TSZSsr
m0ËÈ
noeg was, om zich om do oppositie
niet to bekommeren.
De heer Dc Visser was vol lof voor
Ti t Kabinet, dut z. i. met enkele voor
stellen (do Zedelijkheidswet, de eeds-
ivet, enz.) toonde te willen gaan in
deu oihiacheii koers, Intu&schen, al
waardeerde hij ook veel in het Kabi
net on in do verschillende ministers
in het bijzonder, hij liet een waar
schuwend woord hooren togen een
Streven naar vermenging van Staat
en Maatschappij, dat hij moende te
oindekkcn in de Ziekteverzekerings
wet, die alles wat uit het particulier
initiatief opkwam wilde dooden,
een streven, dat z. i. in strijd was
met het anti-revolutionair beginsel,
dat vroeger door dr. Kuyper was ver
dedigd.
Deze spreker had gewezen op de
verdedigbaarheid van eon stelsel van
sociale hervorming, waarbij alle
ontwerpen als het ware tegelijk voor
de Kanter werden gebracht.
Do lieer Borgesius herinnerde ham
er aan, Jn oen luimige rede, dat hij
in Maart van dit jaar precies het
tegengestelde had verdedigd. Hij
m i nde dat, werd dit stelsel gevolgd,
er van de sociale verzekering niets
terecht zou komen en hij wraakte het
in Minister Talraa, dat deze nu een
fic: lienmg der Ongevallenwet, nood
zakelijke aanvulling van de Ziekte-
v< zekering, weder op den achter
grond schoof
l)e redo \on den oud-minister, dio
de fijnproevers in de Handelingen
ïnceten nalezen, om er al de grap
pige en geestige wondingen van te
kunnen genieten, was ook voor een
deel gericht tegen die van dr. Kuy
per, inzonderheid tegen diens ken
schetsing van de verhouding van
meerderheid en oppositie. Do heer
Rorgesius ?.ag óók in de Rotterdam-
sche verkiezing geen verzwaklung
der meerderheid, veeleer deed het
hom genoegen, een voorstander van
alio meen kiesrecht gekozen te zien.
Hij herinnerde er voorts aan, dat dr.
Kuyper*© lof op de coalitie oprochter
was dan dio op het Kabinet, want de
eorste svus zijn kind, het tweede ,,in
onvoorzichtigheid geboren".
De heer Borgesius zet hedenochtend
half 11 zijn rede voort.
In do avondvergadering werd het
h>fdstuk Landbouw, Handel en Nij
verheid aan de orde gesteld.
Lr werd geen algemeen debat ge
voerd, maar uitvoerig van gedachten
gewisseld over Landbouw, waarbij
de sprekers groote verwuchtingon
toonden van 's heeren Lovink's opvol
ger als Directeur-Generaal,
De Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel [de lieer Tnlma)
dankte voor de waarschuwing togen
bezuiniging, die de bevordering vun
den 'landbouw zou remmen. Meer en
meer bleek den Minister, dat bij de
subsi-lies voor den landbouw systeem
voorzit en dat de gelden wezenlijk
goed worden besteed. Met genoegen
constateerde do Minister, dat het op
treden van den lieer Van Hoek in
stemming heeft gevonden..
Zoodra er beschikbare krachten
zijn, zal de hand worden geslagen
aan de moeilijke zaak van wettelijke
regeling voor de landarbeiders "en
van bescherming van hun arbeid.
Over de qunestie van het pacht
stelsel, die niet zoo eenvoudig is als
do heer Helsdingen denkt, is het -ge-
vvonscht, het advies dor Staatscom
missie in te winnen.
Inzake liet jachtwet-rapport is
spoed gewenscht De tegenstrijdige
adviezen zijn in handen der Commis
sie gestold. De' afschaffing van de
heerlijke jachtrechten moet het koets
paard worden gespannen voor het
rijtuig, beladen met andera wijzigin
gen der Jachtwet Dan wordt prac-
tisch werk gedaan.
Op ziine beslissing inzake het wa
terschap Iiavelte kan de Minister
niet terugkomen. Spreker hoopte op
spoedige behandeling van hot ont-
v. erp tot reorganisatie van hot land-
#boujvonderwiJs. Er is perioulum in
mora.
De Minister en de directie van den
Landbouw zullen gaarne aanmoedi
gen stichting van federatieve land-
bouwvereenigingen. De regelen voor
de tubercnlase-bestrijding worden
spoedig herzien. Ook wilde de Minis
ter maatregelen overwegen tegen be
perking van den koppelarbeid.
De algerneeno beraadslagingen over
de Londbouw-afdeelingen werden
hierna gesloten.
Hij art z-1 (jaarwedden land- on
tuinbouw-leeruren) merkte de Minis
ter in antwoord aan den heer van
Lynden van Sandenburg op, dat hij
zijn ambtgenoot van Koloniën heeft
verzocht, geen ambtenaren voor land
bouw-onderwijs aan Nederland te
onttrekken, waardoor de dienst hier
te lande kan worden geschaad.
Na middernacht ging de vergade
ring uiteen.
ADRES-KUSTVERDEDIGING.
Op een adres der verschillende
plaatsen van Zeeland, dat ter teek©-
cing heeft gelegen, en het verzoek in-
aleld aan do Kamer om hot Wetsont
werp-kustverdediging ulet aan te ne
men, hebben ruim 2100 personen go-
teekend,
AUTOMATISCHE ONTSTEKERS.
Te Ileerenveon zullen alle straat
lantaarns van automatische ontste
kers en blusschers worden voorzien,
wijl de genomen proef uitstekend
heeft voldaan.
DE BOUWMEESTER-HULDE ONT
SIERD DOOR PRUISISCH
POLiiTE-OPTREDEN.
Men schrijft aan 't Hbld. o. a. i
Met «en ernstig doch krachtig woord
wenach ik te protesteeren tegen het
deer dan ergerlijk optreden van do
politie Woensdagavond op het Leid-
scheplein.
Op ae hoogte van Ilirsch gedroeg
het publiek zich kalm en rustig, zoo
lang nog geen politie aanwezig was.
Zoodra ochter de „bereden" arriveer
de, werd het een schandalig aanhou
dend opdringen van do politie, die de
vdlksmassa van twee kanten in elkaar
perste, ondanks dat nergons een uit
weg meer openbleef. Allen, die zich
daar voor het gebouw van Hirech be
vonden, maakten geweldig benauwde
pogenblikken door. Ondanks de hefti
ge protesten van het publiek, dat tot
nc-t uiterste op elkaar geperst zat, on
danks het gegjl van dames en kinde
ren, drongen de politiepaarden steeds
verder op.
Naast mjj werd een dame balt waan
zinnig van angst, ik zelf kon mei
moeite ademhalen en als er niet hulp
vaardige handen waren uitgestoken
(voor zoover dit nog mogelijk was),
zonden er zeer zeker ongelukken te
betreuren zijn geweest.
De politie eciiter heeft al haar best
gedaan om ze ie doen ontstaan. Dit is
geen overdrijving, maar een feit, dat
tientallen wetuigen kunnen staven.
Een en ander geschiedde onder de per
soonlijke leiding van onzen hoofdcom
missaris, den heer Hordijk, er kan
dus geen schuld op mindere politie
autoriteiten worden geschoven.
Moest het Leidscheplein worden af
gezet, dan had dit om 9 our gedaan
kunnen worden, toen er ruimschoots
gelegenheid voor was.
AANKOOP OUD ROSENBURGH.
In de geheime zitting van den ge
meenteraad vaa Amsterdam is beslo-
tea het landgoed Oud-Rosenburgh in
den Watergraafsmeerpolder aan te
koopen voor de somma van ƒ120,000.
Voor de ophooging van het gedeelte
grenzende aan de Oosterbograafplaat©
dat daarmede vereenigd wordt, zal bo
vendien ©en crediot van 150,000 wor
den aangevraagd.
NED INSTITUUT VAN
LANDBOUWKUNDIGEN.
Gisteren werd te Utrecht een verga
dering gehouden van het Neder-
iandsch Instituut van Landbouwkun
digen ter bespreking van de resulta
ten der enquête over de vraag, waar
in ons land oen Lundbouwhoogeschool
moet worden gevestigd en in welke
verhouding deze evontueel lot ©en
Unlvorsiteit zou moeten staan.
Deze enquête had, zooals dezer da
gen reeds werd vermeld, het volgende
resultaat
Van de 90 leden in Nederland woon
achtig 2onden 70 de lijst met vragen
terug, doch vijf wilden hun oorde©l
niet afgeven. De 65 antwoorden zijn t©
groepeeren als volgt
a. Verheffing der Wageningsche in-
riciiting tot hoogeschool 29.2 pCt.
b. Verplaatsing der inrichting naar
een universiteitsstad 70.8 pCt.
c. Een afzonderlijk© hoogeschool 69
pCt.
o. Een landbouwkundige faculteit
aan een universiteit 22 2 pCt.
Een landbouwkundig© faculteit
aan oen universiteit 7.8 pCt,
f. Een landbouwkundige faculteit
aan de Technisch© Hoogeschool 1.5
pCt
In zijn inleiding herinnert d© voor
zitter. de lieer F. E. Posthuma, dat de
aanleiding tot het aan de orde stellen
vun de zaak in quoestie was tie indie
ning van een wets-ontwerp tot verhoo
ging van artikel 11, hoofdstuk X der
bogn>otiu cc van Staatsuitgaven voor
het dienstjaar 1910, waarbij wordt
voorgesteld den post gebouwen, meu
belen, enz., enz., van de Rijks Hoo,ge-
re Land-, Tuin- en Boschbouwscliool"
met f 30,000 te verhoogen.
Als eerste spreker veerde het woord
dr. Berkhout, leeraar aan de Rijks
Land- en Tuinbouwschool te Wage-
mngen. Spreker noemde thans den
toestand te Wageningen onhoudbaar.
Verjilaatsïng is niet het meest drin
gende, doch wel betere voorziening in
ruimt© enz. Spr. diende de volgende
motie in
„Het Instituut acht het dringend
noodig, dat aan den onhoudbaren toe
stand aan de H 11 L-T. en B.-school
zoo spoedig mogelijk 'n einde gemaakt
wordt. Genoemdo inrichting dreigt
door gebrek aan ruimte enz. in haar
opkomende periode van bloei te wor
den verstikt."
Over dez© motie oatspwiMD zich
eenige besnrekingen.
De voorzitter merkt© op, dat men
hierover allen eenstemmig denkt, ook
do Regeering.
Do stemming tot verkiezing var. een
bestuurslid (vacature-De Jager Ger-
lings) bad tot uitslag, dat gekozen is,
met op éen na ulgemcene stemmen, de
heer G. J. Kakebeeke te Goes.
Do voorzitter stolde, na veol discus
sie. do volgende motie voor
Het Nederlandsch Instituut van
landbouwkundigen, kennis genomen
hebbende van den uitslag der gehou
den enquête over bet Hoojrer land
bouwonderwijs, draagt aan het be
stuur op, dezen uitslag ter kennis te
brengen van de beide Kamers der
Statèn-Generaal, en spreekt de hoop
uit, dat bij do discussie over het
wetsontwerp tot verhooging van art.
li van het hoofdstuk X der Staate-
begrooting van het dienstjaar 1910,
on do daaruit voortvloeiende gevolgen
van iiet liooger landbouwonderwijs,
dc belangen van den landbouw,
waarvan Nederland's wolvaart in de
eerste plaats afhankelijk is, zwaar
der zullen wegen dan overwegingen
van financleelon aard.
Hierna werd aangenomen de motie
van den hear C. A. C. Spaan, lulden-
de Gezien de cijfers, die de enquête,
iugo-ield door het Instituut van land
bouw kondigen, heeft opgebracht,
acht de algemeen© vergadering een
verheffing tot Landbouw-hoogeschool
noodzakelijk, met tegelijk een© ver
plaatsing.
Ook werd besloten, dat onder do
lede.ii een enquête zal gehouden wor
den, of men Utrecht of een andere
stad als plaats wenscht Bij die en
quête zal worden medegedeeld, welke
motieven pleiten voor Utrecht en zoo
zij een andere plaats wenschen, wel
ke motieven daarvoor aan te geven
zijn.
GEMEENTERAADSVERKIEZING
TE AMSTERDAM.
De afd. Amsterdam van den Bond
van Vrije Liberalen heeft candidaat
g©3teid voor den gemeenteraad in
district II den lieer mr. E. J. Ever
wijn Long©.
D© Vrijzinnig-democratisch© Veree-
niging candldeerd© inr. Cv H. van
Zoggelenv
DE „LUTINE"v
Men schrijft van Terschelling:
Het bergingsschip „Lyons", sedert
Zaterdag in do haven van Terscliel-
ling liggende, wacht tot nu toe tever
geefs op gunstig weer om met do
werkzaamheden to kunnen- beginnen.
Eel'st moet de wind zuidelijk wor
den, daar met noordelijke winden op
de plaats waar de „Lutine" ligt d©
branding zóó hevig is, dat er geen
schip kan verkeeran om er te werken.
lntusschen trekt de „Lyons" veel
bekijks on geeft veel stof tot spreken,
vooral aan de talrijke zeelui, die in
vroegere jaren aan board van
schelpzui gem reeds op het wrak van
de „Lutine" werkzaam zijn geweest.
Allen, wien men hoort, zijn van
meening dut er van den goudschat
niet veel meer over is.
EEN SLACHTOFFER VAN DEN
DRANK.
Een der laatste dagen werd uit dó
kantonnale gevangenis te Eindhoven
een man van 87 jaar ontslagen, die
daar 3 dagen hechtenis wegens open
bare dronkenschap had ondergaan!
Hij beloofde vast, dat dit de laat
ste maal was, dat men hom in het
huis van bewaring gezien had! Per
as werd hij door medelijdende men-
sohen tiaar zijn dorp vervoerd.
BRANDEN.
's Nachts brandde het huls, be
woond door den landbouwer Hulse
bosch en den bakker W. Sterken, te
Dalfeen, geheel af. Al het vee ver
brandde, pl.m. 20 stuks runderen en
varkens. Van S. verbrandde ook een
300 aan bankpapier. Alles was ver
zekerd. Oorzaak onbekend.
BÜRGEMEESTERSZORGEN.
Ten bewijze hoe weinig begrip men
ook van ambtelijke zijde er van
heeft, welke werkzaamheden behoo
ren tot d© taak des burgemeesters,
meldt men het volgende aan het
„Hbld."
Een ritmeester der huzaren schrijft
aan een burgemeester, dat deze ham
ten zeerste zou verplichten, wanneer
hij hem „eenige inlichtingen wilde
verstrekken omtrent do persoon van...
voor wat betreft maatschappelijke po
sitie, gedrag en zoo mogelijk gezond
heid. Zij heeft schrijft de ritmees
ter verkeering met een zekeren....,
trompetter bij mijn onder-hebbend es
kadron".
De burgemeester heeft den regi
ments-commandant van den ritmees
ter verzocht, dezen te kennen te ge
ven, „dat het verstrekken van Inlich
tingen omtrent de gezondheid enz.,
van vrouwen uit de lagere volksklas
se, welk© „verkeering" hebben met
een trompetter, niet op den weg ligt
van een burgemeester.
j VEE-INVOER IN DUITSCHLAND.
j Bij bespreking over eeu interpella-
tie over de vleeschduurte, verklaarde
de centrum-afgevaardigde Trimborn
'in den Duitschen Rijksdag, dat hij bij
invoer van Hollandsch vee niet aan
besmetting 'geloofde. De sanitaire en
veeartsen i.i kundige toestanden in
Holland zijn xhet slechter dan die in
Rusland on Oostenrijk.
In Frankrijk achten de Zuid-Duit-
sc-he stoten het besmettingsgevaar
niet bestaand en wat voor Frankrijk
geldt, behoort ook voor Holland te
gelden.
De Pruislscho minister van land
bouw antwoordde, dat aan liet ver
zoek om invoer van levend vee uit
Holland tegenwoordig niet verder ge
volg gegeven kon worden, omdat
Holland door liier en daar voorko
mend mond- en klauwzeer niet als
geheel onbesmet beschouwd kan wor
den. Daarbij komt, dat bij openstel
ling van de grenzen Holland zeker
met zooveel kan leveren, dat daar
door aan werkelijke daling in de
vleeachprijzen zou ontstaan. Ook En
geland sluit zijn gienmu voor den
invoer van levend vee uit Holland.
GASVERST1KKING.
Ten gevolge van gosverstikking Is
in haar woning aan de Rozengracht
no. 53 te Amsterdam overleden een
nog onbekende vrouw.
BIJ BRAND OMGEKOMEN.
't Hbld. meldt nog over dit treurige
ongeluk
In een landhuisje te Hilligersberg,
bewoond door mevr. de wed. M. C.
Viertelhausen, 81 jaren oud, met haar
twee zonen, die te Rotterduin onder
wijzers zijn, en een twee-en-twintig-
Jarige dienstbode, is Woensdagnacht
door onbekende oorzaak brand uitge
broken.
Het huisje heeft, aan twee zijden ge
heel van hout opgetrokken, uitbouw
sels in een waarvan de keuken is,
waarnaast een kamer voor de dienst
bode. Het vuur, ontstaan in de keu
ken. greep zoo snel om zich heen, dat
de weduwe en haar zoons zich, slechts
ternauwernood gekleed, door de
vlucht konden redden. De burgemees
ter vau Hillegersberg riep telepbo-
nisch de hulp van de Rotterdamsche
brandweer in en toen mot behulp van
een h&rer spuiten het vuur was ge-
bluscht en men binnen kon dringen,
vond men op den grond in een achter
kamer het lijk der dienstbode met ver
brande beenen.
Men noemt aan, dat deze door den
rook is gestikt en eerst daarna door
het vuur ls bereikt. Het meisje be
hoorde te Brielle thuis. Door den bur
gemeester van Hillegersberg is aan
een veldwachter do opdracht gegeven
om zich derwaarts te begeven, ten
einde de ouders van het ongeluk ken
nis te geven.
OEVERAFSCHUIVING.
In do slikken voor den Anna Fri-
sopoider en den Jacobapolder (Noord-
Bevel and) zijn oeverafschuivingen
waargenomen. De total© lengte dier
Opschuivingen bedraagt 225 M.
HET LANDGOED HAGKNAU.
Thans wordt ons uit Dieren gemeld
dal de verkoop van liet landgoed:
„Bagenau" aan de Veroeniging tot
behoud van natuurmonumenten de
finitief gesloten is. De koopprijs
draagt, naar men ons meldt, 450.000
Do benoodigde fondsen zijn nog niet
geheel bijeen. Daarom houdt het be
stuur zich steeds aanbevolen bij hen,
ili© obligation of rentetooz© aandee-
ien willen en kunnen nemen.
(TeL)
Dr. KUYPER IN DE KAMER.
De Kamervensluggdver dar Tel.
meldt:
Reeds anderhalf uur vóór den aan
vang der Kamervergadering van Don
derdag verdrong zich een vrü groote
menigte voor den Ingang der publie
ke tribune, enkel en alleen om dr.
Kuyper te hooren. Er werd handel ge
dreven in plaatsen. Dames en heeren
I kochten ze voor een gulden per per-
i aoon.
AANHOUDING.
De 14-Jarige jongen A. M. P., die
Maandag er met geld vandoor was
gegaan, dat hij voor zijn patroon
Utrecht had moeten Innen, is giste
ren to Leiden aangehouden.
Hij is naar Utrecht getranspor
teerd.
OPENBAAR VOORBEREIDEND ON
DERWIJS TE AMSTERDAM.
B. en W. van Amsterdam stelden
voor, om het schoolgebouw aan d© le
Van Swindenstraat, nadat daarin ee
nige veranderingen zij aangebracht,
to bestemmen voor het openhaar voor
bereidend onderwijs:
De kosten worden genaamd op
7160.
Zonder discussie werd 't voorstel
door den Raad goedgekeurd.
DB NIEUWE BEURS TE
AMSTERDAM.
Op 1 Mei 1913 moet het nieuwe ge
bouw in gebruik worden genomen. Er
zal natuurlijk hard moeten gewerkt
worden om op tijd gereed te komen,
doch naar hot schijnt is men vol
moed, dat dit resultaat zal worden
borelkt. In Januari a. s. zal met do
afbraak der oude gebouwen worden
begonnen, voor zoover thans reeds
over deze perceelen kan worden ba-
schikt.
Uitwendig zal het gebouw, volgens
de thans aanhangige plannen, een
rustlgen, deftigen indruk maken,
eenigszins in den geest onzer oude
achttiende-eeuwscho patriciërswonin
gen.
EEN MANIAK?
Men meldt uit Delfzijl aan de Pr.
Gr. Ct.:
Het mocht de rijkspolitie gelukken
om den vermetelen glazenwerper,
de schrik van Delfzijl'© neringdoen
den op te sporen.
Zoo als bekend is, werden in den
loop van dit jaar enkele groote spie
gelruiten en tal van kleinere ruiten
ingeworpen. De verdachte, zekere A.
een zonderling, heeft eene volle
dige bekentenis afgelegd.
Hij schijnt geheel uit baldadigheid
te hebben gehandeld en koos steeds
het nachtelijk uur voer zijne opera
ties.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
k 30 Cts. per regeL
I Kings""
1 'Ml? Wh»* 1" ,aM«'l
Laplace over net cmtstaan der zonno-
stelsels, betoogt hij de mogelijkheid,
dat de manen niet ontstaan zijn uit
afgeworpen ringvormige massa's dor
snol-draaiende planeten, maar dat
zij planetoïden zouden zijn zooals
er honderden ttisschen Mara en Ju
piter rondwentelen die te dicht in
de nabijheid der planoten zijn geko
men cn nu door de aantrekking der
planootmassa'a dez© blijven in cirke
len.
Dan laat hij da mogelijkheid door
schemeren, dat onz© maan zou ont
staan kunnen zijn uit meerdere dier
kleine planetoïden en dat eenmaal
do maan zich met do aarde zal ver
eenigen, ja, dat er vroeger reeds een
aardmaan, op die manier op de aar
de is gevallen, en dit zulke een schok
zou teweeggebracht hebben, dat de
aardas uit het lood geweken is en
de as scheof ging staan.
Wel leven we in een alles-ontlcen-
nenden tijd. Niets is heilig en veilig
meer, zelfs niet de eeuwen geldende
theorie van Laplace en Kan tl
In onzen tijd van verlangen naar
meerder-weten is het een goede daad
van den electro-technisch ingenieur
A. ten Bosch NJzn. om in een be
knopt werkje de „Hoofdbegrippen
over elöctriclteit" oens uiteen te zet
ten het gebruik van olectrlsche toe
stellen voor niet-deskundigen.
In dö handboeken over natuurkun
de, die men op de scholen gebruikt,
vindt men wel eenige electrische toe
stellen beschreven, maar de moder
ne werktuigen zijn zoo Ingewikkefld
van constructie, dat men in een hand
boek wel moet volstaan met in groote
trekken dergelijke machines to be
schrijven.
Hierom voorziet nu het boekje van
den heer Ten Bosch (Deventer, A. E.
E. Kluver) wel in een behoefte.
Daarbij, de schrijver is er inder
daad in geslaagd deze moeilijke mar
ter ie zoo te behandelen, diat een on
deskundig lezer een goed begrip van
het besprokene krijgt.
Nu wij in onz© moderne maatschap
pij telkens met toepassingen van de
electriciteit te maken hebben, is er
alle aanleiding toe van een werkje
als dit kennis te nemen.
Van do voortreffelijke uitgave „De
Gemeentewet en hare toepassing",
door J. W. A. C. van Loenen, t?cre-
taïis der Gemeente Beverwijk, met
medewerking van Mr. S. J. Blaupot
ten Cate, (Alphen Z.-IL, N. Samson)
ontvangen wij de vierde aflevering,
dio art. 5772 behandelt
Van „Ontwerp-Arbeiders-, Ziekt©
verzekering" (met memorie van Toe
lichting) verscheen de tweed© druk.
Mr. J. A. N. Patijn, referendaris aan
Landbouw, schreef er een inleiding
bij. Uitgever is de firma H. D. Tjeenk
Willink on Zoon, Haarlem.
Rechtszaken
ONVERBETERLIJK.
Voor de 4o Kamer der Amsterdam*
©cho rechtbank stond gister terecht
de 52-jarige kleermaker J. N. v. d. B.j
die reeds 5 inual veroordeeld is we-;
geus verduistering van manufactu-!
ren he mtoevc rtro uwd om er heer ent
kleedingstukken van te maken. Op 6
Oct. 1.1. kreeg hij van de firma D. S.
en Co. een hoeveelheid lappen etef
en voering om cr jassen van t© mai
ken. Hij verkocht het hem toever
trouwde aan een opkooper aan den
Haarlemmerdijk. Het O. M. cischter
nu 8 maanden gevangenisstraf.
DE TUBBBRGSCHF. ZAAK.
De Tubbergscho politie-quaesUe zal
15 December voor het Arnhemsche
Gerechtshof worden behandeld.
Gemengd Nieuws
OPROER IN EEN
MEISJESSCHOOL.
Het voorbeeld der suffragettes vindt
navolging. Dinsdag brak er een op
roer uit in de Reformatory school voor
mel9jes bil Edinburgh. De meisjes van
12 tot 17 'jaren oud, slaagden or in,
het onderwijzend personeel in zijn ka
mers op te sluiten en toen brak het
oproer los. Do ruiten werden ingewor
pen en de inboedel vernield. De poli
tie, door do dorpelingen, dio op het
rumoer aankwamen, te hulp geroe
pen, slaagde er in den opstand te on
derdrukken, manr intusschcn waren
tal van meisjes gevlucht. De meestcn
van dezen zijn echter alweer opge
haald. Twee belhamels kwamen
Woensdag voor den rechter do cone
word vrijgelaten, maar de andere
kreeg drio weken gevangenisstraf.
VROUWELIJKE ARCHITECTEN.
Te Parijs hebben drie dames, na
melijk twee Russinnen en ecu Pari-
sienne, hot diploma verworven van
architect. Zoover do „Temps" kan
nagaan, is dit de eerste maal, dat in
Frankrijk vrouwen in dezen tok van
wetenschap zich onderscheiden.
TREURIG ONGELUK.
Het ongeluk op de Loire, waarbij
zeven menschon het leven lieten, is
het gevolg geweest van den grooten
was van de rivier. De dorpjes Basso-
Indre, Indret en La Montagu© staan
reeds geruimen lijd rondom in het
water, zoodat de arbeiders der fa
brieken in het eerste plaatsje per
roeiboot van en naar him woningen
gaan. Dinsdagavond is een dezer
booten, waarin zeventien personen,
onder wie een vrouw, door do gewel
dige strooming meegesleurd en tegen
een stroombreker stukgeslagen. Tien
drenkelingen kouden door de toege
snelde boeren gered worden, 6 werk
lieden en de vrouw verdwenen in de
golven.
Letteren en Kunst
Sport en Wedstrijden
Botkin.
„Op die Monschenstor" ls <le titel
van hot laatste work van W. Bölsche,
Dr. B. C. Goudamit, die reeds tol van
werken van den Duitschen schrijver
heeft vertaald, bezorgde een Neder-
iandaehe uiigav© van dit boek bij d©
firma W. J. Thiem© en Cie t© Zutfen.
Ook dez© laatste arbeid van don
Duitschen filosoof-iantast-en-denker
heeft wederom het aanzijn gegeven
aan een aantrekkelijk boek. Want
deze wonderlijke geleerd© uit het
lteuzengeborgt© heeft het ontzaglijk
feiten-materiaal, waarover hij be
schikt, keurig gostyleerd en op gun
stig© wijze behandeld tot oen zeer
boete.-, da lectuur.
En met welk een toewijding on lief
de beziet Bölschc allesI
Daar moet wel een heeft warm en
gevoelig hart kloppen in dezen man.
Dit blijkt uit elk hoofdstuk van dit
boek, dat natuurbeschouwing en le
vensopvatting geeft. Het i© geen afge
rond© levensbeschouwing, die Böd-
scho geeft: de onderwerpen, waar
over hij handelt, staan los naast el
kaar, maar uit elk der onderdeden
komt ons de idealistische natuur- en
levensbeschouwing van d©n schrijver
tegen.
„Tot voorbij den schorpioen" voert
hij den lezer in het eene hoofdstuk
en in het ander© daalt hij neer in do
„Lucbtstad" op d© Berlijnsche da
ken, of nog dieper naar hot „Plank
ton" in do wateren.
Over „da ontwikkellngsleor in onz©
dagen" spreekt hij en over de sch.ee-
ve aardas. Zoo wisselen do ander-
werpen elkander uf, maar elk onder
werp boeit weer ongemeen, ook al
maakt de fantast zich wel een© mees
ter van dien denker en schopt hij
stoute hypothesen.
Want ook dez© laatste zijn aantrek
kelijk en behoeden er den lezer voor
zoo vast te roesten in de hypothesen,
dat men ze voor onomstooteüjke
waarheden gaat houden.
In dit verband ia bijv. zeer lezens
waard het hoofdstuk „H«t raadsel In
d© Lente", waarin Bölsche nieuwe
verondorstelldiigon oppert omtrent
den scheeven ©tand van d© aardas
ten opzichte van de baan der „tnon-
sohen-ster'V
1 Loslatend tte ofKoieel© theorie, van
AMSTERDAMSCHE
WIELERBAAN.
Er worden weer pogiDgen aange
wend, om in de hoofdstad een nieuwe
wielerbaan te verkrijgen.
NOG TWEE PARIJS—BRUSSEL-
CANDIDATEN.
Naar 't Hbld. uit een particulier
schrijven vernoemt, heeft Vlcomte Re-
né Vidart de Sint Clair het voornemen
den afstand Parijs-Brussel en terug te
vliegen.
Deze jonge vlieger is een stoutmoe
dig sportman, die uitnemend de vlieg
kunst verstaat, en reeds meer dan één
langen afstandstocht volbracht. Hij
vliegt met oen ééndekker Deperdus-
sin, waarvan onze iandgenooi, de ar
chitect De Feure, de ontwerper is.
In de bultenlandsche bladen vindt
men vernield, dat het vliegterrein
van Issy-les-Moulineaux onder wa
ter staat Aviateurs, die dus nog den
tocht ParijsBrusselParijs willen
ondernemen, zullen hun machines
moeten overbrengen naar Buc, waar
Farman zijn vliegschool hoeft.
Men ls van oordeel, dat de omstan
digheden in December zeer ongunstig
zijn.
Ook Val low zal met zijn Sommer-
ééndekker een poging wagen.
EEN CRISIS IN DE AVIATIEK.
Het Pariische „Journal" meldt, dat
een crisis in de Fransche aviatiek is
ontstaan. Twee firma's, die zich toe
legden op de vervaardiging van vlieg
machines, hebben haar personeel ont
slagen. Men acht Ho crisis een indi
rect gevolg van do ve-le ongevallen.
EEN NIEUW VLIEGTOESTEL.
Do hoer Gülhard, van Munchen,
bouwt ©en luchttoestel, dat het midden
houdt tusschen het luchtschip en do
vliegmachine.
Het bestaat uit een aluminium-go-
raamt© en is voorzien van kleine bal
lons om het toestel grootero vastheid
te geven en elkon val te verzachten.
BERLIJN—HAMBURG—
HANNOVER—BERLIJN.
In een vergadering der leidende li
chamen op vlleggebied in Duitschland
is men overeengekomen, dat de som
van 500,000 mark, beschikbaar voor
©en nationalen vliegwedstrijd, be
stemd zal worden voor ©en overland-
vlucht Beriijn-Hamburg-Honnover-
Berlijn.
VOETBAL.
BEROEPSSPELERS IN' DUITSCH
LAND.
„Do Sportkroniek" meldt, dat et
oen poging wordt gedaan om in Ber-
jijn net beroepsvoetbal in te voeren.
Het Berlijnsche Hohenzolleru-Pa-
last", dat uitgebreid© sportterreinen
hoeft ingericht, heeft liet voornemen
om ©on beroeps-elftal te enga&eeien.
mits dat de Berlijnsch© Voetbalbond
aan zijn toegetreden veroenlgingen
tOMtaat, tegen d$t ejftej te ©petea
BLOEMBOLLENUITVOER.
Volgens incdcdeeling van het Week
blad voor Bloembollencultuur, heeft
do export naar de verschillende lan
den, vergeleken bij 1909, een vermeer
dering ondergaan van 950Ö0 kg. of
7 Deze vermeerdering komt in een
gunstiger licht te staan, als in aan
merking genomen wordt, hoe het ge
wicht per eenheid van hoofdsoorten,
als hyacinten en tulpen, tengevolge
van het hoogst middelmatig gewas,
geringer was dan gewoonlijk, in het
bijzonder ten opzichte van den oogst
van verleden jaar. Er moeteh dus veel
meer stuks dan vroeger verzonden
zijn. Volgens de statistiek van den
uitvoer blijkt, dat alleen Amerika ach
teruitgang laat zien terwijl de ver
mindering van oxpoTt naar Duitsch
land slechts weinig percenten, en de
vermeerdering naar Engeland daar
entegen 8 procent bedroegen.
Verder wordt ©r op gewezen, dat,
nu de bloembollen-branche zoo Bterk
in bcteekenis vooruitgaat, er hoog
noodig maatregelen dienen genomen
t© worden tegen het toenemend g©
uarlijk speculatief karakter, tot
schade zoowel van den kweeker als
van den exporteur. Evenals bij ando
re cultuurartikelen, zal er aanteeko-
ning èn van do t© velde staande hoe
veelheden, èn van den loop der zaken
in hot. buitenland gehouden moeten
worden.
Land en Tuinbouw
Stoomvaartberichten
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Het st. Ophir (thuisreis) vertrok 24
Nov. van P©rlm.
HOLLA N D—AMERIK A-LI JN.
Het st. ZijltRjk. van Montreal, pas
seerde 24 Nov. 7 uur 50 voorm. Dover.
ROTTERDAMSCHE T.LOYD.
Het st. Besoeki (uitreis) arriveerde
I Nov. te Padang.
Itet st. Bogor vertrok 23 Nov. van
Batavia naar Rotterdam.
HOLLAND—AMERIK A-LIJN.
liet st. Prinz Adalbert arriveerde24
Nov. van Montreal te Rotterdam.
Hot st. Zaandijk arriveerde 22 No
vember van Rotterdam to Baltimore-
STOOM V.- MAATSCHAPPIJ
NEDERLAND.
Het st. Sumatra vertrok 24 Nov. van
Amsterdam naar"Hamburg.
FAILLISSEMENTEN.
Uitgesproken:
J. Kramer, brood bakkersknecht te
Rottendam. Curator: mr. B. Limburg.
N. H. v. Zijderveld, winkelier te
Rotterdam, Curator: mr. H. J F-
Heyraans.
Rechter-conunissaris in beid© ©ft*
ken mr. B. IJssel de Schepper.
Opgeheven:
K. B. v. der Woude, koffietiuishoU--
dor te Rotterdam, failliet verklaard 2!
November j.L
Geëindigd:
J. van den Driessche Koopman*,
handelaar in vloerzeilen on meubel-,
maker te Rotterdam.
Gehomologeerd is het aecoortl a 20;
pot. in het faillissement van A. Hcui
zeveldt, koopman ss winkelier ïb
loniale wareq t© Rotterdam.
