NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD.
28© Jaargang. No. 8384
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
ZATERDAG 22 OCTOBER 1910 A
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN
PER DRIE MAANDEN:
Voor Haarlem1-20
Voor de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd is (kom der
gemeente)«1-30
Franco per post door Nederland1-65
Afzonderlijke nummers0.0214
Geïllustreerd Zondagsblad, voor Haarlem 0.37M
„de omstreken en franco per post 0.45
Uttgave der Vennootschap Lourens Cosfer. Directeur J. C. PEEREBOOM.
ADVERT ENTIËN:
Van 1—5 regels 50 Cts.; iedere regel meer 10 Cts. Buiten het Arrondissement
Haarlem van 1—5 regels ƒ1.elke regel meer 0.20. Reclames 30 Cent per regeL
Bij Abonnement aanzienlijk rabat.
Advertentiën van Vraag en Aanbod, hoogstens zes regels, 25 Cts. per plaatsing;
50 Cts. voor 3 plaatsingen a contant.
Redactie en Administratie: Groote Houtstraat 53.
Intercommunaal Telefoonnummer der Redactie 600 en der Administratie 724.
Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 6. Telefoonnummer 122.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames van buiten het Arrondissement Haarlem in dit blad is uitsluitend gemachtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch Advertentie-Bureau D. Y. ALTA
Warmoesstraat 7678, Amsterdam. Telephoon interc. 6229.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD.
AGENDA
ZONDAG 23 OCTOBER.
Schouwburg: Solser on Hesse, 8 u.
Do Kroon: Bioscoopvoorstellingen.
Brongebouw: „De Postharmomie":
Uitvoering, 8 uur.
Soc. Vereenigïng: Bioscoopvoorstel
ling, 8 uur.
KI. Vereenigïng: Specialiteitenvoor-
«telling.
MAANDAG 24 OCTOBER.
Schouwburg: Ned. TooneeJvereeni-
ging: „De Roode pet", 8 uur.
De Kroon: Weldadigheidsconcert, 8
Uur.
Gebouw Haarl, Bankvereen.: Alge-
meene verg. v. d. Maatschappij tot
vertetering der huisvesting van min
vermogenden", 4 1/2 uur.
Café Smit, KI. Houtstraat 2: Cur
susvergadering afd. Haarlem v. d.
Bond van Mann, en Vrouwe]. Arbei
ders in de Kleed ing-ind ustrie8 1/2 I.
OM ONS HEEN
No. 1238.
Dr. W. M. I. Borst Panwels.
Het is 't portret van den nieuwen
directeur van den gemeentelijken keu
ringsdienst van levensmiddelen, dat
bij deze aan onze lezers wordt ge
toond. Als ik zeg nieuw, bedoel ik de
functie, die zooals men weet pas ge
schapen isde persoon van Dr. Pau
wels is voor Haarlem geen vreemde,
daar hij immers al eenige jaren op
ons gemeentelijk laboratorium als as
sistent werkzaam is.
Een nog jonge man is hij, daar hij
Jn 1876 te 's-Hage is geboren. Met het
lorgnet van den man, die bij lamplicht
veel gelezen en gestudeerd heeft en de
ietwat aarzelende manier van spreken
van den onderzoeker, die het hoofd
vol heeft van methoden, onderzoekin
gen en resultaten. Toch niet naast de
practijk staande, want zijn vak, de
voedingsmiddeleu-scheikunde, is er
bij uitstek een van practischen aard,
wat hij onder anderen gelegenheid
heeft op te merken, wanneer hij van
tijd tot tijd geroepen wordt, als ge-
tuigc-dcskundige voor. den kanton
rechter ie verschijnen, om door zijn
terklaringen de veroordeeling van
een overtreder mogelijk te maken.
Zoo behoudt Dr. Pauwels aanra
king met de maatschappij, wordt er
\oor bewaard om te midden van de
reageerbuisjes, stoofjes en andere
paraphernalia van het stille laborato
rium, ecu kamergeleerde te worden.
Het is, hls ik mij niet zeer vergis,
juist deze openbare verantwoordelijk
heid. die door Dr. Borst Pauwels diep
wordt gevoeld. En daarmee is aan de
belanghebbenden meteen verzekerd,
'dat zij bij hem geen overdreven nei
ging tot vervolging behoeven te vree-
zen. Heb ik de persoon van den nieu
wen directeur van onzen keurings
dienst goed begrepen, dan geeft hij d©
voorkeur aan opvoeden boven straf
fen, dat wil zeggen, dat hij liever zal
trachten nuttige kennis te helpen ver
spreiden, dan talrijke processen-ver
baal uit te lokken. Personen, die wel
eens geneigd zijn tot een opzettelijk
knoeierij tje wanneer zij daar straffe
loos kans toe zien, moeten evenwel
bedenken, dat in sommige gevallen
ook straf opvoedend werken kan.
Natuurlijk is niet altijd iemand, die
min of meer bedorven waar in zijn
winkel heeft, ©en opzettelijk overtre
der. Maar wel wordt er in dit opzicht
Veel gezondigd door onwetendheid en
onverschilligheid. Als belanghebben
den die willen afleggen en hun waren
kennis vermeerderen, vooral wat de
kansen op bederf aangaat, dan zullen
zij, meen ik, bij hem wel medewer
king vinden. Aan de onwelwillenden,
do listigen, de slimmen zij meege
deeld, dat binnenkort een regeling tc
Wachten is, waardoor overtredingen
beter zullen kunuen worden gecon
stateerd. De booze man houde zich
dus voor gewaarschuwd, de goed wil
lende heeft ook van 't optreden des
nieuwen directeurs niet te vreezen.
Maar dat er orde en regel gebracht
moet in deze levensmiddelenquaes-
tie is wel zeker. In een artikel van Dr.
Ootmar in dit blad over ©en tentoon
stelling te Leiden hebben onze lezers
onlangs een overzicht gekregen van
het vernuft, dat aan het knoeien in
eet- en drinkwaren onwaardiglijk
wordt verkwist. Het gaat met de
scheikunde als met de boekdrukkunst:
de een prijst Costers uitvinding, om
dat ze zooveel schoone gedachten in
de wereld verspreidde, de ander laakt
haar, omdat ze zooveel bederf onder
de menscben bracht. Welnu, het is
dezelfde scheikunde, dde vel© verval-
schingen mogelijk maakt en die den
chemicus in staat stelt, ze te ontdek
ken.
Voor de maatschappij is de instel
ling van een systematisch onderzoek
naar de hoedanigheid van levensmid
delen van 't grootste belang. W© be
hoeven daarbij niet in de eerste plaats
aan gevaar voor leven of gezondheid
te denkeu. Zoover gaat de brutaliteit
maar zelden, dat de vervalscher ge
vaarlijk© stoffen in zijn knoeisels
mengt en gebeurt dat eens een enke
len keer, dan staan al gauw de cou-
Stadsnieuws
DE BAKKERSWETTEN.
De behandeling van de bakkerswet
ten in do Tweede Kamer is o-.i. van
zóó groot bedong, dat een lid onzer
redactie de debatten bijwoont en
daarvan een overzicht in causerie-
vorm geven zal, zoodat die loop van
zaken meer overzichtelijk zal zijn,
dan bij een gewoon verslag mogelijk
is.
Bovendien hoopt hij de gelegenheid
te hebben, personen van verschillen
de meening over dit vraagstuk te
interviewen.
Wij bevelendaarom zijn corres
pondenties over de zaak bijzonderlijk
in da aandacht onzer lezers aan.
MISS MAY HARRISON.
Deze beroemde violiste aal op een
binnenkort door „Zang en Vriend
schap" georganiseerd concert optre
den.
•De bekwaamheden van Miss Harri
son worden door verschillende Duit-
sche bladen zeer vleiend beoordeeld.
De Diresdner Nachrichten schreef
o.a.:
ranten er vol van, zoodat het nadeel
spoedig wordt gestuit. Tal van knoei
erijen zijn alleen maar vies of on-
frisch, maar alle zonder onderscheid
vertegenwoordigen een economisch
nadeel, omdat de kooper niet krijgt,
wat hij verwacht t© ontvangen, zoo
dat de voedingswaarde vermindert of
verdwijnt, of aan een genotmiddel
schade wordt gedaan. Het is alsof de
bakker onderwicht zou geven of de
slager een onsje afknijpen zou.
Het publiek van zijn kant kan aan
dit gevaar om geen waar te krijgen
voor zijn geld, ontkomen door zelf
wat toe te zien en niet al te tuk te we
zen op koopjes. De waarde van een
artikel vermindert veelal in. evenre
digheid sneller, dan d© prijs. Vooral
hier kan goedkoop duurkoop worden
en het dure in den grond van de zaak
goedkoop zijn.
Een goed willende tusschenhandel,
een niet al tc lichtgeloovig publiek,
ziedaar twee elementen, die de goede
zaak van zuivere eetwaren en dran
ken krachtig kunnen bevorderen.
Maar we verbeteren de wereld niet in
eens. de knoeiers laten zoo gauw niet
af. Welnu. Dr. Borst Pauwels zal ze
voor ons in 't oog houden
J. C. P.
Het was of er liemelsche tonen op
onze aarde nederdaalden, toen Mej.
May Harrison het vioolconcert van
Brahms wonderschoon speelde.
Slechts bij mannen als Isaye, Mar
ie au, Flesch herinnert! mem zich
lijk© kunstuitingen.
De Berlin Musik-Welt:
Hier trad eindelijk weder eons
geheel echt muzikaal begaafd en bui
tengewoon talent op.
Deze jong© dame speelt met een
juisten, mannelijken, krachtvol! en
toon en bezielt alles wat ze speelt
door haar vurig temperament.
Moeilijkheden bestaan voor haar
niet en uit alles blijkt hare gezonde,
verfrisschondö persoonlijkheid. Welk
een rythrmische vlucht ontplooide zij
in de laatste Satz der Schottischen
Phantasie van Max Bruch! Het was
een waar genoegen er naar te luiste
ren. En waar is de voliste, die haar
die Taninische Teufelstriller-sonate
zoo na speelt?
DE T-IAARLEMSCI-IE VLIEGWEER.
De lieer A. Agsteribbe Abz. zendt
ons een exemplaar van een brochu-
reijc, waaruit blijkt, dat hij de „nood
zakelijkheid (heeft) ingezien, het pu
bliek nader in te lichten". Namelijk
over de tekende quaeslie van de pa
len met prikkeldraad, opgericht op
het land, grenzende aan dat, waar
Vers traeten op moest stijgen.
Hij beschrijft daarin, hoe hij na
veel moeite en tegenspoed ten slotte
op het punt stond, met den heer Mar-
chn.1 te Parijs een overeenkomst aan
te gaan om in Haarlem te komen
vliegen, toen juist het bericht kwam,
dat de heer Verstraeten dat zou d'oen.
De heer Agsteribbe was teleurge
steld, wat verklaarbaar is, trachtte
verschillende contracten over te doen
aan den heer Schetzer, wat niet ge
lukte en schijnt zeer beleedigd te zijn
door diens „lachende, sarcastische"
vraag: „nou vlieg je al?"
Althans hij .verklaart verderop:
,men mag dit (d. i. het plaatsen van
de palen) misschien niet netjes vin
den, na al het voorgevalle
nehad ie der ander even
zoo gehandeld.
Ten opzichte van de laatste woor
den zijn wij toch zoo vrij, met den
schrijver der brochure van meening
te verschillen.
Ons komt het voor, dat
iemand tegenspoed in zaken heeft
(zooals iedereen op zijn beurt over
komt) daarin nocvit een reden kan lig
ger, om e©n gelukkiger mededingt
tegen te werken.
Misschien niet ieder ander, maar
dan toch menig ander, zou tot zich
zelf hebben gezegd: „een volgenden
keer hoop ik gelukkiger te wezen" en
het daarbij hebben gelaten.
We willen evenwel verzachtende
omstandigheden pleiten voor den heer
Agsteribbe, in zoover dat hij, de
noodzakelijkheid van 't uitgeven
een er brochure inziendie, daarmee te
gelijk blijk geeft, begrepen te hebben,
dat er op zijn handelwijze wel iets
af te dingen viel; bovendien erkent
hij. dad Mr. Thiel het plaateen van
het hek u n f air vond.
Een en ander geeft gegronde hoop,
dat hij deze manoeuvres niet herha
len zal.
NIET TUK OP LOF.
B. en W. zijn zóo gewoon aan cri-
tiek van den Raad, dat het College
niet recht op zijn gemak is, wanneer
er lof komt van dien kant. Het blijkt
uit dc antwoorden op de afdeelings-
verslagen.
Vele leden prezen het aanzien van
straten en wegen
„er valt nog veel te doen", ant
woorden B. en W.
Aan den wethouder van onderwijs
diens voorganger is hulde ge
bracht, omdat niettegenstaande alles
wat in 't onderwijs werd verbeterd,
de uitgaven met niet meer dan 8000
zijn verhoogd
„we zijn gevoelig voor die hulde",
zeggen B. en W., „maar eigenlijk is
't f 36000 meer en binnen een niet ver
re toekomst zal het onderwijs nog be
langrijke 'offers van de - gemeentekas
-vergen."
Een der leden loofde het zeer in B.
en W., dat zij reeds nu gelden hebben
kunnen vinden voor de bijdrage aan
bet eigen pensioenfonds
„die betuiging wordt door ons ge
waardeerd", zeggen B. en W., (maar)
„het tijdvak van 60 jaar is op zichzelf
eenigszins groot genomen."
Dit alles doet denken aan een
staatsman, die placht te zeggen „als
de Kamer vriendelijk is, ben ik niet
recht op mijn gemak eerst als ze
flink critiseert, word ik weer nor
maal i"
Ee» poging tot mishan-
deling
Gisterenavond wierp B. S. de
zelfde die onlangs veroordeeld werd
wegens mishandeling van een poli
tieagent met een geopend mes een
ruit van de waschinriehting van V.
aan de Amsterdamsche Vaart in.
Men vermoedt, dat S. de bedoeling
heeft gehad, de 15-jarige dienstbode
van V. te raken, omdat hij eenigen
tijd omgang met dit meisje heeft ge
had.
ASPHALTEERING.
Uit hel antwoord, van B. en W. om
treilt asphalteering blijkt, dat op uil
oogenblik van het College geen voor-'
stel te verwachten is.
Eerst moet gewacht worden, ho©
de proef met de tramlijn door Ko
ningstraat en Gierstraat voldoet en
eerst clan kan sprake wezen van as-
phaMeering der Groote Houtstraat,
welke daarvoor toch in de eerste
plaats in aanmerking - komt.
Zoo rueenen B. en W. Maar s'ujrt
het Collego niet al te veeü op de
Groote Houtstraat alleen? Wat men
wensclit is asphalteering van het ge-
heele traject StationHoutpoort en
wanneer er inderdaad bezwaar is om
zoolang de richting van de tram niet
vaststaat, de Groote Houtstraat te
aaphalteeren, kan toch met Kruisweg
i Kruisstraat begonnen worden.
Als er maar iets gebeurt, tie zaak
maar tear hand genomen wordt. Of
aan het zuidpunt of het noordpunt
begonnen wordt, is bijzaak.
Der Wörter sind genug geweohsalt,
Lass uns nun endlich Ta ten sehn.
Het is dringend noodig, dat uit den
Raad een voorstel komt. Wie willen
zich verdienstelijk maken?
Een dievenbende.
Deze is door het actief optreden
onzer recherche ontmaskerd. Ze be
staat uit drie jongens de 16-jarige
M. W. in de Bakkerstraat wonend,
de 14-jarige C. D., uit de Rozenprieei-
slraat, en de 14-jarige L. K., uit de
Lange Lakenstraat-
Deze jongens zijn de daders van de
verschillende diefstallen van koperen
deurknoppen en bellen, in den laai-
sten tijd hier ter stede gepleegd.
Nu was weer aangifte gedaan, dat
van de woning van den heer Sipkes
aan den Koudenhorn een koperen
deurknop en ketting vermist werd
alsook, dat lood, zink en koper ver
dwenen waren uit een onbewoond
huis, Kleine Houtweg 17.
De jongens bekenden, ook aan deze
diefstallen schuldig te zijn.
Het metaal is door hen bij verschil
lende opkoopers verkocht.
Na verhoor zijn de jongens weer
rij gelaten. Het is te hopen, dat ze
in den tijd, die verloopt voor ze voor
de rechtbank moeten komen, niet
weer gaan stelen.
DE MISHANDELING TE
BEVERWIJK.
Maandag a. s. zal in een buitenge
wone zitting van de Arrondissements-
Rechtbank alhier behandeld worden
de zaak van E. Z., zooals onze lezers
weten, beschuldigd, dat hij in den
nacht van 25 op 26 Aug. 1910 te Be
verwijk opzettelijk Cornelig de Graaf
krachtdadig beeft getrapt en geschopt
tegen diens hoofd en tegen diens on
derlijf, tengevolge van welke trappen
en schoppen tegen het onderlijf bij De
Graaf een scheur is ontstaan in den
wand aan een lus van de dunne
darm, en buikvliesontsleking is "inge
treden, door welke buikvliesontstc-
king de dood van De Graaf op 28
Aug. is veroorzaakt.
Mr. P. Tidemau zal als verdediger
optreden.
BELANGRIJKE
GEDACHTEN WISSELING.
We hebben er onlangs al de aan
dacht op gevestigd, dat'in de eerste
afdecling een Raadslid verklaarde,
dat hij een door hem genoemd onder
werp niet ter sprake zou brengen.
B. en W. hebben daarop geant
woord, dat ook zij voorloopig de zaak
wonscheu te laten rusten.
Wij voor ons willen niet achterwe
ge blijven, om er ook onzerzijds maar
niet over te spreken J
Beroepen.
Ds. D. W. G. Vunderink, uit
Amersfoort, is gisteravond bij de
Ned. Herv. Gemeente alhier beroe
pen in de vacature-Ds. Knottenbelt,
met 63 van de 89 stemmen.
Baden.
In het douchebadhuis aan den Kou
denhorn zijn in de afgeloopen week
genomen 637 baden, in dat aan het
Leidscheplein 680.
Weer terug.
Het 11-jang zoontje van y.
wiens
meld -
hier en daar rondgezworven.
O n d e r w ij
Bij resolutie van den minister van
Koloniën is mej. M. J. Stock te Haar
lem ter beschikking gesteld van den
Gouverneur-Generaal van Nedenü.
Indië om te worden benoemd to
hulp-onderwijzeres bij het openbaar
Europeesch lager onderwijs daar te
lande.
Inbraak.
In den afgeloopen nacht, althans
Lusschen gisterenavond 7 en heden
morgen 6 uur is ingebroken in het
kantoor van den heer J. van Barren,
vuurmakersfabrikant,, wonend© aan
de Hooimarkt No. 20, gelegen aan
den Spaarndammerweg. Door het
verbreken van een glasruit is men in
het kantoor gekomen en heeft daar
uit ontvreemd twee geweren (buksen)
en een fietslantaarn, geld was niet
aanwezig. Het terrein, waarop de fa
briek ligt, is van den openbaren weg
afgesloten door een hoog houten hek,
waaraan geen braak is te zien, ook
niet aan de voorzijde van het kan
toor. Vermoedelijk zijn de dief of
dieven aan den achterkant door den
tuin van de. firma Zoeher Cn on
het terrein en door een schuur ach
ter het kantoor bij het kantoor geko
men.
(Zie verder Stadsnieuws onder laat
ste berichten).
BEVERWIJK.
Tot tijdelijk onderwijzeres in de
nuttige en fraaie handwerken aan de
school voor lager en meer uitgebreid
lager onderwijs alhier is aangesteld
mej. W. J. C. Heimars.
Het ie Amsterdam -gehouden exa
men in de vrije- en orde-oefeningen
der gymnastiek had tot resultaat, dat
o. m. slaagden de heereh C. Andrin-
ga, J. van Berkel en W. Beyer, allen
te Beverwijk.
SLOTERDIJK.
Bij de Ned. Herv. kerk alhier is be
roepen Ds. W. P. Ie Roy te Purmer-
land.
HOUTRAKPOLDER,
Voordracht voor onderwijzeres
a de openbare school alhier me
juffrouwen A. Fris, te Zaandam, E.
K. Kieft, te Nijkerk, en J. 'van der
Meulen, te Halysioot (Ransdorp.1.
vermissing gisteren werd
- is weer terug. De jongen had
Uit de Omstreken
INGEZONDEN
Van ingezonden stukken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt de kopie den inzender
iet teruggegeven.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt db
Redactie zich niet aansprakelijk.
Haarlem, 21 Oct. 1910.
Geachte Iloofdrediacteuir!
Verdienen altijd uwe gemakkelijk
geschreven artikelen „Om ons Heen"
eene onverdeelde belangstelling, het
spreekt wel van zelf, dat naarmate
het onderwerp tot iemands studie of
ambt of arbeid min of meer in ver
band staat, het naar die mate zijn
aandacht trekt.
Uw artikel: ..Wie zijn de slechte
betalers" van Donderdag 20 Oct. j.l.
veer een der velen, waarin U zoo
terecht eenig© grepen uit het leven
doet en den lezer in de gelegenheid
stelt de door U aangegeven punten
voor zich zelf nader te ontwikkelen en
de door U gegeven wenken Ier
harte t© nemen.
Noch wat 't een noch wat 't andet
betreft bedoelen wij met dat schrij
ven eene aanvulling te leveren lot of
antwoord te geven oo de vraag: „Wie
zijn dc wanbetalers?"
Toch komt het ons voor, dat het
met het oog op den naderenden win
ter niet ondienstig kan zijn dit zoo
vele zaken en personen rakende on
derwerp nog even vast te houden, na
der te beschouwen, om daardoor den
gedachtengang hieromtrent bij be
langhebbenden en belangstellenden
©enigszins breeder te vertakken.
Niet T minst is met de Irncen en
trucjes van wanbetalers on de hoogte
het corps agenten en boden de - nn-
dlerscheidene verzekering-maatschap
pijen. Wel hoort, men in de wande
ling door menige huismoeder: Ziet u,
mhi huur, m'n fondsen enz enz.,
waardoor men den indruk krijgen
zou dat vod-ral deze posten der weke-
Hjiksche balans onomstooteiijk tot
haar recht komen; degenen echter,
d.ie zic-h dagelijks te midden van liet
volksleven bewogenten einde dc con-
tributiën tor bestrijding van begrafe
nis, ziekte enz te innen, weten wol
beter.
Uitingen als boven bedoeld dienen
zoo vaak om het netto -inkomen aan
té toonen en den achterstand bij bak
ker of winkelier te wettigen, maar
daarmee is nog allerminst bewezen of
aan dez© eerste verplichtingen inder
daad werd voldaan.
Het is in tijden van weinig verdien
ste zoo volkomen verklaarbaar, dat
't geld het eerst wordt besteed aan
datgene waaraan men onmiddellijk
behoefte heeft en de bijdrage voor
„later zorg" met allerlei beloften
wordt uitgesteld en verschoveu. Even
goed evenwel ais de leverancier op
gestelden tijd zijne financieele ver
plichtingen heeft na te komen, even
goed moet ook de bode het saldo zij
ner rekening op vaste tijdstippen ver
effenen. En het is zeker niet overbo
dig er in dat verband eens den nar
druk op te leggen, dat ook zij arbei
ders zijn, die hunne uitgaven uit
hunne inkomsten moeten bestrijden,
dat zij evenmin als ieder ander met