KWARTJES
ADVERTENTIEN
VRAAC-EN-AANBODS
ADVERTENTIEN:
1-6 REGELS 25 CENTS
3PLAATSINCEN f 0.50
BIJ VOORUITBETALING
Scott's Emulsion
DB DblTSCHE KEIZER ALS
DEBATER.
I» de „Schiffbautechhische Gesell-
scliaft", die te Charlottenburg verga
derde. ondar leldlM vw haar eere-
vooi-3\*.«- groothertog Friedrich Au
gust van Oldenburg, hield professor
Cranz uit Charlottenburg een rede
voering over „U.-wegiiigs-verschijn
selen hij bet schieten De keizer
woonde in admiraals-uuiforin de ver
gadering bij. Toen dr. Cranz geëin
digd was niet zijn voordracht, meng
de ook de keizer zich in het debat, en
hield Z. M. een toespraak, waarin
hij zijn persoonlijke waarnemingen
en die van zijn lijfarts over de uit
werking var' het schot» voornamelijk
bij v-iid, uiteenzette.
De keizer werd door de vergade
ring levendig toegejuicht.
Hei is niet. de eerste maal. dat de
keizer in deze vereeniging aan het
debat deelneemt. Voor vele jaren
heeft hij er, in een debat, een uiterst
geleerde wiskundige verhandeling
gehouden over het verband tusschen
de afmetingen van schepeu, en bij
die gelegenheid eveneens de bewon
dering der vergaderde schcepsbouw-
ingenieurs gewekt.
MODERNE BEWAPENING.
Ta I.onden tracht men naar een
•Engelach blad verneemt een ver
zekering te sluiten voor groote hoe
veelheden geweren, die van Japan
maar Dzjihoeti in de Roode Zee ver
scheept zullen worden en bestemd
heeten te zijn voor de Abessiniörs.
Nu ar men zegt is de waande ver over
de 100.000 pond sterling.
AL VROEG UITGEWEZEN
Te Kemp ton, in AUgSu. werd het
1 1.2 'arig zoontje van een fabrieks
arbeidster door de politie uitgewezen.
De misdaad van hot knaapje bestond
daarin, dat het in 't VVürtembergsche
Tubingen, dus voor Beieren in liet
buitenland, geboren is. De uitgeweze
ne werd per kinderwagen naar zijn
geboorteplaats teruggebracht. Iets
dergelijks gebeurde onlangs met een
kleinen jongen uit Müncheo, die als
Hongaar werd uitgewezen en naar
zijn vaderland werd teruggebracht.
Op reis echter raakte men 't knaapje
kwijt en het is nog niet teruggevon
den.
STAKING TE BERLIJN.
In een zeer druk bezochte vergade
ring van arbeiders en arbeidsters in
de Borlijnsche schroevenfabrieken,
werd bij geheime stemming besloten
do voorstellen der patroons van de
hand to wijzen en het werk neder te
leggen.
AANVARING.
Uit New-York wordt bericht, dat
het stoomschip „Prinz Friedricli Wil
helm" kort na zijn vertrek in de North-
rivcr in aanvaring is gekomen niet
hot Fransche stoomschip „La Lorrai
ne". Beide schepen keerden terug naar
hun dokken.
CRIPPEN.
Door Crippen's sollicitor Newton is
thans aan den Minister van Binnen-
landsehe Zaken het adres toegezonden
dat door hem in verschillende plaat
sen van Engeland ter teekening was
gelegd en waarin op 's ministers tus-
schenkoinst ten behoeve van Crippen
wordt aangedrongen.
In het adres wordt gezegd, dat de
duizenden onderteekeningen, die
spontaan zijn geplaatst, daar geen
handteekeningen zijn verzameld, be
wijzen, hoe er in het land een krach
tige meening bestaat, dat welke ver
moedens er ook mogen zijn. geen be
wijzen zijn gevonden en dat dus in
elk geval den beschuldigde de be
staande twijfel dient ten goede te ko
men.
Bevestiging van de zonderlinge be
richten over Belle Elmore zijn natuur
lijk niet ontvangen.
Crippen's vader, te Los Angelos wo
nend, schijnt stervend. Angst over het
lot van zijn zoon heeft de gezondheid
van den ouden man geknakt.
JODENVERVOLGINGEN.
In hot Poolsche gouvernement Plock
Is weder eens een Jodenvervolging op
groot?! schaal op touw gezet. Men is
namelijk hegonnen met de verdrijving
der Joden uit alle dorpen.
VREESELIJKE BRAND.
'8 Nachts is het houten klooster Je-
Trossimof te Polozk (Rusland) tot den
grond toe afgebrand. Van de 60 be
woonsters van het gebouw worden er
drie vermist.
DREIGENDE STAKING.
De arbeiders van do Berlijnsche gas
fabrieken dreigen tot staking over te
gaan. wanneer de loonen niet ver
hoogd worden. Voor men echter tot
dezen uitersten maatregel zijn toe
vlucht neemt, zal een looncouimissio
nog eens met de gemeentelijke autori
teiten onderhandelen.
HET .VERGAAN VAN DE „MAINE".
Men is thans begonnen met pogin
gen, om het slagschip „Maine", dat
in 1808 in de haven van Havana door
een ontploffing tot zinken werd ge
bracht, te lichten. Zooals men zich
zal herinneren, gaf de ramp van de
..Maine", waarbij 272 Amerikaansche
zeelieden omkwamen, de rechtstreek
se he aanleiding tot den Spaansch-
Amorikaanschen oorlog. Onder het
wrak zijn thaus electrische gelei-
dingsdraden gevonden en te New-
York ziet men hierin een bevestiging
van de opvatting van kolonel Brady,
die onmiddellijk na den Spaansehen
oorlog mot een onderzoek naar de
oorzaken van den ondergang van de
„Maine" werd heiast en toen ver
klaarde, dat een Spaansch electro-
teehnicus, Zavuldo geheeten, de ont
ploffing had veroorzaakt, en dat deze
man een fanaticus was.
Zavuldo was belast met de bedie
ning der draden van de onderzeesche
mijuen in de haven van Havana; ko
lonel Brady veronderstelde nu, dat
hij uit haat tegen de Amerikanen,
onder den invloed van een plotselinge
op wei li ng, onder de „Maine" een
mijn tot ontploffing bracht. Zavaldo
is later op bevel van den Spuanschen
gouverneur ter dood gebracht.
Als men deze lezing in Amerika
aanvaardt, zou Spanje ontheven wor
den van de verdenking, dat hel bij
de vernieling van de „Mainede hand
in het spel had.
Koloniën
EXPEDITIE.
Goodfellow, de leider tan de Engel-
sche expeditie, in Zuid-NieuwGuinea,
is naar blijkt uit een telegram aan
het comité dat hem uitzond, ziek en
naar Engeland onderweg. Men is al
zoekende naar een anderen expeditie
leider.
Letteren en Kunst
ARNOLD SPOEL.
De Hbld.-berichtgever seint uit Par
rijs:
Hot concert, dat Arnold Spoel gaf
mot zijn a capella-koor, was een zeer
groot succes. Een goed gevulde zaal
loonde met steeds stijgende toejui
chingen de verschillende nummers,
van wolke het drie deed herhalen.
Het publiek waardeerde zoowel het
klassieke en rellgieuse als het meer
moderne deel van het programma en
bewonderde vooral het meesterschap
van den directeur en do zangers in
zoo verschillende genres.
EEN REMBRANDT ONTDEKT7
Do Hbld.-berichtgever te Nijmegen
meldt:
Do kunsthandelaar Prakke te Nij
megen kwam onlangs in het bezit
van een schilderij, voorstellende de
profeet Ella gespijzigd door den En
gel, welk kunstwerk naar het oor
deel van den heer Hofstede de Groot
moest worden toegeschreven aan Fer
dinand Bol. Thans evenwel blijkt 't
te zijn een echte Rembrandt, dira-
gendo diens handleekeniug en het,
jaartal 1635.
DE NIEUWE SCHOUWBURG TE
•S-GRAVENHAGK.
Het hoofdbestuur van de Maatschap
pij tot Bevordering der Bouwkunst
heeft aan de commissie uit den ge
meenteraad in zake den bouw van
nieuwen schouwburg te 's-Graven-
hage geantwoord, dat aan het verzoek
om één Nederlandsclie architect aan
to wijzen, dio naast één Duitschen en
één Engelschen architect een schets
ontwerp voor een nieuwen schouw
burg aan het Voorhout zou opmaken,
niet kan worden voldaan, en wel om
dat er meerdere Nederlandsclie archi
tecten voor het opmaken van zoo n
ontwerp bevoegd zijn en er op voor
de Nederlandsclie architecten grieven
de wijze, krachtens raadsbesluit, ge
tracht wordt eenige schetsontwerpen
te erlangen.
Het hoofdbestuur geeft den raad,
alsnog een prijsvraag uit te schrijven
op grondslag der internationale
prijsvraagregelen, zóoals reeds eer
der werd aanbevolen. Dan is het
hoofdbestuur volgaarne bereid om van
advies te dienen.
DE ROMAN VAN EEN ROMAN
SCHRIJFSTER
Do prijs van de Academie des Gon-
courts te Parijs zal dit jaar voor haar
roman „Marie-Claire", waarschijnlijk
toegekend worden aan Marguérite
Audoux, schrijfster op een dakka
mertje, die in haar onderhoud moet
voorzien door naaiwerk. Of beter
gezegd zij voorzag op die wijze in
haar onderhoud, terwijl zij aan haar
roman werkte. Een oogziekte belette
haar den naaiarbeld voort te zetten.
Zij wist gelukkig, na te vergeefs ge
tracht te hebben de markiezin De
Noailles voor haar manuscript vol
taalfouten te winnen. Octave Mir-
beau haar roman ouder do oogen te
brengen, die er meer in zag, een uit
gever voor haar vond en haar warm
aanbeval ter bekroning.
NATIONALE HULDE
LOUIS BOUWMEESTER.
Aan ingezetenen van Amsterdam is
het volgende rondschrijven verzon
den
„Louis Bouwmeester viert den 23en
November in den Stadsschouwburg, in
zijn oude omgeving het gezelschap
van de K. V. liet Nederlandsch Too-
neel, zijn vijftigjarig jubileum.
Het lijkt ons overbodig onze stadge-
nooten op te wekken, den genialen
man inderdaad een feestavond te be
reiden wie dankt aan zijn kunst
niet sehoone, onuitwischbare herinne-
den-commissies gevormd, die, zoo mo
gelijk vereenigd, den heer Bouwmees
ter een nationaal huldeblijk wensohen
aun le bieden, een huldeblijk dat van
blijvendeu aard zal zijn.
Amsterdam, de stad van Bouwmees
ter, zul zonder twijfel dit plan krach
tig willen steunen.
Met vertrouwen noodigen onderge-
teekenden, leden der Amsterdamsche
commissie, u daarom uit met hen
mede te werken, door het zenden van
n bijdrage.
liet plan bestaat, Louis Bouw
meester na afloop van zijn jubileums-
voorstelling in den Stadsschouwburg
op Woensdag 23 November een sere
nade te brengen. In overleg met liet
plaatselijke comité voor het natio
naal huldeblijk, hebben studenten,
leden van het Ainsterdamsch Stu
dentencorps, zich met de orgur.isaiie
daarvan belast.
Volgons den opzet zou de heer
Bouwmeester, staande op het balkon
boven de peristyle voor den hoofd
ingang van den schouwburg de hul
diging in ontvangst nemen.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN
k 30 Cts. per regel.
De Visscher met de Visch
Slcclits de alle. beste l.waüteit levertraan wordt
gebruikt by de bereiding van Scott's Emulsion.
Ook de andere bestanddeelen jeyn de beste ver-
krygbaar. Hetbereidmgsproces is onovertroffen
en verzekert naast aangenamen smaak, licht-
verteerbaarheid en vermeerderde voedings
waarde een totale afwezigheid der viscbacbtige
geur. Kinderen en personen met een delicaat
verhemelte nemen Scott's gaarne in. Scott's is
even goed voor volwassen enals voor kinderen.
De echte
f wordt uitsluitend bereid door Scott
l Bowne, Ltd., Louden, Engeland,
J) wier naam op verpakking en flesch
voorkomt.
By alle Apothekers en Drogisten.
Dit fabrieksmerk bevindt zich op
a. l.lI
Kerk en School
NED. HERV. KERK.
Aangenomen het beroep te Rouveen
(toez.) ds. A. Prins te St. Maartens
dijk.
Ds. L. de Baan, te Beetgum, had
reeds bedankt voor de toezegging van
beroep to Midwolda, en hoeft het nu
ook voor het beroep gedaan.
Beroepen to Vlaardingen, ds. R. P.
A. Rutgers, to Warmond.
GER. KERKEN.
Aangenomen het beroep le Gassel-
ternijeveen ds. K. van der Veen, te
Knijpe.
Aangenomen het beroep te Siddebu-
ren ds. J. E. Rcijenga te Leerdam.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Groningen. Geslaagd voor het cand.
ex. wis- en natuurkunde A. D. Nar
thans.
bij de crinilneele psychologie en soci
ologie.
Crimineel© psychologie. Onder den
indruk der wolbekende rechtzaak is
dit thans een delicate uitdrukking.
(Gelach), nu de forensische psychia
trie door eigen overspanning en een
bedenkelijke werkmethode dreigt de
crimineelo psychologie in discrcdict
te liebbcn gebracht. En toch, één ex-
tra-vangantie kan een gezonde weten
schappelijke kiem niet vernietigen,
doch zij maant tot bescheiden
heid en omzichtigheid. De stoom
kracht blijft een weldadige natuur
kracht, al zijn er onvoorzichtigen
wier stoomketels springen.
Namens de oud-leerlingen en leer
lingen nam prof. mr. J. Simon van
der Aa uit Groningen het woord.
Spr. wees op de hooge plaats die
prof. Van Hamel in do wetenschap
pelijke woreld inneemt; op do aan
trekkelijke wijz© waarop hij de rijke
vruchten van zijn studiën mededeel
de; op het groote aantal dissertaties,
onder prof. Van Ilamel's leiding ge
schreven; op de nulde en breede op
vattingen, die-prof. Van Hamel hul
digde.
Deze liood prof. Van Hamel als een
kostbaar aandenken voor tegenwoor
dige en latere geslachten aan het
door den grootmeester dor Nederland-
sche schilders, Josef Israëls, geschil
derd portret van prof. mr. Van Ha
mel.
Aan dit kostbare geschenk was toe
gevoegd een in wit perkament uitge
voerd album, de handteekeningen
van 400 oud-J.eerlingen on leerlingen
bevattende.
Onder daverend applaus bad deze
aanbieding plaats.
Ten slotte voerden nog het woorid:
de rector-magnificus prof. dr. Jan te
Winkel, diie den wensch uitsprak dat
Financiëele Berichten
LEENING.
Door B. en W. van Zaandam wordt
aan den Raad voorgesteld in 1911 ten
behoeve van de uitbreiding der zee-
havon aan te gaan een geldleening
tot een bedrag van 500.000 tegen een
rente van hoogstens 4 's jaairs en
een koe-re van minstens 98 te ver-
deelen in 500 obligaties elk f 1000.
Do aflossing zal geschieden in ui
terlijk 50 gelijke jaarlijksche termij-
Leiden. Geslaagd doctoraal examen
rechten de heeren J. Enschedé en K.
Eischer.
Utrecht. Geslaagd doet ex. rechts
wetenschap de heer U. Sluyterman.
Bevorderd tot arts de heer W. B. v. d.
Meer; tot Benii-uris de heeren W. II.
A. van Os en P. W. van Rees; tot tand
meester de heer C. J. P.v. d. Hoeven.
Amsterdam. Bevorderd tot arts
mej. E. II. Aghina, geb. te Alkmaar,
en de heer J. J. M. Gimbrere, geb. te
Tilburg. Geslaagd voor het 1ste ge
deelte artsexamen de heeren J. Beets,
H. F. van Driessche en A. Otto.
UITBREIDING DER TECHNISCHE
HOOGESCHOOL.
Men meldt uit Delft:
Aan den Gemeenteraad is door cu
ratoren der Teclini6che Iloogeschool
verzocht, hun de onlangs door de Ge
meente voor 60,000 aangekochte ge
bouwen van het voormalige Wees
huis der Gereformeerden, voor den
tijd van 5 jaren en 3 optiejaren te
verhuren, voor f 1900 per jaar.
Het ligt in de bedoeling van het
Rijk in die gebouwen een laborato
rium te doen inrichten voor prof. Slees
wijk, den beroemden hoogleeraar, in
hedrijfshyaiëne en er een deel van de
bibliotheek der Technische Hoog©-
school onder te brengen.
AFSCHEIDSCOLLEGE VAN PROF.
Mr. G. A. VAN HAMEL.
Prof. mr. G. A. van Hamel, die aan
het einde van den cursus aftrad als
hoogleeraar in het strafrecht aan de
gemeentelijke universiteit te Amster
dam gaf Zaterdagmiddag, op verzoek
van oud-leeoilingen en leerlingen, in
de Aula der universiteit een openbaar
afscheidscollege.
In zijn rede zei hij o.a.:
Wie de maatschappelijke kwalen
bestrijden wil, zoekt haar wezen te
kennen. In dit verband stond apr. stil
prof. Van Hameil nog lang zou blijven
de oude collega en de trouwe vriend
der Hoogeschool; prof. mr, D. van
Embden namens de juridische facul
teit, die de verzekering gaf van de
blijvende vriendschap en blijvende
waurdeering der faculteit; alsmede
de heeren G. A. Boon, rector van 't
Amsterdamsch Studentencorps, en J.
C. Koxklei itscli, voorzitter dei juridi
sche faculteit van dat korps.
Prof. Van Hamel dankte geroerd.
Pers-Överzichi
HET PSYCHIATERS-RAPPORT.
't Algemeen Handelsblad schrijft:
Wij hebben gemeld, dat de firma F.
van Rossen van pluu is deze week liet
volledig rapport van de deskundigen
in de Papendrechtsche strafzaak te
doen verschijnen, niet een inleiding
van prof. Jelgersma. Naar aanleiding
hiervan een enkele opmerking.
Tegen de publicatie van liet rapport
zelf. dat min of meer uitvoerig in de
meeste bladen is opgenomen, kun
geen bezwaar bestaan. Doch het is al
lerminst zeker, dat dit ook het geval
zal zijn met. een inleiding van prof.
Jelgersma. In de zaak, die thans aan
liet oordeel van het Arnhemsche Hof
is onderworpen, zijn de partijen, het
Openbaar Ministerie en de beklaagden
bij monde der verdediging, aan het
woord geweest; ook de psychiaters, al
zijn zij geen partij in de zaak. hebben
het hunne kunnen zeggen, en ruim.
Maar nu behoort ook al wat van in
vloed kan zijn op de meening van den
rechter, aangezien het niet meer op de
door de wet voorgeschreven wijze ter
openbare terechtzitting kan worden
behandeld en van twee zijden toege
licht, te worden achtergehouden.
Vandaar dat wij, die over deze zaak
nog wel iets op het hart hebben, ook
ove rhet rapport de rpsyclilaters, ver
klaard hebben voorloopig, tot na
de uitspraak van het arrest, te zullen
wachten en ook ingezonden stukken
over de zaak aanhouden.
Dit moet ongetwijfeld de heading
zijn van wie, zooals dc psychiaters,
zeer zeker invloed kunnen hebben op
het oordeel an liet Hof. Een inleiding
tot het rapport, die eenigermatc een
commentaar zou zijn. die, al is
nog zoo weinig, eon \crdcdiging
bevatten van het rapport of van de
wijzo waarop de deskundigen hun
taak hebben opgevat, bohoort le wor
den opgeschort tot het Hof heeft ge
sproken. Wij verwachten dat men zal
toonen dat te beseffen
Naar aanleiding van het bericht tot
publicatie heeft de ..Tel." zich tot
mr. J. A van Hamel, een der verde
digers in de bekende strafzaak, ge
wend. Mr. Van Hamel was over di
voornemen van prof. Jelgersma tet
hoogsto verbaasd.
Wanneer een der deskundigen, zei
hij, zich niet zou ontzien, ook maar
een enkel woord van nader commen
taar te mibliceeren voor het Hof uit
spraak heeft gedaan en zonder dat
de verdediging in staat is, tegen den
invloed, dien dit commentaar op het
Hof zou kunnen oefenen, eenig in
dezen stand van het geding geoor
loofd verdedigingsmiddel te stollen,
kon dit niet sterk genoeg worden af
gekeurd.
De verdediging is voornemens zich
tot den president van het Ilof te
Arnhem te wenden met het dringend
verzoek, deze publicatie voor de uit
spraak van het. arrest, te voorko
men.
De Telegraaf schrijft:
In verband met het geopenbaarde
voornemen van dien professor, om
bet waunziniiiglieidsrupport als par
ticuliere uitgavd algemeen te doen
verspreiden, is in liet algemeen be
lang do beantwoording van de vraag
dringend geboden Of 't n.l. aangaat
op dio wijze en van de zijde der des
kundigen te b 1 ij v e n voortgaan, een
aantal personen het maatschappelijk
leven vrijwel onmogelijk te maken
PSYCHIATERS IN DE RECHTS
ZAAL.
„De Tijd" schrijft o. a.
Besluiten wij met te constatecren,
dat het moderne strafrecht een aller
ongelukkigst debuut .heeft gehad; het
zal nu toch wel voelen, dat het zich
maar liever moet terugtrekken in de
deftige, wetenschappelijke congres
zalen; daar wordt 't toegejuicht;
komt het ouder het volk, dan wordt
't bespot, gehoond, uitgejouwd het
\olksrechtbewustzljn blijkt nog ge
zond te zijn.
Te betreuren blijft, dat der justitie
en der psychiatrie door liet gebeurde
oen gevoelige slag is toegebracht.
Maar betei dan zulks te vergoelijken,
is het, zulks ruiterlijk te erkennen,
er krachtig tegen te prolesteeren en
zóó te bereiken, dat, hetgeen thans
is geschied, zij en blijve een waar
schuwing voor de toekomst, en zulks
lot hooglioudkig onzer justitie, tot
hooghouding ook der gezonde psy
chiatrie.
HEEMSKERK CONTRA KUYPER
„Hot Huisgezin" schrijft
Een staatsstuk gaat natuurlijk niet
met een krant poleiinseeren.
Dat past niet.
Maar een enkelen keer vindt men
tusschen en ook wel in de regels toch
wei een brokje polemiek.
Zoo kwam dezer dagen Minister
Heemskerk tegen dr. Kuyper op.
Dat wil zeggen de Memorie \uu
Antwoord op de algemeene beschou
wingen over de Stautsbegrooting be
vatte «-en zinnetje als antwoord op
een stelling in de „Standaardopge
zet.
De stelling, dat de Minister-presi
dent in een coalitie-Kabinet de leider
der coalitie behoort te zijn.
Hiervan zegt do Memorie van Ant
woord
liet Kabinet heeft de leiding van
's lands zaken te voeren in overeen
stemming niet zijne beginselen en
derhalve in den geest der coalitie. In
dezen zin kan gezegd worden, dat de
leiding der coalitie van het Kabinet
moet uitgaan.
Hiermee gaan we graag en volko
men accoord.
Maar dit is heel iets anders dan
wat de „Standaard" onder leider der
coalitie verstond.
liet ministerie regeert in den
geest der coalitie, zeker, natuurlijk.
Maar niet de president van den Mi
nisterraad heeft de leiding der Ka
merclubs van de coalitie.
Het doet ons pleizier. dat Minister
Heemskerk niet instemt met de on-
Nederlandsche gedachte, door de
„Standaard" voorgestaan.
Onze zeden passen niet bij een der
gelijk leiderschap.
En een dergelijk leiderschap is ook
volmaakt onnoodig om de noodzake
lijke voeling en overeenstemming tus
schen regeering en Kamermeerder
heid te be\orderen en te onderhou
den.
HET ONTSLAG-VAN DEN BOSCH.
Het uitvoerig antwoord, dat Mi
nister Wentholt op de vraag van den
lieer De Meester heeft gegeven, geeft
liet „Dagblad van Den Helder" aan
leiding tot de onderstelling, dot de
Minister met het ontslag van vice-
admirna.1 Van den Boscli verlegen zit
en zich wil dekken achter een groot
vertoon van woorden.
Het blad schrijft o. a.
Ook de Nat. Chr. Off.-Ver. had
zich toch aanvankelijk op het stand
punt geolaatst, dat een dergelijke
taak als de behartiging van de gees
telijke belangen der Marine aan de
officieelc kerkgenootschappen be
hoort te worden opgedragen. En nu
de kerüeroad van Helder zich aan
biedt, wil de Minister in eens niet
meer van dergelijke corporaties hoo
ren, maar alleen subsidie verkenen
aan particuliere vereenigingen. Nog
maals waarom Y Omdat de kerke-
raad van Helder vrijzinnig is Hier
ligt de knoop. Ware de Minister in
gegaan op dc bereidverklaring van
genoemd college, er zou geen slacht
offer gevallen en geen onrust in ma
rine-kringen verwekt zijn. Maai' de
vrijzinnigheid van Helder's kerke-
raad werkte bij de Nat. Christ. Off.-
vereeniging en den Minister, door ge
noemde orthodoxe vereeniging be-
invloed, als de roode lap op den
stier, en het kerkgenootschap, eerst
als noodzakelijke voorwaarde ge
steld. moest vervangen worden door
een.... particuliere vereeniging. Wel
nu, die is onmiddellijk bier ter plaat
se opgericht, onder den naam van
„Geestelijke Bijstand", is Koninklijk
goedgekeurd en heeft zich, op grond
van 's Ministers toezegging in de
Eerste Kamer, tot Z. Exc. om subsidie
gewend, maar ook die heeft evenals
de kerk, niets gekregen. En weder
waarom Omdat ook deze vereeni
ging vrijzinnig is.
VICE-ADM1BAAL VAN DEN BOSCH.
Dc Haagsche correspondent der
Tel. schrijft:
Er wordt gemompeld, dat er eeoige
strijd zou zijn tusschen hetgeen de
minister van Marine over de ontslag
neming van den viceadmiraal Van
den Bosch aan de Tweede Kanier
heeft medegedeeld, en de memorie,
door genoemden vlagofficier bij den
minister ingezonden, in dien zin, dat
de heer Van denBosch voor zijn ver
zoek om ontsilag een nog meer prin-
cipieele reden zou hebben opgegeven,
zoodat het incident met liet boek
meer aanleiding dan oorzaak zou zija
geweest.
Ten einde zoo mogelijk hieromtrent
iets te weten te komen, heb ik mij met
die bepaalde vraag gewend tot den
vice-udmiraal, die zich in do residen
tie heeft gevestigd. De heer Van den
Bosch, overigens de welwillendheid,
zelve, verklaarde mij echter aan nie
mand anders dan aan de regcering
over deze zaak inlichtingen te kunnen
geven. Het speet hem reeds, dat som
migen van zijn ontslagneming een
politieke zaak maakten, wat absoluut
niet zijn bedoeling is geweest. Het
geldt hier, zoo zeide hij, een gewe
tenskwestie, waarover de regeering
volledig is ingelicht. Wensóht dus de
volksvertegenwoordiging of wie dan
ook nader te infarmeeren over de
gebeurtenissen, dan richte men zich
tot de regeering. De vice-admiraai
zou zich echter van het geven van in
lichtingen volstrekt onthouden.
Stoomvaartberichten
STOOMV.-MAATSCHAPPIJ.
NEDERLAND.
Het st. Koning Willem II (thuisreis)
arriveerde 18 Nov. te Lissabon.
JIct stoomschip Koning Willem II
(thuisreis) vertrok 18 November van
Lissabon.
Het stoomschip Koning Willem 111
(thuisreis) vertrok 19 November van
Singapore.
Het stoomschip Oranje arriveerde
19 November van Amsterdam te Ba
tavia.
Het stoomschip Timor, van Bata
via naar Amsterdam, vertrok 9 No
vember van Triest.
BON. HOLL. LLOYD.
Ilct st. Delfland (uitreis) vertrok 18
Nov. van Las Palmas.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Het stoomschip Besoeki (uitreis) ar
riveerde 19 Nov. te Sabang.
Het stoomschip Malang (uitreis)
arriveerde 19 Nov. te Port Said.
Het stoomschip Wilis (uitreis) pas
seerde 19 November Knap del Arini.
Het st.. Goentoer (thuisreis) passeer
de 18 Nov. Kaap del Armi.
Het st. Medan (uitreis) vertrok 17
Nov. van Southampton.
Het st. Tabanan vertrok 19 Nov. v.
Rotterdam naar Batavia en was te 2
uur 30 nam. in zee.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN.
Het st. Potsdam vertrok 19 Nov. v.
Rotterdam naar New-York met 50 le
kl., 200 2o kl. en 469 3e kl. passagiers
en was te 5 uur vm. in zee.
1 lot stoomschip Soestdijk arriveer
de 19 Novemjjer van Baltimore te
Newport News.
STOOMV.-MAATSCHAPPIJ
OCEAAN.
liet st. Rhipeu3, van Batavia naar
Amsterdam, passeerde 17 Nov. Perlm.
Het st. Deucation, van Singapore n.
Amsterdam, vertrok 19 Nov. van Lon
den.
liet stoomschip Prins Willem I ver
trok 18 November van New-York naar
Paramaribo.
FAILLISSEMENTEN.
Uitgesproken:
Amsterdam, L. J. van Moorst, koper
slager, te Bussuni. Rechler-commissa-
nir. J. T. F. Tel ting, curator; mr.
A. F. M. E. Kuinders.
A. Scppen, aannemer, te Hilversum.
Rechter-comniissaris mr. J. T. F. Tel-
ting; curator: mr. C. Thors.
Dordrecht, J. G. H. Beelenkamp,
photograaf, te Dordrecht. Rechtercom
missaris: mr. G. Sluis; curator: mr.
K. K. Douw van der Krap.
Maastricht, F. Pepels, indertijd han
delaar in bouwmaterialen en wonende
to Stein, thans zonder bekende woon-
of verblijfplaats en zonder bekend be
roep. Rochter-commissaris: mr. E. Du-
moulin; curator: mr. J. J. H. Klijnen.
Middelburg, M. vnn Zweeden, bak
ker, te Goes. Rechter commissaris:
mr. G. F. baron Thoe Schwartzenberg
en Holienlansberg; curator mr. P. Die-
leman.
Zutphen, II. J. ten Cate schilder te
Apeldoorn. Rechtercommissaris: mr,
J. II. de Vries, curator: mr. W„
Wiersma.
Heerenveen, J. Mulder, bakker te
MunnikcbCuren. Rechter-commissaris
11. de Greeve.
Opgeheven:
L. van Wijk. handelaar in verstane
panden, Amsterdam.
Cli. de Boer, koopman te Zeist, ge
handeld hebbende onder don naam
van Internationale Pharmaccutische
Chemische Fabriek.
J. ten Cate, schilder te Apeldoorn.
Geëindigd.
J. Bosscher, schoenmaker, te Schild
volde,
A. Luimes, landbouwer in den Noor-
dijk onder Neede.
De nalatenschap-M. C. F. Spoor, te
's-Gravenhage.