dragen. Maar een neen-zegger, als
hij, heelt geen toekomst, doch sterft
niet zijn tijd I De „Dageraad" heeft
uitgegeven „Multaloü en de Gods
dienst Daarin wordt tie godsdienst
bezwadderd. Spreker komt er tegen
Qp, dat Multatull altijd afbrak en
daarom komt hij er tegen op, wijl hij
het volk lief heeft en dit beschouwt
ft Is een voedingsbodem. Multatuli Is
Siet waardig zijn gang te gaan on
er dit volk.
Spreker schetst dan Multatuii's
denkbeelden omtrent Godsdienst en
constateert, dat Multatuli is een har
lekijn, die spreker wil ontkleeden. om
te laten zien, boe "n mager mannetje
hij is. Zijn opvatting is een opper
vlakkig naturalisme, waarvan Aristo-
teles gesproken zou hebben, als van
bewaarschooltaai. Spr. wilde, dat
men Carlyle, dien diepen denker en
volksvriend, onder het volk bracht.
Spreker heeft niets gezegd in zijn
rede in „De Middaghoogte" over den
mensen Multatuli, inaar diens slech
ten geest sprak apr. uit zijn werken
den verdediger van Multatuli heeft
•pr. na zijn rede geschreven Waar
om maakt ge u zoo druk over- hem
Hij was een man, aldus de schrijver,
Öie oi) het laatst verblindt werd door
het opwaaiende stof. Ilij was een
man, om met een vuilniswagen te
loopeu.... Achteraan in de zaal wordt
gefloten bij deze woorden.
Dr. De Hartog wacht even en gaat
'dan voort En ik acht het volk te
goed. om met een vuilniswagen te
loopen. ook gij die daarachter in de
zaal zijt. (Stormachtig applaus}. Dr.
De Hartog zegt, dit applaus niet ge
wild te hebben.
Spr. zal thans in drie punten uit
eenzetten, dat Multatuli geen wijs
geer is.
Deze punten ziju lo. Multatuii's
6pvt en zijn neerhalen van de Duit-
ache filosofen2o. zijn oordeel over
de muziek 3o. zijn oordeel over
Locke, den Eugelschen wijsgeer.
Met het vasteland van Europa als
beeld, betoogt spreker, dat het hart
het middelpuut is van het lichaam.
Zoo is de Duitsche geest het centrum
van den eeest der menschheid. Dit
vermocht Multatuli niet te begrijpen.
Hij sprak van de distelen von Kant,
Fichte eu llegel. Multatuli sprak over
de muziek als over nabootsing, maar
Schopenhauer noemt muziek de
kunst, die het hart der menschheid
Spreker merkt op, dat Domela
Kieuwenhuis geen systeem wilde,
maar twee minuten later sprak deze
over de rede en wat is systeem an
ders dan samenhang der deelen. Spre
ker zegt te zijn vrijdenker. Dadelijk
wil hij lid worden van „De Dage
raad" en „De Middaghoogte opgeven,
wanneer „De Dageraad" alleen wil
zijn een vereeniging van vrijdenkers.
In zijn uitvoeriger bespreking der
drie genoemde punten, noemt spr.
J-Uetzsehe een begenadigde Gods, hij
•\vas een man, die zichzelf objecti
veert, terwijl Multatuli altijd met
zich zelf bezig is. Dau was Carlyle
anders. De studie van diens werken,
beveelt spreker zeer aan.
Multatuli was geen man, geeu
held, zooals Carlyle. Spr. wijst op de
woorden „Ik ben moe. Tine", aan
het eind der Kruissprook. Was hij
eon held geweest, dan had hij dat
niet geschreven.
Ook laakt «preker, dat Multatuli
do menscheu tot het stoffelijke wekt.
Ook spr. wil een monschwaordig be
staan geven aan de menschen, maar
evenmin, als men die liefde zijner
vrouw in iets stoffelijks omzet, mag
men de liefde tot God afhanke
lijk maken, van hetgeen men aan
aturdsche dingen ontvangt, Dit is
niets meer van onzen tijd, waarin
het materialisme in het spiritualis
ing ondergaat. Ook als dichter noemt
spr, Multatuli een tweeden rangs
geest, o.n. waar hij spreekt over de
natuur, als van een schaar, die een
meisje door midden knipt.
Nog merkte Dr. De Hartog op, dat
van de 300 groot© mannen er maar
6 positief atheïst zijn en 40 daartus-
schen, terwijl 240 aan een God ge-
looven.
Deze rede verwierf veel applaus.
Repliek.
Als de heer Domela Nieu
we n h u i 6 opstaat, om te repli-
ceoren, en eenige menschen opstaan
'om naar huis te gaan, roept Dr. De
Hartog- ..Menschen blijft nu nog
even: deze man (de heer Domela
Nieuwenhuis) laat er zijn vrouw
lliuis ziek om liggen, en gij verlangt
al weer naar huis".
De" heer Domeda Nieuwenhuis,
merkt dan op, dat het tegen elkaar
redeneeren niet geeft, zoolang men
niet heeft den zelfden maatstaf van
waardeer ing.
Hij verdedigt Multatuii's bestrij
ding van den godsdienst en prijst het
in hem, dat hij afbrak. Men kan niet
alles doen. Daarom moet men dank
baar zijn, dat Multatuli door zijn af
breken het leggen van een nieuwen
grondslag mogelijk maakte
Tegenover Dr. De Hartog, meent
spr. dat Multatuli ook armoede ge
kend heeft, en honger heeft geleden,
hetgeen Dr. Hartog noodlg oordeelde
voor liet worden tot een groot den
ker.
Deze spreker hoopt, dat de wereld
zoo spoedig mogelijk zal verlost wor
den van de speculatieve filusophie
der Duitschers, waarmee Dr. De Har
tog zooveel op heeft. Belangrijker
acht spr. de Engeteche filosofen, als
Locke, die op emperistischen gron-
slag staan.
Ook verdedigt de heer Nieuwen
huis Multatuii's paradoxale vormen
die Dr. De Hartog veroordeelde
Multatuli, moest dezen vorm kiezen,
'oui beter de menschen te pakken.
„De Dageraad" beschouwt Multatuli
biet als een heilige, maar de vereeni-
jging wil hem doen leeren kennen.
Wet de opgaaf van het aantal
■atheïsten ecider de groot© mannen
betreft, elke leer. zegt spr., wordt in
den beginne slechte door enkele men-
schen aangelïangen. De iiist zal
moeten leeren, wie gelijk heeft.
Multatuli ts dus niet de hekrompem
man, voor wien Dr. De Hartog hesn
hcudt Als MultatuJi wordt ver-
ooideeld wegens zijn meaning over
den godsdienst, dan moeten allo die,
zooals Multatuli over het godsgeloof
denken, zich dat getroosten.
Multatuli heeft den duik verdiend
van tijdgenoot en nakomelingschap,
omdat hij gewerkt heeft om het volk
geestelijk en stoffelijk te verheffen.
Spreker wekt daarom op om Multa
tuii's werken te gaan hestudeeren,
om zoo te streven nuar de wtaarheid.
In 't streven naar waarheid, meent
spr. ligt misschien meer bevrediging
dan in 't bezitten der waarheid zelf.
Lessing heeft dan ook gezegd <hi'. hij
bij e«m keuze tusscheai het streven eai
bezit het streven zou kiezen.
Daarna was 't woord wederom
aan Dr. De H a r t o g. Hij zegt liet
Von Hartmann na, dat do mensch
heid in een groot© illusie leeft. Want
men gelooft, dat het geluk de grond
slag aller dingen kan zijn. Eerst ge
loofde men aan het geïuk. als den
grondslag van het aardeche leien
toen van het eeuwig leven en nu wil
men het geluk als den grondslag van
de massa.
Spr. zegt ook niet verder te kunnen
redeneeren met Domela Kieuwen-
huis. Hij haat Multatuli. omdat hij
God beieedSgde.
Spreker laakt het, dat de men
schen achter in de zaal lachen, als
hij een citaat van Multatuli aan
haalt en zegt van hen: „Wij zijn
toch andere menschen- „Wij Ja-zeg-
gers, gij neen-zeggere!"
Spreker heeft betere bedoeling met
het volk, dan de heer Nieuwemhuis-
Deze bewees, dat hij Von Hart
mann niet bestudeerd had. daar deze
wijsgeer zijn „Philoeophie des Un-
beivussten" gronddie in dè natuur
wetenschappelijke methode. Verder
betoogt hij, dat de bitterheid van Mul
tatuli is zwakheid. Nu is men met
dit debat op het doode punt geko
men, zegt spreker, want het gaat
hierom God te willen of niet te wil-1
len. Daarom baat verder redeneoreo
niet.
De heer Nagtenius dankte hierna
de sprekers en sloot daarop de bij
eenkomst.
Wegens het late uur konden som
migen van elders er waren zelfs
personen uit Amsterdam en Hilver
sum overgekomen niet meer naar
huis terug.
STUKKEN VAN DEN RAAD.
De afd. Haarlem van den Volks
bond tegen Drankmisbruik verzoekt
den Raad bij het verleenen van sub
sidie aan de Haarlemsche Huishoud
en Industrieschool de voorwaarde te
verbinden, dat aan eenige leerlingen
der lagere scholen kosteloos koolc-
onderwijs moet gegeven worden.
B. en W. deelen mede, dat het Be
stuur der Huishoudschool dat onder
wijs wil doen geven, indien de kosten
voor rekening der Gemeente komen.
Daar de subsidie met ingang van 1
Januari 1.1. verhoogd is van 2800 tot
f 4000, vinden B. en W. geen vrijheid,
aan het verzoek te voldoen, waarom
zij voorstellen daarop afwijzend te
beschikken.
Bekroningen.
Bij de van 9 tot 12 December gehou
den internationale tentoonstelling
van pluimvee, konijnen, enz., te Arn
hem, behaalde de heer G. Stouten al
hier, met zijn inzendingen in de af-
deeling raskonijnen de volgende be
kroningen VI. reus voedster 2en
prijs, Lotharinger ram ten en eerc-
prijs, Lotharinger voedster len en
2en en eere-prijs, bl. Weener voed
ster len en eere-prijs, blauwe Weener
ram 2en prijs, collectie jongen len on
eere-prijs.
Op denzelfden datum, 9—12 Deo.,
dat de tentoonstelling te Arnhem
plaats had, werd ook een nationale
tentoonstelling van pluimvee, konij
nen, enz. te Hilversum gehouden In
de afdeeling raskonijnen behaalden
de volgende stadgenooten bekronin
gen de heer G. Stouten met bl. Wee
ner voedster len prijs, en Lotharin
ger voedster (jong) len prijs G. M.
Govers met Lotharinger voedster
(oud) len en eereprijs J. Bruigom
Ylaamsche reus, ijzergrauw, voed
ster (jont^ 3en prijsLotharinger
voedster (jong), 2en prijs Gebr.
Scheffer met haaskleurige voedster
(jong) 2on prijs met VI. reus, ijzer-
grauw, Z. E. V. en Lotharinger ram
(jong) Sen prijs, en J. M. Govers een
len prijs met een zilveren medaille
als eereprijs voor de zwaarste Lotha
ringer ïeuzenvoedster.
„HANS EN GRIETJE".
Wel een heel gedurfd ondernemen
was het van den heer E. A. Cats, om
voor zijn operette-opvoering van dit
jaar want zoo langzamerhand zijn
deze voorstellingen tot de vaste ver
schijningen in ons muzikaal leven
gaan behooren zijn keuze te vesti
gen op niets minder dan Engelbcrt
Humperdiuck's „Hans en Grietje"
jammer genoeg mag ik niet schrijven
„Hansel und Gretel". Och, die titel,
Duitseh of Hollandsch dan, klinkt
simpel genoeg. En ook de ondertitel
„Sprookje (Marchenspiel) in 3 afdee-
lingen" heeft volstrekt geen air van
gewichtigheid. Toch is het werk veel
meer dan een operette, veel meer
zelfs dan wat wij gewoonlijk opera
noemen. Het is een compleet muziek
drama in modernen stijl, waarin een
hoog begaafd toondichter van liet al
lerbeste heeft neergelegd dat ooit uit
zijn muzikale ziel naar buiten drong.
Dit werk heeft dan ook den naam
Humperdinck in de muziekwereld al-
gemeene bekendheid gegeven en geen
ander zijner voortbrengselen, vroege
re noch latere, heeft zóóveel belang
stelling gevonden. Toch heeft de com
ponist zijn „Hiinsel und Gretel", dat
In December 1893 zijn eerste opvoe
ring beleefde, eenige jaren later
(1897) doen volgen door een dergelijk
M&rchenspiel f „Die slebcn Geislein"
wat niet bèlét, dal uien hem in de
muzikale wereld slechts kent als den
componist van „Hftnsel und Gretel"
zoouls immers ook Weber tot
zijn niet geringe ergernis ook na
„Euryanthe" en „Oberon", maar
steeds als do componist van „Der
Freischütz" word aangeduid. Dit mu-
ziek-sprookje dan waarvan de zus
tor van den componist, mevr. Adol-
heid Wette, den tekst bewerkte
goeft, in zijn drie afdeelingen, voor
eerst een huiselijk tafereeltje: de
beide kinderen, bij moeders afwezig
heid zich den tijd verdrijvende met
spelen, dun. -ii, kibbelen, elkaar pla
gen enfin met alles en nog wat,
behalve met de taak. die moeder hun
bij haar heengaan had opgelegd. De
moeder, onverwacht thuis komende,
is daarover weinig gesticht, slaat in
haar drift per ongeluk een voor het
middagmaal gereedstaande kom melk
aan scherven, zfnd de kinderen het
bosch in, om aardbeien te plukken,
zet zich moe en moedeloos aan tafel
en slaapt in. Daar hooren we in de
verte vroolijk zingende den vader aan
komen Al gauw heeft hij moeder
wakker gerumoerd cn heel wat opge-
vroolijkt door al de goede dingen, die
hij uit zijn mand pakt. Midden onder
die bedrijvighekl vraagt hij echter
nanr do kinderen, die nog maar altijd
niet uil het bosch zijn teruggekeerd.
En dan komt de bezorgdheid en do
angst bij de griezelige gedachte aan
knetterheksen, bakovens en knup-
koek-kindercii en de vader nog
juist genoog bij zijn positieven om de
op tafel staande borrelflesch bij zich
te steken jaagt de al weggeholde
moeder achterna, om in 't bosch de
kinderen te zoeken. Scherm valt.
In het tweede gedeelte zien we dan
de kinderen in het bosch uan 't kran
sen vlechten en aardbeien plukken.
Dooi de duisternis overvallen en
geen kans meer ziende, den weg naar
huis te vinden, leggen zij zich na
eerst nog licel wat angst, en benauwd
heid te hebben doorstaan onder
e©n deiuieboom te slapen en ze droo-
men een heerlijken droom van goud-
vleugeiige engelen, die verrukkelijk
zingen
En lioL laatste gedeelte dat is
nu gewoon te verschrikkelijk om to
vertellen. Daarin komt de knetter-
boks met haar knapkoekenhuis an
haar vreeselijken oven op de prop
pen. Eu zij prevelt haar akelig hocus
pocus en zij rijdt onder donder
en bliksem op haar bezemsteel
hrr Schol uit
Dit alles, en nog heel wat meer,
wordt door llumpendinck's muziek
hoogst karakteristiek en zeer schitte
rend geïllustreerd. En als wij naar
die muziek luisteren, dan mogen wij
hot al heel erg jammer vinden, dat
die schatten von muzikale fantasio
en scherpzinnigheid, die reusachtige
teclmischc arbeid niet aan oen waar
diger onderwerp is dienstbaar ge
maakt. genieten doen we daarom
niet minder van do tallooze schoon
heden, die in deze zeer gecompliceer
de partituur zijn ncörgelcgd,
Een grootc en aantrekkelijke rol
spelen daarin verschillende vooral in
Wostfalen do geboortestreek van
den componist zeer bekende kin
derliederen. Ma.ar de wijize, waarop
die in liet golieol zijn gevlochten, is
allesbehalve kinderachtig. Kost het
geregeld volgen von deze muziek den
hoorder dan ook al hoel wat oplet
tendheid bepaald zware eis enen
worden gesteld aan do uitvoerders,
vocale als instrumentale. Daarom
sprak ik boven niet ten onrechte van
een gedurfd ondernomen. En nu de
eerste opvoering achter den rug is en
ik hierover nog een paar woorden
fa zeggen, kan ik wel beginnen met
et „gedurfd" le schruppen en daar
voor „geslaagd" in do plaats te zot-
ton. Want inderdaad, de heer Cats
heeft eer van zijn werk. Mot geduld
on energie heeft hij zich heongevverkt
door don langen, taaien arbeid en
don vlood van* beslommeringen, die
aan de opvoering moesten vooraf
gaan, en Zaterdagavond volvoerde
hij zijn inspannende leiderstaak op
veel eervoller wijze, dan redelijker
wijze ie verwachten was van iemand
die hoe we) muzikaal geroutineerd
toch niet alle avonden achter een
souffleurshok een orkest zit te diii-
georen. Zeker zou hij zijn dirigeorataf
niot mot zoo vftste hand hebben ge
voerd, hadde hij zich te voren niet
terdege vertrouwd gemaakt met den
geest en alle eigenaardigheden der
porti tie.
En aangezien juist in bol orkest do
voornaumste factor ligt tot ©eai gun
stig verloop, is liet billijk dat op d©
allereerste plaats lof gebracht wordt
aan don hoor Cats, én onmiddellijk
na hem ui i ons Stedelijk muziek
korps, dat zjcli - - maar dan ook met
schitterend resultaat met volle
toewijding aan zijn schoone, ani
meer end o taak hooft gegeven.
Wat het gebeuren aan d« overzijde
van het voetlicht betreft, ook hier
valt veel on volorlei te prijzen. Het
moest wol de waarlijk uitnemende
wij zo waarop ons door cl© dames Lea
Fuldauer uit Den Haag en mevr.
SoLina van hier de beide hoofdper
sonen, Hans en Grietje, werden voor
gesteld. Het was een lieve lust het
jong on jolig doen dier beiden en
haar meer dan verdienstelijk zingen
te volgen. Den heelen avond door
zijn zij niet van de planken, maar
geen spuor van matheid kwam den
glans over haar praestatie verdof
fen. Aan beiden gelijkelijk Hans
en Grietje zijn nu eenmaal onafschei
delijk een oprecht woord van hul
de! En dan do „Moeder" van mevT.
Polm-Liscaljet uit Amsterdam en
nu maar!... die „Heks" van mevr. v.
Houten-Wols v. d. Wel; waren ook
deze twee niet uitmuntend in haar
rol? Ik wist wel dat er onder beroeps
menschen veel dilettanten zijn, maar
hier hoeft mij toch het tegenoverge
steld© verbaaed. Ook de „Vader" van
den heer J. H. Krul uit Overveen was
heel aannemelijk. Die rol rol wel
eens losser gespoeld, maar niet zoo
licht beter on mot mooiere stem ge
zongen worden. Mevr. Emrik kwam,
dacht ik, wel wet bescheiden voor
den dag. Maar ik weet het ook
niet... misschien zingen Zand- en
Dauwmaunetjee wel met zoo'n fijn,'
beverig stemmetje?...
Nu durf ik heusch niet langer pren
ten over den schitterenden engeien-
stoet die, aan het eind van het twee
de bedrijf, den droom der kinderen
komt uitbeelden, en over de effect
volle décors, de verrassende lichtef
fecten enz. enz. Al deze dingen moet
men zien om er een indruk van
ie krijgen. Nu daarvoor is a.s.
Woensdag nog gelegenheid waar
van ongetwijfeld een zeer druk ge
bruik zal worden gemaakt. Ik wensoh
allen medewerkenden bij die middag-
voortelling een even schitterend
net Kock-kinderkoor zelfs een iets
schitterender welslagen toe, als
waarop zij nu mogen terugzien.
Dan zal zeker, evenals Zaterdag
avond ib- opgetogenheid der toescbou
wors den Schouwburg weêr op zijn
grondvesten doen daveren.
PHILIP LOOTS.
Gevonden voorwerpen.
Terug te bekomen bij
A. Hoogerslag, L. Heerenstraat 48,
een kinderhandschoen.
Het Bureau vau Politie, een fanta
sie-broche.
J. van Emmerik, Gen. Bo'liastraat
66, een kinderhandschoen.
K. do Zwart, Heercnsingel 129 E,
eexj wit ijzeren plaatje.
H. Paulcn. Bakenessergracht 16,
een damestaschje niet inhoud.
A. van Buurcn, Meester Joosten-
laan 12, een ledig geldzakje.
J. van den Berg, De Witstraat 19,
een stuiverstukje.
Het Bureau van politie, een huis
sleutel.
J. G. van Horik, Oranjeboomstraat
43. een portemonnaie niet inhoud.
C. van der Sluis, Parklaan 35, een
dames-porienionnaie.
F. J. Meijer, Twijnderslaan 8, een
bruinlederen dames!aschje.
J. Holvaart, Javastraat 22, een
bronzen dienstmeflaille.
A. Groot©, Klarenbeekstraat no. 44
zwart, een zwart damestaschje met
inhoud.
11. v. d. Bosch, Tweede Vooruit
gangstraat 18, een vrouwenpantoffol.
D. Smits, Kleine Houtstraat no. 49,
een quitantie van de gein. Gasfabriek
tc Amsterdam.
J. van der Goes, Brouwersstraat 88,
©en zakje, inhoudende een zakdoek.
H. Mulder, Saenredamstraat no. 52,
een kiiiderboezelaar.
W. Kaptijn, A. L. Dyserinckstraat
18, een portemonnaie met inhoud.
W. Verheul, Gxoote Houtstraat
(poffertjeskraam), een damestaschje
met inhoud.
J. Scholten, Wijngaardstraat no. 48,
e©n geel lederen kdndersohoentje.
W. Janse, Grebberstraat 43, een
medaillon met 2 portretten.
T. Fa/u rich, Schneevoogtstraat 16,
een bruine portemonnaie met inh.
E. Mai'tinissen, Leidscheplein 24,
een hruin-garen handschoen.
Het Bureau van Politie, een zwart-
bruin harige hond.
II. Ploeg, M. Joostenlaan 17, een
medaillon mot 2 portretten.
F. Schous, li usl en'burgerlaan no. 20
een bruin© portemomiaio niet in
houd.
ROLSCHAATSEN-RIJDEN.
Nu hiet vriesweer ons in don steek
laat, en we nog steeds van werkelijk
ijsgmot veirstoken 'blijven, heeft die
diireoti'e vom het Br-on gebouw ga-
ïneend, niet beter te kunnen doen,
dian dien liefhebbers gelegenheid té
geven zich op de rolschaats te komen
vermaken. De annonces deelen die
daba mee, waarop zal kunnen wor
den gereden.
Uit de Omstreken
OVERVEEN.
Onder zeer gxoote belangstelling
had Maandagmiddag de teraardebe
stelling plaats van den heer T. G.
Ticmeus, zoon van den rentmeester
van mevrouw de wed. v. d. VJiet-
Borski. Onder de belangstellenden
merk to meu bijna de geheel e faniibe
Van der Vliet op benevens, jhr. A.
Bas Backer, burgemeester. De lieer
A. J. de Waal MaJefijt, wethouder,
©enige raadsleden van Bloemendaal,
benevens vele andere notabele inge
zetenen. Al het personeel van Duin-
lust, Belvédère, en Lindenheuvel was
aehtor rte lijks(G*i-«üo door een groot
aantal kransen werd gedekt. Ds. Vam
Leeuwen liiéld een lijkrede, terwijl
door don heer Hoomijer, schoonzoon
van den heer D. Tiemens voor de be
langstelling werd bedankt, namens
de familie.
BENNEBROEK.
De tuinman6baas van de R. K.
slichting „Het Heilig Hart" kwam de
zer dagen tot de ontdekking, dat uit
een schuurtje, nabii genoemde stich
ting. een dubbelloops-jachtgeweer
was ontvreemd.
VOGELENZANG.
Een tweetal inwoners uit 'deze ge
meente, de gebroeders W., zijn on
langs in de nabijheid van Zandvoort
bekeurd wegens het stroopen meteen
lichtbak.
HAARLEMMERMEER.
Onze vroegere plaatsgenoot, M. H.
Eggink, thans gemeente-secretaris te
Diepenveen, is ais zoodanig benoemd
te Maarsen en M aarseveen.
VELSE.N.
Verordening op levensmiddelen.
Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland hebben in een nota aan B.
W. van Velsen verzocht de door
den raad dier gemeente vastgestelde
veroadening op levens- en genotmid
delen nog niet af te kondigen.
Zooals gemeld, weiden door het
raadslid R. de Boer, van IJmuiden,
en de Kamer van Koophandel en
Fahrieken bezwaren tegen die veror
dening bij Gedeputeerde Staten in
gebracht
Stukken van den Raad.
B. en W. stellen voor, aan de poli
tiebeambten toe te kennen het recht
op vrije uniform-kleed ing. schoeisel
ën uitrusting, en daarvoor uit te
trekken een bedrag van 90 per jaar
en per man, met dieu verstande, dat
wanneer een politiebeambte blijkens
zijn boekje over eenig jaar minder
heeft genoten dan DO, liet overschot
dan aan hem in geld zal warden uit
betaald.
B. en \V. prae-adviseeren gun
stig op een adres van P. Longeveld,
landbouwer te Wijkeroog, om wijzi
ging van het uitbreidingsplan van
Wijkeroog.
Hel advies van de Gezondlieids-
commissie luidde niet gunstig.
De heeren J. Falk en G van
Rhijn, leden van den gemeenteraad,
stellen voor, een ambtenaar te be
noemen, die ten kantore van den
gemeente-ontvanger dienst zal doen.
B. en W. stellen voor, geen pre-
cario-geiaen te beffen van de door de
gemeente Haarlem ten behoeve van
de gaslevering in deze gemeente uit
te voeren werken, daar die kunnen
geacht worden te behooren tot wer
ken, die het openbaar gemeente-be
lang raken.
B. en W. stellen voor, het on
derhoud van de gemeente-gebouwen
niet langer dan voor den Lijd van één
jaar aan te besteden, dit onderhoud
te bepalen lot die werken, die door
de gemeente vooralsnog niet in eigen
beheer kunnen worden uitgevoerd,
en een tinnuonnan in vasten dienst
aan te stellen op een belooning van
16 per week.
Het Centraal Drank weer Comité
t© Velsen verzoekt, het aantal ver
gunningen te willen vaststellen op
45.
B. en W. stellen voor, op het ver
zoek afwijzend te beschikken.
IJMUIDEN.
VisBcheriJ.
Zaterdagmiddag is te IJmuiden op
gericht een vereeniging tot bevorde
ring van de belangen van haringhün-
del en reederij. De ontworpen statu
ten werden goedgekeurd. Tot voor-
loopig bestuur werden benoemd do
heeren S. C. L. Reygersberg (voorzit
ter), E. L. Hymans en J. Koster. Bijna
alle vertegenwoordigers van reede-
rijen traden toe.
Binnenland
DE TWEEDE-KAMER,
die gisteren het amendemcnt-Duys
c. e. betreffende de aanstelling van
con referendaris, met 53 tegen 5 stem
mer. verwierp zal spoed moeten ma
ken oim, met versnelde marschen, den
begrootings-eindpaal vóór Kerstmis
te naderen. De voorzitten' had. des
wege reeds een vertrouwelijke mede-
deeling rondgezonden, doch herhaal
de dat nog weer in het publiek.
Op dezen grond probeerde de lxeer
Borgesius liet verder debat over de
Papeudirechtsche zaak tot Februari
te doen uitstellen, le meer daar de
eerste spreker van den dog, dl© lieer
Van Wijnbergen, een academisch die
bat had opgezet, ten betooge, dut de
vrijzinnigen en hun pers zich niet v'eir
oi.twaardiigd mochten betoonen over
het optreden der psychiaters in het
ATuhiomsche proces, daar dezo hoe
ren immers niet andleirs deden dan
wetenschappelijke toepassing geven
aan de moderne astheïslische, deter
ministische strafrecht/loer, die den
vrijen wil ontkent. Moderne richting
waartegen spreker krachtig in verzet
kwam.
Dat zou meende die heer Borgesius,
aanleiding geveoi tot uitvoerige dis
cussie en daarom wild© iiij een uit-
stel-voorstöl dioen, dat hij evenwel,
na kort debat, niet handhaafde.
De heer Borgesius wenschto Van
dien Minister van Justitie t© weten of
z.i. oen psycJiiatriech ondierzoek van
getuigen geoorloofd was. Spreker be
streed dit, ook al zouden er wette
lijke waarborgen zijn. Hij kwuan op
tegen den heer Van Wijnborgen die
de schuld van het t© Arnhem gebeur
de aan die linkerzijde weet.
De heeren van Nispen (Nijmegen)
en De Visser vroegen maatregelen
ter bescherming van werkwilligen in
gevallen als de anarchistische sta
king in de bouwbedrijven te Amster
dam. In andere gevallen moesten
politie en justitie krachtiger en snél
ler kunnen optreden.
De heer Duys, de Papendrechtsche
strafzaak in een lange en naar de
opmerkingen van den voorzitter te
cordeelen. dikwerf ongematigd fello
rede aan eritiek onderwerpend,
pluisde de zaak heelemaal uit. Zijn
betoog kwam hierop neer dat niet
ai leen de Dordsche officier van Justi
tie. maar de geheel e in dozo zaak ge
mengde magistratuur niet onpartij
dig en met vooropgezette meeningen
waren opgetredenterwijilj ook de
psychiaters er behoorlijk van langs
kregen, in Duysscher stijl.
Vervolgens wraakte de lieer Duys
de houding der justitie in de Tub-
bergsche strafzaak en in hel bijzon
der de bevordering van mr. Went-
hol'. tot advokoat-generaaj. Hij vroeg
den Minister om schoonmaak te hou
den onder de rechterlijke macht en
om overlegging van bet door zijn
voorganger ingesteld onderzoek naar
de toestanden te Papendrecht.
Heden 10$ voortzetting
Des avonds werd de behandeling
van Waterstaat voortgezet, bij de
afdeeling spoorwegen.
De heer Smeenge sprak allereerst
over de Zondagsrust. Te lange ar
beidsduur aldus betoogde hij, is al
lerminst wenschelijk voor het perso
neel maar hij vroeg of die niet door
eene andere regeling te verkrijgen
was, dan door uitschakeling van trei
nen. Vooral voor 3© provinciën in
het noorden des lands speciaal
voor Groningen en Leeuwarden le»
vort dit groot bezwaar op.
Tal vuu sprekers hadden met hom
iels te vragen betreffende bepaalda
spoorlijnen door hunne districten
looponde of stations daarin gelogen.
\V ij bepalen ons tot do hoofdzaken.
De heer Ter Laan drong aan op
pension necring van de 44 man der
voormalige Rijnspoorweg-Maatschap
pij. Laat de Minister zorgen, dat da
il. IJ. S. M. aan die mannen pensioen
verstrekt op dezelfde voorwaarden als
aan haar personeel, waar er man
nen bij zijn, <lie zij 20 jaar cn langer
lil dienst lieeft.
De heer Janssen (Maastricht) drong
aan op betere dicnstvoorwaarden
voor het spoorwegpersoneel, sloot
zich aan b ijden aandrang tot pen-
sionneering van hot voormalige
Rijnspoorweg-personeel vroeg voor
ziening in den toestand van het tij
delijk personeel, voorziening in de
klachten over stukwerk in de cen
trale werkplaatsen en minder lange
diensttijden voor het personeel be
last met den veiligheidsdienst. Wat
aangaat de Zondagsrust meende spr.
dat in liet Zuiden niet veel treinen ge
mist kunnen worden. Verder vroeg
spr. betere dienstwoningen voor de
wachters bij de S. S. e:i uitte hij
een aantal grieven over de spoorweg-
exploitatie in liet Zuiden.
De heer Van Vliet besprak de rege
ling van de pensioenquaestie in ver
band met de nieuwe dienstvoorwaar-
den ©n uitte den wenscli, dat de Mi
nister het aantal treinen op Zondag
eerder zal inkrimpen, dan uitbrei
den. Een algemeene rustdag zou het
personeel het meest ten goede komen.
D© lieer Tydenian meénde, dat de
quaestic van de Zondagsrust niet sta
tistisch mag behandeld worden. Men
moet. letten op het belang van perso
neel n publiek, dat men niet in rijn
vrijheid mag beperken. Algemeene
vacantiedagen zouden niet nationaal
zijn Verder behandelde spr. het
nieuwe personentarief op de groots
spoorwegen.
De hoer Drucker drong aan op het
neincu vun maatregelen uls de Maat
schappijen plotseling haar contract
opzeggen en op betere inrichting der
scheidsgerechten. Ten aanzien van
Zondagsrust mo©ten d© belangen
van het reizend publiek op den voor
grond staan. Alleen de natuurlijk©
)/ehuefte van het verkeer mag maat
staf zijn voor het aantal treinen, dut
op Zondag moet loopen.
Daarna besprak hij do achterstel
ling van het Noorden inzake den trei
nenloop en do opheffing van het ver-
bindingslijntje tusschen de beide
Iiaagsclie stutions. Eerst deed men
al het mogelijke om het verkeer op
dat lijntje te dooden en toen heeft
men gezegd er reist niemand meer
mee.
De lieer Helsdingen drong er op
aan, dat de Staatsspoor zal terug
komen op de intrekking van de va-
cantiekaarten en op de afschaffing
van de goedikoopor tarieven voor
werklieden van groot© lichamen. Het
doet spreker leed, dat de Minister
daarin berust.
Daarna bespreekt hij uitvoerig de
belangen van het personeel. Het uit
stel van de ffieuwe dienst voorwaar
den tot 1 Januari 1911 heeft bij het
spoorwegpersoneel ontstemming ver
wekt. Spreker verlangt, dat aan do
nieuwe pensioenregeling, waarom
trent nog geen definitieve beslissing
is genomen, terugwerkende kracht
wordo verleend tot 1 Juli 1910.
Voorts dringt spreker aan op een
beter© loonregeling en op een gunsti
ger regeling van de uitkeering bij
ziekte, die met medewerking van den
Minister verslechtend is. De Minister
kome hiorop terug. Dat liet pensioen-
congres van 23 October j.l. de bedoe
ling had de beteeken is der door den
Minister in de pensioenregeling der
Staatsspoor aaiurebracht© verbeterin
gen (e verkleinen, betwistte spreker,
die vertrouwt, dat de Minister ook
zal komen tot een duidelijk© uit
spraak over de pensioenregeling van
het H. IJ. S.-personeel.
Spreker bepleit vervolgens verbete
ring van derechispositle en bespreekt
enkele gevallen van z. i. onrechtvaar
dig ontslag, o. o aan de arbeiders
der II. IJ. S. M. Koroner en Vermey
ie Amsterdam, den leerling der
Noordbr. Duitsche Spoorweg Mij.
Van der Giessen. aan den commies
dor II. IJ. S. M. Nathans te Rotter
dam, en aan den arbeider-remmer
der Staatsspoor D© Vries te Amster
dam.
Spreker komt ten slotte op tegen
's Ministers voorstelling inzake het
ontslag van drie arbeiders der Cen-
traalspoor te Rarneveld en werpt de
verantwoordelijkheid voor de stijgen
de ontevredenheid onder het perso
neel op den Minister.
Verder critiseerde spreker 's Minis
ters houding tegenover de vakorgani
satie. De Nodorlaridsciie Vereeniging
wendde zich herhaaldelijk tot den
Minister, zonder zelfs antwoord te
^ntvongen. Dat wekt verbittering en
als er weder eens beroering on lei-
hel spoorwegpersoneel komt, kan de
ze Minister niet zeggen ik wascli
mijn handen in onschuld. Dc Minis
ter wende zijn invloed aan tot volle
dige rehabilitatie der stakers vaa
1903.
D© Minister van Waterstaat zeide,
dal een algemeen plan voor den aan
leg van tramwegen geen aanbeveling
verdient. Veel beter is steeds bet ini
tiatief der betrokken streek af te
wachten.
Met liet oog op het „©enigszins late
uur" 't was op slag van éénen
zou de Minister zijn red© later voort
zetten. Dat zal Woensdag wezen.
Sport en Wedstrijden
Voetbal.
Zondag speelde „Jong Haarlem"1
een match tegen A. V. V. te Aerden-
hout Voor rust doelpuntte „Jong
Haarlem" eens uit ©en strafschop en
vervolgens nog drie maal.
A. V. V. kon slechts eenmaal het
net vinden, zoodat de ru6t ingingmet
41 voor „Jong Haarlem".
Na d© pauze brak A. V. V. mooi
door ©n wist te doelpunten. Teen
kwam „Jong Haarlem" los en doel
puntte, wat het nog vijf maal lier-
haalde. A. V. V. scoorde nog eens.
D© wedstrijd eindigde dus in een
102 overwinning voor „Jong Haar
lem",