de eisch wordt gesteld, dat
de komende revisie van de Grondwet
ook op idit punt redres geve.
burgerlijke stand
HEEMSTEDE.
GEHUWD
J. H. Neerkens en E. C. van den
Bunt. J. Kroon en A. M. Feije.
BEVALLEN
M. Tromp, geb. Oilemans, d.
OVERLEDEN
Th. J. Oolders, 14 d. G. van dei
Beek, 81 j.
BENNEBROEK.
GETROUWD
20 October. G. v. d. Tang en T.
Planting.
BEVALLEN
20 October. M. van Maris, geboren
Hoogesteijn, d.
FAILLISSEMENTEN.
Uitgesproken
TieL M. van Lith, timmerman te
Gelde rmalsen. 1G rhter-commissaris
mr. G. Murman curator rar. J. Ver-
steegh.
's-Hertogenbosch. J. van Dongen,
bierboltelaar te Woensel. Rechter
commissaris jhr. mr. C. van Nispen
tot Sevenaer curator B R. de Roy
van Zuidewijn.
Middelburg. A. Moerman, bakker,
te Ter Neuzen. Rechter-commissaris
jhr. mr. W. H. Hoeufltcurator mr.
J. H. M, Stieger te Goes
Maastricht. F. Koumans, aannemer
te Maastricht. Rechter-commissaris
mr. Peperkamp curator mr. dr. Ch.
van Oppen.
Amsterdam. A. Kok. sigarenwinke
lier, Amsterdam. Rechter-commissa
ris mr. G. X. J. de Jonghcurator mr.
J. H. Kuiper.
Mej. A. B. van Buesclioteu, café-
houdster, Amsterdam. Rechter-com
missaris en curator als voren.
s-Gravenhage. A. A. Ernst, schoen
maker te 's-Graveuhage. Rechter
commissaris uir. C. YV. Sciiiiuge-
inaun curator air. G. A. v. ilaelten.
D. Holwerda, ingenieur te 's-Gra
venhage. Rechter-comm. mr. J. U. Vit-
sinacurator mr. G. Schot Dijkman.
Vernietigd
R. L. de uraaf, koopman te Appin-
gedam E. L. B. G. von Kamptz en
zijn echtgenoot© M. J. V. Colville, bei
den zonder beroep, wonende te Nijs-
wilter. gemeente YVittemE. P. Crurn
koopman te Dodewaard.
Geëindigd
A. C. W. Breuker, weduwe van A.
L. van Workum, te Amsterdam B.
Nijdam, koemelker te Sneek.
Stoomvaar lüericli ten
STOOMV. MAATSCHAPPIJ
NEDERLAND.
Het stoomschip Java (thuisreis) ar
riveerde 20 October te Genua.
Het stoomschip Vondel (thuisreis)
vertrok 19 October van Algiers.
ROTTERDAMSCHE LLÖYD.
Hot stoomschip Wilis (thuisreis) is
20 October Kaap del A rail gepas
seerd.
KON. HOLL. LLOYD.
Het stoomschip Frisia (thuisreis),
vertrok 20 Oct. van Lissabon.
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
Het stoomschip Nooi-dam, van New-
York. passeerde 20 October, 12 u. 15
voorm.. Lizard.
Het stoomschip Priuz Adalbert,
van Rotterdam naar Montreal, pas
seerde 19 Oct. Lizard.
Het stoomsohip Soestdijk, arriveer
de 20 October van Baltimore te Rot
terdam.