DERDE BLAD.
ML
MAANDAG 24 APRIL 191 i
Buitenlandscli Overzicht
Fez. Wel ia er aaii het ministerie van
puitenlandsche zaken een telegram
ontvangen van overate Brémond, ge
dateerd van 12 dezer. Daarin vraagt
Brémond hem oorlogsbehoeften en
geld te zenden. De regeering heeft na
ontvangst van Brémond's
opdat ZO' veel mogelijk aan het ver
roek van Brémond voldaan kan wor
den.
De Spaansche regeoring heeft een
telegram ontvangen, waarin de mede-
deeling overgebracht wordt, die
te Ceuta uit Tetoean aangekomen
boorling gedaan heeft, volgens welke
DE OPSTANDELINGEN FEZ VER
OVERD EN T MAROKKAANSCHE
GARNIZOEN VERMOORD
yeuden hebben. De sultan zou den
wijk genomen hebben ln het Fransche
consulaat-
Natuurliik kan men dit bericht, dat
tot dus-.-er nergens bevestiging vindt,
niet dan onder het grootste voorbe
houd aanvaarden.
De Europeesche kolonie te Fez be
staat uit do leden van de Franse he mi
litaire missie, waarvan er vijf of zes
op het o ogenblik met kolonel Mangin
zijn, de anderen met overste Brémond.
Voorts zijn er in Fez vijf consuls van
Frankrijk. Duitschland, Oostenrijk-
Ho ngarije Spanje en Engeland. Aan
het hoofd van het Fransche hospitaal
te Fez staat een Fransch geneeskun
dige, dr. Murat, die er met zijn vrouw
woont. Ook woont er de ingenieur
Bringan met zijn gezin en omstreeks
twaalf Europeesche kooplieden zijn
voor hun zaken te Fez gevestigd.
Reeds is meegedeeld, dat er den
12den dezer buiten de muren van Fez
lievig gevochten is. Do overwinning
bleef, zooals men weet. aan de zijde
van de troepen van MoeJay Hafid
zijn tegenpartij liet vole dooden op 't
slagveld. Den morgen na den strijd
bemerkte luitenant Sedira van de mi
litaire missie, dat er twee hoofden, af-
gesnedon van lijken, die de Berbers
achtergelaten hadden, naar het pa
leis des sultans gebracht werden. Hij
vernam, dat ze ten teeken van do be
haalde zecre, op lansen gestoken, aan
de poorten der stad zouden neergezet
worden. Luitenant Sedira waarschuw
de kolonel Mangin, die zich onmiddel
lijk naar Moelay Hafid begaf en dezen
opmerkte, dat het aldus ten toon stel
len van hoofden verboden was bij het
reglement, dat de Fransche militaire
missie had ontworpen en dat door
den sultan was aanvaard. Dat regle
ment schrijft eerbied jegens de dooaen
en gevangenen voor en tevens, dat
aan den gewonden vijand hulp ver
leend moet worden. De sultan, die
evenwel meende, dat het te kijk stel
len der hoofden op de inboorlingen
een goeden indruk zou maken, wilde
niet luisteren, waarop Mangin dreig
de dut, zoo men geen rekening hield
mot zijn opmerkingen, hij zich met
zijn officieren in liet Fransche consu
laat zou terugtrekken. Eerst toen gaf
do sultan toe.
UIT DE RUSSISCHE POLITIEK.
De Tsaar verleende aan minister
president Stolypin de Alexander
Newski-orde, aan den minister van
financiën Kokovteoff de Wladimir-
orde, terwijl de minister van justitie
Sehtscheglowitof, met handhaving in
zijn axnbt van minister, benoemd is
tot lid van den uitvoerenden Senaat.
In een keizerlijk schrijven wordt
aan Stolypin bovendien medegedeeld,
dat hij nog steeds verzekerd kan zijn
van do welwillendheid van den Tsaar
ei; wordt de nadruk gelegd op de met
groot succes bekroonde medewerking
van den minister president aan de
maatregelen tot verbetering van den
toestand der boerenbevolking.
DE JONG-TURKSCHE PARTIJ.
- De correspondent van een Engelsch
blad te Konstantinopel beschrijft de
crisis in de Jong-Turksche partij als
heel ernstig, 't Zou de ernstigste cri
sis zijn sedert den staatsgreep ln
April 19U9 beproeid, gelijk een in
vloedrijk Tuiksch staatsman verze
kerde. Dezer dagen heeft de beslissen
de partij-vergadering plaats, waarop
blijken moet of de gesclullen tusschen
conservatieven en progressie ven bij
gelegd kunnen worden.
liet blud ,,Le Jeune Turc" te Kon
stantinopel het orgaan van de Jong-
Turksche partij, erkent dat een ern
stige scheuring in de partij is ont
staan en dat deze zich in twee groepen
heeft gesplitst, oen radicale en een
conservatieve groep. De redactie acht
herstel van de eenheid bijna onmoge
lijk, cm raadt een vreedzame scheiding
san. Dit zal een groote wijziging in
de binnen- en in de baitenlandsche
staatkunde van Turkije ten gerv<
Een samenkomst van de ministers
van Oorlog, van Justitie en van Eere
dien st bij den grootvizier, wordt met
deze splitsing en met de daarmede sa-
"e gevolgen in verband
menhangende
gebracht.
DE OPSTAND LN ALBANIë
duurt nog maar steeds voort.
De Turksche bladen vernemen, dat
de Malissoren opnieuw een aanval
hebben gedaan op de stelling der
Turksche troepen bij Woekli, doch dat
zij met groote verliezen zijn afgeela-
gen.
Aan de Turksch-Montenegrijnsche
grens hebben gedurende de laatste da
gen verschillende gevechten plaats
In Skoeiari loopt het gerucht, dat
opstandelingen, geholpen door Monte-
negrijcen, de stad Berana willen aan
vallen. Er zijn krachtige maatregelen
van tegenweer genomen.
UIT MEXICO.
Volgens een telegram uit El Paso
heeft generaal Madero. besloten tot
een aanval op Ciudad Juarez, dat door
de federale troepen is bezet.
De rebellen beschikken in de omge
ving van Juarez over een macht van
2500 man en eenige kanonnen.
Minister Limantour heeft verklaard,
dat hij volstrekt niet optimistisch over
den toestand denkt. De bevolking van
Arizona sympathiseerde openlijk met
de opstandelingen, wat dezen aanlei
ding gaf, vlak langs de grens den
strijd te beginnen. Daardoor was het
onvermijdelijk, dat Amerikaansche
burgers door de kogels der bondstroe-
pen werden getroffen De oprichting
van een neutrale zone is z.i. onmoge
lijk.
'T GELE GEVAAR
komt weer eens om een hoekje kijken.
Ie bericht
7000 Chineesche studenten in Japan
hebben 90 afgevaardigden naar China
gezonden, om verzet te preeken tegen
de Russen Engelschen en Japanners.
De Chineesche minister van oorlog,
wien ter oor» was gekomen, dat zich
ook leerlingen der krijgsscholen on
der de genoemde 90 afgevaardigden
bevonden, heeft den leerlingen der
krijgsscholen in China streng verbo
den zich met de propagandisten in
verbinding te stellen.
2e bericht
In de Chineesche provincies Set-
sjoean, Junnon en Kwangsi zijn on
lusten uitgebroken. De onderkoningen
seinen, dat rooverbenden het volk
„tot heil van het vaderland" tegen de
Engelschen opzetten.
De regeering heeft een strenge on-
derdrukki- -- der troebelen gelast-
De houding van de
FRANSCHE! REGEERING EN DE
SPOORWEGMAATSCHAPPIJEN
is thans nog al gespannen.
De Itamer nam onlangs met 361 te
gen 38 stemmen een motie aan, in
houdend. dat de volksvertegenwoordi
ging de verklaringen van de regee-
rinig goedkeurt, en vertrouwt, dat zij
de maatschappijen zal weten te bes
wegen tot dezelfde maatregelen, die
de Staat heeft toegepast op het spoor
wegnet onder zijn beheer, dat wil zeg
gen de ontslagen stakers weer aan-
De „Echo de Paros" heeft verno
men, dat de directies op deze somma
tie eenstemmig een beleefd, doch be
slist afwijzend antwoord zullen
geven.
Is het blad juist ingelicht, dan mag
men met belangstelling naar hot ant
woord van den premier uitzien.
Welke dwingende maatregelen zal
deze nu nemen t
Stadsnieuws
Feestavond.
De dahsleeraren de hoeren Mic-
gielse en van Ake gaven Zaterdag
avond in het Brongebouw aan hun
leerlingen een welgeslaagden feest
avond, ter sluiting van het
De Bronzaal was gezellig vol.
Nadat er eerst wat muziek ge
maakt was traden om beurten de
heer en mevr. Voget op. Met hun
aardige voordrachten hadden ze, als
altijd, veel succes.
Vooral het nummertje „Leve de
vrouwtjes!" van den heer Voget
werd luide toegejuicht Ook eenige
duo's slaagden naar wcnsch.
Voor de pauze voerden 16 dames
een wa&ierdans uit en daarha 8 da
mes een slinger dans.
Beide dansen waren een succes
voor de leetaren die bewezen aaD
hun leerlingen goed onderwijs te
hebben gegeven.
Een mooi effect werd verkregen
door de eüectrische verlichting ln
kleuren, waarmee de dansenden be
schenen werden.
Geen wonder dat de aanwezigen
door luid applaus voor deze mooie
nummertjes danktefn.
De bloscope van de Groote Markt,
die toch aanwezig was voor de le
vering der lichteffecten, gaf ook nog
eenige bioscoop-nummers.
Dit viel bij het publiek zeer in den
smaak. Om de leuke nummertjes
word braaf gelachen.
Na dit programma afgewerkt te-
hebben ging men om ruim 12 uur
aan 't dansen, 't Was een gezeülig
bal.
WHJLRIJDERSVEREENIGING
„HAARLEM".
Deze veroeniging gaf Zaterdagavond
in de gezel lice Kroon-bovenzalen een
seirée, waarvan niet anders kan ge
tuigd worden, don dat zij allergezel
ligst was. Een aardig afwisselend pro
gramma was 9aamgcsteld, en alle uit
voerenden deden hun best een steentje
aan de opgeruimde stemming en het
zoede welslagen bij te dragen.
Een tooneeltje was opgesteld, beur
telings waren daar voordragera, zan
gers, zangeressen en musici aan 't
woord.
De voordrachten, vervaardigd door
den heer Nico J. H"zevoet, hadden
een buitengewoon succesze waren
dan ook allergeestigstnoemen we
slechts-het optreden van Thomasvaer
en Pieternel, die met een wensch voor
de W. V. H. eindigde, waarvan zeker
ieder lid hoopte, dat hij in vervulling
gaan zou.
Veel gaf te genieten de heer W. S.
door zijn artistiek vioolspel. Godard's
Berceuse do Jocelyn vooral was van
ontroerende leedorhoid. De heer A. A.
van Wayen liet de aanwezigen van
zijn fraaie volle bariton-stem. die van
degelijke school getuigt, genieten. Fr.
Schubert's Puitscho liedios, ..Danksn-
gun~ an den Bach", „Die Neu gieri
ge" en ..Mein" weren juweeltjes vnn
voordracht. Zijn begeleider, de heer P.
K. van Cittert, gaf niet alleen van zijn
kunnen als acconapagnateur blijk, ook
als solist schonk hij den hoorders en
hoorderessen oogenblikken van intens
muzikaal genot. Chopin's Valse e-
moll, en valse ges dur brachten
zooals men dat ln tooneeltaal zegt
de handen langdurig op elkaar.
Een tweestemmig dameskoor zong
„Meilied" en „Nnar 't Duinland" van
H. v Tusschenbroek, en Van Cit-
tert's „Des Zomers", en deed dat op
alleszins te loven manier Ook de heer
J. Köper vond voor zijn fluit-solo veel
bijval.
De viool-soli von den heer B. Ser-
né ten slotte, „Spnnlsche Tfinze" van
Moszkowski vooral, behoorden alme
de tot het beste, wat de avond brschk
Een goed orkestje vulde de hinten
tusschen de verschillende program
ma's met lustig» luchtig» muziek aan.
Na de pauze werd een roerend dra
ma „De moord in de plantage" ver
toond. maar zóó geroerd was men
toch niet. of er was nog wel lust tot
dansen. Het geanimeerd bal hield do
aanwezigen nog lang bijeen.
Do W. V. II. heeft zeker alle reden
om op dezen avond met voldoening te
rug te zien.
IIAARLEMSCHE BRANDVERZE
KERINGMAATSCHAPPIJ.
In de Zaterdagmiddag gehoudefn
vergadering der Haarl. Brandverze
kering maatschappij werd bet divi
dend over 1910 op 10 vastgesteld.
Jh'r. F. Teding van Berkhout werd
al9 commissaris herbenoemd.
STUKKEN VAN DEN RAAD.
B. en W. stellen voor, om aan de
firxna Boeke en Huidekoper, te Gro
ningen, vergunning te verleenen,
rails te leggen van de fabriek aan
den Spaemdaniscben weg naar deü
Spaarne-oeve'r.
De Coöperatieve Bouwvereeniging
„De Eendracht" biedt om niet aan
de Gemeente aan een strook grond
van 163 vierk. M. aan de Nadorst-
laan (kad. sectie H, no. 1632).
B. en W. willen dit aanbod aan
vaarden.
DRINKWATER VOOR SCHIP
PERS.
De schippers, die in Haarlem aan
leggen, of onze wateren doorvaren,
kunnen aan 't Noorder- en Zuiderha-
ve'nkauteor en aan de Gum e«n te rei
niging zooveel drinkwater kosteloos
verkrijgen, al» z.j wenscben.
Maar nu is in dc vergadering van
de vereeniging „Schuttevaer" ar op
gewezen, dat deze maatregel we! af
doende is voor de oudere schepen, die
verplaatsbare watertonnen hebber., i
nieuwere constructie. Deze hebben al
le vaste watertanks. Wil men nu wa
ter innemen, dan zou dat moeten ge
schieden door middel vah slangen
op standpijpen der waterleiding.
..Schuttevaer", die erkent, dat het
gebruik van goed drinkwater een
voorbehoedmiddel is tegen besmet
telijke ziekten, vraagt om op een of
moer plaatsen standpijpen met slan
gen aan te brengen. De schepen zou
den, tegen billijk tarief, tiun tanks
doen vullen.
B. en W.' praeadviseeren afwijzend
op dit verzoek. Zij wijzen op de drie
gelegenheden, om water m te nemen
en leggen er den nadruk op, dat het
water nu kosteloos wordt gegeven.
Het advies vun den Hu\ enmee6ter-
inspecteur is mee ongunstig. Inwilli
ging van het verzoek, zou een gere
geld toezicht, b.j dag en nacbt, noo-
dig maken en bovendien is er gdon
plaats, meent hij. Voor een dergelij
ke water-verstrekking, zou men bij
de standpijpen een ligplaats moeten
openhouden voor de schepen, die wa
ter komen Innemen. En tegenwoor
dig komt men reeds ligplaatsruimte
te kort.
Verder meent de Havenmeester,
dat het moeten-botalon van water den
schippers zou afschrikken en hen er
toe zou brengen, geen duinwater meer
te nemen.
(O. i is de kwestie niet zuiver gesteld.
Kunnen de nieuwe schepen nu nog
water innemen, ja of neen? Daarom
gaat hier de zaak. Wanneer zij wel
in staat zijn de vaste tanks met behulp
van losse vaten te vullen, dan maar
ook alleen in dat geval moet op 't
verzoek afwijzend worden beschikt.
Maar B. en W verzuimen deze moge
lijkheid ean te too non. En staat do
zaak zoo, dat de schepen met vaste
tanks geen water meer op de tot nu
gevolgde manier kan innemen, dan
verliest de maatregel van water
verstrekking zijn waarde. Wil men
dat laatste voorkomen, dan »ou de
Raad in het veronders-telde geval,
dat de nieuwe schepen geen water
kunnen innemen liet verzoek van
„Schuttevaer" moeten inwilligen.
Red.)
B. en W. stellen voor aan G. Duyns
30 M2. grond aan de noordzijde van
het Tuiniaantje te verhuren voor het
bergen van roeibootjes. Do jaarlijk-
sche huurnrijs bedraagt 9.
B. en W. kunnen voor 2250 aan-
koopen de perceel en lvoksteeg 15 en
17, samen groot 48 c.A. Zij achten
dien aankoop gewenscht, omdat de
smalle Kok steeg en de nauwe Ingang
van de Bloemoristeeg dan kunnen ver
breed worden.
B. en W. vragen daarvoor een cre-
diet van f 2400 en machtiging do hui
zen na aankoop, af te breken.
B. en W. stellen voor, de verorde
ningen op de heffing en de invorde
ring van de Haven- en Kaaigolden, die
tot 1912 geldig zijn, opnieuw vast te
stellen, als zij nu zijn.
De rekening van de Kamer van
Koophandel over 1910 beliep een be
drag van f 514.28 1/2.
B. en W. en ook de Financleele
Commissie gaan accoord met deze
rekening en de eersten stellen voor,
nog 14.28 1/2 beschikbaar te stellen.
AUTO-ONGEVAI-
Door de JustJtle is in beslag geno
men en Zaterdagnamiddag naar Am
sterdam overgebracht het lijk van
den 59-jarigen T. Lake-man uit Haar
lemmermeer, die Jl. Woensdag op
den Osdorperweg zoodanig werd aan
gereden, dat hij den. daaropvolgen-
den nacht overleed.
Ooggetuigen verklaren dat L. met
rijn zware handkar niet meer kon
uithalen, omdat daar ter plaatse een
hoop grint op den wegberm lag.
Het slachtoffer kreeg zulk een
duw, dat hij in de sloot langs den
weg werd geworpen.
Akte-examen L. O.
Haarlem 22 April. Ges!, de hoeren
A. II. Bloera, Leiden; G. de Boer,
Zaandam; G. de Boer en J. Blad.
Haarlem.
Onze Lachhoek
Rubriek voor Vragen
Geabonneerden hebben het voorrecht,
vragen op versohillend gebied, mits voor
beantwoording vatbaar, in te xe.-iden bij de
Redsciic van Haarlem's Dagblad, Groote
Hom?t<aa; 53.
"Jle antwoorden vrorden geheel kosteloos
gegeven en 100 spoedig mogcLyfc
Aan vragen, die niet volledig naam en
'oonplaata van den inzender vernielden
wordt geen aandacht geschonken.
VRAAG. Mijn aanstaande en
hare zuster weezen rijn in huis
bij eene weduwe die in dusdanige fi
nancleele moeilijkheden verkeert, dat
haar bij deurwaardersexpl.it de huur
is opgezegd. Er zal een vonnis gewe
zen worden, dal uitmaken zal wan
neer de woning ontruimd moet zijn
Doze twee weezen hebben een gedeelte
van den inboedel hunner overledene
moeder met zich medegenomen naar
hun tegenwoordige woning, omdat zij
niet wisten waar deze te bergen. Bo
vendien is mijne aanstaande aan haar
huwelijksuitzet bezig, terwijl ik zelf
eene quitantie, geteekend door de we
duwe. in mijn bezit heb, waarbij zij
verklaart aan mij 'n slaapkamerameu
blement verkocht te hebben.Als nu de;
inboedel van de weduwe voor huur
schuld verkocht wordt, kau er dan
ook beslag gelegd worden op het geen
die twee meisjes toebehoort en dit
verkocht?
ANTWOORD. Wanneer de huur
der de goederen in beslag neemt, het
welk iu dit geval pandbeslag
heet. dan worden dezen niet toege
laten tot het bewijs dat zij rechten
hebben op de in beslag genomen za
ken. Bij een gewoon beslag is het
anders. Wat u werkelijk gekocht hebt
zult u dus in veiligheid moeten bren
gen.
Goederen aan onderhuurders de
weezen toebehoorende, kunnen wor
den in beslag genomen voor huren
door den, eersten huurder verschul
digde, maar deze onderhuurders kun
nen toch opheffing van het beslag be
komen, wanneer zij bewijzen dat zij
betaald hebben wat zij volgens de
overeenkomst verschuldigd waren.
VRAAG. Hoe gaat het wanneer
faillissement aangevraagd wordt?
ANTWOORD. Dan zult u wel
geen gevaar loopen en in overleg met
den curator alle zaken te kunnen re
gelen.
VRAAG. In een plaats van Noord-
Brabant, waar het gewoonte is om 1
Mei te verhuizen, had ik een huis ge
huurd met 3 maanden opzegging, in
geval ik het huis verliet. Dit laatste is
geschied. Het contract is niet gezegeld.
Blijf ik hier schuldig voor drie maan
den zoo het huis leeg blijft 9taan.
ANTWOORD. Ja.
VRAAG. En ingeval het huis door
den eigenaar verhuurd wordt, blijf ik
dan nog huur schuldig als de ver
huurder de helft van de huur eischt
en heb ik in het laatste geval recht
het huis te betrekken of een sleutel te
ANTWOORD. Als de verhuurder
over het huis beschikt en het verhuurt
en u komt er met de helft van de huur
af, dan is dat een dading, die aan alle
quaesties een einde maakt en wij zou
den u raden daarin te treden, van be
trekken van. het huis of het eischen
van een sleutel kan dan echter geen
sprake meer zijn.
VRAAG: Ik heb een ziek konijn. Het
dier waggelt en niest. Ook zit het
veel in elkaar. Wat moet ik er aan
doen? Het beestje eet brood met melk.
ANTWOORD: Begin er mee het
dier ander voedsel te geven, want
brood met melk is geen voeder voor
konijnen. Geef het groen voeder, als
stuk gesneden wortels, koolbladen,
gras enz. voor morgen- en avondvoe
der en 's middags een hand vol ha
ver. Houdt het beest vrij van tocht,
dan zal het spoedig weer genezen
zijn.
VRAAG: Mijn dochtertje is in een
dagdienst en voor f 1.50 bij de werft
gehuurd. Nu heeft zij iets gebroken.
ZOO HAD HU T NIET BEDOELD.
Op dc dorpsschool te li. kwam dik
wijls de heer M.. die doorgaans aan
de leerlingen vroeg: Wat zouden
jullie doen als er brand was.
Gewoonlijk wist niemand oen ant
woord.
Den volgenden dug zeide de onder
wijzer: Kinderen nis mijnheer M.
jullie nog eens zoo'n ra re vraag doet,
zeggen jullie: Ordelijk de school
uit naar huis!
Den volgenden morgen vroeg de
beer M. echter: - - Wat zouden Jullie
doen, als ik u les gnf. (Long stilzwij
gen). Doel» daar steekt er een zijn
vinger op en zes'. Ordelijk de
school uit, naar huis mijnheer. {Go
lach).
GEMOEDELIJK.
Heer. "t Is toch oen grove onbe
schaamdheid iemand onderweg aan
Ic vullen.
Rooier. O, u kunt ook uw adres
opgeven, ddn kom ik wel even bij u
HIJ HAD GEEN HAAST.
Mevrouw Wat men al zoo in de
bladen leest over het ongeduld van do
heeren der schepping, wanneer de
dames, als zij samen zullen uitgaan,
toilet maken cn hen te lang laten
wachten, Is toch eigenlijk min of meer
phantasie
Vriend des huizes. Zou u deuken*
Mevrouw. Of in elk geval sterk
overdreven.
Vriend Dat dunkt mij niet!
Mevrouw, y- Nu. mijn man is dan
wel een uitzondering, ik spreek bij
ondervinding. Gisteravond had ik al
lerlei kleine bezwaren; ik kon mijne
handschoenen niet vinden en had
nog een paar andere kleinigheden
verlegd, die ik noodig had. Toen ik
nu nu een vrij geruimen tijd gereed
was en in de hulskamer kwam. zat
mijn man heel gemoedelijk op de sofa
te rooken en te lezen.
Vriend. Eu waar zou u heengaan
samen, als ik vragen mag?
Mevrouw. Wo zouden naar mijn
goede moedor gaan.
Een eigenaardig lachje ontsierde
het gelaat van den vriend des huizes.
ALTUD KOOPMAN.
Koopman Penning-Zestien komt bij
een fotovaaf om zich te laten „ne
men". Drie gulden moet het ko«tcu.
De koopman wil f 2. wil f 2.50 geven,
maar de fotograaf blijft onverbidde
lijk: Of f 3, of niet fotografeeren.
Ten slotte zal het dan gebeuren De
koopman zit. De fotograaf vraagt
Nu, meneer, een vriendelijk ge
zicht zetten!
Man, als je zegt 2 75 heb jc toch
het vriendelijke gezicht al
Heeft mevrouw nu het recht de waar
de daarvan van haar loon uf te
houden?
ANTWOORD: Als het meisje het
bedoelde voorwerp geheel bij onge
luk gebroken heeft, kan mevrouw be
zwaarlijk op het loon gaan korten.
Breekt het meisje echter herhaalde
lijk of speelt het toeval slechts een
kleine rol, dan kan mevrouw zeker
maatregelen nemen.
VRAAG: Hoeveel kost de reis met
den Trahs-Siberischen Spoorweg.
Hoe lang duurt zij en wat zijn do
vertrekuren der treinen.
ANTWOORD. Ons onbekend. U zult
het best doen eens te informeeren bij
het Centraal Station te Amsterdam.
Uit de Omstreken
SCHOTEN.
Zaterdagavond gaf de tooneeïveree-
inging „Kunst na arbeid" haar laat
ste uitvoering in dit seizoen in de too-
neelzaal van 't café Van Dijk aan het
Pretoriaplein. De zaal was maar ma
tig bezet, maar het spel had beter op
komst verdiend. Opgevoerd werd „On
ze Jongen", dat uitstekend gespeeld
werd.
Na de pauze werden nog gegeven
„Kort van Memoriewaarin óoral
mijnheer Zwaan uitblonk, en „Plicht"
een tooneelapel in éen bedrijf, dat de
vereeniging reeds eerder heeft opge
voerd.
Alles liep dezen keer vlug van sta
pel, zoodat werkendo en kunstlieven
de leden ongetwijfeld een genoeglij
ken avond hebben gehad.
Ken gezellig bal besloot deze uitvoe
ring.
Tan Knnst en Kunstenaars.
XIV.
SCHILDERS-BRIEVEN.
De April-uilevering van het Berlijn-
sche maandblad „Kunst und Künst-
ler, bevat ditmaal geen eigenlijke ar
tikelen doch wordt geheel in beelag
genomen door de publicatie van een
aantel brieven, door schilders van be-
teekenis aan artisten, familieleden of
opdrachtgevers geschreven. Het be
hoeft geen betoog, dat dergelijke pu
blicatie even interessant, als leerzaam
v.ior de kennis van de kunst van één
individu, zoowel als van de kunstbe
schouwing eener ge-heek- generatie
ken zijn, mits de keuze der brieven
eene zóódanige zij, dat alleen die wor
den wereldkundig gemaakt, welke
werkelijk op de kunst van den schrij
ver, en niet b v. op diens onbetaalde
rekeniugen of zijn meeet geliefd siga-
tenmerk betrekking hebben. Ze lijkt,
vreemd, deze laatste opmerking, doch
«ij die wel eens publicaties van kun
stenaarsbrieven hebben doorgewerkt,
«uilen begrijpen wat bedoeld wordt
Nu heeft de uitgeversfirma wier
eigendom het bovenvermelde uitste
kende tijdschrift is, zich reeds meer-
Jialen met brievenpublicatias verd
ienstelijk gemaakt. Brieven van Gau
guin, Van Gogh, Delacroix versche
nen in Duitsche vertaling bij haar.
Het lag dus e enigs zins op haar weg
thans van iuheemsche meesters een
verzameling aan te leggen, en die het
publiek aan te bieden. Daarvan brengt
nu de April aflevering een aantal
voorproefjes.
Van verschillende uitstekende figu
ren uit de nieuwe Duitsche kunstge
schiedenis worden brieffragmenten
afgedrukt die echter voor ons Hol
landers natuurlijk niet van die betee»
kenis zijn, welke ze voor onze ooster
buren ongetwijfeld bezitten. Auselm
Feuerbach Richter, Chodowiecki.
Menzel. Bêcklin. om er maar eenlgen
te noemen zijn voor ons helaas te wei
nig bekenden om met volle interesse
hun korte uitingen te kunnen genie
ten.
Heeft men wél eens een vluchtigen
blik in de Duitsche schildercultuur
der negentiende eeuw geslagen, dan
is zeker zulk een stukje corresponden
tie van die zoogenaamde Nazarener»
wel van beteeken Ls om dier lieden
eigenlijk willen en werken te vatten.
Doch nog Iets anders wordt door die
brieveulectuur bij ons levendig. De
wensch namelijk om van onze eigen
meesters iets van dien aard te bezit
ten. Weliswaar zijn onze groote man
nen meer lieden van de daad dan men
schen van theorie geweest, en heeft
hun v die - grootsch een
voudig was, tot weinig getheoretiseer
aanleiding gegeven, doch wie onze
landschapsschilders van den z g.
HaagBchen tijd wel eens In enthou
siasme heeft hooren uitpakken over
de schoonheid van hun metier in de
grootheid van hun liefde er voor. zal
het betreuren dat daarvan zoo weinig
in vasten vorm is gek!-raken.
Men kan haast niet denken, dat een
maii als Gabriel bijvoorbeeld zijn im
pressies niet wel eens in brieven aan
familie of vrienden zou hebben weer
gegeven Van een fijnen geest als An
ton Mauve moet er veel schriftuurs in
handen rijner intiemen berusten. Van
Willem Roelofs, Bakker Korff. Jan
Hendrik Welsseubruch evenzeer, doch
naar al dezo is, voor zoover mij be
kend nooit eenig omvangrijk onder
zoek ingesteld. Voor Roelofs moet eene
uitzondering gemaakt daar het zeer
waarschijnlijk is dat diens leerling,
Jhr. Sinissaert, reeds geruimen tijd
bezig met de biographic van zijn leer-
aar en vriend ook diens correspon
dentie niet ondoorspeurd zal laten.
Doch van hoevelen anderen liggen
misschien nog schatten aan Interes
sante ontboezemingen ln de laden van
antieke chiffonnières, of de met ijzer
beslagen kistjes met famlliepoperaa-
gezagde briefpuhlicatiea
zijn er van onze Hollandsche meesters
maar weinig verschenen. De mooie,
gevoelige brieven van den jongen Bil-
ders, van Gérard die zoo jong zou
sterven, werden als privé-uitgaaf bij
SIJthoff te Leiden gedrukt, doch kwa
men niet ln den handel. Een groot
aantal epistels van Johannes Bosboom
werden verleden jaar door den Haag-
schen Mr. Jolles verzameld en uitge
geven terwijl ten slotte voor de ultra-
moderoen onder de kunstminnaars tte
brieven van Vincent van Gogh een
soort evangelie geworden zijn. dot
reeds ln meer dan ééne taal werd
overgezet.
Maar daAimede is, bedriegen vri'
ons niet bet geheele bnefmateriaal
zoo ongeveer geïnventariseerd. Het
wil ons voorkomen, dat nog belang
rijk werk op dat gebied gedaan kau
worden en daar de mogelijkheid vol
strekt niet buitengesloten is dat onder
onze lezers er gevonden worden die
in het bezit zijn van zulke voor kunst-
historici belangwekkende schrifturen,
is bier eene uitnoodigmg mot mis
plaatst, om in zulk geval een kostbaar
privé-bezit aan de openbaarheid toe
te vertrouwen
Het is in dit verband opmerkelijk,
dat de Mwissen, aan wie men gaarne
het eerst denkt bij het noemen der
Hagenaars, vermoedelijk trage brief
schrijvers geweest zijn. Het is althans
niet waarschijnlijk, dat men van Ja
cob en Willem een groote verzame
ling zal kunnen aanleggen. Des te
moer echter heeft de, buiten deze
groep vallende, broeder Matthijs zich
in brieven uitgesproken. Doch de pu
blicatie daarvan zal nog wel eenigen
tijd op zich doen wachten.
Wij willen nu nog even tot ons uit
gangspunt terugkeeren. Aan het einde
der „Kunst und Könstler-aflevering"
geeft de redactie ook nog plaats aan
een enkelen niet-Duitscher. Daaronder
is ook voor ons van belang oen briefje
van Pisarro, omdat daaruit blijkt, dat
deze Parijsche schilder niet tot de z_g.
potntillisten, tot de volgers van Se
rafs gediviseerde-kleuren-'.höorie
wenscht gerekend te worden. Hij heeft
schrijft hij - de theorie beproefd
en in praktijk omgezet, doch er zich
niet wél bij bevonden en is dus tot de
oude. welbeproefde wijze van schilde
ren teruggekeerd.
En het andere is van den zonder
ling Whistler aan zijn vriend Théo-
dore Duret. den bekenden criticus en
propagandist der nieuwere Fransche
school.
Whistier verwijt zijn vriend dat
deze niet genoeg oog heeft getoond
veto- zijne (Whistler's) verdienste als
sierkunstenaar, als ontwerper van
stoelen, tafels, behangsel etc. ln een
zekere kamer, waarvan Duret alleen
Whistler's schilderijen geroemd had.
Denk er aan, zegt Whistier dat
ik net zooveel dèaraan hecht als aan.
mijn verdiensten als louter schilder.
En hij verzoekt Duret bij een volgend
bezoek speciaal daarheen zijne be
langstelling to willen richten
Zoo ooit brieven oen kijk op den
man geven, dan is het wel met Whist
ler's brie-ven het geval Hij heeft er tal
loos vele gekrabbeld en al was hij
niet weinic poseur, geest had hij en
in overvloed. Met welbehagen hoeft
hij al ce venijnighc-idjes, stekelighe-
dena die hij me', drte woorden den
menschen naar hot hoofd wist te
gooien, verzameld en zo keurig ver
zorgd even. te zamen niet zijn
beruchte five o'clock-lezing in ë/-n
band en onder den titel van The
gentle Art of making enemies
Ook van dit werk. dat in het En
gelsch meen ik uitverkocht is,
verscheen eene Duitsche vertaling De
zin voor brieven en documentatie is
bij onze Germaansche broeders wel
bet sterkst ontwikkeld.
Wij daarentegen hebben allicht
eenig onwillekeurig verzuim in te ha
len.
J. H. DE BOIS-
